장음표시 사용
51쪽
ad eius defensioneni. Docetur eniti in ec, oratione disertissima, artem civilem atque rhetoricam, qualem imprimis Gorgiae disciplina commendavi S Set, prorSuSalienum es Se a veritate atque hone State omninoque turpem a perniciOSam, O Propterea a viro Sapiente spernendam potius quam Sectandam et exercendum;
qua ration Plato videri debet etiam sua ipsius consilia essendisse, qui Socrate interemto apud animuni constituerat a re publica ab Stinere atque privatim degere vitam quo liberius studiis philosophiae operam impendere liceret. Quamobrem ponte intelligitur hunc librum tam cum Menone, non multo ante Socratis condemnationem Scripto, quam eum Apologia Socratis et Critone arctissima contineri coniunctione ac necessitudine. At quo haec quidem de primo genere librorum Platonicorum, quos quoniam Plato litteris exaravit, quo tempore uni maxime dis ei plinae Socraticae seditus erat, merito die ore licebit Socrati eos. Habent autem illi sibi non pauca tanquam priva atque Propria, quibus veluti signis quibusdam sui S a cetori Scriptis Platonicis dignoscantur. Nam formam eorum ubi
Primum SpectamUS, Prope omne prae se ferunt miram quandam quum compositionis tum doctrinae Simplicitatem atque perSpicuitatem Xenophonteae haud absimilem, quanquam ut quique sunt posteriore aetate scripti, ita etiam ad maiorem artis persectionem propius accedunt, quae laus perfectionis maxime rotagorae atque Gorgiae tribuenda est. Praeterea Ormae habita ratione etiam e sunt conspicui, quod sunt fere πειωα τι κω et rara δε Drικ Gi Diog. C. III 49.). Nam quum in iis varia tractentur argumenta, tamen nihil id situ certius exquiri et ad perspicuitutem VS-que explicari. Versantur enim omnia in utramque Partem nam argute vexantur colloquentium Opinione et tanquam vanae et inanes Xagitantur; XplΟ-duntur notione rerum ab iis conceptae labefactantur et revelluntur definitiones, qua proponunt, atque saepe iterum iterumque in disceptationem vocantur;
quin etiam ipsi colloquentes, imprimis homine vana sapientiae opinione inflati atque acutuli et gloriosi
sophistae, ut temerarii sapientiae a virtutum proseSSOres, acerbiSSime saepe traducuntur et errori convicti ad turpis ignorantiae , consessionem indiguntur.
52쪽
Itaque legente postremo Sese ipSi quo lite sontiunt fero consilii inope relinqui, quandoquidem nihil quidquam videtur disputando es foetum esse. Nimirum exploditur Sto modo vulgaris no sophistiea dialectica, quae per idibrium quoddam Suis ipsius armis impugnatur, illustraturque vis disserendi rationis Socraticae, quae, etiamsi captiosi SophiStarum utatur Cavillationibus, tamen tutis esse iudieatur, ut suis ipsa sust pntuta praesidii do vana adversaria fastile reportet vietoriam atque legentium animo ad veritatis quaestionem re Clita prudentiusque Suscipiendam instituat.
Sod hao quidem de forma horum dialogorum; nam de ornatu Scenico, de artificiosa dialogi radiatione, aliis rebus similibus, set alibi diXimus, nee piis est ut hoc loco de industria exponatur. Addimus igitur nunc pauca de iis, quae materiae habita ratione iis propria videantur. Et hi quidem ante omnia diligentissima adimadversione dignum CenSemuS, quod quum in his sermonibus nihil certi explorari ac doeeri videatur, tamen revera docentur e longe gravi S Simae. Nam primum quidem callidissim o fero si institutum est, ut rerum in diSeoptationem voeatarum ratio et natura foete et ne Sentientibu quidem iis, qui cum Soerate colloquuntur, Significetur, ita ut legentes ipsi, quid verum sit indagare atque reperire queunt. Quocirca etsi in Laelios o Charmido nihil do fortitudino et temporantia, in Hippia maiore nihil de pulcritudin0, in Lysido nihil do amicitia oeseri videtur, tamen, Si
verum quaerimuS, longe Sunt gravi S Sima, quae ad rectas de iis notiones informandas ibi tanquam clamet furtive prudentioribus suppeditantur, prae Sertim ut m non pauca etiam negando certius definiantur.
