장음표시 사용
321쪽
hona sanctitate diuini nominis oriatur. Testatur enim Apostolus, MED. s. .mundatam esse Ecclcliam in lauacro aquae in uerbo uitae. significat autem, uerbuni uitae, nomen patris, S filii,&spiritus sancti, in quo baptizamur, & s anctificamur. Itaque, quoniam nulla cuiusqua e piatio, nulla munditia,& integritas esse Potest, super quo non sit innocatum diuinum nomen; cupimus,& petimus a Dco, ut omne hoininum genus, relictis i inpurae infidelitatis tenebris, ac radiis diuini εluminis illustratum, huius uim nominis agnostat sic, ut in co ueram quaerat sanistitatem, & in nomine sanctae, & indiuiduae Trinitatis ba iasti sint sacramentum sit scipiens ipsius Dei dextera, pcrsecta uim s an- .ictitatis consequatur. Pertinet uero optatum, & pollulatio nostra n5 minus etiam ad eos, qui flagitiis, & sceleribus colaminati, puram bapti sint integritatem, & innocentiae stola amiserunt. quare factu est,
ut in illis miserrimis suam iterum sede impurissimus spiritus collocarit. Optamus igitur, & precamur a Deo, ut in ipsis etia sanctificetur
nomen cius; ut ad cor,&ad sanitalcm rc icuntes, sacramento pNnu .
tentiae redimat pristinam sanctitate, seque ipsos purum, ac sanctum Deo templum, ac domicilium praebeant. Oramus denique, tuin ξ ut
suum Deus praeserat omnium mentibus; quo uidere possint, omne datum optimum, de omne donum persectum, descendens a Patre luminum, ad nos diuinitus esse delatum; quo temperantia, iustin.rin, uitam salute, omnia deniq. animi, corporis, externa uitalia, ac salutaria bona illi accepta reserant; a quo, quemadmod vin praedicat Ecdi e riclesia, bona cuncta procedunt: si quid luce sua soldi quid reliqua su
dera motu, decursu prosunt hominum generi ; si circumfuso hoc alimur spiritu ; si terra fiugum, &fruinuum ubertate uita luilinctumnium ; si opera magistratuu quiete,ac tranquillitate fruimur, de haec,
de huius generis bona innumerabilia nobis suppeditat immes Dei benignitas. Quin etiam, quas philosophi secundas causas appellant, et 'ri interpretari debemus, mirabiliter ectetis quasda,S: ad usum nostru accomodatas Dei manu, quibus nobis sita bona distribuit, ac loge, lateque diffundit. Quod aute maxime rem cotinet in hac peti a Gillud est, ut omnes agnoscant, & uenerentur sanctissimam Iesii Chiri , . . sti sponsam, & parentem nostram Ecclesiam: in qua una est sons ille amplissimus, atque perpetuus, ad eluendas, & expiandas omnes peccatorum semes, unde hauriuntur uniuersa salusis, & sanctis,cationis sacramenta ; quibus quasi caelestibus quibusdam sisti is in nos a Deo ille sanctitatis ros , & liquor effunditiit : ad quant . . . . . sol m, &ad eos, quos suo sinu, & gremio complexa est, pertineI
322쪽
diuini illius imploratio nominis, quod unum sub caelo datum est hominibus, in quo oporteat nos saluos fieri. Verum Parochi m xime hunc locum urgere debebunt, boni esse filii, non solum p trem Deum orare uerbis, sed re etiam, & actione conari, ut eluceat in ipso sanctificatio diuini nominis. Utinam non essent, qui, cum oratione hanc Dei nominis sanctificationem assidue postulet, factis, quantum in ipsis est, illud uiolant, atque contaminant: quorum culpa interdum ipsi etiam Deo maledicitur. in quos dictum est ab Apostolo: Nomen Dei per uos blasphematur inter gentes. Et apud EZechielem legimus: Ingressi sunt ad getes, ad quas introierunt, & polluerunt nomen sanctum meum ; cum diceretur de eis, populus Domini iste est, & de terra eius egressi sunt. Qualis enim est uita,&ut sunt eorum mores, qui religionem profitentur; sic de relisione ipsa, deq. eius auctore religionis multitudo imperita iudicare solet. Quare qui uiuunt ex Christiana religione, qua susceperunt, & ad eius regulam orationem, &actiones dirigunt suas, magnam facultate praebent aliis laudandi nomen caelestis paretis,& omni honore,& gloria celebrandi. Nobis enim ipse has partes imposuit Dominus, ut illustribus uirtutis actionibus excitemus homines ad laude, & praedic tionem diuini nominis: ad quos loquitur in hunc modu apud Euangelistam: Sic luceat lux uestra coram hominibus, ut uideat opera ta stra bona,&glorificent patrem uestrum, qui in ca is est. Et Princeps
apostolorum: Conuersationem uestram intersei s habentes bona, ut ex bonis operibus uos considerantes, glori lacent Deum.
