Fontes iuris ecclesiastici antiqui et hodierni

91쪽

Aquis palatio publico. Data est haec charta die X. Kalendas Aprelis φ). VIII. Concordatiam Wormati ense a. 1122φφ). Privilegium Calixti pape Secundi.

Ego Calixtus episcopus Servus servorum Dei, tibi dilecto filio H. Dei gratia Roman0rum imperatori augusto, concedo electiones episcoporum et abbatum Teutonici regni, qui ad regnum pertinent, in presentia tua fieri, absque Sym0nia, et aliqua violentia ; ut si qua inter partes discordia emerserit, metropolitani et comprovincialium consilio vel iudicio, saniori parti assensum et auXilium prebeas. Electus autem regalia, absque omni eXaetione, per Sceptrum a te recipiat, et que ex his iuro tibi debet faciat. Ex aliis vero partibus imperii consecratus, infra Sex menSes, regalia absque omni eXactione per sceptrum a te recipiat, et que ex his iure tibi debet faciat. Exceptis omnibusque ad Romanam ecclesiam pertinere noScuntur. De quibus Vero mihi querimoniam feceris, et auxilium postulaVeris, Secundum officii mei debitum auxilium tibi prestabo. Do tibi Veram pacem, et omnibus qui in parte tua Sunt, Vel fuerunt, tempore huius discordiae. Preceptum Heliarici quarti imperatoris. In nomine sanctae et individuo Trinitatis. Ego Heinricus Romanorum imperator augustus, pro amore Dei, et Sancte Romanae ecclesiae, et domni pape Cati Xti, et pro remedio animae meae, dimitto De 0, et sanctis Dei apostolis Petro et Paulo, sanctaeque

catholicae ecclesiae, omnem investituram per anulum, et baculum, et concedo, in omnibus ecclesiis que in regno Vel imperio meo Sunt, canonicam fieri electionem, et liberam consecrationem

P088essiones, et regalia beati Petri que a principi0 huius dis') In lino codice haec antiquissima precandi formula subiicitur: Trulitin god thu mir hilp. indi largip mir galluiteti. indi g0dan galaupun. thina minna indi rellian uuilleon helli indi gasianti. indi thina guodun-huldi. id ost: Dominus D0us tu mihi adiuva. et perdona mihi sapientiam. et bonam credulitatem tuam. dilectionem et bonam voluntatem. sanitatem et prosperitatem. et bonam gratiam tuam. ') Dedi ex optima recensione apud PertZ Leg. TOm. II. Ρ. 75. 76. Caeterum vide Lehrbuch des iarchenrechts φ. 108.

92쪽

IX. FRIDERICI II. PROMISSIO A. 1213.

cordie, usque ad hodiernam diem, SiVe tempore patris mei, sivo

etiam meo, ablata sunt, que habeo, eidem Sanctae Romanae ecclesiae reStituo, que autem non habeo, ut restituantur fideliter iuvabo. Possessiones etiam omnium aliarum eccleSiarum,

et principum, et aliorum tam clericorum, quam layeorum, quein guerra ista ammisse Sunt, consilio principum, Vel iustitia, que habeo reddam, quo autem non habeo, ut restituantur fideliter iuvabo. Et do ueram pacem domino papae Cali Xto, Sanctaeque Romanae eccle8iae, et omnibus qui in parte ipsius Sunt vel fuerunt. Et in quibus Sancta Romana ecclesia mihi auxilium

postulaverit, fideliter iuvabo; et de quibus mihi fecerit queri-m0niam , debitam sibi faciam iustitiam. Haec omnia acta sunt consen8u, et c0nSilio principum, quorum nomina Subscripta Sunt; Adelbertus archiepisc0pus Moguntinus. I ridericus, Coloniensis archiepiscopus. Briano TreverenSis archiepiscopus. H. Ratis bonen8is episcopus. O. Babent, ergensis episcopus. Bruno Spirensis episcopus. H. Augustensis episcopus. G. Traiecten8is episcopus. iii. Constantiensis episcopus. Herdolfus abbas Vuldensis. H. dux. I ridericus dux. S. dux. Bertolsus dux. Marchio Diopoldus. Marchio Engelbertus. G0 defridus palatinus comes. O. palatinUS

