장음표시 사용
201쪽
igisanctum Hippocratis insiurandum obserueti Sed cum non artis hoc sit vitium, sed homunum, deceret principes, Senatus, ac magistratus, qui tam facile miserum quenque, ob furtum duorum coronatorii suspendio puniunt, hos, qui delinquunt tam grauiter, acerrim Ecastigare,eoque asperius,quanto flagitium ocicultius admitti potest. Quid enim cum in omnes,etiam in ipsos magistratus diligenter animaduertunt, caui timque sit de dolo malo etiam in minimis, hac in sola arte, sub qua tot furta, rapinae,homicidia, incestus ac veneficia latent,adeo sunt negligentes Admonentur a Catone,admonentur a Plinio, admonentura Galeno. Non est haec nostra,fed mortalium
querela. Na nobis pene satisfecit, qui potuit. Ergo & bonis incitamenta & praemia praeponenda. Nec quisquam nisi patritia gente admittendus. Quo in prςcepto Mediolani recte
consultum,nec nisi optimis moribus,tum etiaparentum. Nam quod ad artis nobilitatem attinet,superfluum est. Disputationes verb non
in angulis,sed publice: non semel, sed singulo
triennio exercendar. In disputationibus aut quae ad aegrorum curam instituuntur: & illud recte constitutum est Mediolani, ne quisquaalius accedat.Ex hoc tam paruo semine, ni iuccurratur, magna tandem malorum seges exorietur.
202쪽
adest. Confarcinant alii ac quicquid in bucca
venerit, in publicum edunt : magnis nominiabus plebem na sic libet appellare hominum partem illorum studiosam in seducentes: sne philosophia, s ne ratione, sine iudicio, deniq;
etiam sine pudore. alius ab alio vel integras paginas , nec pudet etiam . ab antiquis sumunt. Arabes negligunt. nihil illi sciundi solo Galeni nomine turgenta. velut quidam,qui m c eum a calce salutauit, quotidie mihi de Galcno obgannit. O deus quem mihi in ovet risu in Alij idem putant ornate dicere, ac recte & bene,
Voluntque res verbis non verba rebus ancillari. Laude dignum existimo Pomponatium, quod & alias dixi solitum dicere, si possemus etiam sine Latina lingua omnino disciplinas doceri, melius esse, quam in ca temporis vel modici dispendium facere. Atque is mihi etiassipere videtur, qui rudis linguarum ac barbarus, recth tamen multa nobis tradidit, non solum in philosophia sed Z in arte medica. Denique quis illotum vel curam cum omnibus etiam Graecis persectam edocebit,nisi in paucis ac diuturno temptaret Studebimus ne Galenum, cum attonitus morbus agnoscendus est, ac medicandus ἐά tius non cum Galeno
consentit,plurium placitis subscribens, velut Archigenis,Rusti, Adamantis sophistae, Critonis, quorum sententia partim a Galeno orpugnantur,partim illi repugnat. Denique nec
203쪽
M E D E N v I. 383 id quod tentant, assequuntur. Nam sexcenta in unoquoqtie libro eo sum non Latina verba inuenire liceat,bruta,humiditas ac talia:dumque his student euitandis, philosophiae opera non dant,sine qua impossibile est vel medi
criter eruditum esse medicum. Sed incontantiam etiam illorum expende.Scribunt, rescribunt, exponunt, vertunt couerca, ad omnem libellum apologiam extemporaneam excuduntande vide illorum etiam, qui vertunt diligentiam:ex una disce omnes illorum sole tias. Nolunt verbum reddere verbo: quod,
quam utile sit in his snon enim poetae hic sumus)aliis disputabimus. Nuc vero vel sic simplicium medicamentorum tabulam, ut iacer, depros nunt,cum praestaret Latine redita, La tino ordine collocari.
