Christophori Cellarii Breviarium antiquitatum Romanarum accurante Hieronymo Freyero ..

21쪽

C. I. de Sacris Romanorum a Verterent, nec nocerent e quales fuere ipse

Averruncus , Fascinus f unue prae cine dixerim J Febris, Pallor, Pavor , Robigus , &simileS f. 8. Praeter hos etiam fuere dii peregrini, ex barbaris gentibus Romam adducti: ut Isis, Serapis, sive Osiris, Cybele, si ve magna mater, Μithra, & alii. f. 9. Literarum dii atque artium erant Apollo , Μinerva, sive Pallas, & Μusae, seu Camenae cum sedibus suis, fluminibus , sentibus, aliisque attributionibus.

. f. Io. Atque ita quidem creditum a vulgo paganorum fuit : sapientiores autem ethnici hysicam sub sabulis interpretationem quaereant. Nec iis tantum contenti erant , quas in planetarum nominibus etiam nunc expositiones retinemus; aut etiam in aliis astris non errantibus, ut Herculis: sed subtiliori etiain interpretationi intenti fuerunt, ut ad elemen- . et a quoque decurrerent : quamvis incerti semper, & instabiles, ut solet in falsis rebus, &erroribus. Ejusmodi interpretationes ben multa habet Μacrobius: cui adjungi potest antiquissimus Christianorum 1criptor Tertuls

lianus adversus Marcionem l. I. c. I S.

22쪽

ncῖ. II. de Collegiis Sacris .

SECTIO IL

COLLEGIIS SACRIS.I. DE COLLEGIO . PONTIFICU Μ.

Pontifices erant , penes quos cura religio nis, ac caeremoniarum fuit. Rex Numa instituit, creatis Pontificibns patricii generis quatuor; his additi quatuor plebeii, ut octo essent: unde illi majores, hi minores Pontifices dicti sunt. Liv. f. I v. e. q. l. X. c. 6., m 9. LXXII. c. 37., & Cic. de har p. resp. c. 6. Sulla au- Nit numerum ad quindecim usque: quibus tandem decimum textum Iulius Caesar adjecit. Liv. epit. Lxx XIX. , 8c Dio Cass. l. XLV. p. 2O9. f. a. Et Pontifices, & augures dicebantur sacerdotes: erantque ita in collegiis sacris , ut& senatores simul possent esse; summisque honoribus consulatus, praeturae, ac similibus praefecti. g. 3. Pontificum collegio, & omnibus aliix collegiis sacris summa auctoritate praeerat Pon

tifex maximus. Liv. l. I. c. ΣΟ. . Et quan quam in privatis tantum, non in magistratibus censebatur; quod Cicero cat. I. c. I. docet: Ianta tamen auctoritas, tantumque momentum

A a in

23쪽

C. I. de Sacris Romanorum

in Pontificatu maximo erat positum , ut imp ratores Augusti inde ab ipso Octaviano Augu- sto semper hoc munus una cum titulo sibi reservaverint; nec postea alius apud Romanos usque in Christianorum tempora Pontifex max, mus factus sit, qui non idem esset Imperator, Caesar, dc Augustus. ZU. l. IV. c. 36. n. q. seqq.

II. DE AUGURIBUS.

. r. Augures dignitate non impares erant Pontificibus, adeoque auguratus munus claris. simum. Differentiam inter Pontificatum, & auguratum Cicero de harus' re p. c. 9..o' de nar. Horum I. I. c. 44. in eo collocat, quod statae, solennesque caeremoniae Pontificatu contineanis ture rerum bene gerendarum auctoritates augurio . Ergo munus eorum erat auspicia, & au.

guria, hoc est , initia omnium rerum solem nium, & publicarum procurare: praesertim in comitiis, atque ullis rebus magnis agendis. Decreto igitur diligentissime servabant Augures:&, si quid siniurum observassent , obnuntia.

bant ; atque ita, quod in eorum potestate erat, eomitia dirimebant. Vid. Cic. ebd. II. c. 33., m pro domo c. I s.f. I. Auguratus sacerdotium persaepe a sumismis viris, & consularibus ambiebatur : unde

dignitas ejus clarescit. Sic Cicero, Appius Pulcher, & Plinius Iunior Augures fuerunt omis

24쪽

Sect. II. de Collegiis Sacris. 7

nes; iidemque consulares. Cic. l. III. F. IO. n. 29. Plin. l. IV. ep. 8. n. I., Ο Α. g. 3. Initio quatuor tantum erant , a Numa Pompilio constituti. Liv. l. IV. c. q. , σι. X.

p. 6. Postea additi sunt quinque plebeji. Liv. l. X. c. 9. Sulla auxit, ut essent quindecim: quibus unum denuo superaddidit Iulius Caesar. iv. epit. Lxxx Ix. , & Dio Cassi I. XLII. p. a Cy.

