장음표시 사용
51쪽
in materis aliqua. sic ab exemilaribus rerum in nrente Dei. siunt res in proma tiatura. π imagitiabimur fres bunt magjs fluxibiles ad retinendum
fine praesentia Dei impressionem factustra a Deo,uel naturain eis is est amab exemplaribus diuinis etfit Aqua fluxibilis ad retinendum frmam tigilii: sicut ergo simper oportet e sigissum praesens ipsi Aquae ut construeatur in strina astillo impressa: sic semper oportet Deum, uri diuinam Dispis uiam uel exemplaria rerum existentia in ista sapientia e F Draesentia revas adhocs conseruentur in eis naturae impreme ab exemplaribus i is
Deus ergo Iasentia n Iuam μι bupra diximus est omnia prospicitiens
Cy omnia producens a conseruans: Est etiam per huiusmodi sapientiam omnibus dominans. Num dominari potissime altribuitur sapienti iuxta iti Iud prouerbiorum. ετ .seruus sapiens dominabitur filiis stultis. His itaque tribus modisiuidelicet omnia cochitiendo omnibus dominandoi omnia producendo ex con Duandes' Deus ubij per supΓentiam suam : sed quarton isto est in bonis G sanctis uiris eis gratiam Cr dona largiedo, er est quinto imio in magis iuxta sed opera in eis iustitiam exercendo,uel paratus iustitiam exercere: Ex quibus quinque habentur cuinque, propter quae quis potissime timet, ex potissime obedis Domino I O.'s quis Dominum suum non timeat, uel ei in suis mandatis non obediat, quantum 'ad prae ssens spectat, ex quinque potest contingere. Primo si non credat illum Dominum omnia con hicra: secundo si non credat ipsium omnibus dominari: Tertio si non cretit ipsum dominari faciliter. Nam Ii quis credor it Dosminum suum omnia scire,er eum ubiq; dominari tamen si opinaretur eum non dominari faciliter po fiet intra se dicere s secure posset 're facere contra dominum illum quia etiam fi talis Deus potest ubij dominari, er ubi οὐ sua iuditia exercere, quum diffrile est ei hoc facere,q, Rum delictum
remanere noterit impunitum. Quarto .cuis aliquDo non ch Ii
mino si credat ipsum non e Se eratiosum liberalem: Dicunt enim boamines, quare seruiemus tuli Domino, nihil praemetu consequemus abiiat ed quia homines libenter uolunt gratius Cy retributiones,V multum tiament perdere eas libenter struitit Domino et timent offindere eum quem siciunt esse liberale ergratiosum. Quinto aliquis potest es, non sollicitus ad obediendum Domino, et ad timendum eum, si credat ipsum non punire indola,vel non figere poenas, iuxta delinquentium delicta . cum ergo Deus iuxta illud per Iapientiam Damemnia promutat. omnibus dominetur, Cr omnia Petri Mat. as dominetur faciliter , is a per istam sapienriam sic docii natur, quod ιsaecce nos Deus est iu
p opa recreationis, πν gratia adoptionis.
52쪽
ota fecu iunia igitur ualde sub ruit donunio eius, quum damoinrutum Eae ipso ti finus te es noli polliunt. Quarto Deus per spis uiam sum est praeiens omniqd ergo es tas bonis ex ιussis. dando eis suin gratiani, a sua dolia: Et quinio estrit nobis et praesens omnibus inalis in eis lisam exercedo iustitiam ut par tui suo temps. H8. illi pore iustitiam exercere. propter spatet qualiter debemus obedire, qualis naui cor ter debemus eum timere. Debemus enim hoc facere tanti ei, cui nullum sce-
meu ad μή lus nostrum potest est ignotum tanquam ei bis cuius dominio cui a sto ciendas tua pollia qui omnibus taciliter dominaturis ui suum nutum omnia trum an stifieatioes eι sub quo nullum muri irremuneratum, ' nullum nutum relii; qui tuas pp re tur impunitum .
