장음표시 사용
31쪽
dem demum modo panis est in cena corpus Christi ivinum ejus
sanguis, quomodo in cena corpus Christi traditur frangitur, sanguisque illius effunditur in remissionem peccatorum pro nobis At hoc non fit in Coena nisi significativeis commemorative. q. Cum panis substantia sua non sit corpus Christi, negari nequit eum esse signum, Iguram illius , ut multi Veterum loquuti sunt , adeoque Corpus Christi non proprie sed figurate quo sensu Brochmannus negare nequit etiam corpus Christi figuratum tro cum, idest figuram veri Corporis Christi pro nobis traditi&fracti, adesse in Coena, nisi neget cum Pontificiis panem in Coena remanere, aut sibi fingat panem hunc nec signum nec fguram esse ullo modo corporis Christi . Non dicimus corpus tropicum pro nobis traditum esse in mortem, sed panem vinum esse
guram cornrui sanguinis Domini nostri Iesu Christi, ejusque veri
substantialis, ut loquitur author librorum de Sacram apud Ambro- sinam lib. . cap. . . adest verum substantiale corpus Christi in Coena bifariam nempe significativeis commemorative in pane, quod est illius signum, figura item spiritualiter fidei digia
ne communicantium eoque vescentium ad salutem; sed non adest
localiter vel in distanter in cum 2sub pane, ut fingunt adversarii OS J II acceps pane, accipitur seu antia corporis Domini, bibito vino bibituri simus Dominis anguis. Etenim de eo quod Dominus
porrigebat Discipulusuis edendum, dixit Edite, Hoc est corpus meum. Extra autem omne dubium es porrectum esse panem, quippe de quo praemittitur , quod illum acceperit Dominin fregerit o di cipulis dederit. Iam ver si Discipuli praeter nudum panem non accepissent quicquam, vere non dixisset bristin, Accipite comedite, Hoc est corpus meum. Nam panu quocunque demum modo confideretur, non e corpua Domini pro nobis traditum. Res p. I. Accepto manu pane, accipitur substantia corporis
Christi, quo sensu panis dicitur esse corpus Christi, nempe significative commemorative. Etenim Christus hymbola ct ignaquae videntur appellatione corporis sanguinis honoravit, inquit Theodoretus Dial. i. contra Eutycri a Pies digne communicantes, non solum
32쪽
solum ore panem sumunt, sed fide mente substantiam corporis sanguinis Christi, passioni Domini communicando, o suaviter ut
utiliter recondendo inmemoria quod pro nobis caro eju4 rucifixa ct ulnerata t, ut loquitur Augustinus explicans quid sit manducare carnem Christi lib.3. de Doct. Chr. cap. ib. quo pertinet illud esset Groningensis de Sacr. Euch capta. Quod commemoratione re ci- muro abimuibus debilis ab Oipimur. . Ex toto sermone Brochmanni id tantum sequitur quod non est controversum, panem dicia Christo suum corpus. Id enim dicit suum esse corpus, quod accepit, fregitis dedit Discipulis. q. Nec aliquid praeter panem in
manus sumeres ore comedere debuerunt, ut vere dixerit Christus Accipite comedite. Hoc est corpM meuma quidem ille ipse panis est&dicitur corpus Christi Sacramentaliter, significative, ut Petra erat Christus i Cor: x,q. 3. Si panis quocunque demum modo confideretur non est corpu Domini, falso igitur Christus tradendo panem quem acceperat cla fregerat, de illo ipso pane dixerit eum
esse corpus suum. Etenim Sensu communicarent qui negant pronomen του . Hoc, ad panem pertinere, inquit Melancthon in quad. Epist.ad Ambr. Norbanunt, pagos . Epistolarum anno b 7 editarum. Nec de aliare quam de pane quem acceperat .fregerat, Christus haec verba proloquutus est, Hoc scorpin meum. Nequi vero panis vicem
subjecti sustinere per pronomen hoc in enunciatione Christi, quin illi quodam sensu debeat tribui quod si corpus Domini; ut domo abfuerit D. Brochmannus dum id negavit.
