장음표시 사용
31쪽
cautio de diuinis rebus ehilosbphanus admittit. Cum igitur nullam disputas honi pariat iniuriam uel Er index,uel Gmnians Africanus sed rerum sacrarum enuntiatio int ara sui dignitate his sit te. t. nominibus,accusator tandem edo in citus a sabulis fabulosa secernere, conuestiit. Sciendu est in non in Oem disputatione philosephos admittere fabul Z uel litata sed his uti selet, cu uel de ani ma uel de aereis uel de aethereis potestatibus,uel de caeteris diis loquunt. CapAlia zm teiu cum ad shmmu de principe Oim deum,q apud graecos nuncupat,tra status se audet attollere: uel ad mente qua Graeci in; appellat, originales rem species fleti A. dietae sunt continente,ex summo nata &ρscina deo: cum de his ino loquunt,summo deo M mente, nihil fabulosum penitus attingunt. Sed si quid de his assignare conant,quae non ismone tantummodo,sedccstatione q* humana sepant,ad similitudines & Gepta cosmunt. Sic Pla- 'ro cum dirui ταγος los ellet animatus,dicere quid sit,non est ausus hoc selu de
eo sciens,* sciri quale sit ab homine non possit. Solum uero es simillimum de Disibilibus sile reperit: & p eius similitudine uiam sermoni suo attolledi se ad non coprehensibilia patefecit. Ideo H nullum ei simulacru,cum diis alus c5stitueret,snxit antiquitas: quia fiammus deus nata* ex eo mens, scut ultra ansemam,ita supra natura sunt: nihil sis est de fabulis puenire. Dediis aute ut dixi, teris, Sc de anima,non Histra se,nec ut oblectet, ad sabulosa uertunt, sed quia sciui inimicam esse naturae aptam nudam , expostione sui,quae scutuulgaribus holm sensibus intellestiam sui uario relu tegmine opimentore subtraxit ita a prudentibus arcana sita uoluit a fibulosa tractari. Sic insa mysteria 4 Huram cuniculis operiunt,ne uel his adeptis nudam rem taliu se natura pbeat,sed sit inmatibus uia uiris sapientia interpte ueri arcani cons ih contenti sint reliqui ad ueneratione lauris defendentibus ἱ uilitate secretum. Numenio deni I inter philosephos occultoni curiosori,ostensam numinum,m Eleusina sicra interptando uulgauerit,Amnia prodiderunt ui se sibi ipsas Eleusinas deas habitu meretricio ante aptum lupanar uidere prostantes admirati*,N causitanon conuenieteis numinibus turpitudinis consuleti,resi vindisse iratas ab ipsisse adyto pudicitiae suae ui abstra ,N passim adeuntibus prostiturus. Adeos p ita se & sciri 8c coli numina maluerat, qualiter in uulgus antiquitas i pa fibulata est: quae 5c imagines 8c simulaoea formarum talium prorsiis alienis,& aetates tam incremeti quam diminutionis ignaris,& amictus ornatus urios corpus non habentibus,asiniauit. Secundum haec Pythagoras ipse at Empedocles, Parmenides quo Sc Heraclitus de diis fibulati sunt: nec secus
Timaeus,qui progenies eorum sicut traditum Berat,executus est. Q hi te esse genera omniandi, ars resemirum Me Scipionis ad prima tria genera debere referri Caput III.
