장음표시 사용
351쪽
minime dubitantes Ere, ut, si deseramur diuino patrocinio, uater rami hostis laqueis irretiti teneamur. Neque uero sotu in hac orandi regula iussit a Deo petere, ne patiatur nos induci in tetationem, sed in illa etiam oratione, quam ad sacro, apostolos habuit sub ipsum .
mortis tempus, cum quidem ipsos mundos esse dixisset, COS nuius: Maridi, s. ossicii his uerbis admonuit; orate, ut non intretis intentationem.
Quae iterum a Christo domino adhibita admonitio magnu d ilige viae onus tmeonit Parochis excitandι fidelem populum ad frequentem huius usum precationis, ut, cum tanta hominibus ab hostediabolo in singulas horas pericula huius generis intendantur, a Deo,
qui solus illa propulsare potes' petant illud assidue, Ne nos inducas
intentationem. Intelliget autem fidelis populus, quantopero egem diuini huius adimenti, si suae imbecillitatis, inscitiaeque memine rit ; si recordabitur illam Christi domini sententiam, Spiritus quide atilib., s. ratus est, caro autem infirma; si ei uenerit in mentem, quam grant, S exitiales hominum casus, impellente daemone, nisi susti neantur dexterae caelestis auxilio. Quod illustrius esse possit humanae infirmitatis exemplum, qua sacer ille chorus apostolorum, qui maρgno antea animo cu essent, primo quoque obiecta terrore, relicto Saluatore, diffugerunt 3 etsi illustrius etiam est illud Principis aposto Maii λαε.
Iorum, qui in tanta professione singularis & fortitudinis, & amoris in Christum dominum, cum paulo ante, sibi bene fidens, ita dia ixisset; Si oportuerit me mori tecum, no te negabo 3 statim unius uo Mut λαε.ce mulierculae perterritus, se Dominum non nosse iureiurando affirmauit. nimirum illi in summa spiritus alacritate non respondebant.
uires. Quod si uiri sanctissimi hutnanae naturae fimilitate, cui confidebant , grauiter peccauerunt: quid non timendum est ceteris, qui
ab eorum sanctitate absunt longissime 3 Quare proponat fideli pa- ipulo Parochus proelia, ac pericusta, in quibus assidue uersamur, dum
anima est in hoc mortali corpore, quos undique caro, mundus, &Satanas oppugnat. Quid ira, quid cupiditas in nobis possit, quotus quisque est, qui magno suo malo non experiri cogatur Qius labri . his lacessitur stimulis 3 quis hos no sentit aculeos quis subiectis no uritur ardentibus facibusὶ & quidem tam uarii sunt ictus, tam diuersae petitiones, ut difficillimum sigrauem aliquam plagam non accipere. Ac, praeter hos inimicos, qui habitant, & uiuunt nobiscum, sunt praeterea illi hostes acerrimi, de quibus scriptum est; N5 est nobis colluctatio aduersus carnem, & sanguinem, sed aduersus Princi pes, &potestates, aduersus mudi rectores tenebrarum harum coua-ci ira spiritualia,
352쪽
spiritualia nequitiae in caelestibus. Acced ut enim ad intimas pugnas
externi impetus,& impressiones daenio nu; qui dc aperte nos petunt.& per cuniculos influut in animas nostras, uix ut at, illis cauere pos. εμι. simus. Illos & Principes appellat Apostolus propter naturae excellentiam: nam natura hominibus, & ceteris, quae sub sensum cadunt, creatis rebus antecellunt &potestatesJuocat, quod non solum n turae ui, sed potestate etiam superant: & rectores nominat mundi tenebrarum: non enim clarum, & illustrem mudum regunt, id est bonos, & pios, sed obscurum, di caliginosum, nempe eos, qui flagitiosae,&facinorosae uitae sordibus, ac tenebris obcaecati, duc tene