O B I. III. De pocula ita liquitur Christus ut planissime indicetia
ceatque in eo non esse tantum vinum, sed etiam sanguinem pro redemptione generis humani essusum. Hac enim sunt Servatoris verba apud Lucam xxia, uo. Τὰ το τ πIηριον est Novum Testamentum in m sanguine, λυπενυμ- κλυνομ ον. Vbi Iesu Chrsu Sacramentis ii instituto plani sima oratione monet poculum istud equo bibebam apostoli, poculum esse quod pro genere humano e bunditur in peccatorum remissionem. Certius autem est quam ut negari quoquam possit, poculum istud nec ratione materia formaque e quibus constabat, nec ratione vini quod continebat, sed ratione
sanguinis Christi, quod ex isto pocul cum in bibebatur, a cris νο-
33쪽
rari relίειαν pirambis susum: Ad enim est verbortim qua extant apud
Lucam explieatio, tradita a Matthaeo vi, ar .a8. Marco ιν 3 2 . ύ- cipiens calicemo gratiis actis dedit eis dicens, Bibite ex eo omnes ii enimesis guumen mori Testamenti qui pro siti essunditur in remissionem
Res p. I. De loco Luc.xxo, ro diximus suffcienter in vindiciis argumentorum nostrorum a Cum Lucae sensus accersatur ab aliis Euangelistis, ex illis satis patet estusonem apud Lucam non ad poculum, sed ad sanguinem referri. 3. Non possunt Adversari hic tropicas loquutiones declinare ut quod poculurn dicatur Novum Testamentum , per metonymiam signi quod illud poculum statuatur,juxta Adversarios, effusum in remisionem peccatorum, per metonymiam adjuncti quod istud poculo-Novum Testamentum in sanguine Christi effusum, ibi dicatur, tropo longe insolentiori cum nihil absurdius fingi posset quam id poculum quod estunditur, vel id quod e poculo effunditur tibi
oraliter a communicantibus. q. Si poculum Eucharisti cum statuatur effusum in remissionem peccatorum, habebunt ex eo Pontifici quo suum sacrificium Missaticum constabiliant cum ibi videatur esse sacriscium pro peccato, ubi fit non mere commemorativa, sed realisis proprie dicta sanguinis effusio in remissionem peccatorum . . Sensus Euangelistae planus est, oculum, sive vinum quod in illo erat, esse Novum Testamentum, in sanguine Christi, id est Symbolum & Sacramentum Noviis gratuiti Re deris, quod est sancitum in sanguine Christi effuso in remissionem peccatorum pro nobis plane eodem sensu quo apud reliquos Euangelistas idem poculum dicitur esse sanguis Novi Testamenti, idest signum & Sacramentum illius sui sanguinis quo sancitur Novum Testamentum, ut prius & Vetus sine sanguine sancitum non fuerat Heb: Ix,IT. I 8 9.ro . . Nec sanguinem ipsum Christi oraliter ebibi ex isto poculo, sed tantum illius Sacramentum, vel ex eo constat quod nec Christus proprium suum sanguinem, praelibando ex hoc calice, hausisse censendus sit, jocetur ab eo diserte genimen vitis quod ex illo hauritur Mati xxv I, 29. Marc: XIV, 23. Luc: XXD, I 8.