I praelibatis,antea ipsi semia 3 ψba tractemus, prius qt semniadi mo
dos obseritatio dem erit,m licentia sigurant q passim quiescetibus
ingerim sub desiutione & r ilam uetustas mitteret edisseramus uti, - . cui eolugnisi mnium quo de agimus applicandust innotescat. O Gui
32쪽
appellat aut oraculii nuncupat: alit est insimniu dicitur:aut e et Grai nu, id Cicero 'ities opus hoc nola sui0uisiim uocauit. Ultima ex his duo cu uideat,cura inicipiatiois indigna sulcia nihil diuinati5is apportant, is, mp dico &-em ii si, lites cura oppili animi uel corporis siue Artunae, illis uigilante satigauerit tale se ingerit dormienti. Animi,ut si amator delici js suis aut fruente se uideat,aut carente: si metuens as imminente sibi uel insidiis uel potestate asina, aut incurrisse hanc ex imagine cogitationasiatu aut effigisse uideat. Corporis,si temeto ingurgitatus,aut distetus cibo, uel abundatia pisari se extimet,uel grauatibus exonerari aut Gua,si estinens cibit,aut py tu sties,desiderare,quaerere,uel etia inuenisse uideaL Fortuna cuse quis existimat,uel potetia,uel magisti ant,aut augeri pro desideris,aut exui' pro timore. Haec & his smilia,qui ex habitu mentis quiete scut pueneram,ira 8c turbauerant dormientis,una cum Amno aduolant,& pariter euantibant. Hinc insimilio nome,non quia per Amnium uidetur hoc enim est huic gni comune cum caeteris sed quia in ipsi, si,mnio tantumodo esse creditur da uidet post si,mnium nulla siti utilitatem uel significatione relinquit. Falsa esse insiγmnia,nec Maro tacuit: Sed filia ad coelum mittut insemnia manes. Coela hic uiuoim rigione uocans: qa sicut O nobis,ita nos decinctiis sepi habemur. Amore quo des ribens, cuius cura sema sequuntur insinania,ait: Haeret infixi peetare uultus, Uerbal, nec placida membris dat cura quietem. Et post lurci Anna si rosiquae me siis penum insemnia terrent prini α uero,hoc e uid sam cum inter uigilia 5c adultam quiete,in quada ut aiuno prima semim n bula adhuc uigilare se existimas a dormire uix coepit aspicere uidet irruentes in se,uel passim uagantes formas,a natura seu magnitudine ini specie diserepates uarias* tepestates rent uel laetas uel turbulctas. In hoc Rde e Morit, que publica psuasio aestentes opinat inuadere M podere seo puos ac sentietes grauare. His duobus modis ad nulla nostendi situri opem receptis, tribus caeloris in ingenium diuinationis instruimur. Et est oraculu adem cum in semnis parens uel alia sancta grauis psi na, i sacerdos,uel etia deus,apte euentu Rr quid,aut non euenturu,siciendum,uitandum' ue denutiat. Viso est aut cum id us uidet,qd eodem modo quo apparuerat eueniet. Amicum Pegre com rantem quem non cogitata uisiis est sibi reuersem uidere,& procedenti ob D uius quem uiderat uenit in amplexus. Depositu in aete fasi epit,& matutinus ei prator occurrit, mandans pecunia tutelae, M sdes custodiae celandam conbmittens. Somnium proprie uocat,qd tegit figuris,M uelat ambinibus no nisi interptatione intelligenda significationem rei quae demonstat. qualest,non a nobis exponendum est,cum hoc unus is p ex usii ad sit aguoscat. Huius qiam sent species,aut emoprium,aut alienu,aut coe,aut publicis,aut gKMle est. Proprium est ,cum se qs faciente patientem' ue aliud semniat. Alienum, cum aliu. Coe,cum si una cum alio. Publicii est, cum ciuitati soroue uel the, tro, Ei qbuslibet publicis moenibus adtibus' ue,triste uel laetum ad existimat accidisse. Gnale est,cum as circa selis orbe lunare ue globu,seu alia sidera, ur elu,oesin terras,ali id Gmniat inouatu. Hoc aut qd Scipio uidisse se retulit,
tria illa qsola libabilia sint gna principalitatis amplectit:& oes i ius sonii spe
33쪽
eses attingit. Est enim oraculum: quia Paulus M Aseicanus utercu parens, neti graues* ambo nec alieni a sacerdotio,quod illi eueniunt esse enuntiarat. Est uisio quia loca ipsa,in quibus post comus,uel qualis suturus esset aspexit. Est semilium: quia rem, quae illi narratae sint,altitudo,tosta prosunditate prudenti non potest nobis nisi scietia interptationis aperiri. Ad ipsius quo somni j species omnes refertur. Est proprium:quia ad sepera ipse perduyus est, 8c de se sutura cognouit. Est alienum: l, quem statum aliorum animae sertitae sunt deprehendit.Est Gmune:Φ eadem loca tam sibi in cirieris eiusdem meriti didicit i parari.Est publicum:Q uiistoria patriae, & Carthaginis interitu,&Capitolinum triumphum,& sellicitudine suturae seditionis agnouit.Est generale Φ coelum coeliin circulos conuersionis* concentum uiuo adhuc homini noua 8c inc ita stellarum etiam ac luminum motus,terrae omnis situ sis
spiciendo uel despiciendo concepit. Nec dici potest no aptu ruisse Scipionis personae somnium, id generale inti & publicum: quia necdum illi coligisset
amplissimus magistratus:imo cu adhuc ut ipse dicit pene miles haberet. At ut enim non habeda pro ueris de statu ciuitatis semnia,nisi quae rector eius in fistratus' ue uidisset:aut quae de plebe non unus,sed multi similia semitiassent. deo apud HomeRr,cum in concilio Graecoim Agamemnon somnium qd de instruendo praelio uiderat,publicaret: estor qui non minus ipse prudelia,*omnis iuuenta uiribus iuuit exercitum, concilias sidem resatis, de statu inquit publico crededum r*io semnis: quod si alter uidisset,repudiaremus ut sitile. Sed non ab re erat,ut Scipio.&si necdu adeptus luc erat consillatui nec erat rector exercitus,Cartha nis somniaret interitum, ius erat autor futurus: audi μrethi uictoriam beneticio suo publicanda uideret etiam secreta naturae uir n5 minus philosephia a uirtute praecellens. His assertis,quia superius salsitatis insemniorum Vergilium testem citantes, eius uersias fecimus mentione,emude geminant semn a descriptione portaim: si quis sorte quaerere uelit,cur porta ex ebore salss,e cornu ueris si deputata,instruetur autore Porphyrio, qui in commentams suis haec in eundem locum dicit ab Homero Bb eadem diuisone desci i a Latet inquit omne uerum: hoc tamen anima,cum ab ossiciis corporis semo eius paululum libera est,interdum aspicit: nonnunu tedit aciem, nec tame peruenit. Et cum aspicit, tamen non libero Sc persecto lumine uidet, sta interiecto uelamine,quod nexus naturae caligantis obducit. Et hoc in natu hra esse ide Vergilius asserit,dicens: Aspice,nan y omnem,quae nunc obductatueti Mortales ii erat usis tibi,& humiti circum Caligat, nubem eripiam.
