장음표시 사용
211쪽
hoc enim praeceptum est. Alias vero medici- et taedis 'nas,vel simplicium nomine,vel medicinae vel se 'm .' medicamenti cum adiectione intellisti volo. - hq tWte Dr C A M v S igitur primo de medicamen iis in genere, demum de propriξ vocatis . praetermittentes illud, omnem medicinam purgantem,& soluere & inueterascere: nam hoc non medicinae ipsius, sed operationis vitium videtur. At medicinas nunc, no operationem frin primi ipsam reprobare propositum est: si quidem ' hoc non solum simplicibus medicamentis,uerum etiam compositis commune foret. POMVM ergo a ratione, quae plurimum . Potest,sumamus exordium. Cunctarum me pΠ dicinarum facultates ita sibi annectuntur, vis prima culpa caruerit, secuta vitio delucve luti quod robur addit,obstruit: contra, quod aperit,robur minuit & laxat: suntque hae vires semper aequales,Galeno teste: Quantuha enim s.de simplia constrictionis in medicina facultas is getur, c medic latum & roboris membro addit. Cum igitur in 't D'
paria simi iuuam det*mcta, tantum viis' rati, suaeque medicina ioce t, uantum &iuu erit A umson aequa-c assectar se rit , quod i Plerunque enim hepar rigido exisse e inueni si gingi h ventriculbit. Hoc autem de liter intrinsecae pararissim E contcalidu
calefacie hepar non uret Zaut si Oxiacantiorem iecoris mitigabit, ventriculo frigi
212쪽
tis intemperiem non augebit At si coposito hiuisis Uxρxi mςdicamine, unaquaeq; particula quodis. 1. conueni attrahere didicit,ut volebat Se rapio. Eo modo calida membra frigidas in dicinas,frigida calidas ad temperandam naturam sibi vendicant. Quod si capparis cottice inmisto medicamento lienosus deuo et, a splene attrahitur, antequam in ventriculo magnam inferat noxam r quod si ei absinthium copulauetit, fiet, ut hoc in ventriculo moram trahat, & non ad splenem deseratur. Qui v ro capparis simplicis usu delectabitur de cottice loquor, nam fructus sale conditus mitior est)& in iecore,& in ventriculo robori noxa patietur: acre enim est nimis medicamen, de timum aperiens. Scio quidem rationem hane ab Auerroe aliter interpretari: sed non mihi curae est opiniones suas, cum aduersus mediis: dos in medicina disceptasireferre. Aliis enim libris medicorum contradictiones descripsimus. Sed iam, 'nde digressi sumus, eo reuer-Prtiarati' lassur. Zoar vir & lon ςxperientia & an,
ν-.is. e. t. pale, nec ventriculum imum absque astringentibus ac aromaticis sorec adum. Qubd cum
ali debilitate,cona post Medici aurandi.
ει primo materiam euacuare Oportet, an - membrum confirmetur. Igitur app
213쪽
Nocv MENTI s.' 393ret, medicamina composita in cunctis morbis esse necessaria. Nam uno duntaxat excepto, quod rarissimὸ accidit, morbo cum illum etiam ob alias dictas,& dicendas ratio nes me dicamine composito curari conueniat caeteri omnes vel hac unica ratione composita me dicamenta reposcunt. lamnam etiam sententiam expressia voce P Sceps inuectus est , ut nec illud in his. quae foris applicantur, praeteriri maluerit. Sed iam aliam copositionis ne cessitatem, audi a Galeno sub copendio estu meratam. Sunt equidem medicamina morbis aequali contrarietate machinada: hoc enim
a Galeno saepius repetitu est. Clim igitur sin
gularia in gradu aequalia & morbo couenien
ria vix inuenire possibile tuerit, cui dubium est,medicinis utendum esse compositis 3 Hoc autem magis,cum qu dam simplicia uni motbo ita conueniunt,ut in causam addant,veluti quosdam video medicorum , asclitem genere quodam caulis soldanellae vocatae mater. no sermone curantium. Qubd si simplex propinatur,non parumiecinori oberici satiusque, puto, ret ista relinquere, clim reon desint auxilia in utraque conditione salubria . Accedit huic causa alia: na plerique aut ventriculo sunt imbecilli. ut os eius mordicationem sentiat aliis renes, aliis nepar, aliis cor est inualidum,aliis nausea velox,atris minus soluitura uus,aliis parum,siis complices sunt affectus,
214쪽
quas omnes ob causas in cunctis affectibus composita oportet offerre auxilia. di a ratis D E his igitur generaliter satis dictum est. At nunc peculiari sermone laxantia medicamenta prosequamur: nam horum praecipuδvitiosa natura est, unde Cornelius Celsus medicus antinuissima, cui ia Galenus non lucra o tirit cessisset. post Hippocratem palma mezicinaessatuenda erat, dicebat, Omnem meaicinam sthuiuam mali succi esse,& ventriculo inimiis
tur, sed rationem adiicere. Cum enim non aliter aluus subducatur, nisi prius ad ventriculum contractis humoribus demum expressis, necesse est ipsum & humorum qualitate ,&motuum diuersitate, no partim laedi,ac etiamo dis fisi. xςmpςx-mesum solui.Cuius etiam signa sunt, in fastiditim subsequens, antecedens plerunque
nausea,malus sapor in ore, quem tandem extrema comitatur sitis, si recth solutus fuerit, si, Atia. yx dicebat Hippocrates. Verum etiam mihi in hac causa Galenum fauisse persuadeo, qui
