Hieronymi Cardani ... De methodo medendi, sectiones quatuor. Quarum catalogum sequens pagina exhibebit

발행: 1565년

분량: 423페이지

출처: archive.org

분류: 생리 & 의학

141쪽

& error inanitatis illorum, perniciem aegri nopariat. Sic igitur nobis refugientibus medicamenta quςque,adulterina,vitiata, lubia,incognita um ex notissimis exesa,antiqua, corrupta,pauca relinquuntur,quibus commode uti liceat. Ab his si etiam venenosa omnia praedita facultate subtraxeris, duo non leuia sequut i rincommoda. Primum, ut morbis multis

propria praedia desint. Secundum , ut fermὶ nunquam aeque valida sint illa, viribus affectuum. Memini me hoc dixisse iam de medicamentis purgantibus. At in eis moles,pro victu te,satisfacere potest: cum in his frustra hoc quaerere liceat. Et ne omnino in incertis rebus moram trabere videar,exempla quςdam proferam . Commemorat Alexander Epithema ex auripi nento robur addens lieni.& quanquam ad lienem auxilia non desini,haud non facile est inuenire,quod adeo praesentis sit iuvamenti:quodque cum iroc illum confirmare

possit. Sic in pastillo Marcelli ad dysintericos eisp., t.

quem vi pzeclaru idem collaudat, cum quin- ' que venena recipiat,sandaracham, lachrimam nigri papaueris, aeris squam mam, ars combussum & auripigmentum:& tamen hoc mediis camentum etiam immittitur per inferna . Sic

in Faustini pastillo etiam preter sandaracham M auripigmentum calx non extincta ingreditur,ad eundem usum. Sic ad gallica luem quid com par inuenies succis aconiti praeparatisὶ

142쪽

Alij quod nos etiam fecimus saepe, argentum vivum igne claboratu in catapotiis exhibent, quod & alias diximus.Nonne argeto vivo inter unguenta aut suffumigia pestis illa abol,

ieriti F. turl& Avicenna ipse retulit medicamentum Di c. 3 .c.3 ex Venono ad lepram,& quidam interpretantur Albes pro aconito: tum maxime cum di- . caldiamuscum illius esse alexi phacinacum:&

expositores Arabicarum dictionum per Belsalbum idem exposuerut.Praecepta etiam praei cadendi, dum teritur venenum, ab illo com-n de pl- monstrata idem docent. Galenus etiam com-- - memorat egregia iuvamenta carnis Viperae

ad eundem morbum. Sunt qui ad podagricos' ingentem illarum operam polliceantur: Alij

ad tardandos canos, ac senectute remoranda: Alii ad visus aciem encomtis praesciant. Ce tum est Anacardinam compositionem ex veneno constare, & tamen in frigidis, morbis 33. Π nulla antecediti cuius etiam meminit Aetius. Philagrij quoque antidotus ad diuturnas febres ex codem , constat sulphure & hyoscia- V, VI. . ino & in elephantias, quam clatum est esse is kRAE' Avicennae lepram, vulturis medicamento addit eus orbium: sed id tamen exterius applic tur . Ergo δί cantharidarum suus usus est, Scbufonibus: quibus omni salutare magis, emplastrum conficitur ad synachem illam a G leno deploratam, cum musculi interiores la-ryngis sunt inflammati. Memini me aliquado

143쪽

iam incensis funibus liberasse eo emplastio m ων Riuoltellain lignarium fabrum,cum vix tempus liceret sumere ad conficiendum medica- mentum . Ferunt etiam illi in A siclite praeclaram esἡ virtutem, quam nondum mihi licuit

explorare. I o I ae v K cam morbus magnus est, clim tentata stant comunia auxilia, nec prosunt, ad venena etiam confugiendu est. Sic tamen, ut vel emendata,venena esse desinant aut exterius applicentur . Nec credas tantum virium

theriacae inesse,reliquis autem nihil. Quod purgationem Nevas ctioni praeserimi.

Post, cum purgationem, venae sectioni praeferunt. Non ignoro me in alio loco rem hac quasi attigisse. Verum multum interest dicere, quando venae sectio sit administranda, de medicamentum illi comparare. Nunc tibi tanquam exemplar medendi referam pro formula. Tum Mediolani, tum Venetiis olim, sed de id commune existimo ubique, nain nulla communior herba esst urtica: nascitur in Ethiopia de Germania Italiaqucultis ac aspe- 'iis locis, sepulchris etiam ac in humidis paludibus. Exhibent igitur ex indica siliqua globuaqmixto ex turbith sivo trocisco: inde altera die venae sectio administratur:atque sic opu-