Hoc uelamen cum in quiete ad uena uis, aciem introspicietis admittit: de cornu credisicuius ista natura est,ut tenuatum uisiti peruium sit. Cum aut a uero hebetat ac repellit obtutu,ebur putat:cinus corpus ita natura densatu e, ut ad Quis extremitate tenuitatis crassum,nullo uisu ad ulteriora tendente penetret. Propositumstuscopus sβm si usit. Ciput IIII.
Tractatis teneribus N modis,ad quos Dinniu Scipionis reseri, nune
ipsam: eiusdem Gmni j mentem ipsumcis propositu quod Graeci σκων uocat,ante* uerba inspiciant,tentemus aperire: N eo punere propinsiu Praesentis operis asseramus,sicut iam in principio huius sti monis adstium
34쪽
λ xindis,ut animas bene de rep. meritorii post corpora coelo reddi, R illic talbeatitudinis' itate nos doceat. Nam Scipionem ipsem occasio ad narrandum somnium prouocauit,quod longo tempore se testatus est silentio condidisse. Cum ena Laelius quereretur, nullas Nascar statuas in publico,in intersecti tyrani remuneratione locatas,rest undit Scipio post alia in haec uer λ:Sed quanquam sapientibus conscientia ipsa factorum egregiorum amplis sinum uirtutis est praemium,tamen illa diuina uirtus,non statuas plumbo inhaerentes,nec triumphos arescentibus laureis,sed stabiliora quaedam,& uisse Sora praemiorum genera desiderati ae tamen ista sitiit inquit Laelius: Tu Scipio,patimini me inquit quom am tertium diem iam seriati sumus 8c caelo h ra hosequi, quibus ad narrationem semim uenit, doces illa esse stabiliora de uiridiora praemiolin genera,quae ipse uidisset in coelo bonis rerup. seruata roctoribus,sicut his uerbis eius ostenditur:Sed quo sis Aselcane alacrior ad tiranda remp. sic habeto: Omnibus qui patriam conseruauerint,adiuuerint,aixerint, certu esse in coelo N desitatu locum, ubi beati sempiterno aevo seuant. Et paulo post,hunc certu locum qui si de nas,ait: Sed sic scipio,ut avus hiemus ut qui te genui,iustitia cole M pietate:quae cum magna in paretibus re propinquis,tum in patria maxima est. Ea uita uia est in coelum.& in hune coetumsore qui iam uixerint: N corpore laxata incolunt lacum, que uides,ὐgniscans galaxian. tedum est em,cp locus in q sibi uidet esse . pio per quietem,lacteus circulus est,qui galaxias uocaci Siquide his ebis in principio utitur Ostedebat autem Carthaginem de excelso & pleno stellam illustri Sc cia. V ro qu am loco. Et paulo si apertius dicit: Erat autem is spledidissimo candore inter flammas circulus clucens,quem uos ut a Graijs accepistis orbe lacteum nuncupatis: ex quo mihi omnia contemplantipraeclara & mirabilia uidebant. Et de hoc quide galaxia,cu de circulis loquemur,plenius disseremus.
Quoi omnes rameri modo quod pleni sint,tamen illaturium ac septenarium petat iter plenos ob c si octonarin plenus uocet m. Caput V.