Doindo his libris etiam illud gravissime admonemur, omnis scientiae principium t fundamentum in una
tionibus vel deis oriunda, positum 88e, ad quam omnia ita revocanda et provehenda Sint ut germana dialectica utamur, quae sit ipsius illius scientia indagatriX, eoque vulgarem ae sophisticam dialoeticam longissime superet, quod neque in visis et rebus adspectabilibus haereat neque fraudulenti utatur persuadendi artibus, sed tota ad veri solentiam attemperata sit et in indagandis rerum notionibus hominum mentibus tanquam a natura ingonoratis versetur HOo
53쪽
igitur illud est, quod lateria habita ratione primunt fatendum os his dialogi propium esse, quod quidem
haudquaquam errare videmur tantum Sse iudicantes,
ut in hae ipsa re omnis doctrinae Platonicae tanquam initium se prinoipium contineri Xi3timandum sit, Sine cuius notitia nee reliquae illius partes aut plano in-
tolligi aut oete iudicari queant. Nimirum multum profecto iudicio suo salsi Sunt qui qua posterioribus temporibus philosophus condidit ingonii sui monumenta, ea ab hisce Socratieis scripti tanquam omnino diversa longo intervallo egreganda et tantum non prorsus divellenda putaverunt. Neque enim lato
postea neglexit aut reiecit quae olim erat commen- ratus immo ea magi perfecit, eXplevit, On SummaVit, ita ut quae poster tempore et aetate maturiore etiam
opibus aliorum philo Sophorum, imprimi Megarieorum et Pythagoreorum, SuStentatus excogitavisSet maiora atque ampliora, ea illis tamquam primis fundamentis SuperStrueret. Sed satis de his. Porgimus ad- aliud
quid, quod hisco libris Socraticis, de quibus agitur, proprium dicere liceat. Explicantur enim in iis atque perquiruntur Singuli tantum philosophiae loci, qui
nulla sere inter se coniuncti sunt argumentorum Continuatione, qualis sane in operibus Platonis postea Scripti magnam saltem partem animadvertitur, ut ne quaeStiones quidem de virtute eiusque formis a partibus institutae arctius inter se coniunetae sint. Nimirum istud quidem apertum est more plane Socratico ita factum esse, quandoquidem virum SapientiSSimum constat de robiis diversissimis liberius disputare solitum eSSe, prout ferret Variorum temporiun OpportunitaS.
Hoc igitur ipsius exemplum etiam lato imitatus est, et imitari tanto rectius potuit, quod illo tempore non id egit, ut aliquod doctrinae Systema Onderet, Sed
satis habuit ostendere, quantum ad virtutem a Sapientiam se veritatis cognitionism referret, ut veru Scientia ubique Spectaretur atque recta disserendi ratio, quae ad illam perduceret, Surparetur. Omnino vero hi monuisse iuvabit falsos esse iudicio suo, qui nobis latonem finxerunt iuvenem aliquem philo- Sophiae ProseSSorem, qui quo tempore philosophari coeperit, debuerit iam in compendio consignata habere quae ordine deinceps esset tradituruS. Neque enim compendiaria fuit Platonis sapi sentia, Sed tempore Pro-
54쪽
cedente libere nata, quae ilia in naturalibus ingenii dotibus, tum doctrinae studiis tena Porum opportunitatibtis adiutis denique ad eum florem adolevit, quem postea e Si ConSecuta. Quanquam divinum viri ingenium iam ab initio Certum quendam tenuit CurSum, quo persequendo denique ad celsam illam sapientiam
pervenit quam non modo aequales, Sed etiam posteri iusta admiratione Prosequuti sunt. Iam vero his ita expositis otiam alia quaedam memoraSSe iuvabit, unde horum librorum et proprietate et origine aeeuratius cognoscantur. Quoi Sum primum referimus, quod sane
