장음표시 사용
141쪽
nasset Pr tor, uel absolute actum impugnasset, sine s lemnitatibus non s ubsisteret: & hoc est, quod ibi Iur1L consili tus intelligit, quod probabilius eli, cum in solenibusad his,quq pertinent ad iuris rigorem rusticitas noexcuset Bald. & reliqui in l. iuris C. qui admit. probatur igitur in eo s. potius unus ciuis regulam limitans, ut omissio sblemnitatis non uitiet, quando dispositio eam inducens absolute actum non infirmat, sed causa cognita bEt hic uidetur uerus intellectus illius .
sententiams. pertinere Isi quis ex argenta sis de edendo.
REQUENTIORI scriptorum calculo receptum est adhoc, ut aliquis rationes edere compellere possit duo requiri, ut eius intersit, describendi mandatum intercedat. Glos. in l. praetor in uerbo meum. st. de eden. quam sequitur ibi Barri&Dec. int. I. C. de eden. num. IO. nititu I q; praecipue haec opinio. l. si quis ex argentarijsA pertinere. 1 . de edend. ibi pertinere uidetur ad me ratio si me mandante tractaueras. Ego uero semper existimaui satis esse interesse ad hoc ut argentarius possit compelli edere, dummodo calumniae evitetur suspitio l. si. quis ex argentarijs f. exigitur eod. tit. Paragraphus autem pertinere, non uidetur recte a Scriptoribus accipi. Verbum cnim
142쪽
ratis duo in hac materia significat primo computuiri. secundo negociationem ipsam, & in hac significatione in eo g. pertinere accipitur, ut sensus sit, ita demum videtur ad me pertinere ratio, idest negociatio, si modo
eam tractaueris me mandante idest dummodo eam administraueris me mandante, quasi quod hoc unum sit satis administrare me mandante ad probandum interesse. Nec d ebent illa verba tractaueris rationes exponi iseli scripseris rationes, sed administraueris negotia: Probaturque hic intellectus primo in rationem, qui proxime praecedit , ubi Iurisconsultus Vlpianus definit rationem, ut ex sententia Labeonis sit negociatio ultro citroque dandi, accipiendi. Vnde apparet ex eog. proximo praecedenti, quod verbum ratis pro negociatione accipitur: inquunt autem praecedentia in proxime sequentia i quisquis.is de lega. iij. Secundo hoc idem probatur in l. quaedam eod. tit. in princi p. ibi cum procurator res , rationesve nocti as admiuiarauit, ideli nostra
Pegocia. Cicero in oratione pro Cluentio. Nemo cum eo rationes contrahebat. Plin. lib. vij. cap. x v i. in filio Corneli, Taciti equitis Romani Belgicae Galliae rationes procurantis,idelimgacia, unde apparet in L pertinere accipi rationem pro negocio , & tractare pro administrare non
scribere. Neque obstat illa dictio si modo , quae videtur conditionem significare, quia est loquendi modus a tureconsulto usurpatus in nac significatione ideli si uel tractaueris me mandante, ut sensus sit, ut supra dixi, ut vel hoc unum sit satis ad intereste probandum : describitur ergo unus modus et quo potes
143쪽
ratio ad me pertinere, pertractationem, seu adminia strationem: requiritur enim,ut in administratione suscit mandatum, atque mihi haec satis uiden tur ad eumspertinere.
