장음표시 사용
101쪽
Fo. XLIII. ciuid si dum debeant illiqui sunt in potestate imperarein prohibere Dasgressores. Ex quo
tedioe necessariu est differentias S numeria tenere singulam rerumpublicani etiam S te, mina positioves .nem enim fieri potest: ut eodem leges Voles sint paucompotentio ac ropilai miis omnibus .si quidem plures sunt & non una popularis potestas nem una dumta.
. stendit policite discipline esse cotessari que sit optima respublicas N qualis maxime optao da:si nulla externa afferent impedimentu .est di eius de considerare: que respublica uim ciuiu multitudini sit accomoda. nam in omnibus ambus & scientiis q circa aliquod totutes subiecte genus exacte colatiant: unius eius de altis ac discipline est cosideraret quale cuim in suo cenere eoueniat quidq; eo in genere sit optimu .ceu gymnastice est considerare qualis cuim corpori recitatio coperat re que sit optum.optime mi natura affecto quodq; distributu est optime:optima eouenite necesse est.& q id cosiderat in plurimis:vna in omnibus disciplina est.id em gymnastice officisi est ia tametsi etiam quispia huiusmodi exarui habitum exactam circa certamina scientiam no .mehilominus m nia stri exercitationu est hane posse instituere disciplina. simili quoi m do &in medicina re in artificio conficiendam nauium et in arte vestiana & in quaq; ali a arte cotin te videmus quid mitu igitur si unius eiusdemq; discipline politice inqjsit cosiderare que optima respublicai &qualis cuim coueniat. nam plerisq; societatibus optima assequi rempublica fore ipos x sibile est si Octo Q legislatote virum ciuile latere nodebent. Primu .que sit optima simpliciter resputet: sed deterioribuq illis abrogatis legissatori cIni: rei ordinada auariu quesbonatio inime omnibus construat ciuitatibus que omniu ta facillima et comunissima sit.9uin .ralem reipublice uitalemq; idinatione inducere debet legi stator. qua persuasi homines & velint &possint ex iis is, assiint facile admittere. Sextu.presentibus rebuspublicis politicu ciuilemq; horem luppetias fenenosse oportet vi K prius tertio loco dictum est. Septimu.um politici est nosse rempublicana speciesidi transgressionii e uincilioqui transeressis auxiliu ferre non possit.&sum qui putant popmnia
rutro nisi nos disserentias atq; species oportet: Nouot modis adinvicEcrima MI
Octauu.uue leges cuiq; reipublice coueniant.nam leges omnes ad rempublica non aute respublice
ad inres sunt ac modande resumitq; hoc in loco diffinitione reipublice posita in suptori libro trametrici colligit specialius qd & septimo loco dictu est oportere potacu homine nosse tamodos rerum blicatuitam vera' a t a teειν eo nam numera et legum positioe nam este suntiem unius speciei ta alterius. neq; eni fieri potest ut modis Oibus paucoν potentie modis Oibus zlaris si vis:rede leges coducant sunt entin inodi specieri; plures & non una solubernatiois neq; una solum paucoue potetie:vi capite Φ et huius amplius cognoscetur.ethec suma
Reumentum.Hoc in quarto hec discutiuntur.legislator species terumpublica adita multitudo:vaframeta.partes reipublice. De speciebus rerumpublicaniaque. diuersitas.partes et species popularis gubematiois species pauco'. species opta Amatum. Quid censupotestas. modi mixtionisanodi tyrannidis. optima respubli. m.De panibus reipublice:consilia.magistratus.iudicia. Delegistatore:a numeru i ad 3. que species reipublice:a 3 ad τ .de diuersitatera I ad io .de populati m. in i ἀμ- Ihemati m ad i9 et retius numero 22. de paucoru potentia a i' ad litet rursus M .de optimate a 2 ad 26.decensumtestate quid ad 26 ad U.de minioibus ei a 33 ad V .de rannidem 37 ad 30:de optima republicara 39 ad Φs de apta hirudincia in Gad 9.d' vafranaetium *9 ad .de consiliis a ri ad G .de magistratibusa sin ad I .de iudiciis: Is1 ad calce libra .hinc capitu ratio.Cauod no est verum.Cap.quarto quinto riserioli: ostendi me et numini tenere.ditateve ille α numerus: ex capite tento huius
102쪽
Uit et prius quidam qui isto modo tradidit. Socrates i pinico isto modo distinxit inquit Socrates.
enim unius principatu in regnum i ctyran rudem distribuimus. dominatione vero que no Pollue . multis copetit in speciem una que laudada est optimatu scilicet gubernatione: altera quevirupanda est paucoru potentia ad multo v administratione tunc simplice posuimus mis larem stubematione denominates .nuc rurius 8c hanc duplice esse dicamus: vel ut leges seruet vel transgrediat.et subiungit unius iginar dnatio bonisesiuncta coscriptionibus quas leges vocavimus omniu lex optima esta si expers dura es .et iubiectis omniu onerosissima gubernatione vero i qua non multi comunicantiquo ad utraq; spectatImediam censine debemus quemadmodu quod pauis cuin inter v linultaue medium optinet ceteria multom administrationeism omnia debile. utpotei suntlin milliolq; diuisi.quapropter legitimaru omniu tet upum tu hec detenima est.utiqua, tum optima.hec illic Socrates.
