장음표시 사용
11쪽
Exeept. I. Iubemur memini se Dei Exori aeriai Au inde inseremus abesse a nobis Deum ' R. I. Debemus recordari Diei Sabbathi Exod:&x,8 idest instituti jam olim Sabbathi ad Dei cultum & celebrare memoriam Nominis dipini Exod: xx, rq id est ejus beneficia&laudes, quorum non semper praesens est cogitatio, comm morare; Sed nusquam toto capite citato a Brochmanno, ubemur memini se Dei. a. Non tam debemus meminisse Dei ceu praesentire, quam vel praeteritorum ipsius beneficiorum , vel illius institutionis qua olim fuimus edocti illum semper praesentem nobis esse Aet: xvri 27 3. Coena est instituta in memoriam Christi, ceu corpore absentis; siquidem qualescunque edim panem hunc prolum hoc bibim is miciamus mortem Domini in QUI QUOpenerito Cor: I, 26. Ita explicat Paulus quod dixerat cona. 23. hoe institutum a Christo ad sui commemorationem: Quemadmodum D-quit Hieronymus, sive inter illius opera author Commentariorum in Epist. Pauli ac Cor. ii. si qui peregre proscisceηs, aliquodpignus ei memilio derelimruat, ut quotiescunque illud riderii possit dia beneficia ct amicitia memorari. Etenim ut idem mox subj iiii, Tamdiu memoria opus est, donec ipse venire dignetur.
Except. 2. Paula mandat Timotheum a Wνέυειν ησου,
a Tim ii, δ. - tuto concluditur Christum non acuisse Timotheo' R. I. Hic defuit Brochmanno memoria nam ita habet textus; Memenis Iesim Christu suscitatam fuisse ex mortuis jam autem praeterierat resurrectio Christi, diu ante facta fuerat. r. Debuit Timotheus memini e Christi, ceu carne nunc absentiscioli: xo, 8.&a quo porgra absumus in hoc mundo 2 Cor: v, 6. Excepi. . Nonne arcasaderi O nubesfuerunt memoriale Dei, non absentis sed prasenti. R. I. At Icena est memoriale Christi ceu carne absentis mcelebrandum usque quo venerit. r. Loquitur hic Brochai annus sine Scriptura: Arcamis nubem largior fuisse Symbola praesentiae divinar illius memorialia fuisse non lego. 3. Potuit esse arca memoriale triumphi acti olim a Domino de AEgyptiis; ipsius Dei, ceu praesentis, non potuit. Except. 4. Quando Phila ophus ait Memoriam seu recordationem
esse rerum absentium, intelligendam id proprie es de rebia sex biliter
12쪽
praesentibus, quarum proprie non est ανιαμ m:. R. I. Corpus Christi nequit esse indistanter praesens in cena, quin sit sensibiliter praesens, cum sit sensibile & palpabile Luc: xxiv, 39. Ei profecto im-1mortalitatem dedit, naturam non abstulit , inquit Augustinus p. 1 . Eorum quae praesentia sunt, quomodocunque praesentia sint , est
cogitatio sive imaginatio juxta Aristotelem , non recordatio, quae est tantum praeteritorum absentium. 3. Datur quoque recor
datio rerum non sensibilium, ut ad reminiscentiam nihil faciat sensibilitas objecti, sed tantum illius vel praeteritio ratione temporis, vel absentia ratione loci. Excepi. . Si verum esset excludi e Coena Sacra Substantialem pra- sentiam Corporis C sti, quia Cana illa Sacra instituta di m ανάμνων
Christi, inferendum utique esset, εquidem rasentern fuisse Christum
in prima Coena, cum tamen testentur omnes Euangelista adfuisse num discipulis. R. I. Acceperunt Apostoli in prima Coena instituti nem ejus Sacramenti quod deinceps esset celebrandum in commemorationem Christi, sed ipsa prima Coena non fuit Apostolis ipsius commemoratio, ut nec passionis suae, quae adhuc erat in fieri. a. Nequidem juxta Brochmannum potuit isthic esse Christi ανα μινχieri , quae uti antea dicebat, nequit esse rerum sensibiliter praesentium Christus vero ibi sen biliter praesens erat. Except. 6. Coena commemoratio Christis, non tam substantia quam
pustponis restectu, quacum praterierit, ejus jure justo censetur esse νά-
μ ni i Cor. x Mab. R. I. Christus vult id fieri in commemorationem sui. 2. Opponuntur a Brochmanno quae sunt conjungenda: nam fit in Coena commemoratio psonis Christi, ut quae tempore praeterierit ; sed ipsiusmet, donec veniat, utpote qui loco corpore absit. 3. Hic Brochmannus tacite agnoscit vim nostri argumenti, quod commemoratio repugnet praesentiae vel temporali, vel locali; cum sit praeteritorum4 absentium.
