Lucæ Tozzi Opera omnia Lucæ Tozzi ... In reliquos Hippocratis aphorismos commentaria pars tertia. Ubi universæ medicinæ ... quam dilucide explicantur

발행: 1747년

분량: 225페이지

출처: archive.org

분류: 철학

211쪽

Liber Septimus

tum, aliam plane eaulam recognosc t eruditas exerementorum deorsum apparens , quam atra bilis dejectio. De qua Nos ali-hi latiorem sermonem instituimus.

Excreatisma in febribus non tutermittenti. bus lividae, sanguinea , biliosae , O fa

ridae, omnes malae. Cum vero excernum

tur , bonum es per ventrem , per ve Maan : ubι aliquid Reeedens Ieterit non purgatum , malum.

corpora oportet, ubi quis purgare voluerit,

facere, Mere alvum: A vero infra, --

mectare.

APHORISMUS LXXIII.

Somnus, vigiliae, ut εω modum ex redeotia , morbus.

In febribus non intermittentitas ν evreri ra frigent, interiora urintur , Ο Dbris babeat, lectate.

In febre non intermittente, F labrum, aut nasus, aut oratus , auι superessium pem vertituν , non videast , si non audiat, o, Jam debilis fit et quidquid horam fuerit , Dιbale es.

APHORISMus LXXVI.

a pituita alba , qua tuter cutem supervenit.

ab esui profluvio diseustas inteis

a di eastria intestinorum Iaevitas imis inorum supervenit. Λ PHORISΜUS LX XIX. A eorruptione, abseessus ossis. Λ PHORISMUS LX XX. a saetainir vomitu, tabes , puris par eatis sura.

alia fuerint in ae, aut alis excremen ta , ex carnibas , Hubi Hibs amιura Corsias exierit, s parum , paucus est morbus p A multum , multus , s valde multum, Dibale es. Eliqui isti X. Aphorismi hie adiectim alibi sparsim in aliis superioribusi libris descripti inveniuntur, ibique pariter a nobis expositi , ut propterea opus non sit denuo, ac inutiliter illos repetere , ac explicare . Hi ne clarum , ae manifestum est , librariorum , aut quorumvis aliorum opera, peractum , ut maiorem krtassis in molem VII. hie liber exeresceret , quod ex his X. ultimis , satis superque patere possit. Quare hie esto finis . Caeterum plurimas alias Hippocrati1 s sub tactentias, di quidem ad Rem Medieam uti- μν-.lissimas , nostris temporibus selegit aecu- ratissimus Vir Iacobus Sponrus , atque ita unum volumen redegit, suisque eommentationibus adeo illustravis , ut alias non egeant explanatione.

212쪽

UNICUS, & SINGULARIS , EX VIII

LIBRO DE PRO ΜΡTUS.

suo umque morbos medicamenta non sanant a ferrum fanat: quos ferrum non fanat, ignis fanat: quos vero ignis non fanat , bos fanari non posse putato ; vel bos incurabiles exi mari oportet.

: T si Aphorismus hic in cIassem

reliquorum redactus non inveniatur, sed inter aliquot alios VlII. libri relatus, proindequi. adjectilius,& spurius simul cum iisdem creditus sit 3 placuit tamen nobis singulariter prae caeteris selige

οι utpote qui supra reliquos stive Hippin crates, sive alius quispiam eius Auctoi iii

quidam memorabile magis, magiaque commendabile eomplectatur. Etenim, quae hactenus ad morborum sere omnium curationem explanata sunt , hoc unico , veluti Per epitomen , admirabili sane peroratiOnera videntur comprehensa , ut hinc saltem noscant Μediei, per quae reIum medicinalium genera vagari debeant, ut The- νδ pejam universam expleant, re absolvant,

quaeque sortalsis uno Remediorum gene emata cedere non observaverint, alio, attinue ivbigere adnitantur I quod primum , ac supremum ei totius rei Medicae opificium νquod si neque his morborum con umacia, ac nequitia tu ciatur , immedicabiles illice iis di sint, utpote Artis ministerio non subigibiles, & Naturam omnimode impintentem , abjectamque arguentes. Et quamvis hic partem solummodo Medicinae chiringicam amplexari, atque ad ejus classis

morbos curandos pertinere.videatur, cum

Ferrum , ac Ignis nonnisi in vulneribus , ulceribus , tumoribus , aliisque similibus . , adhibeti lateant ι si tamen res Pactius pen sitetur , ad universam Medicinam facien dam eumdem spectare non incongiue ex illimabit, qui perpenderit cum H. ppocrate

omnem morbum ulcus esse, aut ulceris con

ditionem praeseserre , sive praesens s Ru Limminens, sive apparens, ac Conseicuum, si re latens, & inconspicuam illud sit. Λccedit , quod gravis lententia haec ad plurimos , innumerosque sere morbos valde

conducibilis est; quin & statuta per i pluit series , ac methodus applicabilium medicamentoruma adhuc ex Ferro , & Igne .

