장음표시 사용
71쪽
Lycurgus a Solon. Leonardus. Melciades. Callimachus. Herodotus. Plato
nis 5c similium .littera aperta est & conspicua. CNon approbat eos: qui aiunt pala in eorum potentiam que erat in Ariopago fc magistratuum creationem qus electionem optimos resecundum virtutem fiebat.Nam ii Iolescetia populit victoria eorum causa contra Medos parta iolam infregitta Ariopagum Eselial tes inhibuit ire Pericles populi authoritatem: atq; potetiam ad auxiliquousq; peruenisset Atheniensium respublica in eam vite licentiam quς Socratis Nistoterit state crassata seviret .littera clara est. Q us causa sum ad popularem statum ex optimorum gubernatione demigrauerit: & qumam: Solon ordi. nauit ut in populus magistratus eligeret R errata coriageret. q maxime necessaria est popu opo. testas: ali cui seruus habetur ta inimicus.Constituit omnes magistratus ex nobilibus u locup eti Philolai:spite sunt leges proletatiel & ut numerus hereditatum saluet Charonde mulctetaso testium.Platonis:mulierum natorum S facultatum comunitas S comessationes feminata. conis:rigiditas ob magnitudinem penarum. Pittaci. ebriosos vi quem pulsauerint malori pora pleoctendos il si sobrii pulsassent. Androdamatis michil afferunt proprium. Hsc paucis revincta sint: quia littera clara satis aliena luce non videtur indiga.
Vidanunil versati sunt in gubernatione ciuitatis:vt Hippodamus Milesiusat Lycurgus di Solon rempublicam adininistrarunt:& legumlatores pariter extitem e Lycurgus quidem Lacedemoniis.illud pisce non habetur: ita loco eius id dutaxat. R de ea qus Lacedcmoniolum est dictum est. enm id intelligentie nici preiudicat.dissima igitur littera est ut traduxit Leonardus. Γ Nauale enim potera int se aduersus Medos .de victoria illa Athenies vim Medos bello commis in Mais ratorie ducibus Atheniensium Melciade & Callimacho:legatur intus Herodoti ubi coninus almens narratur deuictis hastaris Medis atq; Persis oppetiit tamen in bello Callimachus. si
censu quingeneorum modorum.illic est quingentorum medimnorum.verum Pro medimnis lare, ni ut dictum est)modios ponui. magistratus a tribus cesibus omnes ulmi voluisse aiunt Solonem. Primus census erat quingentorum medimnorum seindus eorum qui equos alere possem ad equestiem init:tiam.tertii qui tricentorum medimnorum censum attingerent.Ceteri vero infra hos census:seruiles timercenarii quibus nullum inire magistratum fas erat .sed concionis di nonnullorum
aliorum publicorum: solum erant participes. Platonis autem mulierum ec natorum Quas respu 16 Nicas precedentibus cap.Socratis appellauerat: hic easdem Platonis appellatarec ab re quidem. nam Plato M libros de republica & de legibus scripsit:motus dictis S ratis: qui eam sententia eo sendebat.ipse veto Plato viti iam dictuni est eadem cum Socrate senticbat. Propnima autem Draconis est nichil. conis leges abrogauit Solon .quibus una late omnibus mota: pena deliniata erat.damhati odio capite mulctetur.olera aut fructus furati: ut homicide monis supplicium p dant quare Demades dicere solebat: Draconem non atramento sed sanguine leges tuas exarasse.
sed lise frequentet sunt audita:& qui plura desiderat legat Plutarchum.
SECUNDI POLITICOMMARISTOTELIS FINIS.
72쪽
TERTIUS POLITICORUM ARISTOTELIS.
Ne cutitammu ciuitate donaturinagistratibus rite iuste di oste ciuitiis.Cap. I. VI de republica considerat que sit unaque*δ qualis sere sinaills consi deratio occurrit videre quid sit citutas.naea nonunq in cotrouersia venit: cii alii dicat a ciuitate factivalii no a ciuitate sed a pinctibus quibusd., eli a tyranno.ciuilis autum viii ac te i positoiis totum negoctu versari vide 4mus circa ciuitatZEst aut respublica corii qui in cutitate degunt institutio - ἡ quedam vero sit ciuitas copositum quiddam/quoad modia aliam. ta ex pluribus partibus cosistentia.manifestu est primo de cive esse perquirendi j. na ciuitas est ciuiu multitudo quedi quam S que oporteat cive vocari/S qiud sit ciuis.est cosiderandu.nam de ciue sepe cotendit: nec eunde omnes latent semper cise ciue X qui in populari statu ciuis est pei sepe in paticoru gubematione non erit ciuis. Eos igie qui alio quodam' mo hanc appellatione sortiune/ccii eos qui ciuitate donati sui onuitamus. Nec habitatio ciue facit nam isto modo aduene di serui ciues essent habitatione comunicet. Nec rurissus hoc pacto qui mri ac iudicii ius habet. na hoc existit etiam illis: qui simul cotrahunt cu
eunde habere/aut p alia temporis spacia.alsi sui indeterinniati ceu illius qui iudicat: ci qui cocionae. qq mrrasse diceret aliquis talasno esse in magistratu costitutos. Atqui ridicillianeueritaeos qui maxime principans magistratum dicere non habere.Sed nichil referat. nam de nomine est questio.est enim abs v nonfine publica potestas iudicantis decernentis et in cocione:S non tu inditum quopacto oporteat utrumq; nomiare sed sit definiri orus gratia sndeterminatus magistratus.Ponimus auic eos esse ciues: qui huius potestatis una cti aliis participes sunt. maxime igitur proprie ciuis super omnes qui ciues dicunt lare talis est.