34쪽
Ο B I. IV. Vt dubitandi et miriimam pii jicionem praecidat Dei ρι-
ritus quo pari: ct corpus Domini, vinum o sanguis Domini, in usu hujus Sacramenti non in conjunctis ima , unitissimam illam conjunctionem ita nunciat Dei Spiritus per postolum Paulum i Cor:x, ly. oculum benedictionis cui benedicimus nonne communicatio 'sanguinis Christi, Panis quem stangimus, nonne communicatio es corporis Domihi λResp. 1. Etiam deho oco dictum supra in vindiciis. r. In his verbis Pauli tropus necessario est agnoscendus, cum nequeat praedicari proprie sed tantum figurate κοινωνia corporis .sanguinis Christide pane poculo a Sensus Pauli est perspicuus, panem calicem esse nobis signa , symbola pignora istius κοινωνί- quae caeteroquin in mystica intimaque nostri conjunctione cum Christo per Spiritum Sanctumis fidem consistit. 3. Istorum hominum foret nobis explicare quae sit major conjunctio corporis danguinis Christi cum panes poculo Eucharistico quam cum reliquis omnibus Creaturis, quibus caro Christi per Omnipraesentiam rubiquitatem sibi a λογω communicatam, ut volunt, intime praesens est Acti xvII, 28. q. Conjunctionem admittimus corporis Christivi panis in Eucharistia, relationis, quae inter signum, rem signatam intercediti substantialem vero distantem per contactum physicum aut proximam contiguitatem, supponered fingere postunt Adversarij, probare non possunt. 3. Cum separata sint, separatim sumantur , panis ioculum, deberent a se mutuo separari corpus Domini, sanguis illius ac separatim sumi, si talis unitio proximae contiguitatis corporis cum panes sanguinis cum vino, sit admittenda. 6. Quin oporteret Christi sanguinem extravas tum calice contineri, si ore bibatur ex ipso calice, cum id solum bibi possit quod liquidum & fluidum est. Quis vero sana mentis fibi persuadeat adhuc quotidie sanguinem Domini extra suas venas estundi ut epotetur a nobis & Cyclopico more ora nostra illo
Judicet nunc Lector , an hae ratiuncula Cl. Brochmanni debeant haberi pro invicta demonstratione, uti ipse loquitur, eaque
simplici Oima, noenita illius quam fingunt rorporis sanguinis Domini
35쪽
in cena, ex ipsi erbis institutioηis,nde desumpta. Sed transeamus ad reliquas quaestiones , in quibus nos cuin ipso erimus bre
QU.est. I. An tu verbis Christi, Hoc est Corpus
meum, si servandum i , an Per tropus it
a utiendus Iutherani, inquit ipse Brochmannus, pro srihementissime pugnanti, Nos posterius assirmamus. Ea autem nostr ruta duntaxat proponemus argumenta, quae Brochmannus utcumque attigit, conatus eli eludere.
ARGUM. I. ac enunciati est fgurata, quia copula duo i 'arata conjungit , sive quia disparatum, nempe corpua chrisi, de disparato, nempe pane, praedicatur. Disparatum autem de disparato non potest praedicari in recto casu, nisi tropice de figurate. Excepi. r. Fieri non potest ut ulla praedicatio sit tropica in qua nec seu 3ectum, nec praedicatum, nec copula, tropo modi catur. R. i. Eo ipso qnod proprie non possit praedicari corpus Christi de pane, debet vel subjectum, vel praedicatum, vel copula tropum sustinere. 2. Etiamsi non constaret satis accurate de sede tropi,sufficeret rem ipsam indicare evidenter, id tropice intelligendum. 3. Ipse Brochmannus fatetur quod Di 'arata nunquam des invicem praedicantur assemate, secundum ordinarium naturae cursum. Unde sequitur naturae cursum ordinarium immutatum a Christo, cum dixit Hoc est corpus
Except. 2. Ipsa Propossitionis hujuι Panis est corpus Christi, re Olutio, videmissime satur tropumflatu in subjec 2, Nam corpu per Meton miam ponitur pro signaculo Corporis cum tamen non signaculum corporis Christi, sed ipsum corpii Christi pro nobis in mortem traditum fit. R. i. Putem Brochmannum voluisse dicere in praedicato cum haec ipsa Analysiis eo ducat et Haec loquutii, Panis en corpru Christi, multo minus παφος est quam doctrina Ubiquitatis, Consubstantiationis. , Cum pronomen Isoc substantive sit sumendum, D 1 sup
