장음표시 사용
21쪽
Fides de ominni pactia Dei quam necessaria ultius.
ci alibi, Dies magnus Dei omnipotetis appellatur.Nonnu quam etiapluribus uerbis illud ide signiscari solet. A tque huc perti iaci, quod dicitur: No erit impossibile apud Deum omne uerbum. Numquid manus Domini inualida est 3 item,Subest tibi, cum uolueris post αα alia generis eiusdem. cx quibus uariis dicendi formis id percipitur, quod uno omnipotentis uerbo comprehendi perspicuum est Intelligimus aute hoc nomine nihil esse, nihil animo,& cogitatione fingi
posse, quod Deus essicere nequeat. ctenim n5 sotu haec, quae tametsi maxima sunt, aliquo tame modo in cogitationem nostram cadunt, essiciendi potestatem habet, nimirum, ut omnia ad nihilum recidat, atque ut plures mundi ex nihilo repente existant, uerum etia multa maiora in illius potestate sitia sunt, quae humanae menti,& intelligentiae suspicari non licet. Neque uero, cum omnia Deus possi si mentiri tamen, aut fallere, aut falli, aut peccare, aut interire, aut ignorare aliquid potest. haec enim in eam naturam cadunt, cuius impersecta actio est Deus uero cuius perfectissima semper est actio, ideo haec noposse dicitur, quia, poste ea, infirmitatis est, non summae, & infinitae omnium rerum potestatis, qua ille habet. Ita igitur Deum omnipotentem esse credimus, ut ab eo tamen loge omnia abesse cogitemus, quae persectae eius essentiae maxime coluncta & couenientia no sunt Recte autem, sapienterque factum Parochus ostendat, ut,praetem missis aliis nominibus, quae de Deo dicuntur, hoc unum nobis credendum in Symbolo proponeretur. Na cum Deum omnipotentem agnoscimus,simul etia fateamur necesse est, eum omnium reru scientiam habere, omnia item eius ditioni, & imperio subiecta esse. Cum uero omnia ab eo fieri posse non dubitemus, consequens est, ut cetera etia explorata de illo habeamus, quae si desint, quo modo omnipotens sit, prorsus intelligere non possumus. Praeterea nulla res tam ad fidem,& spem nostram confirmandam ualet, qua si fixum in animis nostris teneamus, nihil no fieri a Deo posse. quidquid enim deinceps credere oporteat,qua uis magnum,&admirabile si, rerumtordine,ac modum superet, illi tamen facile humana ratio, postquam Dei omnipotetis notitia perceperit, sine ulla haesitatione assentitur: quin potius quo maiora lint, quae diuina oracula doceant, eo libentius fidem eis habendam esse exiitimat. Quod si boni etiam aliquid
cxpectandum sit, numquam animus rei magnitudine, quam ex
ptat, frangitur, sed erigit sese, atque cosirmat, saepe illud cogitans, nihil esse, quod ab omnipotenti Deo essici non possit. Quare hac
fide praecipue munitos nos esse oportet, uel cum admiranda aliqua opera ad proximorum usum, & utilitatem cdere cogimur, uel cum a Deo
22쪽
a Deo precibus impetrare aliquid uolumus. Alteru enim ipse Dominus docuit, cum apostolis incredulitatem obiicies diceret: Si habueritis fidem sicu t granu sinapis, dicetis monti huic, transi hinc illuc, inti, tr. α transibit, & nihil impossibile erit uobis. De altero autem sanctus Iacobus ita testatus est: Postulet in fide nihil haesitans. qui enim haesi Mobii. I istat, similis est fluctui maris, qui a ueto mouetur,& circumfertur. non e . - -
ergo aestimet homo ille, quod accipiat aliquid a Domino. Multa praeterea haec fides commoda, atq; utilitates nobis praebet, in primis ue- α ro ad omnem animi modestia,& humilitatem nos instituit: sic enim 's 'μ- - inquit Princeps apostolorum: Humiliamini sub potenti manu Dei. monet etia no esse trepidandum, ubi non sit timor, sed unum Deum timedum esse, in cuius potestate nos ipsi, nostraq. omnia posita sint. inquit enim Saluator noster: Ostenda uobis, quem timeatis.Timete LM. Meum, qui postquam occiderit, habet potestatem mittere in gehenna. Vtimur deinde hac fide ad immensa erga nos Dei beneficia cognoscenda, & celebranda. Nam qui Deum Omnipotentem cogita tam ingrato animo esse non potest, quin saepius exclamet: Fecit mihi masna, qui potens est. Sed quod patrem omnipotentem in hoc tue. t.