Nec latere nos debet et in rebus quarum subiecta differunt specie: S aliud comm est prυmuin aliud secundiun aliud conseques aut omnino nichil est qua talia sunt)eis commune: aut vix.respublicas aure videmus specie disterre abinifice S alias esse posteriores alias vero esse priores .Q ue mi abem mi ac prolar se sivit necesse est ut posteriores sint integris cisii truptis uoinodo autem dicamus casiabs postea patebit.quare ciuequo vesse aliuatq; altu necesse est secudum differentia rerum publicarum.Itam ille de quo diximus in popula. ri quidem statumiarime est ciuis.in aliis vero speciebus esse quide potest. non tame necesse est in quibusdacium ne. v Npnlus est nem concionis usus sed conuocationes habent ci sit. dicia ad parte .ut apud Lacedet nonios de cotractibus cognoscut ii qui ephori mdcupant alii alia. de cede aut senatus: dc forsan alius magistratus de aliis ius dicit cocti ino apud Gaianaetineses .de omibus quide causis magistratus *uda cognoscuit.Sed recipit correctiqne dimi. nitio ciuis. Em aliis rebus; ublicis no in indeterminatus magistratus illeqin coci decet. nit , iudicat sed fili magistratu deterininatus.horia mi aut oibus aut quibusda: cocessuin est 5c deliberare aulii dicate vel de omibus aut de inubusdam se igi tur sit ciuis: cx his pateticui cnim habilitas est participandi potestatis publice deliberative aut iudiciari aciuemia esse dicimus cius ciuitatis ciuitatevero taliu multitudine que a pap se sufficies sit ut simpliciter dixerim . ad viuedu.CCosueuci ut autem di in cucsse ciuem.qui ex ambobus ciuibus ortus sit di non ex altero solia ccii cx patre aut matre. Alii vero magis ultra aequinant
ceu auos di proauos di tritavos vel plures. His itam diffinitis ciuiliter de succincte:dubitant quidam quomodo tertius ille aut quartus cui ciuis Gorgia; quidem Leontinus patiund
Lacedemonii Carthaintesta Quid ciuis auld ciuitas.
73쪽
Poll. bitans lanasse artim ludens inquit:quemadmota monaria sunt illa que a factoribus mortariorum fiuidic Larisse os esse qui ab artificibus eorum fiuntasse nam aliquos Larisse a Lati . factores .est aut simplex.si mi participarent administratione reipublici,secundu determinatione iam dista essentvtim ciues .etenim nem possibile est congruere diffinitionen amplimi s coditoribus aut habitatoribus ut ex patre matrem ciuibus sint exorti. Sed missim ma Sgis de eo dubitari potest cii Dcta mutatione recipiune quirer a ad communione respublico. Clisthenes. queadmodum Athenis lacit Clistbenes post tyrannoni ciecmone copliares mi in tribus de scripsit peregrinos seruos Sinquilinos de quibus dubitari potest no quis ciuis edurru iuste ne an iniuste.Arqui S de eo in sup ouis dubitabit an si no iuste ciuis rati quid ciuis nost quasi ide valeat iniustus di falsus. Sed cu videamus quosda iniuste se i magistratibus gerere quos in magi stratus esse dicimus Hed nequaq iuste ciuis aut quodamodo magistratu diffiiutus sit nasui particeps est talis magistratus in ciuis ut diximus 'patet et hos quim ciues esse dicendu est.Iuste aure an iniuste prenet ad prima illa questionerin qua queri milud a ciuitate factu sit an no a civitate ceu cist ex potentia pauco vel ex tyramde: ad populare stati fit mutatio. tuc mi irem pacta pecunia soluere quida volui r quasi no ciuitas
casuscipiat sed tyramis nec alia limoi permulta.quasi rei publice queda vi ato victoriaco
stenti non publica utilitateSi igie per hunc modii queda iii rorulari statu vi se similiter dicenda sunt esse illius reipublice acta di paucorum rotentio oc tyrannidis,
Rimum Proponit de ei tale querendum esse qui recte rempublicam statuere volum iirit.quid linam frequ&er controuersum est sit ne quippiam factum a ciuitat et an secus. iiit itq; ren publicet mili si eorum qui in ciuitate degut institutio quedam:recta videlicet. alioqui s non recta moniam re publica sed reipublice quedam labra:corruptela prolapi sic esset. que diffinitio profecto: nuitu cognolcantur nisi cognoscatur quid sit ciuitas. Diffinit civitatem. multitudinem quandam esse ciuium ad bene videlicet probem de Lgeda vitam suifcietem ut ex calce capitis monstrat. que diffinitio minime cognoscatur si primum cognosca nus quid sit ciuis.tu Πν ciuitas totum sicciuis pars totu aut non nisi cognitis partibus haud quailsusscienter agnosci potest.mq, in ciuitatis diffinit one collocat & obscuritatem habet. in decute sepe contendui: nec eunde omnes fatent semper esse cive.nam si populatis status mutet in paucorum Potenti mequau omnis tactu is erit in patieον illa potentia: qui ciuis eratin populari statu. Reibit a nucupatione eluis sinipliciter civitate donat unquilinos: eos insuper qui fovi ius fori tu. 3dicii coe habet:siue pro se causam dicere possint siue cogant patronu. aut qui dicat au defendat accipere pueros senes nota quada insignis infamie notatos: ec exules .nam aut ni ciues absolute non dicuturiavi cu adlectione. ut urbe donati ciues imperiem ciues emeriti ciues infamis ciuisaut exul ciuis.
Quid ciuis. Crassinit simpliciter absolutam nucupatione ciuem.eu esse qui publice potestaris deliberadi consul .
tandiaudicandiqI atm magistratus subeudi particeps sit. Et partit magistratus in determinatos sc in indeterminatoΝ. Potestate aut deliberandi cosultandi 5c in contione iudicandi:indeterminatu appestat magistratu alios aut qui extra contionem gerunt determinat .patet igit huc esse ciuem simplicitetiqui indeterminati Ec determinati magistratus ciuitatis sit particeps.sed nanc diis natione repaulo post emedabit.quia no in omni republica inuenitur hie indeterminatus magistratus qui est i tota eruuium comunione potestas contionandi deliberandi videlicet niviudicandi.sed maxime in populati. Ostendit ciue a ciue specie differte queadmodu 8c subiecte respublicet quaru ciues existut spe. sesedisserui.& non modo cive nonuniuoce dici: d Ec analogiee.queadmodu respublica primo Ede recta republica: posterius aut Ec seredo de republica labassibus nichil comune mi cu aut vix reperias. 8c quia no in omni republica est cotiore indeterminatus cocionadi magistratus. ut apud Laeedemonios &Carthagine es magistratua ora definiti determinanq; sumideo diffinitione Ciuisse. cundu intelligentia superiote emedat facitq; commune ad omne mi ublice speciem:& analogice ad reue publicam prolapsiones. videlicet ciue alicuius reipublice esse:eiu participadi publici magistratus illius reipublice faculnas adest siue deliberatorius sit is magistratus:sue iudicatorius. iiiiiivone etiaciuitatis amplius de latat et expresserat mi ciuitate scilicet ea ciuiu multitudinε esse: q P se sufficiat
ut simpliciter dicatur ad viuendum .Hee precedentiu summa. e Duas diffinitiones cluis confutat. A mam .ciuem esse.qui utroq; parente cive: natus siti secundam: qui viro patrie Quenatus auos proauos abavos tritavos plutetq; habuerit eiura. nam de tertio illo aut quarto requiras: qua ratione
ciuis sit:& tande aut datur non ne esse ciuis aut in infinitu fiet eua .Et prima diffinitio primis com Quid republi.