ac igneis, & ignitis rebus , veluti extremis, summisque Μedicinae praesidus , dein sumplorum, non poterit non esse plurimum cunctis Medicis fructuosa. Et quidem primo ex medicamentis existrinsecus admotis , puta litaris . inuncti ubus , cataplasmatibus , cerotis , empla- .iris, aliasque limilibu S; mox etiam ab interius alsumptis , catharticis , tum vomi. tum , tum delectionein moventibus I ite missae diureticis, diaphoreticis, incidentibus, altenuantibus , aperientibus , dissolventiis ous, temperantibus, corrigentibus, roh rantibus , caeterisque 3 dc tum cephalicis , tum cardiacis, tum stomachicis . tum thoracicis , tum hystericis, idque genus aliis, plurimi , ac innumerabiles morbi tollum tur, ut eκ praxi therapeutica, ct pharma ceutica. Itemque Ferro tum simplici, tum . candenti, diversimode incidente, 1 ecante, terrebrante , ah radente , scalpente et ut in tumoribus , apollematibus , abscessibus , cdangraenis , sphace lis , fracturis , contutionibus, Acc. Tandem igne tum actuali, ut vocant , tum potentiali , igneis , acgnitis rebus , α ignea vi uitionem , rubificationem , vesiculas, escharam, aliusve simile excitantibus ἡ itemque thermis , hypocauit is, laconicis , tam naturalibus . quam artis rialibus , ex sulphure , mercurio, sale ammoniaco, camphora , gummi

quocumque , ac spiritu vini , vel simplici , vel medicato , aliisque, fere omnes

humani corporis affectiones, indiscrimina. tun abiguntur.

Sed posthabitis iis, quae ad Medicamenista. , & Ferrum amnent : de iis enim alias dictum, & aliunde.

trabatur.

Prosecto ignis in usum Medicum adhiberi, solet, ac poteti, leni, blandoque caim, ach

213쪽

rarefaciendam cutim solummodo . aut calore vehementiori ad attenuandum , dissol. vendum , dc sudorem promovendum , atque ad cutis , dc partium subjectarum rubi ficationem 3 poros a propria figura immutando , humores substratos figendo, &Cutim corrugando, itemque ad crustam ibi. dem , dc escharam inducendam : ad ambustionem , & ulcerationem , sive cuiaueam solum, sive etiam muscularem, ac profundiorem, ut in ustionibus . unde autem noster hic ignis tantam vim, atque supra reliqua omnia agentia naturalia insignem potentiam, de evicaciam nactus sit , ut cunctis primum dissolvens , summumque contumens esse dicatur, dc unde ortum sumpserit, curiosum eli quaesitum .

Et sane erediderim ab incomparabili ignea Solis activitate originem sumpsisse,

ut quemadmodum aethereae natui ae Sol est,ha quoque vis di emeacia nostri ignis, qui ejus conditionem participat, longe praecellentior statuenda sit quacumque alia sublunaris cujusvis Agentis virtute, ut proinde quam vim, facultatemque apud nos hic exerit, illam plane a Sole, Agente supremo , mutuatus est I eo quod non aliunde ignem hunc nostratem apud homines invectum , excitatumque pntare eli , quam a mutuata per Solis radios ignea communicatione I unde non abs re fabulam Promethei ortam suspicari licet , de iacula e

Solis globo, Minervae consilio, erepta, ut Mythologi commenti sunt , dc Horat. I.

Carmin. cecinit.

Audax Iapeti penur. Ignem fraude mala gentibus

intutit.

Etenim Sol ingens, & vasta solidi, Gonglobatique Ignis moles est, ex tenuissimis,

puri ssimis, atque summe mobilibus particulis compacta, quae cum circa proprium axem assidue revolvatur, ac motu rapidi stimo cieatur , propterea fit, ut ignea in orbem spicula aetheream simul , dc aeream regionem sibi proxime attingat, veluti per rectas lineas commovendo , dc agitando ) quae radios appellamus, quaquaversum videatur eiaculari, communicata interea orbi universio , calefaetendi , urendi , atque illuminandi virtute . Cumque Aer nobis circumfluus modo crassior , dc opacior , modo tenujor, ac purior , pro varietate halituum , & vaporum per ipsum interspersorum , fieri soleat , proinde etiam evenit, ut calor interris urgentior , intentiorque quandoque lper semiaturi aliquando vero ab eorumdem.

erassitia, constipationeqde plurimum in sei, Itur, & hebetetur, dc prout directe, reis

exe, vel refracte radii ipsi in terram indi-dunt . Aque hinc etiam fit, cur radii sola. 'res, quo Sol ipse vertici nostro proximius accedit , potentiores ν efficacioresque per- lentiantur, quoniam tunc perpe ussicularitersere incidentes , recta pene quoque ress ctuntur, atque pluribus, dc geminatis ire diationibus aerem alterant, re calefaciunt, attenuatis simul una, disculsisque magis vaporibus per illum dispersis. Quamquam dc in hoc considerabilis plurimum est Terrae habitabilis varia habitudo; nam eampestrii loca, ad Meridiem , dc Austrum exposita,

sulphureis, aut aluminosis mineris reserta, longe calidiora observantur 3, contra vem montana, aut ad Boream posita , etiamsi

illa intra Zonam temperata jaceant . Sic apud nos, ad oras Anaalphis , dc Surrenti sitae urbes , & oppida inter montes, ingens , 5c intolerabile frigus lubeunt, adhuc rustat media, cum aliarum in plano sitarum urbium

incolae aestum exurentissimum patiuntur. Igneum autem globum ess, Solem te- In Ro stantur quoque plurimi Veterum Ss. Pa. ut trum , quos recollegit P. Schei nerus , e haeretque Sacer temus. Ecclesiast. e . I.

ubi dicitur: Var admisabile s quod Sol eis stepus Exees, in mericano exurit terram , jornacem eustodiem in operibas ardoris e dc

in sacris hymnis canit orthodoxa, ct Catholica Ecclesia . Iam sol reredit ignea Et alibi: uarto die, qui flammeam.