brarum Diabolo delectantur. Nuncupat etiam daemones spiritualia nequitiae: est enim & carnis, & spiritus nequitia. Carnalis quae dicitur nequitia, incendit appetitum ad libidines ,& uoluptates, quae percipiuntur sensibus. Spiritualia nequitiae sunt mala studia, & pr uae cupiditates s quae ad superiore pertinent animae partem; quae tanto peiores sunt, quam reliquae, quanto mens ipsa, de ratio altior est, atque praestantior. Quae Satanae nequitia quia maxime spectat illuc, oh L ut caelesti nos hereditate priuet , propterea dixit Apostolus, In caelestibus. ex quo licet intelligere, magnas esse hostium uires, inuictum animum, immane in nos, & infinitum odium. Bellum etiam perpetuum eos gerere nobiscum, ut nulla par esse cu illis, nullae indutiae hae i . fieri possint. Quantum uero audeant , declarat Satanae apud Prophetam uox, In caelum coscendam: aggressias est primos homines in paradiso: adortus est Prophetas: appetiuit apostolos, ut, quemadmodum loquitur apud Euangelistam Dominus, Cribraret eos sicut triticum: ne ipsum quidem Christi domini os erubuit. itaque eius in. explebilem cupiditatem, &immensam diligentiam sanctus Petrus expressit, cum dixit; Aduersarius uester Diabolus, tamquam leo rugiens, circuit, quaerens, quem deuoret. Quamquam no unus modo tentat homines Satan, sed gregatim interdum daemones in singulos impetum faciunt: quod ille consessus est daemon, qui rogatus a Mesib. r. Christo domino, quod sibi nomen esset, respondit, legio misi no-L men est nempe daemonum multitudo, quae miserum illum diuex
matb.i a. rat. & de alio scriptum est ; Assumit septem alios spiritus secum, nequiores se, & intrantes habitant ibi . Multi sunt, qui, quod impulsus, atque impetus daemonum in se minime sentiunt, totam rem falsam esse arbitrantur; quos ipsos a daemonibus non oppugnari in ira non est, quibus se sponte dediderunt, non est in illis pietas, no ch ritas, non uirtus illa Christiano homine digna. quare si, ut toti sine zi es nil ar inpo-
353쪽
in potestate Diaboli; nec ullis tentationibus opus est ad eos euertendos, in quorum iam animis, ipsis libentibus, commoratur. At uero, qui se Deo dicauerunt, in terris caelestem uitam agentes, ij maxime omnium Satanae incursibus petuntur, hos acerbissime odit, his in singula temporis momenta struit insidias. plena est historia diuinarum litterarum sanctorum hominum; quos praesenti etia animo stantes, uel ui, uel fraude peruertit. A da, David, Solomon, aliique, quos enumerare difficile sit, experti sunt daemonum uiolcmos impetus , & callidam astutiam, cui resisti non possi i consilio, aut hominum uiribus. Quis igitur se suo praesidio satis tutum existimetὶ It que pie, casteque petendum a Deo est, ne nos tentata sinat supra id, quod possumus, sed iaciat etiam cum tentatione pro uetum, ut possimus sustinere. Uerum hic fideles cofirmandi sunt, si qui animi imbecillitate, aut rei ignoratione daemonum uim perhorrescunt, ut ipsi tentationum sucthbus agitati, in hunc precationis portum confugiant. Non enim Satan in tanta & potentia,&pertinacia in capitali odio nostri generis, nec quantum, nec quam diu uulsi retare nos, aut uexare potest, sed omnis eius potestas Dei nutu, & permissu gubernatur . notissimum est exemplum Iob: de quo nisi Diabolo dixisset Deus; Ecce uniuersa, quae habet, in manu tua sunt; nihil eius Satanas attigisset: cotra uero nisi addidisset Dominus, Tantii in eum ne extendas manum tuam; uno Diaboli ictu, cum filijs ipse, facultatibusque concidisset. Ita autem alligata est daemonum uis, ut ne in porcos quidem illos, de quibus scri Sunt euangelista, non permittente Deo inuadere potuisset. Sed ad intelligendam huius petitionis uim dicendum est, quid hic tentatio significet, quid item, induci intentationem. Est autem, tentare, periculum facere de eo, qui tentetur, ut ab ipso, quod cupimus, elicientes, uerum exprimamus. qui tentandi modus in Deum minime cadit. quid enim est, quod ne sciat Deus 3 Omnia enim, inquit, nuda,&aperta sunt oculis cius. Est alterum tentandi genus, cum, logius progrediendo, aliud quaeri solet in bonam, uel in malam partem: in bonam, cum ea re Ictatur alicuius uirtus; ut, illa perspecta, & cognita, is commodis, & honoribus augeatur, eiusque exemplum ceteris imitandum proponatur, ac denique omnes ob id ipsum ad Dei laudes excitentur. quae tentandi ratio sola couenit in Deum. huius exemplum tentationis est illud in Deuteron. Tentat uos dominus Deus uester, ut palam fiat, utrum diligatis eum, anno. Quo modo etiam tentare dicitur suos Deus, cum inopia, morbo, & aliis calamitatum generibus premit,