74쪽
dit bus habitatoribusq; ciuitatis conuenire non potest a quibus teschilominus per successiones ce . teri sunt exorii.quare nu Ii omnino erunt ciues.& simplex est inem x 8c ieiuna Gorgie tesponsio si e ciues ab artificibus ciuium fietilem mortaria ab artificibus monariotulae ceu Latiiseos ab attificibus Lati georum. 8c satius respodisset ciueeu esse:qui ceu dictu esto in republica publici magistratus esset 7 particeps CDuas de caue dubitationes proponit. Prima est.vivi cu status unius reipublice taliu mutatur ut paucoν potetia i populare: si qui ad ciuitatis administratione de nouo admittunει ciues sint & sientes: an iuste an iniuste ciues Secunda.si ciuis iniuste quispi fi est: nunquid ciuis est an iniustus si ta falsus esuis: ide valeat CDiluit dicens illos ciues esse. Uuis participatione magistratus dissinitus , ' est odiu igitur functionis magistrat usi participes et in. tandiu dicendi erunt ciues. sed an fuste an imiuste ciues sint cognolcetur La ciuitate id factum erit .nam in huiusmodi mutatis rem publicisi iuste ciues cant: paucorum potentia qui a paucis potentibus ciues facti sunt N in populari statu qui a populo ae in tyrannide cui tyranni fauor accessit ac voluntas.Contra iniuste ciues estent si a tyranno aut
paucis potentibus i in populari gubematione positi iniussi populi magistratibus participarent aut eo i
Rgumentum.Q ue tertius discutit sunt hec.etuis.respuesica.dominas inrepubli, ea.cui gubernatio comittenda preexcellera unius .ie a gubernatio.De cive.qde ciuis.qn eadem ciuitas .an eadem virtus boni viri ti boni ciuis.De republiea:ud
quotidi que respublice. quoad re quantu iusti paucosu potentie Ec populans gu
bernatio is.qd ciuis a numero in ad 9.qn eade ciuitas a numero P ad i Φ. virtus
1 boni viri & boni ciuis a i q. ad 2 .quid respublica a 2 ad 29 quot & ire publi
20 ad 3 . iustu paueoN 8c populare a 3s ad *5.dominas a'ad F .cui coamittenda gubernatio a s3 ad stapreexcellentia unius a 62. ad ετ .species regii Riterum cui comita. tenda gubernatio a ST ad si .iterum de regia potestate ab si ad calce libri. Gerendi magistratus. de magistratibus dissetet libro quarto: a numero 64. ad finem quarti. R in sexto a in s ad fines tue dilucidior igitur dimnitionis intelligentia:vbi visa illa fuerint patentiorq; apparebit. ue enim a ' errauerunt se molapse sunt qd incorrupta respublica recta 8c iusta simpliciter & qd a tras lapsarta
iniusta lintelliges mero 2s huius. Rex 29 8c 3 o regnum optimate republica N censu potestare incorruptas en te ublicas .at triaui de paucoN potentia populare gubernatione: e trates A prolapsas. Et ciuis tot modis di ima quida sunt ciues in regia gubematioeq in ea suscipiendotii magistratuusui. liabiles.quida in optimiae republica:qui etia capaces sui magistratu si illius gubernat tota. alii iaciues in censumtestate: qui in illa gubernadi specie ad gubernandi potestates & ad magistratus acimittuntur. 8c hi ciues regii optimatis gubernationis l& reipublice siue cestpotcstatis: legitimi & recti sui ciues. V r tyrannici paucoru potetie 8c populares ciuesia ad munera gubernationu 8c magistra tussin limoi speciebus adimimini: no legitimi Ec simpliciter ciues sed prolapsicives & cu adiecto. ut gubernationes ille no legitime 8c simplicitet respublice sed plapse & cu adiecto respubliceliotronym i igitur ciuis A secuna si rectas gubernationes rem publica r 8c plapsas aliter Ec aliter dimnlcmlu. CVt simplicitet dicatur ad vivendu .in regia scilicet republica optimates& cesumtestate ad bene relecteIbeatem vivendu .sed in tyrannide paucorum potentia & populi gubernatione licet esset ad vis uendum sumesentiamon tamen in hisce estillatibus:que tyranno paucis potentibus aut picta gubernan . benei recte: aret inuitur. sed tyrannica vita v iolenta est 8c scelerata. paucorum ambitiosa tamara .popularis aute intemperans sc licetiosa. 8c quales respublice: tales ciues.& tales quoq; Putade Gorgiar. sunt huiusmodi ciuitates non simplicitet 8c absolute sed cum adiecto dici ciuitates. IGON'a, quide Empedocles . Leotinus.Gorgias auditot fuit Empedoclis: pceptor Periclis Isocratis Alcidamentis: ec Poli: quem Coicies. Plato introducit in dialogo quem gorgiam appellat artem rethoricam docuit: pacta mercede tropis Socratis. metamotis allegoriis S scematismis:frequenter utebatur. cuius dictum de Lanctis hic citat Aristo. A l idaman. teles.multa composuit verum solus dialogus Platonis. apud nos extati Polus. Plato.