Dum solis aeonius rotam

Idiplum ostendunt aperti lIi me specula uoltuma , per quae radii Solis, quo plures, reconsertiores diffunduntur, eo quoque ustimnes in rebus accidunt Citiores , vehementioresque, imo do in longius, remotiusque spatium pro ratione , dc pro figurarum , seu sectionum conicarum , si quae fiant

varietate .

Ab igneo igitur Solaris corporis globo

ignem nostrum culinarem mutuatum fateri oportet nam dunt non aliunde constet in ultim hominum i em hunc ad nos venisse ἔproculdubio inficiari nemo poterit illum a IrisI, a. Sole proscclum 3 id me mea lententia potan . Sole eael dum , quod Promet neci sabulose tributum , Adamo primo hominum parenti adscriben. ve is hadum esse, qui cum rerum Omnium naturalium scientia a Deo conditore suisset ιnstru- vestal ctus , adeoque omnis eius factus , atque ex Sacris litteris aliunde pateat, ad usque illa ψ'-

214쪽

Aphorismus Unicus. a. Ist

riora tempora sacrificia succensab&imm acit, de sive vapore, sive halitu diffunditur.

lata fu i sse, ut a Caino, di Abele actum m- aut tenuioribus, crassioribus, densioribus, ter Mundi primordia satis conitat 3 proinde vel rarioribus corporibus commiscetur, ut ex credere decet, tu ac etiam Terris in uium ho. praxi ipsa clarissime patet. Quod si non igne, minum Ignem invectum et & quidem, vell& igneis particulis, sed medicamentis, sive, benefieio eorumdem Solarium radiarum, velasimplicibus, sive compositis, igneam con- per confrictum serularum, aliorumve ligno. ditionem, ac vim participantibus, utamur,rum Sole ex arefactorum , ut ex hedera, & ardorem, ruborem, vesiculas, plagas. id lauro vehementer a sirictis I itemque ex sili-aque genus alia partibus inserte solemus ;qum cibus attritis, potissimum sulphure, aut bi- dc vaporibus, ac halitibus, in concluto pr tumine oblitis experimur 3 vel spontanea se-asertim aere exceptis, attenuationes, rare-misiceatarum plantarum. dc herbarum prae-Jfactiones, sudores, pro re nata excitamus. sertim capillarium, simul congellarum ser- Atque hinc ignis iuvamento esse lolet, ad mentatione 3 vel ex fimo putri, &excalefa- λbsumendam quamcumque ex aere malitiam,cto, potissimum columbino. quo Galenus 3. ut in petii lentus, qua ratione Hippocrates a de Temperam eap. 2. ligneam senestram nu- peste Graeciam praetervasse traditur ι quin dc per resina illi tam , mox etiam domum int sin morbosis causis coagulare valentibus, usus gram succensam fuisse testatur 3 vel Calcis,lsuit inustionibus , & ignitis auxiliis, praeser- Nitri, Sulphuris, Bituminis , caeterorumque tim in morbis a materia crassa, lenta, α fossilium mistura, quae multoties sponte suaJfrigefaciente , itemque ad plagas putridas , Ignem concipiunt, ut in .Ema, ac Velavo. sordidas, liventes, ac malignas. Sed & pH- monte 3 aut alio simili artificio huc usque no- sentaneum praesidium eli ad pustulas , di bubis ignotor nam quod ope chalybis, & sili-abones, abscessus, anthraces , surunculos, cis passim peragitur, non tam v etultum in- parotidas 3 ad tumores omnes ex frigidis, ventum eth a Pyrode Cilicis filio, ex test, terrestribusque humoribus progenitos : admonio Plinii, de Polydori Virgiliis idqueahydropem, dc empyema, ad ambusta , dcis Ι existimaverim ea su potius ab attritu vehe- membra mortificata, ac sphacelata , ad si-ἶ:: Τ.. menti silicis, sive lapidis illius, qui pyri- stendum , cohibendumque sanguinem, ade ἴν. eκ tes a Graecis appellatur, aliusve si milis, cum membra amputata, & restiua , ad fistulas El/-l'ῆ terro aliove denso, sortique metallo, quin callosas, ad paralysim, di ischiadem, vero ι, rum sane usus per priora illa Mundi Cai--rucas, condylomata, varices, haemorrhoini, & Abelis tempora nondum innotuerat. des, exostoles, dolores articulorum, luem a. i et .. Si ergo noster ignis igneam Solis naturam Veneream , ad aegritudines stupores , ac s. aeaz praeseserre videtur, nil mirum , si deinde vi- narcosim afficientes, ad mortus venenatorum res in nobis exerat, velut ille, validissimas, animalium, atque ad ictus ex venenatis i maximeque supra reliqua omnia praepoten- ltrumentis inflictos, cetterasque innumerabites: is quippe Ec calefacit, dc attenuat, dcales aegritudines, quarum seriem ut erat in scindit, & di Glvit, consumitque quidquid animo singillatim reserre non gravarer, nisi eidem objectatur , cum ex Platone particulis ab aliis jam actum seret. Cum autem praeconstet valde tenuibus, mobilibus, ac pyra- caeteris de his late nimis nuperrime egerit midum figuram reserentibus, quibus veluti noster Marcus Aurelius Severinus Lb. de tot cuneis moleculas corporum adhuc densis- eseaei medie. p. 3. dc ex pluribus gravissisimas dissecat, incidit, divellit, disjungit, mis Auctoribus , singulorum morborum per 'V. . b. atq; in minimas partes atterit, , extenuat . ignea praesidia curationes retulerit, ac exa- Accedit, quod in Igne vis praepotentissima minaverit: id quod etiam multo antea insi- acidi dissolventis viget, cujus virtute urit si- nuaverat Ioannes Costaeus Primarius Me-mul ,& urendo constipat, crustamque indu-ddicinae Prosessor apud Bononienses, pecu cit, nee non incidendo dilaniat, ac disce aliari tractatu , cui titulum iacit de laneis pit, cum nimirum proxime, ac immediate indieinae praesidiis ἰ idcirco , ne ab aliis partibus admovetur 3 in reliquis vero, vires actum agam, ab illis describendis , di enariiras exerit pro ratione distantiae majoris , vel randis lupersedeo , cum eos adjicere porum inoris, , prout aerem circumstantem ma- sit , qui velit, contentus ipse haec brevi-gis minusve alterat, suisque particulis assi- ter tantummodo memorasse .