cap. XVII. In quo ostenditur quomodo exsoluto edi me sapientiae,s omnia in omnibus operatur er omni ai de secunda soluitur fiextu quaestio, qualiter in . pro beneficijss sceptis debemus
dclaronem Is itas peractis Moluvius de sexu lauti Auinae sapientia ager eorsi q hic uidelicet de eius secunditate s sic foecunda est, s omnia in omnisdsirui ea bus operatur. Ideo dicebat psalmus . . Dic O EGO OPERAgi. .sin.d. MEA RE ai quasi dicat ξ γ ssa operatus est in me REx, vel operatus 3 s q. r. ar est in me Deus: Iaeo Go dicoa. recognosco, Cr confiteor , ea sibi tun ti primo. opera seu nassis quam mea: Ex hac autem laude diuinae sapientiae s sic foex. ro pbis cunda est et omnia in omnibus operatur: possumus soluere quaestionem sera deueEcim tam qualiter pro husceptis benepti s debemus Deo gratias agere. Ponunisost nae ' iur autem a Ddionis io in libro de diuinis nominibus cap . S. G Damasceis initur exeo uo siecundo libro sient.cap. at . tria est in omnibus rebus stantia.Virtus, et, dus no e Cr operatio; secundum quae tria, prilumus tangere quinque,quae diuina soqicatu de pientia pr ter suam fecunditatem operatur in omnibus rebus. Nam ipsie hoc uide E Deus per suum sapientiam omnibus rebus dat submittam. uirtutem ii qoibus operationem, omnia conseruat in sua substantia, G uirtute i Cr etiamn di butatis sua operatione. Largitur enim Deus per suam sapientiam omnibus rctas de i. prin. substantium, naturam. Nam ut probat DFonisius in. . de diuinis nomis q. Let a se . nibus. Binarius non habet rationem principijssed unitas: Ideo quibuscunq;
ti. i. parte duobus demo resis secundum ipsum; vel unlim causatur ab alio, vel victo,
53쪽
a tertis inde otimoda nullo causatum est.e secuens eris it ominum I .cr. 2.ar.3 D a: atria si aliquod ellet non citui itum ab eo unc illa d os o te haberet, uta . .s unum non e fiet causatum ab alio,nec umbo et sient caulata a tertio. Nam a. ro bumiquum ponatur alterum illorum non causatum, iton poterant ambo issa csse tur ex eos eiusata ab aliquo, eo ergo ipso, s Deus non est causatus ab alio, consiquetis Deos copes omnia sint causata ab ipso, ut nulla sit nat ra. quae subterfugere gosi tit omne eecu alitatem eius: Et non solum ex eo et competit Deo nepative. ut quia hic ronem
inducit qu d causatum, ossumus ipsium ostendere esse omnium causa: sed et uide ab Q. Ossium is hoc idem concludere ex eo s competit Des posiviue: ut rura est q. a.d ι .pn. me sie: quia fumine habet elle ex hoc omnli produxit in uia.i .et a. ynatura quae non sit ab eo produea: Dicemus enim cum Pb oso o in benin. i. plea. mei. t. e. 4. q, illud quod est ma e tale est eausa omnium aliorum: ut t.q.aar.3
maxime calidum est eausa omniam calidorum: Re illud quoden summeens, et i .sen.di. eaula omnium entium. Nam Iicut uidemus in alijs fectiomus ic uro S .ptea. pn. Mirari postumus in ip e se ut si calor est quaedam perfectio calor quieu i. q. iaet a. in materia non habet omnem rationem eatoris.quia limitatur iuxta capaci et parte. a. tatem recipientis 1 sed si et Pt calor si aratus, haberet omnem rationem ca pri. a.q.a. sic in materia non Iubet omnem rationem essendii sed in imo esse EG reci rato est Omnis ratio eniatis. Nihil ergo g habet in se materia ι ali. pituri maquoi materiale est summe en Deus itaq; qud ut i um separatum, est no bet oin Iumine ensis habet in he ο- ese,erest causa omium in Goant esseC Na rone eenditurae ereto ereatae quia hoc modo productae I inquamuάcomunicatum qu limita. est eis ψ',quum omne tale elle sit causatum a primo esse G ab ipso Deo qui tur fidum summe esti consequenς est et itae pi casia omnium naturarum: Et aec ell capacitare uia Aut i a. de civi. dei eup.s . uvi aιt, s Deus qlii summe ess, ab eo facta recipientis omnium essentia quae non summe est, Et comenta. exponens illud Phso uide egi. s. Iobi a. mei. e . . pia quod es minime tale est causa omnium aliorum, quolibet.q. ait,s, unum est per θens Cr per sie uerum: omnia autem alia sunt entia, ex ε. et inqῖi veru per esse, ueritatem eius: Abipue itaque Deo est omnis natura si eo bus di is
etiam est omnis uirtuς probaturai.in lib.de causis. I positione aci in s pis tutis D. i.