Im identitate, magnitudine mutatior aedi pacto. Cap- Π Aristoriis. Detur autem proprius huius questionis locus quomodo aliquandodicantus clin. latena esse candent aut non eandena sed alia. potissime igitur imiestigatio huius dubitationis est circa locunt di hornines. fieri enim potest ut separaret locus o ho ia nisines di hos ibi/N alsos alibi habitare. sed hec letus est dubitatio. narra cum Inui. tipliciter dicatur ciuitas: rncilis est huiusmodi questio. CSuniliter quom com hominum . eundem inhabitat locum quoad dicendum sit vitam esse ciuitate non mi In ibuq hoc , miremus . diffinit.Licetini peloponnesum totam unis mearibus circudati.talis mitiae est Uabylon: Dd 1 -
75쪽
Phrygia, Poli. Me capta aim esset ab hostibus iunt parte aliquam eius ciuitatis clertia die nondum aliquid sensisse. 1liter di quetam alia magis habent circii scriptione gentis v cilutatis. sed huius questionis alio loco utilis crit consideratio.nam M'n agnitudine cfuitatis di quantacsse utile si di utria una vel plures latere non debet ciuilem. CAt habitantiu in eodem lo. ii . virum quoad sit idem genus habitantuma cande esse ciuitatem dicendu est quis semper alii intereant alii ori Lut de numina solemus eadem dicere S fontes eosdem quis semper unda notia superueniat ac defluat. An homines dicendu in coinc esse .ppter hanc causi sed ciuitatem aliam ita si ciuitas est societas queda est aut societas ciuium variata reipublice gubemade forma:& alia specie effecta necessarium utiq; videas ciuitatem quom ino candemanere. t S choria alium csse dicimus dum tragicus est q dum comicus etsi iide sint homines. dein item naodo omnella aliam societatein S copositionem aliae si species copo, sitionis alia fat.ceu harmonia eat ude vocia alia cedicemus di modorica mo rni. γgra vocistamus. Id si ita est patet et maxime dicendum est eandem ciuitatem ad rempublicam re, i Σspicientes. Nomine autem vocari alio aut eodem licet eisdem habitantihus ipsam vel aliis tutus hominibus. CV m autem ii istum sit pactuni dissoluere aut non dissoluere muta ixta reipublice gubernande specie alia est disputatio.
Vestionem diluit.Vtrum si ciuium multitudo alio migret: εc alium incolat lacti eccotra alis loc u eorum lubliment eade erat ciuetas q migrauit alio an eade qus successit 9 abeuntiu loco sed liee dubitatio leuis estidilutum facilis. cu ciuitas multipliciter ducatur nuc de loco nuc de ciuiu multitudine.qui tam migratui: ciuitas eade sunt hominibus. sed no loco eade. qui succedui: loco ciuitas eade, sed no ciuibus quς prius --- eade. Secunda mouet questione.eOδr hominu qui eunde incolunt locu:ad quam iovis magnitudine dicendu est una esse ciuitat earunc hoc in loco non diluit: sed relinquit ad sep madiluendam 1 ubi de magnitudine ciuitatistiquantaq; magnitud:ne esse expediati disserit. Tertia tiest quoadusq; hominu eunde locum habitantiu cutitatem eandem putare oporte an quoad genus questio durati quis semper alii intereant N alii lorianturi ceu solemus semper eadcm flumina eiceres
Tmotheus. Alexander. cie alteramecessariu videri queatino eandem permanere.ut choisi altu dicimus du tragicus est &da comicus: tametsi iidem sint holes. eodemq; ite modo comunem alia societate R copositionem alia esse dicimus:si lpecies compositionis alia fiat ut harmoniam eat sidem pthongotum aliam esse dicis mustoc modo doricaemodo phrygia vocitamus. Diluit questione.ita esse censendulciuitate unam ii eici laut alterai queadmodu choru eundem aut diuersumita harmoniam eadem l diuersamve hannoniam .quare petipicuum est ciuitate dici eande cu ad rempublica respicimus: cumq; est continuo e dem gubernandi rei publice forma atq; species. & licet ciuitatem ipsam munc eandem nunc altera nomine nucupare siue eisdemi siue prorsus aliis incoletibus ipsam hominibus. Iauarta questio. i,. iustum sit pactum dissoluere mutata reipublice specie: an potius non dissoluere sit iustum. hanc non diluina, alteri loco eius discusso sit accomodata.
CC ANNOTATIONES AD CAP. SECUNDUM.
, Τ chorum alium.Cu in scena tragesie ec comedie representabant: pars una choro depi j tabatur. dum interualla fierenti & mutatis prioribus personis noue introducerentur. Jo. trus autem concentu M tit lamo materie coiaementibus interdu saltu Ec tripudio ad interimi demulcendu pplin peragebatut Et diffiniunt chory:conuentum Ec quasi choronamleoru qui ad ludos c5ueniunt:& proprie esse conuentu testantivi atq; canentium deductum a chora id est gaudio.& in tragediis Fc comediis agentes chorsi aut choreas ducebant aut catabat: rei subiecte chorum accomodates. 8c actoris partes ut inquit oratius chorus ossicium virile defendat. at quoties in comedia tragesia aut satyra limul aput ut loquutur cantillant aut choros dicunt persone ille chorus dicit.si in duas pies diuise laee agunt:hemichoria.singuli aut per se agentes:mimi. sed de choris satis. Cnopus Domis Phrygius:modi sunt musici. Phrygius quide violentus Ec animum distrahensi Dorum aute pacatus Ec moderatus. ut ex octauo huius numero is agnoscis cantu Phrygio Timotheus musicus ita exasperasse fertur Alexandrum. Vt ex epulis ad arma continuo prosliret. at mutato Phrygio modo in remissima d couiuas pacatum reduxit. ec quaa eede voces sonent sc redem chorde invulso modis tanganturmon tamen eadem est melodia. verum hec: potius a musicis sunt dicenda.
76쪽
WV m autem iustum sit. Hulas questionis dilutio setius ad leges perinet. N tanta est diuersitas
lemminuata &terumpublicatum similiter quoq; pactionum.leges tamen regie optimatum ti reis
publice :bone 5c iuste re pacta talia at leges tyrannice paucorum potentum N populares neq; himpli
opificibus.Cap. vero que nunc dicta sunt onsequens est videre virum eadem sit ust.
