장음표시 사용
301쪽
De eadem re, Epistola X VI. Glexandro raramino I. c.
N G Ε NIo meo, quod est perexiguum, Amicitiae uis nimium deferre te cogit, fili certe excelsum tuum a puero, si non, ut optabam imitatus, saltem cupide admiratus, atque in dies eo magis miror, quo toti te iam Italiae celis rem facit . Gratulor itaque mihi sententiam extitisse cum Eccur tissimo viro communem: Nam 5c ego Ancharmi responsum cons. 74. sua hypothesi exutum,eaque thesi, qua prodit in vulgus descriptum,ia quam tu ex Τhetauri decis. 96.nu. I s. 8c aliorum marte proponis, non solum a vero,sed etiam ab authoris mente alienu puto. Quid enim prosit commemoratis liberis in conditione primae substitutionis, plurium graduum accumulatio,nec unquam ante, ac saepe cogitans assequi potui,
nec te suscitante possum, nisi ijsdemmet liberis prouisum de substituto fuisset,
quod est Alexandri Trentacinquit exemplum, de subst.par. . c. I I .nu. a =.plano cum absque liberis decedente primo haerede posteriores substitutiones expiarent,i .ex facto,s .pen .fLad Τrebel.Oldr.cons. ΣΙ .dicas quam praeseruantiam hic testator expresserit ρ non ergo vocasse praesumitur liberos, ut fideicommissum Praeseruarent sequentibus ex ordine substitutis,quos manifesto sensu disiunxit, quamuis serie sermonis quadam iunxisse videatur,quod enixam praeseferre iulius voluntatem plures consueuerint, ob repetitam fortasse conditionem si sine liberis) sed quid si nouum conditionis genus addidisset puta si intra certum tempus substitutus moreretur vel si alium praeterea sub alia conditione subrogasset ρ nec secus fuisse dicturum arbitror Ancharanum de sola graduum multiplicatione interrogatum, consuluit namque in specie, qua deiunctus post plures substitutiones nouissime omnibus suis filiis sine liberis decedentibus, substituit forte extraneum, quare posteritati suae uniuersae visus fuit consuluis.
se, antequam alienam admitteret. Et dum obseruo assentietes Ancharano Alexandrum consito ε . circa finem,lib. s. Ruinum consit. I x 8. nu. 7 . & cons. I . num. 6. lib.3. Soccinum nepotem consj l .vit. num. 2 8. lib. 3. & aliorum Permultos video aliud quidpiam praeter diuersionem ad plures substi utionum ordianes, cum Ancharano cogitasse, scute contra dissentientium plerosque Gier sum aliquod ab illo proposuisse. Quamobrem merito solius digressionis c'
iectura communiter reprobari dixerat 1.Centurio,nu. I s. aede vulg.& pupill.&Pet . a Petra de fideicom. quaest. I r. nu. tys. concessit: nec ego dum eam tecum ab ijcio Ancharanum libenter accuso, ut vides. Non est tantae controue
sae decidendae, non est consulendi,aut disceptandi tempus,neque dat idoneum campum litercula iuris, & examus sertasse alias. Tu viue Delix, & quam primum Amicos, & Intronatos Academicos nostros, qui te amanter expectant,
Dat . Senis, die I s. Ianuaris I 6ο .
302쪽
An uxor viro operas dineat. Epistola XVII.
Hieroni Teneuolento I. 6 ac Traeceptori optimo.