f. 1. Horum munus erat, libros sibyllinos adire, & interpretari j ussu senatus: deinde etiam alia sacra procurare. Liv. l. x. c. 8. Sibyllinorum librorum historiam ad Cic. catil. m. c. q. ex posuimus: ubi Cicero fata sibyllina vocat, quae consulebantur ab Romanis, quoties in magno quodam periculo consilia explicari non poterant. A Tarquinii Superbi aetate custodiebantur

hujusmodi libri in capitolio usque ad bellum marsicum, quo una cum incenso capitolio ipsi quoque conflagrarunt. Qui vero postea libri sibyllini erant, collecti fuerant hinc inde in Italia , & provinciis ex variis fragmentis Vaticiniorum, quae Sibyllarum nomen praeserebant-

2. Ipse Tarquinius primum duumviros, ἀνδραs επιφανεIς δυο , constituit ad libros illos custodiendos. Dion. Hal. l. Iv. p. 239. Postea

25쪽

C. I. de Sacris Romauorum decem viris id negotium commiserunt: & tan

dem quindecim. Liv. l. VII. c. 27 I. XXV. c. l. XXXVI. c. 37. Tac. annal. l. VI. c. 42., eri. XI.

c. II. Quum adhuc decemviri essent: erant quin que patricii, quinque plebeii, quod Liv. l. VI.

c. a. Observavit.

g. 3. Christiani Scriptores saepe etiam provocant ad sibyllina oracula, ut christianam inis de firmitatem adversus paganos comprobent: uti videmus apud Lact. l. i. c. 6. I. u. c. II., m a. t. IV. c. 6. Uerum credibile haud est, illos versus esse veterum Sibyllarum : quum saepe multo clarius de Deo, & Christo loquantur, quam vel ipsi prophetae veteris testamenti. Probabilius ergo est a pio homine , sed christiano, in recenti Ecclesia compositos illos versiculos esse, aut, si veteres Sibyllarum versus, intempolatos : ut eo facilius paganis hominibus, qui maximi haec oracula faciebant, persuaderente

id, quod inter innumeras schedas, hinc inde in diversis regionibus , atque provinciis dispersas, non facile observari, & dignosci potuit. . IU. DE FLAΜΙNIBUS.

g. r. Flamines dicuntur quasi filamines a filis, quae in ornatu ipsorum ex galero dependebant: ut Festus Pompejus interpretatur. f. a. Flamines igitur sacerdotes erant, & majoris quidem dignitatis. Numa Pompilius tres creavit: flaminem dialem, qui omnium maxu

26쪽

GR. II. de Collegiis Sacris. 9

-mus erat, ut Iovi sacra faceret; & duos alios, Marti unum, alterum Quirino. Vide Liv. l. I. c. ro. Flamen dialis Iovis adsiduus sacerdos crat: nec poterat ab urbe abnoctare, ut Livius I. U. c. 32. tradit ; neque exercitum videre , quod Gellius addit L X. c. II. g. 3. Postea supra tres illos a Νuma conis stitutos creati fuerunt & alii flamines, sed minores : qualis suit stamen carmentalis apud Cic. de cl. orat. c. I 4.; & plures in provinciis , ut passim in inscriptionibus apparet. Μaxime au tem divorum, seu Caesarum in deorum numerum relatorum flamines constituebantur; quia divis suis, quos colebant, cognomen quo que adepti sunt: ut flamines augustales , fla- tales, trajanales; etiam alio casu stamen Clau

dii, flamen Adriani, passim in inscriptionibus. U. DE SEPTEΜVIRIS EPULONUΜ.

I. I. Non antiquissimum hoc collegium fuit: sed, postquam multiplicarentur sacrificia , &caeremoniae, post Annibalis bellum demum triumviri epulones facti, adjunctique pontificibus sunt, ut epulas sacrificiorum curarent. Liv.

l. XXXIII. c. 42. Cic. de orat. i. m. c. I9.

q. a. Postea auctus est numerus, & septemviri facti, haud dubie a Sulla : qui numerus etiam Ciceronis tempore, & belli civilis erat.

Lucan. l. I. v. 6o2. Caesar quidem , ut apud Dionem l. XLIII. p. a Q. est, dicitur tres sep-- leno

27쪽

as C. I. de Saeris Romanorum

rem viros addidisse: verum non Videtur id pro- .hatum , aut in usum introductum fui sse; quum in inscriptione antiqua Augusto Caesari diui filio dicata apud Gruterum p. 227. legatur CO

VI. DE SALIIS .

S. I. Salios, Μartis sacerdotes Numa instituit duodecim; iisque tunicae pictae insigne d dit , & super tunicam aeneum pectori tegumen, ecelestiaque arma , quae ancilia appellantur , ferre; ac per urbem ire canentes carmina cum tripudiis, solemnique saltatu jussit. Liv. I. I. c. ro. Rex Tullus Hostilius alios duodecim addidit: ut est apud Dion. Hal. l. II. p. I 29. 13 P. o l. III. p. 73.

f. a. A saltatu illo Salii dicti sunt. Cons.