36쪽
supponat pro pane , non potest alius esse sensus verborum Christi quam Hic panis est corpus meum haec vero propositio si resolvatur in propositionem secundi adjecti huic respondebit, Hic panissigni cat corpus meum: si in propositionem terti adjecti, isti, Hic panis est signum corporis mei prout dictum ab Augustino
cap. ia contra Adimant. Non dubitavit Dominus dicere , Hoc est corpus
meam, cum aret signam corporis sui. Q Tertulliano ante ipsum lib. . contra Marc. Acceptum panem. distributum scipulis corpii suum illum fecit, Hoc est corpus ineum dicendes, idest fgura corporis mei. 4. Nihil frequentius toti Antiquitati quam haec verba Christi, Hoc est
corpus meum, per illa explicare , Hic panis est corpus meum quod&ipsi Lutherani debent urgere contra Pontificios ad Transsubstantiationem evertendam. 3. Cum haec propositio, Panis scorpus
christi, falsi non possit argutis hanc habeat resolutionem, ut fateri videtur Brochmannus , panis es signaculum corporis Chrsi,
omnino tropica esse debet. 6. Non tamen inde sequitur signaculum corporis Christi pro nobis in mortem traditum esse, sed panem esse Signaculum corporis Christi pro nobis in mortem traditi cum ratio Grammatices exigat ut adjectivuin conveniat cum substantivo in casuis genere. 7. Si pronomenino id denotet in verbis Chtisti quod pro nobis in mortem traditum est, debebit panis quoque pro nobis in mortem traditus fuisse, cum panem etiam illo designari non negent Adversarij. R G. II. Propositiones ba, Hoc est corpus meum, Hic est sanguis meus , sunt pradicationes ratione dispositionis Logica impropria, in quibuι
praedicatum bubjecto tribuitur non ob internam ct essentialem coharentiam, sed ob externam relationemo analogiam. Excepto. Quando in propositionibus personalibus Deus homo, In Sacramentalibus autem panisi corpus Domini vinum ct sanguis ο- mim, res verea parata junguntur , non sunt radicatione Utata 'μη quadrent ad consuetas natura leges. R. I. Perperam haec loquutio a cramentalis, Panis es corpus Chri In confertur cum ista personalide Christo, Deus est homo: Nam in illa disparatum de disparato
37쪽
praedicatur, in hae non Licet enim disparata sint Deitas & Humanitas, tamen non sunt disparata respectu Christi, nisi in Schola Nestorij, Deus inomo: cum utrumque sit nomen ejusdem personae,non alterutrius tantum naturae . . Ex hac comparatione sequeretur unionem hypostaticam corporis Christi cum pane esse concipiendam per quam in unum suppositum convenirent, prout ex unione hypostatica λογου cum humanitate assumpta nascitur haec propositio vera de Christo, Deus est homo. s. Cum per Ubiquitatem carnis Christi, ea non sit minus praesens pani qui adlici coquitur in furno pistoris, quam ei qui frangitur in mensa pastoris, juxta placita biquitariorum, non minus de illo quam de hoc usurpari posset haec loquutio, Panis est corpu Christi. q. Hic gratis fingitur praedicatio nonu tata, quae non quadret ad consuetas natura leges, cum nihil usitatius sit in materia qualibet Sacramentali, quam signum nomine rei significatae appellari Exempla prostant Gen:
xv I, IO. 13. Xod:XO, II. 26. ιCOr: x,q. Heb: x, 29. passim: Unde Augustinus Q. p. ad boni ac Si Sacramenta quandam militudinem earum rerum quarum sunt Sacramenta non haberent, omnino Sacramenta non sent. Ex hac autem imilitudiηeplerumque etiam ipsarum rerum nomina accipiunt Sicut ergo secundum quendam modum Sacramentum corporis Chri sti corpu Christi est, ita Sacramentum dei, videlicet baptismus, des est. 3. Si praedicatio haec est inusitata, eo ipso magis erit impropria, ac per consequens tropica iugurata.