Prafecti uitris, diseritur an diferant inter si iudicare, iubere, , dare Iudicem seu mandare Iurisdictionem.
c P. V.C RIBUNT plerique haec inter se differre
iubere,iudicare, & mandare iurisdictione, ua riasque disterentias a glossis acceptas enum ran t Bar. oc A lex. in l.more sfde Iurisdi. omni .Iudi.quae tamen omnes eleganter i Bellono Casalensi in tracta.
de oss. eius in princi p. refelluntur, & quod mandare,dc praecipere non disserant,sed ex re disserentiae descendat Hl dobrandi . tradit Institu. de Attilia. tuto,sed hoc iure prope fine,atque haec ex sententia Decij. Una tamen est reliqua, quam Bellarinatus Senensis in ea Rubr. considerauit, quam ipse parum tamen sceliciter tollere conatus est. Nam iubere iudicare potest ille, qui iudicare non potest. l. fin. E. de om. Praefec. urb. ubi dicitur Praefectum urbis terminos urbis egrediente potestate non habere, sed posse iubere iudicare . Ego uero arbitror illum tex. male intellectum multas difficultates in iure, err oresque uix ferendos intulisse. Passim enim ita intellisunt, quod Praesectus urbis, ubi terminos urbis egressus
144쪽
sus est licet iudicare non possit, mandare tamen possit. ita Bar. Bald.3: reliqui intelligunt. Hinc Bald. ibi infert inspici locum ubi actus fit, non ubi mandatur. Sedi, comnia ab illius legis mente aliena sunt cuius uerus hic, α germanus eth sensus, quod Praefectus habet potestate extra urbe, usque ad centesimum miliare. I in in tio cod. tit. Potestque iubere iudicare extra urbem, id-elf, ut is qui Iudex datus est extra urbem iudicet: Praefecto tamen in urbe manente. Verbum itaque extra urbe, non debet ad Praefectum urbis referri, sed ad eum qui iudicaturus est, alias absurdum est, Pr fectum urbis terminos egres uiri posse alteri iuris lictionem tribuere, quam ipse non habet. l. obseruare s. post haec eod. tit. Rati ol dubitandi in hac lege fuit, quia si Praesectus egressius temat nos potestatem amittit, uidebatur difficiale, quod alteri extra terminos constituto nollet mandare iurisdictionem. Ex hoc uerissimo intellectu differentia illa tollitur inter iubere iudicare, &mandare iurisdictionem quae uidebatur hac lege probari, illatus Bal di corr illi,cuimmo potius inspiciatur locus ubi mandatur, quam ubi iudicetur . Iurisdictio enim Pr fecti urbis usque ad centelimu lapidem extendebatur L L. Linitio eod. tit. dummodo non egrederetur terminos ciuitatis . Tunc enim amittebat
145쪽
si dictuin de 'st. , pote late, ut in Decretal, bus , ἔν cur non de o p. delegati.
ta R. ub. exr de offi. deleg. cur sit quod haec
Rubri. sit inscripta de ossicio tantum , de in Decretal. aliter de osti. 55 potesta. Dec. in Rub. ex.de Off. 5 potest.iud.deleg.tres opiniones refert, aliam addit Bolognetius in Rub.st.de olfi. eius num. 47. cd alia mihi uidetur planissima, Se uerissima, quia uerbum potestatis ad Iudicem relatum significat Imperium l. potestatis ubi Alcia. E de uerbo. signis. quCd imperium ad delegatum non pertinet l. I .s qui mandata h. eod.sed in iure canonico fuit dictum de os s. de potestate, accipiendo potestatem latissimae pro qualibet facultate c. a. de bigam. Ideo dixerunt de offitio, pro excrcitio iurisdictionis, & potestate pro qualibet facultate etiam nudi ministerij, uti de pr dicatore, de quo habetur in c. f n. ext. eod. An potius, quia iure canonico possunt ea delegari,quae sunt imperij, ut not. in c. quod sedes deos lic. ordin. ideo uerbum officij in Decretalibus significat iurisdictionem, uerbum potestatis significat imperium , quod iure ciuili delegari non poterat l. I. secundum comunem intellectum, de ossi. eius. Sed cur inscripta Rubrica non est de ossi delega. ut in Decretal. Arbitror ideo non esse factam inscriptionem de ossi. deleg. quia proprietas recti sermonis,cuiuSIurisi