te principalis comenti s Deus in sita actione non mi et alio consinuatos prinar. t et re,omnis enim alia natura er quaecunque alia substantia, continuasore in. q. iis mend teti ad hoc ut agat, quia nihil creatum immed me per am nubstan, sura ange, tiam mit fritie enim subrati , ut probat comentator. τ . metὼ eo loria in romento. i. non sunt immediatum prirncipi actionum sua rimet et sed opor ne. . Cr. a. tet s substantijs cir naturis creatis Dperaddatur eis uirtus me sis immo sen.disa 4. diutum actionis princidium. cum ergo res creata agit , ut per actioncm q. a. G. I.
54쪽
quae continuet agens cum patiente,quia Agens creatum non agit per suam substantiarn, deo non potes sic se continuare passo nec potest in actionem progredi, ista oporteis hoc faciat per aliquam uirtutem superadditam suae nuturae. Nihil erto creatu cisi sua uirtus. 8d est participans uirtutem. Deus autem qui umidiate a it ter tuam L stantiam G qui non inJigeti aliquo superaddito ad detendum c portet i su uirtus Cr s iron fit par
F ticipans utriuievi. Q num ergo cisse quodE 4 etitialiter tale: fit causa om U rnum aliorum quae sunt per participasionem: conbequens est. s Dcus non
solum i fum ens fit causa omnium substantiarum,std tanq id quod est
. . e Britaliter sua uirtus, fit cauca omnium vistulum . Vndeo inlibio dei ' αβ . uirius diuina Scitur esse uirtus uiriugum: Iropter q, in. s. propo tione dissi libri scribitur, ρ, omnes uirtutes pendentes fiunt 'r infinitum . . primum.quod suirtus uirtutum. Diuina itas sapientia pe est Decunda inritas se causa meis omnium naturarum omnium uirtutum etiam Teritu qd omnium operationum. Nam operatio in rebus semper dependet M eo quot opatur in est primum operans:sicut omnis motus hic inferius Undum naturae cura creaturis Iuni quem videmus depen&ι a primo motu itas ct alsaret primus motus, diuina uir nis mus inmutaret hunc ordinem quem indidit rebus ees aret G cmnis tuse opo. stus mstus Unde Philosophus. s. Ph3β.t. c. primo appellauit incium priora coin. 32 mum libum in emibus, quia fecundum coni. Ille motus primus re*ectumet. eo. 18 Omnium aliorum mobilium se habet quasi uita quia suo modo se habet si, inquit sua cui anima in rebus uiuis. Nam sicut motus uitae in rebus uiuis se ab animatura no te ites seeparata anima, nullus motus uitae rima vi in corporibus: scpuo mo dit nisi reo do omnis vibius fimpliciteria Γus es j ebus mobilibus pi a primo moraemordia tu .itas cessante illo motu ces aret omnis ulcus motus. Ita igitur quia Deusa 'perios est primum oper siest crusa omnium aliarum os erationum G eius est effribus cauu sicere Oinma a id opera deo dicebat Dominus in Evangelio .sire me nihil iis qsut de eo:eicis fac re. o. iς. Isaia. 26. scribitur, ouisia .n olera nostra operaus er in ei Ar in nobis Domnus Deus noster. Quarto tanta est Fcunitas diuisii' vi, nae sapientiae mon solum omnibus dat, substantim uirtutem,er operario de Egid. i. nem, sed omnia conbisuat in sua substantia, G in liua uirtute, unde Augu in Ieaai. . tibi o conlisorium dis,3 sine eo Geuolebat, sine quo e te non poterat proo' prιn .r qu. pier s omnes sufflantiae con eruantur a Deo,in suo esse: sic etiam confero Mantur omnes uirtutes: adloquis,non es et Deus uirtutum. Quinto tanta est secunditas diuinae sapientiae6. non solum eius es creare omnia opera alio
