Petri Pomponatii ... Opera. De naturalium effectuum admirandorum causis, seu de incantationibus liber. Item de fato Libero arbitrio Prædestinatione Providentia Dei, libri 5. In quibus difficillima capita & quæstiones theologicæ & philosophicæ ex sana

발행: 1567년

분량: 1133페이지

출처: archive.org

분류: 철학

91쪽

delaca uastionibus. ' a

de Blatione) ob admirabilem eius

scientiam hac nota non caruit Existima . tum enim est ipsum habere comertium cum spiritibus immsidis. Galenus quoηca 1 que medicorum princeps, cum multa . ex scientia medicinae, quae ante aegrotoycontigissent dicere sciret, oc futura praeli dicere,creditus est hoc ex arte daemona lacere,quemadmodum de seipse refert: oc sic de infinitis ferme aliis contingit. . iQuarto supponitur, quod sicut inhoria usiuppobis,lapidibus, oc animalibus inueniunta)itio, inbuinum tur tales oc tants diuersae uirtutes: ita in tui stres repetota specie humana non repugnat repe risi intrabilia triti consimiles uirtutes, sit quod aliqui hparticipent de natura unius herbs, aliis qui uerb alterius: oc sic dicatur de caelo tris.Suppositio sic persuadetur,nam co* , muni omnium consensu homo est meis Adius inter aeterna,& generabilia es co ruptibilia:& non tantum ponitur medium per horum exclusionem, uerum ecparticipationem.Quare participare poterit de omnibus extremis:et sic aliquis

homo assimilatur uni extremorum alia quis alteri. hocidem experimento ma. M. 'A s nisesta.

92쪽

nisestatuti nam secundo Ethicorum,di in septimo eiusdem, quaquam uirtutesta uitia non sunt nobis prosce aenatu, ra,siunt tamen in nobis horuseminaria.' ς- V homines naturaliter incli nantur ad unam uirtutem uel uitium aliquod, aliqui uer5 ad opposita siue a1 Pueri quando alias. Quare iussit Platore Vprobat A- in scient ijs.su ristoteles, ut pueri artes ec scientias diς arto proficiat cant ad quas sunt inclinati, aliter aut nuquam proficiet, aut Mis. hinc est quodae, aliquos videmus ut Deos, aliquos uti bestias, aliquos uero homines laquari Nominam ira inarumatos. Quare,secado Ethicorum grauarietis in uirtute heroicam attribuit hominibus

moribu . qui multum de diuino participant: b uialitatem hominibus qui multum belsius appropinquant. Et quotidiana experientia docet hoc: nanin aliqui homi nes dicuntur Ioviales, aliqui Saturnini,' aliqui Mercuriales, ic sic de c*teris, sis cundum quod in proprietatibus conis ueniunt cum illis. aliqui siculleonestati :qui ut vulpes, aliqui uitupi. Quare Ab ibertus in primo suo de animalibus ex sententia approbatorum physionomo.

93쪽

rim Si philosephorum dici quod li

mines in memoris assimilantibus animalibus gerat naturam illius animalis. Homo cur par unde homo dictus est paruus mundus, Mi m d a diquoniam tota natura ta superorum qui inferorum, in natura humana est cona, prehensa:quamuis 5 ob alias causas sic nuncupetur. Suppositio ita ιν est consonans rationi 5c experimento. Quinto 'supponitur ex tertio de anima, quod aαnima sensitiva cum recipiat species omnium sensibilisi,quoqu0 modo estnia sensibilia:α intellectitia omnia intelligibilia coare cum omne quod est, aut sit sensitae aut intelligibile, humana anima cum utruno comprehendati .

sensiim uidelicet ec intellectum, ipsa rit omnia : Est enim sensus in actu,sens bile in actu oc intellectus in actu, intel in actu tota patet ex tertio dς anima. Supponitur lexto quod quantul: csim sensus inaci risit sensibile in actu, ec ut sic tum secundum esse spiritualem 'oc non reale: Unde secundo de anima oculus uidens colorem dicitur colora-ytus spiritualiter,ec non realiter: Δ dest .