146쪽
Iurisconsulti studiosi erant hoc non patiebatur,quae postea Decretalium tempore paulatim intercidit. Addo' debuisse potius de officio delegatarij dici exemplo ma
de ossi. uicar. esse ordinarium AIqιIIratum non delegatum Iudicem. Ce P. VII. LCIATUS lib. r. Paradox.cap. I 2.putat Vicarium de quo in hac Rub.C.de osti Vica. agitur, esse delcratum, hincq; argumentatur delegatum ordinatio Iudice esse nobiliorem: erat enim
nobilissimus, primusque poli Pr sectum pretorio. ALCiatum recentiores interpretes reprehendunt, asseruntque Vicarium esse ordinarium Iudicem: nulla tamen
certa probatione, aut graui argumento. Ego quidem ita arbitror id esse uerissimvira, Vicarium ordinarium esse,ut fatetur Alcia.in Rub.de ofh.ord .nu. a.licet in Paradox.disputationis gratia aliud quadost, soli scii Q dprimo probatur, quia Delegati ca natura eii ut ab eo coitituatur cuius uices gerit.Sed Vicarius de quo agimus a Prencipe cotti tuebatur, gerebat aute uices Prae Etl. l. .s hi quibus ii de leg. 3 .ibi a Pr secto praetorio,vel ab eo , qui ulce eius cognoscit ex midatis Principis, 3c Volsag. LaZics lib. 2 c-. .comenta R ip. Romana efert Cassi odorum lib. 3.υai ai in epistia Gem ubi iniquit ortu te righeloiuno Ira iniit ι ati Iorizas. Igitur no eli delegatus au ab S r uno
147쪽
uno constituatur, & alterius uices gerat. Secundo delegati nullum habent titulum Magistratus, & in nullo dognitatis ordine constituti erant, nihil habebant proprium , nec insignia magistratuu , cum Vicatij haec omnia haberent. Dicebatur enim primo spectabilis, secundum Marianum, quem Volsin supra citato capi te refert, qui addit Correctores Apuliae,&Calabriae, aliosque sub Vicario urbis fuisse, dicebaturque habere imperium,ut ex instriptione lapidis Vol has rumati erat enim scriptum. et icita haliae , quae potestasse adicto uiro attribu ta , & quς sequuntur. Habebantque, Vicarij proprium ius,
ut Cassi odor. lib. 8. Variar. his uerbis tradit agentiam mos est , sic ludicum uoluntatibus obedire, uisuas non habeant dignitates splendent mutuato luminerarituntur uiribus alienis: ss, quadam imago in illis uidetur est ueritatis, quiproprij ην
habent iura fulgoris autem Vicamus diceris,intua priuιlegia non relinquis , quado propria est iurisdictio, iae datur a Triscipe, habet enim cum Praefectis aliquam portionem Partes apudi te Fub Praetoriana aduocatione configunt. Vice sacra sententiam dicis. Tertio Vicarios esse ordinarios Magistratus, illud uehementer probat, quia semper aequiparantur comitibus Orientis, & fere pari iure iudicantur, ut uidetur colligi ex l a Proconsulibus, & l. praecipimus. C. de appet Comites autem Orientis habebant ordinariam potestatem I. quicunque C. de procurat. Bellon. intracta. deost eius nume. , Quarto Coras lib. 3 Miscellan. c 3 . probat, quia Vicarij pupillis tutores , S: adultis curatores dant, & ad alienandas minorum facultates decreta interponunt i suggerente C. de Octi eius, qui uicesia
148쪽
Quae omnia mandata iurisdictione non transferuntur. Sed haec opinio superioribus quidem probatur, nam quod ad hoc ultimum Corasiij argumentum pertinet, manifeste aequivocat inter Vicarium ,& eum, qui uices alterius gerit , de quo agitur in dic. I iuggerente, cum hi inter se differant.
