장음표시 사용
51쪽
cum neque febri Vehemens, neque calor magnus, neque sitis immodica, neque signa multae putredinis, adsunt, sed ingens debilitas, a longo morbo, et diuturna inedia, Valde urgent, et aegri ipsi carne appetunt; quod profecto raro accidet nisi profuturarsint vel si forte, propter delirium, aut taedium tantum diaetae vulgo praescriptae, caΓ-nes flagitaverint, quum hae, ProPter naturam morbi et statum corporiS, minus idoneae sunt, tum ipsa qua adeo cupi- Verant quamprimum gustaverint, statim fere fastidiunt, neque tantum Plerumque earum sumunt quantum corpori multum possit nocere. 999. Quod formam vero attinet qua tales cibi febricitantibus concedi debeant, id maxime observandum est, ut ita coquantur et Praeparentur, ut concoctu sint quam facillimi, et ventriculum quam minime onerent, et corpus Uam minime eXcitent aut calefaciant; quocirca raritas purae et solidae carnes, sive assae sive elixae,
52쪽
in acutis morbi permittuntur aegri S ui- mirum ad quas solvenda et concoquenda Ventriculus et intestina, ob infirmitatem, minus valent; et decocta vel juscula tenuia ex carnibus, vel juscula gelata, quibus paululum vini, et sacchari, et succi citrei, adjici solet, sise pius praescribuntur. Haec profecto satis idonea sunt, et quam- tum opus fuerit alunt, fortasse etiam plus quam solidae carne in statu adeo debili, et facile plerum Ue OnCOQUUntur, neque calefaciutat corpuS, neque sitim augent, ne que putredini favent, sed potius obsistunt, et aegris saepe gratiuam sunt.
IOOO. Cavendum autem, ne aut nimis
fortia aut nimia copia dentur ulcula excarnibu parata, ne Plia aeqUO alendo, CorpUS gra Vent, Vel proprio stimulo calefaciant. rseterea, talia juscula imprimis fortiora, nonnunquam Zgriu digeruntur ouam solida carne modica quantitate assumptae, et magi nutriunt, et ideo plus calefaciunt Ventriculus quo tu interdum
53쪽
tenuen fluidumque cibum male concoquit, tum propter fastidium talis cibi, quod si pe accidit 624.), tum propter defectum soliti stimuli, quem crastior vel solidior cibus ventriculo solet impertire. Quapropter et licet et oportet nonnunquam, cum propter statum corporis cibus ex carnibus idoneu videtur, solida carnes aegris, quamui adhuc febricitantibus, per mittere, quae interdum melius quam jus cula tenuia concoquuntur), Vel saltem cumjusculis tenuibus panem tostum clare, uxaliquid blidi in ventriculo sit intercium
etiam stimulantia seu condimenta quae 'dam, veluti cyathu meri, aut paululum 1alis communis, quamVi sua natura parum idonei), necesIaria fiunt, quippe sine quibus aegri cibum aut nolint sumere, aut, si sumpserint, nequeant ConcoqUCI C. Ioo 1. Medium denique locum inter Carnes et fruge tenet lac, cibique nonnulli ex laete parati I ac autem et fati nutriens est, et parum stimuli habet, et na-
54쪽
tUr acescens, non modo non putrescit ipsum, sed corporis putredini obstat igitur febricitantibus pro cibo et potu simul concedi potest, aut purum, modo non nimia copia detur), aut, quod melius est, quia
Purum lac et nimis alit, et ventriculo valde debili oneri esse potest, multa aqua dilutum, aut extracto suo oleo, seu butyro, tenuius et magis acescens factum aut de-mUm, quod optimum est, pro lacte ipso, serum ejus, sublata et rejecta Parte Coagulata, maXime convenit, scilicet quod aliquantUm alit, et multum reficit, et sitim temperat, et corpu refrigerat, et putredinem arcet, et alvurn leniter solvit. IOO2. Quod potum vero attinet, tenuissimus fere debet esse in morbi acutiS, et
subacidus, et frigidus, nisi in nonnullis
rari exemplis, in quibus, propter affectionem quanda in singularem aut ventriculi ipsius aut alius cujus vi organi, frigu tolerari nequeat), et qualis aegris ipsis haud insuayis sit; quaprQpter nunquam medicatus
55쪽
catus esse debet, sicut ollim mos erat, et etiam nunc est apud multa genteS. Quicquid medicamenti aegri conveniat, deturiis ut medicamentum, et modo et forma quain minimum insuavibus procul vero absint infusiones et decocta medicamento' Tum pro potu communi usurpanda, quippe quae sitim plerumque non modo non sedant, sed multum augent, et anXietatem intendunt, et nauseam et vomitum aliquando moVent, et Virecfrangunt, et alvi fluxum interdum inducunt nimirum aut propter fastidium quod creant, aegros a bibendo terrent, quum potu apprime necessarius esset, aut si imperante medico, copiose bibantur, tum ventriculo jam fastidiente et nauseante non Concoquuntur,me'
que per Vasta resorbentia a te ex intestinis hauriuntur, in anguinem deferenda sed haec et ventriculum distendunt retenta, vel calore et humore suo laxant, et selvunt, et infirmant, eorumque ideo munera impediunt, et generalem debilitatem mirum in modum augent. IOO3. Potus