Sta iam quonia inter libros, is derepu.Cicero quos ue prius Plato tabpserat,quae distexetia,quae similitudo habeatur,expressimus,& cur opori suo uel Plato Eri indiciti,uel Cicero Amniu Scipionis asciuerit:ad' uesit ab Epicureis obiectum Platon uel quemadmodum debilis calumnia refelo latur,& quibus tractatibus philosophi admisceant,uel a quibus penitus excludant sabulosa retulimus:adiecimus. post haec neces lario genera omniu im ginum,quae salso, ruae ueia uident i Amni js: ipsas* dissinximus species se innionr,ad quas Asticani semitid constaret rάerri: 8c cur Scipioni couenerit talia semniam & de geminis simia a portis: i fuerit a ueteribus expressa sententia sep his omibus:ipsius Amnii de quo loqmur,metem propostu* naui mus:& parte Geli euident exessimus in q sibi Scipio p quiete haec uel uidisse Disiis e uel audisse q retulit.Nuc iam discutieda nobis sunt ipsius semn 3 Qba, non Oia,sed ut q* uidebunt digna quaestu. Ac prima nobis tractada se ingerit pars illa de numeris,in q sc ait: Nam cum aetas tua septenos octies selis at factus reditus* couerterit,duo hi num, quoru uter plenus,alialtera de .causa habe circuitu naturaici summa tibi satale consecerint,in te unum ato in
35쪽
IN s ori N I v n s ei p r o N I stuum nomen se tota conuertet ciuitas.Te senatus,te omes boni,te se ij,te Lain ntini intuebunt:tu eris unus in quo nitat tota ciuitatis salus: ac ne mulis,diet, ita Pu tor remp. constituas oportet,si impias propinquom manus inligeris. Plonitudinem hic non frustra numeris assignat. Plenitudo enim proprie nisi diuinis rebus sit pernis* non couenit: ness enim corpus proprie plenum dixeris, quod cum sui sit impatiens effluendo alieni appetes est hauriendo. Quae si me
. . tallicis corporibus non usu eueniunt, non tamen plena illa, sed uasta dicenda sunt. Haec est igitur communis numeroru omnium plenitudo, cogitationi a nobis ad superos meanti,occurrit prima persedito incorporalitatis in nu- qui tam i meris. Inter ipses tamen proprie pleni uocantur secundum hos modos,qui impris piis praesenti tradiatui necessari j sint,vi aut uim obtinent uinculorum,aut corpo j essiciuntur,aut corpus eniciuntista corpus,qd intelligendo,nsi sciat,endo concipias.Totum hoc,ut obstituitatis de libur of isa,paulo altius re petita rerum luce,pandendum est: Omnia corpora superscie finiuntur, R in i stor M. eorum pars ultima terminatur.Hi autem termini,cum sint semper circa corpora qrum termini sunt,incorporei tame intelliguntur. Nam quous* corpus esse dicetur necdum terminus intelligitur: cogitauo quae conceperit terminum,corpus relinat.Ergo primus a corporibus ad incorporea transitus,ostodit corporum terminos: N haec e prima incorporea natura post corpora,sed no pure,nec ad integrum carens corpore. Nam licet extra corpus natura eius st,tamen no nis circa corpus apparet. Cum totu denup corpus nominas,etia superscies hoc uocabulo continetur. De corporibus eam, tametsi non res,sed Gintellectus sequesti at. Haec superscies scut est cor tu terminus,ita lineis te minatur, quas silo nomine grammas Graecia uocauit. Punctis lineae statuturi Et haec sunt corpora quae mathematica uocant, de quibus selerti industria geometriae disputat. Ergo haec superscies cum ex aliqua parte corporis cogitat, pro se a subiecti corporis accipit numerum lineaRr. Nam seu trium,ut trigonum: seu quatuor,ut quadratum: sesi plurium si anguloim, totide lineis Pead extrema tangentibus planities eius includit. Hoc loco admonendi sumus. sid omne corpus i itudinis, latitudinis, 3c altitudinis dimensionibus costat. Ex his tribus in lineae duetii una dimenso est longitudo:est enim sine latitudine. Planities uero quam Graeci metutinati uocant,longo lato* distenditur,alto caret: & haec planities anus lineis cotineatur,expressimus. Soliditas autem corporum constat,cum his duabus additur altitudo: si enim tribus dimensio unibus impleus corpus solidum,quod uocat,qualis est tinti a quae cubus uocatur.Si uero non unius partis,sed totius uelis corporis superficiem cogitare,qd proponimus esse qdratum ut de uno qd exemplo sussiciet,disput us iam no quatuor sed octo anguli colligunt: quod tum animaduertis,s sua unuquadratum,quale prius diximus, alimet tale aluus impositum mete spicias, ut altitudo q illi plano deerat,ad iciat: sathi tribus dimetanibus impletis corpus selidum,qd stereon uocat,ad imitatione te i u cubus uocat.Ex his a Paret octonarium numerum solidum corpus 8c esse 5c haberi: siquidem una apud geometras puncti locu obtinet. o lineae ductu faciut,q duobus pulmetis,ut sepra ducimus, vi ceci latuor asto puncta aduersam uee in duobus or