Regnum caeleste, quod altera hac petitione postulamus,eiusmodi est, ut eo reseratur,ac terminetur omnis evagelii praedicatio. nam deinde exorsus est ad paenitentiam cohortari S. Ioannes Baptista, dum, Paenitetiam, inquit, agite: appropinquabit. n.regnum caelorum. Neε aliunde secit initiu suae praedicationis Saluator humani generis; & in illo salutari sermone, quo beatitudinis uias discipulis in monte monstrauit, tamqua proposito orationis argumento principi u duxit a re gno caelorum: nam, Beati,inquit, pauperes spiritu: quoniam ipsoru est regnum caelorum. inain etiam eum retinere cupientibus, attulit illa causam necessariae prosectionis: Et aliis ciuitatibus, oportet me euangelizare regnum Dei: quia ideo missus sum. Hoc ide postea regnum praedicare iussit apostolos; &illi, qui seire ad sepeliendum patrem suu uelle dixerat, respondit, Tutiade, innuncia regnum Dei. Cum uero resurrexisset a mortuis,pG illos quadraginta dies, quibus pparuit
323쪽
apparuit apostolis, loquebatur de regno Dei . Quare Parochiliac se- . i. cundae postulationis loeu diligetistine tractabiliat, ut fideles aqditores, quata sit in hac petitione uis,ac necessitas,intelligat. Primum a - . iatem iptis ad re scienter, si1btiliteria explicadam magna facultatem dabit ea cogitatio quod,etsi haec peucio coniuncta sit cum reliquis omnibus, ea tamen leparatim otia adhiberi iust crit a ceteris, ut, quod petimus, summo studio quaeramus: inquit. n. Quaerite prinium regnu MMJ.ε. Dei,&tultitia eius,&haec omnia adiicientur uobis i Et quidem lata uis, & copia caelesti nitinerum hacpostulatione cotinetur, ut omnia coplcctatur, quae ad Ccirpoream, di spiritualem. uita tuendam sitit necessaria. quem aurum regio nomine dignum dicemus, cui ea curae non sint, ciua regni salarem coimeant i quod si sunt homines de ita et
regni fui ineolumitate solliciti: quaxa. regem regum omnium cura,
α prouidentia tueri credendum est, & uitam, de salutemi hominis Hac igitus regni Dei i petitione. conlprehensa sunt omnia, qui biisse cum q. in hac peregrinationet,uel exilio potius indigenius. quae coces surum se Deus benigne pollicetur: nam statim illa subluxit: Ethia omnia adiicientur uobis. Quibus omnino declarauit, se cumhesie regem, qui generi hominum copiose lomnia, largeque suppeditat sin cui is innnitae benignitatis cogitatione infixus David cecinit. Dominus regit ese; de nihil mihi deerit. Veruin minimc satis cst l. Q. uehementer petere Dei regnum, nisi ad petitionem nos tam adbi. beamus omnia tamquam instrumenta; quibus illud. quaeritur. de inuenitur . nam & quinque fatuae uirgines studiose illae quidem p.
tierunt ad hunc modum; Domine Domine aperi nobis: vermina . Masib. I.
men, quod illius postulationis praesidia ino haberent, cui u sae suntl: nec iniuriar est enim illa Dei ore pronunciata sententia; Non dimmis, qui dicit mihi, Domine Domine, intrabit in regnum caelorum. Marιλν. Quamobrem haurient animarum curatores Sacerdotes ex uberri .
