Felicis Plateri ... Praxeos seu De cognoscendis, praedicendis, praecauendis, curandisque affectibus homini incommodantibus tractatus. .. De doloribus, libro vno, qui tertius totius est operis, agens ..

발행: 1609년

분량: 1058페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

841쪽

.SupERFICIEI COR P. DOLOR. tum quia natura in ignobiles partes se citius exonerat, tum quia, cum laYae sint partes, 3c iuxta venarum magnarum diuisiones positae, facilὸ sanguinem suscis ientes, tum et M dolent, in Bubonibus& Paro idibus. 8e vel salte in calent, Vel etiam inustam in an cur, & suppurantur, in Phygethlo seu PasTO. v. in generibus dictum : quae &, prout sanis quis vel piacus aut impurus, tenuis vel crassus, crus dias, sun plex, alijsue humoribus serosis prauisue permixtos est, disserunt, inter quae a crudiore aut se osore sanguine, fit Phyma dictum. 1 pernitioso eccnt g olo, Bubones pestilentes & ven Mei. Sanguinis E. dem ratione, si in alias partes seratur supersine Mis in sciet corporis ut glandosas mamillarunt, testium, is ea .sὰ inquas propter Venarum copiam facil8 labitur,&rum.ἡtim ab illis suscipitur; vel fungosas, pudendorum, po- instanti dicis, Gris: aut cartilagine sustultas, nares 8c aures ιionum in vel iuncturarum sedes, tumores calidos Minflamamationes in illis parit: variantes quoque, prout sanguis affluens. calidior, impurior aut deterior existit, vel partes ex illis teneriores, magi Sue nersuosae 8c sensiles, qui 3e grauidspati utur, existunt. Huius aut sanguinis, in superficiarias hasce corporis sedes influxus . causa efficiens est, facultas expultrix, quae eum in haec loca propellit, quando illius quatitate qualitateve, vel etiam alijs de causis, grauatur aut irritatur, adiuuans vero, sanguinis dispositio ad fluxionem apta, partiumq; ad susciae piendum promptitudo. Quae causae, siue Una sit, siue plures concurrant, a sequentibus proficis

Icuntur.

Sanguinis plethora seu redungantia nimia, quia naturae grauis est, ab ea, sicuti alias in interiores sodes, sic sc in exteriores quandoque eX purgata, tumores 3c inflammationes in illis parit. Quod

nunc sponte, nunc etiam leui alia causa accedente, in

842쪽

C A v s A. 78ste, in illis solet accidere. Quam ob causam etia in in iunioribus, duin crescunt, sanguineque abundat, tam facilὸ glandulae intumescunt, & si frequenter eas, aut durius at rectent, in bubones erumpunt. Calidior quoque sanguis & feruidior, vel etiam te nuior seu dilutus, tum quia ad flucta dum aptus est, tum quia excretricem facultatem. praesertim si co pia quoque redundet, ad eum expellendum exci tat, in haec loca excussus. erysipelata atque inflammationes, pro sanguinis diuersitate, uti dictum, variantia gignit. Quod ut aliis tape, sic & in febribus synochis illis accidere , in quibus ianguinis in. flammati seu accensi,& effervescemis portio, d venis in cutem diffusa Erysipelata illic, quae febres hasce sequuntur, procreat, in eiusmodi febrium de scriptione ostensum fuit. Humor alius, vel qualitas naturae infensa, eam ostendendo excitans, adeo ut dum ea in exteriora corporis e Xpellere nititur, cum illis sanguinem si . inui illuc effundat, tumores diuersos illic quoque procreat: sic cum causa morbifica 8 venis una cuin sanguine, in febrium crisibus foras expellitur, tu mores aliquado hi in morbi declinatione sequuntur. Et cum qualitas illa pestifera, una cum sanguine in febri pestilentiali, in emunctoria corporis propellitur, Bubones erumpunt pestilentiales: Et cum virus venereum ad inguinum ad enes protraditur, Bubones venerei nascuntur: scuti haec in ejiusmodi morbis uberius sunt descripta. Dolor, non attrahendo, ut communiter dici Dolor causatur . sed naturam eXcitando cum tunc quia caci mori. Osam illius depellere nititur, sanguinem simul eo propellat inflammationibus externarum harum sedium, quae ob iniurias externas. quibus magis expositae sunt, citius etiam afficiuntur & dolent occasionem praebet: uti si illae premantur. verbe .

