Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

811쪽

s6 SupERFICIEI COR P. DOL L. lent, posteaqi Vlcerantur, saepe penitus deperdun tur: In Penis glande, cuius infl-mmatii, eatis in tus

morem ma Ximum quandoqkc Ueuat adeo I t pr puti uin retraesum arcte circa radicem . ea denistringat. In Praeputio ite tax. In Pude. do ilier; S,

colliculi atque alae, In Podice labra illius, cuti que rugosa eum ambiens: In ore, i ibi a de Palpebrarum inflammatione in ophthalmia d ict in eli inflammationes recipiunt; cum dolore oti te iliani eximium, vehem Eti: quae in ulcera perae tu & gangraenas quandoq; abeunt. In cartilaginosis partibus superficie: corporis, vi Narium alis, Aurium vanno, idem accidit, insterdumque hae partes inflammantur.& si a faciano tur grauiter, cartilagines ipsarum ut antur, unis de nasus praeserti in concidens , turpem praebet aspectum. In articulorum sedibus, inflammatio oborta, grauiore dolore & imped mento afficit. Qualis aliquando in iuncturis brachij vel cruri 3 euenit. unde articuli hi nonnunquam labem patiuntur. Paron hia saepe etiam hoc in digitorum , manus frequens Panariti. interdum di pedis, accidit ita ters odiis, extremo presertim, dolore intens si ii 3e tu imo recit ca radicem ungui uiri obortis: unde Ae inflammationem hanc ob id baronychiam, Lat. Reduu Liti, Barbari Panarietium vocant , qua inualescentes spha celus saepe sequitur, atque Oss.S eκ tremi, nonis nunquam de alterius digiti hoc malo a flecti cororuptio, perquam osse corroso, denudato vel ab lato, cum neruorum M tendinum portiones laesae conspicuae fiant, vulgus vermes esse putans, hunc assectum Vermem , Germani sTurni nominant,

eoque magis, quia in dolore aliquid quasi repere.

in parte, dum inflammata erat. 8c in abscessum coauertebatur, videbatur. Praeter hanc inflammatio.

812쪽

GENER A. 7synis iuxta digitorum internodia, alia quoq; priuas

tum Romeri, quia sepe accidii Senoxam atqua nodo adfert, obtinuit. quae in manu inter pollicem Scindicem nasci solita, eo in loco excriaciat, tum Oremq; magnum profert, quem, quia in interisitio in . hoc digatorum latet, Germani erippeten ac si Fur- s

Abscessus, tumor est, qui alios tumores in super Abse M. scie corporis nglos, modo expositos, sequitur, sic , inem .

dictus, quod cutis a subiecta carne abscedat, unde ε Φ

& Graecis A .s ημα nominatur, Vulgus chirurgorum Apostema vocat, alij Vomicam appellar t. Germani idem illi nomen, quod inflammationi, quae abscessum hunc protulit, tribuunt, & Eeoschmax Ensten/simis ter indigitant. Eiusmodi autem apothema, ex instaurinationum Omnium ferδgeneribus, ut in illis ostensum est, nisi resoluatur insensibiliter, nasci potest: Veluti ex Phlegmone in genere dicta: ex Tuberculis mediocribus, quos rum abscessu, Enssent dimens en Furuculus uti Minflammatio vocantur: & minimis inulen tunc quando in ab sp ssum conuertuntur, dictis. Dein Ae ex Phygexhlo, siue bubo aut parotis sit, citius ques Phyma sit, abscessus gignitur. Item ex Mamillas μrum.Testium phlegmone, & caeterarum partium fungosarum , cartilaginosarum inflammationi bus, abscessus prodeunt: Et ex illis quae in iunctuaris fiunt, quorum abscessus hisce partibus plurimum sepe obsunt Equorum genere, qui in Panaritiod g torum nascitur, est quoq; abscessus persuersus, absconditus, eas sedes r eruosas ossaq; coris

rumpens. Qui omnes abscessus, a tam diuersis inafammationibus prodeunte , pro ipsariun raxione , . quoq; diuersi modὸ se habent. Alias enim,si ii flamimatio sit superficaria, prout illa se habet. tumor maior minorue existit,circumscriptus,co lectus 3e

