장음표시 사용
41쪽
Semen esse animatum ostenditur , et agere virtute animae propriae; secus ac opinetur Sane crucius Cap. I V.
DE inde vero, illud procul abest non solum ab Aristotelis mente, sed
etiam ab omni vero ; nec tamen laesim nostram de anima corpori subdito nil tribuente tangit, quod inclytus Sanctacrucius interdicit semini vitam. animam quam nos illi dudum concessimus in opereri me a pag. r. Ro ortu animae humanae,&d c perfecta constitutione hominis in utero in 7 q. primis enim animatum liuens non potest oriri, ut ab agen te sibi univo b b. co, nisi a re uiuente pariter lanimata quia vivens de non vivens, ani si p matum&inanimatum non sunt uni voca, decreto, Aristotelis verum σβE
eidem Aristoteli semen operatur sub ratione agentis e nitroci perinde p .ὰ atque artifex, ut iuper Vidimus ergo semen, cuius A propria functi radi. i
est, viventem&animatam seu h prolem, seu i partem constituere, Vi- - .mota. uens&animatum esse necesse est. Deinde vero apud eumdema Aristote t. 31. lem omnia quaecumque aut natura, aut arte essiciuntur, ab eo quod acti cap. 3 est fiunt ex eo quod potentia tale est: sed vitientia animata fiunt ex men Di. de struo, aliaue materia menstruo proportione respcndente, quae est pote g n. v. state vivens animata a semine, ceu ab efiiciente, quod tale est,mo v tamque habet ac principium tale, ut motu peracto pars existat quaeque i, eademque sit animata non est enim facies nisi animam habeat, neque ca- HV 3 to: semen igitur est actu vivens&animatum Deinceps quod excremen ito feminae affert ac tribuit principium quo animatum fit,animam in se ha- . .. bete debet quia tale principium est anima &animam alteri non asturt, cap. i.
quod eam in se non habet: modo semen affert excremento semina in actu conceptionis principium, quo tale excrementum fit animatum ergo se gen ammen actu retinet in se animam: Quae ratio deducitur ex puris verbis Ari cap. i. stotelis i alicubi dicentis, Et mcnstrua semen sunt, quamquam non purum si a demnum mnim illud non habemt, ori meri e principeomanime animam stillae gen amvegetalem, quam alias m primam animam, pariter, principium ani cap maenuncupauerat: 'βmob cmqmbus animalibus ova subuentilia gignuntur, mpartesqcit em morumqου obir et oMumtZstitutum; sed principio caret; quapro μη t 3η-pter rimmatum non ent; id Nima maris O fmine assertari quod principium et bi . minae excrementum rec pra i cstVcipi s fit. Insuper potentia ad actum se
cundum necessario iungitur 6 innititur actu pii mo sed semina, con
ceptus, prius quam partes organi Zatione si parentur ab inuicem, non ha- ὸ Θ.bent animam a stu trahentem cibos, a iusti fungentem ossicio suo nutrien cap. s. di a potentia, quae secunda est ergo semina, conceptus ante actumor ani gationis habent allimam C etalem, qua vivunt in actu primo Quaerata pariter continetur hi dogmatibus Aristotelis p Animam Citti ve p . de gelaum in se in s.conceptibus scilicet nondum sparatis, haberi potentias, gen. n.
n , officto eius anima fonssctra Vr Amplius , stirpes vere vivunt, iunt Ἀ.de . proprie actuque animatae m. d semina nihilominus iuunt quam , t is .io.