De diuersitate militi ciuitatis/de prisca/S spria de rebuspublicis sentetia .Cap. ΠΙ. 7 'ET i itur sint plures rerumpublicarii species illa est causa: cuiustu ciuitatis para Socrates.
tes sint plures. videmus enim primo ex domibus omne constare ciuitatem.dein. de rursus ex hac multitudine alios esse diuites alios pati res alios medios diui tunam et pauperii partem cise bellicam Tartem imbelle.& rursus cx plebe partem a rorum culture dedit avidemus parte mercature Tartem opificiis ac sordidas ministet iis.nobilium quom differetie sui it fili opulentia et magnitudinc census.sunt enim alii equites.quod munus nemo facile supportare potest nisi sit diues .Q uapropter antiquis icporibus quecun hciuitates equestri potetia excellebant: in his paucona potentiani larabat: equitatu autebella cotra finitimos exercebant: ceu Eretrienses S Chalcidenses di Magnesii quisviat Demenses. sub Meandro. et alie plures Asiaticarum ciuitatu. preterea sunt alie u scd in Militias nobi. Clialaidenses. lium differetie.quosda enim genus uosdi virtus extollit S si quid aliud tale ciuitatis par Magnesi. rem esse oportet dimi est rubi de optimatibus tractauimus.ibi namq distinximus quot ex Menander. . partibus necessariis omnis constar ciuitas. Λ he quidem partes qua tam concurriat omnes Asia. ad rempublica gubemidam quando' pauciores quandom plures. paret igitur Q necesse est plures esse respublicas inter se differentes specie. nam Sipseram partes inter se specie differunRes enim publica est institutio in nrationia. hanc vero distnbuunt ornes vel se cundia potentia eorum qui participes sunt/vel f in aliquam equabilitate comunem: dico autem veluti tenuioletioci opulentos/vel comunc aliqua ambo m.necessariu in emo refrin, s blicas tot esse quot sunt inhi tutiones circa carum supentinentias et secudum disterentias partium C Maxime vero due videntur esse qlieni admodui de ventis dici solet alios quideesse boreales alios australes ceteros aute ventos horum csse excessus. sic etiam respublicas duas esse populare scilicet di paucorii potentiaeram opti mates λ speciem esse paucorii potentium posuere Neamque vocatur respublica dixerunt esse populare. quemadmota de vermus Zephyrii quidem boreale Eurum aute australe. eodemque modo in harmoniis vi qm traditimam S sit illis duas spectex posuertit vitam dorica altera phrrgiam. ceteras Ora Vel ad dorica vel ad phrygiam referri .maxime quide igis consueuei ut de re spublicis sic exs9 stimare CSed certe melius ac verius estot nos sui simus .duast vel unius recte constitute ceteras trasgressiones esse.N aliquas esse bene corumpare harmonic-alias vero ipsius opti me reipublice.ad paucos vero potentia que duriores sunt ac magis violete: Meyero remisse de molles ad popularem statum.
Ausam diuersitatu tenim Nicarii ostendit esse:diuersitate partiu ciuitatui siue tectesint siue lapis.sed hic precipue de lapsis. Sunt diuites sunt pauperes sunt bellici sunt imbelles
sunt agricolet sunt nobilest sunt ignobiles sunt opificesi 8c mercatores et id genus. et que Drus obtinet in ciuitate prevaletiorq; estun ea ciuitate rem efficit publica littera clara est. Hs de panibus ciuitatis exactius adhuc numero si huius et i 3. CP it mistois sententia de rebus tacis qui duas precipue populate re paue e potentia esse eredideriit ceteras autem ad eas reduci. viduos pcipuos ponebant ventos ad quos reliquos reuocabant boream videlicet re austru : R duos ca. nendi modos. tiu Ec Phrygium. Hune de rebus blicis opinadi modum refutat Aristotcles approbans moduqui capite quinto leniret Meto 3 huius et de tin publicistia de transgressioibus his
103쪽
Pol s. hibusq; eam posims est.et rectarum se publicam: quasta esse bene eos tantis: ocri cratem har.
monte vire que respublice N cesupotestates.alias autem esse ipsius optiae reipublice ad optimum pertinete gubematiois stata vi sunt regia fic optimam resipublice. et lapsamIque duriores s uni et ita eis violente ad paucotu statum periinere:que vem molliores S licentio tes ad po larem.
Bi de optimatibus tractauimust allegare videtur aliud opus eius il que passim in marii. του bus habeatis vetii partes ciuitaris necessariera numero ii huius et ex operibus hole numero 18 septimi intelligunt C Maxime vero due videtur esse:quemadmodu de veri Sti, dies talet duodecim esse vetos quora duo maximos habet effectus austerti boreas: libris in reoticis est cognitu. Et harmoniam modos apud musicos septe esse: rius Hypodotiti Lydisi H Nicomachus, polydiui MVxolydiu Hypophygiu S Phrygium ex Nicomacho/Philoxenol Cleonide &avi musi Philoxene . ci, eognoscitur.et hec ut hic ostendatura presenti cotemplatione sunt aliena discitur mi uquod sCleonide , inoptio in loco vel comodissime.
CDe populari gubernatioe partibus ciuitatis FGebus plebis di speclabiis nobilium speciebus popularis gubernationis.Cap. Ii334 Em vero Iopularis ira simpliciter nunc ponenda est ut quida ponunt: ubi multi,ss Atudo dominas.nam ct in paucorii potentiis S ubim dominari maior pars preva, ios let.eteni si essent variuersi mille trecenti S horum mille essent opulcti ne* par. tem gubematiois darent trecentis illis paupibus ingenuis ac in ceteris paribus: nemo cor. te diceret hanc esse populare. Eodern modo pauci siquide inopes in ciuitate potetionis essent q multi opulenti nec honores illis impartirens mento utiq; diceret hanc esse speciemque appellat pauco impotentiti potius irain dicendii fuerit populare quidem esse:cum penes ingenuox homines est gubernatio Pauconi autem potentiu cum renes opuletos.sed coringit ut alteri inulti sint alteri pauci .pleriq3emm ingenui suntii ari vero diuites. Etenisi in a. gistratus selion eis publici fin in agnitudinc distribuerent ut in Ethiopia quidam trad ut ne i vel f in pulchritudine. paucoi ii esset guberitatio cum pania sit multitudo magnoui Set fistinosoque vehitii non isto modo sat est respublicas istas deternamasse sed curtures sint parte, di multitudinis di pauco' poteranii adhuc rcsumendu est.vi nem ingenui pauci existetes luribusniem ionissi multitudo ingenuis domine ut in Apolloniamue eit in ionio S in Thera sit utram enim istam urbium honores dignitate erant illorii qui nobilitate prestabat SP eonini qui primi in eas colorasas venerant: qui erant pari claron aute dirutum licet diuitu multitudine superaret populus ut & in Glophone antiquitus. ibi enim possis debat magna patrimonia multitudo: ararcu bellum gererent aduersus Lydos. Sed eii mul. titudinis queda gubernatio: quado ingenui homines et inopes multi existentes gubematrem; iblia Paucos veropotenti unquando opulenti di nobiliores pauci existentes puber nant. in igitur plures sint retrampublicani species S quibus de causis patet. CQ uamob tirem vero fures sint si ille quas dictuin eratin quena iste sint di xpter quid: deinceps dice.