rum, Ad eius est omnis conberuare in pus operibus . Disingvcnus hunc
55쪽
, DIVINAE s Ap IENTIAE . askveruationem a construatione substantiae er uirtutis illam dutem corio Quirio
uationem siubstantiaris uirtutis non distinximus ab inuicem , quia Cpsub opaturire fiantia G uirtus creaturarum sunt de Enere tarmoenitur operatio dua bus diuinatem enatistarum potestta de et eycce fruor i et numnia si ista ope sapia esi s
ratio, uel illa actio si s data in motu, secundum quem dum loquitur de res creatas actione ille auctor. 6. principiorum in cap. 3. de actione qui ait Quod o. et uirtutesmnis actio in motu lundatur, cum ergo aliud sit esse siccessuoru er aliud inee cdfiersit esse nermanentium quia successivo melle in m ordine partium , non uat uidein simultate partium. Num quum totus motus factus est,nullus ulterius m, Egiis ex ius est; I innuit Aug.u. confissionum ea t3 ubi vult s quia nostri m tran pone pinest e,ideo isti anni une omnes erunt quum omnes non erunt: Non est ergo piis co. s. esse Leee suorum in ultate partiumruel in complectione paritum, uel a ponis crin esse totum sed in ordine partis ad partem ut tam diu durant successiva, 4. quolibet ῆ diu pars succedit parti ut quum totumsuccessivum fictum est, non am- q. t .et. s. plius est. Permaneris autem,econtra non est proprie, nisi quum totum est e bolibet.q. Et quia aliud est esse successi ormis permanentium: oportet nos aliter ia. loqui de tonstruatione in Ue unius,er alterius, propter g per si metiolim Quintu qd Ictimus de construatione rerum in operibus suis distinguentes hane conser facit diuina uationemMeon eruatione rerum in Auis substantiis G uirtutibus .inus au virtus estem non solum dat rebus 7 operentur: sed etiam dat eis s construentur in eostruat ooperibus suis. iaco Augua. 9. I s Genesin,cap. is. diciis si Deus subtra pones retaberet occultum suam operationem extincta remaneret oriratio naturae. In uides,.s nuens ex hoc, s operatio aliorum agentium non potest durare. ec conser. quolibet q. uiri in e e sine operusione Dei. Ex hac ergo secunditare diuime sapientiae. i. iquis ita foecunda . x opatur in nobis substantii uirtute et operasione et quia conferuet nos in nostra hubstantia Cr uirtute er etiam in nostra opea , Fatione.annarere men qualiter ΓΠmus Deo reflere eratias de ben sis si centis. Nam litus Deus est diues per seipsum ut dicitur in libro de eo o. sis propositione. ai. Nos autem ἰὴmus diuites ex mutuatis, inquantum .Peus uult nobis mutuaret nos participes sacere de Miatatibus suis. Ni. hil erro habemus quod non acceperimus. Ideo Deo tan uiuanti. Eprie - , stanti omnia bona jubdant uidelicet, uirtutem,s operationem,et , Ons fruanti nos in tali Aus bonis debentarin omnibus eratias aetere iuxta illud prima ad Thesalo. s. in ont ibi r pratias agite. Advertendum autem s cap. αε. licet siupra quum agebamus, qudi se deberems timere inum G obedire si abi aliqua tangeremus de construatione rerum per diuinum sapientiam : ει
hic aliqui de hoc taetrimai Hon blat hoc incor nitiis existimari,s ex ,
56쪽
εο DE LAUDI B Vs . uno s eodem multipliciter in Deum Iimmur, ut quid pcus construes Mam ese debemus eum ex hoc timere Cy debemus sibi gratias agere. cap. XVIII. In quo odenditur quomodo ex septima ii vide diuinae spientiae,quia illa sapientia est ices .ifera et uirtuosa oliuitur septima quaesto,quo no est Deo in omni . has seruendum.