354쪽
quod probandae eorum patientiae causa facit, & ut aliis documetum eis. 1,. unt Claristiani ossicij. In hanc partem legimus Habraam et Ietentatu, ut filium immolaret . quo facto, fuit is obedictiae, re patientiae exemplum singulare ad memoriam hominum sempitcrnam. In eandem b. 1,. sententiam dictum est de Thobia; Quia acceptus cras Deo, necesse
fidit, ut tentatio probaret te. In malam partem tentantur homines sciam ad peccatum, aut exitium impelluntur: quod proprium Di boli ossiciu est. is enim eo animo tentat homines, ut decipiat, agatq.mtib. praecipites. quamobrcm Tentator in diuinis litteris appellatur. In iis uero tentationibus modo intimos nobis admouus stimulos, animae assectiones, & commotiones adhibet administras; modo nos .exagistans extrinsecus, externis rebus utitur, uel prosperis ad esturcndos,
uel ad stangendos aduersis; non numquam habet cinissarios, & excursores perditos homines, in primisque haereticos, qui sedentes in cathedra pestilctiae, malarum doctrinarum mortifera semina disper gunt, ut illos, qui nullum delectum, aut discrimen habent uirtutis
& uitiorum, homines per se procliues ad malum, nutante , ac praecipitantes impellant. Dicimur autem induci in tentationem, cum tentationibus succumbimus. In ducimur uero in tentatione dupliciteri. primum, cum de statu dimoti, in id ruimus malum, in quod tentando nos aliquis impulerit. At nemo quidem a Deo hoc modo in tentationem inducitur. quia nemini est peccati auctor Deus, inamo ueWd s. ro odit omnes, qui operantur iniquitatem. Sic uero etiam cst apud rarabi. sanctum Iacobum: Ncmo, cum tentatur, dicat, quoniam a Deo tentatur: Deus enim intelator malorum cst. Deinde dicitur nos in tentationem inducere is, qui etsi non tentat ipse, neque operam dat, quo tentemur, tentare tamen dicitur, quia, cum possit prohibere, ne id accidat, aut ne tentationibus superemur, non impedit. Hoc modo Deus bonos,&pios tentari quidem sinit, uerumtamen sua gratia sustentatos non deserit. Nec uero non interdum iusto, & occulto Dei iudicio, nostris id sceleribus postulan tibus, nobis ipsi relicti, concidimus. Praeterea nos intentationem Deus inducere dici tur, cum cius beneficiis, quae nobis ad salutem dedit, abutimur ad
perniciem, & patris substantiam, ut prodigus ille filius, dissipamus.
x uiuendo luxuriose, nostris cupiditatibus obsequentes. Quaobrem ad m,7. id dicere possumus, quod de lege dixit Apostolus; Inuentum est mihi mandatum, quod crat ad uitam, hoc este ad mortem. Opportu num rei exemplum est Hierosolyma, tolle Ezechiella; qua Deus omni ornamentorum genere locupletarat,ut eius ore Prophetaediceret
355쪽
Deus: Persecta eras in decore meo, quem posueram super te: & ta- Eob. 16.men illa ciuitas diuinis cumulata bonis, tantum abest, ut optime r de se merito, ac merenti Deo gratiam habens, caelestibus beneficiis ad beatitudinem consequendam, cuius gratia ea acceperat, ute- . zrctur, ut, ingratisiima in parentem Deum abiecta spe, cogitatione caelestium Ductuum , tantum praesenti abundantia luxuriose, ac perdite frueretur. quod EZechiel codem capite pluribus uerbis persecutus est. Quare sunt codem loco ingrati in Deum homines, qui praebitam sibi ab eo diuinitus uberem materiam recte facto - . , rum, ad uitia, illo permittente, conuertunt. Sed oportet hunc diuinae scripturae morem diligenter attendere, quae Dei permissionem his interdum uerbis significat, quae proprie si accipiantur,
tamquam actionem in Deo significant: nam in Exodo siccit: Indu- Exod. . .