articulo vocamus, neminem eo errore duci oportet, ut arbitretur ita
illi hoc nomen tributum esse, ut filio etiam, & spiritui sancto commune non sit. Nam quemadmodum Deum patrem, Deum filium, , Deu sipiritum sanctum, neque tam e tres Deos, sed unum Deum esse dicimus, ita aeque patrem, ac filium,&spiritum sanctu omnipoten- . rem, neque tamen tres omnipotentes, sed unu omnipotentem esse consitemur. At uero praecipua quadam ratione, Patrem,quia omnis originis fons est, hoc nomine vocamus,uti etiam filio, qui aetern umpatris uerbu est, sapientiam, & spiritui sancto, quia utriusque amor est, bonitatem tribuimus: quamuis haec &alia huiusmodi nomina communiter in tribus personis ex catholicae fidei regula dicantur.
CREATOREM CAELI, ET TERRAE. Quam neccssarium fuerit,
omnipotentis Dei cognitione paulo ante fidelibus tradi ex iis, quae nunc de uniuersorum creatione explicanda erunt, perspici potest. nti enim operis miraculum facilius creditur, quod nullus de immensa creatoris potestate dubita di locus relinquitur. Deus enim noex materia aliqua mundu fabricatus est, sed ex nihilo creauit, idque nulla ui, aut necessitate coactus, sed sua spote,& uoluntate instituit. Neq. uero ulla alia fuit cau se, quae i liu ad opus creationis impelleret, nisi ut rebus, quae ab ipso effectae essent, bonitate suam impertiretur. /na Dei natura ipsa per se beatissima nullius rei indiges est, ut inquit C , David:
23쪽
David, Dixi domino, Deus meus es tu, quonia bonorum meoru noeges. Quemadmodum autem sua bonitate adductus, quaecumque uoluit fecit: ita no exemplum aliquod,aut formam, quae extra se posita esset,cum uniuersa coderet, secutus eth uerum quia rerum omnia exemplar diuina intelligentia cotinetur, id summus artifex in se ipso intuens, ac ueluti imitatus, summa sapientia,&ins nita uirtute, quae ipsius Propria cst,reru uniuersitatem initio procreauit: Ipse enim dixit,& facta sunt: ipse madauit,& creata sunt. Veria caeli,& terrae nomine, quidquid caelum, & terra complectitur, intelligendum eth Nam praeter caelos, quos opera digitorum eius Propheta appellauit, solis etiam splendorem, lunaeque, & ceterorum siderum ornatum addi dit,atque, ut essent in signa, & tepora, & dies, & annos, ita caelorum orbes certo,& costanti cursu teperauit, ut nihil perpetua eorum conuersione mobilius, nihil mobilitate illa certius uideri possit. Praeterea spiritualem natura, innumerabilesque angelos, qui Deo ministrarent atque adsisterent, ipse ex nihilo creauit, quos dein do admirabili gratiae suae,& potestatis munere auxit, atque ornauit. Nam cum iliud sit in diuinis litteris, Diabolum in ueritate non stetisse ; perspicuum est, eum, reliquosque desertores angelos ab ortus sui initio gratia praeditos fuisse. de quo ita est apud sanctum Augustinum: Cum bona volun tale, idest, cum amore callo, quo illi ad thaerent, angelos creauit, simul in eis &condens naturam ,& largiens gratiam. Unde sine bona uoluntate, hocest Dei amore, numquat sanctos angelos fuisse credendum est. Quod autem ad scientiam a tinet, extat illud sacrarum litterarum testimonium: Tu domine mi- rex sapiens es, sicut habet sapientia angelus Dei, ut intelligas omnia super terram. Potestatem denique eis tribuit diuinus Dauid illis uerbis: Potentes uirtute,facientes uerbum illius. atque Oboam rem saepe in sacris litteris uirtutes,& exercitus Domini appellatur. Sed qua-uis omnes ii caelestibus donis ornati fuerint, plurimi tamen, quia Deo parente,& creatore suo desecerunt, ex altissimis illis sedibus dea turbati, atque in obscurissimum terrae carcerem inclusi, aeternas su-