'ε ψHtii, toni viri S boni ciuis an no eadem. Verum si hoc est perquirendugrrius de vii nite ciuis: sub corcndio dicere oporici. Vt igitur nauta unusa aliquis est eoui qui sunt in comuni societate sta di ciuem dicimus Nauta rei vero quail dissimiles sint secundu potentia naalter est remex alter guo Icmatot alter prora dirigens alter altera hinoi appellatione habens ratet Ad expressissima uniuscii iustu nucupatio: Ppria crit illius virtutis .simille aute&coliturus questaconuenit omnibus: salus cui cccoseruatio nauigantili: comune estoninsum opus.hoc eni unusquisi const intcssit.sic igit S ciuibus licet dissimiles sint opus est colaruatio commis societatis .societas vcio: in respublica quaprope necesse est virtute esse ciuis ad republicain. Siquidem igis plures sunt renunpublicam species. patetn' esse recipienduin ut studiosi ciuis una sit virtus placta .at viti boni piusta estvirtus et igit fieri
possit:vt citus studiosus non possideat virtutem illam. per qua dicitui vir bonus : mantius tu est. Triuieriam S alio modo inquirentibus deuenire licci ad cadena rationem circa optionia rempublicam.nam impossibile est ex olbus studiosis csse ciuitatem:& oportet singulos opus suu bene confoere.hoc aut a virtute.cu vcio sit impossibile similes csse ciues omnes: neutiaumasti erit virtus ciuis di viri boni.na virtutem studiosi ciuis. oibus adesse oporecti sic mi optimaraecesse est esse ciuitate.at viri boni virtute impossibile est oibus inessenaisi necessarium sit in studiosa ciuitate=ciues oes esse viros bonos .EPreterea cum ex dissimialibus costet ciuitas: ut animal continuo ex anima di corpore anima vero assa ex ratione ocappetitu di domus ex viro di uxore S acquisitio ex diro S lamo: co&m modo ciuitas eκ his ossius ac preterea ex aliis dissimilibi is constet speciebus: ncccsse est no vnam esse ciuiuomniu virtutem.quemadmodu nem chorii agentium. ii prenu di adiutoris. Q igis no eadesimplicit ex his patet.CSed ni erit alicuius eadem virtus cauis stud:osub umbinii EI harimus utim studiosum in magistratu bonum esse κ' prudente.ciuilem aut hominem nocessarium est esse prudente.S statim aliam esse disciplinam magistratum gerentis mut sus da vi patet in regu filiis /qui ad equestrobellicam disciplina in adolescentia crudiuiis .ut Eurioides inquitato michi spccio sed ea quorum ciuitatis indiget.tansi sit magistratu funis gentis discit iura quedam.si autem est eadem virtus presidentis iv ac viri honi. ciuis aut qui subestsenon eadem viritis simplicit fuerit civis S viridiani scdt racia ciuiisdam ciuismo enim eadem virtus in cius qui preest S ciuis qui sit best ob hoc forsan Iason sime cuit grauiter Rrre si non regnaret: quia nesciret priuatiis esse. CSed nichilominus laudan. ' dum est posse imperare S parere ac preclari ciuisviros est posse preesse subesse laudabilitet si ereto virtutem Mati viri posuimus psidentemaei uis autem utracpnon utique merint viii A similiter laude digne. CCum ergo aliquando videanu utra sed non cadem cum qui sino ' terat=N eu qui paret addiscere deberemue aut utram scire ci participare ut ril hic ita vovisbia cosi deici. Est mi psidentia dominatiua.hac volo in iis que necessaria vocandisci'' reficere nequaqtie lariu est ei iunsidet: sed uti magis. alterii vero sciuilecst. dico autealtem posse exhibere sinulta ministeria.sciuoru aut species plures esse dicimus.na luto nisnisteria plura. orus arte unam obtinci mam ales .hi sunt ut nonae tigruficat qui ex malitibus inusit inquibili sunt mechaiticio trices.Q uapropter apud quoida anta utushmos artifices cxcludebanmra reisubiiccinonoribus ante a populus extremus fieret. haec igitur
opificia hornintim qui subsunt sic.nem rectore cistere oporte ὶecv eu qui in repti blica Irsa nem bonu ciue nisi fortasse quad p sui ipsius gratia ad seipsum.noem amplius cotingeret esse alterum mn lienun semuna .sed en prelictaitia quedam: per Mapest similibus enere/S liberis hominibus.S hanc dicimus ciuili presidentiam qua cum qui preest clidiocisse parendo oportet. ceu pisum equitumesseram ipse pilus sub alio fitent. exercituni
77쪽
ducere cum Ipse prius in exercitu per Inferiores militie gradus dumis sitAn snsidii his
mei it. γbrum recte dicit neminem bene imperare posse.qui no ipse prius sub imperio ruerit. ESed horum diuersa est vinus .di oportet bonum ciuem inrcrac osse preeste di tun racsse di hec est virtus cluas scire recte se nabere in utram parte di bona ine viri in utram.qualia specses est eius modestie ac iusticla que preest.na eius ins subcst ac liber est: no vna P. Rcto fuerit virtus atm boni viri. viruta susticia alias species habet cu pcst alias in subest. si Lucadmodum viri di mulieris alia teniperati di mi titudo. ra videres visq: tini id esse vir si ita fortis esset-vt femina fortis. di mulier inhonesta videret si sic honesta mret ut vir honest .administratio quom domus: alia mulierisolia viri. na viri opus est acquis rere mulier is autem sciuare. Vnidctia vero Spria virtus est esus qui Preest sol a. m cetere quidem virtutes vident comunes ta