animadversione Si longe dignissimum, quod in iis Platonida de deis doctrinae, qualem philosophus
postea informavit, vi tenuia quae dum, immo vero nulla reperiuntur veStigia. Spectantur enim notione generale et Commune non iam με rcique i ci χευς, tu ut iis
tura, sed more fere Socratie logice Xplorantur tanquam merae mentis otiones de quo discrimine . etiam Aristotel Metaph. XIII. . coli. 1. 6. Ni mirum i Gire naturam Plato postea domum deis impertivit, quo tempore Socrati eam rationem consociare coepit eum Megarieorum de ente laetiis ab Eleatis sepelitis. Quanquam fatendum est eum iam in Charmide et Lachete prope ad eam rationem acceS-sisse adeoque in Euthyphrone δε αν et ε doc de mentis notionibus dixisse. Quod tamen nemo mirabitur, qui
etiam mera Dienti notione rerum quasi imagines atque Specie periectas XSiare meminerit. Sed huc
accedit denique etiam aliud quid, quod his libris,
quamvis multi atque amplitudine Sua in Signibus, proprium Ss iudicari debet. Quippe nulla dum in iis reperiuntur doctrinae Pythagoricae accuratius cognitae indicia. Quod certe eiusmodi est, ut iure inde Suspicari liceat philosophum, quo tempore eos litteris consignaverit, nondum interioribu Sehola Pythagoricae sacris fuisse initiatum. Quod quidem eo considentius ita statuere licet, quo Studiosius ipsum novimus in Politico, armenide, Politia, Timaeo Legibus, aliis libris, Pythagoreorum doctrina Suam rationem exornaSSe et locupletavisse. At enim vero
cognovit ille postea demum, quum in Italiam inferiorem et Siciliam profectus est, testibus locupletissimissi qua fidos est v Ρroli ad Politici , Pythagoreorum
55쪽
placita accurati tiου, ut mirandia in non Sit eum aetate adolescentiae eorum copiis, Si quae 9Si suppetierint,
Atquo haec quidem de hoc genere scriptorum Platonis, de quibus ideo expoSuimus nullo uberiuS quoniam eorum auctoritas atque id es nostra aetatea viris doctissimis saepe in dubitationem vocata est. Breviores erimus de ceteri philoSopli operibu S praesertim quum iam in SuperioribUS XPOS uerim VS, quor- Sum ea omnino tendant et quomodo inter ipsa cohaereant. Progredimur igitur ad Se eundum ordinem operum Platonicorum, ipSi temporum, quae philoSophus expertus est, vicissitudinibu qua Si deSignatum atque circumscriptum. Complectitur enim ille libros eos, quos Plato inde a tempore MegarenSi maximeque COD-
foetis primis itineribus inde ab reditu in patriam, ex quo philosophiam in Academia tradere eo epit, Sque ad alteram in Siciliam profectionem vel litteris consignavit vel in ipsem publicam emisit. Qui quid om videntur ita inter se iuneti esse ut hoc ore ordino in publicum prodierint: Elul, di mira , , ad fles A, hi enm oti P ti, id Pt i m S, P a r mi-n id aes, i, o di u s, imae Memm nil O S i uis, Phaedo, Philobus, Politia, Timaeus, Critias id quod apparet vel e eorum argumentis, Vel e temporum vitaeque vicibus, ad qua philosophus scribendi consilia direxit et accommodavit, vel otium ex disertis ipsius significationibus, quandoquidem Theaetetum, Sophistam, Politicum o Philosophum
iunctos volitit, itemque Rempublicam, Timaseum et Critiam arctiore quodam ineulo colligavit. Et septem quidem libri, quos supra poSuimus , priores lato heo inde tempore vel litteris exaras Se vel Commentatus esse videtur, quo relictis Athenis aliquamdiu Megari Commoratus est. Inter quo quod etiam Euthydomum et Cratylum numerando S Utam IS, quo olim prius scriptos esse iudieavimus, habemus huius Sententia nostrae caussas, ut videtur, SatiSidoneas. Nam primum quidem illi cum forma tum materia a libris Superioris aetatis aliquantum discrepant, licet eos item fatendum sit cum Socratica dos cientia doctrina rotissimam habero coniunctionem ac necessitudinem. Deinde transitum quasi parant ad ustosti nos de variis ei sentiti rationibus, quae in