36쪽
dinibus bina per ordinem postia exprimunt quadri specie a singulis pundiis
in aduersum pundiu eiecta linea. Haec quatuor ut diximus duplicata,& odiosa sta duo quadra similia describlit: quae sibi supposita,addita* altitudine, serinam cubi, id est selida corpus,essiciunt. Ex his apparet antiquiore esse numetrum stipficie Sc lineis ex quibus illa constare memorauimus,sormissi, olbus. A lineis em ascendit ad numeru,tan* ad priorem,ut intelligat ex diuersis numeris lineaim, i formae geometricae describant. Ipsam uero superscie cu lineis sitis,primam post corpora diximus incorpoream esse naturam nec tame se questrandam, propter perpetuam cum corporibus secietatem. Eigo quod ab hac sursim recedit,iam pure incorporeum e. Numeros autem hac sirperiores priccedens sermo patefecit. Prima e igitur persectio incorporalitatis in numey ris. Et haec est ut diximus numeroru omnium pleninado. Seorsiim autem illa ut stipra admonuimus plenitudo est eorum,qui aut corpus iniciunt,aut inbciuntur aut uim obtinet uinculorum,licet alias quo* causas quibus pleni numeri iniciantur,esse non ambiga. Qualiter aute octonarius numerus solidum corpus est clat,ante satis probatum est.Ergo simulariter quom plenus iure dicet propter corporeae seliditatis este stum. Sed N ad ipsam coeli harmoniam, id in concinentiam,hunc numeis: magis aptum esse non dubium est,cu sphaerae ipsae octio sint,quae mouetur,de quibus secuturus sermo procedet. Oes quo* paries de quibus constat hic numerus,tales sunt,ut ex carum compage plenitudo nastatur. Est enim aut de his quae ne generatur,necp generant,de monade Sc septem: quae qualia sint,suo loco plenius explicabitur: aut de duplis cato eo qui Sc generatur,& generat,id e quatuor. Nam hic numerus quatuor N nascitur de duobus,& odio generat. Aut componitur de tribus & quinc'quora alter primus omnium numerorum impar apparuit. quinarii autem potentiam seques tradiatus attinget. Pythagorici uero hunc numen iustitiam uocauerui, quia primus omnium ita siluitur in numeros pariter pares, hoc si
in bis quaterna: ut nihilominus in numeros aeque pariter pares diuisio quo ipsa seluatur in bis bina. Eade quo* qualitate cotexitur,id e,bis bina bis. Cum ergo Sc cotextio ipsius ,pari aequalitate procedat,& resblutio aeqliter redeat usin ad monadem, l diuisione arithmetica ratione no recipit,merito Pro pter ae item diuisionem iustitiae nonae accepit. Et quia ex supradictis Oibus apo paret,*ta & partiti suaRr,& seorsum sua plenitudine nitat,iure plenus uocata
Hultas esse crassis,cire septenarius plenus uocetur. Caput VI
SVperest ut septenaria quo numetu plenii iure uocitadum ratio in me
dio constituta psuadeat. Ac primu hoc trasire sine admiratione no possit mus,* duo numeri qui in se multiplicati uitale spatium uiri seriis includeret,ex pari impari costiterunt Hoc em uere psectum siqd ex hoim numeroru 2mixtione gnatur. Na impar numerus mas,& par stamina uocar. Ite arithmetici impare patris, pare matris appellatione uenerant. Hinc N Timaeus Platonis,fabricatore mundanae animae deum,partes eius ex pari & impari,id e duplari & triplari numero intertexuisse memorauit ita ut a duplari
Q ad octo,a triplari usip ad uiginti septe staret alternatio mutuadi. Hi em pri
mi cubi utrini nascunt: squide a paribus bis bini,qui sinat quatuor,supscie
37쪽
saciunt: biis bini bis,qui sunto sto corpus solidum fingunt. A dispari ureo ter ii
terna quae sunt nouem,supsiciem reddunt: N ter terna ter,id est,ter nouem, lsiant uigintis eptem,primum aeque cubum alterius partis essiciunt. Unde intelligi da hos duos numeros odio dico Sc septem, qui ad multiplicationem annorum persedit in rep.uiri conuenerunt, solos idoneos ad essiciendam mundi animam iudicatos,quia nihil post autorem potest esse persecti .Hoc quoque notandum est, quod superius asserentes communem numerorum omnium dignitate,antiquiores eos superscie& lineis eius,omnibus* corporibus ostem dimus: procedens autem tracitatus inuenit numeros & ante animam mudi suisse, quibus illam contexta augustissima Timaei ratio naturae ipsius conscia testis expressit. Hinc est Q pronuntiare non dubitauerunt sapientes,animam es hse numerum se mouentem.