IIhil habeo in hac nostra iuris arte, quod tibi sere uni, ae soli
acceptum ferre non debeam, praeter quam scribendi desiderium,in quo non te,sed Labeonem Iureconsultum non ine lebrem , mihi imitandum proposui, cui annum ita diuidere placuit, t partim cum studioss,& partim libris conscribendis impenderet. Tu vero quousque patieris, quae a te subtiliter lintenta,docte disputata, accurateque expurgata sunt Iuce carere λ de tibi,& patriae, & ssculo iniustus, iuris istius tribuendi moram,quousque producis Seipsum gloria, orbem utilitate priuare,nisi huius insentis damni rationem sentis,uel negligis, est prope modum ingrati vitio subiacere . Scripsi ego non pauca, nihil quod poeniteat accidit .Plura scribere proposui,nihil mihi iucundius,quam veritatem indagare, patefacere , & in hoc pessimo Italiae saeculo in quo primum locum authoritas, eaque ex omnibus sine delectu sumpta,lex vero,& ratio ultimum tenet, si tu aliique vere eruditi ad verum scribendi genus coeteros reuocarent, nec venalis opinionum indigesta consarcinatio tam frequens esset, nec apud coeteras gentes tam exugua nostrorum Iureconsultorum fama. Igitur te ad scribendum accinge, εο qui de coetero sine repraehensione vivas hoc nomine minime velis reprehendi. Prouocabo etiam vehementius re ipsa non tantum verbis. Consultus an mulier nobilitate conspicua, & pro dignitate dotata teneretur operari viro subsistere primum, postea resistere coepi. Communis opinioni obiecta est , imo communis error,qui reiici,vel corrigi, non obluci debuit. Iudicem assentientem obtinui. Hermogenianum adducebant,int .sicut patrono F de oper. liberi.& apud eum Acursum,& coeteros id ad notantes . est ille. Sicut patronus ita etiam patrona 'in , σ nepos , σ pronepos, klιberta nupti s conse ris operarum exacitonem admiιtit. Nam hae emus matrimonio consentit m ossicis marita esse debet. Aberrant omnes; qui hinc desumunt mulierem viros operas debere. Multum operae distant ab ossicio, id quod Hermogeni nus idem ostendit,eodem loco, dum sequitur. Parrom atem Aba , neροιis pronepoti patrans, qAa tiberta nupti s conflavit operarum exiatio non denuη- , qma bis me ab ea, qua nupta est, indecore rastamur. Haec Vemba nec ιndecore praestantur demonstrant non decere mulierem nuptam, patrono operas praestare non quia teneatur praestare viro, sed, quia in ossicio viri esse debet,ve non alterius hominis mulier,quam proprii viri esse videatur, hoc officio continetur, & eontrarium, velut indecorum notatur. At dum operas patronae debitas perire non patitur,probat,quod sit in officio viri, ad operas nullo modo fuisse reserendum. Si enim teneretur operas praestare viro, illico m
303쪽
erimonio contracto etiam patrona, non modo patronus operarum exactionem amitteret. Illud ex alijs locis l.si vir.isde donat.int.uir.3: uxo .l. sed si vir ex lana eodem titulo,rectius adnotari poterit,operas uxoris in virum & viri in ux rem, & seruorum unius in alterum, ex coniugibus assectioni imputandas non pretio aestimandas esse,At si res,non tam legibus,quam ciuili,aut naturali ratione dignienda sit, non ne dos eo nomine datur, ut inseritiat oneribus matrimonisii, Dote ergo non operibus mulier haec onera subit. In uxore paupere, quae
dotem,aut nata aut exiguam habet,alimentis non suffecturam, non ex praeciatatis locis,sed ex naturali ratione admittedum est,ut viro teneatur operas exhiabere,ne vir eam gratis alere teneatur, Zc inter rusticos operarum ratio non tantum dotis videtur haberi. Sic ergo communis opinio, non ex Hermogeniano
sumenda,sed absolute improbanda est, quatenus in viro uxore matrimonio, ledote controuersia dumtaxat posita sit,assumitur enim mulier,ut socia,non ut ancilla. Sic in personis nobilitate fulgentibus congrua dote data locum habere non poterit,quicquid Tiraquestus de nobi l. eapit. vigesimo, numero nonagesimoquinto,iarbatiam secutus congerendo potius,quam digerendo tradiderit. Subiecta vero tali conditione personarum,in quibus, ut in rusticis ratio oper rum ab initio habita videare r,communis sententia, non ex iure scripto, sed ex naturali ratione sine dubio recipi poterit. Haec mea sententia est, exiguo iudi-eium tuum,veluti rarum,ac sublime,quod neque falli,neque fallere soleat. Uale , & optimi Parentis instar, quas tuarum vigiliarum laetum amare nunquam desine. Datum Ferrariae Die 13 .Ianuaru 16o3.