843쪽

νsar SupERFICIEI OR P. DOLOR. tum quia natura in ignobiles partes se citius exonerat, i am quia, cum laxae sint partes,& iuxta vena ruin imagnarum diuisiones politae, facilὸ sanguinem suscipientes . tum et Sc dolent, in Bubonibus&Paro idibus, 3c vel saltem calent, L el etiam insdi Uaro ridibus, & vel saltem calent, flammancur, & suppurantur, in Phygethlo leui asn O. v. in generibus dictum : quae &, prout sanguis et piacus aut impurus, tenuis vel crassus, crus dus, smplex, alijsue humoribus serosis prauis uel erinixtus est, differunt, inter quae a crudiore aut e Gilo rela 'quine. ni Phyma dictum, a pernitic&ccntag olis, Bubones pestilentes & ven Mel. Sanguinu E. dein ratione . si in alias partes feratur super, in taxus pn sciet corporis ut glandosas mamillarum, testium, is, Gisia in propter Venarum copiam facil8 labitur. 3ertiri. α ab illis suscipitur; vel fungosas, pudendorum, podici oris: aut cartilagine sustultas, nares 3c aures nonum in vel iuncturarum sedes, tumores calidos Minflam, mationes in illis parit: variantes quoque, prout sanguis affluens . calidior, impurior aut deterior exiuit, vel partes ex illis teneriores, magi Sue nersuosae' sensiles, quq 3e grauidspatiutur, existunt. Huius aut sanguinis, in superficiarias hasce coris poris sedes influxus . causa efficiens est, facultas expultrix, quae eum in haec loca propellit, quan illius quatitate qualitateve, vel etiam alijs de cau. sis, grauatur aut irritatur, adiuuans vero, sanguinis dispositio ad fluxionem apta, partiumq;piendum promptitudo. Quae causae, sit siue plures concurrant, a sequentih

banguinis plethora seu redungantia nimia, inaturae grauis est', ab ea, sicuti alias in interiores sedes, sic& in exteriores quandoque eX purgat 3, tumores Se inflammationes in illis parit. Quod

nunc sponte, nunc etiam leui alia causa accedente, in

844쪽

C A v s A. 78ste, in illis solet accidere. Quam ob causam etia in in iunioribus, dum crescunt, sanguineq; abundat, tam facit θ glandulae intumescunt, & si frequenter

eas, aut durius athrectent, in bubones erumpunt. Calidior quoque sanguis & feruidior, vel etia in te nuior seu dilutus, tum quia ad fluera dum aptus est, tum quia excretricem facultatem. praesertim si co pia quoque redundet, ad eum expellendum exci tat, in haec loca excussus. erysipelata atque inflamamationes, pro sanguinis diuersitate, uti dictum,

variantia gignit. Quod ut aliis tape, sic & in febri bus 'nochis illis accidere, in quibus sanguinis in

flammati seu accens,&effervescenti S portio, Veis nis in cutem diffusa Erysipelata illic, quae febres hasce sequuntur, procreat, in eiusmodi febrium de scriptione ostensum fuit. Humor alius, vel qualitas naturae 3nfensa, eam Oflendendo excitans, adeo ut dum ea in exteriora corporis expellere nititur, cum illis sanguinem si . inui illuc effundat, tumores diuersos illic quoque procreat: sic cum causa morbifica 8 venis una cum sanguine, in febrium crisibus foras expellitur, tu mores aliquado hi in morbi declinatione sequvnatur. Et cum qualitas illa pestifera, Una cum sangui- . . ne in febri pestilentiali, in ei nunctoria corporis propellitur, Bubones erumpunt pestilentiales: Et cum virus venereum ad inguinum ad enes protruditur, Bubones venerei nascuntur: scuti haec in ejiusnodi morbis uberius sunt descripta. Dolor, non attrahendo, ut communiter dici Dolori tisatur, sed naturam eXcitando cum tunc quia caci Osam illius depellere nititur, sanguinem simul eo Dis ηνώ propellat inflammationibus externarum harum sedium, quae ob iniurias externas, quibus magis expositae sunt, citius etiam afficiuntur&dolent occasionem praebet: uti si illae premantur. Uerbe,

