장음표시 사용
142쪽
lis tum acutis, praesertim in iis ubi morbos debilitas quod minime rarum est animi calore oriri vel ingravescere Visa est. I 124. Neque solu aer frigiduluS, aut umniversae cuti admotus, aut in pulmone per spiritum receptus, talem vim roborantem
habet, et hoc consilio a medicis praescribitur aqua etiam frigida simili facultate, sed saepe haud parum validiore, pollet, et merito in magno usu et aestimatione est. IIas Aqua imprimis frigida pro potia
hausta, vel potio quaelibet tenuis et Irigi dula in ventriculum recepta, vi fua robo rante et refrigerante simul prodesse potest; et revera haud raro profuit in variis morbis, cum acuti tum vetustis. Verisimile etiam videtur, vires et usum frigoris hoc modo adhibiti, nondum satis cognita et
explorata esse. II 26. Saepius vero, et majore cum bene
ficio, usus balnei frigidi pro roborante remedio
143쪽
medio pretescriptu est ejusque saluberrimi effectus in plurimis morbis tam bene jam sunt noti, ut nemo medicorum de iis dubitare possit.
II 27. Frigus autem per aquam corpori admotum, aut in Ventriciatum receptum,
eo majore Vi Pollet quam aer seque frigidus, quod per materiam tanto densiorem
calor corpori multo promptiu aufertur,
et onmes igitur effectus frigoris, tam boni ouam mali citius et fortius inducuntur. Quapropter id semper omni cura caVendum est, quandocunque lavatio frigida tenda est, ne frigus vel nimium sit, vel aeger in eo nimis diu maneat; sin minus pro robore infirmitatem sibi comparabit II 22.); nam frigus, ut nimia experientia eo sanorum et aegrotantium jam probe compertum est, si valde intensam fuerit, vel diu continuatum, quamvis haud adeo
'intensium, Corpus mirum in modum dehim litat, et fame tremores, et aliquando paraly sin et nonnunquam demum mortem, in ducit.
144쪽
ducit Pari ratione, idem sedulo observandum est de potione frigida nonnunquam enim debilitare, et sic haud parum nocere, Visa est Io3I.); neque profecto defuerunt exempla hominum, qui, quam vis fani, et quidem robusti, brevissimo tempore post haustam multam frigidam subito
II 28. Nullum vero frigoris punctum gradus ve definiri potest, quod omnibus aegris aptum sit qui lavatione in aqua frigida uti debent nimirum quod multum variat in diversis hominibus, et in iisdem, diversis temporibus ; quodque pendet a
constitutione corporis, et natura morbi, et statu praesente, et demum a consuetudine singulorum aegrotantium. II 29. Scire tamen juvat, id frigus non nimium esse, neque nimis diu continuatum, quod brevissimus tantum artuum tremor, et brevi rubor, et postea calor, et humor, aut mollities saltem, cutis, et vigor musculorum,
145쪽
et bonus cibi appetitus bonaque Concoctio, et animi hilaritas, Xcipiunt contra, nimium esse frigus, vel saltem nimis diu adhibitum, quod magnus et diuturnu membrorum tremor, et vultu et cutis pallor, et frigus, et siccitas, et artuum imbecillitas, et spiritus demissi, et ventriculus male affectus, veluti nausea aut appetitus defectu,
II 3o. Saepe etiam cum aegri balneum frigidum solitae temperet, puta graduum quinquaginta, propter haec incommoda II 29. , primo cum tentant tolerare nequeunt, si aliquantum calidae cum frigida aqua balnei commistum fuerit, id una bene tolerabunt, et consuetudine IIII.)vel paucorum dierum, subducta paulatim calidae copia, eo usque pervenient, ut bal ne quam frigidissimo non modo sine incommodo aut periculo, sed cum insigni beneficio tantur.