eorum qui Plant u eorum qui subsunt.at prudelia noest virtus eius qui subsit:sed opinio vera.qui enim subest, ut is est qui fistula facit qui vem preest ut is qui viis fistula. utrum igis eadem sit virtus viri boni di ciuis studiosi an alia ecquomodo eade S quo alia ex his patet. Restat adhuc una dubitatio circa cive: vim reueraciuis sit is cus solum participio est publici magistratus an opifices etia ac mercenarii sint ciues nuncupandi ita si punamus hos quom esse ciues qui magistratuusint expertes meq4 possibile est infuscus a ciuis tale esse virtute. si vero nullus hom est civis i qua parte sunt Dinos holes reponendi nem enim in eo liministroru loco qui nobiscum habitat nem rursus peregrini. EAn secundu hac rationem nichil dicemus euenire absilrduc necueni serus is supradictonim quscq.raeci liberti.Illud aut ver non ocs illi dicendi sunt ciues sine quisbus ciuitas esse no potest. nem pueri ita ciues sunt ut viri.sed hi quide simplicit ili vero ex suppositione. ciues eni sunt sed implasti crustis aute teporibus apud quos opstaces erat seni aut seregrini.quapron etiam nunc plerim tales sunt.optima quidem ciuitas minu opificem facit cive. Q li is ciuis uis aute virtus est qua diximiis .dicendum est eamno esse cuiustu ciuis mem liberi modo ed eorum qui a ministeriis necessariis sunt aliens. necessaria vero qui os ministrati cruus est cus aute publice viles di sordidi. Palchst aut di hinc paulo adhuc cosideratibus=queadmodum in his res se habeat.hoc etiam quod dixismus . illud ondit.cu erat plures sint reni publicam species. ures ciet: species ciuiu sit necesse est ac missine eoim ciuium qui subsunt.itam sit quadam republica opifices ct sordidi ciuea erunt.in quibusdam vero impossibile est ut ciues sint. via in optimatum gubematione:siqua sita est,rin qua secundit virtutem dans honores di secundum dignitatem.non mi viro tutem cxercere potest qui vilibus officiis occupatus est.in paucorum quom gubematione tenues homines ad rempublica non recipiuns: ex magno criam censu ad honores rei ruce peruenis artificcs tame ad hac speciem reisublice Puenire possunt di si sordidi sunmusi erim artificii diuitiis abundat apud Thebanos autem lex fuit.ut nemo habilis esset ad nonores reipubisce suscipietas: nisi D decem annos a mercatura destitisset. in multis aute reo spublicis: attrahunt etia lege ad ciuitatem peregrini. est etia lex in quibusdam popularibus ciuitatibus:vi satis sit ex matre cive esse genitum. S spurios quide recipiunt hoc .multa attamen refert prope dcfectum legitimorum ciuium tales ficiunt ciues paucitate eni hoim iudum: his utune legibus. et si abundent in multitudine: paulatim excludunt. primo libentias generis homines de ide cos qui ex matre solumodo ciues sunt.in fine amrem no nisi ex utrocu parente natos ciues O ciuibus habet. igis plures sint species ciuis
ex his patetidi quod maxime dicit ciuis ille qui habilis sit ad honoles suscipiendos ut Homeriis inquit.sed ubi id occultum est ex de tione habitatomi: tanct in honoratum quen. dam repticium repellunt.ut inquilinus enim est S aduena: qui honores carere non potest. LVnum igis alia an eadem virtus per quam est vir bonus di ciuis sudiosus: patet cx a supradictis et alicuius ciuitatis idem alicuius vero alius: S illa no omnis: sed qui preest ici
rublice:& domnus est: aut solus aut in aliis communium curam gerens.
Rima questio.An eadem sit virtus qua quis a Mite dicitur vir bonus & bonus ciuisan alteram luit no esse eande.Primo.Quia bonus ciuis dicitur ut bonus nauta. aequi eadem - - - ius non iniqua quis simplicuet bonus est:ec bonas nauta.. necat igitur eadem qua quia sum
78쪽
est et honus &bonus esuls.bonus autem natura dicitur:qui bene officiu suum pagit ut qui bene remos impellit si remex qui bene clauum moderat si gubernator qui prora dirigit spratiu, stotius pro
fi n is sue modo nauigantia multitudini lco seruationem efficiens salus enim et coseruatio com ne est omni nautam opus.sic bonus ciuis:qui probe feliciter' suum peragit omissi pro modo summonis sue ad totius comunitatis totiusq; reipublice status conseruatione.ut qui publica decreta senis tetias ta facta ciuitatis fideliter exarat si scriba. qui bene ac fideliter publicu eradium cura sic questo. qui pro dignitate quietos tranquille moderas sontes unit seditiosos ledat si gubernator. et ita quis psecudum id officium quod in republica sortinas est moderandli: pro modo suo quantu in se est totius respublice salutem efficiens.est enim reipublice salus totius* multitudinis coseruatio: omnisi ciuium opus. quare boni ciuis .virtutem dici necesse est rei pectu habito ad rempublicas non ab lute ad imiam. CSecudo. Quia rerumpublicatu multe sunt species. manifestum igitur est boni civis non esse virtute unam perfecta a qua bonus ciuis dicatur.at boni viri a qua absolute bonus dies: persecta est vire .perspiculi igitur est fieri posse bonum ciue eam virtute non possidere a qua vit botrus dicitur. 4 ettio. ia optimam rempublica impossibile est esse ex olbus absolute i simpliciterq; bonis viris.