ARG. II. Si illud ipsum corpus, quod pro nobis traditum est ed retur substantialiter in Coena, vi bileo palpabile corpi in sacra Cumaederetur tale enim pro nobu traditum tale a sidebat mensa in prima Caena idem peridebem vi edere quod discipulis ad edendum exhibitum
13쪽
bitumsuit. Ita quidem Brochmannus proponit per partes hoc argumentuma sed potius sic debuisset concipi Corpus christi visibile, palpabile non est indistanter praesens in cum sub pane, ut oraliter manducetur Sed corpus Christi de quo dicebat suis discipulis Hoc est corpus meum, quod a nobis ut ab ipssvenit manducandum est corpus visibile talpabile Tale enim pro nobis traditum est, jale assidebat mensa in prima coena. Ei go
corpus Christi, de quo dicebat suis discipulis Hoc scorpia meum, de quod a nobis ut ab ipsis venit manducandum, non est indistanter praesens, in cum Oh panς, ut oraliter manducetur. Excepi. . Si Christu in prima illa Caena xere dicere potuitsui Discipulu, Accipite, comedite, Hoc est corpus meum, non obstante corporis visibilitate o palpabilitate, quidni etiam hodie in Sacratissimo hocce epulo substantiale corpu Christi edere censendi sumus, ut- ut corpia quod editur, nec videatur nec tangi possit R. i. Non negamus subflantialecti pu Christi edi a fidelibus in Sacra Coena, sed tantum rejicimus localem, indistantem ejus praesentiam in cuniosubpane. r. Concedimus illud edi corpus quod nec videtur nec tangitur a vescentibus, quia manducatio haec non est oratis&physica, sed
mystica horalis. s. Non dedit Christus discipulis suum corpus quod visibile palpabile erat inmensa, oraliter ab ipsis deglutiendum trajiciendum in stomachum sed dedit illi oraliter
manducandum panem cui benedixerat, quem fragerat, ceu Sacramentum de Symbolum illius sui corporis, quod visibile, palpabile assidebat mensae, Mox tale erat passioni subjiciendum pro nobis juxta illud Tertulliani lib. . contra Marc. Acceptum panem 'distributum discipulis, corpussuum Pudfecit, hoc est corpus meum dicendo, idest fgura corporis mei. q. Haec exceptio nullam partem infringit nostri argumenti, nec scopum feries cum lis non sit internos de veritate verborum Christi, sed de eorum sensu & significatione: Non obstat palpabilitas Qvisibilitas corporis Christi veritati verborum suorum, vel mysticaeis morali manducationi corporis sui, sed tantum ejus comestioni orali ac physicae, &in-
distanti locatique praesentiae, in cum Osub pane.