42쪽
28 γ metae Anima nilimpertiente corpori, s
. stirpes: igitur scrinina suiu actu viventia, proIrieque animata: mentu pariter nobis ubministrauit Arist. inquiens, Con mm meis, i motVm esse nemo statuerit vita omnibus modis priuathmu quippe qaumn hiis- minus semina, ct conceptus animalium vivant, qturm sirpes , aliqvand repro-lisca sunt: ergo animam in lys haberi vegetalem palam es sed si tam brem cam 4 prim*m haberi necessest, lys, quae alibi de anima disseris res, IA Vlterius Geometra dormiens habet habitum scientiae in acie primo simul in potentia secunda ad contemplandum , sed non immediata nani debet prius expergisci,mutariq; de somno ad vigiliam Geometra vero vigilans, at non contemplans, habet geometriam in actu primo sim tibi in potentia secunda proxima ad contemplandum; quare terq;, siue dormiens, siue vi gilans, est actu Geometra, Mactu sciens, licet non exeat in aci una secundia: modo semen ex se est veluti Geometra non operans, seu dormiens, seu vugilans, in relatione ad animam igitur semen eae habet anima in actu priamo simul di in potentia secunda ad operandum. Quam rationem nobis
Gβη proposuit Aristoteles in duplici loco; primus est, ubi ait f Nec ge 'cr
anima subctantiam Gescut formam corporis naturalispotentia vitam habentis t V Subst intia autem actus; hujusmodi igitur corporis aditus: Hic aut em dicitura plia' ' citer; alius qu/dem sicut scientia cilius autem sicut spectilatro: man HVm e X qt o sicut scientia: Ex eo enim, quod ineri animi, et somnus e vigilia syr , portionale autem vigilia quidem speculationi somnus autem habitat non eXe-wadium ii retor autem generatione in eodem scientia ectra inde anima est ' ' adfus primus corporis naturalis potentia vitam habentis. Ex quo loco habeo mus animam, quatenus est actus primus, comparari somno, scientiae proindeque Geometrae dormienti qui est in potentia ad operandum. . 1. de Alter locus est, ubi scribit X Ars enim principeum formaque eius, θ:s deogen. n. scitur est sed in alio motus autem naturae in ipso est, ab altera profestus natu-
cap. i. acies la actu obtinet formam. Sed habeat ne semen animam , necuit arro eadem
atque departibus reddenda est nec enim anima δι esse potes in alio , nisi Neo cuius es neque pars ulli e potes, quod particeps amma non es, nisi α qui noce, ut mortui oculus semen Nituro habere animam, et esse polentia palum est Propius autem, O remotius idem a seipso potentia esse potest ut Geometra dormiens remotius quam vigilans est si is remotius quam qui iam contempla tur Ex quo loco non solum habemus proportionem inter Geometram
ad habitum scientiae, quem actu habet, veluti sui a formam specificam,
isn. t. i . semen ad animam qua proportione nititur robur argumenti nuper allati: sed etiam nouam rationem plane demonstrantem semen esse actu animatum quia semen ita prorsus se habet ad animam, ut oculus,&ca - ro, dc alia pars quaelibet animantis modo caro, pes, oculus non est nisi ac tu animam habeati secus enim aequi uoce dicetur, ut pes pictus, Ocu- lus mortui semen igitur habet in se actu animam. Praeterea, semen ha-
et animam potentia, ut pedicit Aristoteles ergo vel semen habet r. I , ' 'animam in actu primo, in potentia secunda, quae est potentia activa ζ. M.fa quod Vere sibi Voluit Philosophus i vel si semen dicatur habere animam in h. i. potentia prima, quae est potentia passivan necessario iam id ipsum semen, a meta ut notat magister, aliquando habebit animam actu: secus. n. frustra foret
43쪽
De seminis prinaria scientia, sevita. 29
l IO nua, quae nunqua in reduceretur ad actum aruero b natura ni- r. crinil frustra patitur. Nec dicat egregius vir, actuari talem potentiam, dum t. 32. t tus, aut conceptus animaturi quoniam potentia, litus non actuatur per Lari. t. adeptionem formae maltero; sed reducenda est adactum potentia in eo F Q S9dem semine. Postea, corpus naturale potentia vitam habens, in animae puri, delinitione positum ab c Aristoteleo habet animam sui actum primum 'δ' siquidem anima definitur esse actus primus corporis naturalis potentia vi si
tam habentis: modo semen d Aristoteli est huiusmodi corpus natural potentia existens Vt vivat, siue potentia vitam habens ergo semen habet P.
