장음표시 사용
221쪽
Graiarum etiam Musarum familiaritas fuerit, ut nec ipsi barbari venerari ac obseruare eum non potuerint. Alii litterarum decus coe assum , Germaniaeque dexterum oculum appellarunt nostrum Reuchlinum c : litteratorum caput re colamen alii d) ; qui perinde ceteros superarit, ut stellas restinguere soleat exortus aerius sol. Huc illa elogia in pertinent , quae Erasmus ei impertiuit, &quand o totius Germaniae unico decus, & or- motum incomparabile eum vocavit, testatusque est e , omnem Germaniam Reuch linum ceu Phoenicem & unicum suum decus suspexisse, quum trium linguarum , Gracae, Latinae, & Hebraica pene ex aequo peritus, ad haec, in nullo non doctrinae genere versatus fuerit, ita, ut cum primis certare potuerit. Erasmum in insigni hac laude Reuchlino suo tribuenda nihil amori dedisse, Henr. Stromer Aurbacchius eruditissimus aeui sui medicus, testatur quasi, ubi doctum eruditorum exer- eitum non minus recte, quam vere iudicasse, censet f), Reuchlinum uniuersam Germa- saniam atque etiam Latium, Graeco, Latino, & Hebraico sermone , tribus summis eloquiis,
illustrasse. quippe qui bonas litaeras marce-
scentes in pristinum nitorem sustulerit quique
222쪽
que solus omnibus Germanis ingenii decust & gloriam praetulerit, & patriam liticris ubi
que gentium ornauerit : atque ita a Melanchthone Germanorum stadiorUM antesi
. lari studio, in Germano homine inusitato ipse Fridericus III Imperator valde delecta, tus esse dicitur fr). Nec vero quicquam Reuchlini laudibus Camerarius detraci um voluit, ubi eum et gantioribuδ teris penitus excultum fuisse negauit D : nam praeterquam quod statim addidit summisi vir, ipsum tamen doctissimum
hominem fuisse, liberaliumque risciplimarum
cupI- ff) Melanchthon in praefat. quam claror. Viror. ad IO. Reuchlin. epistolis praemisit: ubi de his ita loquitur: Germania nostrae corius contivere nihil potes squam si auctore D. Revchtino exterarum gentium monimentis Iaredetur splendiae. hoc namque episo - sae fere omnes notantur argumento. vid. eiusd. Melanchthonis Declamat. T. III, p. m. 29s. VI, de M. Adamus omnia, quae de Capnione in Vitis Philosoph. p. 37 seqq, profert, desumpsit. Integram Reuehlini vitam ex eisd. declamationi b. desumptam una cum R. Agricolae & D. Erasmi vitis Nic. Pristatini orationibus subiunxit Georg Pfiligerus: quarum vitarum ipsum Ffiugerum auctorem esse Teisserius in Catalogo auctor. & bibliothecar. tradidit, idque cl. Morhofio persuasit, Polyh litterar. I. c. ip g 37 ubi Reuchlini vitam, quam a Pntigero scriptam dixerit Teisserius se vidisse negat. e) in vita Ph. Melanchthonis P. m. I9.
223쪽
cupidissimum et res ipsa pro Reuch lino Io-quitur, Melanchthonis, de quo sermo est Camerario, ubi id scripsit, aetatem in feliciora multo, quod ad litteras attinet, incidisse tempora, quibus & ipsi Melanchthoni & Camerario ad maiorem in elegantioribus litteris peruenire licuit scientiae gradum, postquam tot eruditi viri viam ipsis communiuerant, salebris remotis : absque quorum opera si fuisset uterque, valde dubito, an eo adscendissent. quemadmodum ipsi Melanchthoni verisimile visum non est ), pingendi artitantum ab Apelle venustatis gratiaeque adiici potuisse, nisi fingendorum lineamentorum rationem multo ante ostendis lent ii, qui primum μονοχχωματα deinde dc καταγραφα pinxerunt. Idem reputauerit is, qui illud
Erasini de Reuchlino iudicium legerit h):
Germanorum eruditorum princeps es Fnione Vir magnus, sed oratio redolebat suum saeculum adhuc horridiis impolitiusque. Ad talia iudicia ipse Reuchlinus in antecessum quasi respondisse videtur his verbis i): Scripta mea erunt aliis forsitan melle G D- rite nutritis, proster incultum dicenda genuου,
i) quae leguntur in praefat. lib. III Rudimentor. Hebr. Phorce in aedib. I M. Anshelmi an. Iso6. in fol. impr.