esse ciuibus omne absolute boni viri virtute: cibus adesse impossibile est nisi necessariu siti opti. ma ciuitate omnes ciues esse absolute bonos viros. Quarto. Quia cum ex dissimilibus costet ciuiistas ceu animal ex anima & corpore anima ex ipsa cocupit ente particula & animosa et domus ex viro &vxotelet acquisitio ex domini seruiq; aequisitione: simili quoq; pacto cum ciuitas inquam ex his omnibus ac preterea ex his dis stas speciem dissidentibus consteti necesse est non eandem omnisi ciuium esse virtute. ut necu eadem est virtus eius qui allidet adiutor. Patet igitur ex his:non simo pliciter atm orio eadem esse virtutem qua quis bonus ciuis bonusq; vir esse dicatur. CSecudaquestio.cum non omino di cuiustibet boni ciuisi H boni viti oporteat wmatem esse eande: an saltem alio ιτ euius boni ciuisI virtutem oporteat esse eadem: ae boni viti Diluit nos id asserere posse in om morespublice statui num in magistratu ciuemlesidem ablolute virum bonum esse et prudelem .in tali enim republica eum virim qui ciuilem suscipit adiministratione prudelem esse oportet. et si in dens: movi probitate preditus est quare & absolute vir bonus. non tamen dicere vecti omnium eis ulum eande esse virtutem a qua stilicet & bonus ciuis & vir bonus dicatur. quia aiunt n5nulli :statim aliam esse disciplita eius qui preest. vi in educatione filiorum regum dicet intueri.qui ab ineunte eratae in bellica equestrissi disciplina institu utur. H Eur pedes inducit loquelem: non michi sunt vata:
sed ea quom ciuitati opus est rana sit disciplina quedam eius qui preest magistratum iungitur.si idotui eadem est virtus eius qui bene preest ac boni viritia nichilo secius ciuis est is qui subest: non ea.dem dilacto virtus omnino laetit boni ciuis et boni viri. tametsi cuiusda esuis eadem erit virtus honiciuis ti boni viri. nam no eadem virtus est eius ciuis qui preest: et eius qui subest. Nob hoc fessitante Iason inquit: grauiter ferre si non regnaret quia nesciret priuatus degere. CQuamqeius qui meo est Meius qui subest altera sit vinus nichilominus laudabile est posse preesse R subesse.et preesari cosumatim ei uis vinus est: Nposse bene preesse tabene subesse posse ι sed non utroq; equa laude di one. Nam elus qui preest:vimitem qua quis simpliciter vir bonus dicitur posuimus. eius autem qui subest id non oportere:dignior igitur presidetis virtus. CSed questio suboritur: cum interdu videas ' mus es qui preest & eum qui subest addistere oportet utraq;' hunc scilicetea que plinent ad parens dum illa vero ea que pertinent ad preMedum sed quebon sunt eadem preciam aute ciuem utraq; scire oportere re que prinent ad paredum & que ad presidendutatq; virorumq; esse participe.quenai tiar sunt ea que oportet ciuem parendo discere hinc enim quispiam id consideiadum esse ducat.1 o PDilutio.non oporteret eum qui preest discere ea que necessaria sunt. nam presidetia dominatoria
est qua in iis que necessaria vocatur ut absonia parare pinset eicoqueretvestes parare calceos suere et id genus nequau necessatin est eum qui preest intefacere sed uti potius. alterum autem scires A facere mancipio ii est dico altem ut posse semilia ministeria exilibere.& semorii multe sunt spe. cies:quandoquide & huiusmodi ministeria coplura sunt. quom partem una obtinent manualesquiopere manuali viuutlceu nomen indicat inter quos annumeratur sordidi opifices.in iis igitur no ea dem discundi& qui preest et qui lubsiunt.quare apud quosdi antiquitus huiusmodi opifices a teipuo Nice excludebat ut honoribus lana fieret extrema popularis gubernatio. laec igitur opificia Liminuqui sie subsumneq; presidem discere oportet ine I eum qui in republica vinali neq; bonu ciuem u
79쪽
Aristoteles Polli. si sottasse utilitatis sibi adsesplum 'priuatimq; eausa. alioqui non amplius eontingeret altetsi esse do
minu Ec alterum seruum. Ceteriim est presdelia queda qua quis preest similibus genere, liberitq; hominibus. R hanc ciuilem presidetiam magistratum dicimus: quem eum qui preest didicisse parendo oportet. ceu presectu equitii esse: in prius sub alio fuerit di exercitu ducere:cum ipse prius in exet citu per inferiores militie gradus ductus fuerit in insidiis p det tuerit.quapropter recte dici videt: nemine bene imperare posset qui non prius sub in periosuerit.hec igitur & similia sunt: e eum qui in Liest & qui subest eadem dicere omitet. E Ostendit quod se equet et ante lumptu est alteram esse viris tute eius qui preest re eius qui pareti quanQ oportet preclaru colaminatum ciuem utraq; vimite esse predituiti scire recte se habete sue psidendu fit siue paredum.quare & bouum viis idetidem utram esse preditu.sed alteram esse patet. Primo.Quia altera species est moderatiois ac iusticie que miraeipatur.nam eius qui subest tametsi libet silet bonus manifestum est quonia no eadem est virtus ut iusticia species alias habent secundu quas Iquis aut preest aut patet.non igitur eadem est virtus eius qui preest & eius qui lubest. Secudo.Quia principatis virtus ad virtute parentisi ita sese habete videturi quemadmodii viri initus ad mulieris virtute atqui viti & mulieris reuera alia est vinus. ut alia tepetantia et fortitudo alia nam viderei vir timidus si ita sortis esset ut semina sonis.& mulier intemperata.si sic teperata ut vir tempatus.Administratio quoq; domus alia mulieristalia viri. nam viri reficium est acquirerennulieris veto parta coseruare. Alia igitur virtus presidetis idi parentis. ttio. Quia prudelia: ppria virtus sola est eiusqui preest.nam ceteras virtutes comunes esse oporteti tam
eorum qui presunt Q qui subsunt prudelia autem non est eius qui subest sed Tinio veta. est rei qui subest ut fistula factor qui vero preest ut qui fistula utitur.ex his itaq; manifestu est: an eadem si virtus viti boni & boni ciuistan aliat di quomodo eadem et quomodo alia. Surgit dubitatio ex eo qd ii dictum est ciuis virtute esse N preesse N parete posse bene et ut oponet: in igitur reuera solum is sit civis qui publici magistratus est particeps an etiam opifices sint ciues nucupadit cum ipsi mapistratuum sint expertes s ciues appellabimus nequas fieri potestivi cuiusq; ciuis sit virtus tqua possit Rhene preesse ec subesse probe. si non sunt ciues .in qua parte eos locabimus neq; enim in numero seruoru qui nobiscum habitant:neq; peregrinoN locare possumus. CDiluit. Primo.in optima ciuitate optimam republica opifices ciucs non ineuametsi neq; serui fiat neq; peregrini nem ex semis facti χ3 liberi. quis olim apud quosda tales iuerint:sintq; & nunc tales splurimi.et hoc distant a seruis: q, set
uotu quisq; uni necessaria ipsi vero opifices viles quide di sordidi necessaria comunitati ministi M. et falsum insuperest omnes illos dicendos esse ciues sine quibus ciuitas esse ncn potest. Secudo.ut reipublice multe suntisie multiplices sunt ciues. in optimatu & censupotentu republica opifices minime sunt ciues.sed in paucoru nichil prohibet opifices ad ciuium munus admitti.nam sunt pleri artificu:qui pecuniis abundat & maxime inniti incole popularis gubemationis: opifices omniu mi neru magistratuum capaces ciues existunt reliquoru aperta continet littera narratione. Aliquoν , supradictor u lub breuitate comprehen ius epilogus.
