Sententia uota et motiua, causae Baroniarum de Sigues

1쪽

ius & causam habere dignoscitur dictus Don Ioannes Pere1 de Pomat tempore constitutionis maioratus, di fidei commissi, de quo litigatur, Mantea Dominos & possessores fuisse Baronia si locorum,& bonorum in praesenti processu apprehensorum, eos demque praedieta bona titulo donationis transtulisse in patriis nuptialibus initis inter ipsos,& Don Ludovicum de Pomar eius

filium ex una, dc Domnatri Alduntiam de Gurrea eius Uxorem

ex altera, eaque fideicommissi vinculo dubiecime, quibus dari pactis, & conditionibus adhibitis, variosque in eis substitutio num gradus constituentes, quibus clarior vocatio praedicti Don1oannis Pereet de Pomar apparere videatur. Principio namque Voluerunt, quod bona omnia perpetuo unita ac indivisibilia pernianererit,ita quod Don Ludovicus eius filius de eis disponere non possit nisi in filios suos legitimos & naturales masculos , de maiori in maiorem, ordine primogeniturae inter ipsos obserua to, eosdem filios masculos ordine praedicto ad fideicommissum inuitando, dummodo non Religiosi qui matrimonium contrahere impediantur, non furiosi, non mentecapti existant. Quot

gradu substitutionis sic constituto, praefato Don Ludovico, &descendentibus, Egregiam Domnam Mariam de Pomar Ducisam de Villas ermosa eius sororem, secundo loco substituerunt, sub conditione, si dictus Don Ludovicus primo institutus sine Rijs aut descendentibus masculis decederet, aut eius filii, & des cendentes decederent sine filijs masculis per lineam masculinam descendentibus, eidem Ducisae post mortem eius filios ac des cendentes masculos per lineam masculinam , legitimos ac de legitimo matrimonio progenitos similiter substituendo. inibus omnibus deficientibus praefati Don Santius de Pomar, & Domna Catherina Cerdan donantes, ac plenius suae posteritati con sulentes, ad tertium substitutionis gradum transcendentes in hcc Verba prorupuerunt si a calo fuere , que de Ia dichasenora Du quesa enaliun titem Io fallaren hjos marones, 3 descendientes de esios

Parones por linea masculsiva legitimos es' de legitimo matrimonio pro

otras hiras legitima I naturales diadicho seisor bon Sancho tuuiere

2쪽

in causa Baroniarum de Sigues 3

hjos maronὸs,Iummos, ' de Iegitimo matrimonio procreados , passe ladicha succesilon de lodos los dichos bienes a Ios tales bijos marones dedishas hi as,a saber es de Ia mayor destas , altando de aquessa en los descendientes de Iariment Iasii degrado en grado entre sis descendientes de dichas hyas, a destues destos a sus descendientes marones perpetuamente antes que a muger alitina, miniendo en mn sinio successor,guardando orden de primogenitura conias dichas calidades arriba di chas , I senatidamente con obligacion que generalmente han de tener qualesquiere 1μccessores, de Peuar nombre' armas de Pomar, poniendo-.