813쪽

s8 Su PERFICIEI COR P. DOLOR prominens, ab initio retinens R durus adhuc, se a qui sensim maturescendo mollescit, &apicem seu mucronem livescentem, quem pro in oculum vocant, illic ubi pus sibi exitum parat, promit, qui si

comprimatur, pus illi subesse, ex fluxu refluxuque deprehenditur. Alias vero si ab infamatione, magis in profundo latente, abscessus fiat, tunc non adeo exact8 se offert aut emi net: alias quoque ali. quandiu penitus ferὸ occultatur, donec tuberculo

Exitura ehi erumpente quod chirurgi EXituram νocan t. se marurgomm. nitestet, quod cum cuti concolor existat, cum duubium an abscessus sit, faciat, hoc indicio pus sub eo contineri colligitur, quod dolor illic adhuc sentiatur, & quod roris instar madere soleat, eoq; pressopus retrocedere deprehendatur, foueaq; quaedam imprimatur. Dolor autem, cum inflamatio in abisscessum abit, non remittit, sed increscit poti sis, ineadum, donec aperiatur, desinit, pruriente plerunq; quoq; tunc abscessu, quando pus e X eo erumperenititur. Nec febris quoq; si inflammatio comes sititsiccessit, sed dum abscessus, seu ut inquit Hippoc.

pus generatur, Una eum dolose augetur. Mauria insuper quam abscessus coercet, non eadem, sed postquam aperitur, vel pus aut sanie in profundit. vel carnis lobum infixum, ut furuculus continet, sicuti in vicere, quod tunc adest. ostendetur. anιεν cum Cancer tumor est, qui per se quoque in eorporiscimή. superficie exoritur, malignitate potius quam intenso dolore molestus. Ob quam causam multos alios peruersos tumores, &pustulas, sicuti&fus' runculqm & carbunculum, chirurgi nostri cancros quoque nominant: Vti Sc tumorem sub oculo in illius orbita natum, polypum in naribus, Mgangraenam gingiuarum, ulcera praeputij cancros vocant. Atque elephantia sin, plures partes tum Oribus vleeribusq; obsidentem cancrum generalelmesse

814쪽

esse dicunt, scuti in singulis hisce assectibus dicti,

fuit. A quibus tamen verus cancer tot gὸ dissert, Carcinos dictus, a Gerin. RrepS. Qui & Lupus, Lupiu. Oliquod caritem ab suinat, & Noli me tangere, quod η-μη re acria non ferar medicamenta, dicitur. Hic extrinis secus in omnibus fero corporis locis nasci potest, eumq; tum in se more, tib js circa genu, in brach ijs.collo, ceruice, in facie, in mamillis, frequentissim δ.& in pudendis, at ore uti intri se iis, sic Scinia. bjs prodire, saepe obseruaui. Tuberculo exiguo vixdum conspicuo, ab initio emergit, mox ad pisi, inde avellan , postea nucis, tandem ad pomi minoris maioris q. magnitudinem sensim excrescit. cancrum verum dictu in v de nome obtinuit, apis posire sua circumscriptione &forma referens, non asta cum, quem cat crum nostri quoque vocant, divenas in eo cancro, pedibus illius assimilantes, in . de cancrum appellari falso putant: sed verum camcrum, eumq; potissimum marinum quem Gallum marinum alias vocant, cuin uti ille, sic Ac hic tumor rotundus sit, inaequalis, tuberculis quibusdam existuberans, 3e venis in ambitu turgidus, calore liuidus 8e obscurus, durus insuper, duraq; vel citi crusta. vii cancer, obductus, firmiterq; parti subiecto haerens, unde quoque, quod quicquid apprehens

derit, pertinaciter retineat, eum cancrum appellas tum Archig. putauit. Dolorem alioquin cancer ab initio fere nullum, aut contemnendum saltem adsfert, unde& tunc nihili quasi aestimatur, negligi, turque, punctionibus tantum quibusdam cutis, ac si acu fierent, se patefaciens, quae tandem una cum tumore augentur atque increscunt. Tandem er5 tumor hic cute aperta retractaq; denudatur, tu ncque Carcinoma dicitur seu Cancer exulceratus. Equo sensim sanies putris. fortita Orciηρ κda, subflaua vel subviridis, mox nigricans cotinuo