xtim uidendum est de septima lauJe diuinae sapientiae per sum
n solumus septimam quaestionem. Maliter debeamus Deo si ruire. Non enim estilem omnino,n Ie facundi: m, efficax sed Foecunditas magis sonat in multitudine productorum. Eijicat id uero in uelocitates habilitate producendi. cum enim ida diuina sapientis fit tantae e cati omnia bona ab ea simus sortiti. fecundum omisia dcbemus si hi terrire. Nam re milia nobis Deus. secundum ordinem suae sarientis dedit, G in omnibus filii efficax ad dandum. Et ideo fecundum omnia di uinificaciuer seruire. mnia aulen ostra sis tres partes distinguntur. s. inanis
Ad Inalore muni corpus erres exteriores. Arumarn quidem siue ammae potentias in
dilucidatio tres partes Iiter possumus diuidere,in Intellectum,' oti tutem, er in pone huius ' tentias in Ariores quae Ant potentis organicae. Deo ergo sic delemus Iersionis uid uire ut omnia ista quin ri ore nemus)d ipsum, ad obsequium eius, ta ad
Egi.4.quo honorem. reuerentiam ip1;us,uidelicet,intellectum, uoluntatem, uirtutes libet. q. 3 . organicis, sit e corporales. Ipsium corpus G ipses res exteriores debemus Quo asa et ei in obsequium,er in honorem et reus rentiam ius ejicaciter ordinare, noetus potae frZm mentem . siue intectectum agitu e de ipso meditando i , dicitur Deusint ide uel tero T6. uerbaqego praecipio tibi Fine in corde tuo e tit,s enarrabis no v d Egi. ea filiis tuis er meditaberis stactis in domo tua Cr. l. scribitur Ponite haec et .sen di. r. verba mea in cordibus vestris, π in animis uestruis si pendite ea in omnibus re inter ocPos uestros collocate docete filios uestros,ut illa medit nisar. 2 Cr.3. tur. Sic. n.cor nostrum Gintellleium,Gmentcm di bemus Zinurem mquolibet q. sequium Dei ut sieniger meditemus de eo ut non conssentiamus peccato. Irex. et ista et Draetermittamus praecepta Dei. iuxta illud quod dicebat Tobias filio suo
inius b. de cvn.d. . omnii us autem diebus ultae tu e n mente habito Devm: z cauernere ii ne aliquando peccato consentios, praetermittas praecepta .secundo domin pler. bemur seruire Deo, non Ium in ob equium Dei,ordinando mentem .s in
57쪽
strat uirtutes mas ortaturae int
58쪽
Q, DE LAUDIBUS . .cuas facimus in Ecclisia: Et quaecunque temporalia in Dei obsequium ora
dinamus nec sunt peioris conditionis promitentes paupertatem, non ualensus huiu di oblationes secere, nec ιemporalia constrre,non habentes alia
quid proprium nec substantiam e qua hoc possint adimplere, quia promittentes paupertatem si hoc faciut diuino biritu ducti o si sunt pauperes
