장음표시 사용
821쪽
766 SupERFICIEI COR . DOLO Rr carbuncu- Carbunculus vulgo, Anthrax Graecis, pustia. - 'ν las profert plures, paruas, illis quae in ambusta Gἡ .his . cute emergunt, similes, summὸ urentes, unde Iga
Ignis Perm nem vocant, eumque Persicum , cum illic conaei . suetus st: quibus mox succedit crusta nigra, carbonis instar, ob quam causam,&quia urit, Cariabo rectius quam carbunculus, ob ruborem qui in ambitu amplo circuitu apparet. dicitur, sub qua crusta, suppuratione facta, non pus, sed los bus caraeus niger, subiectae carni radicibus infia Xus, pertinaciterque hqrens, cordistit. Febris hune assectum, uti dictum in febribus, quoque comIta. tur, viresque admodum ab hoc peruerso asse eiu
Anthrax Est 3e alter Anthrax pestilentialis , quia in fe-φ pestis' i ' bre pestilentiali, ut illic expositu in fuit. oritur,dictus. Qui cum pustula una vel saltem non pluriubus, phlyctenas aliquo inodo vel clauos referente. primum erumpit, accedente quoque aliquando in circuitu illius rubore, mox vero liuescit, vires scit, uri nigrescit. tandem incrustam nigram, los .humque cariu similem , uti prior Anthra κ sim.plex, desinit. Dolorque in hoc non adeo ut in
simplici grauis existit, sed ab initio pruritus salstem aliquis, cum ardore leui sentitur, mox vero corruptione facta. cute carneque illic emortua, sensum omnem, scuti saepe obseruaui, amittitide tandem a sana parte, relicto cauo ulcere, abs
scedit. Bubo quoque anthraci pestilentiali inter, dum comes, illique vel vicinus . vel paulo abeo remotus, adest. sicuti in febribus pestilentialibus haec prolixὸ sunt exposita. Vbi quoque ostendimus, pustulam qualis in principio anthracis esse
solet, etiam non secuta febre pestifera, ex contagio petiis aliquando prodijsse , moxque iteram
822쪽
GE NER A. 7 Icum exulceratione sic in genere omnem solutione ira continui cum H ppo c. intelligentes, qui quamlibet Vlcus' vocavit) affectus qui se offerunt,
alij insuperficie seu cute magis apparent . eamque diuidunt vel laedunt, quales sunt Fissura, Excoartatio, Vilio. 'alij profundius plerunque carnem si in ut attingunt, & ad ima corporis sae e penetrant, Ut sunt Vulnus & Vlcus; de quibus hoc otis
Fissura seu Scissura, vel Rima cutis dicitur,qua.do secundum ferὰ cutis lineas & phcas,prout illae
eruntur. vel in longum, latum aut transuetiam, cutis fin. litur, de pro ratione profunditatis plusininusue hiat: dolorque lancinans inde oritur. Quales nssurae. in manuum vobs 8c digiti, freque, ter eueniunt, illicque impress lineamenta sequuntur Zc diuidunt: Et in plantis pedum aliquando simili ratione occurruor ac si circa cutem sius loci
spissarn eueniant labia praetumida & dura habent. In orificiis itidem carnosis, labiorum oris & podiscis, si pudendi in mulieribus, in papillis aliquando Ac in cutaneis integumentis, praeputio M palpebris . plicaturae illorum fibrosae saepe finduntur,&FiiIurae seu Rhagades harum partium dicuntur, sicut intrinlecus linguam quoque findi, in oris in.
ternis viiijs exposuimus. Estia aliud genus rimarum seu fissura ru, quans do altius se immergentes, ob cutis crassitiem, labijs duris& praetumidis hiant, ulcerumque instar saniem reddunt, atq; in ulcera peruersa interdum desinunt; illudq; genus Pernio, Ch metion priua. tim appellatur, a frigore summo in Pedum plantas
rum crassa cute, maxim8 in calcanec frequenter eueniens monnunquam & in Maiiuuin vo lis : alias Mici Narium alis, 3e Acirium vanno Se pinnis, a friagore vehementi, ut in causis dicetur, accidens.