56쪽
proximis Plutonis Semlitis attificiosissitate cum disputationibus de Sophista Vir Civili 0 Philosopho adhibita itiam Misserendi ratione Megaries iunctae et
consociatae sunt Nimirum credibile est sane Platonem, quum primum VeniSSet ad amico Megarenses, graviter fuisse eorum sermonibu admonitum, ut non modo Me rationibus it caussis Seientiae meditaretur subtilius, verum etiam cie oristi ea disserendi ratione, quam maXime varietate ' Significationis vocabulorum
niteretur, quaereret de curatius Quod ipsum in Euthydemo it in Cratylo fecit. In illo enim tristices
sophisticae eiusque imaxime Protagoreae imaginem perquam faceto et ridicule ad vivum se scriptam exhibuit atque lieulsente simul docuit veram ad sapientiam et virtutem institutionem neutiquam in callido actitarum
conelia Siuncularum iecisendarum artificio maxime ex Verborum ambiguitate repetito contentam ῬSSe Sed
vera absolvi philosophia, quae cin scientiae vel
idearum aequiSitione cernatur, quaeque una Um Veri cognitione etiam rectima rerum USUm asserat, ut una
atque Sola pro vera i te regia ducenda sit. In Cra-tylo autem item proposuit imaginem et picturam Sophi Sticorum etymologiae studiorum, eristices imagini in Euthydem propositae adeo Cognatam atque imilem, ut Tacile appareat utrumque dialogum aretiore quadam mecessitudine continori Nimirum taxavit in hoc libro philosophus etymologiae Studia i . Ut nomina pariter atque res ipsas ad ideas, quibus subiecta Sint referri oportere istendatur ut ex his domum veritatis scientia iv cognitio ' proficiscatur Itaque uterque liber eo videtur pertinere, ut perstringendiSartibus quaerendi disserendique sophisticis maxime Protagoreis, quasi oblique tangatur etiam ea disserendi ratio, quam usurpabant Megarici, utpote illis eo maxime similis, quod ipsa tuoque assidas ratiunculas sua argutasque Conclusione imprimi ex vocabulorum variis significationibus itque multiplici linguae usu repetebat ad haec autem inccedit, quod
philosophus in iis sermonibus irimum de id pis sio
loquitur, ut iis ex sententia Megari eorum etiam υnicia attribuerit, de qua re v. Euthydem. p. 301. Coll. Pro-legg. nostris ad Euthyd. p. l. et Cratyl. p. 439. D. ibique eommentar no Stros Itaque veri Simillimum est sane hos dialogos ab eo scriptos esse initio fere om-
57쪽
potum Megarensium adeoque tum etiam in lucem publicam emissos. Quibus evulgatis fieri demum potuit, ut poste ipse in Sopli sco, Politico et Parmenide,
vitiis argutae et captio Sue eriStices notatis, disserendi rationem Eleaticam vel potita Megarius in eamque in melius mutatam prudenterque temperatam ad Suas quaestione traducere adeoque Vi Am quasi praeiret, qua illa esset utilius utendum. His vero ita dilucidatis postea aedeSSit etiam propius ad quaestiones lono gravisSima et eum aliarum rerum disputretionibus paSSim artineto Siu perplexas de Scientiae vi atque dearum ratione quam doctrinae uae artem in
'Iheae toto, Sophista Politico et Parmenide explicavit. Quod quomodo seuerit, alibi disputatum est. Hoc loco illud tantum monendum putamus, de quo fuSiti exposuimus Dia tribo in Politicum Platonis Lips. 840. sumtibus FritSehi edita, p.