845쪽

sa S vpERFICIEI COR P. DOLOR tum quia natura in ignobiles partes se citi

Ix Sanguinisi uisu in

': aac: u 'arates, causa Tumorum

ruin magnarum diuisiones pollinem suscit en tes , tum et Sc dolent, in Uubonibus&Paro idibus. 8c vel saltem calent, vel etiam iflammamur, & suppurantur, in Phygethlo seu ITO. v. in generibus dictum : quae &, prout iam guis vel poeus aut impurus, tenuis vel crassus, crus diis, simplex, alijsue humoribus serosis prauisue permixtos est, di merunt, inter quae a crudiore aut se iosiore sanguine, fit Phyma dictum, a pernitios 3cccntas Oio, Bubones pestilentes 8e venorei. Eadem ratione, si in alias partes feratur superasci ei corporis ut glandosas mamillarum, testium. in quas propter venarum copiam facilὸ labitur, ab illis suscipitur; vel fungosas, pudendorum, podicis, oris: aut cartilagine sustultas, nares 3c aures iuncturarum sedes, tumores calidos 3c inflamismationes in illis parit; variantes quoque, prout sanguis affluens , calidior, impurior aut deterior existit, vel partes ex illis teneriores, magi Sue nersuosae 8e sensiles, quq 3e grauius patiutur, existunt. Huius au t sanguinis, in superficiarias hasce cor. bris sedes influxus . causa efficiens est, facultas expultrix, quae eum in haec loca propellit, quare illius quatitate qualitateve, vel etiam alijs de ca sis, grauatur aut irritatur, adiuuans vero, sangui rii dispositio ad fluxionem apta, partiumq; ad sulcipiendum promptitudo. Quae causae, siue una sit sue plures concurrant, a sequentibo pscuntur.

Sanguinis plethora seu redungantia nimia, VUnaturae grauis est, ab ea, scuti alias in interiores sedes, sc& in exteriores quandoque e X purgat 3, imo res 3e inflammationes in illis parit. Quod

nunc sponte, nunc etiam leui alia causa accedem te, in

846쪽

C A v s M. 78ste, in illis solet accidere. Quam ob causam etia in

in iunioribus, dum crescunt, sanguineque abundat, tam facile glandulae intumescunt. 3e si frequenter eas, aut durius at rectent, in bubones erumpunt. Calidior quoque sanguis & feruidior, vel etia in te nuior seu dilutus, tum quia ad flui ridum aptus est, tum quia excretricem facultatem. praesertim si co pia quoque redundet, ad eum expellendum exei tat, in haec loca excussus, erysipelata atque inflamamationes, pro sanguinis diuersitate, uti dictum,

variantia gignit. Quod ut alias sepe sic & in febribus synochis illis accidere, in quibus sanguinis in.

flammati seu accensi,& effervescemis portio, oveonis in cutem diffusa Eryspe lata illic, quae febres hasce sequuntur, procreat, in elusinodi febrium de scriptione ostensu insuit. Humor alius, vel qualitas naturae infensa, eam ostendendo excitans, adeo ut dum ea in exteriora corporis e X pellere nititur, cum illis sanguinem si . inui illuc effundat, tumores diuersos illic quoque procreat: sic cum causa morbifica 8 venis una cum sanguine, in febrium crisibus foras eXpellitur, tu mores aliqua dolii in morbi declinatione sequuntur. Et cum qualitas illa pestifera, una cum sanguine in febri pestilentiali, in emunctoria corporis propellitur, Bubones erumpunt pestilentiales: Et

cum virus venereum ad inguinum ad enes protraditur, Bubones venerei nascuntur: scuti haec in ejiusmodi morbis uberius sunt descripta. Dolor, non attrahendo, ut communiter dici Dolorica a

tur . sed naturam excitando cum tunc quia caci Crsam illius depellere nititur, sanguinem simul eo propellat inflammationibus eX ternarum harum tihi aptim sedium, quae ob iniurias externas, quibus magis expositae sunt, citius etiam afficiuntur &dolent occasionem praebet: uti si illae premantur. verbe,