rabo cor Pharaonis:& apud Ilaiam: Excaeca cor populi huius: & ad I9.ε. Romanos scribit Apostolus: Tradidit illos Deus in passiones igno- ad Rom. i. miniae,& in reprobum sensum. Quibus in locis, alijsque simili. bus, non id omnino esse actum a Deo, sed perinissum, intelligen- . adum est. His positis, non erit dii scite scire, quid in hac precationis parte postulemus. Nec uero petimus, ne Omnino tentet nur. Est enim hominum uita, tentatio super terram. Est autem ea res utilis, &fructuosa hominum generi . nam in tentationibus nOSip- . . isos, idest uires nostras, cognoscimus. quamobrem etiam humiliamur sub potenti manu Dei, uiriliterque decertantes, expectamus immarcetcibilem coronam gloriae. Nam & qui certat in agone, non z.ad . i. coronatur, nisi legitime certauerit; ut inquit lanctus Iacobus, Beatus uir, qui suffert tentationem; quoniam, cum probatus site. Desii l.
rit, accipiet coronam uitae, quam repromisit Deus diligentibus se. Quod ii urgemur nonnumquam hostium tentationibus; magnae nobis erit leuationi illa cogitatio, habere nos adiutorem pontificem, qui possit compati infirmitatibus nostris, tentatum ipsum . . .. I per omnia. Quid hic igitur petimus t ne diuino praesidio deserti, ten 2.tationibus uel decepti assentiamur, uel cedamus:assiicti; ut praestost nobis Dei gratia, quae, cum desecerint nos propriae uires, in ma- , lis recreet, ac reficiat ξ Quare & generatim Dei opem implorare debemus in omnibus tentationibus, & nominatim, cum lingulis assiigimur , ad precationem confugere oportet. quod a Dauidefactum legimus pene in unoquoque tentacionum genere : nam in mendacio sic Precabatur: Ne auseras de ore meo uerbum uerti P .ra . . . HH tatis
356쪽
tatis usquequaque . in auaritia ad hunc modum; Inclina cor mea Psal. I I 8. um in testimonia tua, & non in auaritiam. In rebus uero inanibus huius uitae, & illecebris cupiditatum, hac prece utebatur: Psal. 18. Auerte oculos. meos, ne uideant vanitatem. Ergo postulamus, nemorem geramus cupiditatibus, neue defatigemur in tentationibus sustinendis, ne declinemus de uia Domini, ut tam in rebus incommodis, quam in prosperis aequitatem animi, constantiamque seruemus, & nullam nostri partem Deus sua tutela uacua relinquat..dη-.is. Petimus denique, ut Satanam conterat sub pedibus nostris. Relia quum est, ut fidelem populum ad ea Parochus cohortetur, quae in hac precatione maxime cogitare, & meditari oporteat . in quaerit illa optima ratio, si, quanta sit hominum infirmitas, intelligentes, uiribus nostris dissidemus, &, omni spe nostrae incolumitatis in Dei benignitate collocata, eo steti patrocinio, uel in maximis perticulis magnum animum habuerimus, praesertim cogitantes, quam multos hac spe, atque hoc animo praealtos ex hiantibus Satanae faucis. 3ν. i. cibus liberarit Deus. An non Ioseph undique circumdatum ardentibus insanae mulieris facibus, c summo creptum periculo, ad gloriam extulit 3 non Susannam a Satanae ministris obsessam tum, cum nihil propius esitat, quam ut nefariis sententiis interficeretur, se Da..ia. uauit incolumem Z neque mirum: erat enim, inquit, cor eius fiduciam habens in Domino. Insignis est laus, x gloria Iob, qui de mundo, de carne, de Satana triumphauit. Plurima sunt huius generis exempla, quibus Parochus diligenter pium populum ad eam spem fiduciamque cohortari debebit. Cogitent etiam fideles, quem in hostium tentationibus ducem habeanz, nempe Clyistum do.