IX. Fr i dor i ci II. promissio a. 1213 φ).

In nomine sanctae et individuae Trinitatis. Fredericus secundus divina favente elementia Romanorum rex Semper RUgUStus, et rex Syciliae. Regnum nostrum tunc stabiliri credimus et confidimus, cum Altissimum, de cuius manu ea quae p0SSidemuS bona recepimuS, honoramus. Tanto enim Domino quib0na tribuit nobis, ad offerendas hostias operis et devotionis aStringimur, quanto ipsum misericordem in nobis et mirabilem experimur. CognoScentes igitur gratiam quae data est nobis ab ips0, habentes quoque pre oculis inmensa et innumera beneficia vestra carissime domine et reverentissime pater, protect0r et benes actor noster domine Innocenti, Dei gratia summe p0ntifex Venerande per cuius benestium operam et tutelam aliti sumus proiecti pariter ac promoti, postquam in Sollicitudinem vestram mater nostra felicis memoriae Constantia imperatrix ex ipso quasi utero n0s iactavit, vobis beatissime pater, et Omnibus ca-

93쪽

IX. FRIDERICI II. PROMISSIO A. 1213.

iliolicis successoribus Vestris, sancteque Romanae eccleSiae Spetiali matri nostrae, omnem obedientiam, honorificentiam atque reverentiam, Semper humili corde, ac devoto spiritu impendemus, quam predecessores n0Stri reges et imperatores catholici, vestris antecessoribuS impendisse n0Scuntur, nichil ex his volentes diminui, Set magis augeri, ut nostra deVotio magis enitescat. Illum igitur abusum Volentes abolere, quem interdum quidam praede

ctionibus prelatorum, concedimus et Sanecimus, ut electiones prelatorum libere fiant, et can0nice, quatenus ille prefitiaturaecclesiae viduatae, quem totum capitulum Vel maior et sanior pars ipsius duxerit eligendum, dummodo nichil obstet ei de canonicis institutis. Appellationes autem in negotiis et causis ecclesiasticis, ad sedem apostolicam libere fiant, earum prosecutionem Sive processum nullus impedire presumat. Illum quoque dimittimus et refutamus abusum, quem in occupandis bonis decedentium prelatorum aut etiam eccleSiarum Vacantium nostri consueverunt anteceSSOreS committere, pro m0tu propriae Voluntatis. Omnia vero spiritualia vobis et aliis ecclesiarum prelatis relinquimus libero disponenda, ut quae Sunt Cesaris Cesari, et quae sunt Dei Deo recta distributione reddantur. Super eradicando autem hereticae pravitatis errore, auxilium dabimus et

operam efficacem. Possessiones etiam quas aecclesia Romana recuperaVit, ab antecessoribus nostris seu quibuslibet aliis anto

detentas, liberas et quietas sibi dimittimus, ipsamque ad eas

obtinendas bona fide promittimus adiuvare. Quas autem nondum recupera Verit, ad recuperandum pro Viribus erimus coadiutores. Et quaecumque ad manus nostras devenient, sine difficultato cirestituere satagemus. Ad has pertinet tota terra quae est a Radicophano usque Zoperanum, marchia Anconitana, ducatus Spoletanus, terra comitissae Mahitidis, comitatus Brittenorii, exarcatus RaVennae, Pentapolis, cum aliis adiacentibus terris expressis in multis privilegiis imperatorum et rogum, a tempore Ludo-wiei, ut eas habeat Romana aecclesia in perpetuum cum omni iurisdictione, districtu, et honore suo. Veruntamen cum ad recipiendam coronam imperii vel pro necessitatibus aecelesiae ab apostolica sede Vocati venerimus, de mandato Summi pontificis, recipiemus procurationes sive sed rum ab illis. Adiutores etiam erimus ad rettinendum et defrendendum Romanae aecclesiae regnum Syciliae ac cetera iura quae ad ipsam pertinere dinoscuntur, tamquam devotus filius, et catholicus princeps. Ut autem

94쪽

X. FRIDERICI II. CONFOEDERATIO A. 1220. haec omnia vobis memorato Sanctissimo patri nostro domino Innocentio, SacrOSanctae Romanae aeccleSiae Summo pontifici, vestrisque succeSS0ribu S per nOS et 110StrOS SUCCeSSOres Romanorum reges et imperat0res observentur, firmaque et inconVulsa Sem per permaneant, presens priVilegium conscriptum maiestatis nostrae aurea bulla iussimus communiri. Testes autem hii sunt.