in se animam, veluti sui actum primum. Adiiciendum his est, ouod se Vinea ita se habet ad animam, ut etiam fructus; quod aperte decerni De Aristoteles: modo fructus sunt viventes, Schabent animam actus tum quia gen. N. sunt corpora naturalia I organica, quorum omnium animam esse actum cap. 78. primum constituit idem g Aristoteles tum quia fructusci in arborenti a Detriuntu augenturque; quas certum est esse functiones h vitae, ab anima V t ip fructuum prodeuntes, in extra arborem maturescunt quae maturatio est δη coctio; quam coctionem calor solus, vitalis molitur, ut animae praesentis&Operantis instrumentum, doctore Aristotele: quin immo eodem Mare istici 'semem fructus sunt numin idem reipsa disteruntque sola ratione dicit
etenim, k Semen ετ uectus interseisferunt, prioris riseriorificetis , flictus enim, quod ex alto si s semen, ex quo aliud; nam has ambo idem sunt sioq. sed eorum quae sunt idem re, ac sola ratione differunt, non potest v nutae iri .aean. csse actu vivens &animatum alterum actu in animatum non vivens t. JO. quia viventis,&non Vmentis; animati, irranimati differentia realis est, es facit aliud: Qu, amitaque fructus vivan actuque sint animati; nam gζ' ε' que nutriuntur,&maturescunt etiam extra plantam , di habent cortice , Η Φῆ pulpam, ossa, aliasque parte i instrumentales, dc determinatam figuram i a deo. ii quae solis animantibus nexistunt iam necessario colligendum est, semen . . lesse vivens, d actu animatum . Ulterius, oua hypenemia, quae a femina sunt sine m masculi coitu, quum correspondeant proportione n men-Dς struis,&excremento feminae, quod ex se animatum non est, minus ani ς' ma participare deben quam semen masculeum, cuius unius o benefi dici possunt in pullos anim ri sediu hypenemia, docente o Aristote 'le, mun &acta anima a sun non solum in aluo feminae sui parae, in quo nutriuntur,&augentur, Varietaῖe partium donantur, pelliculis, de h. cortice conteguntur, ceu instrumenti ad arcendas exteriores iniuiuas op oen an portunis, erum etiam e trRVicrum, br eo argumento vivere illa de cap. q. monstrat Aristoteles, quin mori perean mori autem non posse uid Π ibidem. quam titu Vivens, &animatum: gic Irmulto magis animalium eorumdem semma vivere , actu ammat necesse est magis inquam, o non solum vegetali , sed etiam sensual anima pollent ratio vero deducitur ex his, quae probretur Aristoteleo tu Uiens, tuaestionem veroproposii ci is est
maliquatenus possis gerie rei si ipsam recipit quaestionem , quonam modoo eorum oc-Πr in rc xc cnim IK v c scunda possum; sic enim actu
44쪽
3 Fort. Lic de Amma nil impentem corpora, ct
onimiitum e lys ceretur neque ita Rhabent ista, ut ignam, aut lapis quippe si id corruptione aliqua peream , t quae vitam quodammodo ante participsirem
Constat i itur haec astquam habere potentia animam Gloquitur de potentia ic cunda: accidentali ad operationem , siue ad actum secundum , t etiam alibi j sed' sam Zosa, illimam prorsus habeant animam nec spe ere Ἀμα. e. etAbtus est; haec enim aeque in omnibus tam animalibus, quam plantis nect Da mes non efficiant Z qu a sensualem ammam has capE .
bere ea oportet; non en m an malium partes ita sunt, ut plantarum sit amobrc maris societate opus es, miti enim femina separatus in Is est; et quidem sec suevcntis stiluetanea ent isti fecunda redduntur, si mas coluit tempore quodam determinato, quo possint eius aspergi semineci a quo solo sibi sensualem an r-mam adipisci valent. Praeterca vero tlaecum qu per mortem corrumpuntur, ea necessario viventia sunt, lactu animata siquidem mors est pro . pria passio viventium, Scaciti an una torum, nulli rei asteri communis non enim potest ulla ratione mori, nisi quod vivit quippe mortale, immortale sunt specifica I differentiae ruentis lanimati, vel obseruatione Porphyriana: Caeterum Aristoteles m opusculo suo me Vita mort perspicuis verbis recenset inter viventia mortalia non solum perfectam naturam organizationis adepta stirpium secta, di animalia; sed etiam quae carcntia membris , complet organi gatione absolutis, imperfecta nuncupat animalium oua , plantarumque semina sic ergo non ova solum, sed pariter plantarum semina, proindeque multo magis animalium semina ijs nobiliora, adeo semina omnia decreto Aristoteleo connumeranda sunt inter uiuentia in actu animara Verba quidem Magistri clarissima sunt