Αn bona gerentis se pro Curatore sint obligata minori.
circuIus eorum, qui te consulunt ex uniuersa Europa conflatus , de causarum pondus Coelo comparari posset, Atlanti plane in eo perserendo posses aequari , aut etiam eo maior haberi, quod nec Herculem habeas, nec ad quiescendum eius auxilio egeas. Nam in iure ciuili tanto mim oblectamcnto, tantaque cum facilitate versaris, ut ars eadem Pro negocio ,& ocio tibi esse videatur. Quam tantum ornas
quantum tractus, illa tibi gloriam parit. tu illi splendorem addis I ut enim soli uter sedera , inter iureconsultos videris haberi. Te unum Italia obtinuit, quae exteri , quamuis inuidia tacti suspicere , 8e admirari cogantur . Conlatam , & ipse te unum , velut non unius , sed omnium Ciuitatum oracn-lum. Consulam in re , quam apud veteres vix indicatam respexi , coe-
aeri post eos iniuria quadam praetermississe videntur ; & eum in foro contigerit, ad eam videor inter compatronos respexisse solus . Aliis ob soleta, Diuiti by Coo
304쪽
soliis , aliis inaudita , aliis ad eonstitutionem causae tutissim visa es
Administrauit quis bona minoris curatorio nomine, cum curator non esset, ob concursem creditorum, quaeritur an bona iesus, pro illa administratione fine tacite obligata, uti bona tutoris, S: curatoris forent. Respondi hunc prom- inrisimilem, Secum eo pari iure censendum. Titulus in id compositus habe tur in pandectis, de eo, qui prolutore, prove curatore negocia Psiit. Hic certate, cum curator non esset pro curatore se gessit. In prolutore non uno loco sentit Aecursius, in I. pro omcio.C.de administr.tui. in l. damus, s. primo, ff. de priuileg.eredit. & Bariolus in dicta l.damus,*.primo, & Angelus in dicta l. pro officio, eum sequuntur. In eo, qui pro curatore est sentit Accursius alibi parum animaduersus,remissiue in l. si negocium,ifide priuileg credit. Eandem rationem in uno, & in altero esse ostendit titulus adductus, detendit ad eandem utilitatem, facit I.nam ut ait Psdius.isde legibus. Neque enim maiori fiducia decet esse prolutorem ipso tutore ne ad bona pupilli dilapidanda fiat auden tior. Ita plane iudicarem sine dubio. At quia non valet res ista ex tractat uum, decisionum,uel responsorum examine diffiniri, quod nullum de ea disserenteni - reperire licuerit, consulo te virum eruditissimum, cui non secus ac Baldo se fretiora iuris arcana notissima esse non dubito, ut quid in hac re sentias pro tua benignitate rescribere velis. Vale iustitiae, ac iuris eminentissime Macerdos . Datum Ferrariae, die 3. Februarij, IOo I.
Positos in conditione in legatis non videri vocatos, Epistola XIX.