815쪽

76o SupERFICIEI COR P. DOLOR.em nat; caroque inaequalis & corrupta nonnihil

apparet, quae excrescit, & strias vel styrias procul

exerta, de p emi tentes Vel pendentes profert. Quam, labra tumescentia, dura atq; lauersa ambi-u t, quae interdum adeo augentur, ut reflexa masgn. in faciei partem occultasse, alias in collo totam auriculam sis veluti innatam continuisse, obserua-χ erim Sa guis, quoties nudum carcinoma reli R.

quitur, ex eo defluit. V de tindem viribus ad longum tempus sis lini pelti actis, accedente saepe febre lei ta,co sumunmr & succumbunt. Pustulasι- Cum puίlulis, quae mi, o es adhuc sunt quam per scie/ cor tubercula enarrapa , se in L pei ficie corporis osse. 8 γ' rentium affectuum , priarici v l ardore cM ita flamsinatione, vel sine ea, ri0 0re in adferentium, aliaue cutem rodentium, vel etiam Ula erantium, praecipua genera sunt Scabies, P. pula & Carbunculus, quae diuersas sub se continent species, sicuti iam explicabitur. ', Scabies seu scabrities sic dicta, quia cutem scabram & crusta obductam, diuersis certisue in los cis reddit, in eo primum d fieri, quod alia humida, alia sicca existat, sicqι appellari possit. Mabiis υut Numida scabies ea dicitur,quq pustulas. saniem garu, humi 5c pus reddentes, profert. Cuius una species, o uia popularis est. Vulgaris scabies nominatur, Germani scabiosos a fric/ndo Trebig/vo. cant. In hac pustulae Ephelides appellatae, plures

oriuntur, e quibus ruptis, sanies emanat, vel sile uiter inflammatae, rubentesque, in abscessius quos uten vocant, conuertantur, pus ulcusculaq; inde relicta. crustulis ex humore illo re siccato natis, bis ducu tur, quae nunc liuent, nunc nigri cant, alioue modo coloratae existunt. Hanc scabie in pruritus

praecedere, illiq; quoq; cum ad frictione impellendo pustulas euocet, demuInq; rumpat, occasione

Germ.

816쪽

praebere solet. Quem postea cute laesa, dolorianocinans, quem Schimi Psn vocant excipit. & si pustulae simul inflammentur, ardens simul accedit dolor. Estque haec scabies adeo siequens. ut vix aliquis inueniatur. qui ab ea immunis per totuin .

vitae curriculum extiterit: in uniuerso corpore vel certis partibus obuia. t

Est M alia humidae scabiei species minua fre Scabio F quens priore, sed quae pertinacior est, in qua pustulae parui plures cutem alicubi adimplent, e qui s. m.

bus per se, vel ob fricationem ruptis, humor te,nax, mellis instar, continuo exudans, crustis inulari, continuis spiscis, nunc albis, nunc subflauis, nonnunquam&subviridibus, tandem quen gre sicentibu , totam sedem quam occupant, obdueit, ulteriusque serpit, pruritu admodum molesta, nonnunquam Ae ardore. Quam scabiem Fe ram seu Agriam aliqui vocarunt; nostri Germani eam, cum pars assecta. ac si crusta panis tosti, cui pili inhaererent, obducta esset, appareat, deum rohroten rectius vorbroten appellant, vel ac si assando aut frixando coaluissent, sulam men trachen dicunt. Qualis infantibus plerunque, in adultis rarius, caspitis pilosam sedem, saepe uniuersam, pilis crustis immersis impactisque , occupat: aliquando suis percilia, malas faciei. totamque ferὸ faciem obsi det, eamq; turpiter dei cedat: alias in alijs quoq: se. dibus occurrit. Est & praeter hane , peculiaris quaedam capi, mera capiatis cuti capillis consitae, scabiei species. hanc , tuin infestans. 3e multis foraminibus angustis i. ., ad caluariam usque perforans, e quibus sanieS Graecorum, glutinosa, cuius portio siccata . crustam quae 'rindisingulis obducitur. parit, continuo emanat, ob si πη- quam Accausam, haec foramina cum ulcera sordida reserant, Ulcera capitis manantia, Achores Gra