ait enim , fit igitur omnibus animalibus commune generatio. mors in odia: temta frunt specie non chram Nd erens corr puo se, habet aliquid commune ;morienim est , fac quidem violenta, illa aut cm, cundum naturam: tolcnta quidem , quian, prino pi m cxtransectis uerti sic Mndum namram an em, quando in ipso , parit co IZentia cx principio talis Ged non aduentitia aliqua passim InphDntis Tituririditas, in animalibus autem locatur haec, si nestus. si autem mors et cor septio om; tbus sin ulter non impcrct D , his aurem, deli in)perfeci: s, a similiί rq em alio autem Metodo, perfecta au c d co, trua γ' smIna pla=jtarlinis q/ aecimqli sine radice: Omnibus gitu corri pilo fi propter cal, ide- f hn perfectis autem , tristi fψ .rulta prancipi εἰ m, o alueλ em.&ἴm Eum dictum es prius, in 'o Drsum corsum costi nitim planit et u em me duim germinis e radicis animalium tuim , fingi ineis quisem c exarguia busiaci era proportionale . Posterius , plantarum semina vivunt, iunt ac tuis animata : emma ergo animalium , adeoque semina nauta sunt viventia 1. De actu animata sconsequentiam deducit u Aristoteles a serens, anima- geri an tum in animato praestare propter animam, Viuere quam non uiuere mccre i lius esse omnmoiquum certum cuique sit, animalium semina esse praestantiora stirpium seminibus sed antecedens probaturi codem Aristotele, cui plantalis anima siccst coexicia corpori stirpis , ut ad eius diuisionem sit diuisibilis Ladeoq'liae planta' diuisa sin gula pals cor sum ubi retineat animam , qua vivat , quum autem fructiis de semina plantis adiun
cta uiuatv velut aliae illarum partes, quae nulliuntur augentur procul dubio
45쪽
De semini,primaria lycientiabo vita. 3 I
dubio dum separantur a sua stirpe semina, remane iri etiam animata, ut dum ab eadem separantur alta partes quaecumque seu ramotaim , seu radicum , seu stipiti, quippe ratio eadem est omnium partium in proposito; quia similiter anima planta diuisibilis est, unaque numero adhu in tota integra planta, inultiplex potestate ad partium multi Iudinem: Quanta rationem non uno in loco nobis innuit Aristoteles primo quide inquiens,
Videnturiatilemo plantae diuere diti sae, animalio in se forum quaedam ,
tium sensim habet , e mouetur secundum locum ad ahquod temptis. ati em non pcrmanent, nullum inconueniens est ' rumenta enim non habent,quibussi nent naturam si sed nihilomi'us in traque partium omnes immison partes an mae; et eiusdem foecie sunt ad inuicem et toti ad inuicem sit idem, tamqua qua non, parabiles sunt , toti autem animae tamquam indiu sibili ex Henete, scilicet in partes diuersa natur. detur autem oe quod in stantis principiumta J.deam anima quadam esse: hac enim sola communicant animalia, et plantae et hae 94- quidem separata a se Diuo ranc pio;fensum autem nihil sene hoc cibet. Se ctando vero dicens, a Sicu enim N plantis quaedam ousae identur tuere, esse a parata ab inuicem tamquam miste Ne in his amma, aristi quidem una in unaqua que planta, potentia autem pluribus sic et idcmus di csrca ahas is prentias anima accidere in his, quae incid&ntur tu insectis retenim sensim traque partium habet, motum secundum locum si autem suum, e imaginationem, Tandiri cm et Lenim sensis est,. dose et voluptas cons quilur: bs Atem haec sint, ex --
cessitate desideraum est. Unde constat, animas omnes , vegetalem scilicet, sensi tricem , ac motricem , na excepta rationali, esse diuisibiles ad partitionem subiecti, cui coextenduntur adeoque remanere in partibus separatis; Si proinde in semine, quod a uiuente seiunctum fuerit ut olim etiam ostendimus agentes De ortu animae humanar, c deque perfecta con ' β'
stitutione hominis in utero. Amplius, quod sola mutatione accidentali,
solaque alteratione, quae fit secundam passiones, ut ait d Aristoteles, con- a uertitur in masculum, aut feminam, id necessario est animatum , d ani qen. A, matum anima sensi trice; nam masculus,&femina distincta non sunt nisi 4. in genere animalis animal autem constituitur inesse per animam e sen- .degon. si tricem lanimatum autem exinanimato, animal ex nonanimali fieri n.capnequit per solam mutationem secundum passiones, ac per solam alteratio et nem modo Philosophus agens ex professo de differentia maris S feminae G V. in eadem specie animalis, inquit, Masculus autem, j mina proprie qui I dem animalis Usiψnei Drat non communes, quae demuntur ab accidenti to' hus separabilibus, sed propriae, quae nituntur accidentibus inseparabili ' μ' 'R 'bu, sisnon ficandum sib virum s quia non sunt specificae disterentiae, foriama essentiali notatae Verum immo M,&corpore varietatem designat,iuncta formae substantia si are id rari fimcu aliquam passonem passum, cui semiana, aut massi, per solam diuersitatem organizationis: igitur ex Aristoas tele semen constituendum est esse animatum eadem prorsus anima, qua
pollet illud vivens, quod ex ipso generatur. Sic ergo constat apertisiime, peripatetice philosophantem non posse nisi semen animatum actu, ac vi-- .