Ge. ii. minum, qui uictoriam ex illo certamine retulit. Vicit ipse Diab lum. est is ille sortior, qui superueniens seriem superauit armatum; quem & armis nudavit, & spoliis. De eius uictoria, quam de mun-D .is. clo reportauit, est apud sanctum Ioannem; Confidite, ego uici munia pocis.6. dum. & in Apocalypsi dicitur ipse leo uincens,&exisse uincens, ut uinceret: qua in uictoria suis etiam cultoribus facultatem uinceniamb. ii. di dedit.Est Apostoli ad Hebraeos epistola plena uictoriis sanctorum hominum, qui per fide devicerunt regna, obturaverunt ora leonu:&quae sequuntur. Ex his uero, quae sic acta legimus, eas uictorias cogitatione complectamur, quas quotidie reportant ex intimis, &externis daemonum proeliis homines fide, se , &ςharitate praestam s. quae tam multae sunt, tamque insignes, ut, si sub aspectum
357쪽
oderent oculorum Pnihil frequentius accidere iudicaremus, nihil gloriosius , de quorum hostium clade his uerbis seripsit sanctus Ioannes: Scribo uobis, iuuenes, quoniam series estis, & uerbum Delm n et in uobis, de uicistis malignum. Vincitur autem Satanas non otio, somno , ut , comessatione, libidine, sed oratione, labore, uigilia, abstinentia, continentia, castitate. Vigilate, & orate, inia Mattb.16.quit, ut iam diximus; ut non intretis in tentationem. Qui ijs armis ad illam pugnam utuntur, in fugam conuertunt aduersarios: qui enim resistunt Diabolo, is segiet ab eis. In his tamen sanctorum lio, Iacob minum uictorijs, quas diximus nenab sibi placeat, nemo sectarat insolentius ut se suis uiribus hostiles daemonum tentationes, inupetuique fiastinere posse confidat. lnon est hoc naturae nostrae, non humanae imbecillitatis . Hae uires quibus prosternimus Satanae s tellites, dantur a Deo; qui ponit, utamuni aereum, brachia nostra I r. Reti cuius beneficio arcus sertium superbus est, & infirmi aceincti sunt rati 1. robore; qui dat nobis protectionem salutis ; cuius nos dextera suscis it; qui docet manus nostras ad proelium, & digitos nostros ad bellum: ut uni Deo pro uictoria sint age ae & habendae gratiae, quo uno&auctore,&adiutore uincere possumus. quod iacit Aposto lus: inquit enim: Deo autem gratias, qui dedit nobis uictoriam per i Moni3. dominum nostrum Iesum Christumo Eundem auctorem uictoriar praedicat caelestis illa uox in Apocalypsi: Facta est fatus, de uirtus,& ii. regnu ira Dei nostri, & potestas Christi eius; quia proiectus est aeculsator fratrum nostrorum, & ipsi uicerunt eum propter anguinem agni. Testatur idem liber, Cnristi domini, partam ex mundo, cara neque, uictoriam eo loco; Hi cum agno pugnabunt, & agnus uiniacet illos. Haec de cauta, & de modo uinciai. Quibus expositis, proaponent fideli populo Parochi a Deo paratas coronas,&constitutam uictoribus sempiternam praemiorum amplitudinen .quorum ex ea. adem Apocalyptii diuinaproserent testimonia; Qui diEerit, non laedetura morte secunda. & alio loco; Qui uicerit, sic uestiemi uesti rhentis albis, &n5 delebo nomen eius de libro uitae. &, Confitebor nos me eius coram patre meo, de coram angelis eius. & paulo post Deus ipse ac Dominus noster ita loquitur ad Ioanem: Qui uicerit, faciam illum columnam in replo Dei mei, & seras non egredietur amplius: Tum inquit: Qui uicerit, dabo ei sedere mecu in throno meo, sicut de ego uici, & sedi cum patre meo in throno eius. Denique cum saniactorum gloriam, & perpetuam illam bonorum vim, quibus in caelo fluenturi expo sitisset, adiunxit; Qui uicerit, possitabit c. A M. M. . t HH i
358쪽
- Postrema haec petitio est instar omnium, qu ei filius diuinain
hanc orationem conclusit ; cuius etiam vim, &pondus ostendens, ea usus est oradi lausula, cum e uita migraturus, inum patrem pronis. ,1. hominum salute deprecaretur: Logo, enim: inquit, ut serues eos a