ζrbiae suae poenas luunt: dc quibus Princeps apostolorum lcri bi t in
unc modum: Angelis peccantibus no pepercit, sed rudentibus Inserni detractos in Tartaru tradidit cruciados, in iudicium reservari. At uero terram etiam super stabilitatem suam fundatam Deus uerbo suo iussit in media mundi parte consistere , effecitque ut ascenderent montes, &descenderent campi in locum, quem fundauit eis: ac, ne aquarum uis illam inundaret, terminum posuit, quem
24쪽
quem non transgredientur, neque conuertentur Operire terrameDeinde non solum arboribus, omnique herbarum ,& ssorum v rietate conuestiuit, atque ornauit,sea innumerabilibus etiam ani mantium generibus, quemam dod um antea aquas,&aera, ita etiam terras compleuit. Postremo ex limo terrae hominem sic corpore astectum,&constitutum eiunxit, ut non quidem naturae ipsius vi, sed diuino beneficio immortalis esset, dc impasibilis. Quod autem ad animam pertinet, eum ad imaginem, & similitudinem suam serm uit, liberumque ei arbitrium tribuit: omnes praeterea motus animi, atque appetitiones ita in eo temperauit, ut rationis imperio numquam non parerent. Tum originalis iustitiae admirabile donum addidit, ac deinde ceteris animantibus praeesse uoluit: quae quidem ficile erit Parochis ad fidelium institutionem ex sacra Genesis historia cognoscere. Haec igitur de uniuersorum creatione, caeli, & te rist. rae, uerbis intelligendas uni: quae omnia breuiter quidem Propheta complexus est illis uerbis: Tui sunt caeli,&tua est terra: orbem terrae,& plenitudinem eius tu fundasti: sed multo etiam breuius Patre
Nicaeni Concilii,additis in Symbolo duobus illis uerbis, uisibilium,&inuisibilium, significauerunt. Quaecumque enim rerum uniuer state comprehenduntur, atque a Deo creata esse confitemur, ea uel
sub sensum cadunt, & uisibilia dicuntur, uel mente,& intelligentia percipi a nobis possunt, quae inuisibilium nomine significarunt.Nee
uero ita Deum creatorem, atque essectorem omnium credere oportet, ut existimemus, Perfecto,absolutoque opere, ea, quae ab ipso efficta sunt,deinceps sine infinita eius uirtute constare potuisse, Nam quemadmodum,omnia ut essent, creatoris lumina potestate, sapientia, & bonitate effectiim est: ita etiam, nisi conditis rebus perpetua eius prouidentia adesset, atque eadem ut, qua ab initio constitutae sunt, illas conseruaret, statim ad nihilum reciderent. Atque id scriptura declarat, cum inquit: Quo modo posset aliquid pzrmanerς, sq. ii. nisi tu uoluisses, aut, quod a te uocatu non esset, coni cruaretur Non solum aute Deus uniuersa, quae sunt, prouidelia sua tuetur,atq ue ad ministrat, uerum etiam quae mouentur,&agunt aliquid intima ui tute,ad motum, atque actione ita impellit, ut quamuis secundarum caularum essicientiam non impediat, praeueniat tamen, cum eius O
cultissima uis ad singula pertineat, &, quemadmodu lapics testatur, Attingat a fine usque adfinem sertiter, & disponat omnia suauiter. Sap. . Quare ab Apostolo dictu est, cu apud Athenienses annuciaret Deu, quem ignorates colebant: Non longe est ab unoquoque ninsul a M. tr. ii iii . i l C 3 In
25쪽
In ipso enim uiuimus, de movemur, & sumus. Atque haec de primi articuli explicatione satis fuerint,si tamen illud cita admonuerimus, creationis opus omnibus sanctae, dc indiuiduae Trinitatis personis commune esse. Nam hoc loco, ex apostolorum doctrina, patrem Creatorem cassi, & terrae confitemur: in scripturis sacris legimus de
filio, omnia per ipsum facta sunt: & de spiritu sancto, spiritus D mini serebatur super aquas: dc alibi, Verbo Domini caeli firmati
sunt, de spiritu oris eius omnis uirtus eorum.