224쪽
amara. qui secum cogitent omnτm auditoribus orationem esse commodandam, non mihi vitio dabunt, quod vernis vernacule loquor.
Nam qui fieri potes Z νt per insuetum lo
quendi morem re domi paratam, adque is cernas elaboratam dictionem rudes facile doceantur, quibuς tum esset γω ad praeceptoris eloquentiam plin animum aduertere quasi
ad sphingis aenigmata, quam ad eius ilia ipsi
Praecepta. Longe rectius me iudice sensit Aristoteles, in disciplinis do forem oportere per usitatis am sermonis consuetudinem re nobis notiora quaeque procedere. Dedita stiatur opera soloeco spe re barbaro sum usus ad
quorumdam vocabulorum proprietatem explicandam. Huc accedit tamen, quod resenecta, re barbarorum quotidiana conuersatio
non sum linguam hebetat, sed et stilum obtundit. quibusdam interiectis ita pergit: s 1
hac erat una ex causses non parui momenti,
Pt futarem mea singula viris politioribuου litteris praeditis explosa fore, quod cernerent in eis nullum florem, nusiam comitatem. sed omnia triuialia s inurbana quaeque. Vt appareat quodammodo, unde evenerit, ut Reuchlinus primis annis sub laudato Dringeberio, & Ioanne Hilubrando patriae scho lae moderatore, atque Georg. Symlero in bonis litte-
225쪽
Iitteris educatus, doctrina, linguarum notitia cloquentiaque tantum postea valuerit, ipsius iterum verba apponam k): Posteaquam
h) ex praefatione lib. I eorum l. Rudimentor . ad Dionysium fratrem: cui singulos tres Rudimentorum istorum libress peculiaribus eisque verbosis fatis dedicauit praefationibus: quae singularem in istum ostendunt amorem : in epistola lini III libri subiecta ita ad eumdem fratrem scribit: tandνm motus ego, Dion ramatis me, postquam ad percipiendam Graecorum linguam annis superioribus te puerum amiuncto paedagogo Horentiam, tunc optimarum litterarum altricem, non sene meo magno impendio trans Alpes e Sueuia mis. quatenus biennium penes egregia senilitate virus illum Georgium Vespucium assi- aeuus mense suae ac hospitii socius, Angelum Potitia- Mars Ilum Ficinum, 9 Demetrium Chalconinolen, ceterosque plas mos homines quotidie au Ares, nolui elisem huic decori tuo Aese, quin Hebraica nunc sacerdos adniceres: praesertim quum nos rates nilaei vel inuidia et eI imperitia tauriri Chrisianum
neminem in eorum tingua erudire velint. Praeclaram vero etiam exquisitis rimamque, ut omnia
diuini ingenii monimenta, produnt eruditionem,& multa de excellentissimi viri studiis fatisque nos edocent ; ita ut idem de his praefationibus dici polle mihi videatur, quod Cicero olim de Euripiὰ is veri bus dixit: Angulos eius versius singula eius res monia preto immo ego 1ingula praefationum istarum verba uon tantum singula puto restimonia, sed lon era. in primis inuidis istis hominibus, quos Di iona 'ium suum Hebraicum taxaturos praevidit, quod multorum interpretationes censere atque perstringere in eo ausus sit, quam prudentissime re-
226쪽
anno aetatis meae duodevigesimo Prisciani C sariensis litteraria studia in schola Pari orum aggressus sum. biennio post apud Rauracos dictionarium collegi. quem appellaus
Breviloquum. eo tempore atque eodem Basleae
cis Rhenum in loco sub Andronico Contoblisca natione Graeco linguam Graecam didici. quam elapsis inde quatuor annis inter Gados primo i apud
spondisse mihi videtur Quamquam HSeroumum
sanctum veneror ut angelum, es Lyram colo vi magistrum: tamen adoro veritatem ut deum. Valde