20 sqo.-37. Theaetet et reliquorum dialogorum cum e coniunctorum Seriptionem Megari quidem Susceptam nec tamen ibi profligatam Sse, quandoquidem Politicus et armenides vel propter Sapientiae Ex hagoricae e Stigia in iis conspieua sine dubio eo demum tempore ab Sotiati sunt, quo philosophus familiarius cum Pythagoreis conversatus erat. Sed de his aliisquo
simIlibus conseras Diatriben nostram . , cui non meminimus quenquam hae in parte res agatum S Se.
Iam post hos dialogos, in quibus Philotiis de deis
doctrina eatenus est per et magi et OnSummata, quatenus idea Megari eorum, rigidae illae, immotae et omni communionis Xpertes, cum Universi mentis humanae notionibus, Socrate duce exploratis, tanquam CODSociatae eaque ratione vivae vegetaeque iactae Sunt, ita ut non modo omnem Solentiam et cognitionem Veritatis efficere, Sed etiam omnis essentiae Vim auSSamqtae Ominere exiStimandae Ssent poStho S inquam, libros, qui sunt de Scientiae rationibus atque deis, proxime deinceps in lucem prodiit haedru S, Scriptus ille, quo tempore Plato ex diuturnis itineribus in patriam redux factus philosophiam in Academia dolere constituerat, et paullo OSt tanquam supplementi cuiusdam loco Mene Xenus prodierunt item S rapi ii iam et I at d. In quibus quidem libris, sicuti iam antea significavimuS, quum alia
58쪽
mimi vis divi tui et aeterna luitur tu chria lite Pon uiri i oque osten latur an inio humano utique i lirarunt i erunt divinarum esse capace S. EX quo Ponte P - Arset, quonam vinctilo haedo cohaereat cum Phaedro Syinposio versatur enim et Il)Se in asserendanimorum sempiternitate, unde lutosophiae omnis
lignitas atque praestantia intelligitur. Itaque hi libri
mnes multum Sane discrepant ab iis, quos primam lassem voluimus consistere. Nam ut nihil dicamus: Sermotium moderamine deque usu dialectices longob illis divorso, primum quidem non tantum in rosel-mdo, sed etiam in docendo versantur, quandoquidemertos quosdam philoSophiae locos Satis Perspicuexponunt et illustrant deinde non tantum Cominianes ientis notiones novorunt, Sed ideas habent onmis
inquam SSentiae Caussa at tu esse trice S, quae non
io do logico Cogitantur, sed etiam metaphysice itelliguntur deniquo otiam doctrinae Pythagoricae iterioris et reconditioris vestigia referunt plurima ualia certo in Politi eo in Parmenide in Phaedro.
Syniposio et in haedone tam manifesta XStant. tiam non exigua pars doctrinae Platonicae Pythanicis placitis nitatur vel iam ii in unum coniuncta Nec vero os id ratur plane argumentorum qua Si etiam continuatio et progreSSio, quali sane initis Socraticis minus animadvertitur. Quanquam quoque in iis continuandi more suo pius, quippe qui de condendo aliquo stemate nihil plane cogitaverit. Λt- omnia conveniunt etiam in quattuor
qua opera Diu id emi ni R eis pium Critiam, in quibus, sicuti iam est, id agitur, ut vel qualibus signis
imi boni id ea sese in vita singulorum conspiciendam praebeat, Squiratur, in optimo homine et in optima civi
univerSa rerum natura emergat, copio-
Vorum satis haec do libris Platonis riptorum Platonicorum generi adscriben-Qui quidem libri quoniam scripti suietate, qua per venerat ad Summam ionis maturitatem otianesque illius palo tenebat, facile patet eos qui cupi Platonis cognoscere pD eius ratio i
59쪽
xplicare et uterpretari. Iese Mare Dotissimum lectitandos Qui quanquinter se cohaerent, ut Perpetua Ser dam quasi orbem rebus humani ut tantuin non pro Sede a uomicili itonicorum habendi videantur. Sed in eam disputationeu quo idiamur. instituti nostri finibus prolirestat, ut libros de Lelibus teri
rum Platoni eorum ela S Sem nutem omnia quae vulgo i atoni tm:reni, tu ligna videri verbo moneamuΝ.