Sigo idus Moguntinae Sedis arci episcopus apostolicae sedis legatus. Eberhardus SalZburgensis arciepiscopus, Berardus Barensis arciepiscopus, Chu0nradus Rati Sponensis episc0pus, otio Virginburgensis episcopus, Manegoldus Patia Viensis episcopus, Engelhardus Zigensis episcopus, Od acrius Boemorum rex, Lod-wicus dux Bawariae, Liupolitus dux Austria o et Styriae, Her- mannus lanigravius Thuringiae, comes Albertus de Eberstoin, comes Adolsus de Sowenbur comes Burchardus de MannesVeld, comes Gerhardus de Dieis, comes Lud wicus de Wirtembercti,

Gebellardus bureravius Meigdoburgensis, Haliaricus de Statili0lburch, Waltherus de Langonbercti, Heliaricus de Chalandrino, marescalcus imperii, Waltherus de Sypf, pincerna imperii, GWaltheriis Gentilis, comestabulus regni Sycilie ; et alii quam

Signum domini Fredorici secundi Romanorum regis invi

ctissimi L. M.) et regis Syciliae.

Ego Chuonradus Dei et apostolicae sedis gratia Metensis episc0pus, Vice d0mini Sigefridi, Moguntini arci episcopi et ap08t0licae sedis legati, ac totius Germaniae arcicancellarii, re

Acta sunt haec anno domini nostri Iosu Christi 1213, indicti0ne prima, regnante domino Frederico secundo RomanorUm rege gl0rioso et . rege Sicilio, anno regni eius Romani primo, Siciliae vero 16. Datum apud Egram per manus Borioidi de Nissen, regalis aulae prothonotarii, quarto Idus Iulii. X. Fr i dor iei II. confoederatio cum principibus ecclesiasticis a. 1220'). In nomine sancto et individue Trinitatis. Fridericus secundus Dei gratia Romanorum rex semper augustus et rex Sicilie,

95쪽

79 omnibus in perpetuum. Digna recolentes animadversione, quanta officacia et fide dilecti fideles n0stri principes ecclesiastici nobis hactenus astiterunt, ad culmen imperii nos promoVendo, prom0tos in ipso firmando, et demum filium nostrum Heinricum inrogoni sibi et dominum benivole atque concorditer eligendo; censuimus, e08 per quos prom0ti Sumus, Semper promoVendOS, et per qu08 firmati sumus, una cum ipsorum ecclesiis semper fore nostra defensione contra noxia quoque firmandos. Igitur quia in eorum graVamina quedam consuetudineS, et ut verius dicamus abusiones, eX longa perturbatione imperii, que per Dei gratiam nunc quievit et quiescit, inoleverant, in novis theloneis, in monetis, que Se invicem ex similitudinibus ymaginum destruere consueVerant, in guerriS adVOcatorum, et aliis malis quorum non est numerus; Statutis quibusdam, eisdem abusionibus obViamUS. 1. Primo promittentes, quod numquam deinceps in morte cuiusquam principis ecclesiastici reliquias suas fisco vendicabimus. Inhibentes etiam, ne laicus quisquam aliquo pretextu sibi eas Vendicet, Set cedant Successori, si antecessor intestatus decesserit. Cuius testamentum, si quod inde fecerit, Volumus esseratum. Si quis vero contra hanc constituetonem reliquias sibi Vendicare presumpserit, proscriptus et eXlex habeatur, et Dodo sive benefici0, si quod habet, permaneat destitutus.

2. Item nova thelonea et novas monetas in ipsorum territoriis sive iurisdictionibus, eis inconsultis seu nolentibus non statuemus de cetero ; Set antiqua thelonea et iura monetarum eorum ecclesiis concessa, inconvulsa et firma conserVabimus, et

tuebimur; nec ipsi ea infringemus, nec ab aliis ledi permittemus m0dis aliquibus, utpote moneto turbari et vilis cari solent similitudinibus ymaginum, quod penitus prohibemus. 3. Item homines, quocumquo genere servitutis ipsis attinenteS, quacumque causa Se ab eorum obsequiis alienaverint, in nostris civitatibus non recipiemus, in eorum preiudicium; et idem ab ipsis inter se, eisque a lateis omnibus, inviolabiliter

volumus ObserVari.