56쪽
IOO3. OtUS Ver tenues, qualibus ania corpuS quivis modo calens reficiendia uae sitim restinguendam utuntur, febricitantibu quoque, et sine periculo, et Umomni commodo quod a medicata potione expectari potuisset, permittuntur a Uascilicet pura et gelida, vel quae super Λ-nem ostiam infusa est, vel cui paululum vini aut succi citrei mistum est, vel cerevi si nostra tenuis, vel liquor ille quem uisicoquunt, et Duas Ocant, omnia bona sunt contra Calorem, sitim, putredinem, at Vi
duritiem, debilitatem, cunctaque demum febris peculiaria indician nisi forte siquando, propter acorem in Ventriculo, aut alvi fluxum vehementem, acida et acescentia, qualia sunt vinum mixtum, et cerevisia, et omne liquore fermentati, minUS Onveniunt. Tum aliis jam dicti potionibus,
aut decocto avenaceo, aut hordeaceo, Ude nonnulli aegri amant magi et ultro Pellant, uti oportet. Observandum quoque est, O tu tenue fermentatos, Vel vini paululum cum aqua inistum, vel demum nonnUΠqHam,
57쪽
quam cyathum meri, aegri gratiora esse, et sitim melius et certius restinguere, quam ullus potu aquosuS; nimirum, quae Putredini fortiter occurrunt, et vires reficiunt; neque Vinum semper calefacere cor . PUS, sed nonnunquam plane refrigerare neque demum, Otu acescente alvi fluxum semper augere, sed eundem haud raro
IOO4. Denique potu febricitantium plurimum variari, et, aut ipsi petentibu S, aut tantum quem primo habuerant nauseantibus, mutari debet, ut ad libere bibendum quodammodo invitentur, suavitate potUS, et recreatione quam ex eo sentiunt; neque imperentur bibere ad arbitrium medici, ne nimis sumere cogantur, quod gravi incommodo, vel interdum periciato, non carebit), nisi propter delirium, aut stuporem, neque sentire, neque petere quicquam Possint; tum quidem de bibendo eo monere
58쪽
Ioos. Haec praesertim de cibo potuque aegrotantium in morbis acuti observanda. Quod vetustos vero attinet, quique febre vel prorsu carent, vel ex alio atque Primario malo febriculam quandam oriundam habent, hi saepe aliam longe Curam postulant, quamvis sane multa de diaeta
monita utrique morborum generi communia existent, neque hic igitur repetenda. Ioo6. Imprimis igitur insigne eos inter discrimen intercedit, quod dum in acutis cibi appetitus adeo deficit, ut metus aliquando sit, ne aegri, quibus morbUS Pepercisset, inedia absumantur; in quibusdam
vetustis contra, appetitu ade Valet, ut
periculum saepe haud leve a nimia corporis plenitudine fit scilicet quum propter naturam morbi ventriculi1 aut non laborat, aut quum ita Incitur ut appetitias minus infirmetur quam potesta concoquendi cibum, et sic inutili et nocitur Onere gravatur aut demum, iam appetitus pariter atque concoctio ciborum bene se habent, et
59쪽
et sic, instigante praesertim prava luxus consuetudine, tantum alimenti sumitur et concoquitur a debili et morbido homine, quantum sanissimo et validissimo cuiquam, plurimaque corpori exercitatione utenti, plus quam suffecisset; dum ille, propter morbum, atque infirmitatem, tali vitae genere, corporisque imprimis exercitatione, uti nequit, qualis sola tantum cibi onus exhalasse potuit, aut constitutionem ab ejus noxa defendisse. In tali igitur statu et vivendi modo, nil mirum si primus morbus ingravescat, aut novi et graviores morbi
IOO7. In multis morbis vetustis, veluti in sanguinis nimia abundantia, aut sanguinis profluviis, phthisi, paralysi, podagra, alvi fluxu, hydrope, lysteria, diis fia,
insania, carcinomate, melancholia, pilebia, strumis, sco buto, c. curatio vel omniS, vel magna ex parte, diaetae committitur; et innumera, et valde peculiaria, quae medici
de ea aegrotantibus dare solent praecepta, ad
60쪽
ad varias res, tum morbi naturam et originem, tum quoque aegra statum, spectare
1 oo8. Oportet imprimis cibus natura et copia talis sit, qualis et aptu sit alendo et reficiendo corpori, et simul non himis nutrimenti praebeat, et concoctu facilis sit, et nulla morbi indicia augeat, nec noVa mala inducat, sed morbosse corpori conditioni quantum fieri possit adversetur, et quasi remedio sit. Neque profecto levis momenti est, ut diaeta praescripta aegris ipsis non nimis ingrata sit; sin minus metuendum erit, ne medici de ea praecepta aut prorsu negligantur, aut Parnm CCurate observentur pauci enim tantam vim
atque constantiam animi habent, ut in his rebus quamdiu opus fuerit sibi imperent, morbique sanationem tam dura lege accipiant. Ioo'. Quod copiam cibi attinet, vix aut ne vix quidem definiri potest praeterquam enim