viis diurnarum litterarum 'ncibus: ita, quae fidelibus desiderium . 11. Cistudiumque commoueant regni caelorum, quae calamitosam status nostri condicionem illis ob oculos ponant; quae siccosaistic et, ut respicientes, &collisentes se in memoriam redeant summae beatutudinis, & inexplicabilium bonorum, quibus redundat aeternapatrentis Dei domus. Exules enim lumus; α plane eius loci incolae , in quo habitat daemones: quorum odiu in nos nulla ratione mitigari potest: nam sunt infestivi mi, &implacabiles in ginus humanum. Quid domestica, intestinaque proelia, quae inter se ira Tu & anima,
caro, de spiritus assidue gerunt quibus , pcrpexu timc dum ti . ad M.f. L. iam sit E E 3 ne con-
324쪽
ueconcidamus: timendum aute i iinmo uero stitim conciderentinet,
nisi propugnaculo diuinae dexterae desenderemita Qualis uim in doriarum cum sentiret Apostolus: Infelix, inquit, ego homo , quirime liberabit de corpore mortis huius Haec infelicitas nostrigeneris, quamquam per se cognoscitur, tamen ex contentione reliquarum naturarum,&creatarum rerum facilius intelligi potest. In illi siue rationis, siue etiam sensus expertibus raro fieri videmus, utaliqua natura a proprijs actionibus, a sensu, uel motainsito declinet sic, ut a proposito, & constituto fine deflectat. Hoc apparet in bestiis agressibus, nantibus, uolucribus, ut res declaratrino non egeat. Quod si caelum suspexeris, non ne aerissimum id esseintelligis, quoda Davide dictum est 3 In aeternu Domine, uerbum tuu permanα in Casso. Nempe illud continenti motu, & pereetua c5uersione sertis,ius eminimum quidem a praefinita diuinitiis lege discedat. Si tErram, α reliqua uniuersitatem consideres; facile uideas , au nulla, autetia ua ex parte deficere. At miserrimum hominum genus saepissipae t itur , raro, quae recte sunt cogitata, persequitur plerumquc susceptas bonas actiones abijcit, atque contemnit; quae modo placuerat optima sententia, subito displicet, dc, illa reiecta, ad turpia consilia, sibique perniciosa delabitur. Quaenam igitur est huius incositantiae, miseriaeque caussa Contemptio plane diuini assiatus . claudimus
enim aures Dei monitis: oculos tollere nolumus adta , quae inobis lumina diuinitus praeseruntur, nec caelestem patron salutariter prata cipientem audimus. Quare huc incumbenda ierit Parochisi, ut M
serias oculis subij ciant fidelis populi, & commemorent causas miseriarum, & rcmediorum uim ostendant. quorum omnium illis fricultas non deerit, comparata ex uiris sanctissimis; Ioanne Chrysostomo, & Augustino, maxime uero ex ijs, quae in Syliaboli expositione posuimus . nam, illis cognitis, quis crite facinorosorum hominula numero, quin adiumento Dei gratiae praeeuntis, euagelico illo prodigi fili j exemplo conetur exurgere, & erigere se atque in caelinis re gis, patrisque cospectum uenire t His explicatis,quae sit fidelium fructuosa petitio,aperient, quid sit, quod his uerbis a Deo. piabilemus, praesertim cum uocabulum regni Dei multa significet: quorum declaratio dc ad reliquam scripturarantelligentia non erit inutilis,& est ad huius cognitionem loci necessaria. Communis igitur quaedam regni Dei significatio; quae stequens est in diuinis litteris, est non lueius potestatis, quam habet in omn m hominum, rerum'. liniuem sitatem, sed etiam prouidentiae, qua cuncta tegit, dci ideratur. -no ui 1 ε In manu
325쪽
ta manu enim eius, inquis Prophetas sunt sines terrae. Qinbus si 10 4 4.hus intelliguntur etiatri , quae Occulta iunx, α abdita in intimi. tqp, Tae, ac rerum omnium partibus. In hanc sentantiain Marcisci pus inquebatur illis uerbis: Domine Deu rex omnipωςbS Ma QUO'g U .ia. enim tua cuncta sun t posita; & no estu quai lis tuae . D .6 tati. Dominus ommmnes ;,nec est, qui resistat maiestati tuae: Item Dei regno declaratu praecipua illa, ac singulariss ouident rixati qua Deuspios , de sanctos homines tuetur, di curat. de quasIOpeia; - -&eximia quada Dei curadictum est illud a Dauidet: Dui unus regit Psili, e, de nihilmihi de isi ivina Isaia Dominus rex stra pse sab ID. 33.
