Petri Pomponatii ... Opera. De naturalium effectuum admirandorum causis, seu de incantationibus liber. Item de fato Libero arbitrio Prædestinatione Providentia Dei, libri 5. In quibus difficillima capita & quæstiones theologicæ & philosophicæ ex sana

발행: 1567년

분량: 1133페이지

출처: archive.org

분류: 철학

71쪽

Epistola sorsi ego hoc tentaverim ne temerari us habear,ct forte ridiculosior eis s. IVerncum tua amicitia apud me nihil aut fianctitis aut antiquius sit,quanquam tantudiscrimen stibeam, ne iura amicitiae uiolare uidear, tibi morem geram. GHd si rei non satisfecero ut uereor no parum mihi erit petitioni tuae fatisfecissemon enim postulas tibi aperiam quid Aristo is teles senserit, hoc enim fortastis uires nostras superat sed quid Aristoteles senserit, quod nostrum existimem, pro poste aperiam. V ale,

Bononiae et . Iulia An no Μ.D. XX. Finis epistola.

72쪽

PETRUS

Pomponatius de naturalium est eactuum causis siue de Incanta

tionibus. Oput primu ii quo nonuas dabitationes adductitur aduerctus pollientes tales escatas a daemonibus feri.

Os igitur tuae petitioni secundu Vires noα sitras satisfacere cupicntes, dicemus in primis,nos tecum sciati/re,uidelicet quod tutior responsio est data echin dum leges, maxime secundum Christianam: quanqua Peripatetici inpliqvjbus euadere uideantur. no tamein omnibus,veluti in subseectibus onNecessariis es tendemus:videt enim necessariu quod Ira dinones. omnino daemones habeamus ponere no solii ex decreto ecclesis, veru etia ut salvemus multa experimenta: Sed de

hoc infra. Q ioniam tamen petis quid de hoc Peripatetici sentiant, dicam tibi

quid de

73쪽

dedicantatiotinus. τ

quid de hoc opinor:Et primo cur neget hoc fieri a d sinonibus posse. Et praeter missis uniuersalibus rationibus quibus negantur daemones quoniam ills non sunt ad propositum tres in prssentiarii mihi videntur etiam prscipuae, quas exinuciatione nostra formaui: Prima itam S praecipua est haec : Si daemone' taliaνω operantur,hoc quidem fieret intelligen. --ιta; do Sc volendo,quoniam artifex intelligit Sc vult effectum quem per se producit: sed nullus vidctur esse conueniens modus quo daemon talia possit intelli λgere dc veste quod sic pro Datur Qtroniam si A dsmon exempli gratia) in tenudit ab isto, ut pote Socrate, euellere sagittam infixam quae ingenio medici n5 potuit circlli,oportet ipsum dari non emec intelligere Socratem ec hac segittam

ea quae requiruntur ad talem curam

omnia,qus sunt singularia, quonia pri mo metaphysic. Actus 5c opcrationes sunt ipsorum singularium. quomodo i-gii dsmo talia singularia cognosciti aut agit per species, aut peressentia ipsiuLmet os monis,aut alterius a dem 5e prisA murm

74쪽

Petrus Pompotitatim

sinum non uidetur possedari: quoniam quod sic intelligit peresstentiam suam,sbigulasse illud intelligens aut est causa rei intelle/

uot modiis inis cta Velirti omneS ponunt de Dco, qui te Atratur. Omnium est causa ,-omnia intelligit:

imo Comentator D. Metaph. comenta

s i.hoc asserit de omnibus intelligentiis Per comparationem ad suos essectus rei intellects, ueluti penes ii Ios qui tenent intelligetiam inferiorem peressentiam suam intclligere superiorem, quoniam effectus est s uperioris, ueluti author de causis 8c Albertus assirmant. Ueru neutrumuis dari potest in proposito: nem Gnim intelligentia quς est daemon, est effectus ipsorum inferioris, ut de se notu

est: ne F causa, maxime secundum as, serentes daemones: quoniam tantum applicant activa passivis,&non res ipsas creant. Si uerὀ detur quod intelligat dae mon per essentiam distincta ab ipso daemone, nulla est uerisimilitudo, quod i- si a sint ipsam et res intellects,ueluti etiaquid am tinxerunt utpote quod dsmon intelligit Socratem per ipsa minet essentiam Socratis. Veru istud penes meest

in intel

75쪽

in intelligibile,& est fictio supra omnes

fictiones. quomodo enim res materia

lis potest esse intellectio Sc forma intes lectus quod si detur quod Socrates scicundum esse immateriale est forma intellectus, uerum tale esse Socratis non est, nisi ut existit in immateriali produactivo, utpote in Deo, uel in intelligentia mouentec um,uel ut repraesentaαtur per speciem intelligibilem, quorum nullum est esse reale Socratis. Praeterea Socrates secundum esse suum immate. riale,est uniuersale: uniuersale aute non magis repraesentat hunc quam illum: quare sic omnia repraesentarentur,oc intelligerentur. Cum autem praeteritare praesentia 5c futura intelligata sic A infinita intelIigerent daemones Amplius, quoniam no magis iste desinon liscintelligeret quam quicun& altenquare aut omnes aequaliter esse fili istum producerent, quod non dicunt) aut nulla rationalis caussa posset assignari quare magis iste quam alter. Et no minus ista uidentur sequi, si etiam daemon talia intelligat per suam essentiam, ut satis nOA s tiam