e P. VIII. B Iudice dato appellandum est ad Iudicem
dantem l. i. ff. quis, & a quo, ubi uero mandata est iurisdictio,ad superiorem mandantis aPpellatur. Soc. post Oldra. S Cuma. in d. l. 1. &Moderiequuntur in Rub. V. de ossic. eius, ita ut arbitrer hanc hodie communem esse sententiam: siimmaque Tati hanc suadet. Nam qui mandat Iurisdictionem,eam use detur a se abdicare, seu uerius communicare, nam i tum octicium iuris dicendi transit in Delegatum .L I . Ddamus. U. de fiaspec. tuto. & sic ille in totum representat
personam des antis l.fin Caibi de apud quem. Vnde si appellaretur quasi a se ipso ad se ipsum appellaretur, cotra c. si contra, de ossi delen lib. 6. uidetur enim idem esse tribuqal , ideo ad stiperiorem appellandum cis Vbi uero datur Iudex, quia tantum iudiciarium munus traifertur, non iurisdictio .l a Iudice C. de Iudic. ideo appellatur ad eum, qui Iudicem dedit.
149쪽
Sed hanc opinionem, immo vero legis decisonem,lexij eod. tit. perturbat, ubi videtur probari a Legato Procon sulis appellari ad Proconsulem, cum tamen conet Legato totam iurisdictionem ma dari l. cum Praetor. f. is quoque Is de iudi . l. I .f. damus T. de suspec. tutor. l. cognitio. U. de oss. eius. Varia referuntur a Scriptoribus ad hunc obicem tollendum . Alij dicunt Legatum Proconsulis habere propriam Iurisdictionem, postquam ei mandata est, unde in eo esse speciale putant. Mihi alius uerior illius legis ij sensus uidetur a scriptoribus sarum animaduersus , nam in prima parte dubitatum tuit, an possit aspellari a legato Proconsulis, nec mirum, cum alibi dubitatum fuerit, an a Proconsule posset appellari la Proconsulibus C. de appella. determinatumque fuit, a legato appellari posse, nec dicitur ad Proconsulem. Intel ligo itaque ad suum Iudicem, qui erit idem, ac si appellaretur a Proconsule . Mox subdit: g si h lotam indixerit poterit de iniquitate Proconsul cognostere, 6, quod optimum erit latuere. Non quidem per appellationis uiam. Sed q ita mulcta est eius naturae ut pendeat ab arbitrio ius d1centis , & a uoluntate eius ueniat, qui mulctam dicit. Neq; enim est a lege posita specialiter, tri poena l. aliud est fraus E de uerbo. signiti.&is,qui mulctam dixit, osticio subiunctus non est, &ideo eam reuocare potest l. illicitas in si. Ede os s. Pr id. licet in poena secus sit: quod si ultra rationem, &fines impositos q is mulctam dicat, appellatione non est opus, cum tamen aliud si in poena Alcia. in d.l .aliud est fraus V. de uerbo. signis. Cu
150쪽
ergo mulcta huius naturae sit, ut minui possit, remittique ab eodem Iudice ; non mirum est Proconsulem non ut appellationis Iudicem, sed tanquam eundem Iudicem posse mulctam a Legato suo inflictam minuere,& remittere. sensusque erit legis appellari a Legato potest, sed si mulcta indixerit,appellatione non erit opus, cum Procon siil possit cognoscere, &quod optimum iudicauerit statuere sine superioris Iudicis additione . Haecque mihi longe probabilior interpretatio uisa est , quam illae, quas Socin. in l. I. st. quis, S a quo post C man. refert. Unde non placet quod Bolognetius clarissimus nostra aetato Iurisconsultus tradit in Rub. st. de offic. eius ubi negat idem esse tribunal Legati, & Procoru-sulis. Neque his astentior, qui conantur ueterem lectionem expungere, & aliam addere, appellariiὶ Legato Pr congulpotest, cum ueteres omnes Codices habu Tint a Legato Proconsulis, & legisse