Nabit nox. Io qua Dei tegia potes insulsi praeςipuai io ne sunt in hac uita ij , quos diximus, sancti, ac pii homines: tamen motauit pi, latum ipse Christus dominus, regnum tuum non aestarichoemudo,hoca, minime ex hoc mundo, qui S conditus est,iω interituru . ortum habere . nam no, quem dixiutius, modo dominantur imperaε-res, reges, respublicae, duces, omnesque ij, qui uel expςeni, iac do lecti ab hominibus praesunt ciuitatibus, atque prouinciis: uel per vim, & iniuriam dominatum occupauerunt. Christus autem do I mis constitutus est rex a Deo, ut ait Prophetia cuius regniti meae: Asso stoli sententia, iustitia est: inquit eisinin Regnum Des est iustiua a Malom. i. pax, & gaudium in spiritu sancto. Regnat autem in notiti Christus dominus per uirtutes intimus, fidem, speridi: charitatem,'uibus uirtutibus regni Guodam modo partes:essi timur,& Deo peculiari qua
dam ratione subiecta, ad eius cultum ac uenerati Em cosecramur: ut, quemadmodum dixit Apostolus ; Uiuo autem viana norimque ad GA.a. uiuit uero in me Christus , ita nobis diacre liceat , Regno No; aam non ego; regnat ucro inane Christus. Id autem regnum iustitia dicit
tur, quia Cnristi domini iustitia costitutum est. Ac hoe regno sic loquitur apud sanctum Lucam Dominus; Regnii Dei intra vos Nam etsi Iesus Christus perfidem re latin omnibus qui granio ad
sina sanctissimae matris Ecclesiae continentur, pracipuo tamen ino dormit eos, qui praestanti fide, spe,& charitate praediti, tamquapura quaedam , di uiua membra Deo praebuerunt; &in his Dci gro . i muliT. aliae regnum esse dicitur i inuero etiam Dei gloria: regnum illud, dὸ quo Christum dominum apud sanctum Matthaeum loquentem au. dimus; Uenite benedicti ratris mei; possidete paratum uobis regnu Isath. xs. a constitutione mundi. Quod idem ab eo regnum Ypud sanctum Lucam latro admirabiliter , seascelera recognoscens, expetebat in
hunc modum: Domine inemento cum uenem in1 Pium rum Lue. 13.
326쪽
t M . . Sanctus etiam Ioannes meminit huius regii ld Nisi quis rei intus sim rit ex aqua', et spiritu, non potest introire in regniini Dei . Memini mob. s. item Apostolus ad Ephesios: Omnis sernicator, aut iminudus, aut . auarus quod est idolorum seruitus in non habet hereditate in regnioMαι b. ia. Christi,&Dei. Eodem peninent aliquot similitudines Christi doiamini loquentis de regno violanum . Necesse est autem priuςponere regnu gratiae . neque sumsin podest, ut m ullo regnet Dei gloriae,1 . .. nisi eiusdem gratia in illo regnarit. Est uero gratia, ipsius semetit,a. . Ita et Saluatoris, sens aquae salictis inuitam aetemain. Gloriam aute quid. t. esse dicemus, nisi gratiam quadam persectam es absolii tam 3 quamdiu enim fragili hoc, de mortali corporo uestici sumus pidum an hac caperegrinatione, & exilio uagi j dc imbecilles absumus a Domi. . 8 no, saepe labimur, & cadimas , abiecto regni gratiae adminiculo: quo nitebam ut cum autem iegni gloriae, quod perfectum Est lui
