장음표시 사용
191쪽
uerit, ab hora concoctionis, quam sumat,sep- Q,EL tennisque magistro lenissimo ad literaru studia primum tradatur, iuxta Pauli atque AEtij
u. tisattis usum praetermisi unt, tum irim secundum propriam rationem.
No NAGEsIMV ss Ex Tvs error est, in quo ptisanae usum praetermissum docemus. Incliti enim medici de minimis quibu cunque ad ipsos non pertinentibus soliciti, hanc tantam rem obliuioni tradunt. Sufficiant autem laudes a Galeno huic tractationi dicato in libello descriptae. Est enim humida, frigida, lenis, detergens, facilis concoctionis, boni alimenti, tum mediocris in nutriendo, subtilis, non turbans, non statuosa, iucunda. His undecim conditionibus aliis praestat eduliis.Porro quae ex his sequuntur,ut quod sitim sedet, quodque ventrem leniat, sputa coadiuuet, corruptos humores mixtionc emendet sua, nolim hic enarrare. Nam nimis longum esset. Peccatur igitur cum eam reliquerint:
grauius peccant, qui illam ex hordei conficiunt farina. Nam ut prior facise concoquitur lenisque est, ac detergit: sic haec grauat, ob struit, sistit, atque ob id etia statum gignit, ac sitim. Solent enim, quaecunque difficultet concoquuntur, ut labores, sitim generare. At vero tertio errant, sed minus his, qui nec e
192쪽
quo horgeo , aut qua ex aqua illa conficiatur curant:sed aquam esse putant, sue hoc ex grano aquaue, aut meliore componatur. Simili incuria cum quotidie per .haec duo transeant, panem decoctum exhibent: at praestat totum conficere iuxta Galeni sententiam. At nec intelligent si eis modum explicauero,nedum ut sciant quid sit panis lotus. Memini autem me scripsisse toto decennio neminem mihi ex febre Mediolani periisse: at illud mirum magis, clim tanta horum inscitia, qui tunc eam a tem exercent, ac dolis incuriaque quemquaseruari. Quod in attoniti morbi cura λι apvlexiae non
Iu est in morbi attoniti cura: qui adeo est
multiplex,ut me cogitantem fatiget. Pr,mδ equidem diuina Hali in sua practica verba non animaduertunt. Inquit ille, Si facies rubea aut liuida vel viridis fuerit ac plena, sanguine ex remotis mitte: sin aute facies no huiusmodi . fuerit, aegru dimitte naturae ad horas usque septuaginta duas. Quae verba nec Conciliator intelligit, nec alij curant,nec si le
gant tanta est huiu) seculi calamitas ) quid si
bi voluerit,intelligent. Igitur in his non agendo,quae praecipiuntur,in aliis,quae non deber, agendo, certa pernicies accersitur. Atius &
193쪽
paulus sanguinem in omnibus mittunt: nec inter se tamen coueniunt,magis praeceps stultiusque Pauli consilium, ut qui parum ratio- , nibus fideret. Aberrat uterque Galeni male
intellecta sententia,sed hic locus non est.Re- : .ci Vcth dicebat equidem Princeps, Et scias, quod
apoplexia,ac resolutio neruorum,cerebri vias
claudunt, ut medicinae nihil ex delinquente materia educere queant. Itaque illud primbanjmaduertere decet,cum longam narratione
in contradictore de hoc fecerimus. Nam nul la magis in cura haerent aut dissident medici,
qu ira in hac. Si morbus est omnino letalis, nihil agendum prorsus. Est autem letalis, qui
vel a febre,vel cum febre superuenit: ac longe eo deterior,quam in his qui ut mortui,st tim ab initio iacet. Qubd si interceptam vim sentiendi existimant, quorsum cruciatus admouenturὶ nisi ut aliquid vel perperam agere videanturiostendunt aute tunc solum hi,qu lis animus, quale que sit eorum officium . Sin autem febris superuenit, quae ob suffocationem accidit, immedicabilem morbu reddit. Frigent autem horum manus,sed pulsus tameest frequens, caeteris salutaris. Sed hoc od runt,nihil facere maluntque ipsis carnificibus perire hominem,quam sine illorum opera seruari. Porrb quae capiti admouentur, non paruab initio nocent.Calida enim haec,vltra quod ad locum mat etiam trahunt, etiam si mitesci
194쪽
inferrent. Sed nec a cibis temperare possunt, timentes astatium infamiam: & s nihil quidnaodo profuturum) exquisita inedia praestantius sit. Adde asinorum oua tribuentium praeconium. Hos enim loris cedere deceret. Expectas ut quid agendum sit, subiiciam: non agahic: est iam id scriptum. Si breuibus dixero,accusabunt verba mea, & ignorantia una suam. uod in Ibdi ve as lite ecando ventrem,