94쪽

Σs Petrus Pomportatius

derans dicitur ipsum desiderata: &ὶ telligens ipsum intellectu, eodem mo M. do, scilicet secundum esse spirituale ni hil tam e prohibet, imo est necessarium, quod ipsa species Liritualis realiter producat rem cuius est species,si agens sue rit potens, o passum bene dispositum. Stippositio manifestatur di auctoritati hus ec experimentis, ratione quosp per .

suadetur: authbritate quide, quoniam Aristoteles in libro de motibus anima lium secundum communem numerationem commento sic ad literam dicit: '

in pnaiditatiqes id est, tensus enim statim sunt 'altera tiones quaedam existentes:pha thasia autem α intelligentia habent rerum uirtutem:aliquo enim modo speci es intellecta calidi & frigidi,aut delectabilis aut tristabilis, talis existit qualis quidem & rerum unaquae . Propter quod tremunt ec timent intelligentes

Alterant autem phantasix oc sensus me. inlum: haec autem omnia passiones alterationes sunt: alteratis aut m in corpora haec quide maiora, haec autem mirinora suntiquod autem modica pernati'.

95쪽

nas faciat diueretitias, deinceps non immanifestum est, uelut gubernaculo seacundum aliquid modicum transpositQ, magna pro re sit transpositio. Adhuc ausecundum caliditatem aut frigiditatem,aut secundum aliquam talem pas. sonem cum fiat alteratio extra conet in hoc secundum magnitudinem in sensi

bili parte, multam facit corporis disso rentiam in ruboribus palloribus ec tremoribus &honim contrarijs. Principium igitur quemadmodum dictum est motus, quod inoperabilibus pers

quibile et fugibile necessitate autem

consequi meditationi ec phantasiae ip- serum liditas di frigiditas. Tristabilet enim fugibile,delectabile autem persoquibile led latet circam' dica.hactenus haec. Sunt aattristabilia di delectabilia omnia sere cum frigiditate aliqua ec in caliditate: hoc a 'tem palym ex passionibus: Audaciae enim timoresWad Venerea motus alia corporalia trista

bilia dc delectabilia,haec quidem secundum partem cum caliditate Ec frigiditate suasi

96쪽

Prius Pompotuimus

te sunt, haec autem secu0dumtotu mi i pus:memoriae autem species quasiti. dolis utentes his. aliquando autem manus, aliquando cauta eorudem: sunt:5 reliqua quaeiequutu Eandemi sententia habet sectio si 'pa Hoblematum per omnia sere problectati:

non pono breuitatis causa. hoc etiae

perimento probari pQtest, istot. s. de Naturis animalisi sic scribit seu ut quot animalia prosuis effectibus i agere.Sic pro suis quotactionibus aeti ci mutariis moribus solere partes etiam

corporis nonnullae saepenumero ratio.. ne agendi immutantur,ut in auium vadurata Mnere euenit: Gallinae enim cum mares mi aiectus uicerint,cucurrisit:ec exemplo mavum temptant superuentu coire:crista etiam: cauaa eriguntur. ita ut non facile Reminae sint,liceat cognoscere: nonuim: quam etiam calcaria his n/scuntur Iam

uero oc mares nisi suntia nulli, qui caforte formina in erijsses,officio steming, fungerentur in pullos, di endo,squeni do, educando; ita ut no ex eo ues cucuri rirc uri sto ppetant: 3 Plino inde a

97쪽

ltimo naturs ortuita non illi mares ese deminati proueniant, ut necd cucurria, ant,netv per coitum agere uelint,ec Uenerem eorum qui tentent superuenire, patiantur: ci reliqua Quae sequuntur.

s.fAnii Avicenna quom s. de Animalibus, cru pite de moribus animalium,post multat sic scribit: Et de mirabilibus animalium. est,quod gallina quando uincit Rallum inpugna, erigit cristam quasi ei gal- ilus, aliquando nascitur illi cornuin

alto.