Except. 2. Fundamentum harum propositionum, personalium Sacramentalium, non est nuda quadam κε neo analogia alias quodvis
enum o signatum O qu pii relata de se invicem casu rectoi pocibus substantiris praedicari pulsent , quo salbum est; sed singularis o extraordinaria unio, fundamentum est harum praedicationum Nam duae natura
distarata in persona Chrisii junguntur assi mate, quia supra ct contra omdinem natura admirabili Dei, pensatione coalescunt in unam personam;
In Sacramento vero Coera, paniso corpus Domini, vinum ct sanguis Domini, de se invicem nunciantur, quia extraordinaria Dei institutione panis est communicatio corporis Domini, o vinum est communicatio sanguinis Dominio Cor:x, ib. R. I. Harum propositionum collatio est
Eutychiana, ut videre est in Dialogis Theodoreti. a. Duae na-D 3 turae
38쪽
tura in Christode se mutub non praedicentur; nec enim uspiam
dicitur, Divinitare Ivium is, aut viceversa Deus vero homo in hac nunciatione de persona Christi, Deus est homo, non sunt disparata, ut panis, corpus Christi. 3. Fundamentum 1llius praedicationis personalis, Deus est homo est uni hypostatica perquam duae naturae minum suppositum apiςα, ον coalescunt quod fingi nequit de pane, corpore chruli in cena Domini; nisi prout Dic.irn.iuo λογου admittitur jure inter de articulos etiam in Symbolum fidei recipiatur Impanatio Christi, amolituac uitiarundo inigero ejecta, illo nominatim lib. de Sacram. hoc vero lib. i. de Sac. cap. b. ita ut Berengari sententiam, quae est etiam Reformatorum,censuerint praeferendam: Isti sane errori, quem primum Pascha sus Corbeiensis invexit circa annum Domini 8i6. quo tempore coepit praesudi Transsubstantiationi, per agitationem hujusce quaestionis, Num id quod recipitur in EucharisIia sit necne corpua isod ex Virgine sumptum fuit; in illico post Rabanus Maurus Moguntinus Praesul, matramnus sive er-tramus Corbe tensis Iohannes Erigena Scotus, Amalarius,Heribaldus, aliique heroes Orthodoxa sententiae assertores, se cordate opposuerunt. q. Panis corpus Domini non enunciantur deseinvicem reciproce Dicit enim Scriptura panem Sacra Coenae esse corpus Domini, sed nusquam corpus Domini esse illum panem.
s. mod si reciproca nunciatio hic debeat esse , supponet nostram sententiam: ut si dixeris Panis in Eucharistia est signum corporis Christio Corpus Christi est signatum panis in eodem
Sacramento. 6. Fundamentum loquutionis istius Sacramentalis,
qua panis dicitur esse corpus Christi non est quaelibet χεας, sed relatio illa analogiaris similitudinis, ob quam signum maxime practicum, moraliter exhibitivum cie significata , illius nomen sumito sis inter panem Eucharistiaris corpus Christi ex illius institutione intercedit qua etiam factum ut panis esset, Iminru corporis Christi ioculum sanguinis ipsius, idest illius communionis nostrae salutaris cum Chriit pignus maceamentum . . Ex ejusmodi analogia, quaelibet signa relata quae in similitudine fundantur, de suis correlatis, etiam in casu recto, tropice
39쪽
pice possunt praedicari; si quis eminus videat fumi grandem globum, petat a suo vicino, Quid hoc est ille respondebit
proculdubio, Incendium esse. Si filius aevi conspectus fuerit similis suo patri, vel vulti, vel moribus, dicitur, Hic juvenis est ipsemet Maevius; quia sic ille humeros, sic ora ferebat. Tabulam pictam, Caesarem vocamus vel Alexandrum , quia ejus imaginem continet. R G. III. Verbum S in hac nunciatione Christi, Hoc est