14쪽
stinctione dipersorum presentia modorum Etenim aliis Immana natura christi praesentia physicaseu naturatis, alia qua λόγω a .r, alia qua piis gratiost adest, alia qua omnibus rebus post ascent ρnem iniri potenter dominatur, alia qua beatis apparet in cessi audis, alia denique nacorpus suum o sanguinem suam in Sacramenet Cum nabet edendam ct bibendum Liquet hinc quam sibi non constet argumentum nam praesentia Christin furalis, opponitur praesentiastasti Sacramentas, quot quid aliquid est quam veri utem humana a Grais ' opponere sacra
Caera institutioni uis ita verbam divinum cum perbo spino D pluine committeres R. I.Non opponimus veritatem humanae natura Christi institutioni Sacrae cenae, sed adversariorum figmento. 2. Jure cierit opponitur Sacramentalis Christi praesentia, quae est duntaxat Symbolices significativa, praesentia Christi naturali, quae est localisi physica 3. Absurde fingitur naturae humana Christi praesentia substantialis per indistantiam loci, quae physica maturalis non sies cum indistanter nequeat esse praesens ullum corpus natura sua visibile, palpabile extensum sive circumscriptum, ouin spatium sibi debitum circumscriptive occupet, 4bi videri ac palpari possit. Huc facit illud Augustini epist. 1 . osse corporibus
stacia locorum, nusquam erunt, ct quia nusquam erunt nec erunt: q. In multiplici hac distributione praesentia carnis Christi, multa possunt notari. Sane in Concilio Ephesino I. uni intima carnis Christi cum λέγω naturalis statuitur opposite ad errorem Nestorij, qui eam παρασααν, vel Ῥεσιν,vel αυ οβουλιαν,tactam esse
statuebat Nec si ea semper praesens est λόγω ideo debet esse ubiq; cum nemo nostrum ideo sit ubiq; quod semper praesens sit Deo,in
na non adest piis in distanter; sed tam procul distat ab illis quam coelum a coeno. Nec ea omnibus rebus dominatur, sed totus Christus, cum dominatio non sit naturae, sed personae; nec dominari omnibus rebus in suo conceptu modum sonat praesentiae , sed iurisis potentiς Humane: vero Christi natur praesentia qua coiispicitur in coelo, non debet distingui a physica naturali, cum isthic , si uspiam nunc , sit naturaliter Phylice
15쪽
physice Nec bene potest praesentia Sacramentalis opponinaturali , vel ab ea distingui, quin illa negetur substantialis &indistans clim substantia humane matur nequeat esse indictanter huic loco praesens, quin circumscriptive, spatium suum occupando praesens sit; est enim hic modus unicus praesentiae verae indistantisin proprie sic dictet cujusque naturae corpores. Excepi. 3. Substantiali corporis sanguinis Christi in Coena prasin-tiuas innatura nobis propter veritatem potentiam Christi Sacramentum instituentis Eadem vero negatur a Calvinianis propter i bilitatem, palpabilitatem, nitam quantitatem aeri corporis Christi sua itur jam titti major habenda ides, num Christo veraci omnipotenti, qui dicit, Accipite, comedite, Hoc est corpus meum an humana menti praetendenti feri non posse, ut edatur in Coena sacra substantiale Christi corpus
id ob qualitates naturalescerporis; R. I. Non dubitamus de veritate
potentia Christi sed illi affingunt gratia adversari quod corpus sirum velit indistanter praesens sistere η,cum sub pane, ut oraliter ab omnibus dignis cindignis deglutiatur. a. Cum hae sint per corporis Christi qualitates naturales, illi indivulse semper, ubi que debent adhaerere: Nam tam impossibile est verum .substantiale Christi corpus, naturales suas qualitates non retinere, quam simul esse mon esse verum corpus juxta illud Augustini ep. 17. Tolle ipsa orpora qualitatibu corporum, non iit tibi iit, ideo necesse est ut nonsint. Debet itaque modus ubicationis praesentiae , respondere conditioniis naturae ubicat praesentis: Q9are ut spiritus nusquam potest esse cireum scriptive extense, ac modo corporeo ita nullum corpus uspiam potest esse, praesentia indistantiis reali inextense is definitive tantum ad instar spirituum modi Christi corpus in coena deponit
suas qualitates naturales, quas retinet in coelo, plane differet a seipso, ac simul erit mon erit visibile, palpabile, finitum. R GM M. III. Si corpus Christi ederetur ore Iungat Christi
biberetur ore, opum quoque Testamentum biberetur ore, nam de pocuis dicitur. Poculum est Noram Testamentum.