malo. Ergo hac precationis formula, quam & praecepto tradidit, Mexemplo cosim uir, quasi quadam epitome lammatim complexus est vim, & rationem ceterarum petitionum. Cum enim id, quod ea prece continetur, impetrauerimus, nihil, auctore sancto Cypriano, remanet, quod ultra adhuc debeat postulari: cum semel protecti nem Dei aduersus malum petamus: qua impetraxa, contra Omnia, quae Diabolus & mundus operantur securi stamus, & tuu . Quare, cum tanti sit haec petitio, quanti diximus, debebit Parochus in ca fidelibus explicandaseivinam adhibere diligentiam. Differt autem haec, & proxima petitio, quod illa uitationem culpae, hac poenae liburationem postulamus. Quare non iam monendus est fidelis populus, quantopere & laboret ex incommodis α calamitatibus, & cae estis egeat adiumenti. Nam quot & quantis miseriis proposit sit hominum uita, praeterquam quod & sacri & profani scriptores hoc ars sumentum sunt copiosissime persecuti nemo sere est, quin intelligat &suo & alieno pericula. persuasum enim est omnibus, quod ria is exemplum patientiae Iob memoriae prodidit, Homo natus demuliere, breui uiuens tempore, repletur multis miseriis, qui quasi flos
egreditur, & conteritur. &fugit uelut umbra, & numquam in codem statu permanet. Nec uero ullum praeterire diem, qui propria aliqua molestia, aut incommodo notari non possit, testis est illa Maib.L Christi domini uox, Sussicit diei malitia sua. Etsi conditionem humanae uitae declarat ipsius Domini monitum illud , quo crucem aust m quotidie sumi, seque docuit sequi oportere. Ut igitur quisque sentit, quam laboriosa sit &periculosa haec uiuendi ratio, ita facile persuadebitur fideli populo malorum liberationem a Deo ina
plorandam esse, praesertim cum nulla re magis ad orandum ad ducantur homines, quam cupiditate , dc spe liberationis eorum incommodorum , quibus premuntur, aut quae impendeant. Est enim haec insita ratio in animis hominum, ut in malis statim ad
NE . Dei auxilium confugiant. Qua de re eli illud scriptum ; Imple
facies eorum ignominia, &quan ent nomeni tuum Domine: Sed
si illud fere sua sponte faciunt homines, ut in periculis &calami -
. . talibus invocent Deum, certe, quomodo id recte iacere possint.
359쪽
ub iis, quorum fidei ac prudentiae commissa est eorum salus, maxime docendi sunt. Non eni in desunt qui contra Christi domini iussum praepostero utantur ordine precationis . nam qui iussit nos ead se confugere in die tribulationis, idem orationis ordinem nobis praescripsit: uoluit enim ut prius quam precaremur ut nos li- PDI V. beraret a malo, peteremus uti nomen Dei sanctificaretur,&adueniret regnum eius, & reliqua postularemus, quibus quasi gradibus
quibusdam in hunc locum peruenitur . sed quidam, si caput, si latus, si pes condoluit, si rei familiaris iacturam faciunt, si minae, si pericula ab inimicis intenduntur, in time, in bello, in pestilen
tia, omissis mediis dominicae precationis gradibus tantum petunt ut ex illis eripiantur malis . at nuic consuetudini repugnat Christi domini iustum: Quaerite primum regnum Dei. Itaque qui recte pre Matib. 6.ces faciunt, cum deprecantur calamitates, incommoda, malorum
depulsionem, id referunt ad Dci gloriam. Sic Dauid illi precationi;