nobis illuxerit , firmi, ac stabiles perpetuo consisteinus. omne enim&uirium, &incommodum exhaurietur, omnis infirmitas consi mala roborabitur: ipse de nil nostra in anima, & in corpore regnubit Deus. quae res uberius in Symbolo tractata est, cum de rerum Getione carnis ageretur. His igitur expositis, qua communem regni t xi. . Dei sententiam declarant', quid sibi haec petitio proprie uelit dicendum est . Petimus autem a Deo, ut regnum Christi, quod est Eces G, propagetur; ut Gad fidem Christi domini, de ad accipiendam ueri Dei cognitione conuertant infideles,&Judaei; re schismati ei, ac haeretici redeant ad sinitatem, & ad Ecclesiae Dei comm unionem, aqua desciuerunt , reuertantur; ut con pleatur, vi ad exitum perducatur; quod Isaiae ore dixit Dominus: Dilata Iocum tentorii tuis; depelles tabernaculorum tuorum extende; longostio funiculos uos,& clauos tuos consolida: ad dexteram enim,&ad laetiam penestabin quia dominabitur tui ; qui ficit te. Et idem: Anibulabunt guntes inlumine tuo, & reges in splendore ortus tui : leua in circuitu oculos tuos , dc uide, omnes isti congregati sunt, uenerunc tibi: filii tui de longe uenient, & filiae tuae de latere sumenti Verum quia sinat in F clestia, qui uerbis confitentes Deum, factis negantes, idesermatam
fidem praeseserant, in quibus propter pectatum daemon habitat ac dominatur tamquam in propriis domiciliis petimus etia, ut ad eos ueniat re num Dei ; quo illi, peccatorum discbssa caligine, & radiis diuinae lucis illustrati, restituantur in filictum Dei pristinam dignitatem; ut, Omnibus e suo regno, casestis parens. sublatis haereticis,. i.isi atque schimaticis, eiectisque offensionibus, ac theserum causis,
327쪽
ream purget Ecclesiae, quae, Deo cultum pie, sancteque adhibedo, . quieta, ac tranquilla pace perfruatur. Petimus denique, ut solus in nobis uiuat, solus regnet Deus; ne sit posthac morti locus ; sed uti l l . . la absorbeatur in uictoria Christi domini nostri, qui,disiecto, ac dissipato omni hostium principatu, potestate, & uirtute suo omnia subi jciat imperio. Erit autem curae Parochis, ut, quod postulat huius ratio petitionis, fidelem populum doceant, quibus cogitationb. bus, & meditationibus instructus, has pie Deo preces facere possit. Ac primum hortabuntur, ut uina, ac sententiam intueatur illius similitudinis a Saluatore introductae; Simile est regnum caelorum the a1aith. 13. sauro abscondito in agro i quem qui inuenit homo, abscondit,&prae gaudio illius uadit, & uendit uniuersa, quae habet, & emit agruillum. Nam qui nouerit Christi domini diuitias, is prae illis omnia
contemnet, huic facultates, opes, potentia sordescent. Nihil enim est, quod illi summo pretio comparari, immo uero, quod in co* istu eius stare possit. Quare, quibus id nosse contigerit, exclamabutilli, ut Apostolus; omnia detrimentum feci, & arbitror ut stercora, ad Plial. 3. ut Christum lucrifaciam . Haec est illa insignis euangelii margarita in quam qui pecuniam, ex omnium bonorum ueditione redactam, Mib. ia. erogarit, is beatitudine fruetur sempiterna. O nos felices, si tantum luminis nobis praeserret Iesus Christus, ut illam uidere possiemus duuinae gratiae margaritam, qua ipse regnat in suis: nam & nostra omnia, & nos ipsos uenundaremus, ut emptam illam tueremur. tum
enim denique nobis id non dubitanter dicere liberet: Quis nos se-larabit a cliaritate Christi Z Praestatem uero regni gloriar cxcellentia, i, quae sit, scire uolumus, eandem de illa& Prophetae, M Apostoli vi . .
uocem, atque sententiam audiamus; oculus no uidit, neque auris i .adcir. r.