etiam memorabilis est Georgii Sumteri ad Thomam Anshelmum episeola calci operis adiecta: cuius finis hie est: Propter librariorum quorumdam tem Dirnteis in iuratis mos quosque auctores perditis Ame libidinantem; qui spe lucri ab arebet is diu mAU. tumultuantur opera. ne Dcophantae illi, chartain
viae simile, operi nostro supparassiantes identidem molirentur. iussis Reuchlinus) in calcem libri suppingi ex munificentia iraeratoriae mutesatis, qui sus donatus es, arma subluseria insignia), qua in re certiores re antur amoenitatis Hebraicae su aeossicibus uti abstineant, qui non si is muniti fuerint infiniis insignibus) periniae ac spuriis atque ex mera danisarum tibi ine opera furtiua 9 su secundaria perditUC. quoque litterarum iactura a
ortatis opus hoc, quum nuper admodum talsamentario discindendum quis tradere vellet, ab interitu vindicaui, non ubiuis obuium. quod Reuch-linus, quum, ut G Symlerus in citata epistola confirmat, Phorcen reuisens, in manus bilariter ingen. ticum iliacebra, ceu vigilias uas, recepist i, vetat par uuti auctussitiosi, salutariter es exsculatus.
227쪽
apud Genabum, quas nunc Aurelianas Pocant,
seminam. Pbi tempore protracto Luri ciuiti dedi operam, c 'fui a do Ioribuae honore Papinianistarum decoratus. An. M CCCC LXXIX. Vide, mi frater, quanta circum peditione vitam duxi. Nampniuersim stipem quam discendo impendi: docendo acquisiui. simul enim didci Latinorum iura G docui Graecorum praecepta. de quibus tunc artem gramma ticam Gr.ece conscri e cui titulit extabar
Microsaria. eam anno post Pictonisin Galliae Aquitanis publice legi atque illic in Iure ciuili Cathedram merui. Regressus inde in Sueuiam e ivxore mihi ducta si s Doctoris insignia . Fosulares caussas apud tribunalia re iudices exercens. Is sumque me ad frenissimum Imperatorem Pridericum tertium legasiet) inclytus princeps se arduc Probus , is qui
posea in splendidissimis Vangionum Comitiis
a Max. Aemiliano Romanorum rege uno imperii consensa Dux primus Winenbergensium auritoratus es. de cuius patriciis ego quoque Consus eram. Tum reperi ea in legatione Iu- η daeum doctum smul atque litteratum nomine Iacobum Iehiel Loans imperiali munificentia redo torem Medicinae s Equitem auratum. Dme, supra quam dici queat, fideliter litteras Hebraicas primus edocuit. Post vero legatus Rhomam ad Alexandrum sextum, qui re-
228쪽
IN GER M. FATIS CAP. IV. -I4s liqui fuerant ea in lingua canones. eos a Ce innatensiiurio scilicet Abdia filio Iacobi Sphum
no petiui, qui me quotidie toto legationis tempore perquam humaniter in Hebraicis erudiuit non sine insignis mercedis impendio. siquod idcirco, germane frater, ad te scribo, ut animaduertar, es sepius cum tua mente reuol-Mas, quantis laboribus, temporibus, re impen-μ Hebraicae lingua sola initia sortitus sim. Alibi ad eumdem fratrem suum sic scripsit cl): De praeceptoribus meis hanc rationem assero. non me piguisse, Psio tempore abs quolibet Ludaeo semper aliquantula corradere, quae ad doctrιnam aliquam librorum Hebraiacorum conducerent. Sicut enim non apud Ionas neque vita in Graecia, sed sileae primum ab Andronico Contoblaca. deinde Parisii a Georgio Hermonymo Spartiate, pos Romae ab Argyronio Byzantio publice in Vaticano Thucydidem legente Xasto IVPontis: ad extrem Florentia Mediolaniique a Demetrio Chalcondyle, Graecorum linguam frustillatim quasi
mic, de mensa domini cadentes accepi. con- numerarem illis Hermolaum Barbarum Inno
centio VIII insignem re mei amantissimum. n plus ex eo Roma Latinitatis, quam Graecia ratis, hausissem. ita Hebraicam ego quoque ac sanctam linguam non Hierosolymis, neque in
l praefat. lib. III Rudiment. pag. 6 7 seq.