mus pricipio unde prius assumpto. Eatemur em In no vatam partem sed plures:omne habere ciuitate. ut igitur si animalis vellemus species capere: primo segregaremus id quod nocellariti sit omne animal habererem quedam sensori Q quod cibum conciat at v receptet puta os S venti c.& paeterea illas quibus mouens patres.Si ital tot species solum harii vero differetie esilant.dico aute ceu oris genera plura et ventris S sensorioR: S inter, ea. earia quibus moue partui: harum coitigationis injems necessario efficeret plura genera Haliu.no enim fieri posset ut ide animal haberet plures differinas ores sic etiam nem misi tu itam quando suscepte fuerint omnes cobinationes istoria sacient species animalis di tot ε quide species quot coiugationes sunt partita necessariarii. Eode modo dedi tis rebus; ublicis. ciuitates enim non ex una sed ex multis partibus coiian ut sepius dichim est. Una quedam pars est circa ali menta multitudo quos agricolas dicimus..CSeclida vero pars eaque vocatur mechanica. hec autem versa circa artes: sine quibus estutas habitari non . test.harui vero artium alie sunt necessat te alie ad delicias planent S ad vite cultum. Caer.
tia pars est mi ensis multitudo que circa emendii veradendium Scirca mercantri S nuntii laria versas. Cc arta pars nata cenam..CQ inta.ypulsatorus belli. que quide pars non Ethiopia. Apollonia.
104쪽
mmua necessarsa est ciuitati q aliqua superiorit: si velint aduersus saviadentes tueri liberta.
tem. impossibile est enim ut que ciuitas vocari mereaturuit natura serva. per se enim sum ciens ciuitas.seruus aute non per se sus ens est. O uapropter in libris de republici mare quide hoc sed non si dicter dictum est a Socrate. inquit enim ex quattuor maxime nocesi artis ciuitate constare.hos autem esse textore agricola coriariu edificatore. rursus veto adiungit uasi illi non sufficiant.fabruferiariu/ct pastore necessariartu pecudum=S insuper negociatore S nummulatiu. et hec omnia ciuitatem coplent primam. Quasi vero ciuitas omnis necessarioru gratia sit constituta ac non magis gratia honesti: di quasseque indigeat conariis di agricolis. CPropulsatores autem belli non primancit partem anteqausta regione di vicinis coactis ad bellum deueniatur. atqui ct in quattuor illis S sit quotcinit comulaicati a necessariu est csse aliquem qui ius dicat S decernat. Siqusdem ergo anima quss ponat animalis esse parte magis q corpus: S ciuitatu magis talia ponem Glunt esse partes q ea que Jrtincti ad necessat in usum propulsatores belli videlicet ac iusticie iudiciarie exhibitorea rei pterea cosultores est ciuilis prudentie opus. di hoc siue separatim existat quibusda siue eisdemniichil refert ad hunc sermone. nam di in arma essedi agros colere sepe cotingit eis .inuare si S hec et illa potaeda sunt ciuitatis esse panes: manifestu est et xpulsatores belli pars necessaria sunt ciuitatis. ISestima pars est eoru qus magna patrimonia lilites reipublice onera sustinent quos opulctos vocamus. Coctaua eorum qui publica operam exhibent. S qui in magistratibus gerendis occumis existunt. Gustas enim abscvniagistratibus esse no potest. necessariu in igitur esse quosdamus magistra tua gerere valeant: S hoc munus susterre in ciuitate vel pei citi vel ad tempus. Reli, cuncto sunt illa de quibus ad integru determinabsinus quod in cosulendo di ius contro. uersis habentitas reddendo/versatur. Si igitur hec ciuitatibus adesse oportet rectem fieri hc iuste ecessariu est esse aliquos qus virtutem habeat rerum ciuiliunt. Ceteras ergo po 2 tentias eisdem adeste posse videtur pluribus ceu taetra esse propulsatores belli S agricolis N artifices in preterea consultores S iudicant .arrogant quoq; sibi virtutem cuncti de multifaria se existimat idoneos ad gubemand i verum pauperes , diuites eosdem esse ii, possibile estquapropter he partes precipue videtur essesulitatisAnotas scilicet S opulerim Et preterea ex eo quod ut plurimu alii pauci sunt alii multi contra ne pastes inter se appa tent.quare S respublicas secudum earum prevalentia constiti tertit.ac due videtur populari
scilicet & paucoae potentia. sed et sint plures respublice et ob hoc quas causas dictum prius. EO uod vero S popularis ipsius species sint plures S paucorii potentiu ostendemus. Pa. 13 tet autem hoc ex iis que dicta sunt.nain N in plebe S in nobilitate plures sunt species ple.
bis quide una species agricole/alia artifices alia negociatores qui cinodis vendediscvreabus inreduntγalia circa rem maritimam homin alii bellatores alii mercatores alii portitores/alii piscatores.nmitis enim in locis horum turba inges.ut piscatores: Tarenti et Briantis.nausis multitudo Athenis .mercatores in Eginais Chi initores in Tenedo: insupinanuales di panias ficultates habetes Plociosi essen possunt. cterea qui non m viro
in parente ciue sunt orti liberi tamen homines:8 si qua huiusmodi plebeoru hominui spe. cies altera. CNobilitatis vero: diuitie geniis virtus disciplina: di his suntlia. que dii. 1 - ti secutam endem differenti S. CPopularis igitur prima species dicitur maxime secudumis equalitate.vult enim lex huiusmodi inpularitans pares esse diuites de pauper mec alte. ros plus possc alteros minus sed viros. B esse equales.siquide maxime libertas est in populari stanti ut putant quida.& equalitas certe fuerit maxime simili modo omibus republica pari Gub is cum vero populus sitiitulistini.& Mobtineatquod pluribus videatur: necesse est ut hec sit popularis gubematio. a Wimr species popularis hec est. LAlia vero specier: ut magistratus ho.ioresque in republica secundu censum patrimonio G ci emnquide pansi tribi inrur. ita ut qui tanta possidet habilis sit ad honores respublice suscipiendos. qui vero non posside inhabilis sit. CAlia species popularis est: ut omnibus omnino ciuibus habi litas sit modo sint obnoxii dominee autem lex.CAlia species popularis est: ut omnes omnino habiles sint ad magistratus gerendos modo sint ciues di domines lex.CAlia species
eodemo modomisi e non lex dominae sed niuiti morim antem laudo populi M.