847쪽

C A v S M. te, in illis solet accidere. Quam ob causam etia in in iunioribus, dum crescunt, sanguineis abundat, tam facilὸ glandulae intumescunt, & si frequenter eas, aut durius a rectent, in bubones erumpunt. Calidior quoque sanguis & feruidior, vel etia in te nuior seu dilutus, tum quia ad fluera dum aptus est, tum quia excretrice in facultatem. praesertim si co . pia quoque redundet, ad eum expellendum exci tat, in haec loca excussus. erysipelata atque inflamamationes, pro sanguinis diuersitate, uti dictum, variantia gignit. Quod ut alias saepe, sic & in febribus synochis illis accidere, in quibus sanguinis in. flammati seu accensi,& effervescemis portio,V Uenis in cute in diffusa Erysipelata illic, quae febres hasce sequuntur, procreat, in eiusmodi febrium de scriptione ostensu in fuit. Humor alius, vel qualitas naturae infensa, eam ostendendo excitans. adeo ut dum ea in exteriora corporis e X pellere nititur, cum illis sanguinem si . inui illuc effundat, tumores diuersos illic quoque procreat: sic cum causa morbi fica 8 . enis una cum sanguine, in febrium crisibus foras expellitur, tu mores aliqua dolii in morbi declinatione sequuntur. Et cum qualitas illa pestifera, una cum sanguine in febri pestilentiali, in ei nunctoria corporis propellitur, Bubones erumpunt pestilentiales: Et

cum virus Venereum ad inguinum ad enes protraditur, Bubones venerei nascuntur: scuti haec in ejiusmodi morbis uberius sunt descripta. Dolor, non attrahendo, ut communiter dicitur, sed naturam excitando cum tunc quia causam illius depellere nititur, sanguinem simul eo propellat inflammationibus externarum harum sedium, quae ob iniurias externas, quibus magis expositae sunt, citius etiam afficiuntur &dolent occasionem praebet: uti si illae premantur. Uerbe,

848쪽

τ86 S vpERE ICIEI COR P. DOLOR.rentur, contundantur,al Ioue modo grauiter impetantur 3c doleant, accidit: vel si dolor a morbo aliquo procedat, &sic inflammatio illa de nouo obdolorem augeatur: si abscessas, pustula, vulnus, Usstio,vicus, inflammatio tunc ipsis copuletur vel alteri alicui morbo dolorem hunc inferenti, scuti in illis explicabitur, iungatur. Sed & tubercula inaflammata: quae ex seiotione cutis, in scabiosis enascuntur, etsi frictio ob pruritum ab initio voluptastem adferre videatur, tamen quia mox dolor lancinans sequitur, huius causa praecipu8 erumpunt.

Dein & siepe euenit, ut non solum ipsa pars dolens in tumorem assurgat, sed ὀe vicinae, si ad defluxio nem suscipiendam dispositae sint, ut glandulet, quia defluens languis eas quoq; tunc irrigati simul inotumescant: ut in inguine, si in cruribus: sub axillis, s in brach ijs, vel iuκta aures: si circa has sedes do lor a causis vel morbis pr dictis fiat: inter quas causas, scabies h c loca molestans, in vicitiis emunctos rijs bubones comites plerumque habet, buboque pestilentialis, non tam ob peltiferam vim, uti disetum, quam ob anthracis vicini udorem Sc dolorem, aliquando enascitur: sicuti id in febre pestilentiali ostendimus. Qui dolores omnes in externis hisce partibus

eo diuturniores & pertinaciores inflammationes effieient, si sanguis facil8 continuoque ed feratur,& pars ipsa dolore indesinenter lacessatur. Veluti in asciticorum cruribus tumeatibus accidit, si vel sponte, vel arte aperta cute, sesum exstillans, continuo illa loca alluens, sua pernicie . quam diutina Inora corruptam acquisiuit, rodat atq; irritet, Vnce sanguinis affluXu concitato, qui eὰ facilius, cum

serosus quoque sit, huc fluit, erysipelata illa exulis cerata adeo peruersa, Se quae tam facilὸ in gangrae

nam abeunt nascuntur.