Exutierationes in superficie corEs
823쪽
Intertrigo. ter trigo dicitur . quando cuticula seu illius portio aliqua su erficiaria. a viva cute separatur 3e abs scedit: v ide dolor lancinans, e X contactu praeseraturi oritur . a vulnere, quod hic cutis vera tantum cenudetur. in illo profundius laedatur, disserens. Qua es sunt variae eiusmodi cutis inter trigines. a cau is externis internisque productae Inter quas etiam illae frequenter occurrunt, quχ equiis tantibus circa inferiora ψ 8e quae aegrotantibus lecto diu affixis . ex decubitu fiunt cutis attristio Tes atque infantibus ab urina circa coxas, cutis 'abra sio neS. Alio modo si cuticula tantum abscedat . nec duin adhuc veram cutem attingat aut denudet.
cum dolorem minim8 sed turpitudinem potius adferat, alibi a flectus hi explicabuntur. Qualis illa est . quem Furfures nominant, quod furfurum inis star cuticula contrita decidat: Atque ille, in quo cutis cras a squaminarum instar in vota manuum abscedor & detrahi tu . Vs d. Vstio dicitur, quando cuticula vel cutis, norisntiriquam & subiecta caro , ab actu potentiaue vrentibus laeditur; interdum & aufertur. Dis. . . fertque potissimum in eo, quod alias superficiein tantum inflammat . illique empyreuma impriis
mens, dolorem ardentem aliquari diu molestantem in ea parit. Alias vero grauius afficiens, cuis ticulam que adurens, eam ut a vera cute eleuata iri vesicam , ab ea abscedat, illamque nudam re linquat, efficit: tuncq: dolor qui abrasa cute oriri solet . ardori copulatur. Alias etiam ulterius proῶg resa in vera cute escharam & crustam urit, quibus ablatis, Ulcus relinquitur: vel stati in cutem Urendo , nonnunqua in Ae subiectam carnem sta Inui, aliquousque absumit: tuncq; ardor, punct iΟ-
824쪽
GENER A. 769hesdoloresq: longὸ grauiores accidunt, supertae niente interclum & inflammatione,& suppuratiosne facta, ulcus saepe amplum sequitur. Vulnus solutio est continui in cute, vel partibus . simul subiectis, a causa externa inducta. Cuius Ua- Iupeo ierite os currunt species: di flerentes primum in eo, corporis. quatenus simplex est vulnus vel compositum. Simplex vulnus, cec dum alijs comit/tam, aut commutatum, illud est, quod caesim fit, & Plaga metae dicitur, estq; sectio in longum facta, magis minus sie extensa 3c profunda, nunc aequalis nunc in aequalis. Dein Se vulnus puncti in factum, quod Punctura appellatur: quae nunc amplum, Unc ans Punctura. gustum foramen efficit. 3e facilius in altum pene. trati Tertio & hoc vulnus, quod Ictum scio peti miricisti,
vocamus, qui in momento corpus perserat, s .ra peto Μel tor inenque maius minusue efficit, 3c in altum pene . monio. trat, partesque inaequaliter diuidit contunditque, frangit nonnunqua in & aufert. Quae omnia vulnera undique in diuersis corporis partibus possunt accidere, & cute rubiectamq;
carnem, membranas, neruos, Vasa, Ossa, Vulnerare, membraque non nunquam mutilare, aliquando Scinternas partes, ut cerebrum, pulmones, cor, Venis .