Domine ne in furore tuo arguas me; se biecit ratione qua se Dei glo- NH. tiae cupidissimum ostendit: inquit enim: Quia no est in morte, qui memor sit tui, in inferno autem quis cofitebitur tibi Z Et idem, cum oraret Deum sibi ut misericordiam impertiret, subiungit illud: Docebo iniquos uias tuas, Sc impii ad te conuertentur; Ad hac oran P so di salutarem rationem, d ad exemplum Prophetae incitandi sunt si, deles auditores, & simul docendi, quatum intersit inter infidelium, α Christianorum hominum preces . Petunt uehementer illi etiam a --T 1 rDeo, ut possint ex morbis, uulneribusque conualescere, sibi ut exurgentibus, uel imminentibus malis euadere liceat; sed tamen illius praecipuam spem liberationis ponunt in remediis, natura, uel hominum industria comparatis: quin etiam sibi datum a quouis medicamentum, etiam si cantionibus, si ueneficiis, si daemonum opera confictum sit, sine ulla religione adhibent, modo aliqua ualetudinis spes ostendatur. longe alia est ratio Christianorum, qui in morbis, Min omnibus aduersis rςbus habent se nnuum perfugium,& praes diu salutis Deum, unum illum omnis auctore boni, & liberatorem sed
agnoscunt, ac uenerantur; remediis uero quae inest ad sanadum uis,
in si tam a Deo esse pro certo habent, latumque illa aegrotis prodesse existimant, quantum ipse uoluerit Deus. est enim a Deo datatio, minum generi medicina, qua morbos sanaret. Hinc est illa Ecclesiastici vox; Altissimus creauit de terra medicinam, & uir prudenβ Etast 38. non abhorrebit illam. Itaque qui Iesu Christo nomen dederunt, n- in illis remediis seminam spem reponunt recuperandae ualetu
360쪽
sed ipsi medicinae auctori Deo maxime considunt. Quarectiam in diuinis litteris reprehenduntur ii, qui, medicinae fiducia, nullum . M. Dei auxilium requirunt: immo uero, qui uitam agut ex diuinis legibus, abstinent omnibus remediis , quaecuque ad curationem a Deo non adhibita esse constet . quod si etiam eorum usu medicamentorum illis sit explorata spes sanitatis, tamen ab iis, ut cantionibus &daemonum artificiis, abhorrent. Ad id autem fideles cohortari oportet, ut Deo cofidant: ea enim re iustit nos beneficentissimus parens liberationem malorum postulare, ut in eo ipso, quod iussit, spem et impetrationis haberemus. multa sunt in sacris litteris huius rei exempla, ut qui minus rationibus adducuntur ad bene sperandum.
exemplorum multitudine cofidere cogantur. Abraa, Iacob, Loth,
Ioseph, David sunt in oculis, locupletissimi testes diuinae benignitatis .iacrae noui testamenti litterae tam multos enumerant, qui ex maximis discriminibus erepti sunt, piae podere precationis, ut res extinplorum commemoratione non egeat. una igitur illa Prophetae se tentia contenti erimus, quae uel infirmissimum quemque constariat. 33. mare potest 1, Clamauerut enim, inquit, iusti, & Dominus exaudiuit eos, & ex omnibus tribulationibus eorum liberauit eos. Sequitur
huius uis & ratio petitionis, ut fideles intelligant,no omnino peterenos hoc loco, ut a malis omnibus liberemur. sunt enim quaedatri, quae communiter mala putantur; quae innae sunt illis fiuctuosa, quis cor. a patiuntur, ut ille stimulus qui Apostolo erat adhibitus, ut Dei gratia adiuuate uirtus in infirmitate perficeretur. haec, si cognita sit eorum uis, summa uoluptate pios afficiunt: tantum abest, ut a Deo petant;
ut auferantur. Quare tantum ea mala deprecamur, quae nullam animae utilitatem afferre possunt, reliqua minime, modo aliquis inde salutaris fructus existat. Omnino igitur huic voci ea subiecta uis est. ut a peccato liberati, a tentationis etiam periculo, ab intimis, exterunisque malis eripiamur, ut tuti simus ab aqua, ab igne, a fulgore, ne grando noceat frugibus, ne annonae caritate, seditionibus, si ello la
foremus : petimus a Deo, ut morbos, pinem, vastitatem arceat, uincula, carcerem, exilium, proditiones, insidias, ceteraque omnia prohibeat incommoda, quibus maxime terreri, ac premi solet hesminum uita; omnes denique flagitiorum &facinorum causa uer rati neque haec solum, quae omnium consensione mala sunt, deprecam ur: sed illa etiam, quae pene omnes bona confitentur, diuitias, hoὲn' res, ualetudinem, robur, hanc ipsam u i tam, petimus, inquam,ne ad malum & ad animae nostrae exitium haec conuertantur. Oramus