aberrant. Cap. X C V III. NON AGES 1Μ V so CTAVVs error est,
cum in quibusdam libris legissent medici in asclite peritoneum esse secandum, vi aqua laborantis effluat) illi extemplo puti
chram rem inuenisse existimantes, quotquot in manus veniunt, dissecat, nec ullus unquam
sanatur. Id illi conspicati ac stupidi admirantur, tandemque frustra id auxilij inuetum credunt:adeo sine mente sunt,qui etiam sine pudore fuerant. At nesciunt, primo eos, qui ex duro tumore iecoris , in id morbi incidunt, nunquam posse sanari,ut inquit Galenus. tum vero si incidant, vitiato iecore ex aquae diuturna mora nullam relinqui salutis sipem. Sed εο si educatur,cadenti ferro minus laeditur aeger, ut Haliabbas testatur: quanquam & Gal. incisionem consuluerit. Sed nullus euidentius,
quam Serapio hic,qui consulit, ut no nis fi
195쪽
lit,& Paulus, παρακλη- id auxilij genus vocat. Aliud est autem, in quo aberrant stupidi: Nam cum 2Etius libro decimo consuluisset, in aqua inter cutem super poplitem secanda crura d illud vidi egregios medicos,ina siclite facere, cum solum in leucophlegmatia Ibypos arcam vocat Princeps id conueniat, ut illo aperth testatur. Verum ignorantia illos excu- Lb.s icsare debet,cuius causam veteres dedere.Nam aqua intercus aliquando omne hydropis genus significalidicente Paulo, quod auxilij genus in nulla alia specie aquae intercutem comuenit quam in asclire. Propriὸ autem ut speciem significat,anas arcam ostendit. Anasarcae ut sectio supra talos conuenit & nulli alij, sic παρακέντimς soli sicliti. Vide modo quam perperam utrunque in utroque experiantur.
CONsvLTvΜ igitur fuerit atque factu optimum in hydrope asclite legiit alij ascite, magna ne dicam an improba sapientia) illico
purgare aquam,nec differre. Nam ut moratam traxit. etiam virtute constante, vitiat interna membra, mortemque affert necessariam. Sinon prorsus cedit,experiare malagmata, mnia quidem intra quindecim dierum spatium. Sed & si haec non profecerint,illico seca vem
196쪽
r 6 DE NET NODOtrem & expurga medicam et is quotidie. DIE Vero, qua secas, nisi ad vesperam, cibi nihil prorsus dederis. Exerceas illum, moderatε tamen, ne vel febrem aut casum virtutis, aut sitim incurrat intolerandam, singulisque di . bus eum sic regas: facilὸ enim ac breui conualescet. Cave autem,ne Vulnus refrigeretur,
sed in calidissimo aere detegatur. Operiatur autem multis sed leuibus ac calidis panuis.E go vitiosa est sectio quae tarda,quae cum scyrrho iecoris , quae sine medicamentis , auxilio& inediar & exercitationis. Vt vero haec vitiosa, sic letale praetermisisse tanti morbi seorne unicum auxilium.
αδ rustra timent lac ct oua infebribus, cursabstinuerim a dis ilioribus quaestionibus. Cap. XCIx.
ONAGEsIMVs NON Vs abusus est,' cum lac & oua tanquam perniciosa in fei bribus putridis fugiunt. Nam lac & oua optimi esse alimenti in libris contradicentium medicorum pland docuimus: superius etiam, cum carnes damnaremus,ouorum ratio habita est. Nec omne lac omnibus conuenit febribus, sed solum asininum: hecticis autem omne. Conuenit & liquata caro in solis fermὸ te tianis: quam nos superius,ab aliis febrium generibus,tum aliis morbis prohibuimus. Con- , ueniet enim in eaedentibus eadem ratione,
197쪽
qua a Galeno in tertianis conceditur. Absti- 1. ad n ut autem a singuloru pertractatione, ac etia disputationibus difficilioribus cum ea omnia alibi tradita a me sint. Haec vero scripsi hominum salutem praeferens odio medicorum. Naiustum est, ut insontium vita inexplebili eoruauaritiae anteferatur. Nos vero illos omnes auersari atque accusare par est , qui veritati, quam nos unice amamus, hostes sunt, ac inimici. MANIFESTu M vero ex his, cur alii quidem me refugerint: alii magis impie damnare conati sint :cthn viderent laruata sepulchra propriam inscitiam , scelerumque nefandoruconscientiam , quibus impares melioribus es.sent, ni falsis criminibus ac conspiratione principum populi pro dcrem vitam. Quo scriptores borum temporum plus consulunt
ornamcnto orationA , quam xtititati legentium. Cap. C.