triculum, intestina, vesicam. hepar, lienem, caeteraque viscera simul laedere: δe ob id pro horum diauersitate, diuersa quoque accidentia, inprimi, que sequentia gignere. Haemorrhagia in omnibus tribus hisce vulti e rum speciebus primum se offert, eaq; larga, si amplum sit vulnus. aut illic inflictu, ubi maiores sunt ii venae, maiorq; adhuc, si ad arterias quoque pertini gat exigua vero, si leue sit, aut venas salimn mino res secet, vel punctura sit angusta, per suam saepe nullus sanguis, vel nullius momenti O Odit. Sed de
fieri potest vilicet insignis iapros sit Puneta
825쪽
77o SUPERFICIEI COR p. DOLOR ra, in pectus, abdomen, ali uecauitates internas adacta, cum in ventres enarratos tunc sanguis illabatur, nulla insignis sanguinis quantitas proflans
Santea seu sanguis sero dilutus, cessanteli morrhagia. aliquandiu adhuc exudat, inadetque plus miratisve postea vulnus: aliquando de sordescere incipit&purulentum fieri, tuncque Ulceris natus ram indoit, atque in illud conuertitur, Variatque. sicuti in ulceribus explicabitur. Materia alia ab qua nonnunquam per VulnuS egreditur: Vt cibus & potus, leso ventriculo eXcres menta alui, si intestina vulnerentur; Vrina, si vesiaca; vel Pars aliqua corporis interdum per vulnus prolabitur, ut cerebrum in capitis, pulmo in pectoris, lien, hepar, intestina, in abdominis vulneribus,aliaue in alijs. Dolor ex quovis vulnere sub oritur, nunc te uis, nunc Nehementior, pro ratione vulneris, gesminaturque si pars summ8 senstissimul laedatur, cum multae partes sine sensu laesae, dolorem miniam 8 sentiant. Intumescit quandoque etiam citra inflamma. tionem pars vulnerata, alias vero marcescit, alioue modo deformatur,vel etiam mutilatur. Functionum aliquarum l*siones vulneribus is penumero iunguntur. Ut in vulneribus membro rum Conuulsiones, Resolutiones. Spasini, Con. tractiones, &c. &si interna viscera laedantur, alia grauia & enormia plerunq; symptomata: sicuti in 'functionum laesionibus haec descripta fuerunt. Vulnup eo , n, hisce uulneribus, caesim, puncti in vel peri. Jum 6,n factis, diuersum est, quod per contusionem '- ab ictu veriasu factum , Contusio dicitur, ea scili cet, quae non tumore solo, vel etiam sine hoc, tan.
tum cum doline se offert, sicuti in tumoribus prius
826쪽
GENER A. 771 prius eam descripsimus, sed quae vulnus manifestum effecit, dc pro in huc ad vulnera refertur. In qua, cutis, subiectaeque interdum partes inaequa liter plus minusue contuta, scissae vulnerataeque apparent : sangujsque vel nullus, vel saltem pauscus emanat; pars in circuitu vulneris intui nescit, Muti in contusione, tumorem saltem proferente dirctum, eodem modo coloratur, faciliusq; suppura.
Ad contusionem, vulnera quoque reduci possunt, quae partim contusa, partim secta vel puncta sunt i qualia ab obtusa acie, proueniunt; &morsu hominis vel animalium accidunt. In qui- M., sis. bus plura saepe propter dentes infliguntur vulnera, eaque si dentes longi canini sint, ut canis. lapi, apri, profunda, inaequalia, carne simul a la. tioribus dentibus con tusa; quibus vulneribus in-B minatio facilὸ accedit, peruersaq; inde sequvn.