I S.

INDEX

215쪽

INDEX

RERUΜ NOTABILIUM.

ABortus imminet gravidae ex purgante

exhibito,& quo tempore magis. pag. I ridortus ex morbo acuto fieri potest. 36Abortus ex languinis missione accidere pintest . . . . A 'Abortus imminet ex alvi fluXu. 12Λbortus ex mammarum subita graciles n. tia. m. NAbortus alterutrius laetus ex alterutrius mammae gracilescentia. GAbortus ex uteri erysipelate. 3Αbortus fit ex praegnantis macie, praesertim a causa externa. ibid.Λbortus ouandoque ex uteri acetabulis mu-core plenis. N. dc quare. 7 Abortus ex teneImo imminet. I89 Abscessus stigidi tractandi non sunt. q9. 1ΟΛbscessus interni suppurati quare quandinque non innotescant. - ' I a

Abscessus interni suppurati quomodo deprehendantur. Abscessus interni ruptione , quae sequantur symptomata . 126 Abscessus interni saepissime morbos acutos comitantur. ibid. Abscessus interni rupti quibus tractandi. IvΑbscessus circa regionem lumborum suturi signa. I93Αcetabula uteri quae . TIΛeidus ructus in lienteria, bonum, Ioci. dic. Acidus ructus a pleuritide praeservat. I Acidi praeternaturalis generatio , dc varueffectus . Is AEstus sortis convulsio , aut tetanus inse quens, malum. IT9 AEthiopes, & torrida Eonam incolentes etae minatiores sunt ex Aristotele, de quare. 37Αlvi fluxus tabidis, si capilli a capite defluant, lethalis . 3 a. 33. IMAlvi fluxus abortum parere poteti. 19Λlui fluxu hydrops sanari potest, II9 ex quaenam hydropis species. IacΛlvi fluxu longo laboranti vomitus spontaneus sueerveniens, bonum. III

Alvi profluvium pleuritide, dc peripneumonia assecto superveniens , malum . IMAlvi profluvium lippienti superveniens, bonum . LUAlvi fluxus puris sputum insequens , malum. H, IMAlvi fluxus leueophlegmatia affectis supera veniens liberat. Io Alvi fluxus spumosi pituitam a cerebro delais bentem significant ex Hippocrate. ibid. Alvi fiuxus erudi an atrambilem signis.

Alvi fluxum dysenteria insequitur. ibid. Alvi excrementa eorporis statum signifi

cant . a Io

Ambidextri , qui dicantur , dc an mulier

ambidextera fiat. IOIAncyloglolsa quid. sAneuri ima diruptum vomitum sanguinis lethalem facit. In Angina liberati quomodo dicantur in pulvmoniam, & empyema incidere. HAngina correptus, tumore in collo facto, non semper liberatur. 1s Angina correpto si tumor fiat in collo , bonum , 149. 2O3Animi desectus fluxui muliebri superveniens , malum. MAnxietudine tollit vinum,& quid ea sit. χωAphonia ex cerebri concussione. 2 Aphonia cum steriore repentino Captia dolori superveniens septem diebus interficit , ni si sebris accidat. ImAphonia ex ebrietate convulsionem , dc mortem significat. aa. HApoplexiae fiunt maxime a quadragesimo ad sexagesimum annum. ID. IAApoplexia ex aetate, ex humorum vitio, d ex mala cerebri conformatione fit. ibid.

Aquς frigidet perfusio tetanum curare potest, oc quando. 43. ab AEgineta damnata . 4 Aquae calidae perfusio an usum in Medicina habeat. Ἀμ- 4 Aquarum bonitas, vel malitia an ab illa rum pondere deduci possit. 3 Aqua quae cito calor, dc cito refrigeratur, levissima est . ibid. quomodo experI mentum fieri possit. 1 Aquarum salubrium notae . ibia. Aquara p5dus quomodo deprehendi possit. ib. Aqua pluvialis an fontanae , de reliquis sit praeserenda. ibid. Aqua mulsa , quid, ejusque in gravidis di gnoscendis usus. 6ς Aqua mulsa gravidis exhibita cur ventris tormina pariat. ibid. Aquae frigidae potum rigor , di morbi quandoque insequitiatur. IN

216쪽

Index Rerum Notabilium.

Mua ealida si eaput persundatur, febris nc nex bile facta solvitur. 2COΛrdentes febres aestus sorte appellantur exHippocrate. - Ita Λrdentes febres convulsio, aut trianus inleis ql enis, malum. ibid.

