장음표시 사용
71쪽
antea adtulerat s omissam videliem fuisse illis Dominicis dIebus stationem ἰquum vespere praecedentis Sabbati sacri ordines magno labore conserebaniatur, ossietumque per multam noctem protrahebatur. In Hispaηia eoop riuntur in Adventu imagines moestitiae caussa. Saeculo etiam IX . apud aliquas Ecclesias omittebatur Hymnus Angelicus, & Te Deum laudamur in Dominicis Adventus, ut A MALARIUS testatur ia Supplemeato edito a MA-BILLONIO T. II. . exalector. In aliis tamen Eeclesiis Gloria in exeessdieebaturi sie in ordinatione WILLE BERTI catalauneam Episcopi eodem IX. Saeeulo celebrata fuit Missa Dominicae de Adventu Domini eum Ηymno Αngelieo. Ad saeculum usque XII. in Ecclesia Romana vetus mos celebrandarum eum laetitiae notis, vestibus albis, Hymno Angelico ad Misissam &e. Dominicarum de Adventu, Cl. THOMASIO perdurasse videtur. Re pugnat tamen V EZZOSIUS t. c. pag. zo. Nune aliquod tantum laetitiae signum eadem Fomana Ecclesia admiscet; quare etsi Hymnus Angeliiseus, & Te Deum laudamur omittitur, non tamen . ellelu a relinquitur. Quinetiam ea laetitia praecipue Dominica III. ostenditure permittitur enim Diacono , & Subdiacono, ut tunicellis ea die induantur 3 Cardinales vero a violaceis eoIoribus feriantur,& rosaceis utuntur. Immo ant quitus ea D mini ea ipsemet Summus Pontifex solemniter Missam eelebrare consueverat. AD VIGILIUM, Laudes , quibus Vigiliarum ossicium, seu Matutinum elandimus. Vide BOLLANDIANOS rom. V. Moi p. sy. ADVOCATOR. Vide mox V. AD vocΑTUs. ADVOCATUS Eeelesiae. A multis retro saeeulis magna, atque ex indignitas censetur est. Advocatorum, ve I Subadvoeatorum , hoc est Protectoruin alissa ius Ecclesiae: ita olim a BENEDICTO VIII. coronatus fuit HENRICUS PIUS Iaperator, praevia data responsione in atrio Basilicaeritisanae, quod advoeatus, patrosus di defensor foret Ecclesiae Romaηae.
olim tamen Defensores Eeelesiae Romanae Ab Advocatis , quos etiam Adv eatores vocabant, alii erant. Eorum mentio sic in Ordine Romaηo inter
Mabillonianos primo pag. 6. Vide Defensores, & quae nuper T. I. Bibliotb. P. Ferraris de his aduolavi. ADYTUM, locus templi secreti , ad quem nullis est aditus, nisi Si ordotibus. AEDITUUS, Custos aedis saerae, saerista. Infantibus ad Ecclesiam in rantibus . 4edituus primum sigηum foster, Concordia DUNSTANI eap. r. Sed S. PAULLINO ep. 6. Ostiarius est, eeelesiasticus ordos ait enim: ab AEDITU I nomine O incis optavi fuerim incipere servitutem . AER. Tribus velis Graeei sacra tegunt: uno discum, altero calicem, tertio, eoque majori utrumque simul: hune vero Aerem vocant, quia per modum aeris ei rea terram expansi dona ambie. AERA . Unde hoe nomen ductum sit, in diseeptationem eadit. ISIDORUS lib. V. e. s s. ab aere adcersis quod scilicet sub AuguRo universus orbis aes reddere prosetas est Reipublicae Romanae. Alii vero atque hi quidem verius ex tabellionum, aut librariorum oscitantia derivant. Quum enim Veteres annum hoc modo in Achis publicis consignarent : A vas erat Augusti caesaris ex. gr. quinctur , ac subiade compendii caussa idiapsum
72쪽
A E . IIpsam sigi Is A. ER. A. CAE s. exprimerent postea singularias illas A. ER.
R. in unam vocem tabelliones contraxerunt. Quo errore latius serpente,
quaevis annorum ab aliquo veluti capite deducta ratio primum ab Iiij panis , inde a ceteris Chronologis Aera voeari coepit. Tres porro apud liturgicos Scriptores Aerae celebriores sunt. Prima Niθε nica est , quae ab anno V. C.