817쪽

ei nominant, & cum exesum pannum a tneis, cu tis haec referat, Tineam hoc malam vulgo appellant. Gerina n. quod capiti insidie turdeu Ocitibi quem affectum nos Scabiem capitis manantem. Uocare possemus. Et si foramina ampliora sint,3e mellis instar saniem profundant, ad fauorum gauis. apum sim litudinem , tunc Fauum nuncupant. Hic affectus peruersus M frequens in iunioribus, capillorum radices. quae evulsis Di Is albae .cra L sae Sc lentae visuntur, vitians, defluuium c abillorum certis in locis parit. Unde Ae postquam sanaisti sunt, areas in capitis certis vel pluribus locis nuis das relinquit, turpeenque capitis huius sedis intulis tuin praebet.

Ad scabiem humidam aliae pustulae referri posis

sunt, crustam in cute quoque producenteS,hum Ois remque exudantes; Quarum aliquae cum maiore inflammatione & exulceratione, quam in ptiore

scabie proueniunt. Quales sunt pustulet, quos Tersminthos, qui lupini aut ciceris magnitudinem hasbent, Vocant, Germani lituit is blateren. Suntque nigrae, rotundae, in ambitu rubrae admodum inflammatae, ardore molestae, incrustam mox desisnentes : qui detracta aut eleuata, pus emanat. In pedibus frequentius, eaeque plureS numero erumis

punt, quod & Galenus notauit, qui eas, sicuti no stro foemineo sexui praeserturi peculiares & vulgares sunt, apprimὸ describit: quas aliqui Phyma uimis. tis etiam speciem esse uoluerunt. Hisce pustulis non admodum ab si inites sunt. quas Epinyctidas

vocant, pustulae eiusdem cum termintho magni. tudinis, liuescentes & in circuitu vehementer ruisbentes, summeque noctu praesertim Urentes, tandemque in ulcus conuersae. saniem &mucosum pus reddentes.

Sed & pustulae aquosae Phlyctenae appellatae, sub

818쪽

GENER A. 763 sub scabie humida comprehendi possunt, cum ilis lis ruptis, crustae quoq; nascantur dolorque suboriatur. Sunt autem pustulae paruae instar bullarum, vel maiores etiam, ut vesiculae, Θ quibus disruptis aqua limpida effluit, dolorque tunc primum lanaei nans , praesertim ex contactu cutis denudatae. crustaque tandem inductae, accedit. Quae undisque in cuticula nasci possunt. Sed & aliud illarum est genus, bullis citrinis conspicuum, pruritu &feruore etiam, dum integrae sunt, aliquo modo molestae, e quibus apertis, aqua citrina pro manat, magnu Sqtae tunc ardor, accedente saepe inflammatione sub oritur, parsque exulceratur, ulcusque

interdum serpit. Quem affectum aliqui Herpen tem phlycte nodem vocant. Scabies sicca seu scabrities, ad disserentiam tumidae,illa appellatur, quae pustulis siccis,ὸ quibus

nec sanies nec pus emanat, se prodit, cutemque asperam reddit & erosam, cum pruritu plus mi. Du;ue molesto. Quae duas sub se species comprehendit; unam, in qua summa cutis, pustulis minimi g, aridis exasperata, rubra admodum &erosa apparet, alias Leviter tantum, alias vero amplius, adeo ut maiori spacio cuticula abrasa esse videa atur, serosusque humor eXudet, madoremque redadat, cum pruritu i Holerabili, unde& Pruritus seu Prurigo, Chrismos Graecis nominatur. Et a qui.

busdam Impetigo. ab alijs Psora Graecorum, 'Uam scabiem vertunt, esse putatur : Ego que existimo hanc esse illam, quam Rubricam nonnulli appellant. Qualis circa emunctoria, in inguinibus, & sub axillis, in brachij 8e genu flexuris, in collo frequentius, solet accidere. Altera species Scabiei siccae, deterior est, cutemq; mags afficit, quam Faedam 3c sicca Avicen. na vocat, Germani QAager fortὸ quia in ea plus Herpes pho