Aromatum sumtus muliebria ducit . 13. α quaenam sint eligenda. I Ammatum lassitus caput gravat. 63. UArticularium dolorsi,& Podagrae discrimen. 39 Articularium dolorum causa . ibid.Λsthmatici si gibbi sani ante pubertatem ,

Atrabilis an ex crudis dejectionibus insera. tur. 2DAutumno quibus conveniant purgationes, divenae sectiones ad praeservandum. I 8B ' .

D Albi ab alvi profluvio maxime capiun

Balbuties , an , dc quomodo tolli possit. ibid.

Biliosis,de pier holis dulcia omnia inimica.9 Blaesi, qui dicantur. : IUCamum intestinum flatusi receptaculsi . Is Calefacientia in sanguinis fluxu locum non habentis qICalidorum detrimenta , α quid nomine ca-- lidi veniat. 36 Calidorum utilitates , di commoda . M. &c. Calorem ingentem convulsio, aut tetanus insequens , malum. I79 Caloris , di frigoris in corpore mutationes longitudinem morbi significant. 2o8 Calvitiem eunuchi non patiuntur eκ Hippocrate, & quarec I38. IvCalvitii causa . I4O. Is Calvi varicibus magnis non assiciuntur ex matri I48 Calvi varicibus magnis supervenientibus capillati redduntur ex Hippocrate. ibid. Cancros occultos habentes melius est non curare. ID. & quare . ibid. neri occulti qui dicantur. Cancer quid , ejusque causa Caneri remedia an sint , dc qualia. Cancri labiorum pulsationes , dc haemorrhas gias inferre solent. . 8 Capillorum defluvium tabidis lethale. 31. 122 vide Calvitium. Caput dolentes lactdi non utantur . Io . Dcapite secundum partem posticam dolente, ibidibid.II

venae frontis sectio prosuit. Ο OrCap t s dolor toti tur, si pus, aqua, vel sanguis estuat per nares, os, aut aurea. I scapitis dolor repente sanos corripien2 eum v cis privatione, de steriore , septem diebus interficit, nisi sebris lupervenerit. Iucipitis ictum obstupescentia , dc desipientia insequens , malum. DCapitis ictus , dc contusio nonnumquam g avior ejusdem vulnere. ibid. e Capite delabens pituita spumosas dejectio nes parit ex Hippocrate. Imcircinoma , quid , ejusque causa - ID Carnota mediocriter sceminae abortientes ute ri accetabula plena mucoris habent. Cartilagines quomodo nutriantur, & an coainlescant. ' . Ias. ID

Castrati qui proprie dieantur. 83qCatalepsis quid , & a qua causa. Ino . Cathartica convulsiones pariunt. Ig. 22. Iucithartica, an, & quo tempore gravidis exhiberi possint. ΠCathaitica in mensibus decoloribus, de inordinatis administranda , dc quaenam . 6 I. 5 Catharticum , an , dc quale in oculorum asse. tibus conserat. Iqq. I4 Cathartita ad praeservationem quibus, ct quo

anni Tempore conveniant. I38 Catharticorum exhibitionem quaenam praeceindere debeant.. - a

Cauteria hydropicis non sunt inurenda . IgθCephalalgia. v. Capitis dolor. Cerebri volnera non semper lethalia. Ia IasCerebri vulnus . contusionem.puncturam febris.& bilis vomitus insequitur. I 6 I. dc mor . IOZCerebrum sphacelatum tribus diebus mortem insert. zo Cerebri coneumo aphoniam parit. ΣΟΙ Chiragrae causa. Ido Chronieis morbis si inappetentia, de dejecti nes sincerae superaecidant, malum. IT Ciborum fastidium in longa dysenteria , m

Ciborum fastidium in Iongis morbis malum. IT4Cibus febricitanti exhibitus sano quidem robur, laboranti vero morbus IMCiborum conditio animalia sortiora, vel debiliora reddit ibid. Caeliaea passio abortus quandoque causa. 19 Caeliaca passio quid, ejusque cauta. I

Coitus, P. Ueneri& usus. Colli tumor in angina bonum . 1 9. 2ndi quando - . tui

Calor laetet, an, & quando signum esse pomeconceptionis maris, vel scemellae. 66 Colostrum quid. - VP

217쪽

Index Rerum Notabilium

conceptionis ligna sallacia. 77. Uv. Graviditas. Conceptio quomodo contingat. MContussiones capitis periculosae , di quando ipsis vulneribus periculosiores . IX Convulsio ex helleboro lethalis. I9. & qua

Convulsio ex catharticis. m. 188 Convulsio ex inanitione, di repletione juxta Hippocratem. ISOConvulsio ex vulnere lethalis . Convulsio ex ulcere an quoque lethalis. 2 Convulsio ex punctura nervi. ib. remedia . MConvulsio ab haemorrhagia , malum. 2L. ETTConvulso ab immodica purgatione,malum. 2IConvulsio ex mictu sanguineo a cantharidibus facto. 22Convulsio. ex ebrietate aphoniam inducente lethalis. ibid. Convulsio fluxui muliebri superveniens, malum. 81 Convulsio fieri potest in evanescente ulceris tumore, re quomodo. 97. RSConvulsi , quartana superveniente , liberan