uens esse prosteri. Quod optime nouit g Simplicio, cui semen nihil est e r. aliud
46쪽
a Fort. Lis de Anima nil impertiente corpori, o
aliudq iam istus imperfectius, hoc est nondum organizatus; faetus enim animatus est, ac vivit ante perfectionem organigationis ab ipso conceptio nis exordi, siquidem Aristoteli h conceptus fit, ubi excrementum femi ioniae susceperit a semine maris principium, quo animatum est i id autem ni hil est aliud, quam anima. Sed Galenus ipse consentiens Aristoteli, reclamansque Sancta cilcio, semini tribuit animam, quam esse vult caussam effectricem organietationis, ac formationis partium faetus i ait enim agens ex professo de semine, i semen primum omnium habere principium vegetabile, quod non ex sanguine , sed ex ipso semine arteriam, Venam, neruum, os membranam efficit constituitque vim forma tricem esse animam vegetalem, vel eius tacultatem in sena me residentem amrno semini dederat idem Galenus k alibi rationem opificis unde non solum id esse animatum, sed etiam essiciens primarium esse decernit. Quin, alio in loco scribit, fare necesse est Iairim ex ipso maris semine naturae facultates, sit ib9s forn*at auget nutritque antrarat, esse praesumcre. Non negabit alitem primarius Valli soletanus, ut facit de m forma trice, facultatem auctricem , dc nutritoriam animalis, nunc a Galeno semini concessam , inesse animae, vel animam habenti nisi cum Empedocle perperam philosophari velit, cuius opinionem in proposito recte proscinditis Aristoteles. Apertissime vero Sanctacrucianam opinionem explodit libro suo de o de Marcore Galenus inquiens; ut m autem marcor ut diximus)sit tuentis corporis corruptio triaque sint viventium genera , animalta s. rpes, ac semetna et ob haec etiam fruosus horum proprie marcor affectus csse dicit H. Vt iam hoc theo. rema, quo nos pol ibi decrevimus, semen esse vivens,in actu animatum , tot rationibus ex rei natura desumptis communitum , totque decretis Aristotelis , Sc Galeni roboratum , aperte demonstret o positum Sancta cruci placitum, animam bitam semini prorsus interdicentis esse falsum , non Philosophiae solum, sed etiam Medicinae neruis, ac succo destitutum. Qtio ex eo quoque conuincitur, quia Regius Archia trus assciens , Virtutem organi Zatricem , ac mimatricem partium conceptus, insitam insidentemque semini, non esse q nimam, neque qualitates r elementales , quibus correspondere dicit os sium duritiem,&carnium mollitiem quum virtuti forma trici correspondere statuat partium figuram, S ordinem, reliquaque ad organizationem attinentia; noua sua philosophia praeter animam, res elementarias in corporibus nostratibus comminiscitur tertium quid vir exltavium quod commentum plane conuellit Aristoteles, 4bi r iter animam, de res et mentares, tertium quid in viventibus nostratibus non admittit. R dicet anchac ructus esse virtutem ab anima profectam in semen o dicit quidem, sed male virtutem illam collocat in corpore seminis, in quo censet nullam inesse animam in uia virtutes, ct facultates opera trices ab animae substantia defluentes, aut non. re, scd sola ratione distinguuntur ab animai ut nos late demonstrauimus in opere Deis Intellectu Agente aut, si sunt accidentia realiter distincta ab animae substantia , ut opinatur Diuus x Thomas, semper tamen animae copulantur, aqua inesse depen-denta
47쪽
De siminis primaria scientia, o vita. 33
dent, nec sine illa unquan reperitin tur, ut lumen nullibi reperitur sine 2.deam praesentia lucidi, a quo prouenici quod omnes arbitrantur, quicumque facultates ab anima profluentes, ab ea re distingui putauerunt animae vero facultates lumini comparari, constat tum ex Aristotele non . se is mel in lectum asserente similem esse lumini tum ex ipso me G lςΠον .fhesor.