stu) esus offirtit Deo de inalibusi aliquis alius offerat qa oerrut ei no lum babeluisseJ etiam quae ni habere ut mai eruitio Dei uacuore ueseant Sic totum Deo o Frunt ut de caetero non liceat eis aliquid prooprium poRidere .calium ergo quaeritur qualiter debemus Deo seruire, lice. mus. secundum omnia nostra debemus sibi famulari. Debemus enim eius mutiri fecundum intellcetum, de ipso assidue meditando siecundum alleoctum ad ipsium sui intermis ione deuotionem habendo, hecundum vires ins eriores animae eas in Dei ob equium ordinando, fecundu corpus nostrum, corporales ad orationes aer genuflexiones et inclinationes praeso facim es macerationes in ipso nodro eorpore pro ipso tolle Zq. Debemus etia
ei seruire de propria substantia p. n. babemus ipsum pro ut facultas Ie
o se Din oblationes ecclesiarum δ subuentiones pauperu ordinando. Et inhoe imbreatur finis huic tractatunquem inlitularι uolumus DE L Au D IBUS DIUINAE s AP iENTiAE: quia secundum praeassignatus causas ex
diuinasapientia omnia a uobis postulata edictui demandauimur: Et soluι- mus uobis,omnes propositas quaestiones. Quod quid, sine te Diae Iesu chri se feri non poterat. Tibi sit honor, er gloria, insecua seculorum. Amen. PINI S. Explicit tractatus de laudibus diuinae sipientia Domini Aegidij Romani columnae Archipressis Bilburicentiis, sacra: Theologiae doctoris fundatissimi ordinis sancti Augustini,per '. - F. Eucharium Mediolanersem emeradalus et sue pristine integritati reditutus,et nunc pria i
59쪽
cap. I. . r. Ri'. ubi legitur,uerum ex eo est s etiam 'in ex eo et etiam, cap.r .f.3 A. . ubi legitur quo lege quod Cr ibidem in margine ubi legio tur uerbo nostro in prologo lege ut de Egidis prologo . cap. ubi legitur reuerent ransegereve lim, cap. 6 f. ia .li. s.ubi legitur speciem segestem, β.xvj. i. x x. ubi legitur firmitates lege infirmitates,ibi li. o' ubi legitur ominibus lege omnibus, β.xit .h. x. ubo legitur penetra lege penetrat, in titulo cap. 8. ubi legitur ostendit lege ostenditur, er ibidem lin.
τ ubi legitur distruit lege destruit G ibidem ii.x xiij. ubi legitur per fictio
as lege pellectiones, cap. 9 β.xisA. a i. ubi legitur decima lege decimansi ibidem β. I.; ubi legitur diuiduunt lege diuidunt. cap. x. .xx. linax. ubi tegitur profecte lege perficte. cap. xis .ar. li. 4. ubi legitur conectunatur lege conuertuntur ibidem Ii.xx.ubi legitur factuum lege fatuum ibidem f. xxiij. E. Ux. ubi legitur ni lege in .er in cap xxI. i. ubi Iegitur copora lege corpora cr ibidem β. xxxij. i. xj. ubi legitur quo lege qui, Cr ibidem lin. .ubi legitur quiesivit lege quiescunt, et ibidem li .ult. ubi legitur debens Iege debemus. cap.xxi.'. a 3 Ii. . ubi legitur intimae lege insima, Cys. 3 Ii xxxis. ubi legitur quia lege quibus, in aliquibus exem flaribus, cap. xγ j.
. f.3 .li.xxiij. ubi legitur coommunicatum G eis lege est eis. G si q*a alia sunt,remittuntur laicio Lectoris.