DCCXVI. ante Christum XXXVIII., APPIO CLAUDIO PULCRO,& NORBANO FLACCO Cog., sumitur. Nam, Hispania in caesaris OCTAVIANI
potestatem a. superiore DCCXV. per Domitium CALVINUM Proeonsulem redacta , a Kalendis Ianuarii a. DCCXVI. Aeram sitam Hispaηi duxere. Quare si annis Aerae Christianae, de qua mox, annos XXX VIII. addideris, annum Aerae Hispanicae habebis; eontra si ex Aera Hispanica totidem, detraxeris , Annum Christi vulgarem invenies. Altera Aera est vulgaris, seu Christiana, quae etiam ab Auctore suo Diausio EXIGUO Abbate Dionysiiηa dicitur , eaque tempus, quod vulgo Natale Christi ereditur , designamus, quum tamen verus annus Christi natalis quatuor , aut quinque forintasse di sex annis illud anteeesserit. Tettia demum Aera est Discutiana, quae Ee Aera Marurum appellatur , Christianis oemptiis usurpata: initium autem sumit a die as. Augusti a. Aerae Christianae CCLXXXIV. quo DIOCLETIANUS Imperium auspicatus est. AGAPE, epulum erat, quod sumpta Eueharistia Christiani mutua inter se caritate celebrare consueverant. Nominis etymon explieat TERTULLIAN. Apolog. eap. XXXIX. coena nofira de κοmiae rationem sui osteηdit tvocatur enim αγαπη quod dilectio penes Graeeos est, . siquidem inopes quoque refrigerio Mo Iuvamus. Triplex porro Agaparum genns NΛZIANZENUS indicat celebri ii Io disticho repulum NATALE adieas eum pluribus, aut quod
FUNEREUM est, mel quod CONNUBIA RE petenr
Ad Natalitias Agapas, quae in natalibus Sanctorum diebus agebantur ἰrefer quas in dedicatione Ecelesiarum habitas fuisse ex S. GREGORIO M. distimus lib. I. ep. q. ad PETRUM Subdiae. Ad eas nonnisi qui Ecelesiastiea communione gauderent, admittebantur. Nequid vero minus sobrium, honestumque in illis contingeret, Praesdes cavebant, quos Epist pos loeorum fuisse, aut certe Presbyteros pronum est conjicere. Temporum tamen lapsu a primaeva caritate ac puritate quum paullatim dc seci iasent, illis Concilia, ut Laodicenium Can. 23. , carthag. III. cap. 3 ., Antiasiodor. Can. 9., vel Episcopi, quemadmodum teste S. AUGUSTINO lib. VI.co . eap. 32. Mediolani S. AMBROSIUS, abrogarunt. In GELASIANO S eramentario T. G. Thomas. Oper. p. Is r. exstat Missa pro his, qui agapefatiunt, nempe qui pauperes convivio reficiunt. Saepe tamen, praesertim in Hiis Patrum, Agape usurpatur pro eleemosyna , seu parte aliqua, quae ex earitate egenti datur. Eodem sensu aecepit TERTULLIANUS ad Mar- res eap. 2. , quae justa fuηt, inquiens , caro non amittit per euram ecelesiae , er agapen fratrum. CASSIANUS quoque Coll. XXIV. cap. II. agape alienae operationis opem voeat largitionis alienae. MAGA PETΛE, dictae etiam devotae synifactae, subintroductae , Vir neserant Deo sacrae, quae spiritalis solatii obtentu vel eum Clerieis habita-B 1 bant ,
73쪽
hant, vel eum Monachis similiariter versabantur. Eal patres; cumprimis S. CYPRIANUS pluribus epistolis, S. HIERONYMUS ep. XX H. ad Eustoch.
de custodia Uirginit., S. Iobaenes CHRYSO STOMUS duabus orationibus vehementer insectati sun est Concilia, ut Anoranum Can. I s. & Nicaenam r. Can. damnarunt; Imperatoriae ipsae leges, cujusmodi est XLIV. cod. Theod. lib. I 6. tit. de Epδe. Eccles . O claris. , coercuerunt. 'AGENDA. Saerifieium Mitie. Cone. carthag. vulgo II. a. CCCXC. γQuisquis Presbyter inconsulto Episcopo AGENDA c sen potius, ut BONA emendat, AGENDAM in quolibet loco voluerit eelebrare , ipse honori suo contra ritis exesit. Agenda autem dicta ab agendo Missam. Hi ne S. AUGUST. ep. Ii 8. ritum Sacrificii ordiaem agendi vocat. Et iam Preces publieae pro mortuis Agendae passim appellabantur. In inquisitione, quam REGI Norib. I. Episcopo praescribit, η. 8s. iubetur Episeopus inquirere, an Presby-ger bene sciat legere, aut memoriter enuηtiare ordiηem, oe precer in exequiiν , atque AGENDIS Defunctorum. In quem locum vide BALUZII adnotati nem. Ritualia quoque Agendae aliquando inscribuntur. Vide nostrae Bi-iliothecae Ritualis Volumen primum zy3. AGIOS, Sanctus. In hymno antiquo Adventust Te depretamar Agie; id est Sancte. Ita in ossicio Parascevest Agior o Theos, Agior ischiror , gios at nator, etessiun imas a quod est r Sanctus Deus, Sanctus fortis , ranctus
μοι mortalix, miserere nobis .