facultatem motricem per neruos impervios permeare dicente, Vt a lumen ibpet aerem . aquam diffundi conspicitur a Sanctacrucius facultatem a m de organizatricem, eiusque exemplo pariter alias, hic loco&subiecto sep a piae. L .rat ab anima, cuius est virtus, ut praeter omnium opinionem , ita praeter i. de omnem veram philosophandi rationem; qua docemur, facultates animae, Impi. virtutesque, ac potentias naturales, esse inseparabiles ab anima, cuius sunt care cap. virtutes facultates: an eritis potentia currendi, aut pugillandi, aut sa-
7lubritas, sane cursore, vel pugili, vel salubri Praeterea spiritus vitalis in eo corpore non potest inesse, quod non sit actu vivens anim tum i siue o, dicatur vitalis, quia vitam ait rat, ut putant Medici siue quia sit effectus
vitae, siue quia profectus avita sit, Vitam conseruet ac tueatur: modo
semen plenum esse spiritu vitali concors c Aristotcli constituit diale- de nus, qui perspicuis verbis contestatur id Aristotelim dixisse nostrum er mgo placitum, quo sanciuimus olim semen esse vivens, actu ammatum, si ut ex Aristotelis, Galeni doctrina deriuauit in mentem , CONMςnx sim. eo.
tionem nostram e De Ortu animae humanae, ac deo Persteta constitu Ilo cne hominis in utero; ita&Philosophiae neruis pollere simul medicinae. succo refertum esse dicendum est, frustra contradicente, sed non contra cap. s. probante Sancta crucio Procul dubio Philosophiae Peripateticae nerulus cap. s. destitutum est illud placitum, quo constituit Hispanus hic Doctor, virtutem formatricem partium ac generatricem istuc, a parentibus inditana semini,&infra naturam animae collocatam ab insigni viro, sine parentis opera, qui mortuus esse potest conceptionis, organizationis tempore, producere partes animatas, animam ipsam in fetu eleuatam jubernatam a summo , Deo, qui primus rerum omnium ericiens caussis im- perfectis succurrit: etenim nosse debuerat Virinclytus, hoc riciqHidem si . . ,h, a Deo supernaturaliter operante, non emci vero a Deo h physice caussis j. secundis cooperante: quare physicum argumentum tractan Regius Ar ea ι .chia trus, non debuit a Theologia sibi auxilium petere , quum Aristote ioci. les decreuerit, Non licere scientifico transcendere de genere in genus at i 1 me hic rei dissicultate pressus ac pene oppressus, ad Aram confugit, Divinum ta. t. r. que sibi auxilium implorauit Sanctacrucius, Tragicos illos imitatus, qui . oesqq. fabulae solutionem naturalem ex arte sibi non inuenientes, ad Deum con- λ prifugiunt, aut ad consimilem quampiam aliam machinam , quod genus si
philosophandi si quidem hoc philosophari dicendum est non solum re-jι.
prehendit c Lucretius, eos redarguens, qui . V 'orsim operum cat spors nulla ratione videre Possunt, haecfer Druiuo numine emtir.
Sed etiam Aristoteles, tum asserens, manifestum esse fabularum solu-l Oe .cap. tiones ex ipsis me potissimum fabulis proficisci debere, non autem ab ali H.