Iquidem spilui plures 'unt reipublice species species rerumpublicam & rectatum et mola platu: ex octaui Ethicotu cap. Ic patuerunt.&adhuc generaliter patebunt numeris 20 α α huius.specialiotes aute modi ac species:in quarto huius. in regia gubernavde & optio 'trante divitati cillite horus et bonus ciuis tepetias S ultimo loco in censu potestate.at in tyotanide paucoν potentia & populari statu: hec non satis se copatiumr.nam et si inter eos sint abs te viri boni neq; tyrannide velintlaut magistratu a tyranni petere arbitnu neq; rempublica paucipotentiu more aut populariter gubernare. ξ At umboni perfecta est virtus. Vitius boni viri virtus moralis.vitius boni ciuis virtus lecudum speciem reipublice ut moralis virtusnn optimate.in censu po testate:mediocritas & militaris strenuitas.in populari equitas tecudum numeruI et arithmeticu me
dium.CAgentiu supremi di adiutoris.su mus agentiu chorum S ut Aristoteles inquit η ιρR, Myτ χορευτρ111lest qui opus ipsum dirigit alii autem assistunt ut socii & adiutores ad chotti ipsum quisq; pro suo officio peragedum. Sed horum diuersa est virtus.Sunt ciues qui bene notui subesse sed ii adhuc bene preesse nescire niti& illi nodum plectari S colurumati sunt ciues. sed qui ut et munus
preclare obiret: is iam colu malus & preciatus ciui&at contra nu videtur .ut qui apti sunt ut bene prestat isdem bene parere nescirent.quis enim una euasit ad docendum preclarus. i idem non recte didicerit C Quemadmodu viri S mulsetis. ille qui in ciuitate pestivi vir est:& multitudo que ineruuitate paret ut femina.quare illiusvilius viri virtuti: huius vero mulieris virtuti non absone copares
CPrudenua vero propria virtus eius qui Preest sola cum prudentie tria sunt officia bene consultarci
80쪽
si dicare &preciperem qua bene consutatur eubulial x bona cossultatis dies. quia bene Iudicaturi sagacitas.qua vero recte precipit prudentie nomen sibi retinet.& de la ac preceptiua prudelia:id Aristotelisi in ea sola propria sit eius qui preest intelligitur. 8c de ea cap. io sexti ethicoH. I Primo libertini peneris homines. liber simpliciter qui nuna levius fuit.libertus qui cu fuerit seruus: liber laetiis est.libertini qui iusta seruitute manu missi tantiet hec apud iureconsultos frequentia.
e republica gubemandi speciebu rei iliaris imperiis, republica recta S lapsa.
Is stam determinatis videtam est postea virum a sit respublica an plures fet si plures: que di quot di quenam differentie canini sint. Est autem respublica ordinatio citu talis N circa inagistratus alios /dc maxime csica id quod suomam in ciuitate habeat authotitat Oct sit principalissimu omniis mam principalissimu ubim gubemat ciuitatem. quod autem gubemat respublica est.dis laute ceu in populari quidem statusopulus est dominus: in paucoru vero sotentia pauci. dicimus autem et respublicas alias esse ab istis de quibus quom aliisὸ de modo dicemus ciale.Ex quo fit:ut etiam si nichil indigeat mutuo auxilio nichilominus assectent vite societate.quinetia et conatuos utilitas coniurant eos inquarum confert singulis partem be. ne vivendi. maxime igitur hsc est finis S publice omnibus di priuatim. Congregatur etiaipsius vite gratia.mrsan ensin inest sibi aliqua particula honesto S continet civilem societat retiam vivendi gratia solum si non molestie in vita ramis exuperent. patet autem Qtolerant homines niuita aspera propter vivendi cupiditare ut existente in eo quadam prinx speritate S naturali dulcedine. LAtqui di modos operii facile est diusdere cum sepe sit de
his a nobis sn extemis semionibus determinatu. domiatio enim licet utilis reuera existat natura semodi natura donuhioniichilominus ipcrat pro domini utilitate pro utilitate morem serui cotingenter.nem enim fieri potest ut senio deficienterieruet dominatio.F illa rum vero imperiti di uxoris et domus totius qua Vocamus rei familiaris gubernatione: aut gratia est eorum qui gubemans auigratia allicuius quod sit viri si coniunc .gratia m. rum qui gubematur. ut videmus S alias artes eu medicinam de gymnastici ullam quisbus smperatur utilitatem queret e cotingentei tamen S missi qui precinuit esse potest nischil Osppe vetat magistrii ipsum gymnasii esse unum eorum qui exercetur. quemadmo dum gubemator. semper est unus ex iis qui sunt in naui. magister igitur omnasii, , gimberirator cosiderat semper eorum utilitate uos gubemant. sed quadosv eorum unus ipsera per accidens suscipit utilitatem/hicqusdem nauta sile auteni unus eorum qui gymnasio exercetur. Coeuapropter ciuilia quo, imperia cum sint secutam equalitate ciuium constituta di secundit paritate vicissim censent ea esse gerenda. primu que natura sert/ctae tes inuicem munera subire:&cosiderare uscissim quodda illius bonumsetquemadmota il/le prius cim proeme,considerauit istius utilitatem.nunc autem rotae comodo' ex rei in hisce gubematione prouenienti volunt continue in magistram esse: veluti si continge rei magistratu gerentes em r sarios esse ubi aduersa valitudine laborassent.nam fortavsic ipsos magistratus amplecterens Constat igitur et qucciuam respublice ad comune viis litatem inteduntagias rectas esse secti dum simpliciter iustum. ecum vero ad yrriam eorum qui presunt utilitatem solum aberrare omnes: atm esse rectaui renum ublicam trans. gressiori S labes. au mane enim quasi a dominis at ciuitas liberoFest societas.
6-Iffiniunt tempublica ordinatione esse civitatis cum circa alios magistratus: tsi mai xime circa eum qui omniti est summus sinimem precipuus. In tertio capite pri 1 mi libri huius politice institutiois:circa hominu & vite reiq; familiaris societatem: T quattuor gubemadi species tetigit. prima respicit virum H uxore: que economira coniugatisq; dicit ut .secuta dominu A semu que lictilis.tertia patre dc filios:& hees patenta nucupatur.quarta respicit possessiones faciatatum conseruatione N accrementaeque ac