AGNI Benedictio. Non est reeen, eonsuetudo bene dieendi earnes Agni
in Paschate. In Sacramentario sobiano extat Benedictio ad Agnum benedicev
dum in Pascha. Est in ordine Romano apud HITTORPIUM benedictio . M a Pascha. In Missali quoque Morarabum pag. rss. occurrit Benedictio Ag i in illaria Pasbae. MICROLOGUS eap. 1 . ouervat, quod juxta Romλοὸν
--κctoritatem . nar in Pascha benedicitur , non ad altare, sed ad comm ηem meo Iam . Unde adparet, quam inepta fuerit illa Graecorum contra F oma am
Ecclesiam ad cusatio , quod tempore Paschali Agnum simul eum Corpori , dc Sanguine Christi in ara more Iudaeorum osserre ut. AGNUS Dei. Confracta hostia, sequitur de preeatio ad Christum Agnuto Dei peccata mundi tolleatem. SERGIUS I. P., teste ANASTASIo, sta-σuit, ut tempore confractiosis Dominici corporis , Agnus Dei, qui tollis pefcAEt νηη i, a cle, o σ populo decantaretur, quum ante illum fortasse a solis Can- oribus caneretur. Certe in Pameliano, aliisque antiquissimis Gregoriaai Sa- ramentarii exemplis Rubricae ad Missas adsignant . xus Dei. In liturgia 'quoque CHRYSOST MI Saeerdos divisurus sanctum Panem, dicit: Frauietur, O dividitur Agnus Dei Filius Patνis. Ter pronunciandum Agnus Dei quod veteres aliquot ordinis Romoi Libelli, & Sacramentorum Codice Sstenta diserte testatur Honorius AUGUSTODUN. Tertia quoque vice olim addebatur miseνere aοbist quod etiamnum servat Lateranensis Ecclesia 3 se a Paullatim mos obtinuit, ut diceretur et dona nobis paeem. In Ecclesia Am-δrosiana numquam in Missa dicitur Agnus Dei, nisi in Missis pro Defunctis, de tertiu . ηus Dei, qui tollis peccata mundi, additur ἐν dona eis requiem sempiωrnam, in Iocκm indulgentiae, eum Sanctis tuis in gloria . Grilicaηae
icclesiae alio a nobis loco eam precationis 'rmam usurpabant.
74쪽
Missali Gothico, ubi Missa Feria V. in Coena Domini, liaee est oratio postseeret a r Agnus Dei, qui tollis peccata muKdi, respice in hos , mVerere nobis , factur nobis ipse hostia , qui dacerdos; ipse praemium , qui Redemptor; armalis omnibus, quor redemisi, cuRodi. Haec eadem legitur in Missale Ga Nileuηο veteri in Missa Feriae IV. Paschatis , est eouectio ante oratio.
Non omittenda heic cerea Numismata, quae AGNUS DEI vulgo appellantur. Caeremoniarum , quibus consecrantur , Ualafridus STRABO S. GREGORIUM M. auctore in faeit. Immo eorum meminit antiquus ordo Romanus, in quo multa sunt A GELASIO profecta. olim A MALA Rio teste infra octavam Paschae distribuebantur, ae varie variis temporibus consectabantur. M Sed hodie , inquit MACER in Hierotexico, Papa solet haec , , numismata cerea primo anno sui Pontificatus benedicere , deinde in quo- ,, libet septennio ad octavam Paschae. Rev. tamen Saerista auxilio Clerico-M rum, & Religiosorum ea ante annum praeparat, ae Pontifex in Feria tertia , , Paschae indutus amictu, alba, cingulo, stola , & mitra aquam bene dieit, ,, insundens balsamum, & ehrisma, dieitque aliquas preces in Caeremori ni ali praescriptas, deinde linteo praecinctus, eum Cardinalibus similiter, , adsistentibus, immergit illa in aqua benedicta , ac extracta, extendunturis supra munda mantilia, ut exsiccentur, ibique Papa ea denuo benedicit. M postea in eapsis reponuntur, & conservantur usque ad Sabbatum in Al- ,, bis , quo die , dicho in Missa Agnur Dei, & peracta Communione , tuneri Subdiaconus adcedit ad serendum pollubrum his numismatibus refertum ,, praecedente Cruce, & ad portam Sacelli Ponti fieti perveniens, alta voceri haec verba intonati Pater fricte, im sunt Agni novelli, qui adnunciave-
, , runt vobis Allel a ρ modo veniunt ad fontes , repleti sunt caritate, Allelujacri Eadem verba replicat in medio Sacelli, & tertio tandem ante solium, , Pontificium: quae postmodum Papa Cardinalibus primo distribuit, qui .ri intra eorum mitras ea recipiunt, di successive donantur Episcopis, alii L,, que Praelatis Virtutes vero hujus Agnus Dei in his versibus referun- , , tur, quos una cum tribus similibus numismatibus Graecorum Ioeperator,
Balsamus, o munda tera eum chrismatis uη da conmi ι υηχm; quod munus do tibi magnum, Fonte veluι natum per Ostiea sanctificatam. Fulgura desursum depellit, ein omne malignam Peccatum frangit , ut christi sanguis , O angit Praegnant servatur simul, σ partus liberatur. Dona defert dignis , virtutem deseruit ignis. Portatur munde , de Ructibus eripit undaeῶMorte repentina salvat , Satanaeque ruina Siquis honoret eum , retinet supeν hine trophaeum
Farsque minor tantum tota valet integra quaηtum . . ne Dei miserere meι, qui erimina tollis.