105쪽
Polli. creta paeualet legibus. CAcc est vero istud ob quosda qus populit ducinit.nam in sis rebus
publicis in quibus dominae lexmon fit aliquis qui populu duca sed optimi ciuium rempublica gubemant.at ubi leges non dominans ibi ductoi es populi oriin . solus enim populus regi copositus unus ex pluribus.miltu do enim dominadi aut titatena taron vetiam xu , singuli sed ut omnes .Homerus auteciim dicit non esse bonii ut plures regant: Vtru de nacdici r vel de alia cum plures gubernant ut singulirincertu est.talis ergo rasulus utpote alatio Iuram potestate habens: dominari solus queri oculis legi subesse: inacitur cvdominator. Quare a tantatores eius in precio habent. CEt est huiusmodi populus in gubernationesua imGranno persimilis iidem nempe mores di utrobiq; meliores deminutur. α decretanima populi perinde sunt: ut tyranne precepta.N ductores suasorem lituusmodi populi: sunt v lut adulatores illi qui circa tui annos versans et maxime utrisq; apud viroset: potentia et adulatoribus inq renes tyrmau ac ductoribus suasoribusin populi ad ipsum populu. Hi actores sunt ut decretu postili leges infringant et ad populti cuncta resemt.cotingit autem illos fieri potentes ex eo quia populus dominas omni, ipsi vero voluntatim v. nam rides a populo eis adhibet .Preterea qui de magistratibus comeditui .esunt ad iudicia Populi negocia referri o Urtere Topulus aute audit gratanter corvin Fuocationes. are per nunc mora
magistratus dissoluunt omnes. Mento tetitur leprchedere videnturiqui dicunt nivi ino is di populare esse potentia non autem reipublice speciem . ubi enim leges dominari no priualentnion est respublica .nam lex dominari omnibus debet: de singularibus autem magis stratus S respublica iudicare.quare si est rorularis potentia 6 a s citam reipubliceaelarum . est o talis gubernatio in qua decretis populi cuncta efficiune non est proprie popularis poteti a. nultu enim roruli decretu recipit este uniuersale. De popularis uitur speciebusnii nucmodum determinatum sit.
Elatat diffinitione populatis gubemationis ita simplice Ec nudam ut nonulli eam ponis iost telumens pene uniuetia que capite quinto tertii dixit:queda etiam specialiora ad illius in Atelligentia adduces. vide ethiopibus:qui a corpor uelegatia & pulchritudine magistratusta didi*Babant de apoloniatibus Theracensibus i& eolophoniis: e in littera satis csistantim qbus liquide diffinitiones ille ita nude tradite atq; intellecteanualide monstrarent C Vult plures tiesse modos ec spes retii publiearii speciatim Q que iam expresse sunt et cause cognoscunt ex enume. rati5e partiu ciuitatista quam unaquaq; sumi potest species una gubemadi. et Ples ciuitatis annumel. 2. rat.vna est agricole qui circa alimctavellant.Secuda opifices qui versant circa artes aut necrearias aut ad delicias aut voluptates aut ad ornaui punBG.Tertia: cauponaria vendetiu emeti ni - Φ. s. s. t alia numularia.Q uaria latercenarii .Quinta Opulsatorra belli. Sextans qui ius dicunt als distet T. s. nut.Septuna opulenti & diuites qui onera reipublice sustinere valet. ua bucis magisti bus 9. funderes.Nona:ii de quibus alio in loco examusscosultores & his in conouersiis assignat .Interim notat Societate in diuisioe partiu ciuitans:que a Platone ponit in libris de republica. E Prunas pio ciuitatis esse inquit opuletos N inopes et que maxime inter se mirarie vident: in nuna tingat eosdem simul esse opulentos et inopes in ut plurimu hi multi sint illi vero paucilli Ibi opulenti pua.
sultores di cotroueritatu raclices et magistratu gerentes nam cuncti sibi virtute arroganti et multis ita se idoneos ad reipublice subernatione existimant. ISpecies plebis noue enuerat: ex quibus . u aere facile intelligentis que sint.circa teti1 agricolas opifices et negociatores qui vedendis emendis Φ F rebus intendut estea mare:nauales bellatorestut Athenis. mercatores.ut in Edna &Chio. ca. si γ' tores ut Tharentilet Byzantis. portitores:viri Tenedo.insuper manu operarii paruas facultates i.
β γ bentes.et liberi qui tamen no ex utroq; parente ciue sunt orti et si qua huiusmodi plebeosue: hom est species. Iangit quattuor nobiliu species. ob insignes diuinas mobiles genere vinite dista plina. t FSubiungit popularis gubernatiois species quinq;. Prima est sm equalitat Eubi & pauperes ta diui is res equa habent gubemadi potestate.Secunda.in qua magistratus di honores sincensum &quidemimu dispensani lege positat ut qui intula possidet sit habilis ad magistratus adipiscendos. qui ve 3 to nolintiabilis esto. retia in qua omes omnino ciues indipiscedou honossi habiles sunt modo co petiani idonei sod lex dominas. Quanaan qua omnes orio ciues ad gerendos magistratus habiles
106쪽
habeestat lex dominas.Quinta. in qua omnes cino ad magistratuu functiones sunt indifferetes vois tum no lex sed multitudo dominat. Hac em in specie:decreta populi plus possunt Q leges. C Ost die in hae quinta specie oriri quosda populi ductores quos demagogos quide raeci dic ut qui benivole tia & fauore populu quo volunt dumttpopulo assentates. in quarta & tertia spe nuria oris hec pestis: iτ neq; in duabus aliis modo sinant leges diam. littera dilucida. CAssimilat in quinq; populu quinte Rdeterrime gubemanois populatis tyrano primo quia N populo huic & tyranno uide sunt mores. se. do: bdecreta huius populi sunt ut tyrani precepta. tertio: qd tyrano sunt adulatores id sunt apud Linoi populu populi ductores atq; suasores. quarto: l adulatores maxime pol sunt apud tyrannii et hic quoq; populi ductores apud populu. quinto Insuper cum accusant magistratus populi ductores aiunt ad populu referri debere: ut & oes accusationes volunt adulatores deferri ad tyranos. sis dissolutatur atq; pere ut magistratus. Damnat hac quinta spein gubernatio is popularis. neq; dignucenset:vt ei ullo modo reipublice nome tribuat in in ea neq; lex neq; magistratus authotitate ullam habeant:sine quibus respublica esse non posse diffinita est. littera conspicua est.