ET IN IESUM CHRIsTUM, FILIUM EIUSTUNICUM, DOM
NvM Nos TR v M. Mirificam, dc uberrimam esse utilitatem, qua . ex huius articuli fide, & consessione confluxit ad humanum genus,& illud sancti Ioanis testimonium ostendit: Quisquis consessus suerit, quoniam Iesus est filius Dei, Deus in eo manet, de ipse in Deo: dabeatitudinis praeconium declarat, quod a Christo domino tribu tum est principi apostolorum, Beatus es Simon Bariona, quia caro,& sanguis non reuelauit tibi, sed pater meus, qui in caelis esto Hoc enim fundamentum firmissimum est nostrae salutis, ac redem iptionis. Sed quoniam admirabilis huius utilitatis fructus maxime ex filicissimi illius status ruina intelligitur, in quo Deus primos homines collocarat, incumbat in hanc curam Parochus, ut fideles communium miseriarum, dc aerumnarum causam cognoscat.Cum enima Dei obedientia desciuisset Adam, interdictumque uiolasset illud, Ex omni ligno paradisi comede, de ligno autem scientiae boni, de mali ne comedas: in quocumque enim die comederis ex eo, morte motrieris: in summam illam incidit calamitatem, ut sanctitatem, δc iustitiam, in qua constitutus fuerat, amitteret, de reliqua subiret mala, quae sancta Tridentina Synodus uberius explicituit. Propterea uero peccatum, dc peccati poenam in uno Adam non consimile commeia morabunt, sed ex eo,tamquam ex semine, dc causa,ad omnem posteritatem iure permanasse. Cum igitur ex altissimo dignitatis grada concidisset nostrum genus, subimari inde Sc in pristinum locum restitui nullo modo poterat hominum aut an lorum uiribus. quare reliquum erat illud ruinae, de malorum se bsidium; ut Dei filij inia finita uirtus,assumpta carnis nostra imbecillitat* infinitam tblIeteo peccati uim, de nos reconciliaret Deo in sanguino suoi Huius autem, redemptionis fides, de consesso hominibus ad saluithm consequd dam necessaria est, semperchie fuit, quam Deus initio praemonstra uit. nam in illa damnatione humani generis , quae statim p ccatui consecuta est, ostςnsa etia fuit spes redemptionis illis .uerbis,' uibu p
26쪽
proprium Diabolo damnum, quod ex liberatione hominum facturus erat, denunciauit: Inimicitias ponam inter te, & mulierem, se men tuum, & semen illius: ipsa conteret caput tuum, &tu insidiaberis calcaneo eius. & deinceps cand An promissionem saepe confirmauit, maioremque sui consilii signis dationem iis praesertim hominibus dedit, quibus uoluit sinuit larem beneuolentiam praestare. in ter ceteros uero, cum patriarchae Abrahae saepenumero hocmystorium significasset, tum eo tempore apertius declarauit, cum ille Dei iussis obediens, filium situm unicum Ilaac immolare uoluit: inquit enim: Quia fecisti hanc rem, & no pepercisti filio tuo uni enito, bc. Dedicam tibi, & multiplicabo semen tuum sicut stellas caeli,& ues ut arenam, quae cst in littore maris. possidebit semea tuum portas ini micorum tuorum, & bcnedicentur in semine tuo omnes gentes terrae, quia obedisti uoci meae. Ex quibus uerbis facile colligi poterat; ex progenie Abrahae futurum, qui omnibus ab immanissima Sata nae tyrannide libertatis salutein afferret. illum autem Dei filium, natum ex seini ne Abrahae, secundum carnem serenccesse erat. Non ita multo poli Dominus, ut crusdem promissionis memoria conser