Convulsionis causa iuxta Recentioreν. I e,onvulsio ab Ileo, malum. 27 Convulsio ab aestibus sortibus mala. I 0 Convulsio a vigilia, malum. Idi ordis vulnera non semper lethalia. 124. IasCotyledones quid . . UCoxendicis diuturno dolore affectis cruris ta-hes , ct claudicatio imminet. I 69 Coxendicis dolor ustione curatae . IN. LVI Cranii eraecisionem desipientia insequitur. I 88 Cucurbitulae icarificatae an graevidis conve

niant . 2

Cucurbitula quam maxima mammis apposita menstrua cohibet. 26. & quomodo. 2TCMurbitularum frequens apud Veteres usus. io Curis raritas mediocris esse debet ad pilorum

eruptionem - IoiCutem aridam habentes sine sudore 3. raram vero cum iudOre mortuuIur - . IC

Deliriti Elirium solvit tremores in sebribus ardentibus . 236Delirium cum risu securius , cum studio periculosius. I 63. v. Desipientia is Delirium cum iurore . v. Furor

Dementia. v. Desipientia, Delirium. Dentes frigidis iuventur potiuy, an laedantur. UDelectiones sincerae , quae : di si chronicis morbis superaccidant, malum . I . I S. Ι 871 4-Dejectiones sinceras si dysenteria insequitur,

malum. I 87. V. Alvi fluxus Desipientia multam potationem insequens, malum. I s. v. Delirium. Desipientia largam haemorrhagiam insequenx, malum. I7σDesipientia ab Ileo , malum . V insipientia a capitis ictu , malum. In Desipientia a vigilia, malum. Illa Desipientia eranti praecisionem insequitur . IMDiarrhoea potissimum abortum Parere potest. v. v. Alvi fluxus. Diarrhoea Stomachica quid. I s. ICTDistillationes frigidis excitantur. stillationes in ventrem superiorem suppurantur intra viginti dies. In Distillationem , nomine quid hie veniat, ct illa rum causς juxta Antiquos,& Recentiores. I9SDistillationes reprimentes pilulae . ibid. Dolor frigidis retunditur . qu. Ecg. Dolorum variae species. IIo. &C. Dolores ventris sublimes , & non sublimes, qui . Io. 6c quare hi prioribus .rtiores. ib. Dolores sublimes apud Hippocratem an vagantes intelligantur . . III lores oculorum quibus remediis tollant ex Hippocrate.

Dolor hypochondriorum quomplex . III Dysenteria abortum efficere potest . yse Dysenteria diuturna si cibi fassidium comit

tur , malum. Ioy

Dylenteria incruenta , & sine febre . , II Dysenteria diuturna si eorripiantur limosi , in hydropem , aut lienteriam transeunt, ct moriuntur. I 4 lenteria lienosis superveniens, bonum. In Dysenteria furori superveniens, bonum , Libo Dysenteria a dejectione sincera , malum . 18Z senteria ab alvi profluvio. a IoDysenteria benteriam parit. ibist. Dysuria. v. urinae difficultas. EBrius obmutescens convulsus moritur, nisi sebre eorripiatur. UEbrietas quo tempore solvatur. HEbriis obmutescentibus quomodo succurren dum sit, ne in convulsionem incidant. ibid. Ebrietas quibus praecaveatur. a1

Ebrii quomodo ab Amplecticis dignoscantur. Id Ebrietatem rigor , dc desipientia insequena ,

218쪽

Index Rerum Notabilium

Emmotos quid significet apud Hippocratem. NEmpyema quomodo ex Angina fieri possit. Io

pyema fit ex pleuritide non repurgata spatio quatuordecim dierum. 23 Empyema ex pleuritide factum , si quadraginta

diebus non repurgatur, transit in tabem. 34

Empyematici secti , si pus universiim fiuxerit , moriuntur. 138. & quare. ibid. Empyematici secti, si pus educatur purum , ct album , evadunt : si foeculentum , &scelidum, moriuntur . IOZEpilepsia pubertatis tempore mutationem subit; poli vigesimumquintum vero annum sere insanabilis. '. 22 Erysipelas non suppuratum frigidis tractari potest, non sic suppuratum. s. . V. α IErysipelas in utero gravidae iactum lethale. GErysipelas ab intus extra bonum non conintra . I dc quare. ibid. Erysipelatis caula. ibid. Erysipelas internas quoque partes obsidere

solet . . - ibid.

Elysipelati quaenam applicari possint. IῖσErysipelas ab ollis nudatione, malum. λ Erysipelas ad suppurationem tendens alurriab Erysipelas epidemicum hic Neapoli grassa- Ium anno II o. & Inr. I Eunuchi neque podagra laborant, neque cabui fiunt ex Hippocrate . di quare o I 8

Eunuchorum varia genera. 1is

Eunuchi laborant articularibus doloribus. Excreationes in febribus quaenam bonae . 2I

F Aciei color, & maculae an signum esse

possint marium, & Remellarum gestationis.' ω Faciei partes discissae non facile coalestunt.

Fames corpora exsiccatis a TFebris convulsionem ex ebrietate solvere po-

Febricitantes gravidae vel abortiunt, vel di . ficaeter pariunto MFebricitantibus quando lac exhibitum noceat. m. 9S. - Febribus ardentibus tremores supervenientes solvuntur delirio ex Hippocrate . Iga Febris hypochondriorum dolore absque intammatione lolvere potest ex Hippocrate. LII Febris nonnumquam salutaris est ex Hippo-