16쪽
Excepi. r. Istis concepta est oratio D. Iuca verbis, ut subflantialem saaguinis Christi prasentiam, o quidem cum pocul arcti sim junctam, clarissimeo esca ijssime adstruat. Nam poculum quod in sacra Coena bibituro est poculum in sanguine Christi, ct est poculum pro nobis effusum.
Nihil autem certius est quam poculum nec ratione male , nec rationesor-nia , nec ratione vim contentis sed solius sanguinis re*ectu memorari a Lucaelfusum pro nobis. R. 1.Ut nihil est praesidi pro causa Adversariorum in verbis Lucr xx, ro sic non solvitur nostrum argumentum hac excpptione a. uspiam dicitur poculum in sanguine Christi cum e contrario sanguis Christi it in poculo, significative symbolice, sacramentaliter. 3. Nec dicit Lucas poculum pro nobis effusium, sed dicit poculum esse Novum Testamentum, in sanguine Christi, qui sanguis pro nobis effusus est ita ut illa effusio non sit poculi, sed sanguinis sive τοῦ χυνομῆνον dicatur pro LP νοι νω, per enallagem casus, cujusmodi exerripia prostant Luctu, 9. XI, 3ῖ Apoc: I, q. V I, 9 sive sit Hebraismus in quo et i, pro 7, vel ο ρ veniat In ejusmodi autem non tam Soloecismus est quam Soloecophanes Alias effusionem hanc referri ad sanguinem, ipsa V. V. insinuat quae habet sundetur in futuro comprobant Marcus & Matthaeus qui habent, ζ' ες - αιμα μοῦ το της δ το πῆ πολλι ιν ἐκ νομῆνον Interpretes plerique omnes etiam Pontifici agnoscunt; ipse Brochmannus fatetur, qui
hanc effusionem statuit solius sanguinis ellectu intelligendam. q. Non posset vel poculum, vel vinum sanguinis Christi repectu effusum dici pro nobis, nisi tropiceri figurate , quod poculum contineat vinum sanguinem Christi significans maxime cum nulla sanguinis Christi effusio fiat in Coena, sed tantum commemoratio illius, ut agnoscunt non solum Lutherani sed etiam Pontificii, qui tamen hoc eodem argumento utuntur ad suum Sacrificium Missaticum adstruendum. Except. 2. Mattha vi cap. xvi, 3. ita enunciat alteram amasacra partem , Hic est sanguis meus Novi Testementi qui pro multis effundetur in reAissionem peccatorum , Vnde autem quaeso certiis interpretari licet Lucam ct Paulura quam Matthaeo ita ut Matthaus
Marcus expresserim quid christuι insacra illa coena dederi in cibum
17쪽
p tum, videlicet praeter panem vini in corpio sanguinem suum
Lucas vero, Pauli una indicarint , in quem sinem illa dederit nempe a sanciendum Novum Testamentum. R. i. Non sic soluitur a gumentum nostrum: Quaeritur enim num c o si bibatur ore Novum Testamentum, lan hic tropus nullus sit agnoscendus a b Lucas ex Matthaeois Marco venit intelligendus circa hanc phratim, cur non etiam circa illud το υνο υον , referatura languinem non ad calicem ' s. Christus voluit ediis bio panem ex vinum ceu Sacramentum corporis, sanguinis sui, quo sanguine Novum Testamentum sancitur sed nec Eucharistia sanctio et Novi Testamenti, nec Christus dat in cibum, potum oralem, quomodo editur panis, bibitur vinum in Sacra Coena , corpus sanguinem suum, sed tantum in cibum totum moralem, qui mente non dente& ore percipitur, juxta illud Augustini Vt quid aras dentesct ventrem' Credeo manducasti.q. Nec Matthaeus nec Euangelistarum ullus habet undetur in futuro, sed sunditur in
praesenti, quo magis constet eodem modo, sensu poculum esse sanguinem Chiisti in sacra Coena, sanguinem illum hauriri e poculo, quo sanguis ille in sacra Coena funditur pro nobis: Id autem non fit realiter, sed tantum significative, comme
ARG. IV. Si sanguis Christi re bibendus es, uti erit in torulo Sanguinem autem non esse in poculo, sed viceversa testantur hac Institutionis verba, Io poculum Novuin testamentum est in meo sanguine. Hoc argumento nolim uti nisi ad hominem quia Excepi. i. ad sup. au dicebat Brochmannus, poculum quod in sacra Caena bibitur
esse poculum in sanguine Christi.