Io primero que orro nothbre. Qua quidem substitutione sic se habente, si pasciscentes & donantes substituendi finem fecissent,nec ad posteriorem, & quartam quae statim sequitur substitutione des.cendissent,prpse no vocationem legitimam praedicti Don Ioannis Pereae de Pomar, tr1nepotis Don Saniij, & domnae Catherinae euenisset, remque clarissimam,&sine dissicultate esse, ver-bgrum proprietate considerata mentis etiam disponentium ei Cpfessa voluntate attenta, neminem posse negare arbitramur Sed cum disponentes quattum insuper fissistitutionis gradum addidissent, ausam & ocasione praestiterunt subtilibus ingenijs, quominus eam dissicilem reputantes, argumenta quoque & conie .cturas conficiant, quibus veritas aliquantulum obumbrari vi . deatur. inarta igitur substitutionis lpecies posteriori supra rela-itae pro rima sic se habet. fallando' siempre questraren descendientes marones por linea maseulina legitimoso de legitimo matrimonio procreados dei dicho senor Non Gyso dela Illustre senora Duquesa, I de rodassius hermana , Melu 3 perue an dichos bienes en hjas, o descendientes destas legitimas, 3 dei dicho senor Don Lus perpetuamere en mn selo successor,guardando ordende primogenitura prestriendo se re eI masculo a Iasembra, guardando sie re dichas condicio- .nes 3 calidades. Quas substitutionum species siue priorem siue secundam,sive tertiam, siue posteriorem,attente consideremus,apparebit sane inqualibet earum pascentes, diuersam rationem dc causam,qua prior a secunda, secunda a tertia,& tertia i posteriorici illinaueretur: ut merito fateamur deficietib' filijs masculis DoLudo luci,& filiss masculis dc descendentibus masculis ex masculis Domnae Mariae de Pomar, dc sic prima dc secunda substitutio

3쪽

ne, vocationem Don Ioannis Perez-Pomar Domini qui diei tur esse de Cetina euenisse, tanquam nepotem malculum DonBemardini de Mendosa de Pomar maioris filij nliae maioris D ASaniij; legitimum,ac de legitimo martimonio procreatum,noac ficu non Religiosum , non mente captum , sed'a tri ad

praedjAn duce emonem eoni viam Vade luciendum Egregium Dori Ioannem Caresum PernanaeZ ered1a & Pomar Comitem de Fuentes, filium filiae Gnoxis Saniij & sieremotioretri in lineam. Cum enim successio Uaedii torum tenotatum apprehen rum et ob delli cientiam filiosum do det centa, dentitari mn Ludovici, &Ddmn Mariae de Gri si At ineam filiorum Domnae Annae de Pomar filiae maioris Don Santij,aqua dictum Don Ioannem dilecto descendere , S derivari eritist; Um iam aliquetapPUea esse ac descendentem: Constetque similiter dictum Egre iam Comitem filium esse filiae m noris, dc sic remotiorem dc posteriξrem Ih linea,non potuit ex mente & voluntate disponentium)semet

ri, alias idoneo,nisi eur

denti lime ostenderit dictus Egregius Comes, indem Eam re--tio expresse tamen inuitato, non vero dicto oon Ioanni haereditate muccess1onem esse deserendam. Q dmequaquam ostendisse arbitramur, allegando in processu, ac probando , dictum Don Ioannem licet masculum, esse tamen ex foemina del-Oendentem, & sic tanquam ex radice infecta incapacem ad succedendum , cum siepius repetita clausula masculinitatis in praecedentibus,dc sequentibus lubss tutionibus quandoque' in dispositivis, quadoquo in conditionalibus & maxime in nruioratibus,eπ Voluntate disponentium id efficere videatur ut silicet masciuli ex masculis tantum non vero masculi ex foeminis jnuitentur. Licet enim a doctoribus valde conti erom sit, an filioructas' culorum appellatione edani in maioratibus , comprebendantur mascuis ex Remina descendentes, alijs no comprehendi,alijs Vς ro comprebendi e istimantibus ; alijs ex proprietato mox ii, alijs vero non ςX Propietate, sed per interpretationem Venire a 'testantibus veris β xameta communisque ac receptissima Docto rum sententia est, filiosum masculorum appellatione, propriς ῆς

4쪽

in causa Baroniarum de Sigues

vere masculos ex forininis comprehendi ubi 'DO' rationem conseruanche agnationis, ubi vespnem habuerunti non venire, creprobata quorunda sententia qui