CANNOTATIONES AD CAP. QVARTVM.
E quibus ad integru determinabimus. p. undecimo Ecduodecimo huius ubi de Ex socrate liconsiliis magistratibus sciudiciis. Et est hinoi populus in gubernati 5e sua livia POputruis. no psimilis .de vito populari huius speciei. Socrates in octauo de republica. uando inquit iuuenis multitus ruditer & aride nimiulium iv mel gusta adheretq; ardetibus vehemetibusq; ct calidis atalibus potetibus Oiformis et vatias voluptates' ini i ia dissi c5parare: hinc oriri existima mutatione qua ex paucose potentia que in eo est transit in populare propter inscitia paterne educationis. qui externas cupiditates N non necessarias non te primit increpado coarguenao vehemeter ne paucorii coditio populari statui cedat. vetu ne plecta iuuenilis animi cultura: multe vehemete'; fiunt cupiditates trahuntq; ad cosuetudine. ae duelam serpun magna excrescut tu num . & tradem iuuenilis animi arcem occupat present etes vacuam essedo nam honestoru*ossicioru veramq; rationu: que in ptioru hominu men: ibus optimi omniti custodest sematoresq; extant. succedutq; false superbe petulate'; rationes et opiniones in earum locu ncq; Hesidia admittunt neq; priuatorusenum monitus excipi sit. et pudore fatuitate appellantes turpiter in exilium pellunt .et te Pantia nominates ignauia reprobantes'; eiiciunt. modestiam quom in motibus A in sumptibus moderatione: tanu rusticitate & illiberalitate penitus detestant Riugut. cum multis sutilibusq; cupiditatibus inuetes: petulantias ingenua educatione nominant. licen. tiai libertate. prodigalitate inagnificentia impudentia .fortitudine illas extolliat illisq; applai id ut sitam transit iuuenis ex insita necessariatu cupiditatu astem5elin resolutam non necessatiatu voluptatuli centia ullam gratia erodans pecunias laboras exercitiaq; suscipiens. idies ita vivens: ut incid&ibus
presentibu iq; cupiditatibus semp obsequalidum allas ebrietati modulatioibusq; indulget alias aque potu c5tentus est & media . interdu gymnastice studiisse exercet noniana remissiore aio torpet. quadoq; philosophie studiu attingit. lepe etiam se ad rempublica fert proditq; in mediu quicquid o tulit fors et dicens & faciens siqua doq; milites admiras ad eos fert. sin mercatorest ad hos ad uetat. neq; ordine ullo aut necessitate vita suam dirigit: sed hanc uniendi licentia iocunda & liberale & beatam vita appellans assidue colit. C Et de ciuitate populari. Talis popularis ciuitas in qua neq; coga, Ex socrate es iis magistratibus fungibetiam si ad id lassicias neq; valere si nolist neq; bellu gerere aliis bellu geren uitas popula. tibus neq; pace agere a getibus aliis nisi id placeat. si qua lex impare vetet & sentetias ferre nichilo, ris. minuς Nipetes & sentenas feras in iudicio si tibi visum fuerit:&morte Rexilio danati nichiloininus urbe incolat & pdeant in medita et psepe quasi nemo videat laut curet instar heroii quorudam p vehem incedat. indulgetia maxima et sine ulla obseruat icte nihil cuilla lex sibus studiis se quis ac ciuilia , coferat sed honorans quisquis amet a vulgo. in qua nust vir pclarus euadet:nisi statim a pueritia honestis studiis nuti in R illa frequeret exerceat altoq; pditus sit so. Cetem eu popularis ciuitas sities libertate malos picemas psi detes naci sciit et ea licetiola libertate Platas et decet sese ingurgitas debachai principes causans tanu rigidiores et tyrannicos punit nisi milites ad modii sint plurimum c5 cedant licen ne & eos qui principibus parent rana feruiles sint A nullius precis homiesrobiurgati pricipes aut subditis pares: et subditos pates principibus priuatim & publice laudat & honorat haud secus ae in domo ubi pater filio fiat silist et filius patri sit pari nem vereat neq; metuat patentes ut sit maxime liberet inquilinus eiu i ci inquilino ciuis eques: pegrinusq; simittet. ut ea inurbe pceptot disci 'pulos timet ei'; blanditur discipuli preceptores spemut & sutiliter pedagogos. et sumatim iuniores senioribus se similes restat. verbisq; & operibus aduecant. seniores autem iuniotu gemi vices.tanusculte facetiis eos delecta e seueri inpiosissi videanLvulgi libertas extrema. empta macidamichi.