S i C QA E laudetur Deus, quod medicina, quae per Gentilem acobum de Hugonem ad instans redacta fuit,nune per nostros scriptores ad grammaticam,& medicamentorii sim plicium inexpugnabilem contentionem , trutinamque verborum unius viti quasi Dei, ratione relicta, miserabiliter hoc tanto studio
INMvMERA sunt & alia, quae non iniuria his adnumerari possunt. Verum haec pauca pro nunc delibasse sufficiat, quia grauiora videbantur tantumque inualuerunt, ut minima
pars salue doctrinae,optinusque experimentis
204쪽
184 D E METH. MEDENDI.rehcta sit. Misereor autem mortalium,qui in summis periculis minus sapiunt, quam qui aestu, fluctuante mari, in cimba vehuntur. Nacum etiam ignatio ac rudi nautae usque ad maximum vitae discrimen , omnibus expositis
fortunis plus credant, quam sibi ipsis a gri. ω qui eis as istunt. medicorum sapientiam flo
cinctur, nec illorum ad unguem onanino decrera obseruant, plus etiam in eius electione falluntur,cum vel loquaciorem medicum, aut ambitiosiorem aut seniorem,aut eum qui plures numerat clientelas,aut promptiorem , aut magis praecipitem, aut magis familiarem, aut moribus comptiorem, aut verbis bladiorem, aut vestibus ornatiorem, aut eum,qui potentum limina terit, reliquis praeferunt, cum studium assiduum, doctrinam copiosam, exacta diligentiam, naturae iudicium acre, vera pronostica,& optimos successus anteponere deberent. His enim sex rationibus. qui sit perfectus medicus,deprehendi potest. Nam haec non alicuius iniuria, sed ad humani generis
utilitatem scripta sunt. Nam cunctos hos abusus vigere aegri, ministri, tonsores, pharmacopolaeque testantur.
205쪽
MEDICI, DE METHODO MEDENDI, Sectio secunda.
I, qua desiimplicium medicamentorum Nocumentis agitur eorum usus ad amolim enucleatur.
p ARISIIS, In AEdibus Rouith via Iacobaea,sub
206쪽
tophysico, Hieronymus Carda. medicus
IBELLVM de medi- ' cinarum simpliciu no xa editurus, nomini dicundum censiste
singulari tua doctrina suppleretur In minus authoritati istu tueri posset. dignitatis enim γ)irtutis magnitudinem si egi, ciues duce
que nostri ac externi tectantur Caesaris priuilegium confirmauiuit. Vale.
207쪽
De simplicium medici mentorum nocumentis. V L T O s Ego vidi
gloriari, quod & facilius inueni rhac inuenta parari, non minuiaque quibuslibet comis positis pharmacis adi tollendos malos affectus virium habere pos sint.In qua sentetia Scriboniu Largum Clau- Iucimia . dij temporibus medicum celeberrimum scri- ipsisse video, simplicia medicamenta prius esse narranda, quoniam compositis pleruque sinti efficaciora. Octavianus etia Horatianus Ualentiniani imperatoris tempestate clarissimus phy sicus, & composita dc remota remedia damnat, omnique aetati, morbo , occasioni, in quacunque etiam prouincia, parula ex simplicibus auxilia egregia constanter affirmat. Plinius etiam paruo antea tempore vir in signis . ac quantsim ullus alter in auebus erudi- lib. 16 Mius, eadem scripserat, medicosque ex longii quis partibus & operosa &pretiosa vehi per- luadetes, calumniis prosequitur: cum ex hor
208쪽
to suo quisque remedia depromere possit impensa n nila, labore modico: omnesque eius libri singularibus medicamentis etiam ab ipso
probatis referti sunt. In eorum etiam confirmationem 3c Cellum 3c Dioscoridem,& Galenum. maxime in simplicium medicamentorum libris, Avenetoar, & Serapionem, Auer-roim, Principem, Ralim, Me suem,Hali abba
tem, innumeros etia alios, tum antiquos,rum