tionem contemplatam quam distinctio nem ut verissimam miropolitodequὲdamatbitramur Id. singulari ratione, nam cu agnatio solum per masculos ex mascesis tantuni contemsur,no veto per masculos ex foeminis fit inde tanquA in necratariam Consequentiam,eo casu masculorum appellatione , masculosaeπfoeminis non concineri, non l1c contingit ubi agnationis habita non fuit: nam tunsiontineti certiminum est. Et siquidem quanto praesita sentenHarartissinia st in maioratu de quo tractamus,tanto magis certius est in eodem Don 'iude Pomati & oomnam Camerinam eonstituentes praeratu ma loratum . nullam habuisse rationem conseruandae agnat nis, neque expressaM neque tacitam, sso quod ζ si isset quod maxime dubitauius Namque ea i io quaeaeaucitur ex VΠrone bonorum &perpetuitate,ex prestibitione clienatiqmS, α ouod de Sassiore in maiorem Sona peruinant, se uatOProine

nis NI drum etiam per viam regu ae insiderata,& aliae Vi deruriorepraeditis cimi, Qua constanter amr- maius,agnatione mὶnime fuisse in hoc fideimmiuo colid πtam, ex multis non contemnendae authori Lisquae dira de ducuntur quaequὶ talem conseruationem abhorrent S detestan- mr Primo riamque apparet insecunda substitutione. Domnam Mariam de Pomat fuisse vocasem,&hinc filivisiororqmμ ni rum Don Satij,&tandem in desectum horum filias filiarum Do Samii & Don Ludovici ad maioratum esse inuitat' Ergo non solum non fuit habita ratio conseruandae agnationis, vermexpressδactnm videtur quod maioratus is non ad agnatos dempta Don Ludovies & storum filiorum vocatione, Od gmna: tos potius esset deferendus. Illud enim constatuissimum est in iure,quodvb1 foemina inter medias substitutiones,vel 1nes qua te maioratus & descendenterin via ori

5쪽

Vota A motiva

no non excluditur a successione,ibidem disponentes minimἡbuerun rationem coseruandς agnationis, cum ea per eat deni Oconteruetur 1mo, enitus extinguatur. Neque oberic si aliquis dicat dii nentes quantiam in se suit, turaleGaRu tionem mseruade filium Don Lugoti m instituendo, eud que fili

descendentes maseolrie substituendo, in aliis vero artiricialem ex infigatione dc aram otiim de Piamar; nam licet ars naturam forne i aliquibus non tamen tu omnibus

acuper omnia, de multo minusJ propositus,ta detollendo per ei iure qdaestio filiis malessiis fisi, maioris Don Saniij pertraminu Est enim certissimum do a Doctoribus receptum,constri one agnat nis ad excludendum unum dc admittendum alium , expres emebere noleto induet per praelumptiones di cunio ras,& sic per artifieisem,cu enim id per si stionem quandam fiat,& fictio in prςiuditium tertii non operetur ex legitimis san. 1on Ius, mirum unil si ea in cosiderationς non sit; ubi contaderanda foret quod nullatenus assirmamus ea artifitialis agna. tio ita per dictum Don Ioannem sicuti er ipsum Regia Comitem conseruabitur. Et quamuis sateamur eosdem tapon tes,respectu institutionis Don Ludovici,&suorum filiorum M. buisse rationem conseruandae agnationis,non inde sequitur inlijs substitutionibus idipsum etiam silutile, cuminei lue:

sit ratio & ex verbis contrariun omnino appareat.Nec inconue

niens est quod testator aut disponens in una parte dispositionis

eam rationem conseruandae agnationis habuerit, in alia vero proutKpissime De inores attestantur. Neque huic nostrae rcsolutioni obstare videntur fundameta quae pro parte egregij Comi tis de Fuentes opponuntur ait enim quod in tota clausulae maio- rarus contextura apparet, filios masculos ex masculis in cooditione esse positos,siue id ad introduci ione substitutionis in in ris dePomar,siue ad introdictione filiorum masculoru allaxu filiarum Doci Saniij, siue ad introductionem stiarum earu cminde qua in ultima substitutione mentici fit id eosderemus. M pςx consequens eosdς quoque masculos ex masculis in d;spos xiuiβcenseri vocatos,non Vero masculos ex foemtas, ne alias abiuidui inconuenien maximum subsequatur, quod filiae S des conos