Vide CATALANUM ad Caeremon. S. R. E. lib. I. tit. VII. eap. I. ,ει
75쪽
ad pedes descendens. Ejus meminit etiam HIERONYMUS ep. I 18. ad FΛ- BIOLAM. olim Alba aureis limbis, seu fasciis exornari solebat. Interis dum linea non erat, sed seriea. ANASTASIUS in Vita BENEDICTI III. memorat eamisias albas sigillatas holosericas eum chr octavo. Vide N LEGNEM Ostiens. Chron. casu. Iib. eap. 7 . olim Diaconi, Subdiaconi , atque adeo ceteri inseriores Clerici sola Alba induti ministi abant. De Diaconis exstat Canon η. Concilii Carthag. IV. De subdiaconis diserium est S. GREGORII testimonium lib. VII. ep. ε . ad Iob. SYRACUSANUM; de Lectoribus constat ex Cone. Rarbon. a. DLXXXIX. Verum GEORGIUS Albam a Subdiaconis, aliisque Niisistris adhibitam, aliam a Presbyterorum camisia suisse censet de Lituet. Rom. Pont. lib. II. cap. II., ipsamque illam licet talarem quae postea superpellieeum appellari coepit. Vide Supax
ALBAE PASCHALES, vestes albae, quas Neophyti Sabbato Sancto post Baptismum induebant, deferebantque ad Octabas Pasciae, quae di vocabantur Dominiea ad albas deponendas.
ALBATI, Neophyti albis induti. ALCU1NUS ad diem octavarum Paschalis : Hodie ΛLBΛTI, qui is zabbato Sancto baptitati fuerunt , veni, u
ALBUM, matricula Eeelesiae ΛLITURGICI DIES. Vide Dirs ALLELUΑ cvideas apud sequioris 4evi auctores non semel id momen declinari vox ad fgnificandum laudate Dominum , a DAVIDE primum
Ps. Io . adhibita, di supernarum Virtutum exemplo . oe. I s. confirmata, a nobis toto fere anno usurpatur, si novem hebdomades exceperis a Septua gesima ad Pascha. olim tamen non una erat Eeelesarum in ejus vocis usu disti plina. Vide praeter S. AUGUST. v. Irs. cap. 17. & in m. I 6., ac
S. GREG. M. lib. 7. ep. 6s., Ven. THOMASIUM Praef. in antiquos libros Missar. Rom. Feries. T. V. 'f. edit. p. XXκ. Allelu ja antiquis temporibus signum laetitiae erat, quemadmodum .hodieque apud Graecos, de quo Sebass. PΑΟLI consulendus p. 2I6. DE. de Ritu Eecles Nerit. Hinc Galli Morarabes Alleluja in Missis quoque Defunctorum canebant, uti dc Gra ei, apud quos in ipsa Quadragesima canitur. Romae quoque S. HIERONYMI aevo Allelun in Defunctorum exequiis Christiani canebant , ut qui spem certam de resurrectione haberent, carosque suos pie ae laudabiliter cursum suum ia Eeelesiae Catholieae pace eonfeeisse laetarentur. AdiLESLAEUM in Misy. Morarab. p. 618. Idem HIERONYMUS docet. Alleluja signum si Me, quo Monachi ad saeros conventus vocabantur. Nautas Alleluia responsantibus ripis decantasse, scribit Sidonius lib. II. eap. 1Ο. ALLELUIA RE , verseulis, responsoriis , idque genus aliis precibus μι- IeIHa addere. In veteri Anti Odorense Breviarior Responsoria ad horar alI
ιψantur propter praeseηtiam corporum .