audiuit, neque in cor hominis ascendit, quae praeparauit Deus iis, qui diligunt illum. Proficiet autem ad impetrandum maxime, quod petimus, si, qui simus, ipsi nobiscum reputemus, id est Adam progenies , iure e paradiso eiecti, α exules; quorum indignitas, ac peruersitas summu Dei odium, ac sempiternas poenas postularet. Quare demisso tum, & abiecto animo sinus oportet: nostra etia crit plena Christianae humilitatis oratio:&omnino nobis ipsi dissidentes, tacit. illius more publicani confugiemus in Dei misericordiam totum q. eius benignitati tribuentes, ipsi gratias agemus immortales, qui nobis suum spiritum sit elargitus, quo freti clamare audeamus, Abba Pater. suscipiemu etiam illa curam, & cogitationem, quid agendii, quid contra, uitadum sit, ut ad caeleste regnum peruenire possim uia
328쪽
Marsh. ii. non enim a Deo ad otium, Δ ad inertiam uocati sumus: quini inmoinquit , Regnum cadorum uim patitur, S uiolenti rapiunt illud: do Mati. rp. Si uis ad uitam ingredi, serua mandata. Itaque non eli latis, potero regnum Des, nisi suum iesi etiam studium, ex operam adhibeant ho- , mines. nam adiutores sint oportet, & administri Dei gratia: in eo tonendo cursu, quo perueia itur in castum. Nu quam nos deserit Deus;
qui nobiscum sic futurum perpetuo pollicitus est: unum ut nobis uidendum sit, ne Dcum; S: nos ipsos deseramus. Ac Dei quidem sunt in hoc Ecclesiae regno omnia, quibus & uitam tuetur hominum, &. salutem perficit sempiternam, quae sub aspectum non cadunt,angelorum copiae, & plenissimum uirtutis Celestis uisibile hoc munus sacramentorum. In his tantum nobis praesidi j est diuinitus constitutum, ut non modo ab acerrimorum hostium regno tuti esse, sed ipsum etiam tyrannum, eiusque nefarios satellites prosternere,& con culcare possimus. Quare uehementer ad extremum petamus a Dei spiritu, nos ut omnia iubeat e sua uoluntate ficere; Satanae ut tollat. imperium, nullam ut id nobis summo illo die potestatem habeat, ut uincat, & triumphet Christus; ut uigeant eius lcges imo orbe terrarum; ut decreta seruentur ; nullus ut proditor, aut desertor eius sit; sed tales se praebcant omnes, ut in regis Dei conspectum non dubi tanter ueniant, S constitutam illis ex omni aeternitate possessionem adeat regni calestis, ubi beati cum Christo sempiterno aevo fruatur,
MURν. Cum a Christo domino dictum sit . Non omnis, qui dicit mihi, Domine, Domine, intrabit in regia si cassorum ; sed, qui facit uolun- talem patris mei, qui in caelis est; ipse intrabit in regnum caelorum: . quicumque in illud caeleste regnum peruenim cupiunt, id a Duo petere debent, ut fiat uoluntas eius. Quamobtem hoc loco posita petitio est statim post regni caelestis postulationem. Vt aure intelligant' ' fideles, quam necessariu id nobis sit, quod hac prece, postulamus, quantamque uim silutari; in munerum ex eius impetratione consequamur ; demonstrabunt Parochi, quibus miserijs,& aerumnis oppressit in suerit hominum genus propter peccatum primi parentis.
et i,1 Nam a principio Deus proprii boni appetitionem creatis rebus ingenerauit, ut naturali quadam propensione suum quaererent, & expeterent finem, a quo illa numquam, nisi obiecto extrinsecus impeditnento, declinant. Haec autem initio fuit in homine expetendi Deu, suae beatitudinis auctorem, par ntemque. praeclari0 5 praestantior uis, quod is copos esset rationi , muccori si iij. Sed hunc amos
329쪽
sibi naturaliter ingeni tu, cum reliquae naturae rationis expertes conseritassent, quae ut initio procreatae fuerunt natura bonae, sic in eo statu,& codicione manserunt, hodieque manent ; miserum hominum genus cursum non tenuit: non enim solum bona iustitiae originalis amisit, quibus a Deo supra naturae suae facultatem auctum, ornatumque fuerat, sed etiam insitum in animo praecipuum uirtutis studium obscurauit. Omnes, inquit, declinauerunt, simul inutiles fa- l. si .cti sunt. non est, qui faciat bonum, nocitusque ad unum. Nam sensu, Eeogitatio humani cordis in malum prona sunt ab adolescentia e ἡ , sua; ut inde facile intelligi possit, neminem per se salutariter lapere, sed omnes ad malum esse propensos, innumerabilesque esse hominum prauas cupiditates, dum procliues sunt, & flagranti studio seruntur ad iram, ad odium, ad iuperbiam, ad ambitionem, ad omne sere malorum genus. Quibus in malis quam qui assidue uersemur; tamen, quae summa est nostri generis miseria, permulta ex illis sunt, quae nobis minime mala uideantur. quae res insignem arguit hominum calamitatem, qui cupiditatibus ac libidinibus obcaecati no uideant, quae salutaria opinantur, plerumque esse pestisera, immo uero ad illa perniciosa mala; tamquam ad optabile & expetend u in bonum , rapiantur praecipites, ab ijs, quae uere bona sunt, & honesti,
tamquam a contrarijs rebus, abhorreant. Hanc opinionem corru-
situmque iudicium detestatur Deus illis uerbis; Vae, qui dicitis ma- I9.1.