crure ut gallo. Et in hoc percipi test obedientia naturg cogitationibus. Et quado moritur gallina uel dimittit pia lo , Rallus esticitur pius supra ipsos, si . cui si gallina esset, oc non luxuriatillo tempore, agilla in mollitie sicut si es et Iallina:& reliqua quaesequunturi

iii copiosissimus autem Massilius Fici nus de his loquitur capite primo, i3. t bri de theologia Platonica: Sic enim scribiti tantasiam quatuor sequuntur ei

festius appetitus,voluptas,metus et do lor.Hi omnes,quando uehementissimi sunt subito corpus proprium omnino,

hunquam alienim iniciunt. quantos

98쪽

ardores ues uindietie cupiditas ciet uicorde uel libido uoluptatis in iecorecimoWin pulsit ex eius mutatione coga-. - nouit medicus Erasistratus Atiochum DPM amore Stratonicae captum. Rursus i. cupido nocendi, freqnenti intuitu inia

pernitiose pueros alios*molliores lascinali QMm manifeste praegnantis mu'sPM tW auiditas, tenera laetum inficit rei cogitatae nota Quam uarios filijs suis gellus figuras parentes, quanti a -zissimiles sibi impii sipropter ueheta mentem rerum diuersarum imaginationem, qua dum coeunticasualiquo assiciuntur mo fit,uidissimiliores sint ad . imodii inter se homines figura gestum

, es quam usuis interse inquauiss

ciebruta. uim siponia inuolstias extationibus suis ec uenenchs vulgo' fertur nocuisse hominibus di plantis Gulomm 'ac brutiscadde quod gulones nonnuo et it t. li,epulas quasdam auidius cogitantes, stiluam suam simili quodam sapore inrificiunt. Pueri quom oc grauidae mulieri res propter nimiam uetiti cibi potus'ue

auiditatem,liquescunt,desili Adilaba

99쪽

de Incolationibus.

' inr.haec similia efficit appetitus. Lae- .

titia quom uehemens non minora lisc ἡ perimere subito potest corpus, ec saepἐt morbo leuare. sine Sophocles 5 Dionysius Siciliae tyrannus obiere repente uter accep to tragicae uictoriae nucio mater uero uiso filio a pugna redeunt subito expirauit. quid ergo dolor pose sit nullus ignorati molesti cum ctiam tem spectaculi cuiusdam gustus, inficit ecprouocat nauseam Aso aspectu. Pueri nonnunquam durandiores cum ama tam potionem Oitari uident alicui, statim statiui amara in ore saliuam, quam is mi , vehemens mouit imaginatio: ijs nona nisuis nunquam tali quadam cogitatione autius quoque laxatur, re quod mirabile est,inonnullis stupescuntdentes ex aspectu aliquo & auditu. Quid misericora Miserire dudia quae dolor quidam eu c none mise quidpositirantis corpus ita nonnunquam male af

ficit, vi corpus at terius uidet affectum quod declarant hi qui sanguinis humani aspectu statim spiritu deficitie labu-tur & hi quibus dolent cubitus,cum uident aut audiunt alterius cubitum uul . C neratum.

100쪽

neratum. id metus an non saepe ex fenestris altis in terram despicietes, praeformidine caligamus ec contremisci mus p aliemus cum repente timemus: sicut oc uerecundi rubent: timore sub Vis cor trepida Garrectae stant coma umet laticibus haeresideficiim uita,uel morbi diutini sequuntur. nonnunquam morbos curat metus, ut singultum 5c quan Μetrus cum lanam iebrem. Quando autem metus Midstate et uehementissimus cum uehemetissima pisi auiditate concurrit, nonnunquam ei ctus mirabilis prouenit. Hinc,ut est apud Herodotum, cum Croesum regem quidam ex Persis interficere uellet, filiistis Croesi antea mutus, propter ingente

tum mortis paternae timorem, tum clammadi cupiditatem,sitabitὀ soluit lingua

ac magna Voce clamauit, o uir ne interficias Croesum: inde uocalis factus est Quamobrem affect iis illi quatuor cor ri dominantur penitus,cum illud viidique mutent. Sunt autem hi motus ipsius animi nam quantum animus bona quodpiam indicat aut malum, tantum

cupit, gaudet, timet, ec dolet. Vnde se. quitur

SEARCH

MENU NAVIGATION