mitraro cur Nunc uideamus cur septenarius numerus sitoseorsum merito plenus habeat: cuius ut psssius plenitudo noscat,primu merita partiu deabus constat,tu de T. reparii mii ad ipse possit,inuestigemus. Ostat septenarius nuctus,uel ex uno M sem ii Mi sim uel ex duobus 8c uno uel ex tribus 8c qtuor. Singulam compagu mebra tractemusrex quibus fitebimur nullu alium numeru tam uaria eae maiestate scecundum. Ex uno & s ,compago prima componit. Unum aut,quod noriri id est unitas,dicit,& mas idem & stamina est: par idem at impar ipse no numerus,sed sons N origo numeroist. Haec monas initium sinis j omnium,nes ipsa principi j aut finis sciens ad summum refertur deum, eiusin intelle stum a sequentiu numero rerum N potestatum sequestrat: nec in inferiore post deu Ggradu seum a eam desideraueris. Haec illa est mens,e fiammo nata deo,quae uices tempora nesciens,in uno semper quod adest,consistit aeuo: cum*,utpote una non sit numerabilis,innumeras tamen genetin species,& de se creat,& intra se continet. Inde quocy aciem paululu cogitationis inclinas,hanc monade reperies ad animam referri. Anima em aliena a sylvestris cotagione materi tantum se autori suo ac sbi debens,simplicem sertita naturam,cum se animandae immensitati uniuersitatis infundat, nullu init tamen cum sita unitate diuortium. Vides ut haec monas orta prima rerum causa,adus* animam ubi* in t a.& sema indiuidua cotinuationem potestatis obtineat. Haec de monade castigatius a se copia suggerebat. Nec te remordeaqw cum onii numero praeesse uideatur,in colunestione praecipue silenari j praedicetur.Nulli enim apti iis iungitur monas incorrupta,* uirgini. Huic autem numero,id est septena- HMo,adeo opinio uirginitatis inoleuit,ut Pallas quo uocitet. Nam uirgo creditur,quia nullu ex se parit numeru duplicatus, q intra denariu coarctet,que primum limitem costat esse numerorum. Pallas ideo,quia ex selius monadissectu,& multiplicatione processitiscut Minerua Blo ex uno parente nata phi. bet. Senarius uero qui cum uno colundius septenarium facit,uariae ac mul' liplicis relisionis N potentiae est. Primum,* Blum ex omibus numeris a insta decem sunt,de sitis partibus constat. Habet enim medietate,& tertiam partem,& sextam partem:& est medietas tria,tertia pars duo,sexta pars unum, uotiua simul sex faciut. Habet 8c alia suae uenerationis indicia: sed ne logior s ciat sermo fastidium, unum omibus eius ossicium persequemur,quod ideo
38쪽
ptulimus,quia hoc commemorato non senari j ura,sed Sc septenarii pariter dignitas astruetur. Humano partui stequetiorem usum nouem mensum, certo numerorum modulamine natura conliituit: sed ratio sub asciti senaria numeri multiplicatione procedens,etiam septem menses compulit usurpari. Quabro
Diter absolutchi duos esse primos omium numeroIu cubos,id est,a pari odio, ab impari uiginti septem,& esse imparem mare, parem flamina superius expi sinus. HOR: uter si per senarium numerum multiplicetur,essiciunt diem numerum,qui septem mensibus explicatur. Coeant em numeri,mas ille qui memoratur H scemina odio scilicet & uigintis tem,pariunt ex se quin* S triginta. Haec sexies multiplicata creant decem & ducentos, qui numerus dierit messem septimu claudit. Ita est ergo natura se udus hic numerus, ut primam' humani partus persectionem, quasi arbiter quidam maturitatis,absoluat. Discretio uero partus suturi sicut Hippocrates reseri sic in utero dignoscitur: Aut enim septuagesimo aut nonagesimo die conceptus mouetur. Dies ergo motus,quicula' fuerit de duobus, ter mult plicatus,aut septimum,aut nonum explicat mentem. Haec de prima septenari j copuiai; one libata sint. Se hcunda de duobus K quin* est. Ex his dyas,quia post monadem prima e,pri turi indemus est numerus. Haec ab illa omipotentia solitaria,incorporis intelligibilis ii ηim nea prima defluxit. Ideo'ad uagas stellarum 8c luminum sphaeras resertur, quia hae quo ab illa quae Mincitan dicitur in numerum scissae, M in uari j motus contrarietatem retortae sunt. Hic ergo numerus cu quinario aptissme iungitur,dum hic ad errantes,ut diximus,ad coeli zonas ille reseratur. Sed ille ra tione scissionis,hic numero. Illa uero quinario numero proprietas cepta potentiae ultra caeteras eminenteis euenit,t selus omia quaesii sunt, quaesii uid tur esse, complexus est. Esse aute dicimus intelligibilia, uideri elle corporalia omnia,seu diuinum corpus habeant,seu caducum. Hic ergo numerus simul omia & supera H stibicista designat. Aut em deus summus est, aut mens eo