CS N τ ε s et M v s hic error aduersus legentes scribentes ac medicos ipsos inscribitur. Nam ut ad legentes ipsos primo deuenia,
non pudet illos in eadem causa tres aut quatuor opiniones diuerss temporibus tueri. Cum igitur veritas una sit, certum est harum tres saltem falsas esse, atque unam tantum veram: quandoque etiam contingit ut nulla.
Sed quod optimum est pro illo tum defensio-
198쪽
178 DEMEΤHODO ne, concedatur. Clarii in est igitur tribus annis falsa, uno anno vera illos docuit te disci pulos suos. Quamobrem triplo plus damni, quam utilitatis attulerunt, perduntque sic
principes pecunias suas , ut falsis pra ceptis discipuli imbuantur. At me non mentiri quisque intelliget, qui horum sophistarum scriptas ub diuersis annis perlegerit. Est autem huius
erroris causa quadruplex. Prima, qu bd non tenentur amore veritatis, sed ambitionis & a-b, It uiritiae primum praeceptum Galeni fuerat, Ost m. ut diligerent super omnia veritatem , illi soli intenderent. Secunda est, ex ignorantia mathematicarum. Vnde Galenus iubebat relinquo nunc Platonem & Aristotelem in ut mathematicis maxime studerent: quoniam, inquit, faciunt hominem cognoscere argumenta dem 5st cativa a probabilibus, & veritatem intellietere. Tertia causa est, ex ignorantia i gicae.Ideo praecipiebat Galenus ibi, ut methodum inquirendi veritate discere vellent. Adiuuat hoc, qu bl ex illa inani ac contentiosa Peripateticorum schola veniunt, in qua gloriar ascribitur falsum tueri, & nihil firmi scire: sed solum nosse ad partes tanquam in declamatoriis argumentis dicere. Est ne haec illiu ,
quem rantum profitentur,Galeni mens consiluimue aut praeceptum Z sed quarta est,quod timent ne in posterum non habeant quid dicant, vulgaris iam illor ut solet scriptis,tan-
199쪽
ta pestis inuasit ob avaritiam, ignorantiam &ambitionem. Quare antiquorum more,pueri primo mathematicis essetat imbuendi: experimentum sumatur de puero menda co : is veridicus euadet hac disciplina imbutus: tantus est illarum disciplinarum cum veritate ipsa consensus. Philosophiam vero simificem,
non contentiosam amplectantur, memin
stitque cum ad medicinae sacra perueniun non nugas se tractare amplius, sed hominum vitam. incolumitatem atque fortunas. In p sterii in autem si considere velint, alios mediis cinr libros interpretentur. Sic nullo labore
E x hoc alius error processit. Nam assi etidiscipuli tot varietatibus, no medicinam, sed sophistarata amplecturitur,& pro veritate ambitiosam contentionem. Nec cupiunt doceri, sed in disputationibus victores euadere: quasi de philosophorum chimeris,& non de humana salute sit certamen. Accedit huic maius in commodum, quod a Peripateticis edocti vel nullam esse animam vel unam, nihil a morte limentes, evadunt scelestissimi, ut optimos illos experiaris id csst minus malos qui aperib philosophos,id est,haereticos puros se esse forentur. Quamobre clim ita sit, nescio an plus commodi an incommodi mortalibus medicina asserat: cumque considero, quod indocti decuplo plures sint etiam mediocriter erudia
200쪽
ris, quodque eruditis tot vitia sunt , deinde tot caulae aberrandi etiam si cum fide rem
uactent, denique quod etiam quandoque si
non artem, fortuna tamen fallat artificem, &quod plures ab indoctis longe occidui ut alio quin victuri, quam morituri ab eruditis seruentur: timeo, ne magno malo potius, quam bono, ut pleraque alia mala, mortalibus medicina accesserit. Nec tibi,quisquis es, nouu hoc videatur: Galeni haec ad ungue sententia fuit, dum de medicis loquitur in arte curandi. Ille quatuor aut sex seruabat magno labore qgros in uno mense, cum caeteri viginti singulis diebus occiderent. Cur putas toties medicos a Romanis explosos λ Cur radiis,quippe sexcentis annis,illis carere voluerunt Z nisi quod pra ter superuacua impensa accedebat iactura populi. Nec existimes sponte admissos, sed cum veneficia, adulteria, furta ac caedes pro incuria & luxuria irruperunt. is non videt adhuc Turcicam getem sine illis vivere, ac longe melius λ Nunc nouiter cum irruperint, dc inter eos spes est etiam illos aliis veneficiiqdementatos cadere polle. Tot autem malis
accedit, quod sub hac specie praui ac scelerati
innumera committunt flagitia. Quot ego cognoui, qui adulteria perpetrarunt Z cum sacris virginibus concubuertit Z atque alia etiam admiserii at deteriora, si quid tamen bis sceleribus potest esse deterius. Vbi est is, qui sacro-