omnium laxantium innocentissimum affirmauit serum,quod tamen oc mellis de talis A, ' cietate correxit. At nec sic satu lenta vis omnino deiiciIur, ut cuilibet experiri licet. Quod si innocentissimum medicamentum,non om nino etiam emendatum vitio caret, quamuis
exiguo, quid in aliis non aequὶ probatis medicamentis dicendum eritὶ Aut igitur Galenu
215쪽
Eulpare aut experimento diffidere aut omne laxatiuum medicamen vitiosum fore fateri cogimur. Horum igitur trium praesertim tot rationibus famulantibus minus absurdum est concedere, quod etiam quotidiana ostendit experientia:omne laxatiuum,nullo exempto, per se sumptum fore vitiosium. Debuerant haec ipsa nobis facere fidem: sed ne quid promissae inuestigationis praetermitti videretur, iterum a singulorum enarratione auxiliorum orationem exordiar, clim prius unius meminero, non'sse erum quasi medicinam,sed potius potum medicinalem , cui ad 3iuillonem quaaruplicem laxantium medicaminu a Mesue examinatam fuga supersit. Existimet etiaquilibet secum, si in hoc, ut ita dicam, familiarissimo potu nanque omnes lacte alimur in infantia ) quoniam soluendi virtute praediatum est, tantum noxae contrahitur, quid in aliis sperandum sit, quae non solum nobis aliena sed ferὰ incognita,& gustu insuaui praedita sunt 3 Dicamus igitur de his prim b, quae vehementiora sunt, post de quibusdam quae a recensioribus benedicta appellantur, quo niam vexhsoluendo minus coturbant.In caeteris enim satis fuerit, camemilli & gligirigae naturam explorasse. SCAMONIO M in subducenda bile omnibus Mesue pr tulit medicamentis,uentriculo
autem pestilentissimum, & deleterij vim ha-
216쪽
bere Paulus bEgineta existimauit: cuius cos rectorium mirabola nos in suo capitulo, idemum ea. . Mesue esse dixit. Ti TiΜALLOR v Μ speciebus omnibus aquam purgandi vis inest maxima Rasi teste 'i vi e L. At ea venena esse, vel a GaIeno , vel a Princi f. i17. c. pe sciat:vr etiam loca glabra pei sectὸ redJan. 6- tur lacte eorum. Accii infusione,& citentorusocietate mitiora fiunt.
manifestum est et verum maiore noxa minc retamen utilitate, vix naturae pluribus ingeniis' Memia.
conciliantur E LACTE Rir vim tum in hydrope, tum in pituita euacuanda Hippocrates celebrauit,& Rasis : sanguinem tamen educit Principe teste, cuius correctio non una est, dradaganto, tamen mitescit aliquatenus. HERNO DACTYLi iuncturis opirn lantur, si quid aliud: attamen stomachum laedui vehementer. Mesue raphano corrigit, Rasis optum & sacharii miscet. in catapotia forma. tur,rarum etia esse creditur. Quod enim sub eius nomine administratur, adulterinum est. P E s corvinus ventriculum non ira laediti& ad iuncturas ab Alexandro plurimum commendatum innoxium magis est hermodactylo, ut etiam Princeps testatur. Ipsum tamen a nullis per se administratur . laedit enim interiora et quare aromatibus copulatur.
217쪽
N o C. v M a N T i s is T v Rai TH phlegma educit grauitem nomine ipsi, noxia natura dctegitur. Corrigi- ις. σώα rur etinZibere a Mesue. CA A Mus seu cnicus ab Auerroe in phlegmate purgando indifferenter omnibus
praeponitur auxiliis. Cordumeno a Mesue corrigitur: non enim suum deest vitium, ut cuicunque natura progenito. Cardamomum tamen pro cordumeno subiiciatur. COLLOCiNTiDAM crassis lentisque x.thesis. humoribus, qui extra venas positi sunt,acco modatissimam esse fatetur AuenEoar. Est tamen tantum eius intestinis nocumentum, ut adhuc de eius corritione, & Rasis, & Mesue, L Mido.& Princeps disceptent. Ab Auenetoar amyg- ri . v. datis copipatur, a Saerapione.dragaganio. SARCO COLLA subtili pituitae educendae, optima est: educit & cras iam a recentio-
tibus saepe reperira. Erodit ramen vellem en - , ater & calefacit. Mirescit lactis per septem dies Muistis infusione, ut a Montagnana docetur. VERAT RuM ad purgadum atram bilem, & totum corpus inaniendum, item ad iuuen- si I tutem reparandam Mesue commendat. Hoeenim proprium ei inesse videtur. Veratru tamen conturbat,& saepe conuulsionem efficit: propterea ab Auenzoar nenusare ob immodicam siccitatem corrigitur, ut sic etiam cordi
propitius fiat. Nec hoc acopo praestantius inueniri posse aibitror, non solatu veratri, sed
218쪽
omnis medicamenti, quod in modica siccit te principalibus membris nocere narum sit. ιἷ.i.M. 84 LAPIDEM Armenum Alexander in humore nigro educendo cunctis aliis prieposuit: multiplici tamen lotura indiget. Nec tamen
sic omni nocumento caret et cceruleus tamen
lapis hoc in iuuando inferior,in nocendo, v lentior inuenitur. Quidam etiam nullam ei vim inesse putant. E PI T H I M v M Serapio cunctis praetulit in educendo felle nigro. At tamen multiplici nocumento obest, praecipue tamen his, qui
bus abundat flaua bilis. Corrigitur mirabola- . - nis Indis.