849쪽

Calor eκternus, si cutem alicubi diutius, aut addi calor mρο- modum afficiat, non solum eam rare iaciendo, sed ni , caula& illam, & una cum illa sanguinem vicinum simul accendendo, eumque ad fluXionem coclei tando, I, ierysipelata vel inflammationes, in corporibu SpO- - Oeei tissimum tenuioribus, sanguineis, atq; illis qui hi- rum. Iste asse diibus alioquin obrio Absunt, gignere pOtest. Veluti illis accidere solet, qui b. ad focum diu. tius sedentibus, seq; calefacietibus, crura nimium incalescentia, erysipelata interdum eo nomine facilὸ contra hiit; vel quo ruin in sole diutius moram trahentium, partes ardori diutius expositae 8c vehem*ntius calefactae, idem patiuntur. Sicuti mihi iuueni adhuc, frequenter, magnam diei partem maximo aestu equitanti, euenit, ut solis calore,ocreis supra modum incalescentibus, cruribusq; si inui, illa postea rubore vehementi cum ardore alis quo perfusa, diem unusn aut alterutra permaneret. Quae erysipelata 3c inflammationes, uti ab enarratis, sic S: ab aqua calida feruida q:, si corporis exti mae partes casaepe vel vehementer caletiant, euenire potest. Quemadmodum post balnea, tubercuula sint dicta, aliquando erumpere VidemuS, cusius causa in praecipuam vulgus statuit inde proue ni re. si, dum corpus adhuc calore balnei aestuat, frigida conspergatur, tunc, eo in loco ubi tactum est, ulcera haec prodire, fortὸ ob subitam illam repercussionein, sanguine cum impetu fugiente, rUrsumque redeunte, accedente insuper molestia illa. quam ex subita mutatione 3c inqqualitate pars patitur, unde sanguis quoq; commouetur. Sed di castor alius, licet moderatus, ut lecti, pruritu excitando, illeq. frictione, tuberculis hisce. ut prorumpat, illis qui ad scabiem proni sunt, per accidens ansa inpribet. Dein Scin certarum partium inflammatio nibus priuatis, ut aliqua ex his causis, eas inducere

850쪽

rum.

ν88 SupERFICIEI COR P. DOLOR. quoq; potest, sic non minimam inflammationis ilislius,circa unguium radices, Paronychi dictae, suboriri sui tete, causam esse obseruaui, quod ancillae. quia vasa immunda aqua se ruente, indies abluere1olent, digitos frequenter perurendo, adeo Ut Una gues illarum, cum hoc saepe sat, incurventur, hoc malum saepiuscul8 sibi accersunt. Humores ali), illi q: excrementi iij & praeternaturales, in superficiem corporis estu si, illicue conis gesti, cum tanta copia, uti sanguis. in unu in Iocuit minimὸ perueniant,puitulas potius, & tubercula, quam tumores insignes, primo impetu progigne, resolent: E quibus tamen aliquae pustulae, ob assfluxum etiam sanguinis, inflammationem in horum ambitu, rubore potius erysipelatum instar,

qua in tumore conspicuam, comitem nanciscutitur: tuberculum vero in tumorem magnum sen-smattollitur: omniaq; illa, in ulcera nunc leuiora. nunc deteriora, serpentia, exedentia, ni uc alias peris

niciosa abeunt: idque pro humorum different ijs, quae inde primum desu inuntur, quod vel occultavi, vel manifesta qualitate hoc operantur. Occulta vi illud agentes humores, pernicie suffhoc faciunt abscondita, qui si alicubi superficiem corporis impetant, pro illorum conditione diuerosa, qualis venenorum esse solet, non eodem modo afficiunt, sed vel tuberculum aut pustulas producunt.

Tuberculum autem profert illud venenum, quod eam vim peruersam in se habet, qua partis alicuius substantiae portionem ita inficit, eamque deprauat, ut sc infecta, tuberculo ex carne eadem pullulante enato primum se manifestet, quod peris niciem suam ex eo quod non cedit potissimum. cum alioquin non grauiora incommoda quam punctiones aliquas adferat, ostendit; 3e quod dum

SEARCH

MENU NAVIGATION