48쪽
3 Fors c. de Ammani impertiente corpori, s
'ino artificioso tum praecipiens nichiique scientifico, ut propositorum effectuum caussas proximas, proprias afferat, non autem communissima ,& remotissimas oportet atitem, in inquit, se crcaris muniri ut is Pte summam quaerere, ut et in ali's, ut homo ad scat, quoniam ad calor os
4discator autem es secundum di candi artem: haec igitur prior caussa est; scru omnibus. alio in loco scribit, oinm itaque quisquam qua Num s co GDqMarat,quoniam mestipliciter caussae dicuntur on ne contingentes caussas icere siportet ut puta hominis quae carissa vi materia nempe menstrua quae ero et tmoitens nempe Iemen quae vero ut forma quoia quid erat esse qua aulem th irus caissa Inis fortassis autem hae anubae dem sant. Oportet aurem proarmas caussas dicere qua materia 'non ignem, telis erram feci propriam . Ceterum
haec non curans Sanetacrucius emctum naturalem in caussam non solum remotissimam , sed in supranaturalem ac mere theologicam retulit:&agens de rebus physicis permiscuit illis nullo glutino cohaerere valentes theologales, nimirum potentias a Theologis appellatas O bedientiales: quasi liceret in Philosophia, qua pabulum est animorum , ut ait Macrobius in I Saturnalibus, ante Macrobium in thenaeus in suis Dipnosophistis, farcimina conficere, ut Hispani coqui pulmentum ex omni eduliorum genere conferciunt, quod sua lingua nuncupant, uapori da: Diuus enim Thomas, in Theologia quandoque potenti j obedienti libus cognominatis utitur apte eas anaen non amen unquam in Commentarijs ad Aristotelem adhibitis, ac ubi Physiologus agit . Quae vero posterius addit Sancta crucius , quum dogmata nostra nihil omnino tangant, non opus est uti ni j examinandis immoremur. Sed tanaen ad huius nostra responsionis complementum , ut unicuique scholium hoc legenti pateant rationes, quibus nos olim nostrum theorema de formis materia substrata nihil impertientibus , a Sanctacrucio falsitatis, ac imbecillitatis accusatum, mi Liuimus caedem nunc referenda sunt, si forte ab Accusatore diligentius inspectae, ac intimius introspectae, illum ad saniorem sententiam reducant: ii si earum veritati parere, ac d bitam nobis palinodiam canere recusauerit hae nostram caussam ad tribunal Sapientum in Areopago litterari repetita tuebuntur. Eormas in matcreta bifariam nisi re posscis tu e hs in si b ecto et tres locata in vase Cap.
1. De Voniam vero, ut si alibi diximus, forma, di anima bifariam inma Dot. Titi, e teri a Dan corpore aeste valet it mirum ut actus M pei sectio in ortu proprio subiecti , 5 ut contentum in vas nihil ad cana pertinens: videndum est , quomodo an inia, quae est agens ni vocum animantia spontenascentia procreans, praeexistat in materia spontaneae generationi dicata. Sed in princiis fieri posse, ut forma insit in aliqua materia, nihil illi tri- Duens, nihilque ad eam pertinens, nec per se , nec per accidens .sed ut in vase atque in loco intuita sunt, quae nobis aperte demonstrent quae sigillatim explicanda sunt quia dogma est hoc non ita tritum, nec ita facile
49쪽
De seminiyprimaria scientia , o visa. 33
facile captu, in quo cardo fere consistit verae sententiae de natura E- cientis uni voci procreantis animantia sponte nascentis; nam formas in materia reperiri pIurimas tactus eam perficientes, ita notum est omni-hus, ut nullius indigeat probationis. In proposito autem sciendum est, formarum multa esse genera; quae ex rei natura beneficio diuisionis inuenienda, distinguenda sunt. Forma etenim absolute diuiditur in accidentalem, substantialem accidentalis forma est ut scientia; quae forma est intellectricis animae, apud b Aristotelena ut etiam imagines ab obiectis sensibilibus per medium ad organa sensuum utcumque translatae quo nomine sensus c Aristoteli dicitur esse receptiuus specierum siue formarum sine materia. Forma vero substantialis duplex est item ;alia est forma secundum analogiam, alia est forma proprie dicta secundum analogiam forma est tum in isto , tum etiam in mundo relatus ad alia elementa; ut d alicubi monet Aristoteles forma vero proprie dicta duplicem aliam habet differentiam; nam alia est forma assistens,ut e nauta; alia est forma in fornaans quae pariter sub diuiditur informam totius quae est pura essentia compositi contra distincta mentis opere, seu etiam a parte rei separata ab omnibus eiusdem compositi accidentibus atque in formam partis appellatama quae est altera, praecipua pars essentiae, ac omnino primus actus naateriam emcntialiter perficere natus. Omnibus hisce formis commune est, habere materiam aliquam sibi substratam; in ea esse valere tum Laetus ipsam perficientes; tum etiam quoquopacto ut in vase , nihil materiei subiacenti conciliantes Q a' postremum nobis est diligenter explicandum; quando alterum unicuique patet. Formas accidentales esse valere Di bis to se, nihil lucomitiames Cap. VI