i P o L i P o D I V M inferius ipso est: nec t L n en noxa Vacat, extenuans corpora, subue tens ventriculum. Multa sanὶ huiusmodi nominare possem,& pene infinita, ut terbetina, armoniacum, periclimenon, centaurium, peplum. ebulum, sambucum, squillam, aristolochiam,ciclamen, ireos,ben,semen, Opoponacum Aracontium.hrioniam,staphisagitam, nitrum, sparti semen, ginistae flores & persicorum, catapuciam, album elleborum , alumen liquidum, assarum, serapinum. sella testudinum. VOppo R TvNIus igitur fuerit ea,quae in dubio Iersantur,contemplari,& quq sine noxa ab aliquibus esse creduntur, qualia sunt aloes,agaricus,ctabarbarum,cassia fistula,m
219쪽
NOCUMENTIS. I9'na,senne, violae,rosae, fumus terrae, tamarindi,
instabolani absinthium, sticados, ius galli, eupatorium,psilijsemen,lupulus,capillus veneris,aqua lactis. Aloem igitur declamant inedicinam totum corpus purgantem ventriculo commodam: quinimo & sanitatem tueri credidit Mesue cum cibo sumptum. Hic quidem, ut puto,consili l proprii poenas dedit.Nam in iuuenta extinctus est. Hoc autem quantu habeat detrimeuti, considurandum est inun quaque particula: non enim in cunctis simplicibus hoc expedire puto,sed in his tantum d na diligentius inquirenda sunt,quet ab his tanquam innoxia propon utur. Primδ itaque de sapore eius ratio habenda est. Na,vi Princeps is egue podicebat, etiam quod aegritudinibus auxilium simplex opitulari posset, attamen fuit necessaria medicinarum perinistio, ob saporis prauia talem. Si igitur in aliquibus hoc conuenit, a loem de horum numero esse necesse est. Hoc
enim omnium medicamentorum cum collo- cintida in amarore obtinet principatum.Vnde recentiores exerta lingua lubent deuorari: non enim eius amaritudo sentitur. Sed videamus an vetriculo amicum sit.Dicebat R a- Α - -ss aloem amicum ventriculo fore, non simpliciter intelligendum sed ad reliqua purgantia collatione habita. Cunctis enim aliis est minus perniciosum. An autem omnibus conueniat, & quibus, Paulus paucis verbis pate-d simpl. s.
220쪽
fecit,aloem tabem inducere professus,si cali dis & si cis temperamentis exhibeatur,aut in longo usu, vel in culpato humoribus corpore:an autem conueniat cum cibo sumptum, iinde cassiae fistulae sermone dicemus. Agati-
cus quanquam vix probatus inueniatur, nec tamen quantumcunque bonus noxa caret:hae, ret. nauteam mouet, viscera debilitat, under
/ io vel aliter quam in cremore,aut sali,vel oximeli commistus propinatur. RHA BARBARV M calidum est & siccuimmodice:crassae etiam substantiae, unde commode squinanto & spicae sociatur: leuis usus parum iuuat,multus vehementer exiccat. Ira- que corporibus siccis non parum nocet per se sumptum.Solemus itaque passilis innoxiureddere . humores autem pituitosos per se e secernere non valet. In omnibus igitur morbis
copulari debet, nisi in humido corpore ista ibile oppresso,quod vix inueniri contigit. Igi- itur aut in cremore, aut aliis iunctum medic mentis, vel cum passulis pleruque exhibetur. CΑssi κε fistulae nullum per se usum credo . Nam si ante cibum plurimo tempore mmatur,in alimentum transit, Mesue & expe- rientia docente. Sic autem perdicem nemo etiam parasitus ei no anteposuerit. Vt aluunt autem subducat,ante cibum, vel a cibo proxi-mὸ deuoratur: hoc autem & in aloe & in caeteris medicinis fieri pessimu ducebat Paulus,