uaretur, idem se dus cum Iacob Abrahae nepote sanciuid. Nam cum ille insomnis uidit scalam stantem super terram, de cacumen illi ut tangens caelos, angelos quoquo Dei astendentes; & descendentesser eam, ut testatur scriptura,Audiuit criam Dominu in innixum lca, ae, dicentem sibi: Ego sum do nus Deus Abraham patris tui, de Deus Isaac. terram , in qua dormis, tibi dabo,& semini ibo, eritq semen tuum quasi sputuis torraei. Dilataberis: ad orientem, & Occi, dentem, & scptentrionem, de meridiem & benedicemurin ic, di in semine tuo cunet e tribus terrae. Neque postea destitit Deus, cadem sui promisit mentoria renovanda;&generi Abraham,sic illis prae terea hominibus Saluatoris expectationem coin monem: siquidem Iudaeorum republica,&religione constituta, notii r populo tuo seri coepit. nam & mutae res significarunt,& homi iam praedumant, quae, M quanta nobis bona saluator ille,&redemptor noster Uiristus Io sus allaturus esset. Ac prophetae quidem, quorum incns caelesti luini ne illustrata fuit; filii Dei ortum, admirabilia opcra ψqi liomo naistus efficit, doctrinam, mores,consuetudinem, mortem, surrecti nem, ceteraque eius mysteria, haec quanta quassi fini adestenr; paladocentes, populo praenunciarunt; ita ut, si futurr, o praetcriti minΑporis tollatur diuersitas, nihil iam inter prophetarum praecheta, da apostolorum praedicationem, nihil inter ueteriami patriarcharum
27쪽
fidem, &nostram interesse uideamus. Sed iam de singulis articuli partibus dicendum uidetur. IE s v s, proprium est nomen eius, qui Deus, & homo est, quod saluatorem significat, non quidem fortuito, aut hominum iudicio,& uoluntate, sed Dei consilio, & praecepto illi impositum. Angelus enim Mariae matri ita an nunciauit: Ecce concipies in utero,&paries filium, & uocabis nomen eius Iesum. Ac deinde Ioseph uirgini sponso non solum, ut eo nomine puerum appellaret, praecepit, sed ΜMib. . etiam,cur ita nominandus esset, declarauit: inquit enim: Ioseph fili Dauid noli timere accipere Mariam coniugem tuam: quod enim in ea natum est, de spiritu sancto est: pariet autem filium,& uocabis nomen eius Iesum : ipse enim saluum faciet populum suum a peccatis eorum. Ac multi quidem hoc nomine fuerunt in diuinis litteris. nam idem nomen Naue filio fuit, qui Moysi successit,& populum a Moyse ex Aegypto liberatum, in terram promissionis, quod illi neris tum fuerat, deduxit. Eodem etiam nomine Iosedech, sacerdotia ius appellatus est. Sed quanto uerius Saluatorem nostrum hoc nomine appellandum existimabimus t qui non uni alicui populo, sed uniuersis omnium aetatum hominibus, non quidem fame, aut A Eliaco, uel Babylonico dominatu opprestis, sed in umbra morti :ntibus, & durissimis peccati, & Diaboli uinculis obstrictis, lucem, libertatem, & salutem dederit; qui eis cadestis regni ius, & heri reditatem acquisiverit; . qui eos Deo patri reconciliauerit. in illis Christum dominum adumbratum videmus, a quo iis beneficiis,
quae diximus,cumulatum est genus humanum .Quae praeterea nomina praedicta sunt Dei filio diuinitus imponenda, ad unum hoc Issus nomen referuntur. cum enim cetera salutem, quam nobis daturus erat, aliqua ex parte attingerent, hoc ipsum uniuersae salutis humanae vim, rationemque complexum est.
