장음표시 사용
161쪽
o TVAGEsIMVs Qv IN Tvs abusus est, cum consulunt ut sani ac aegri super plumam dormiant. Olim in lectulis ex frondibus quos stibades, aut phyllada etiam voc lant, dormiebant, ut Atheneus de in Philoctete aut hor est Sophocles. Galenus lectulorum & si meminerit, non Videtur eius compositionem declarasse. Martialis tamen hoc docuisse videtur cum dixit Lassus A in dea poteris requiescere pluma. Et Iuvenalis: pensilibus plumis. Sed tamen cum spina dorsi, tum renes ac a teria magna & vena eodem loco iaceant ita dorso lapis gignitur frequens,accenditurque corpus, & humores ebulliunt: assuetis verc, sic, nullum est in senectute imbecillitati praesidium. His vero qui febre laborant, maior caloris aestus superadditur, & ideo plumano
C o M s v L o igitur, ut qui calido sunt temperamento,& qui lithiasi laborant,& qui imbecilli ceruice, & qui febre detinentur, dum
sunt iuuenes a pluma semper abstineant:dum vero senescunt, modice viantur, febrientes nunquam. In hoc tamen debent excusari meis
dici , quia antiqui de hoc parum locuti sunt, clim tame res esset necessaria:& forsan, quod
162쪽
Tq2 DE NE et Novo in fanis non praeparatis ad lapidem,longa co- suetudo vincit utilitatem strati salubrioris. fli W- Est autem calidissimum omnium pluma tum θρ αε, anserina subtilis pra sertim, post lana, inde cottum,post sericum,inde linum cum palea.Ego
autem serico in lino contento utor: cum t
men ille damnet in vestimentis haec, quae calefaciunt, videtur & idem iudicium de plo: ma facere. Quia sal O acetaria ab agris remoueui. .
l in sale & acetariis, quae ab agrorum maxime febrientium cibis amouent , coguntque insipidos illos cibos sumere siccitatem & caliditatem satis damnantes:adeo sem. . . per, dum in rebus nullius momenti student, 'hi' aberrant. Nam clarum est, quod parum de te rior cibus aut potus melioribus quid ena, sed minus suavibus est praefer udus. Hoc vel solo, si sal non arbitrantur venenum, laborantibus tamen maximὸ cibi tardio affectis illud in cibis addere debent. At forsan dices, quod victus humidus febricitantibus omnibus confert: & si intelligatur de tali virtute, non substantia,ut multi volunt, non tamen mica La lis siccum cibum efficere poterit. No tamen utaris plurimo,ne te dicas I sum cosilio meo, iudicio etiam aegri. Sed minus adhibe, quam
163쪽
sanitatis tempore . Nam calida dc sicca temperies praeter naturam cibum amat frigidum es humidum. Salis etiam natura resistit putredini. Declarant autem Galenus&Rasis tria , . . a illius iuvamenta , cralsa colliquare attenuare- I. que, cibi taedium aufeire , & appetendi exci- Irtare vim, tum putredini resistere. Mouent de
aluum salsa, ut Galenus secundo de alimentis
docet. A cetaria vero adhuc utiliora videntur sale. Acetum enim appetendi Vim excitat,p tredini ressistit, diuidit tenaces humores, obstructiones aperit. Iam vero declarauimus, quod antiqui dabant cum cibo concoquet tia seri,ut verius dicam, praeparantia. Galenus Lad
vero dabat lactucas non solum, sed attriplex, maluam, blitum, lapatium: cum vero daret Oximet, aceti non meminit. Sed&inquartanae cura salsa dabat & sinapium. Nunc verbnihil at dent, & tamen nimis plerunque.Olei tamen modicum acetariis addes, quia in febribus leuiter accenditur. Ergo & sal cibis addendum, & his acetariis utendum. Habentolera, ut parum nutriant, ut plerunque humuda Digida sint, & appetendi vim excitent. Lubd νinum in exhilitione ligni indi coquunt.