II 3I. Verisimile est balneum frigidum Vo L. II. pro
146쪽
Pro roborante remedio prodesse aliqua saltem e parte, per stimulum illum vehementem quem subitus descensus in pisecinam gelidam universo corpori dat, quique et genru nervosum probe Xcitat, et vasa quae sanguinem Vehunt, et una cum iis cor ipsum, ad validum motum incitati; unde expeditior sanguini motuS, et XCretio per cutem liberior, et quotquot ex his
beneficia accipiuntur I IO8.).113 Quod si ita res se habet, tum satis perspicuum erit, lavationem frigidam
ii maXime profuturam esse qui parum diu in aqua manent, neque in ea natant, sed vel semel tantum sese in eam praecipites dant, vel iterum iterumque, prout Vires
tulerint, id repetunt; nam sic quicquid boni a stimulo tanti frigoris sperari possit
obtinebitur, neque vi eiu sedans atque infirmans II 27. corpori nocere poterit. 1133. Quod victum vero attinet, haud verbis opu est, ut probe constet, idoneum cibum
147쪽
cibum, tempestive assumptum, et bene
concoctum, OPPUS humanum prae omni bus aliis rebus roborare. A natura enim ita fabricata et constituta sunt corpora nostra, ut proprii actionibuS, cum Voluntariis, tum quoque invitis, quaeque ad vitam ipsam retinendam prorsus necessariae sunt, brevi exhauriantur et infirmentur; neque aliud fere tantae debilitatis remedium a natura fuggeritur, quam bonu et nutriens cibuS; neque alio fere opus est Saepe etiam quum corpus, aut longa inedia, aut gravibus laboribus, aut vehementioribus morbis, 1ve acutis sive vetustis, aut magni exinanitionibus, praeter modum exhaustum fuerit, adque summam et peri
culosissimam debilitatem redactum, bre vissimo post tempore, ope tantum idonei cibi, quam plenissime convalescit; et in
tali statu, alia remedia, saltem omnia me dicamenta roborantia, utcunque bona et efiicacia, parum omnino proficere potuissent. Praeterea, experientia athletarum satis compertum est, homines certo Vietus et genere
148쪽
genere robur praeter naturam ingens, et vix credibile, et quasi morbosum, sibimet posse Comparare quod non verisimile est validissima quaeque medicamenta roborantia unquam fuisse effectura, quamvis vivendi ratio quod ad omne alia re prorsu eadem fuisset. Iste autem corpori Vigor et robur quem athletae acquirunt, adeo pendet ab ejus plenitudine et tempestivo alimenti subsidio, ut si hoc strenuissimo cuiquam pugili per duos tresve dies fuerit negatum, solutis lacertis, viribusque subductis, membra sua aegre trahenS, non modo non ad palaestram, sed ne quidem ad levissimam corporis Xercitationem, neque ad communia vitae officia, valebit. Iaalis RUtem victus aegris exhaustis atque debilitatis pro roborante remedio sit praescribendus, exciam 979. et seqq. dictis perspicuum fit praesertim si memoria tenemus, id genus victus corpus m*Xime roborare, quod simul partes ejus solidas, music losiaque imprimis, optime nutrit et firmat, et Vasa
149쪽
vasa sanguinem vehentia bono et denso cruore implet. II 34. Pari fere ratione ac bonus victus, satis large assumptus, et bene concoctuS, ad corpori vigorem et robur conducit, aliae quaedam ejus functiones variis modis ad eundem effectum conducere possunt; nimirum quarum nullae non ad sanitatem, et
ideo ad vigorem, vel necessariae vel saltem utiles existant, nullaeque fere laedi aut impediri possint, quin brevi vires corporiSplus minus collabantur. Hic autem sat fuerit unam ex iis siquidem functio vocari possit memorare, quae proXime Post subsidium idonei alimenti ad robur cor
Pori maxime necessaria est, forsan etiam Vix minus necessaria quam nutrimentum ipsum, quaeque si fuerit impedita vire musiaculorum mirum in modum attenuat somnum scilicet, vigiliae justa per intervalla succedentem. Inter vigiliam enim, quamvis Parum actuosa vita fuerit, vires satis subito exhauriuntur, ut sanislsimi et robustiss1
150쪽
mi in se ipsis probe possunt experiri; se-groti Vero, et jam imbecillis, longa vigilia
ita nocet, et corpora ita debilitat, ut nihil magis eosdemque saepe somnus praeter omnem spem et fidem, nisi minime rara res esset, reficit roboratque Reputandum quoque est, vires, forsan antea labefactas, Per somnum renovari, et in sanis quasi integrari; et etiam magnum illud dispendium quod longa vigilia effecisset non accidere, somnumque igitur in morbis duplice ratione prodesse, et conservando quod virium superesset, et reparando quod defuerat atque decesserat. Quapropter eo minu mirum erit, Varia remedia quae somnum in variis morbis alia atque alia ratione invitant atque conciliant, ad corpori robur quodammodo, vel egregie fortasse, conducere, qUam-Vi proXimVS et generalis eorurn essectus sit, id haud parum infirmare qualia sunt, remedia quaedam emollientia et laxantia,
nonnullae XinanitioneS, et demum medicamenta aliqua quae Vocantur narcoticia, V