corpus meum, non παρ siκως, sed μαν lii sic sumi debet o exponi permo SIGNIFICAT; prout loquutiones plurima sinules extant in acris: cujusmodi sunt, Petra erat Chri tu i Cor x M. Circumcisi est sedus Gen xvii,so. ip Pascha est transitus Exod:xii, M.ab Iris en foedus Dei Gen: ix,q. Septem vacca sunt septem anni Gen xLI, 6. Sabbathum est foedus Dei Exod:xxxi,ib. Operculum arca est propitiatorium Exod: xxv, 17. Sanguis IIIoedus Exod:xxiν,8 Victima sunt expiatio erit: iv,3 i. Ossa sunt domus Israel Ezech xxxpii, ii. Tu es caput aureum Dan: H, I S. Sacrificia sunt peccata Os iv, 3. Duae matres agari Sara sunt duo te lamenta Gai: iv,a . Haec enim sunt exempla que: ipse Broch
Excepi. r. Copula EST non potest ussinere tropum, di quia tropus
et I argumentorum Logicorum permutatio Copula autem ES non e I AD gumentum Logicum , nisi licite velis in quoris Syllogi m esse quatuor teminino , nimirum subjectum , praedicatum, medium terminum. copulam. I. Tropus non potest dici commode permutatio argumenti Logici cum sit affectio Rhetorica non Logica, permutatio synificationis in voce aut dictione. . Etsi verbum EST, ut Logice consideratur, sit tantum copula terminorum in argumento, non terminus specialis, id non impedit quominus Rhetorice vel Grammatice tropi sedes esse possit. Etiam in argumento Logico verbum EST, potest alium usum sustinere quam merae copular ut in hac en unciatione, Deus EIt. q. Cum aliquid hoc vel illud esse dicatur quandoque, non ὐπασικω 4 substantive, sed tantum μανli κως atque significative, illa vocula debet intelligi pro
40쪽
pro subiecta materia. mamvis nihil Logice significet quia
Logice loquendo, neque verbum est neque nomen, tamen Grammatice verbum est, quod vel in propria vel in tropica significatione potest usurpari. Except. 2. Misis circuitionibus 9 curiosa disputatione, an exempla
adducta ad rem faciant, quo labore desun ti junt alsi, Hunnius, Gra- verva, Me verus, Esto dentur innumera exempla in Scriptoribus Sacruo profanis in quibus, EST usurpatur pro SIGNIFICAT, inde non potes con ici quidquam incommodaturum nostra causa, ni Uendatur hanee se per eluam verbi EST Migni cationem, quod ne in quidem concedunt Adpersari, aut indubitata ct invicta a serantur cause ob quas in sacra Coena institutione το EST per o SIGNIFICAT necessario explicari debeat, tra nondum prolata sunt, nec proserri possunt. R. I. Bene est quod ad Circuitiones non necessarias referuntur quae ab aliis disputata sunt de significatione hujus vocis: claudamus ingenuitatem Cl. Brochmanni, qui missis suorum vitilitigationibus, bona fide agnoscit duri innumera exempla in Scriptoriis Sacriso profanis in quibus et EST Uurpatur pro SIGNIFICAT; in quo suos eis neros Gra- veros, Hunnios, deserit et Hinc ergo sequitur praecedentem exceptionem evanescere, Min ea enunciatione in qua EST sumitur pro SIGNIFICAT, tropum in copula collocari. 3. Non est necesse ad nostrum argumentum, ut eodem sensu semper id verbi usurpetur Satis nobis est quod alium sensum non possit
hic obtinere Cujus rei sequentes adferimus rationes; I. Panis
non est corpus Christi substantive ergo significative. II. Eodem sensu panis est corpus Christi, quo sensu poculum est NovumTestamentum in ipsius sanguine,item, οινων α sanguinis ipsus: at id est significative, non substantive. III. Id exigit indoles natura Sacramenti, cujus essentia ac formalis ratio est χετιὰ ἡ&significativa. IV. Eodem sensu illa vox sumitur in aliis loquutionibus Sacramentalibus. V. Non est vox alia apud Hebraeos
Syros, qua lingua Christus loquutus est, quae sumatur pro Significat. I. Idem erat usus illius vocis inritibus illis Paschalibus quos Christus traduxit ad hoc Sacramentum Dicebat enim