Q TVAGBSIMUS SEPTIM VS error est, chim in cura morbi gallici lignu cum vino coquunt. Hic error ad aliam perib
164쪽
DE METHODonet a nobis scriptam tractationem. Sed tamequia & multa alia vino incoqui per errorem possent, non ignorandum est, quam qualit rem vinum feruendo acquirat. C v Μ igitur vinum leuem habet substat, tiam, ab igne corrumpitur &acescit,ut Galenus author est. Cum verδ potens, si coistum non sit, igne perficitur: ut mustum, ex quo defrutium,& sapa ac Vina, quae non acescunt, ut apud Columellam. Quaecunque autem vina iam sunt perfecta, proprium amittunt calorem accedente igne. Acescunt igitur vina Ecscciora fiunt, ut etiam posterius declarabat Galenus. Quare vina, quae coquuntur, infirmiora frigidioraque & sicciora evadunt.Co- trahere vero illa calore astititium,etiam ost dit argentum vivum, quod igne elaboratur. Quamobrem corrumpi vinum hac de causa necessarium est. Corrumpitur etiam Mia sibi& oleo communi tantum: nam quod dixtimus, etiam melli conuenit: quoniam quo facillimh exuritur , in igneam trusit qualitatem, cum iuxta ignem apponitur. Non enim aliter inflammari posset proprius admoto igne, nisi sensim ad ignis naturam, cum prope fuerit, accederet. Ac vinum ardere cuiuis potest esse conspicuum. Quare vinum, cam coquitur, corrumpitur: atque sic iecur ipsum exurit. CONsvLTrvs igitur fuerit,aquae haec incoquere , partem vino infundere atque mi-
165쪽
scere, non selum in his, verum etiam aliis. Quod si cogamur, vi in oleo, aquae partem
adiiciemus. uod expurgantia medicamenta ex diuerso rum purgantium natura conficiunt. cap. L x x X v III.
OcτVAGB INVS OCTAVus abuissus est cum incerti quid agant,omnia simul miscet eomposita simpliciaque diuelsarum faculiatum diaphini conem seu co- positum medicamentum ex palmae fructibus: diacatholiconem, siliquam indam , strupu ros una laxans,rhabarbarum,agaricum,taliaque sine sensit, sine ratione. Nec mihi secus facere videntur, quam Iudaeus quidam apud Philippum vicecomitem morem trahens. Laborabat aulicus ulcere cruris malo : hunc medici,
ut saepe accidit, sanare non solum nequibant, sed in deterius agebant periculum . Tunc Iudaeus principi inquit, Si illum mihi tradideris, o Dux,spero firmiter me eum curatur u . Subis risit ille tum demum, si eum suspicias curandum,cum nihil ex arte medica scias,quid randem acturus es,inquit At Iudams, emplast i uex foeno illi superimponam: quod fieri vix possit,ut cum ex tot herbis foenum constet, ne illa sit praesens, quae morbum hunc curare perfecte possit. O quot Iudaei illius .exemplum imitantur l etiam in grauioribus morbis: habentque hoc pro Galeni librorum studio. Sed
166쪽
DEM ETH odonum aduertunt primo, quod in multis megi camentis multa sunt incommoda: commoda Vero vix unu est. Deinde, quod Galenus ipse, quem in ore tantum habent, hoc nusquam agit,ut multa medicamenta misceat, nisi temporis beneficio iuncta in unum coalescant,ut
in catapotiis plerisque & hiera ac talibus. Est
etiam praeceptum commune, ne medicamenta purgantia non longa compositione edomita misceamus. Nam unum celeriter solueri& aliud tard . Nec video causam fermetandi hieras ac catapotia, si misceri possi in t medicamenta diuersorum generit in . Nee hoc facit quin, ut inquit Mcsue, non infoquamus scamonem syrupo, gratia exempli, rosato : quia virtus illa non habet subiectiim distinctuna a syrti po:& ideo non si ut operationes diuersae, sed sola vis syrupi augetur. Nec aliud puto vo
* i si luisse Gilensi , clim dixit se scriptutu in libro
de compositione purgatium medicamentorucausam, cur desierit uti catapotiis Qvjnti. - QE A RE dico,quod ubi opus fuerri debemus expurgare quae noxia sunt, vel uno tan- tu medicamento simplici emendato,vel cata potiis aut hieris fermentatis, vel medicamen, tis,quae virtutem qhias similem habent. . Quὸd risi Ο scitanter administrationem
exercent anatomicam. cap. LXXXIX.