144쪽

0 4 DEMETHor, om E aegro,tanquam ex typo consultum existis mant. At non aduertunt nunc etenim cum

alias de febribus tractaremus, de morbis abs-xsuperβρει que febre loquor haec verba a Galeno pro-

laeti M. 6 lata. huiusmodi autem morbos veratro utimur: venam autem secaressum multus aut

crassus sanguis abundauerit invenis. Quod si utroque auxilio homo indigeat avens sectione incipiendum es.,notissimum est. A T scio, reclamabunt habere quem sequatur, Principem: Cum humor abundat,hum res prius aequa epost venam incide. Hoc igitur ad contradictionem reuocandum est. Ratio ipsa pro nunc sufficiat in tam pernicioso ac execrabili errore. Sestio venae debetur multitudini omnium humorum, purgatio superabundanti: ubi utrunque auxilium est neces sarium, ibi utraque vrget causa. Quare cum

cogimur sanguinem mittere ac purgare, abi dant omnes humores: atque inter eos unus

super reliquos. Si igitur prius moliamur purgationem , periculum est, ne stante pleniti dine, bris accendatur,vel humores in locum aliquem decubant, vel obstructio ingens fiat. A T si prius venae sectione abundantia omnis tollatur, solum relinquitur unus humor, qui tunc commodissime educitur se Alia ratio

est, quod proprium eduinionis sanguinis est,

virtutem attenuare, eductionis per medica mentum, calefacere. Igitur sectio venae non

145쪽

commodὸ administratur a purgatione, cum iam virtus ex inedia debilior reddita est: sed medicina a venae sectione. Ergo ubi utroque praesidio opus est, semper praemittenda venae sectio erit. Hinc patet illum, qui nobis quondam proposuit, an stante aequali necessitate medicamenti & sectionis Venae, praeponenda esset ipsa venae sectio, nihil interrogasse, cum esset definita iam a Galeno .cuὸd instrumentaplurima ad chirurgiam ne

furia ignorant. Cap. Lxx IX. EPTUAGEsIMVs No Nus abusas est, o cum tot instrumenta reliquerui, olim e cidendo, terebrando, reponendo, restaurando, adurendo, extrahendo, confirmandO-ue neeessaria: csim tamen omnia diligenter HippQcrates,Galenus, atque Albucasis edoceat. Verum praecipua duo pro luxatis ac fractis: alterum cui nome est Glossocomon pro cruribus & utile & necessarium: necessarium quidem ad rectam repositionem etiam dorsi vertebrarum: utile autem, ut qui laborant etiam, mouere se possint, ut Hippocrates inquit. Toties cum Galenus descripsit, tantus illius usus, nos illud penὶ nescimus. At recte sciunt, inquam, maledicere, ambire, praeferre quandam authoritate. O miseri mortales qui mala malὶ tantum sapitis' An vos non pudet

partem illius vestri ingenij, quod nec cum

2. defractis

meta

146쪽

12s D B ΜΕΤΗΟ Do Archimede, si vivat, estis commutaturi, pam 'tem prudenti quam no cum Aristotele, aut cruditionis in arte, quam non cum Galeno si reuiuiscat,pauculasque horas ex tor, quaS maledic edo, quas struendis perditis insidiis,mortalium tandem comodis qui vos frustra alsit, impendere 3 Galeazius Capra, cuius alias in. exemplis geniturarum meminimus, excussa

coxae vertebra etiam nunc viveret,si non m

nibus, sed glosso como cruris os fuisset restitutum. Nota iam est illius, quam ibi recitaui mus, historia. Pari ratione alterius meminit Hippocrates instrumenti non adeo fama cogniti, sed tamen singularis utilitatis, ad reponendum luxatum brachium. Non est instituti hic nostri omnia, quae desunt, referre: in libris regularum medicinet et enim a nobis haec sunt explicata. Satis pro nunc sit admonuisse, Albuca sim non mala in hac materia post: Hippocratem & Galenum multa scripsisse. V rum huius errbris, Avicenam hac in parte negligentissimum,authorem habent.. Quod insobribus pestilentibus victus tenuitatem

perperam imperant. Cap. L XXX. .

Oc TVAc EsIΜVs error est,cum in pestilentibus febribus perniciose, quasi ir brem ex pituita cu aturi, exquisitam inediam imperant: illud non animaduertentes , quod

147쪽

MEDENDI. I27

Princeps dicebat. Nam plurimi eoru qui vi- primar in riliter agunt, & comedunt violeter, evadunt D t-- ac vivunt. Rasis etiam idem affirmat ex Gale- , ni authoritate in epidem iis, quae authorit s . v. shabetur his verbis. Fortissimi ergo, qui vim 318. r. sibi ipsi adferentes. cibum oblatum assumpserunt , omnes fere superstites euaserunt. Quare omnium consensu victus tenuis in his ti Ο non solum non iuuat , verum vehementer etiam nocet. Et causa huius est,qubd cum materia concoctioni apta non sit, necesse est ut vel homo moriatur, vel ut cruda expellatur. Sed ad hoc requiruntur vires validae, & propter hoc cibus iuuat plurimum in hoc febriu, genere,& non in aliis:& sic patet etiam ratio, cur non sit mittendus sanguis in hoc morbo ν , i. σι adpde hoc iam diximus alias,&quod esset dem te Galeni. Medici vero nostri temporis quo- .dam fato omnes occidunt, partim sectione venae,& partim victus tenuitate. Iraque comsulos

QE o D laborante febre pestilentiali sanguis nullo modo mittatur, nec victus tenuis

administreturci sed dentur cibi, qui resistant putredint,iucundi gustu,& odore grati. Licet tamen sanguinem minuere ratione materiae praeparatae non corrupri,cum laboras a mulis

titudine suffocatur. Nam in hoc casu virtus nullo modo debilior redditur.