Prurigos chri mos

Scabies

819쪽

76 SupERFICIEI COR P. DOLOR. corpus sensim macrum & aridum fit. Quae spe cies per se primum oritur . vel ex herpete seu papula exedenta non curata , origis em sumit. Et Impetiga,Li primum amplius adhuc , quam prurigo pullulis chen Graes maioribus, de erosionibus cutem exasperat, Se sic. rvm- eam reddit, latiusque serpit; quae Impetigo propriὸ, Lichen Graecis appellatur, per crura Ae brachia se potissunum latὸ dispergens, aliquando MNOMG ulterius procedit. Interdum peior facta, pustuliscorum. serpentibus, cutem adhuc magis exasperat, duriois remque Ac tumidiorem ericit, eamque exedit finditque, a qua per frict lonem furfures excidunt, Zetunc Psora a Graecis appellata fuit, uti Be nunc re sic vocatur: Non silum pedes 3e brachia. sed& alias corporis triinci sedes, collumque praeseris tim& faciem nonnunquam infestans. & capillo. fam capitis cutem spissam, duram ac x eluti luto vel calce obductam, a qua crustae siccae, dum fricaatur, decidunt, aspectu hcrrendam reddens. UmLepra Gra- gues quoque dura, ,&scabras gignens Qnae si via terius procedat, peis ima fit, ςutem adhuc altios scindens atque rodens, ita ut squamae crassiores tunc ab ea, nunc subflauae, nunc lividae decidant: haecque Lepra Graecorum existit, sicque b illis appellata fuit: non tamen elephantia sis, quam Arabes lepram quoque vocarunt. cum haec Inter se admodum differant. licet eos qui hoc vitio inseacti sunt, elephantiacos esse. saepe, qui haec distin, guere non norunt, cum examinibus subjciuntur, pronuncient, eo fortὸ moti . quod curari scuti elephantia sis, non possit, aut si curetur, iterum reis deat, nec minus aspectum horrendum, quam elephantiasis. si modo nasum nondum depopulata

sit. praebeat,nos ne. si lepram vocaremus, cuin et eis

phantia si, quae, ut dictum, comuniter sic vocatur. eonfundamus, eam Psoram deteriore vocabimus.

Papula

820쪽

GENER A. 76s papula Latinis, Herpes Graecis, pustulis mini Papula,mν

inis at cubi in cute erumpentibus , cum pruritu per Gμco- primiΙm,niox ardoi evre te, citra tamen inflam. mationem, aut febrem comitem, se profert. In quo

licet pustulae arescant 3c sanet tor, nouae tamen in illorum ambitu emersui t, ac si pr ores in orbem se dsfunderetit serperentq;, unde herpetis nomen hic a flectus obtinuit. Qui variat in eo, quod alias Heles mi in summa duntaxat cute pustulis miliu femina ma pnitud: ne reserentibus. se repraesentat, Herpes si

miliaris tunc Ob id , a Germanis ottιern ahi appe blatur: qui licet, uti dietum, quoq; serpat, citius ta inen desinit. Alias vero aliae pustulae paruae siccae, altiusq; di Tapuia seu te immeris prodeunt, illi Sq; ruptis, cutis exul, r Heγω ceratur. Nec saniem tamen aut pus reddit. & licet I ' ς'' illic iuria insanetur, tamen aliis denuo pustulis erumpentibus dissuptis m, noua ulcera arida quoq; Germ. emergunt, herpeiq; eo modo serpit,&ln latum a Llumq. se dispergens, repit cutemq; exedit. Quem herpete, qui aliquando non VI. O solum, sed&plua ribus in locis erumpit, Esthiomenu,EXedentem Serapulam feram, Germani den etBurni a te pεdo 3erodendo nominant. Qui si negligatur, & diutius perseueret, in impetigi ce & ab ea in psota, indeqi

in lepra dicta Graecoru, non elephanti asin conuetati potest. Hic herpes, quam primum exulcera tuti erysipelati exulcerato, in quibusdam non absimi

lis, pro eo quandoq; sumitur,at q. Vt erysipelas ii, lud, Ignis sacer seu sylvestris no ini natur,a quo ta--μὸν men in eo differt, quod erysipelas subito cum in seu θί--

flammatione rubore Ac febre oriatur, Stetim exucerari vult, pustulas maiores, aliis etiam magnas&vesicas excitet, ulcusqι illis disruptis sequatur humidum quae in herpete, uti dictu, minime fiunt, ulceraq; in eo sicca, nec saniem nec pus effundunt.

SEARCH

MENU NAVIGATION