um bonum, M. bonum malum, ponentes tenebras lucem, & lucem tenebras, ponentes amarum in dulce, & dulce in amarum. Itaque nostris ut subi j ciant oculis nostras miserias, comparant nos diuinae litterae iis, qui uerum gustandi senium amiserunt: quare fit, ut a salubri uictu alieni sint, appetantque contrarium. Cum aegrotis praeterea noscoserunt. ut enim illi, nisi morbum depulerint, sanorum,& integrorum hominii ossicia ac munera obire non possunt: sic nos 1
actiones, quae Deo gratae sint, suscipere sine diuinae gratiae adiumentato nequimus. Quod si quaeda sic allecti astequimur; leuia illa sunt,& quae ad consequenda caelellem beatitudinem parum uel nihil momenti habent. At Deum, ut par est, amare, & colere, quod maius ruiddam & altius est, quam ut nos humi strati id humanis uiribus as quamur, numqua poterimus, nisi adminiculo diuinae gratiae subleuemur. Quamquam aptissima est etiam illa comparatio ad significandam miseram humani generis condicionem, quod similes esse dicimur puerorum, qui suo relicti arbitrio temere mouentur ad omnia: pueri, inquam, lumus, & imprudentes, ludicris serimonibus,& Prouer. r. inanibus
330쪽
inanibus actionibus dediti, si a diuino praesidio deseramur. sic enix nos obiurgat Sapietia: Vsquequo paruuli diligitis infantiam,& stulti
ea, quae sibi sunt noxia, cupient Θ Et in hunc modum hortatur Apo I .ad cor. 34 stolus: Nolite pueri essici sensibus. Etsi maiori in inanitate, & errore uersamur, quam illa puerilis aetas: cui tantum abest humana prudentia, ad quam tamen per se tempore potest peruenire ; cum ad diu ui prudentiam, quae ad salutem necessaria est, nos nisi Deo auctore, Madiutore adspirare no possimus . nisi enim praesto nobis sit Dei auxi lium, reiectis ijs, quae uere sunt bona, ad interitum ruimus utilian
tarium. Ac si quis, discussa diuinitus animi caligine, has uideat hominum miserias, &, sublato stupore, sentiat legem membrorum, ac sensus cupiditates spiritui repugnantes recognoscat,omnemque dispiciat naturae nostrae propensionem ad malum; qui poterit non a denti itudio opportunum tanto huic malo, quo naturae uitio premimur, remedium quaerere, salutaremque illam regulam expetere,
quam Christiani hominis uita dirigenda & formandasio Hoc igiatur illud est, quod imploramus, cum ita precamur Deum, Fiat uoluntas tua. Cum enim, abiecta obedientia, & Dei uoluntate neglecta, in has miserias inciderimus, unum illud tantorum malorum rem dium nobis diuinitus propositum eli, ut ex Dei uoluntate, quam
peccando contempsimus, aliquaudo uiuamus, omnesque cogitationes & actiones nostras ea regula metiamur: quod ut assequi possimus, suppliciter illud a Deo peremus, Fiat uoluntas tua. Id uero itilis etiam uehementer petendum est, in quorum animis iam regnat Deus, quique iam sunt radiis diuini luminis illustrati ; cuius grati benescio, Dei obtemperent uoluntati. Quibus licet ita comparatis propriae tamen cupiditates aduersantur propter procliuitate ad malum, insitam in hominum sensibus; ut, etia si tales simus, magnum μ. . tamen hoc loco nobis periculum sit a nobis ipsis,ne abstracti, At illecti a concupiscentiis, quae militant in membris nostris, iterum de salutis uia denectamus. de quo nos periculo Christus dominus a lino-
Matth. . nuit illis uerbis: Vigilate, & orate, ut non intretis intentationem;
spiritus quidem promptus est, caro autem infirma. Non enim esti' hominis potestate, ne in eius quidem, qui per Dei gratiam est iustuficatus, ita domitos habere carnis affectus, ut numquam illi postea excitentur: quippe cum corum, qui iustificati sunt, mentem lanet Dei gratia, non etiam carnem: de qua illud scripsit Apostolus: Scio enim, quia non habitat in me, hocest in carne mea bonum. Nam ut semel primus homo iustitiam originalem, quo tamquam freno