148쪽

H8 is E METHODO used in doloribus partis quae ad Nentrem atri. net wnemata intempestuὸ exhibent.

CTVAo EsIΜVsPRIM us abusus est in renum & intestinorum doloribus,

ubi nulla data mora, saeuiete dolore,frequentibus en ematibus lacessunt aegrum nondum concocto cibo: maiorque est longe iactura cruditatis,quam utilitas ex alleuiatione doloris.Peccatur autem tripliciter: in tepore, cornfit a cibor in additione attrahentium, cum fit cum medicamentis expurgantibus diaphinicone, ut dicunt, ieralogo dion:in appositio.

ne calidorum,cum additur,ut moris tuit V

netiis Paduaeque, electuarium debaccis lauri. H 1 C mos ab astantium solicitudine prima duxit originem. Namque illi videntes iuuari aegros ab eruditis medicis en ematibus opportune adhibitis, ipsi intempestiue ea admouent. Inde medici imperiti aut perfidi, ne

quicquam praetermisisse videantur , tantum admittunt errore .ex quo periclitatur pers pe aeger: aliis autem qui seruantur, morbus necessario longus euadit, aut reuersionem habet, si celeriter finiatur. At facilius illi pecuniam odio habebunt,quam mihi in hac causisnt obtemperaturi. Nimis enim infamiam timent. Namque & in hoc, & in clectuario illo, & in fomentis calidis primo aeger iuuari videtur: sed postmodu grauior morbus redit. Vnde

149쪽

Vnde Aetius, In cholica,quae fit ab humorib' crassis, fomenta quidem calida ab initio iuua

re videntur: sed post,morbus grauior reuerti. tur. Vnde subiungit de his, quae assumuntur, loquens.Intentio igitur in his est, concoquere ac diuidere humorem sine caliditate excedente.Itaque discutientia & digerentia medicamenta ab initio exhibita morbum reddunt mcurabilem. Accediit quὁd spem omnem in expurgantibus per inferna ponunt, cum tamen persaepe vomitus sit magis necessarius,

ut dicebat Aetius . Quod Ver& expurgan- bb. 9. ea. 2stia attinet medicamenta, ubi humor crassus sit ac lentus, plus attrahet ad locum ex iecore& vicinis regionibus, quam educere possit,etia quod per inferius immittatur. Alij vero,

ne cogar repetere, en emata ut er enemata infundunt: ea vero inpius intro refrigeratur, Se dolorem adeo vehementem concitant, ut

etiam oec tant:alij medicamentum exhibent

nondum aluo emollita: unde quidam medi cus,quem ego noui, duos hac de causia aegros prima die morbi peremit. Contigit autem mi hἰ, cum luctu uenis essem sagitur enim annus ab hinc vigesimus) ut vocatus sine pulsu unuex his inuenerim mortόmq; praedixerim,quae infra duas horas subsecuta est. Praetor tamen timens ne peste ille mortuus esset, medico illi 'ac mihi interdixit,ne cum oppidanis versar mur, me offerente conditione sectionis mor-

150쪽

tui,ex qua ostensurum pollicebat imam pat, temtiei intestini disrupta fuisse . Verum cum

non annuisset,celeriter tamen me liberauit. Eset igitur obseruandum, ut ab initio cu

cuanti forti omnia item calida deuites etiaexterius apposita . Enematum etiam impositionem non nisi quinta exacta hora a cibo te ui,vel septima a mediocri admittas, nisi a fla- tu morbus sit aut a diuturna secum retenti O-ne. Enematibus autem non descendentibus, glanduli Tapponatur ne venter impleatur. Motus in hoc plurimum iuuat. In crudis at tem humoribus coctionem ut expurges, ex

pectabis. Luὸd in Glica oleis exterius ac pinguedi

Q TUAGESIMUS sECUN Dus abusus est,clim in cholica olea exterius tat lina e

mollientia ac pinguedines affatim exhibenti existimantes se non parum prodesse sim noceant. Nam virtus intestinorum maxime constat in expellendo:imo vera cura morborum causam habentium cst,ut causa tollatur, int stinorum autem compositio est ex villis qui sunt secundum latitudinern,ferme tota. Nam in coli initio & fine ac recto apparent longi. Opus enim intestinorum proprium est, secu-3, δεμ- dum virtutem animae sentientis, expellere, vinat r. l. lic expulsio iuuatur a sicco G

SEARCH

MENU NAVIGATION