ALLELUATICE. GUIDO dila. far . eap. xx. In Laudibus UeI boris anatur ΛLLELUIATICE de Resurrectione , atque Adscensione, addito scilicet ,
76쪽
nici,& Beaefletarii in Choro utuntur. Caput olim, & scapulas per hyemem tegebat s eratque ab origine pilaus quidam sublatus, quem eapuetum foderatum appellabant, & ex ejus aucta longitudine, atque latitudine effluxerunt integrae Alinutiae, pel Ies scilicet in stapulas, & in pectus deseendentes. Concilium F asennatense anni MCCCX lv. Αl mutiarum meminit, quae ad aures extendebantur Hoe deinde Almutium, seu eapuetum in collum devolutum fuit ob aestum, & transversum super humeros extensum. Conise GRANCOLASIUM in Breuiar. lib. I. cap. 47. ALLOCUTIO, Episeoporum sermo, Coneto. Extat hoc nomen non solum in Laodiseno Canone x s. , sed etiam in Missali FRANCORUM. apud MABILLONIUM de Lisurg. Gallie. p. 3ox. , ubi alloeatio ad Subdiaconam o dinandum ς de p. ubi allocutio ad populum in ordinatione Diaconi. ALPHABETUM, quod Episeopus in Eeelesiae consecratione baculo pastorali pavimento ejusdem einere consperso inscribit. olim son solum M.tise, de Graece, uti nune fit, sed etiam hebraice, ut MENARDUS adnotavit. deseribebatur. In Ponti fieali EGBERTI Eboracensis, aliisque Libris apud MARTE NIUM de ant. Eceles ritib. lib. II. eap. I s. n. I s. duplex Iatinum, in Remense vero Pontifieali S. REMIGII duplex Graeeum delineandum praescribitur . Alphabetum quoque litteras hebratear significae , quae IEREMIA Ulamentationibus hebdomada sancta in nocturnis tenebrarum praemitti solent. Sie consuetudines S. BENIGNI, MARTE NIO teste . de ant. Moraeb. ritibia ιib. s. cap. 3I., eas sine eantu, σ solitis ALPHABETIS legendas edicunt. ALTARAGIUM . oblationes positae super altare. . Hηabatur sexta pars illius aenimationis in obventioηibus Altaretiorum, Matth. PARIS ia vita
S. GUILLELMI. ALTARE, mensa, In qua eonfieitur, & distribuitur Eueharistiar Aram
Dei TERTULLIANUS vocat lib. de orat. cap. I . O lib. I. ad uxor. cap. 7. Sedem cero Domini Ninstri optat. MILE VITAN. Erant autem olim altaria nunc lignea , ut ex s. ΛTHAN. m. ad solitarior constat, nune argentea , ut in vita SIXTI III. apud ANASTASIUM legimus; lapidea alibi, de ma morea . Diversae quoque erant altarium structurae r nam aliquando uni e lumnae , aliquando duabus, aliquando etiam quatuor mensa lapidea superiniaeebat; nonnulla autem quadro superposita aedificio tumuli formam reis. rebant, tamquam Martyrum sepulcras atque haec proprie altaria quasi altae arae dicebantur. Vide BONAM lib. I. eap. xo. S r. , & doctissimum Praesulem Stephanum BORGIAM in praeclaro opere, quo Vaticaηam cοκfessionem B. PETRI nuperrime illustravit p. XLIV. seqq. Vide etiam Callostru M. In his altaribus ostiolum saepe patebat, unde solemnioribus diebus Fidelium oculis, cultuique exhibendae producebantur Sanctorum Reliquiaet cujusmodi ANGILBERTUS Medio I. Epist. in aede Ambrosiana ante medium saeculum nonum fieri curavit. Vide oscuLuM . ALTARE CAPITANEUM, sive cardinale, erat primum altare in apside . seu fronte Basilieae pone majorem aram loeatum. MARTENE de antiqv.M-μch, riti,, lib. II. cap. I. Eodem sensu AUTENTICUM .altare , cujus fgitigio by GOosl
77쪽
hujus meminit Breviarium rarisberiense an m MDLVI. his verbis3 Mδ. δε Nativitatis si venerit in Dominica, dieitur pori Sextam in choret ad au
ALTARE PRIVILEGIATUM illa est, in quo Missa de Requism eele
branda conceditur iis ipsis diebus , quibus non liceret ad iuvandas , atque adeo liberandas, si Deo plae uerit, Defunctorum animas, peculiaribus additis Indulgentiis. Hiijusmodi altarium origines licet a GREGORIO XIII. rein petendae non sint, quum similia Altarium privilegia JULIUM III. ann MDL. eoncessisse aliqui adfirment, antiquis tamcn exemplis carent, nee satis BIELI fidendum ajenti a PASCHALI I. sub noni saeculi initia Ponti siee Ecclesiam S. Praxedis hoeee privilegio donatam fuisse . ALTARE UNIGENUM, seu Ara unigena . Graeei unicum tantum altare in singulis habent Ecclesiis, & unius tantum altaris meminerunt Patres, de Historici Graeci, unigenamque hanc Aram vocat TYRI Us orator in Panerarico Encaeniorum Templi a PAULLINO Episcopo aedificati, ut apud EUSEBIUM lib. X. suae historiae. Tamen in Sepulcri Dominici Ecelesia, referente ΑRIULFO Episcopo Gallo , qui loca saera invisit ne eulo septimo, altaria erant quinque, & in Basili ea S. MARIAE in Valle Iosaphat altaria quatuor. Eadem unius altaris disciplina primis Ecclesiae saeculis in Oeei dente viguit. Vide ROSUE ID. ad PAULLIN. ep. XII. pag. 8sq. Ceterum saeculo VI. Burdigalae in Basiliea S. PETRI altare duplex erat , utinos docet Gregorius TURONENSIS Episcopus in libro primo de gloria Mar- rum, Opite trigesimo tertio. Saeculo dein octavo numerus Altarium auctus; adeo ut CAROLUS M. in Capitulari edito anno octingentesimo quarto ad Theodonis villam mandaverit de altaribas , ut non superabundent in Ecclesia.