OCTUAGESIMUS NONUS abusius prauus & noxius originem praebens multis
167쪽
allis, est,cum vix semel vident hominis visce
ra nec etiam curant animalium aliorum ubi
dere. sed in hoc sententiam meam dicam au dacter. Non mihi videtur belluarum anatomia inultum utilis, imo nec parum forsitan. Adeo cuariant membra hominis etiam ab illius simillima simia. Sollina videmur mihi hardissectiones in tribus utiles. . Primo in videndo operationem: ut si velimus videre quomodo musculus a latere, erigedo se brachium extendat. Secundo pro viventium experientia: secare enim hominem ut illius interiora
membra inspicias,inhu manum prorsus est anthropophago dignum opus. Tertib , pro his, qui nunquam viderunt, introducendis. Nam confusa doctrina scnsitiva paratum facit ac docilem ad exquisitam capessendam. Caeterum si diligenter tractanda res est,pluri-mhm membra hominis a rcliquis animalibus
discrepant, situ, forma, substantia, numero, magnitudine.Vt autem in quibus cuariat breniter colligam, magis necessaria hic subnectere libet. Nec te moueat Galent authoritas: naturae & oculis credendum est,non Galenor atque ob id Galenus non tam iuste a Vessalio damnatur,quam negligentiam vestram repre
hendo,o medici. Haec igitur sic se habent,quq vel a Galeno sunt praetermissa, vel in quibus homo a reliquis differt animalibus. In iuncturis omnibus cartilaginem quandam habet,cui
168쪽
148 DE ΜETHODO ligamenta inhaerent, aliam longe ab ea, quae o si obducitur.In utero cornua nulla sunt ve-re,sed quaedam prominentiae tantum a lateri bus extuberantes,quae vasa excipiunt seminaria: cum tamen haec in bobus seu vaccis appareat.Nullus etiam est iobus in pulmone, qui cauae subiaceat, cum quatuor tantum habeat: in canibus ramen adest. Nec ullum monoc lum effatu dignum,sed vestigium latui exile breueque, ac inane : cum in suibus magnum sit ac plerunque plenum . Inuolucrum etiam cordis dextro latere & mucrone ipso septo transuerso adnascitur: cum in canibus non porum alterum ab altero distet. Iecur etiam canibus & suibus diuisium in iobos: homini ne quaquam. sed tantum in ambitu paululum
excavatur. In vertebris septem habet processus,cum simia nouem: caret enim homo his, qui deorsum inflectuntur duobus postremis, cum duos latum tales habeat, simia quatuor. Ventriculus etiam sinistra elatior est, quam dextra , cum illis septu attingat dextra iecur.& magis sinistra posterius exporrigitur,ac cauitatem ibi habet. Vnde debilibus ibi cocutitur,dum obequitant. At de pyloro, quod in suprema illius parte sit, quodque glades tuas
carneas habeat,iam diximus alias. In ometum quoque venae deductae omnes ex porta,ex caua nulla defertur cum tamen oppositum Galenus censuerit: atque ideo nec ex sanguine
169쪽
cauae ventriculi fundus nutritur, cum nullum ex eg truncum is suscipiat. Sed nec ventriculios seu gula seu stomachus septum transuem sum cum arteria magna uno& eodem loco terebrat : sed qua perforat stomachus illud, pars abscedi ad anteriora,non obscuro in te uallo.Sub cutis vero pinguedine super vetris
octo musculos, membrana carnea coextenditur: quae non ex musculorum contexitur fibris, cum comunis sit uniuerso corpori. Hac Mirach Arabes vocant, quandoque ea Voce omnia quae illi superimponuntur cum musculis intelligentes. Nexum verum illum mirabilem in cerebro boum inuentum, neutiquam est in homine cospicere, rem adeo famosiam. Aberrat etiam Galenus in motu capitis ad latera super vertebram allaticaniticum vel momento ab illa nequeat abscedere . Sed neque bene sentit,cum per olfactus instrumenta, pituitam excerni putat. Nam & si utrunque a cornibus ventriculorum inferioribus origine ducat, loco tamen abunde differunt. Neque etiam anteriores a postremis distinguuntur ac mediis,sed utrinque unus ab anteriore parte ad posteriorem extenditur. Quot vero in neruis differentiae Z quot in musculis Θ quot in ossibus 3 longum nimis sit, praecipue quae ad interna membra pertinent, si cucta dicere voluero. Sed non est hoc praesentis instituti : in sexto enim libro contradicentium medicoru
170쪽
haec docuimus, atque alia omnia quae ad dissectionem pertinent. N v N c vero satis sit monuisse,debere medicos singulis annis corpora hominum dissecare,qui ex morbo in xenobiis mortem oppotunt. Nec in illis cum difficultet hoc fiat,a solutam totius quςrere diffectionem, sed in bri propriE, quod morbo affectum creditur, in laterali morbo pectoris: in coli dolore in- restinorum : in phthoe tabeque pulmonum: duo enim potius sunt quam unus. Nam &hoc addendum in narratione ipsa fuerat, in
febribus cordis ac iecoris, in attonito morbo cerebrum cum corde, in a siclite renes, omem rum, iecur, peritoneon. Nanque alia sunt ut principia, alia autem ex morbo obtaeduntur: In arcuato fel & sima seu caua iecoris iri mala concoctione ventriculus:at in doloribus satis
manifesta est racio,dicente Hippocrate,quddubi dolor, ibi est morbus. ubd laserpitii succum ignarant: praecipuis vera
NONAGEsIMus abusus est, cum laser pitium ignorant succumque eius : hic ab aliis iuecus Cyrenaicus vocatur. Iam vero saepe dixi me unius tantum pro exemplo solerei mentionem facere: cum alia innumera simili lapsu reprehendere velim. Igitur opos cyre-H.3. . 3 s. naicus, qui & laser, a Dioscoride his notis de