Iesus chria Iesus nomini Christi etiam nomen additum est, quod unctum Cis . . , . & honoris, & officii nomen est,nec unius rei proprium, sed Heta sum com Ine multorum . nam ueteres illi patres nostri christos appel- μμ- labant sacerdotes, & reges, quos Deus Propter muneris dignitatem ungi praeceperat. Sacerdotes enim ii sunt, qui populum assiduis precibus Deo commendant,qui sacrificia Deo faciunt, qui pro populo deprecantur. Regibus autem populorum gubernatio commissa est; ad eosque pertinet maxime, legum auctoritatem, innocentium uititueri,& nocentiu audaciam ulcisci. Quoniam igitur utraque harum functionum Dei maiestatem referre in terris uidetur, ideo qui uel
28쪽
ad regium, uel ad sacerdotale munus obeundum delecti erant, umguento ungebantur. Prophetas ctiam ungendi mos fuit, qui Dei immortalis interpretes, &internuncii caelestia arcana nobis aperum. runt, atque ad emendandos mores salutaribus praeceptis, & futurorum praedictione hortati sunt. At uero cum Iesus Christus Saluator noster in mundum uenit, trium personarum partes, & ossicia suscepit, prophetae, sacerdotis, ac regis, atque ob eas causas Christus dictus est, & unctus ad illorum munerum functionem, non quidem alicuius mortalis opera, sed caelestis patris uirtute, non terreno un-
uento, sed spirituali oleo, quippe cum in cinctissimam eiu nimipiritus sancti plenitudo, gratiaque, & omnium donorum uberior
copia effusa sit, quam ulla alia creata natura capere potuerit. atque id praeesare Propi eta ostendit, cum redemptorem ipsum aflatus diceret: Dilexisti iustitiam, &odisti iniquitatem: propterea unxit te nil. Deus Deus tuus oleo laetitiae prae constἈrtibus tuis. Idem etiam, ac multo apertius Isaias iis uerbis demonurauit: Spiritus Domini su- I9.6 t. per me, eo quod unxerit Dominus me, ad annunciandum mansuetis misit me. Itaque Iesus Christus summus propheta, & magisterfuit, qui nos Dei uoluntatem docuit, & a cuius doctrina orbis terra rumpatris caelestis cognitionem accepit: quod ei nome praeclarius, ac praestantius conuenit, quod omnes quicumque prophetae nomine dignati sunt, eius discipuli fuerunt, atque ob illam praecipue causam missi, ut prophetam hunc, qui ad saluandos omnes uenturus erat, praenunciarent. Christus item sacerdos fuit, non quidem ex ordine, ex quo in ueteri lege leuiticae tribus sacerdotes extiterunt, u rum ex illo, de quo David propheta cecinit: Tu es sacerdos in aeteria PM.to ς. num secundum ordinem Melchisedec. cuius rei argumentum Apostolus ad Hebraeos scribens, accurate persecutus est. sed Chri- - . .
stum, non solum ut Deus, uerum ut homo, ac nostrae natu rae particeps est, regem etiam agnoscimus: de quo angelus tzstatus est . Re- tu i .gnabit in domo Iacob in aeternu,®ni eius non erit finis. Quod quidem Christi regnum spirituale est, atque aeternum, in terris quo inchoarur, in caelo perficitur. Ac regis quidem ossicia admirabili iprouidentia suae praestat Ecclesiae: ipse eam regit, ipse ab hostium impetu, atque insiclijs tuetur: ipse ei leges praescribit: ipse non solum
sanctitatem, iustitiam largitur, uerum etiam ad perseuerandum s cultatem ,& uires praebet. quamquam autem huius regni finibus tam boni, quam mali contineantur,atque adeo omnes homines iure ad illud pertineant; ij tamen prae ceteris summam regis nostri
29쪽
bonitatem, & beneficentiam experiuntur, qui ex eius praeceptis integram , atque innocetem uitam degunt . neque uero hoc illi regna hereditario aut humano iure obtigit, tametu genus a clarissimis r
gibus duceret, sed rex fuit, propterea quod Deus in illuni hominem contulit quidquid potestatis, amplitudinis, dignitatis hominis natura capere pollet. Illi igitur totius mundi regnum tradidit, eique omnia, quod iam fieri coeptum est, plene, persecteque in die iudieii subi jesentur. FILIUM EI vs v Nrcv M. His uerbis altiora mysteria de Iesu credenda, 6c contemplanda fidelibus propon utur, nimirum filium Dei esse,& uerum Deum, sicuti pater est, qui eum ab aeterno genuit. praeterea illum diuinae Trinitatis secundam personam aliis duabus omnino aequalem confitemur. nihil enim impar, Sc dissimile in diuinis personis aut esse, aut fingi animo debet, cum unam omnium