6쪽

in causa Baroniarum de Sigues '

tessllarum Don Santh,vocati sub conditiones nulli masculi ex

masculis extarent,tenerentur etiam expeclare, ad successionem bonorum capescenda,dessicientiam masculorum ex sceminis,cotra proprietatem verborum conditionaliu,maxim ii' cno in quo cartae standum esse semper asseueramus. Verussi proWsi argumetum hoc attente consideretur utile quoquE dilui poterit. Quamvis enim in clausulae huis maioratus contextur i, appareat,in conditionalibus tape repetita clausula masculiniu-tis ex masculis,& signanter ad introductionem posteriotis subal tutionis, dc in dispositiva substitutione Donae Mariae de pomar, non tamen inde sequitur eandem masculinitatem ςx masculis praecedentibus substitutionibus ommissam, intellige A essς:neque per viam repetitionis,Aug nihil aliud est qua reassumptio alicuius qualitatis de una clausula in aliam,neque per viam rationis,ut sic per eam dubia voluntas disponentium explicetur, idque ex multis causis in iure & ratione consistentibus. inod ut ab origine repetamus illud imprimis constantissimum est,quali

tatem masculinitatis in maior tibus, quid extrinsecum reputare;& non necessar;um ad essentiam maioratus, cum in eis clum sinminae admittantur ad eius successionenti nisi aliud de contraria voluntate constet, aut verti s ex essis aut tacite Nopter ratiUHςonseruandae agnationIs At qualitates extrinsecae no praesumum rur, neque aliunde mutuatur, ergo neque ex praecedentibus sit stitutionibus mutuandae erunt,neque ex sequentibus, & pr fertim ubi agitur de repetenda qualitate, aduersus dispositionem Iuris communis cum qua semper disponentia sese conformare voluisse, credendum est. Augeturque hoc fundamentum . nam sq33stri J laris la masculinitatis ex masculis. non ponitur per via regulae ad omnes vocatos in disipositione, sed adorlah in umpersonas & gradus ut in nostris huice pactis nuptialibus contiagit, ubi omittitur pro ommissa habebitur, dc maxime in contractibus, absque eo Φiod de una persona,aut gradu in alia persona, aut gradu repetatur, ex veriori & receptiori Doctorum sententia re opinione. Ad haec ubi quaelibet substitutio de perse stat, α 'suum habet esse perfectum re tioni locus hon ea de Vna ad Hum,nili eadem ratio misitet in utrinque,quod inhoc fideicommita

7쪽

mita non contingit, at in proposito Don Samium

uersam in unacivaque subii triarici e rationem habuime osten trius. Napparet ex elidem cum Domnam Maria naviam iam minorem,&eius descendentes maioribus Eo qualitas masculinitatis ex masculis in alijsbus possita,& in filiis filiarum 'Quod eo fortius argumento demonstratur, M' Don Samius

citiori substitutione,& dilactiore DonLudomo filia primo

nici cui filios eiusdem masculos substitim , natatis ex masculis sublic a volumit: msilautione, in qua filios masculo Earum D Santu subminit, ει eam ommissit, dicendom erit. His tandem accedat Eoncors Doctorum sententia existimantium, quod Vinamst strutum de stando cariet prout in nostro Regno adest, quamuis controuerti, dc dubitari possit, tamen euasi te indubitetst, excludi omnem repetitionem,nisi eaque virtualiter inere t liter,quod de necessitate inferat,nam ea quae argumentatrue, praesumptiue depromitur omnino rei jcienda est, cum Iudex se cundum quod in carta continetur expresse iudicare teneamn

prout ita in hac eadem materia , ct in simili casu iudicatum, α declaratum fuisse,practici nostri attestantur,a quo etiam principio dimanasse arbitramur, quod quamuis de iure filij po ut