recentiores sci ipsisL video, ad singulos affectus strenua ex singularibus medicamentis auxilia. Quinimo video praesentes medicos & hoc etiam ego aliq iado expertus tum s liciter)in interioribus morbis maxime autem ventriculi, cremorem camemilli per se administrare, protinusque dolores sedari. quod de
E Gai no scriptum iuuenio. Saepe etiam pluri- mas simplicibus medicaminibus vidi sanari
diuturnas aegritudines, quae longo tempore frustra cum compositis pharmacis te alae fuerant. Quod nemo sane admirabitur, si in aperiendi facultate solam gentiana expertus fuerit: nec solum in ea, sed in orthopnoicis &quartanis affectibus extemporaneas sanationes vi lebit. Huius quoque opinionis Auer- p 20' rois fui Te videtur , cqm de rhabarbari natura dissereret. Namque non solum innoxium esse dixit, sed e tam aliarum medicinarum nocumenta corrigere : cui etiam Mesue aflentitur,
α ratio. Nam cum plures partes in Iliabar-
209쪽
baro purgantes videre liceat ventrem enim soluit.& obstructiones aperir,& mebra confirmat, & sanguinem reprimit, in tantum ut haemo proicis a sum , summum auxilium esse credatur nil mirum, si per se sum p um innoxium fuerit, cum multorum medicamentoruvires egregias in se contineat. Quod etiam veri alis imaginem habet: consentaneum enim est. naturam in hoc opere arti non cessis Iema non artem natura, sed naturam ars imitatur.
Credendum igitur purant, medicinas simplices re ipsa esse compostas, non solumque simplicibus morbis, sed diuersi, & pugnantubus exhibitas sanitatem restituere posse. Nuper etiam ad hanc confirmandum heresim cuiusdaligni indici inuentio accessit,cuius longa exhibitione per cremorem, non aliter melius elephantia sis quod da genus curatur,quod vulgari nomine dicitur morbus gallicus. infinita horum possem commemorare exempla, cum omnium medicorum libri his scateant remediis, sed omnia sub una ratione constat, ut non frustra sermo producendus sit. Capita igitur uniuersa eorum, qstar interius assumuntur,tria sunt,cibus, medicina, Venenum, quorum commistione sex membra Mnerantur
ex quibus tria silentio φgna sunt: nam de cibis no est instit hirpio posti pei icta re Mi Ndicinas vero venenosias ac ipsa venena nemo sanae mentis, vel solo audito nomine,innoxia
210쪽
esse dixerit .Reliquum est igitur, ut de mediis cinis ipsis aut cibalibus, vel cibis medicinalibus dicam. Est autem inter hqc differetia,quoniam medicinalis cibus alit primo, & immutat: medicina cibalis,cum immutauerit, in alis. mentum transit: medicina vero simplex nequaquam ab immutatione transfertur in alia mentum. Igitur cum cibi medicinalis paruum fuerit iuvamentum, non erit mihi de eo longior sermo habedus. Qu bd si assiduitate quis
iuvamen augere sperauerit, duplici obice impedietur. Primom, quoniam desunt prodesseauailia,cu opus est, quae quotidie in usu sunt, I3 ut Plinius dicebat quare Princeps iubet iuuan
mi Levia Da etiam medicamina permutari. Alteruest, in Puιrat . quod si in modico usu paruum damnum sentiatur,in plurimo magnu euenire necesse est: vel ipsa cosuetudine omnino mitescere, quo rum unum propositi nostri metas ingreditur. Reliquum vero ad cibi rationem, de cuius natura dicere propositum non est, pertinere vi-dso. Igitur nobis rantum duo membra supersunt, videlicet medicilla umplex, & cibalis,
quorum utrunque liuiditur rin laxantem, Meam qu ae aluum nona. bducit. Primum quidem genR ,medicamenti nomine simpliciter
appellabo : etsi non idiorem a pluribus hoc nomine ta rim strenua Lx asstia debere intelligi: sed non est de nominibus litigandum,ubi res ipsa difficultatem non patit. Galeni hoc