4. Item Statuimus, ne quis ecclesiam aliquam in bonis suis dampnificet occasione advocatio eorumdem bonorum; Sed Si dampnificaverit, dampnum in duplo restituat, et centum marcaS aΓ- genti camere 'Π0Stre SolVat. 5. Item si aliquis eorum vaSallum suum, qui eum forte

offendit, iure feodali convenerit, et sic feodum evicerit, illud suis

96쪽

usibus tuebimur; et si ipso feodum de bona et liberali sua voluntate nobis conferre Voluerit, recipiemus, amore vel odio non Obstante. Quocumque autem modo, Sive etiam ex morte infe0-

dati, principi ecclesiastic0 feodum aliquod vacare contigerit, illud

auctoritate propria, immo Violentia, nullatenus invademus, nisi de bona voluntate liberalique concesSione Sua poterimus optinere; set cum effectu suis u Sibus Studebimus defensare. 6. Item, Sicut iustum eSt, eXcommunicatos eorum, dum tamen ab ipsis Viva Voce, Vel per litteras eorum, Vel per honestos nuntios fide dignos nobis denuntiati fuerint, vitabimus; et nisi prius absolVantur, non concedemus eis personam standi in iudicio: sic distinguentes, quod excommunicatio non eximat eos a respondendo impetentibus, Set sine advocatis; perimat autem in eis ius et potestatem ferendi sententias et testimonia, et alios impetendi. i. Et quia gladius materialis constitutus sest in subsidium gladii spiritalis, excommunicationem, si excommunicatOS in ea

ultra Sex Septimanas per8titi8Se, predictorum modorum aliquon0bis constiterit, nostra proscriptio SubSequetur; non reVOeanda, nisi prius eXeommunicatio reVOeetur.

8. Sic utique, aliisque modis omnibus, iusto videlicet et efficaci iudicio, ipsis prodesse atque preesse firmiter compromissimus, et ipsi Versa vice side data promiserunt, quod contra omnem hominem, qui tali nostro iudicio ipsis exhibendo violenter restiterit, nobis pro viribus suis efficaciter assistent. 9. Item constituimus, ut nulla edificia, castra videlicet Seu civitates, in fundis ecclesiarum, vel occasione advocacio, Vel aliquo qu0 quam preteXtu, ConStruantur; et Si qua forte Sunt con- Structa contra voluntatem eorum quibus fundi attinent, diruantur regia poteState.

10. Item inhibemus, ad imitationem avi nostri felicis memorie imperatoris I riderici, no quis officialium nostrorum in civitatibus 00rumdem principum iurisdictionem aliquam, sive in theloneis sive in monetis, seu in aliis officiis quibuscumque, sibi vendicet; nisi per octo dies ante curiam nostram ibidem publice indictam, et per octo dies post eam finitam. Nec etiam

per e08dem dies in aliquo exeodoro presumant iurisdictionem principis, et consuetudines civitatis. Quoeienscumque autem ad aliquam civitatum eorum accesserimus sine nomine publice cu-rie, nichil in ea iuris hab0ant; set princeps et dominus eius plena in ea gaudeat potestate. Sanu quanto fidem ampliorem

97쪽

XI. FRIDERICI II. EDICTUM A. 1220.

81 predictorum principum circa nos intelleximus, tanto excellentius eorum profectibus semper intendimus prospicere. 11. Et quoniam acta hominum oblivio, inimica memorie, per longam temporum eVolutionem Sepelire solet, diligentia vigilantiori adhibita hec nostre gracie beneficia ecclesiis impensa

perpetuari Volumus, StatuenteS, Ut heredes nostri et successores imperio ea rata con SerVent, et exequantur, et faciant in subsidium ecclesiarum a laicis universaliter observari. Et ut futuris innotescant, et a presentium non excidant memoria sive noticia, ea fecimus huic pagine ann0tari, et paginam Subnotatione nominum eorum qui interfuerunt, principum

videlicet, et sigilli n0stri munimine insigniri. Testes hii sunt: Sifridus Maguntinus arctii episcopus, Theodericus Treverensis archiepiscopus, Engelbertus Col0niensis archiepiscopus, Albertus Magdeburgensis archiepiscopus, Cu0nradus Metensis et Spirensis episcopus imperialis aule cancellarius , Echbertus Baben-bergensis episcopus, Clion radiis Ratisponensis episcopus, Hart-Wieus Eistotensis episcopus, IIoinricus Wormati enSis episcopus, otio Traiectensis episcopus, Theodericus Monasteriensis epiSCO-pus , Hug0 Leodiensis episcopus, Engelhardus Nuvenburgensis episcopus, Heliaricus Basiliensis episcopus, II. . . HaVelbergenSiSepiscopus, et alii quam plures. Signum domini Frideri ei secundi Romanorum regis invictissimi et regis Sicilie. Ego Chuonradus Metensis et Spirensis episcopus, imperialis aule cancellarius, vice d0mini Sihi di Maguntini l Maguntinese disi arehiepiscopi et locius Germani o archi cancellarii, recognoVi. Acta sunt hec anno dominice incarnacionis 1220. indictione 9. regnante domino I riderico secundo Romanorum et Sicilio rege gl0rioso; anno regni eius in Germania 8, in Sicilia vero 23. Datum apud Frankensori 6. Maii, indicti0ne prescripta. XI. I rideri et II. edictum contra statuta e Celesiasticae libertati s r a d i ii di canti a a. 1220 φ).