Excepi. Non dicit Euangelista Lucas xxii, eo poculum se in sanguine, sed esse Novum Testamentum in sanguine, idest poculum nou ratione materii, nec ratione forma, nec ratione vini contenti, sed sanguinis ratione j jectu Novum Testamentum esse. R. i. Hic negat Biochmannus quod prius affirmabat. a. Eodem modori sensu poculum, sive vinum quod in eo .est sanguis Christi, quo tensu est No-
18쪽
xum Testamentum in hoc sanguine si autem non potest statui j, cum Testamentum nec de vino, nec de poculo, nec de salinii ne proprie&substantive possit assirmari. 3. Nequit poculum dici Novum Testamentum sangui rationei electu, cum nec ipse sanguis sit Testamentum novum sed tantum it
sanreuis Novi Testamenti, ut Matthaeus marcus habent. q. Non alios cnsu dicitur poculum Novum Testameninna in sanguine Christi, quam ideo quod si Novi cstamenti in sanguine
Christi sanciti sigillum Sacramentum. ARG. V. Id comeditur in Coena quod Christivi in manus suas sump-su Christus autem in manu sua sum it non corpu suum, sed panem. Except. Falsum est pronomine τοῦτο nihil nisi merum panemo purum vinum de gnari. R. I. Pronomine τοῦτο non possunt designari duo
toto renere diversissima, panis corpus, 'uae in unum compositζm&Θισα non coalescunt. 2. Si pronomen No praeter panem designat etiam corpus Christi , tum hic erit sensus Christi, Hic panis hoc corpus meum est corpus meum. s. Cum Christus nihil praeter panem sumpserit in suas manus, aut debuit substantive mutari postea in manibus Christi, quod no-Iunt Pontificiis concedere Lutheranis, aut debuit solus intelligi illo pronomine substantivo τουτο. q. Ipsi Lutheran contra Pontificios pertendunt hoc pronomine panem ipsum designari. Nec etiam Christus praeter panem aliud fregit aut dedit accipiendum manibus4 premendum dentibus suorum licet ex hoc pane fecerit Symbolumin Sacramentum Corporis sui.
AM G. VI. Christus in prima Coena visibiliter assidebat mensa,
sanguis exi a vasa sua nondum erat σι ius quare cum panei vino inpι ibiliter 2βparatim dari non potueritat in prima illa Coena corpus o san- ruis Christi: Adde nec hodie, cum nec sanguis ejus amplius effundatur, nec corpus sanguis separatim existant; tamen in sacra Coena nobis proponitur Christi corpus ut fractum morte,&sanguis illius ut effusus in cruce, cujusmodi nunc nec comedi nec ibi
19쪽
Exere r. Dirersos rasentia Christi modo bla portet disti, stere R. i. De illis jam dictum est. a. Absurde fingas Christi cor
pus praesens visibiliter suisse in mensa , minui ubiliter ac inex tensiain citra partium distinctionem in ore discipulorum singulorum. 3. Quod nondum est vel non amplius est, nullo modo praesens esse potest reali praesentia, per indistantiam loci. Sed Christi corpus nondum erat fractum, nec sanguis illius fusus in prima Coena jam vero nec illud frangitur, nec iste funditur. Qui ergo concipias corporis fracti, sanguinis fusi ullam talem
praesentiam, vel in prima Coena vel in hodierna. Excepi a. cum humanas natura o per humanam suam
nati ram agit, non tantumsecundum naturales o esse ales suas proprietates, verum etiarn quando quomoa vult secundam περ υ illis praerogativa qua humanitati ipsis ex postatica cum trina antone accesserunt. R. I. Nulla praerogativa accessit cam Christi per unio nem hypostaticam quae deleat vel auferat ejus naturales .ellentiales proprietates quarum deletio naturae negario foret, juxta