A Ccidentales porro formas in materia ut in vase reperiri posse, nihil o ad eam attinentes, notum in primis est ex formis sensibilibus ab obiectis coloratis in medio productis species enim ista visibiles in medio perspicuo reperiuntur pure ut in loco, nihil ad essentiam illius diaphani
pertinentes, neque per se, neque per accidens nam illud non adluant, noque pet ficiunt ulla ratione quippe actus diaphani est a lumen apud Aristotelem , non autem coloris imago in illuminato perspicuo degens; quandoquidem propria functio imaginis colorum est tum representare obiectum visibile; tum suscitare facultatem visoriam ad eiusdem obiecti cognitionem 'um reddere formaliter actu visibile obiectum , quod representato id enim fit actu visibile a b lumine, ut ab em ciente ac per suam imaginem in medio , ut per formam modo aer illumina-tus, a specie coloris in se suscepta nec redditur visibilis quia natui dia-phani est conuisibilis aut ad summum visibilis unius beneficio Guminis . quod illi gerit vicem coloris decreto Aristotelis Nec vero species coloris aetem suscitat ad visionem nec aeri visibile rcpresentat obiectum; a Om-
50쪽
36 ri. Lie Animam impertiente corpori, s
ui Omnes norunt: Quare forma haec in aere illustrato inest nihil ad ipsum pertinens astit in vase, siue in loco, atque ex mera necessitate materiae Vt inest calor in aqua feruida siquidem perspicuum illustratum a praesente colorato non potuit non in se admittere tuitis imaginem . Consimiliter etiam imago puellae se ad speculum exornantis, in eo est ut in loco, Vas nihil ad illud attinens. Non dissimili ratione calor in aqua ignis actio Ronem passa, inest ut in loco, ac ex necessitate materiae Pariter habrius Geo hmetriae, qui forma est accidentalis, reperitur in Dormiente Geometra, ut RQ in Vascinihil illi conferens; namque haud potest secundum cur habitum contemplari Geometra dormiens; cui expergefacto statim habitus ille sese communicat informam perficientem, eumque actu Geometram ficientem, vel e Aristotelis obseruatione. Haud aliter ab eodem raristotele intellectrix anima dicitur locus formarum; in qua pleraeque ali- , de . quando insunt ut in vase verum enim vero appositissimum propositi e- xemplum habemus in doctrina Platonica sequam Medicus Sancta crucius
non poterit non admittere cum Galenoὶ nimirum Platonici vulgo statuunt, insitas esse atque innatas in humanis animi rerum omnium notio snes , quae ab ortu intellectum puelli minime petricientes ob earum exilitatem, in eo sunt velut in vase at si vel a praeceptore, vel studio excolan-ru , statim vividiores effectae notiones illae se se exhibent mentibus nostris in habitum, in formam ipsas perficientem; constituuntque intellectum in habitu, siue scientem, qui prius ignarus existebat et quae omnia constant in Menone, atque alibi passim apud Platonem. Quin etiam Theologin stri quos non semel adhibet suorum dogmatum comprobatores in suo si
Volumine Sanctacrucius Iconcedentes Angelis rerum omnium species im si pressas horum mentibu sis concreatas plerasque illarum ante rerum i rum, ac futurarum cognitionem noscunt enim Angeli non omnia simul;
sed praesentia solum ex sui natura , e loc post hoc yeasdem species rerum nonduna ab Angelo cognitarum, in eo velut in vase, ac minime illius intellectum actuantes perficientesque inesse confiteri coguntur quae species
postea rerum Angelis praesentium cognitione in habitum mutatae, menti Angelicae sese in formam, habitum communicant, de impertiuntur .. Ita ergo constat, formas accidentales in materia esse valere, ut in vase,cuius nihil omnino sint, cuiue nihil omnino conferant per multuin tem p iis interuallum.
Formam analogiae dictam de genere substantia in materia esse posse vestit in vase Cap. V I L, di namque forma dicta est esse ab a Aristotele ignis in istis erga cetera , Id elementa: profecto ignis in calce noua inest latens' in vase quippe gen. t. calx frigida est actui nec utit ubi vero calci recentia qua fuerit affusa ,