copiosiore opus est disputatione. dii supra satis dictum: de Epino tu id ad II. . Thea te amatoribus. Minoe Critophonte Eryxia, inersio, Tenuem anno. BOechimachero, Astio ita disputatura Platone abiudicandos esse non possit dubitimperitis homuncionibus. Et hae quidem de Platoni vita doctria. nio et scriptis Quam quiden
huius seriptionis consilio, ni SP ..ia ideretur scriptorum Platonicorum I Orm iserendi ratione ' Est enim haec cum I largumentis inde coniuncta, ut qui ea nullo modo per venire possint ad Kententiarum Platonicarum intellQuum igitur natura in Platoni5 veri studium eum acerrimo tuleri vel . copulavisset, ita ut mature ad poesinceret, laetum St, ut nec OStea quum
losophiae dedisset, pristimini poesis amo sed eum ad philosophiae studia tran coniungeret Vidit autem philosophplurimum ueri capturam esse tum nuiucunditatem, tum ad disserendi vim el
ei quasi vitam motumque adiuno eret
manae naturae captum accomnio laret.' De Pixtoni ei dialogi natura nuper di Ti i in ad in Init Phil. Vol. II. P. I. p. Ibi sqq.
60쪽
animi vis divina et aeterna natura tu Clara lite ponatur eoque ostendatur, animos humano utique dearum norerum divinarum is se Capa COS. EX quo Ponte p- Parot quonam in Culo haedo cohaereat cum Phaedrones SympoSio: versatur inim et apse in asserenda animorum Sempiternitato, inde philosophiae omnis
dignitas atque praestantia intelligitur Itaque hi libri
Omnet, multum Sanes discrepant ab iis, quo primam laSSem volitimus tonsistere Nam ut mihi dicamus de Sermotium moderamine deque usu diale etie es, longo ab illis diverso, primum quid in non tantum in re sellendo, sed etiam in do opndo versantur, quandoquidem certo quosdam philosophiae doco Sati perSpicue exponunt et illustrant deinde non tantum cominu nesmentis motiones moverunt, sed ridens labent onmistanquam e SSentiae CauSSa atque est e Ctrie es, quae non
modo logico cogitantur, sed itiam hetaphySice intelligunturi deniquo itiam doctrinae Pythagori ae interioris it reconditioris vestigia referunt plurima, qualia ierio in Politi eo in Parmenide, in Phaedro
in Symposio it in Phaedones tam manifesta XStant. ut etiam non exigua pars doctrinae Platonicae Pythagoriois placitis nitatur vo cum iis in ianum coniuncta Ait Nec sero ii sidoratur plane argumentorum UnSi quaedam iontinuatio it progreSSio qualis AEan inscriptis Socraticis minus animadvertitur uanquam philosophus hic quoque in iis Continuandi more suo versatus Si liberius, quippe qui de condendo aliquo doctrinae Suae systemate nihil plano cogitaverit. Atque haec quidem omnia conveniunt etiam in quattuor
huius ordinis cliqua opora P44 Lesbi , , R e uis u-blicam, Timaeum Critiam, in quibus, sicuti iam supra indicatum sest, id agitur, ut vel qualibus signis
et argumentis summi boni id ea sese in vita singulorum hominum tanquam conspiciendam praebeat, e quiratur,
vel qualii ipsa in optimo homine et in optima civitate itemque in univerSa rerum natura emergat, Opiosius disputotur Vorum satis haec do libris Platonis, quos alteri Scriptorum Platonicorum generi adscribendos putavimus Qui quidem libri quoniam scripti sunt
Platone ea aetate, qua pervenerat ad Summam OC- trinae et eruditionis maturitatem omnesque illius parteSexplicatas animo tenebat, facile patet eoS, qui cupiant vel doctrinam Platonis cognoscere ver eius rationum