ALTARE pORTATILE. Quid illud olim latinis fuerit, docent HlNC
MARI RIbemensit Capitula edita anno sui Episeopatus XII. Presbyterorum in Altario ab Epi copo non eo eerato cantare praesumat. Quapropter si necestas popescerit, donec Ecclesia, vel iactaria eo ecrentur, tabulam quisque Tresbyter , cui necessarium fuerit, de marmore, vel ηigra petra , aut litio honestismo, secundum prisibilitatem, bone am adfectatam habeat, O nobis ad conse-erandum adferat, quam fecum , quam expedierit, deferat, in qua saera osteria secundum ritam Ecclesiasticum agere valeat. ordo I omanus hae e altaria TabuIar itinerarias vocat; uti & BONIFACIUS VIII. cap. xli. de privileg. n.
ALTARERI Us, ALTARARI Us, ALTARISTA, Custos Altaris; quis
nomine cubicularii, Mansionarii Sebolae confusionis. S. PETRI post annum M CCCXXII. appellari coeperunt. Λe SIXTUS quidem IV. ann. primum N CCCCLXX. id munus ad dignitatem evexit, alicui tantum ex Canonicis per Romanum Pontificem conserendam . Vide Tom. II. Bullar. ratis. Ba sit. p. 2o6. seqq. Facultatem autem habet ab INNOCENTIO VI., & URBANO V . concessam ejusdem Basilicae eum aqua ab Episcopo reconciliandae , si sorte illam sanguinis effusione, aut pollutione violari contingat. Idem, quod olim Assisii seu Beneficiati aut Mansionarii praestabant , exsIXTI IV. diplomate apud TORRIGIUM de cryptis Vaticanis p. y29. De. edit. , nunc iacit, singulisque diebus, vel saltem qualibet hebdomada ejusdem Basili
78쪽
ALTITUDO ritus. Ritus maior, ut primae, vel se eundae elastis, seu, Et Munt Ambroseiani, solemnis . Guod se in die Dominico eveηerit aliqua ferii- itar tuac ilia celebratur , si x consuetudo , ct altitudo Gur exigit. Ord. Cassa. ALTIUS iselinare, idest profundius, submissus mi dum per choram eransit c idest ille, qui textum Evangelii deserta omnes iastias Delirant ilIi. ord. Cassin. AMA, AMULA, de etiam eum adspiratiorie HAMA, HAMULA, vas;
quo sacra vini oblatio continetur . Amulas similes arceolis fuisse, PAPIAS docet. De Amula oblatoria ita charta cornuti a mentio sit , di m Romanarordinibus. Hae amulae quandoque argenteae , quandoque aureae erant. Au-νeas enim, & argenteas amas , & amaras frequenter memorat vulgatus ANA
STASIUS. Eas quoque pretiosis lapidibus e tornatas ex S. GREG. M. discimus lib. I. ep. 41. ad PETRUM SiciI. Subdiae., ubi amulas onychinas, onychis sei licet lapillis inseri H Urnatas , memorat. Hodie etiam Amula Itriis dicitur vulgo vasculum vitreum ad usum aquae R vini, & praesertim in Sacrifieio Missae. Aliquid tamen ister Amas, & Amulas olim intererat s hae minores erant, illae majores. Atque amulae quidem pro vino a fidelibet ad altare a radendo adhibebanture amae pro hoc vino oblato in ipsas insuadendo, quod denuo in Calicem sacerdotis pro Saerificio iundebatur. Ideo ad stationea , quo populus frequentior eonveniebat, quum maior esset viiiicblatio, plures ex hisce amis deferebantur, quae interdum argenteae , quales GREGORIUS IV. secisse in ejus Vita dieitur, aliquando et tiam stureae. Fide BERLENDIs de Oblati . p. ara. latinae primae estit. 