essentiain, uoluntatem, potestatem agnoscamus. quod cum multis pateat diuinae scripturae oraculis, tum praeclarissime illud ostendit sancti Ioannis testimonium: In principio erat uerbum, dc uerbum erat apud Deum, dc Deus erat uerbum. Sed cum Iesum filium Dei esse audimus, nihil terrenum, aut mortale de eius ortu cogitandum est; verum ortum illum, quo ab omni aeternitate pater filium genuit, quem ratione percipere, atque perfecte intelligere nullo modo pos- suinus, constanter credere, dc summa animi pietate colere debemus, ac ueluti mysterii admiratione obstupefacti, illud cum Propheta di-Es. 13. cere,Generatione eius quis enarrabit Θ Hoc igitur credendum est,filium eiusdem esse naturae, eiusdem potestatis, dc sapietiae cum patre, ut in Symbolo Nicaeno explicatius cofitemur: inquit enim: Et in I sum Christum siliu eius unigenitum, dc ex patre natu ante Omnia saecula, Deum de Deo,tume de lumine, Deum veru de Deo uero,genitum no sectum, consubstantiale patri, per quem omnia ficta se nn Ex omnibus autem, quae ad indicadum modum, rationemq. aeternae generationis similitudines asseruntur,illa propius ad rem uidetur accedere, quae ab animi nostri cogitatione sumitur. quamobrem sanctus Ioannes filium eius uerbum appellat. Ut enim mens nostra, seipsam quodam modo intelligens, sui effingit imaginem, quam Ue
bum theologi dixerunt: ita Deus, quantum tamen diuinis hum na conferri possunt, se ipsum intelligens,Verbum aeternum generat. etsi praestat contemplari, quod fides proponit, dc sincera mente Iesum Christum uerum Deum, dc uerum nominem credere,& confiteri, genitum quidem, ut Deum, ante omnium saeculorum aetates,
30쪽
ex patre, ut hominem uero natum in tempore ex matre Maria uirgine.&quamquam duplicem eius natiuitatem agnoscamus, unu ni
tamen filium esse credimus. Una enim persona est, in quam diuina,& humana natura conuenit. Et quod ad diuinam generationem attinet, nullos aut fratres,aut coheredes habet, cum ipse patris unicus filius, nos uero homines figmentum, & opus manuum eius sinus. At si humanum ortum consideremus, multos ille non solum fratrunomine appellat,sed fratrum etiam loco habet, ut una cum eo paternae hereditatis gloriam adipiscantur. ij sunt, qui fide Christum dominum receperunt, & fidem, quam nomine profitentur, re ipsa, de charitatis ossiciis praestant. quare primogenitus in multis fratribus Mini. . ab Apostolo uocatur. DOMINvM Nos TR v M. Multa sunt, quae de Saluatore nostro in sacris litteris dicuntur: quorum alia, ut Deus est, alia, ut homo, ipsi couenire perspicuum est, quoniam a diuersis naturis diuersas earum proprietates accepit. Igitur uere dicimus Christum este omnipotentem, aeternum, immensum, quod a diuina habet. Rursus de iillo dicimus, passum, mortuum esse, resurrexisse, quae naturae homianum conuenire nemo dubitat. Verum praeter haec quaedam alia utrique naturae congruunt, ut hoc loco, cum Dominum nostrum dicimus. Igitur si ad utramque naturam hoc nomen reseratur, merito Dominus noster praedicandus cst. Nam quemadmodum ipse aeternus Deus est, uti pater, ita etiam omnium rerum aeque dominus
est,ac pater. dc quemadmodum ipse & pater non est alius, atque alius Deus, sed idem plane Deus, ita etia ipse, & pater non est alius, atque alius dominus. Sed recte etiam multis rationibus, ut homo est, Dominus noster appellatur. Ac primum quidem, quoniam ipsod edemptor noster fuit,atque a peccatis nos liberauit, iure hanc potestatem accepit, ut uere Dominus noster esset, ac diceretur. ita enim Apostolus docet: Humiliavit semetipsum, factus obediens usque ad M pM. i. mortem, mortem autem crucis: propter quod & Deus exaltavit illum, & donauit illi nomen, quod est super omne nomen, ut in nomine IE sv omne genu flectatur,caelestium, terrestrium, & in sernorum :& omnis lingua confiteatur, quia dominus Iesus Christus in gloria est Dei patris. Atque ipse de se post resurrectionem, Data est, Matib. 18. inquit, mihi omnis potestas in caelo, & in terra. ob eam quoque rem Do ininus dicitur, quod in una persona duae naturae, diuina, & humana, conium, sint. hac enim admirabili coniunctione meruit, ut quamuis pro nobis mortuus non esset, tamen Dominus consti