conditione censeantur vocati, in Regno contrarium saepissimε declaratum est, nam cum id fiat per interpretationem praesumptiuam,non vero ex vi literae,& cartae, ea in hoc Regno nunquam consideratione fuit. Neque obstat in maioratibus ve ita conditionalia disponere, nam cum id de iure propter perpetvisarem inde praesumptam procedere videatur, maior perpetimo considerabitur in nostro maioratu, fi filii masculi ex fremit invitentur,quam si sotu masculi ex masculis contineantur.Qur si haec qualitas mastulinitatis ex masculis hi hac iubstitutione filiorum, filiarum Don Saniij ommissa non reperitur,neque quentibus, qui/ ssequςBxia in praecedentibus non influunt, neque ex praeceden ibu , quia agitur de repetenda qualitate in re odimia.& aduersus dispositioncm iuris communis:Ergo multo mimis poterunt declarari,dispositiva verba sint tutionum,di

8쪽

in causa Bar oniarum deS igues. 9

habent esse persectum,per verba conditionesia quaese mx Messe,& non esse, cum in non babentibus symbolum disticuri deransitus. Nam praeterquam quod conditio nihil dis ouit , ea potius ex voluntate ac mente disponentium ponatur, ad ira dendum eos qui sub tal; condicione vocantur, calu quo condirtio extiterit, non poterit fanὸ contrarium effectum .erari,q qualis esset excludere alios,in alia substitutione anteriori expllue nominatos, unde cum in praecetati substitutione 1n qua filii αμ- sum Don Saniij ad successionem disipositaue vocantur,clare δ'

pareat masculos ac descendentes masculos ex eis,minfinitum elis vocatos, α per consequens ex poprietate verborum malculos ex Reminis comprehendi,ssicque eotidem masculos ex foemina, specificari, dc propriam habere vocarionem in eaden tergo Garrissimurn est,ab istis verbis dis ossitivis non esse recededum aliter appareat de c. Haciam in t turpissim tacite. 'e relle colligitur e e Issi m

verbis conditionisita , lis coniectu inmera est νδ

camus,filios sesum masculos ex malidis deicendenas, in an hac nostra substitutione inustatos, cum id sane non esset declaraie,se plere iteram restringere,volunt tem dispoWencium subverterta verE 3c expressi vocatos,ab eadem successione excludere,per modos ad excludendum parum acommodatos. Ergo

iure Ctimo fateri cogimur,in hac substitutione clausae dicesinitatis ex masculis, neque per vim repetationis, neque Perviam declarationis esse supiendam ne maior virtus sit taciti, qua expressi, Neque absurdum dc inconueniens, quod ex superiori-

elut ex mente Δρ opinione Cornitis,aliquid potest ux in T. Q.Videlicet quod filiae βρ descendentes filiarum

extarent, dictorum Don Ludovici Domnet Mariae,ac sororum;

tenerentur etiam expectare deficientiam masculorum ex foem1-nis contra Droprieratem sensus verborum condicionalium, ma-

ά; ὁ ἱα hi: πο in quo cartae, Oc proprietata verborum ηdhexenduro foresuperias ostendimus: Essetque ut contra orἶm si purificarumnestione, per desecturnis culoxqm ex