17 3. AMBO, Ecclesiae suggestum, pulpitum, id est tribunal Ecelestae CYPRIANUS vocat ep. 34. Pames. edit. in quo praeter lectiones sacras etiam di-ptycha et itari, sermones ab Episcopis haberi, Capitula Synodorum Iegi consueverant. Ex eodem loco fidei professionem emitti solitam ab his, qui ad fidem eonvertebantur, constat eκ AUGUSTINO l. s. cos. c. h. In eo quoque stabant Cantores, graduale, & reliqua cantaturi. In quibusdam Ecclesiis duo erant Ambones, unus in Aquilonari parte pro legendis epist Iis, altet in Australi pro Evangelio. Tres Romae conspiciuntur in Ecclesias. CLEMENTIS , duo in eancellis dextris , unus scilicet pro Epistola versm altare , secundus pro legendis Prophetiis versus populum , tertius in s-nistris paullo altior, de ornatior pro Evangelio. Ubi unus tantummodo es.set Ambo, in inferiori eius loco epistola, in superi ut Evangelium legeb
tur. Vide DICTERIUM.AMBROSIANUS Ritus a s. AMBROSIO non tam auctore, quod primus prodidit Walafridus STRABO quam reformatore , atque amplificatore voeatus est. Iε certe, PAULLINO in ejus Vita, & S. AUGUSTINO I. IX. confus testibus, iα oecidente primus statuit, ut Antiphonae, Psalmi, 'm-nique secuadum morem orientalium partium canerentur . 'mos quoque plures composuit, qui apud alias quoque latinas Ecelesias diu viguere . Ceterum hujus ritus vetustatem satis patefacit ejus a ceterarum latinarum Eeslesiarum moribus , cum in Horis Canonicis persolvendis, tum in sacra Li- Tom. I. C turgia
79쪽
Antiquit. Italicarum diis IHI. Illud quoque exploratum est, S. BENEDICTUM plura ex ritu Ambrosiaηo eooptasse, ut seribit A MALARI Us in sudiptem. de divin. ine. Ηine in regula Sanctissimi Abbatis saepe Ambrosiani oecurrunt in divino officio dieendi, nempe mmnit Responsoria vero Ambrosiana in Calendario corniso apud MARTENE lib. III. de ant. Μοηaeh. ritib. e. 26. , uti & in ML S. MARTIALIS Lemovierasis. Quid λ quod M nachos Abbatiae Asoluηensis Ambrosianum ritum exercuisse testatur ΛRNOLDUS de ΚNIsΤON cistereteinis Monaehus I. X. de eventibus Aetliae. AMEN, Hebraea vox est significans ita est , vel ita sit, estque eorum quae dicta sunt, adfirmatio. Eeelesia vero adjiciendo Ameη , morem sequiis tur Judaeorum, qui Sacerdoti precanti respondebant Amen. Qiis voce profitetur populus se probata , & rata habere , quae a sacerdote dicuntur ι hine nos ea utimur ad finem Collectarum, & orationum Eadem de eaussa lectoe Evangelio fideles olim dicebant Amen, uti BELETHUS, & DURANDUS testantur; quod etiam im Moraratam Missa praeseribitur. Gνarei, & alii Orieηtales verba consecrationis elata voee promisciant, & populus respondet mea L Idipsum olim in usu apud Latinos fuit. Vido TERTULL. lib. despectae. eap. 13. , & AMBROS. in lib. de iis, qui inisi turia Communicantes quoque , ubi Sacerdos dixerat Corpus Christi, respondebane meη t qui mos etiamnum Parthia servatur Vide HIERON- ep. 61 ad THEOPHIL. , AUGUST. lib. I a. eontra FAUSTUM eap. ro . . LEON. M. Serm. s. de jejun. VII. Mens, aliosque a me citatos in notix ad MΛLDONATUM T. III- sibL Rit. p. SI AMICTUS, primum . inquit A MALARIUD L 1. e. In, testimeatum nostram , Sacerdotum quo tollam uadique elatimaria Hujus initia ad octavum saeculum Le BRUNIUS perperam detrudieia Confer quae in halictem nuper dIsputavit Eques claris. Hannibal de ABBATIBUs OLIVERIUS in exquisitissimis de S TERENTIO Martyre disquisitionibus Italice Pisauri vulgatis pag. 1sq. Venantiu FORTUNATU s lib. I. epigr. I. de Amictu
canit: Et texili crueibur magnificatur opur.