. Crate. 13a

Febris remedium esse poterit Ileo urinae nil. licidio supervenienti. Is

Febris insequitur cerebri vulnus , conlusiO-- nem , & puncturam , M. . ' . . Imricris remedio esse poterit et , qui capitis

dolore repente correptus fuerit eum aphmnia , & steriore. . 162. I6t Febres ardentes aestus sortes ab Hippocrate dicuntur. J79Febres ardentes convulsio, aut tetanus inlinquens , malum . Eo Febrieitantibus urinae cum crasso sedimento,

longam lare aegritudinem significant. I9IFebris quae non ex bile fit, si calida caput perfunditur, is vitur. 2 Febris hepatis dolorem sol vitis superveniat.acis Febres non intermittentes , quae tertia die sortiores fiunt, periculosae. ΣαFebres intermittentes perieulo vacant. ibit. Febres longae in tubercula , di dolores arti culorum desinunt. ibid. Febricitantibus moderatus cibus est exhihendus. α . ibid. Febres cum partium externarum frigore is

thales. 2I Febrium non .ntermittentium Iethalia signa. ib. Ferrum sanat,que medicamenta non sanant.2II Ferri in morbis sanandis vis . MaFlatus in ictericis non admodum generantur,

Fluxu, muliebri convulsio , aut animi dei chus superveniens, malum. RIF undς mulieres quomodo dignoscantur. 84.8sFoecundae mulieres quibus medicamentia re dantur j 8sFgminae quaenam ad concipiendum aptiores. TIFoeminae semen non praestant pro generati ne , sed ovum . MFςtus maris 1 vel seminae conceptio, unde. 6 Foetus ultimis mensibus gestationis per Os nutritur. - a Foetus maris, veI lamellae conceptio an in dextra, vel sinistra uteri parte. 62. Arietus maris, vel sciemellae conceptio an mgravidae colore dignosti possit . GFomenta oeulorum asserubui quaenam cou. ferre possint . - . . DFrigidi in corpore detrimenta. R8. 4I. q. GFrigidum quibus partibus speciatim ossiciat .

Frigida ulceribus noxia. IFrigida suppurationem impediunt. ga Frigidae aquae in tetano uli S. . MFrigida quibus morbis prosint. sFrigida , ut nix pectori inimica. Frigida haemorrhagiam sistunt . s. sed non

in pectore. UFrigida quibus tumoribus conveniunt . ibia die. & an actu, vel potentia talia. ibid. Frigus externarum partium in morbis acutis , malum. I . praelertim si interior

insiammata sint . . . ibid.. Fri.

219쪽

Index Rerum Notabilium.

Prigus extremorum in forti ventris dolore, malum. I89Frigoris & caloris in corpore mutationes longitudinem morbi significant. 2 8Frigus partium externarum cum internarum ustione in febribus lethale. HuFuror an , di quando significetur ex sangui. ne in mammis collecto. MFurori si dysenteria , hydrops, aut mentis alienatio superveniat, bonum ex Hippocrate. ITῖ

GDitura .. U. Semen . Gibbi ex asthmate , aut tussi facti an.

te pubertatem moriuntur. IIT Gravidae mulieres an , di quando purgandae sint. DGravidae quibus purgantibus evacuandae. IIGrmidae an vomitoria ferre possint. ibid. Gravidam acuto morbo corripi, lethala est. ἴσGraviditas comparatur aegritudini. 6. 66.59.d9Gravidae ex languinis mi isione abortum quandoque patiuntur. 36Gravida alvi fluxu correpta abortui est o

Gravidae ex repentina mammarum gracile scentia abortiunt. QGraviditas an ex potione aquae multa deprehendi possit. 6

Gravida bene colorata marem, male colorata scemellam gestat ex Hippocrate . 67 an id verum Gravidae erysipelas in utero factum lethale. ib. Gravidae ex causae externa gracilescentes , abortiunt. ΘGravidae mediocriter carnosae absque caula manisesta abortientes, uteri acetabula plena, mucoris habent. 7o Gravidis uteri os comprimitur. Gravidis cur,quandoque menstrua fluant. 78.38

Gravidae febribus prehensae , vel abortiunt, vel difficulter pariunt RIGravidae si menstruae purgationes fiant, foetus non est sanus . 87Graviditatis signum innoxia menstruorum cessatio. 88 Graviditatis signa lassaeia.78 dc quenam sint.80Gravidae tenesmus superveniens iacit abor.

singultus, malum. MHaemorrhagiae cur frequentiores aestate ΠHaemorrhagia calidis. augetur. IHaemorrhagiam sistentia medicamenta . 43 Haemorrhagiam frigida sistunt . 47, sed non in pectore Iaemorrhagia narium , iis quibus menstrua desecerunt, bonum. SHaemorrhagia narium securior, & quare. 39Haemorrhagia affectis lac non exhibeatur.92.9s Haemorrhagiam largam si delipientia ini

quatur, malum. 17s

Haemorrhagia si mediocris sit, salutaris en potest. IN Haemorrhagia a forti in ulceribus pulsu, malum. IIT

Haemorrhoides Nephriticis, di Melancholicis

supervenientes, bonum. Itis Haemorrhoides a quamplurimis morbis praeservant. III. Si sponte superveniant. ibid. Haemorrhoidum una nisi servetur, hydrops, vel tabes imminet. ibid. Haemorrhoides quo eonsilio claudi possint. Ire Haemorrhoides insanientibus supervenientes,

bonum.

Haemorrhoides quomodo a Vaticibus d G

Hepatis inflammatio singultum parit ex Hi pocrate. D. 8 . di malum est . IuHepatis vulnera quando lethalia. Iah IasHepar durum ictericis malum. I 4Hepar suppuratum si aduratur, pus purg fluens, bonum , si vero qualis amurca , lethale. 2za Hepatis dolor febre superveniente solvitur. IosHepar aqua plenum si in omentum eruperit, lethale ibid.