9쪽

esset alius effectus spectandus. Argumentum namque hoe saei te diluitur 1i aduertamus argumentum ab abiurdo non proce dere ex sententia Doetorum , ubi si procederet maius absurclum sequeretur: sequeretur aute maius absurdu; si per verba conditionalia, quae vere, & realiter non disponunt, dispositio resultaret, 'ua mediantea; quiro priank vsramyscationeInlabent maioratu , eadem vocatione; & dispositione priuarentur, nec is casus qui adhuc non existit ad operandum talem effectum quasi si iam extaret, aliorum vocationem infringet. Minus igitul absurdum erit si dicamus hoc in casu substitutos, absque laesone proprietatis verborum sub dupliei conditione censeri voeatos, si masculi scilicet ex masculis defecerint,ex praecissa voluntate, α sub alia si masculi ex Reminis non subsistant,ex necessaria conse quentia dispositiuae substitutionis, ut sic ampliatiue potius quain restrictiue videantur inuitati. Si enim absque hac declaratione, filiae filiarum ultimo loco substitutae, etiam purifieata ea condiatione si masculi ex masculis non extarent, tenebantur etia mortem masculorum ex foemin1s expectate, quia eis etiam id imp dimento erat: & quia conditionalia verba, hil disponere vide bantur,ad earunca introductionem,& destructionem aliarum substitutionum: ergo hanc desarationem, sumere & litera ipsa demonstrat, de ab ea id de necessitate infertur. Nec mente disponentium aliena existimanda erit, supposito, quod ea etiam duplici conditione, ampliatiue usi fuerunt, ijdem disponentes, adi trodivitionem praecedentis substitutionis, filiorum sellicet fili rum Don Santij,de qua tractamus, ibi di 2 si a eas uree, de ladicha fenora Duques, en asto rie resaliares hjos marones, desecendisntes destos marones por linea masculina, legitimos de Iegitimo matrimonio procreados. 2 siemre qu aliaren descendisntes marone Uasii dei dicho senbr Don Los,eosus de Ia diebasenora Duquesa ,si uiguvin de I, Otras hjas, t. Ergo idem dicendum erit,ad intro ductionem posterioris substitutionis,ut inde merito arbitremur, ex ijs do alijs, & absurdum cessare, & proprietati verborum, Cartae minime com icere, ac tandem legitimae Vocationi, dc substitutioni Don Ioannis Perra de Pomar Domini de CCtina, nullatenus obstare possς. Secundo pro parte Egregb Comi β

10쪽

in causa Baroniarum de Sigues. al

sic argum etatur,in linea & substitutione filiorum filiarum D nSantiJ,in qua contendentes propriam vocationem fundant, vO-

cantur filis masculi,& eorum deicendentes masculi in infinitum, non simplicitet, sed relatione habita, ad praecedentes substit tiones,ibi: Conlas dichas calidades arribadlabas, Ied in praecedentibus substitutionibus, in conditionalibus, ct dispositivis DonLudovici, dc Domnae Mariae respect iue, masculos ex masculis vocaverunt; ergo idem in hac nostra substitutione,ex natura relationis, quae proprie ac vere operatur , ac si in litera ocul s corporeis legeretur,as serendum erit. Quod argumentum 1icuti V rissimum esse arbitramur,ac de iure procedere per Viam exprensi ac si in litera contineretur: ita quoque in nostro casu locum habere omnino dissitemur. Nam aut veta IIIa D .nias calidades ars iba dichas, repetunt qualitatem masculinitatis tantum , α superflua esset repetitio, nulliusque momenti,quoniam eam qualiditatem iam in eadem substitutione contrahentes addiderunt, MVerbis expressis demonstrarunt. Aut repetunt qualitatem masculinitatis ex masculis,& haec absurda emet, & cotra verba disponentium ae dicentium. T destues dessos a sus descendientes destos

perpetuaniente,antes que a muger aliuna,quibus verbis recte perpensis, satis ex mente & voluntate substituentium colligitur, foeminas, non omiano ex usas iu eaduccessio censeri, sed selum masculis esse polipolitas; ergo clausula illa: Con las calidades am. riba dichas, nullam qualitatem masculinitatis repetere potuit in hoc casu, cum de menti & voluntati talisrepetitio repugnate viis deatur, & relatio non ad incompatibilia,sed ad ea quae compatibilia sunt facienda est, iuris principijs recte consideratis. Item &secundo id ipsum comprobatur, alia quadam disti ctione, qua Egregij Comitis intentio eluitur, & relationis effectus omnino

extenuatur : Aut enim relatio illa refertur ad qualitates proximas, S in eadem substitutione immediate enarratas, aut ad qualitates lineae Don Ludovici,aut ad qualitates lineae Domn' Mariae, aut ad omnes simul, & in hoc non est dare medium. Si res ratur ad proximas, & in eadem substitutione immediate enarratas superflua est relatio,& inanis ut superius probaui:nec ad qualitatem masculinitatis ex masculis referri potuit, quomam in ea substia