nata, in qua species rerum continentur: aut mundi anima,quae animaist omnium sens est,aut coelestia sunt usin ad nos aut terrena natura est,ia sic quinarius rerum omium numerus impletur. De secunda septenari j numeri coniunctiione didi a haec,pro asto tam breuitatis necessitate susticiat. Tertia est de tri Laus imus hvs N quatuor,quae quatum ualeat,reuoluamus Geometrici corporis ab ina Tn pari prima planities in tribus lineis constat his enim trigonalis Arma concluditur. A pari uero prima in quatuor inuenitur. Item scimus secundum Platonem,id est,secundu ipsius ueritatis arcanum, illa sorti inter se uinculo colligari,quibus interiecta medietas praestat uinculi firmitatem. Cum uero medietas ipsa geminatur,ea si extima sunt, non tenaciter tantum,sed etiam inselubiliter uinciuntur. Primo ergo ternario numero contigit,ut inter duo summa medidq uinciret,acciuet.Quaternarius eo duas medietates primus Oim naeius est, quas ab hoc numero deus mundanae molis artisex conditorsi, mutuatus, inta Iubili inter se uinculo elementa devinxit,sicut in Timaeo Platonis asstertu est. Nec aliter tam controuersa sibi ac repugnantia,& natura communionem abnuentia promisceri terram dico ignem potuisse per tam iugabilem competentia isderati,nisi duobus med is,aeris M aquae nexibus uincirentur. Ita ea ai
39쪽
clementa inter se diuersdsma,opifex in deus ordinis opportunitate conexuri, nut facile iungerent. Nam cum binae in singulis qualitates essent,iale unicui de duabus altera dedit,ut in eo cui adhaereret,cognata sibi H simile reperiret.
Terra est sicca seigida aqua uero stigida 8c humida est: haec duo elemeis licet sibi a siccum humectum* contraria sint,per seigidum in comune iunguntur. Aer humedius Sc calidus est,& eu aquae seigidae contrarius sit calore,conciliatione in se in copulat humoris. Sust huc ignis cum sit calidus & siccus,humore quidem aeris respuit siccitate,sed conninit societate caloris.Et ita si,ut singula quae element e duo sibi hinc inde uicina,singulis qualitatibus uelut quibusda amplectant ulnis. Aqua terram seigore,aere sbi nectit humore. Aer aquae humecto simili,& igni calore sectat.ignis aeri miscet ut calido ter brae iungit siccitate.Terra igne sicco pati aquam se ore non respuit. Haec in Marietas uinculoim,si elementa duo tarent, nihil inter ipse firmitatis habuisset, si tria minus quide ualido aliquo in nexu uincieda niaaret. Inter quatuor uero inselubilis colligatio est,cu duae summitates duabus interiectionibus uinciunt. erit manifestius si in medio positeris ipsam continentia sensus de Timaeo Platonis excepta: Diuini decoris inquit,ratio postulabat tale seri mundum,qui uisum pateret M taehum. Constabat aute,nem uideri aliquid posse sine ignis beneficio,ne tagi sine selido.& solidum nihil esse sine terra. Unde mundi ome corpus de igni 8c terra instruere fabricator incipies,uidit duo conuenire sine medio colligante non posse,ia hoc esse optimum uinculum,qcy& se pariter & a se liganda deuinciat. Una uero interiectione,tunc solum posta