229쪽
publicis snagogis: sed a litteratissimis He
braeis penes ocios quidem Lacobo Iehiel Ioannin Latio atatem Abdia cis mate atque alias a singulis singula expiscatus sum. Hactenus Reuchlinus: cuius verba quod attulerim, tibi non ingratum fore, confido, lector , quum inde breuiter cognoscere queas, eX quorum schola tantus Germanorum doctor prodierit. comprobatur sitnullis, tamquam grauissimo testimonio, id quod supra adfirmaui, Germaniam Latinae in primis linguae cultum Italiae debere. Neque immerito huius pallas frie optimarum artium nutrices habebantur tum, non Germanicis modo, verum totius orbis pales ris anteponendae li) quas qui non frequentauerat, nec Italorum disciplina emendatus fuerat, eruditus recteque institutus haud existimaba
tur in quali opinione per integrum XVI
saeculum fuerunt Germaniae eruditi, italos eam iudicantes nationem, a qua humanitatem acceperint Germani, ik quae antiquae sapientiae custos semper fuerit atque procuratrix. l0 cl. viror. ad Reuchlin. epist. p. I3. m) Vid. praef. Conr. Peutingeri Sermonib. Conuiu. praemis& Io. Casiilii quas gentes potissimum adbre debeant, qui doctrinae virtutisque gratia peregri nari animum induxerunt, lucubrationi eius, qua Oουi inscripta es adiuncta Helmst, Aseparat. IO2, 8.
230쪽
rris. Regiomontanum certe, Agricolam, Langium atque Reuch linum multum Italiae acceptum retulisse, humaniora studia inde in Germaniam deducentes, hactenus cogno
Pluribus de reliquo verbis referru nihil attinet, quantopere Reuchlinus Germaniam sibi devinxerit, quod omnium ptimus Hebraicam linguam grammaticorum more Christianos docuerit, sine legibiu, ut ipse loquitur, manciparit Latinis; sic,ὀt primus post Hieronymum, undecim ferme saeculorum spatio interiecto, Hebraicas litteras tanto restituerit studio, ut, qui alter Hieronymus appellaretur, dignus sit diiudicatus n). Neque referre porro attinet, quanta cum laude in Graecis litteris, sine quibus neminem politum satis censeri posse, arbitratus est, resuscitandis,& in saniori harum ope producenda 8bilosophia, sit versatus. quanta etiam cum nominis sui celebritate doctoris in iurisprudentia sustinuerit titulum. Neque denique instituti ratio pluribus verbis declarare patitur, Reuchlinum tam egregiis linguarum subsidiis instructum, eum ipsum este, qui in rei Κ a gione,
vi quum opus in se susceperat, quod ante ipsum ten
taverat nemo inter Latinos sperare omnino poterat,
se inde gratiam bauu meaioerem os apud posteros
Iaudem absque inutati non intermorituram consecuturum fore. praefat. lib. I Rudiment. Hebr. praem.