Praeter haec vulnera, alia alijs vitiis accedentibus Vtilis is comitata, composita fiunt, ut si vulneri iungatur PhQmO- inflammatio, tuncque vulnus Phlegmonodes nominatur, quae rarius huic quod caesim, frequentius
illi, quod punctim, aut ab ictu selopeti. maximὸ
contusim fit, accedit unde & tumor viceri copulatur, dolorq; novus sub oritur, quae si augeantur, in gangraenam conuerti possunt. Vel si vulnus accedente pure , alijsue sordibus motu in aut o moribus, sordidum fiat, alioue modo vitie AMtur, aut alioquin corrumpi vel putrescere incipiat. ὁ tunc iam naturam suam permutans, in ulcus conuertitur, quod ulcus diuersi modὸ, prout illa variant, se habet, atque appellatur, sicuti in ulceribus V η
ostendemus. Dein &, si ex vulnere os subiectum frangatur, findatur,contundatur, val aliquid ab eo abscinda, Ce a
827쪽
a S vpERFICIEI COR P. DOLOR. tur, ulcus compolitum cum eiusmodi ossium lago sionibus fit Admodum quoque a simplicioribus vulner bus variant, qUae Uirulentam uel venenatam qualia ter ab externo l .edente contractam sum serunt,& venenata vel Virulenta vulnera vocantur: Vis a gladio, telo, globulo alioue succo prauo vel vernenato infecto, vulnus inflictum fuerit. Vel si ex morsu bestiae venenatae prodierit, vel uri apud nosa cane rabido hoc frequentius fit, quam a serpente alijsque noxijs, quae morsu, laedunt an ii i intis bus: Unde praeter vulneris accidet: tia grauia v t di ctuin, alia insuper . si venenum accesserit, ut in cane rabido dictum fuit, nascuntur sympto mata, vitae quoque insidiantia. Sed Scieiuni homi an is in orsum, virulenti x noxi) aliquid in se conti, ne re praedicant. Ad quae vulnera sic t nfecta, etiam Ictus virulen-lenu OG- tos insectorum notirorum . ut Apis, Vespae, Araneorum aliorumque referre possumus. In quibus etsi vulnus vix pateat, dolor tamen interis dum summus, rubedo 3e tumor laesioncm illam satis patefaciunt. Et inpriinis venenatorum ictus. ut Phalangθ, Scorph , Pallinacete marinae, alio.
ruimque noxiorum . quorum Dioscor. & Nicander meminerunt, animalium, grauiora adhuc adsferunt accidentia.
Vle. ζ insu Vlcus solutio est continuitatis sordida, cutemper e cor- penitus plerunque, &subiecta in carnem si Midiuidens; hoc autem non uti vulnus a causa primuin externa proficiscitur, sed vel ex tumore vel pusta lis, uti & a vulnere nascitur, vel per se nullo horurn praecedente oritur. E quibus ulceribus , quae tus moribus vel pustulis adhuc coniuncta sunt, ut canacro, anthraci, herpeti, scabiei, una cum illis lain deo scripta sunt. Hic vero de illis ulceribus agimus. :quu
828쪽
GENER A. ' 77 quae post inflammationes in abscessiis conuersas, illis ruptis pure emanante vel exempto icabo carneo in furunculo & anthrace reliciquutur: oel errasipelata, cum vesicis injs disruptis exulceraritur, sequuntur; vel in quae, vulnera sordida facta tramsi erunt: aut per se, ex vitioso succo primum originem traxerunt. Quae omnia ulcera variat primum,
quod vel simplicia sunt, vel quia alia accesserunt,
composita fiunt. Simplex ulcus, quod suam naturam seruat, di Vlcera simcitur, cum tantum sordidum sit, illique nihil ρMi sese praeterea accesserit: quod pro in Sordidum ulcus appellare possemus; Hoc autem si non adeo eX.
cauatum si, sicuti illud ferὸ est, quod vulneri
succedit, Planum ulcus vocatur: si vero cauitas Planum tem illud insgnem, ob deperditam carnem adeptum sit, uti hoc quod abscessum sequitur, casuitasque haec rotunda sit, Cauum ulcus appel Cauum latur: si vero oblongum sit, canalem seu sinum πις referens, qui nunc recta, nunc indirect d cunicu.los agens , deorsum vel in latera longo breuio, reue ductu fertur, saepeque sine suo ad exteriora corporis delatus, illic foramine se rursum aperit,
Sinuosum, & priuatim, si ductus hic recta incedat, sinuosum
Fistulo sim ulcus appellatur. Quae omnia ulcera, victu.
pus sordida reddit, quod illis adnascitur, atque
ex illis continuo emanat: copiosius in cauis Se sinuosis quam planis ulceribus: quod nunc album est, mediae consistentiae, quod coctum vocant, aequale & inodorum : alias aliter coloratum , ais quo sum seu crudum dictum, inaequale, odore alieno praeditum. Sordes etiam aliae crasiae, glutino.