se sussicere,cum suasicies sine altitudine uincienda est. At ubi arctanda uinc lis est alta dimeta,nodum nisi gemina interiectione non necti. Inde aerem aqua inter igne terram* contexuit,'ita p omia,una 8c sibi conueniens iuga commetia cucurrit,elementoim di talem ipsa disserentiam aequalita . te consectans. Nam *tum interest inter aquam N aere causa destatis Sc ponderis,tantunde inter aerem Sc ignem est. Et rursus,qSinterest inter ala em Scaqua causa leuitatis Sc raritatis,noc interest inter terram N aqua. Item qcrin terest inter terram Sc aqua causa densitatis & ponderis,hoc interest inter aqua aerem. Et quod inter aqua H aere, hoc inter aere & igne.Et cotra,quod interest intersiae 8c aerem tenuitatis leuitatis* cause, hoc inter aerem N aqua Hest. Et qd est inter aere N aquam,hoc inter aquam intelligit 8c terra. Nec si, tum sibi uicina 8c cohaerentia comparant sed eade alternis saltibus custoditur aequalitas. Nam est terra ad aere,hoc est aqua ad ionem:& qties uerteris, eande reples iugabile competentia. ita ex ipse q inter se sitiat aequaliter diue sa seciant.Haec eo dicta sunt,ut apta ratione constaret,necp planitiem sine tithus,nech seliditate sine quatuor posse uiciri. Ergo septenarius numerus geminam uim obtinet uincied quia ambae partes eius uincula prima sertitae lunt: ternarius cum una medietate,quaternarius cu duabus. Hinc in alio loco eius dem semni j Cicero de septenario dicit: Qui numerus reru oim sere nodus e. Ite omia corpora aut mathematica sent alumna geometriae, aut talia si ui sim tactum ue patiant. Hotin priora tribus incrementoni gradibus consi uari em linea elicitur ex pulvis, aut ex linea si scies, ut ex planitie seliditas. Alte
40쪽
LIBER . s, AItera eo corpora cliuor elementora collato foedere,in robur substantiae corpuletae cocordi coactione coalesciit. Necno oim corporu tres sunt dimensiones,logitudo,latitudo, ffunditas.Termini adnumerato eflectu ultimo qtuor. punc tu linea,sestscies,& ipa seliditas. Ite,cu qtuor sint elementa ex abus Gstat corpora, terra aqua,aer,& ignis,tribus sine dubio interstit is separant: qiu unu est a terra uis ad aqua,ab aqua uso ad aere seqns, tertiu ab aere usep ad igne. Et a terra adem us p ad aqua spatiu,necessitas a physicis dicit,qa uincire&solidare credit,qd est in corporibus lutulentum. Un Homericus censer cli Graecis impcaretur, Uos omes inq0 in terra H aqua reseluamini, in id dices. qd est in natura humana turbidum,q si sta est hol prima concretio. Illud uero qd est inter aqua 8c aerem, dicit,id est apta.coseirans couenientia: qa hoc spatiu est qd sustioribus inferiora conciliat,& facit dissena Quenire. Inter aerem uero & ignem,obedientia dicit,qa sicut lutulenta 3c grauia sustioribus necessitate iungunt,ita silaiora lutulentis obedientia copulatur,harmonia me dia coniunetione utrius 3 pitante. Ex quatuor igit elementis N tribus eoru interstit is,abselutionem corpoRr costare manifestum est. Ergo hi duo numeri, tria dico M quatuor,ta multiplici inter se cc ationis neces litate sectati inicie dis utris* corporibus, sensu ministri foederis obsequunt. Nec selu explicandis corporibus hi duo numeri collativum print fauore sed qternarium udem Pythagorici que Παμ ii uocat adeo quasi ad psectionem animaeptinentem int arcana uenerant,ut ex eo & iurisiurandi religione sibi fecerint, Λά- Iuro tibi a eum,u dat alae nrae quaternariu n. C mem. Ternarius uero as lignat anima tribus suis partibus abistuta. Quantprima est ratio,qua λαγωδ appellant. Sesa animositas,qua dilui κέ, uocat.Tertia cupiditas,q Impina me i nuncupat. Item nullus sapictum anima ex symphonins quo' musicis costitisse dubitauit. Inter has no paruae potentiae est, i dicit
te ex hemiolio,& st diatessaro ex epitrito. Et est primus hemiolius tria se primus epitritus quatuor: qa quale sit,suo loco plenius exequemur. Ergo ex his duobus numeris constat diatessaron 8c diapente ex quibus diapasin symphonia gnatur. Unde Vergilius nullius disciplinae expers,plane N per omia bea- C tos exprimere uolens,ait: O te qualem beati. 6 Haec de partibus septenarii numeri sereantes copendia diximus,de qcppauca dicemus. Hic numerus heptas nune uocatur, antiquato ulli primae liae. Apud ueteres em septas uocitabatur, qd Graeco note testabatur uenerationem debita numero. Na primo Oim hoc numero aia mundana gnata est,sicut Timaeus Platonis edocuit. Monade em in uertice Iocata terni niteri ab me ex utra parte fluxerunt: ab hac pares,ab illa impares. i. post monade a parte altera duo,in quatuor,dein octo ab alia uero parte,n ia,dein noue,et in uiginti te.Et ex his numeris