I. VIII. v. 283. Peractis autem sacris,& ialtatione opiparis epulis excipiebantur unde pro verbium , saliares epulae. Vid. Suet. in Claudio c. XXXIII., & ΗOr. l. I. M. 37. v. a. . VII. DE LUPERCIS. ν . . g. I. Luperci erant Panis sacerdotes ex sinisi qua Arcadum institutione : unde ritus pecEvandrum in Italiam translatus. Nudi autem iuvenes lyceum Pana venerantes per luxum, atque

28쪽

nct. II. de Collegiis Surin

g. a. Ineptum igitur , & spurcum sacrum fuit: nihilominus magni factum a Romanis, ut summi viri etiam hoc sacerdotium ambirent, quemadmodum Μ. Antonium consulem Cicero II. c. 34. refert inter lupercos lupercalibus ludis & ipsum lupercum cucurrisse. g. 3. Locus in urbe Roma turpissimis his sacris dicatus lupercal dicebatur. Virg. Aen. l.

VIII. v. 843.

VIII. DE ARVALIBUS FRATRIBUS.

f. r. Romuli institutum erat, sumtum ex numero filiorum nutricis Accae Larentiae. Haec enim ex duodecim filiis maribus unum morte amiserat; in cuius locum Romulus illi sese filium dedit, seque, & ceteros ejus filios

fratres arvales appellavit. Ex eo tempore collegium mansit fratrum arvalium t culus sis.cerdotii insigne est spicea corona, & albae in. fulae. Gell. t. VI. c. 7. , & Plin. i. XVIII. c. a. f. a. Dicti autem fratres arvales sunt, quia sacra publice faciebant propterea, ut fruges arinua ferrent. Varro de t. l. l. Iv. c. is . Ipsae hostiae vocabantur ambarvalos: ut Festus docet. Ex inscriptionibus autem constat, nobilissimos viros in hoc collegio suisse. IX.

29쪽

I 2C. I. de Sacris Romanorum

IX. DE FETIALIBUS.

Fetiales a fide dictos Varro existimat, nam fidei publicae inter populos praeerant. Per hos enim fiebat, ut justum conciperetur bellum, &, ut foedere fides pacis constitueretur. Ex his

mittebant etiam ante, quam conciperetur, qui res repeterent. Non enim putabant Romani

veteres justum bellum esse, quod per fetialem non prius hostibus indictum fuisset. Quibus

autem verbis in repetendo, aut indicendo usiis fuerit fetialis, descripsit Gellius i. XVI. c. q., &Livius I. I. c. 24. σ 32.

X. DE REGE SACRIFICULO..

Sacrificia quaedam regum Romanorum fuerant propria, quae ab alio , quam rege non poterant celebrari. Regibus igitur exactis, ne illa sacra cessarent, constitutus est quidam rex sacrorum: qui magna quidem dignitate erat, omni autem alio magistratu debebat abstinere. Pontifici autem hoc sacerdotium subjecere: ne additus nomini honos aliquid libertati, cujustum prima erat cura, ossiceret. Ibi U. I. II. c. a. Vocatur etiam rex sacrificus apud Liv.I. XL. c. a.& rex sacrorum apud Cic. pro domo C. I ., deis harusp. resp. c. 6. XI.

30쪽

. XI. DE VIRGINIBUS VESTALIBUS.

f. I. Virgines vestales erant sacerdotes Vestae, ter quam tellurem intelligebant. Antiqua reis igio &ante Romam conditam Albanis usitata,

quod ex Liv. l. I. c. q. , & Eutrop. I. I, c. I. n. I. constat: reges autem Romani in certiorem sormam , atque locum eam redegerunt. Numa

instituit quatuor hujusmodi virgines, & templum dedicavit; Tarquinius Priscus secundum Plutarchum rex Servius duas addidit:

qui numerus postea constanter sic servatus fuit, ut non plures, quam sex essent. sacrae hujus ordinis virgines. Dion. Hal. l. I. p. 62. l. II. p.

. f. a. Eligebantur a pontifice maximo, quod singulari verbo capere dicebant. Non autem major, quam decem annorum : nec minor, quam sex annorum, capiebatur. Gell. l. I. c. ΙΣ. Triginta annis deae servire debebant: decem, ut discentes; decem, ut colentes: decem, ut docentes. Tunc peractis triginta annis i sacerdotio abire 'a sacris licebat, etiam nubere. Dion. Hal. d. t. 3, 3. Lex illis perpetuae virginitatis impolita erat sub de monis poena. Liv. l. VIII. c. II. l. XXII. c. 37. Plin. t. . IV. ep. I I. n. 7. ΜunuS .utem earum , ignem in soco Vestae perpetuum conser Uare, ne expiraret: unde exstinctionis, culpa