Fredoricus Dei gratia Romanorum rex Semper a UgUStUS et rex Sicilie, p0testatibus, consulibus ac communitatibus universarum civitatum et castrorum Ytalie. Cum divo memorie im- ) Ex oditione apud Pori g Lem Tom. II p. 238. Vidis Lehrbueli dos Κirchenr0chis g. 108.

Malter Fontes iuris ecclesiastici

98쪽

XII. FRIDERICI II. CONSTITUTIO A. 1220.

peratores Romani Sacrosanctam ecclesiam multiplici libertate dotarint, nos disponente De0 , a quo est omnis potestas, ad fastigium culminis imperialis electi, que pie ab illis et a sanctissimis apostolice sedis presulibus pro Statu ecclesiarum et ecclesiasticorum Virorum Sunt edita, conSerVare VolumUS inconcussa, et

illis contraria, sicut ad nos Spectare dinoscitur, amputare. Cum igitur ad aures celsitudinis nOStre perveniret, nonnullos VeStrum cupidine ceca seductos, quedam detestanda edidisse statuta preiudicantia ecclesiastice libertati ac divino et humano iuri obviantia , manifeSte nos ea tanquam de radice pravitatis heretice proVenientia, presentium auctoritate cassamus, Sub pena mille marearum districtius inhibentes, ne qui vestrum illis de cetero

inherere preSumant, aut eorum pretextu ecclesias et e eclesiasticos Viros contra Sanctiones canonicas et legitimas molestare,

quinymmo ea de vestris capitularibus seu breviariis tanquam iusto iudicio condempnata penitus abolentes , ecclesias et personas ecclesiasticas permittatis indulta sibi libertate gaudere, si vultis penam effugere prenotatam et indignationem regiam evitare. Dat. in castris apud sanctum Leonem anno Domini 1220. indictione 9. octavo Kal. Octobr.

XII. Fridorici II. constitutio in basilica beati Potri a. 1220').

Fridericus Dei gratia Romanorum imperator et Semper Rugustus, ducibus, marchi0nibus, comitibus, cunctisque p0pulis qu0s clementie nostro regit imperium, Salutem et gratiam. In die qua de manu sacratissimi patris nostri summi pontificis recepimus imperii diadema, curavimus ad Dei et ecclesie Sue honorem edere quasdam leges, quas presenti pagine iussimuS annotari, per totum nostrum imperium publicandas, per imperialia Vobis scripta precipiendo mandantes, quatinus ea Squisque in suo districtu irrefragabiliter et inconcusse servetis. Sunt autem heo leges. 1. Ad decus et decorem imperii et ad laudem Romani principis nichil magis videtur accedere, quam ut expurgatis qu0rundam erroribus et iniquis quorundam statutis penitus destitutis, de cetero ecclesia plena quiete vigeat, et Secura gaudeat

99쪽

XII. FRIDERICI II. CONSTITUTIO A. 1220.

83 libertate. Sane adeo infidelium quorundam et perversorum iniquitas habundaVit, ut non dubitent, contra apostolicam disciplinam et SacrOS Canone S, Sua Statuta contingere adversus ecclesiasticas personas et ecclesie libertatem. Cum ergo ecclesia que nichil debet preter b0num appetere, dispositione divina faciente nidhil volit quod nobis eodem cursu Voluntatum non placeat, nOSFridoricus Dei gratia Roman0rum imperator et Semper auguStuS, hac edictali lege irritamus, et precipimus irrita nuntiari omnia

statuta et consuetudines que ciVitates Vel loca, poteStateS, eonsules, Vel quecumque alie persone contra libertates ecclesie ac personas ecclesiasticas edere, Vel Servare temptarunt adversus canonicas vel imperiales Sanctiones, et ea de capitularibus suis

mandamus infra duos menses post huiusmodi publicationem edicti penitus aboleri; et si de cetero similia attemptaverint, ipso iure