107쪽
lominus libera sunt et emptores.maxima mulieribus erga viros A vitis erga mulieres equalitas libertas v.et besti e d hae in ciuitate sub ho ibus nutriunt st alibi liberiores sunt. na 8c catelin ut habet prouerbia pinde ac domine sunt N equi et asini tanta p vias libertate cosuescunts ut in obuiu quem mapetu faciat nisi cesserit ceteraq; oia summa agunt licentia.ora leges tam scriptas a non scrip spe enuntine quis illis domine .Hec Socrates. -
De speciebus paucorum potenti Nec permixtis gubemauoibus. Uap. V. - l Aucomm vero gubematiois species una e n qtia censum lintes ad gu is Naatione reipublice iecipiunti tantii quide ut tenues holas ad eum puenire no Post irat.is vero q tanta possidet habilis sit ad republica aerenda. e filia spes estim a paruo cela in fimpendi magistratus habilitas. v v cueligunt ipsi eos qui desunt.si igis ex ossius hoc laciant vides hoc Potius rem optimatii .sin vero ex definitis qui biisda.paucon potentie. Alia spes h Q p patre si iccedit filius . O arta si es cum hoc fit qa mo diximus
S lex non domina ed id illi qui reglui. ξ Et hec est corres dens in paucoN gubemati ut est turanus in monarchiain ut est in poetari statu ultima -
et vocat hinos speciem paucoF potcialia. gubemati Ois uis Daucom ne species lunt. latere debet nos Quod multis locis accidit rempublica que fili leges no sit populares: coluetudine tamen N viuedi modo particulariter ni mari. similiter aut c ccouerso apud alios cotingit rempublica fin leges magis esse populare: moribus indi viuessi modo ad paucos gubematione magis plinere.COtingit hoc autem maxime post mutati s rempublicam. non enim statini mutant sed colenti sunt ab initio holas pania accessione potentie. M. Auc potentie: es quattuor astat. Prima est:in qua solii a mago censu Madia. is
nistratione reipublice admittunt ad que quide tenues holes nequaa attingere valent.14 Scdann qua a paruo quide cela sed ex determiatis quibusda ad subeundos magistra tus habiles iudicant atq; idonei. Tettiaaeu in magistratu pro patre succedit filius.&inis , histribus lex dilatur. Quarta spes: sistet in aliquo su plotu modoN maystiatus im livetsi lex no Gatur sed ii qui administradi gubernatione accipiut. Hanc quana spem paucosx zo tet e corrndere dicit retano in pncipatu unius S populo qnte &vltime speciei. quare gubernatio. nsi paucis potetie deterrima est&qiam reipublice notest idigna. in cofusis&pmixtis puber, rinatioibus.cur aliqn cofingat mixta & cofusa gubematio populatis item N paucoν potetialone itaeofusam N pmixta appello gubernatione populare:cum leges paucoN potetae lint aut alterius gubernatisiis auia populariter gubernat identide pnaixta paucoν potentia cli leges hiat populares aut aeterius teipublice Oligalchsce in & ut sic dixerim paucipotet et uiuiit.id accidi vppter mutati s rem publicam. H csi paucoυ potetia transit in populare gubernatione:aut popularis gubernatio in pauco tu potentia.non em ilico mutans leges.sed colenti sunt ab initio holes parua accessioe gubernat,ois. quare leges manet ut prius erant prevalet in qui priore Ipublice staturvemutauerunt. T lire est corres dens.Ex Socrate:vir paucoν potentie.Similis inquit huius reipublice to
Exsocrate vir Paucoru potene ia ciuitas. tus maximi dignitate.in iudiciu ab insidiatoribus trahiis a calumatoribus circuitentus eiicitur cleptio
turispolias. nec autem intuitus filius atqippessus: amita patrimonio propter krmidine colastini ex animi uirono ambitione illam lanimositate deiicit:& huilior .ppter paupertate factuslsese ad que stum couertit. 8c angusto admodu animo:atide nisiuiti parce vivens stet vexas in opere pecunias cogregat.et in ea animi sede:auarsis lucri cupidsi collocat affectsi eumq; magnu in se regem efficae mmetita regiis exomaticoronis: balteis:fi,ilis fimbriis:ense psico:rat nate vim& afositatis ardore humi hine & illine subiiciensifcri seruitute redigens:illam nichil aliud incustere & cosiderare pniit tens ci unde ex paucioribus pecunii, plutime congregetur hune veto nichil apud mirari S colere udiuitias atq; diuites: & si quid aliud ad id conserat. Ex Socrate vit re ciuitas. Pecunias mulitis
uitias atq; diuites: & si quid aliud ad id conserat. Ex Socrate vii di ciuitas. Fecunias mutuo facit maximem honorat parcior emia ad lucru anxior.solas necessarias cupiditates explet ceteris vero sumptibus nequail indulget sed alias appetinoes rana supracaneas cohibet. aridior itaq; ta squal
108쪽
FcI. ne applieuit animu.no enim rere sibi ducem sposuisset.eupiditates habet fucis psimiles:partim Ndicas plim maleficas.maleficas enim cemes ad orphanorv tutelas et si quid tale in quo licentia plu. rima ad iniuria n1ciscit. in comettiis prauas cupiditates si cohibet: id vi necessitate ac metu fulcitra reliqua substantia eotremiscensuio ratione illas malaefaciens.m alienis erogadis fucis similis. seditione intestina nequail carens.non unus: sed duplexo reliqua que subiungit Socrates.
EDe speciebus popularis S pati impotentie et causis eanim.Cap. VI. Alitas s po Vod aut e tot sint popularis N paucoru gubematiois stecies ex dictis pa. Pularis guber.