Herpetes calidis tractandi. '47 Hirudinum appositio an gravidis eonveniat. ij

Hirudinum appositio non semper tuto administratur. III Horror a sudore non bonum. III. vide Rigor. Horrorem tollit vinum. 2 6

Humores omnes possunt ex partibus internis transmitti, dc contra. 231. I 6 Humida corpora fame tractanda ' eto Hydropicorum ulcera dissiculter sanantur. Ita re quare. II Hydrops imminet a diuturnis sanato haemose rhoidibus, nisi una servetur. 28 Hydrops alvi fluxu tolli potest. II p. &quae- nam hydropis species. Lin Hydropicorum aquae quomodo possint ad ventrem serri. ' ibid. Hydropicorum . aquae per vias urinae quoque excerni possunt. . ibidia

Hydropici secti, si aqua imiversim suxerit,

moriuntur. I38. & quare. IS9Hydropicis tussis superveniens,malum. 1q8.2 3 Hydrope , vel Lienteria eorripiuntur lienosi , si diuturna dysenteria assecti fuerint. I q. IS I Hydrops furori superveniens an bonum . I7r Hydrops Hepatis. Hrdrops pituita alba . a IQ,

220쪽

Index Rerum Notabilium

Hypereatharsim si eonvulsio , vel singultus

insequatur, malum. . Raa a Hypochondriorum dolores absque inflammaiatione , febre superveniente solvuntur. III Hypochondriorum dolor quotuplex. Z Isa stericae quaenam dicenuae sint. M

I Clerici non admodum ventosi fiunt ex

Hippocrate. I geri causa, di species. - Ios Icteri eis si hepar fiat durum . malum. IH Ignis sanat, quae larrum non sanat. 2IIIgnis in morbis tum externis , tum internis curandis vis. 2Ia Ignis origo unde. ibid.

Ignis ope chalybis, & silicis quis primus inis

Ileos urinae stillicidio superveniens lethalis , nisi febris prehendit . . rues Ileum si vomitus, singultus, desipientia, vel convulsio insequatur , malum. ITTInappetentia in longis morbis, malum. IT Inflammationes an frigidis tractandae. 48 Inflammatio Uteri periculosissima . Insammationes catharticis non uini tractan-' dae. ι Inflammationes internae si stigore externarum partium copulentur, lethales. III In lanientibus varices , vel haemorrhoides lu- pervenientes, bonum . . 1 3 Insaniae nomen quid hoc loco veniat. ivla. vide Delirium. Intestinorum , praesertim tenujum ulcera, divulnera lethalia, α quare. I 24. Ias. Ig4 Intestina gracilia discita non coalescunt .

Ischiade diuturna affectis eruris tabes . & claudicatio 3 luxato articulo imminet. ID Ischias ustione curatur . . I69. I IIchnophonia quid . Id . MO

LAe in mammis lae minae non gravidae,

nec puerperae signum est desectus men

struorum a

Lac quandoque in viris obseratatum. OLactis materia quaenam . 64. 9 Lac multum e mammis effluens suetum imbecillum significat . ' πLactis aegrotantibus exhibendi canon . 89 Lac ambigui valde est usus. ibid Lac ex butyrola, caseosa , Ac serosa constat substantia. MLac Λntiquis familiarissimum suit. - dc quare innonium. Lac licet temperatae naturae , magna cum praemeditatione exhibendum, & quare . ita Lae acidi quid in se continet. . . . 9ς Lac caput dolentibus nocet. 92. o Lac nocet labricitantibus , ct hypochondri . , Cis. ibid.Lae nocet siticulosis , & biliosis dejectionibus aflaciis , cum kbre. - ibid.Lac nocet, cum sanguis multus effluxerit ibid.Lae tabidis conducit. 92. 6α & quando. 96Lactis species, & quaenam praeserenda. ibid.Lac conlari quacumque ex ratione consumptis. - ά ς π

Lachis in ventriculo coagulationem quae Pr hibeant . GLateralis morbus in quonam a pleuritide diseserat . ao Leucoplegmatia detenti sorti alvi situm U-

perveniente liberantur. I

taenis vulnera lethalia no semper sum. Ia4.12sLienosi si dysenteria diuturna corripiantur, in hydropem, aut Iienteriam incidunt moriuntur. I S4Lienosis dysenteria superveniens, bonum. INLienteria abortum parere potest. 19Lienteriae diuturnae ructus acidus superveniens, bonum. INLienteria quid, ejusque causae . IORLienteria , vel hydrope corripiuntur lienosi , si diuturna dylanteria affecti suerint. I 4

Linamentum quid signifieet apud Hippocra

Lingua inc6tinens quid apud Hippocratem. ID Lippientem alvi profluvio corripi,bonum. 123 ibid.173Lippitudo quid,

M Acies gravidarum abortus causa , ae

Mammarum repentina gracilescentia abortum significat, G2. PoMammae dextrae,vel sinistrς gracilescentia maris , vel sc mellae abortum an significet. GaIn Mammis sanguis collectas an furorem si gnificet. - NMammis si cucurbitula apponatur quam ma xima, menstrua cohibentur. πMammarum cum utero consensus detectus . 78. per arterias , di nervos. 8OMammarum soliduas laetus sanitatem signi- ficat , ct contra . . . .. 78Hammarum durities a soliditate diversa. 79

Mediocritas in cunctis laudabilis. 8 I. 8a Melancholia laborantibus haemorrhoides s Pervenientes, bonum. LI6

SEARCH

MENU NAVIGATION