decernimus esse nulla, et eos Sua iurisdictione privatos, necnon l0 eum ubi deinceps talia presumpta fuerint baiano mille marcarum precipimus subiacere. PoteStateS Vero, consuleS, rectoreS, statutarii, et scriptores dictorum Statutorum, nec non consiliarii locorum ipsorum qui Secundum Statuta vel conSuetudineS me moratas iudicaverint, Sint extunc ipso iure infames, quorum Sententias et actus alias legitimos Statuimus aliquatenus non tenere. Qui si per annum huius nostro constitutionis inventi fuerint contemptores, bona eorum per totum nostrum imperium mandamus

impune ab omnibus occupari, salvis nichilominus aliis penis contra tales in generali concilio promulgatis. 2. Item nulla communitas vel persona, publica Vel privata, collectas SiVe exactiones, angarias vel perangarias, ecclesiis alii4que piis l0cis aut ecclesiasticis personis imponant, aut inVadere ecclesiastica bona presumant; quod si fecerint et requisiti ab ecclesia vel imperio emendare contempserint, triplum refundRnt, et nichilominus balino imperiali subiacuant, quod absque Sati8- factione debita nullatenus remittatur.3. Item quecumque communitas Vel persona per annum in excommunicatione propter libertatem ecclesie facta perstiterit, ipso iure imperiali balano subiaceat, a quo nullatenus extrahatur, nisi prius ab ecelesia beneficio absolutionis Obtento. 4. Statuimus autem, ut nullus ecclesiasticam personam in criminali questione vel civili trahere ad iudicium Seculare pre-

Sumat, contra constitutiones imperiales et canonicas Sanctiones.

Quod si fecerit, actor a iuro suo cadat, iudicatum non teneat, et iudex sit ex tunc iudicandi potestate priVatus.

100쪽

84XII. FRIDERICI II. CONSTITUTIO A. 1220. Sanceimus etiam, ut Si qui clericis Vel personis ecclesiasticis iustitiam denegare presumpserint, tertio requisiti suam iurisditionem ammittant. 5. Chata ros, paterenos, le0nistaS, Sper0niStas, arnai distas, circumcisos, et omneS hereticos utriusque SeXUS quocumque nomine censeantur, perpetua dampnamus infamia, diffidamus atque balinimus, censenteS Ut bona talium confiscentur, nec ad eos ulterius revertantur, ita qu0d filii ad Successionem eorum pervenire non p0SSint, cum longe Sit graViUS eternam quam temporalem offendere maiestatem. Qui autem inventi fuerint sola suspitione notabiles, niSi ad mandatum ecclesie iuxta considerationem suspitionis qualitatemque persone propriam innocentiam congrua piargatione monstraVerint, tamquam infames et banniti ab omnibus habeantur, ita qu0d, Si sic per annum permanserint, ex tunc eos Sicut heroticos condempnamus. 6. Statuimus etiam h0c edicto in perpetuum Valituro, ut potestates Vel consules Seu rectores quibuscumque fungantur officiis, pro defensi0ne fidei prestent publice iuramentum, quod deterris suo iurisdictioni subiectis universos hereticos ab ecclesia denotatos, bona fide pro Viribus exterminare studebunt, ita quod amodo quandocumque quis fuerit in potestatem sive perpetuam

vel temporalem assumptuS, hoc teneatur capitulum iuramento firmare. Alioquin neque pro poteStatibus neque pro consulibus habeantur, eorumque Sententias decernimus ex tunc irritas et inanes. Si vero dominus temporalis, requisitus et amonitus ab ecclesia, terram Suam purgare neglexerit ab heretica pravitate, po Si annum a tempore monitionis elapsum terram ipsius exponimus catholicis occupandam ; qui eam exterminatis hereticis absque ulla contradictione possideant, et in fidei puritate conservent; salvo iure domini principalis, dum modo super hoc nullum prestet obstaculum, nec aliquod impedimentum opponat; eadem nichilominus lege servata contra eos qui non habent dominos principales. Credentes preterea, receptatores , defensores et fautores hereticorum baianimus, firmiter statuentes, ut si postquam quilibet talium fuerit excommunicatione notatus, satisfacere contempserit infra annum, extune ipso iure sit faetus infamis, nec ad publica officia seu consilia vel ad eligendos aliquos ad huiusmodi, nec ad testimonium admittatur. Sit etiam intestabilis, ut nec testamenti liberam habeat tactionem, nec ad hereditatis successionem accedat. Nullus preterea et Super quocumque negotio, set ipse alii respondere co-