ter.necesse est enim automes partes populi citias supra enumerauimus rei natiois & ca publice gubematione habere aut quasdam Labere quasdam non habere. se. a
cum fgitur di agricole S mediocria possidentes/ rempublica gubernant: Huius 4 secundii leges est gubematio.vietii enim ex opera sua queaeta nabentnam i f- dociosi esse possunt. quare legem agnoscetes. solumodo ad necessarias con Huius ciones populum couocant. aliis autem recipi ad empublica licet: cum tanta possidebunt/ isqvita determinat lex. Omnino ens non licere omibus paucorti potentie est.ociari auae eum
qui no reddinis habeat: impossibile. Hec igitur his de causis una est species popularis gu. . bemationis. 6 Altera,em species est ob adhibitam electione aram omibuslicet republica a
participat qui sibili non sunt per genus potetibus tame in octo esse. quapropter in huiusmodi qtude populari admin ratione leges prevalet S gubernant: quia redditus no est. Tertia species est omnibus orio lacere rempublica gereremui liberi sint: non tame lice. re ob supradicta causam. quare necessariu est in hac quom legem dominari. Ca uana vero species est illa que postremis teporibus sta ciuitatibus esse cepit. maioribus enim multo factis ciuitatibus q ab initio fuerat di redditibus facultati si a dantibus: participant omnes ieipiablice propter nulltitudinis si abundantia.versant B in republica guberna. da ex eo quia possunt ociosi esse etiam inopes mercede capientes. mavi inem huiusmodsmultitudo ociosa est.no enim cura res familiaris promereos impcdit: que diuites ita occupat in s e a cocionibus absint di a iudiciis.ex quo fit ut multitudo murciti donisnes innae republica non aute leges. Species igitur popularis gubematiois tot ac tales sunt obdi, necessitates supradictas. CPaucorii autem gubemationis prima species est.quado plures habent patrimonia sed non admota ampla. faciunt enim potestate participadi es insitata possidet.& propter multitudine eorum qui ad rempublica reci utur necesse in no ho, mines sed legem dominari.quato enim magis distant ab unius principatu nem tam amplas habent facultates/vt eas negligendo ociari valean rem ita exiguas ut a ciuitate vi ctum querum esse est ut legem velint dominari non aute ipχs.. is pauciores sint qus patrimonia possident siquidein plura q prius secuda species fit gii maiioia pauco .magis enim potentes plus habendi se dignos putant.quapropter ipsi sumunt ex aliis qui ad republicam se colarunt.nterea et nodum ita robum sunt ut abs v lege gubernari possint legem hi tiusmodi posuere. si deueniat ut ipsi pauciores nuero mafores tacultates habeantitertia fit gubemationis paucotu accessio. i s enim per se magistratus di imperia retinen secimdiu legem iubentem ut parentia defunctoν loco illi succedarit. si magis etiam subnixi sint opibus di amicis prope est talis potentia ad unius gubernation di doms natur homilies non aute lex.ec est hec quarta species gubemationis pauconi: correspodens ultime species popularis.
Pecies quattuor popularis gubernatiois aliter a quinq; illas eapite.iiii. em isdigerit: ες s ratione reddititres tui hic posite coincidui cu quattuor primis illic positis. Ec quarta hic quinta q illic est posita CP ima dicit fieri:cii agricolei attifices & id genus: fc mediocria
possidetes no valetes ociu agere republica gubernat. na gubemfit fri leges N populu ad shmope necessarias in in leges cotinent ociones couocant noem licet illis feriari & ociari. & ab eo cesu que lex diffinit ad rempublica admittiit.alim si no ex cibusadmittere aveost potetimo popularis gubematiois id esset. CScda species: adiectam electione in qua videlicet ossies qui ex genere ciuia suntlad magistratus sunt cligibiles dumodo vitam in ocio degere possinti neq; emoliam tu ex M.
redditus n5 menit. oenia species uincibus omino licet republica gerere qui liberi lantino tri
109쪽
Polli. v te incoliceat eos in ocio vivere: R in hae oportet legem dominari. uaria: in qua multitudine in ualentem immatiois functionF participat plebei mercedem capientes & in hac multitudo paupetu dominat & non leges.et hec species postretrus vibus cepit in cimitatibus na ciuitatibus multo maioribus factis et ab initio hietat. 8 auctis facultatibus:participat omnes administratioe gubernati ciuitatis ob multitudinis incrementu etiam inopes quia mercede ex administratione capientest oi si vivere possunt. Digerit etiam hic paulo aliter paucoN potentie species v nuero I9. Prima species est:cum no pauci lacultates possident sed non admodu amplastfitq; potestas gubematione as sumedi a tutula lacultate. & in hac specie necesse est legem dirarilis multitudine eorum qui ad rem publica admittun .E Secunda: cu pauciores sunt qui facultates habenti di quide amplioresu pruni. qui quia per se rempublica administrare non suffici siti ius tame eligendi ex aliis qui pariter ad temptablita modoranda recipiant sibi vedicant & hane pariter lege ut ad eos spectet electio eoru qui ex lus ad gubernatione assumenti nodum validi satis di potentes ta sine lege gubernatet. C Tettia spes:cumlus adhuc pauciores sunt ia ampliores lacultates habetes qui magistratus N iperia sibi is lis vedicant succeduim filii magistratibus patentu loco M lesem quam tulerunt ut filii defuncto uparentu loco succedat. CQuarta species cum magis adhue u nouissimi opibus subnixi sunt & amis otii suta ut prope talis potentia ad unius potentatu monarchiam accedatita dominetur homines ricti . et hec quarta species paucorum Potentie correspodet viti mei ta deterrime species gubernationis
Vod autem tot sint popularis. Quattuor species popularis gubernatio is hoc in eapstem rin sim cu quinq; illis coincidui que numero i s sunt adducte. nam tres primetite posite ia' Mut eum quattuor primis illic positis:&quarta cum qui . ira re quattuor paucossi haecum quattuor cap.quinto positis.