76쪽

tum est. Quare nullo modo uidetur quod daemones ista singularia intelligant, siue per essentiam am, siue peressentiam rerum singularium intelleclavum, ne P per essentiam aliarum rerum distinc iam ab ipsis daemonibus:quandoquidem illae alie res non habent eandem communicationem cum daemoni hus, Ut possint esse com intellectiones:

relinquitur igitur si daemones intelliasiunt talia singularia, quod per species

intelligant, ut communis uia itidetur asserere. Ueru mec istud non uidetur pos, ohes se sustentari, quoniam aut intelligerent

m species conaenitas,aut de nouo a Manto ιά ςςpida si Per congenitas,aut igitur uni uertales, ut pote quo per speciem lio.

minis distincte omnia singularia coo' noscerent,&sic de asino&quibuscunque aliis spcciebus:aut secundum alterum N alterum individuum,alteram alteram speciem habere horum prima non uidetur po ne assin gnari, quoniam si per unam eandem ipeciem ut pote hominis, omnia indiuidua cognosccarent, uel l gitur simul omnes cognosce-

rent,

77쪽

de Incantationibus. iirent,& sic infinitum cognoscerEt distincte,qUOd non uidetur posse admitu:Sic enim d sinon infinities infinita cognos ceret, cum sint sere infinita sectindiim speciem, ec secundum unam qua P spe

cie infinita indiuidua, cuia O magis prsientia quam preterita&futura cognoscat. Si uero per talem speciem uniuersalem solum aliqua singularia cognos, cat,n6 esst reddere causam rationabilem cur cum species illa uniuersalis aequali ter sit omnium representativa,magis repraesentet unum quam alium: niti sor/tassis dicatur quod species illa tantum repraesentat singularia quae sunt: quod tamen rationabiliter non uidetur dici posse: primo quidem,quonia cognitiodsm onis de Socrate,non esset quid a solutum, sed quid respe 'iuit, eadem , cognitio inciperet oc desineret esse in demone, Veluti alicui inopitae desinitestesqualitas oc si anilitudo oc uniuersaliter omnis relatio,ous potest alicui evenire ex sola tame relatione laeta in alio. Unde desinone cognoscere Socratsi esset perinde ac si Socrates fietetoelia, lis

78쪽

lis Platoni,nulla mutatioue secta in Platone,qu5d minime dici potest:Nam aequalitas nullum absolutum dicit,nem aliquid reali superaddit qnantitati: quod sccus facit cognitio Socratis. Est enim cu'modo aliquid reale, aliquid ab lutum. Oportet enim si aliquod de nouo intelli-ctisfiat inalbi gat ab aliquo,quod ei qui intelligit 'li/quid de nouo adueniat: posset tame aliquis de nouo aliquid intelligere,esse uerum in intelligente adueniente, sed hoc

tantum in re extra: ut intelligente me

prius te sedere,ie non sedente ic postea te seaente idem intelligere,habere tunc nouam intelle 'ionem ueritatis, nullare in me acquisita. Sed de intellectione minime uerificari potest: Ueritas enim primo est respectus intellectius, o non intellectio:ut satis notum est. Praeterea, sic praeterita 8c futura a dsmqne non intelligeren tur, quod falsis est, nem ab eis concessum,quandoquidem oc secunda ipsos 5 secundum ueritatem, praeterita memorantur, oc sutura praedicunt: nisi

quis etiam fingat daemones habere dis cursum.Quare relinquitur quod demo per spea

79쪽

per speciem uniuersalem singulariano cognoscat. Si igitur ponatur quod secuda unumouod singulare quod ada 'ione intelligitur,propria habeatur species: aut igitur omnium singulariu speacies cogenitas habet, aut Blum aliquo-riim . Si primum, certe multa uidentur seciui incomoda. Primo quide sic acta inlinita distincte ab unoquom detem ne intelligeretur, ut de se notu est,quod non Videtur possibile. Amplius in eo dem subiecto essent infinita eiusde spo ciei specialissimae θc absolutae. Praeterea fere nullus antiquoru posuit quod spe, cies singularis materialis sit in nostro intellectu, quando minus in ipsis intelli gentiis c Consimiliter dicatur si detur quod solum aliquoru singularium da mon species habeat, na tuncDecies singula ris selum representa ta esset in intellectu immaterialium:& non videtur rationabilis causa quare aliquorum sic,ec aliquorum non. Et esto quod species Ciceronis non fuisset sibi cognita, non, posset intelligere Ciceronem:ec ita non procurati porit sanitas per praecantatu

80쪽

r re Pomponatius.

Onem,quod non videt uerisimile:quvdoquidem isti praecantatores omniDu, Lem per promittant sanitatem. Superest igitur: Decies de no- si demo singularia cognosca quod cO-Moaccepis co gnoscat per species no congenitas, sed de nouo receptas. Uel ipitur istae speci- generantur in intelleAu daemonum

ab ipsis dsmonibus, aut ab alijs. no est fingere quod ab ipsis: quoniam nullus

videtur inodus sic rationabilis generandi species, quoniam generatentur aut

Per cognitionem praecedetem, aut sitie cognitione non primum,quoniam noest niagere quae sit illa praecedens cognitio,quae talem speciem generet, tu quo niamnem uniuersalis cognitio, quonia . uniues ale non magis respicit unum singulare quam alterum. quare aut omnia . singularia generares,aut nullum sinsulare,qus dici non possunt in proponto: neque cum singulariter cognitis, quou niam eadem caderet qussito, videlicet, quomodo deuenisset in cognitione talis singularis: tum quoniam talis cogni

tio vel esset bstraei tua, vel discurritia, quorum nullum videtur esse dicendum' . ita in omnis

SEARCH

MENU NAVIGATION