sae & veluti concretae ulceribus hisce plerunque adhaerent. Madorque serosus ulcera haec simul humida reddit. Dolor in illis non adeo ut in in . flaminatione aut abscessu dum generatur , mas
829쪽
S vpERFICIEI COR P. DOLOR.gnus. sed solum lancinans, Sequi contactu potius, vel laesone alia facta, aut tur undae immissione. exacerbatur. Quod si ulcera partes ad motum paratas impetant, aut ad intera a viscera ferantur. functionibus quoque, ut de vultietibus citctum,iras commodant. Composita ulcera, nec dum amplius simplicia, quibus alia vitia iunguntur, varia existunt, &priis inum illa in quibus Caro nimia cum sanantur, e Niscrescit, & supra decentem corporis superficiem luxuriat, impedimentum M turpitudinem, si cica trice obduceretur, ulcusque sic non abuta prius hac carne, sanaretur, adferens: quod Excreicens ulcus nominatur. Dein 3culcera illa sinuosa, quae Tunica intrinssecus inuestiuntur atq; succinguntur, adeo ut culmnec pus, nec humorem ὸ carne, quae non amplius nuda est, ulterius profundant, lanata essent, nisi cauitas haec in corpore relicta, cum praeternaturalis & turpis sit, atque etiam incommodet, ut ea denud curetur perviceris refricationem. & cauitatis huius repletionem , perfectam illius hanc sanationem , requireret. Quae ulcera Fistulosa, vel Fistulas nominant, idque potissimum si ampliora sint, reetoque uti dictum ductu progrediantur : scut a ceruice incipientem eiusmodi fistulam, secundum spinae longitudinem ad cos Xam usque descendentem , illic que se aperientem . & pus copiose profundentem , vidimus. Et exigua eiusmodi ulcera fistulosa in perinaeo. foraminibus plus minusue amplis pluribus patentia, & ad vesicae ceruice in usque rendentia, per quae urina continuo eXitillabat, sepius deprehendimus. Huc Sc reseruntur ulcera, quorum labia dura 3e callosa fiunt, quae Callosa proin vicera appellana
830쪽
G E N E R A. 77stur, 3c cum cicatrice obduci nequeant, ad Dyseopulo tica Sc ulcera Cacoethe referuntur. Quae Uero malignitate in aliquam simul adiutictam habet, in malignis in OX explicabantur. Sunt & alia ulcera , quia difficulter sanantur, c eoethe
Cacoethe dicta, non per se. sed quia subieeto in. Hcera. ualido innixa , illi ad nasci nequeunt, ut ossibus corruptis vel exesis, sicuti in ossium corruptione
Deteriora hisce aeced ut incommoda. si inflam Phumonomatio, e qua suppurata haec ulcera prodeunt, ad fg uer . huc comes, illisis ue reliquiae aliquae remanserint. vel illa de nouo ulceribus accedat , aut erysipelas, Er peis stuc enim 3: tumor, rubedo, dolor, illis ad modum incommodant. Vti Sc si cede maloso tumore, sicuti sedematosa saepe fit, pars ulcerata intumescat, mincri dolor: s, sed maiori sanationis impedimento. In primis peruersa sunt ulcera, quoria Caro cori Corrupta rupx , lardi instar alba . in ollis tumidaque apparet, sigma & ab ea serosus ichor aquam limpidam referens, exsudat. Quae ulcera, ex vulneribus in articulorum regione excarni membranea & neruosa inflictis,
prodire solent: suntq; ea quorum aquam chirurgi nostri peculiari nomine Elidi maperi quasi aquam O mater
articulorum vocant, eaque ob dolorem summum Gςλ m- quem adferunt,&contractionem membri, quq ia. cilὸ,vel corruptionem in gangrenam, quae aliquando sequitur, tantopere metuunt. Cuius generi S 8c Paron his ulcus est, quod inflammationem digitorum extre Usterat .mitatum, qua in Paronychiam vocant, sequitur,ar.
ticulum qi illum illico corrumpit, sicuti in inflam. Inationibus illud ostendimus.
Ad eiusmodi ulcera carne praua reserta. et Putridaia in ea , in quibus caro putrescit. sunt referen . Vsiera.da . quae Putrida seu Putrescentia tunc appel