CDe diuisione platonis S specieriis ritimam.Cap. Un
Urit insuper alia duo genera rerum blicai preter eas in quibus aut multitudo L aut pauci gubemant ciliarii alteram aiunt omnes specie esse Τ nam eX qiiarmoricio T curat autem eas quattuor monaichia paucorumbeniatiotie popularem: dc quar tam vocat optimatem .est di quilara quam comuni nomine omniu appellant rena enim m. blica vocant. sed quia non sepe latcet numerare volentes Sita suscipiut quasi sint quarumor solum. ut Plato in libris de republica dicit. Coptimate sgitur recte se habet appellam is illam:de qua tractavianus in primis scrinonidiis. quc enim ab optimis viris simpliciter per vir. ute cst gubematio rei publice di non ad suppositione quadam bonis viris eam solamili
Species optio stuni est optimate appellari.in sola enim ista si pliciter idem est vir bonus di ciuis. In aliis mala. autem boni sunt ad suam gub adi speciem. Sunt tamen quidaque differenti habene
a paucoN gubemari e Narycli Stur optimates )S ab ea que vocas respublica:ubi non s hun respcciu diuitiaru sed citam respectu virtutis ad gubernatione reipublice sumuntur res; ublica differt ab utriscv & natura optimatis sapere videsnam di in nis ciuitatibus queno faciunt si ibii curam virtutis c. -ν --- a
sublice curam virtutis sunt tamen quidam prestatiores qui videntur esse boni 3 dc equi viri.CVbi ergo respublica resipicit ad diuitias ci ad virilitem/N ad populum ut est Carthagines anici Carthagineses ea naturam optimatem sapere videtur ubi ad duo illotum solum ut secum i Lacedemonioni ad virtutem S ad populum. S cst hec mixtura popularis ac virtutis . opto una igitur picter illam primam cptima ieipublice gubernandi miniam: he due specie, C Et tertiae quecura illius que anellatur respublica: inclinant ad paucorum guber
Vomodo Plato respublicas in quin v species digerit in libro derepublica hic ostE, L i dit Aristoteles stilicet in monarchia que est tyrannisi&in paucompotentia popularem gubematione optimate S tempublica.sed ut inquit Plato hec que reipubli. ca voces latet nuerare volentes. iccirco solu quattuoresse putat. ΓQuattuor assert Aristocratie optimatisq; reipublice spes:dicens id recte se habere si vocemus optimate rempublica primamq; eius specie eam de qua supior bus sermoibus secit ivitionem ntiero scilicet 29 tertii iacti, qui sua locis . nam reum eam solam rempublicatque ablati te ac simplicitet ab optimis viris secundu virtutem gubemat: equum est optimate appella non au
110쪽
- que a bonis viris ex suppositione quada atq; adiectioiae. ut a bonis aut optimis ad popul Elam fhernatione:aut optimis ad paucorii poteratu . nec ab re quidem.quia in tota optimate republica: ideest vir absolute bonus di bonus ciuis: in aliis autem boni ex supposui ad sue scilicet gubemationis speciem. Secuta.in qua diuitiam εο virtutis habito respectu ad magistratus assiimuni. hoc diste, item a paucoru Potentia:ς, non taliam diuuias respicit. LTertia in qua ad tria aut duo respicitidici. , eas scilicet virtute fc populuto in Carthagine aut virtute & populu ut Lacedemone.volunt i m. pulariter Quercised illic presides habere diuites di bonos hic aute bonos. Cauarta est que pumi A ab ea que respublica appellat quotiescum ad Paucorii potentia inclinat.α hec infima ex vitam optimatiu est. Ec minus eo nomine digna.
C ANNOTATIONES AD CAP. SEPTIMUM.
o Ptimatem igitur recte sic habet appellare mande qua tractauimus ui primis sermon s. scilicet tertio huius numero 20.
e censumtestate de legibus bonis finibus optimatis popularis.& paucorum potenue. Uap. VIII
Eliquum est: vide ea que appellatur ressublica dicamus S de tyrannideordinausimis autem simum prius ordinate non essent nem hec transgressionam; ille deiquibias modo diximus optimates.quia reuera onacs aberrant a i estissinia guber. Huius. nanct mrma: postinodia cum iis numerant que sunt harum transgressiones et la. Ibes rvt insuperioribus circaprincipita diximus. merito autem postrei uoloco tyranidem reis seruauimus: pterea et ista minime Omnivcst respublica. nostra vcro materia cst de rem, 2I blica tractare. qua igitur de causa sic ordinauimus.dictum cst. CNunc auteni cst a nobis de illa que comun1 nomine appellatur respublica ostende v. nam clarius cius vis apparebit post determinatione eoium que ad paucorii gubernationc N ad popularem spectabant: est enim respublica ut simpliciter dicanaus mixtura paucoru gubernationis ac popularis.1s CCosueuerunt autem eas que inclinat ad populare vocare respublicas eas vero que ad paucorii gubernatione vocare optimates.ex eo quia opuletioribus doctrina atm nobilitas: eravero que ad paucorii gubematione vocare optimates .ex eo quia opulcrioribus domina at nobilitas magis adesse cosueuerunt. eterea ciui diuitias habcnt ea videntur habere ropter que ceteri iniurias facitat:vnde di honestos ta bonos et nobiles istos appellant. cum erago optimam gubematio velit cxcellentia tribuere optimis cstubus in paucomm guberna. tione esse dicant ex bonis & honestis magis videtur impossibile ciuitat errori bene legibus institui ue ab optimis moderat S raon ab improbis eodem' modo que leges non habe xv at bonas/gubernati ab os imata Bus. CHabere autem leges bonasmo id est si recte sint posite nec ab eis pareatur.itam una recta legum institutio nitanda est.legibus parere. altera vi te recte frit leges rosite quibus parere oroneri fieri enim potest: vi pareat ciues male positis legibus )id autem dupliciter accinit. aut ensin optimis quarum cotingit ipsis aut sim.3o pisciter optimis. CVsdetur autem optimam esse maxime honores inruere tecudi uri vir mion .finis enim optimam:virtus.paucoris vero gnbernationis: datisree. laris autem libertas .Q uod aute pluribus videtur comulae est omniu.nam ct in paucorii S in multi tussilius gubematione S in optimor quod viderar maiore parti eorum qui in republica versa lucid obtinet. in pleriscv igitur ciuitatibus hec species guberia andi respublica vocatur. sola enim mixtio confectura facit opulentorii S inopum Hiuitiarui S libertatis.Fere enim ard i plurimos illi qus diuitiis pollent bonorii di honestoria locum obtinere videtur. CCum vero tria sitit que circa equalitate reipublice contendantidibertasHliuitie virtus inam quar tum illud que appellatur nobiistas duobus cosequens est. nobilitas enim est antique dies.
32 cia trium vem optimam Moeriratio maxime auarii retcollaria veram ttur alie sim respublice pi eter monarchia id est unius principari S populare N pauco' po. tentui: distum est.& quales iste di in quo differant inter se/ dc optimatu gubematio S alie species que ad optimates declinatio quom, non longe distant inter se:manifestum.
P Roponit post assignatas populares gubemanoes paucoν potentimia optimatis reipublioee species de ea que solet appiui respublica determinate Ec vltimo loco de tyrannide. N