Hinc porro fit, amictum Cruee jam, tune in medio fuisse insignitum. Olimita mana ipsa Ecclesia , quemadmodum etiam nunc apud Ambroaηυ, ω apud Canonicox Luxoη ses, amictus post albam , & cingulum. Orieatalium more sumebatur. Verum undecimo saeculo, ut ex nitieellano, ejus saeculi Missali GEORGIUS arguit, Romae eonsuetudo obtinuerat amictus, ante albam adcipiendi. Pluribus amictus nominibus designatur, uti Dbod in Mi iata Illyrici, Humeralis apud HONORIUM in Gemms .inimae, Supesiumeralis in Missa RATOLDI, Lembolarii, sere pollux Anabolvit, Anaialadii in ordine Romano. Graecum est extremum hoc nomen: Graeci tameta hodie amictu non utuntur. olim in Romaηa Ecclesia Amictus Diaeonii Card. strictior erat amictu Card. Presbyteri. Vide de hac, & eeterix vestibus. Saeerdotalibus MACROS in Hierotexieo , SAUSSAJUM is πιηπlia Sacerdotali p. r. , GEORGIUM m. r. de Lituet. Romo Pont., BONAM lib. T. Reria Lituet. tap. 1 . de SALAM in eumdem.
80쪽
AMPHIBALUM , albae planetae genus, qua Episcopi sestis diebus utebantur. S. REMIGIUS I me sis Antistes in suo testamento ann. DXXXIII. futaro Episcopo Suecessori Do AMPHIBALUM album Paschalem reliquit. Ea autem cum capitio erat, cujusmodi casala proce ria, qua Episcopi, quum ad publieas supplicationes procederent, utebantur. are in Vita S. BONIFACII Epite. legimus: Racrymarum ei gratia in Dero non deerat inela , ut Amphibali summitas, quo eaput tegebatur, ex profusione earum molida videretur, non quod Amphi balum amictus esset , ut nonnemo explicavit, sed quod Amphibalum capitio, quo caput tegebatur, esset instructum. AMPULLAE olim manibus ab Aeolytho portabantur 3 qui mos etiam saeculo XVI. viguit, ut ex Paridis de CRASSIS lib. I. de caerem. cap. XIII. CATALANUS recte arguit; nunc ex Caeremoniali Episcoporum ab Acolytho super aliquo Diva bacilli dispositae sunt deserendae. Vide AMA. A MULA. Vide AMA. AN ABOLADIUM, Aηabolasium , Anabolae, Volagium , O' Am Iasium , amictus . S. AMBROSIUS ιib. de Braediction. Patriareb., ubi nos Genesis s. legimus t Lavabit in sanguine uvae pallium suum Oe. legit: Anais
holadi,m suum. Vide ordines Romanos apud MABILLONIUM tertium s . di quinctum p. 6 ANACHORETAE sunt, ut ait ISIDORUS Iib. I. de Eeetis. me.
cap. I ., qui Iam coeaobiali conversatione perfecti ineladunt semetipsos in cellit, procus ab hominum eo pectu remotis, nulli pyaebenter adesum, sed in sola eontemplatione diviηa viventes. Vide BARONlUM ad ann. 328. n. 16. ANAGNOSTES, Graecorum Liturgicus Liber, quo sacrae ex utroque Testamento Lectiones continentur. Vide dicta T. I. Bibliotb. Rituat. p. 17. AN ALABUS. Analabum reeenset S. DOROTHEUS Doctr. I. de renunc. inter habitus Monachales, aitque in Crucis modum poni super humeros.
Eum explieatius deseribit P. Daniel PAPEBROCHIUS in Αἱh:s Sanctorum Junii Tom. II. Iunii, die s. in notis ad Uitam S. Iuliani litt. C. par. 177. M Analabus, iηquit, latinis Scapulare, quamdam Crucis formam habebatis antiquitus, & etiam nunc habet apud Minimos S. Francisci de PAULA, humeros cum parte brachiorum tegens, atque ante pectus, & ad dorsum, , defluens Hic autem sere solus amictus constituebat parvum habitum se Monachorum , dc solus pueris, ac tyronibus dabatur. , , ANALOGIUM idem significat, quod ainiat se autem nuneupatur , quia in eo verbum Dei legitur, di adnunciatur. Tribuηaι Analogii voeat s. GERMANUS in Missae Gallicanae expositione. Vide & GREGORlUMTuronensem de mirae. Martyr. lib. I. eap. 9 . Ceterum Axalogium diei etiam posset sedes illa, seu pluteus, in quo vel liber Evangeliorum, vel Lectiona rium ad legentis commoditatem colloeatur, nobis Lenὶo. ANAPHORA Graere, Latine Missa, sic dicta, quia Saerifieium sursum Deo offertur, vel quia adstantes Saerificio sursum corda ad Deum tollunt. state eum reverentia, state eum tremore illa elevationis hora Aηaphora enim dieitur, quia sursum ad Deum fertur. ANASTASIUS Sinaita orat. de
ΛNATHEMA penultima longa per η., latine sepsitam, subintellige doc