Theodoretum. 2. us huc insuper congessit Brochmannus, quod Christus sanguine suo redimat, justificet emundet peccata, quod vibicibus suis sanet, quod caro ejus vivificet, quod corporis sui contactu morbos abigat , quod aquis inambulet, per clausas januas ingrediatur, φαν fiat, statu corporali Spiritum Sanctum conferat, partim sunt falsa, partim aliena Non intravit per clausas an uas, sed postquam clausae filissent, nec sine miraculo, ingressus est ad discipulos: Non factus fuit. φα=Γ ablata suo corpori visibilitate, sed ejus praesentia celerrime subducta duorum Emaunticorum oculis Caro ejus non vivificat, sed Spiritus, teste ipsomet Christo Joh: vs,6 licet per carnem. Virtus morborum depultrix non inerat subjective ipsius corpori aut vestium fimbriae, sed ejus personae Nec a corpore manabat Spiritus Sanctus , quem se conferre corpore actione significabat Manebat corpori ipsius tetri, sua naturalis gravitas in aqua, etsi de facto neutrum gravitaret: QSod ejus vibiciabus sanguine sanemur, redimamuri, justificemur, purgemur, nihil deterit de essentialibus4 naturalibus humanitatis suae pro- α prieta-
20쪽
orietatibus, quae in sua passione salva manserunt Tatis apparuerunt. Sed his immorari praeter nostrum institutum scopum foret. Excepi. . Opponimus verba Insitutionis Edite, nam est corpus meum Bibite, nam est sanguis meus certi non esse impossibile apud Deum verbum ullum R. I. Non est quaestio de Potentia Dei, sed de institutione Christi. . Panem dici corpus binum sanguinem ejus, novimus; sed adversariorum sensu negamus, jure, cum illi tot repugnent argumenta. ARGUM. VII. Impugnatur sententia adpersa , tum prο-Πietate veri corporis, quod exteriori loco cingitur, sive quod certos pacto sibi commensurato circumscribitur, quod videtur ονψ, quo denique non potest esse simulo semel pluribu in locis tum ascensione Chrsi in coelosi ex hoc mundo egre M, tum reditu Christi ad judisium. Excepi. i. Non est essentialis plane inseparabilis proprietas corporuChristi exteriori loco cingi ct circumscribi. R. 1. QAod conrenit omni
humano corpori, debet etiam convenire corpori Christi. t. Augustinus tract. 3ο in Iob. diserte asserit quod corpus in quo resurrexit uno loco esse oportet. 3. Licet exteriore loco Aristotelico, idest superficie corporis ambientis prima cingi non debeat omne corpus, e tum tamen debet occupare spatium sibi coextensum madaequatum . . Quae in contrarium adferuntur a Brochmanno cap. M. q. b. de Christo θεανθ quo nos remittit, nullius sunt valoris Nam etsi nullum detur corpuι quod coelum contineat,occupat tamen coelum spatimn sibi debitum , in quo partes habet extra partes. Humanitas Christi per unionem hypostaticam, falso dicitur erecta supra quem vis locum; nam erat unita λο, in his terris, in quibus tamen sic uni tantum loco praesens erat, ut abesset ab omni alio Joh xi, II. I 3. 2I.Mait XX vGI, 6. Sedere vero ad dextram Dei, regnare est, quod pertinet ad totius personae Christi dignitatem, non adsitum vel ubietatem naturet humata , que: quo altius supra omnes coelos evecta est, eo longius abest a terra.
Excepi. a. Non flessentialis Christi proprieta esse ais con-