O N semel accidisse obseremi nonnulla Iureeonsultorum placita, ut noua potius, quam ut vera ita placuisse, quod sine ullo examine commendata, recepta in foro saepissime sint,& quamuis salsa non modo detegantur, sed etiam conuincantur, ea vis est oblectamenti, ac subsequentis usus, ut reuocari,&emendari non sine maxima dissicultate queant. Huiusmodi est illud Angeli in i .in legatis. C. de legat. Pronunciatum in legatis positos in conditione censeri vocatos. Placuit ut nouum, Sc verum placere non potuit. Tandem, eum communiter reciperetur, Soccinus iunior consilio Is 8. numero septuagesimoseptimo, & numero II s. libro secundo, tantum virorum doctissimorum examen, & argumenta potuerunt, ut a foro possit, ac debeat explodi. Resistunt quidem Soccinus,Claudius, relata per Gabriel. de fideicommissi. conclusione quarta, numero duodecim' Curtius senior in I .penultima,numero octavo, C. de pact. Gallaula, Costa, Pa risius consilio et . numero secundo, libro secundo, Alciariis in l. ius,ias Onda, numero 4 8. fide haered.instit. Didacus in cap.Raynutius .3. numero 6. detestam. Zaccheminutaredes mei, s.cum ita, parte septima, mero 73. Resi-
305쪽
sthipsa ratio, quia ius conditionis, ut suspendat, nihil ponat in esse eadem est in legatis, quae in fideicommissis, siue uniuersalibus, siue particularibus. Et ne positi in conditione videantur vocati ex vi conditionis est, non ex genere vo- icationis. Ita plane sentio, quod tibi viro doctissimo communicandum duxi, di si accedes huic sententiae haerebo magis, si recedes, & ipse recedam. Vale ἀDatum Ferrariae, die I s. Febraiarii, I so3.
Contumaces facti veritate in processis detecta posse quandoque
VA M sententiam in re quotidiana libenter audirem, qui
magna rerum foretium notitia, magno etiam iudicio, & ingenij acumine praestas. Contumacem in delictis,nec audiri
per procuratorem,neque defendi summa ratione totius Italiae eonsuetudine receptum est. An Iudex eo nomme, quo contumax est,debeat omnia contra eum in deterius accipere, de si quae sint in processu, quae ei prosint, spernere λ Puta contumax est pro homicidio,ex processu constat in rixa patratum, condemnabit ne contumacem quasi sicarium, quia contumax λ Inique id aget mea sententia. Contumacia est ficta confesta delicti, de quo non apparet a quo p tratum sit, neque vero superat fictio veritatem, de qua constat, sed ei cedit. Nocet contumacia in his, quae dubia sunt: haec enim deterius interpretamur
contra contumacem, & interpretationis argumentum sumitur ex conrumacia sed ut rem, quam ex processu uno modo se habere constat contumacia aliter se habere concludat perperam a nonnullis usurpatur; est enim contumaciae potius, quam veritatis habere rationem. Viri eruditi, ac iiiiii non admittunt. Quare oportet iudicem partes contumacis agere, ut nihil fingat ex contumacia contra veritatem in processu deductam . Utque rei)ci omnino debet, qui pro contumace de sensionis instituere contendit,ita Iudex quomodo se habeMVeritas ex actis perquirere debet, etiam pro contumace si Baldo Castrensi in I. unica, C. ut quae desunt aduers par. &alijs credimus; quibus neque consuetudo obsistit, neque Iulius Clarus aduersatur,quaestione sexagesimaprima Versiculo sed haec, prope finem. Concedo contra Barioli sententiam, in l. quarta, s. hoc autem iudicium, numero octauo, ff. de damno infecto, quamuis communiter receptam,quod Iudex possit testes inducere pro absente) cum potest, contra eum fieri sententia cxtare consuetudinem in contrarium, quae seruanda sit. At non est consuetudo,quod non inspiciatur processus, per iudicem,&quod plus valeat rintumacia, quam veritas in processu deducta. Neque ad id debet exledi inam accederet ad iniquitate. Neq, Clarus,aut qui ccheo lentiunt, dicunt Dissiliam by Gooste
306쪽
dicunt plus eontumaciae, quam aetis esse tribuendum. Neque dantur defensio
nes contumaic, aut excusationes committuntur, scd cum veritas costat ex actis pro veritate, non pro contumacia condemnatur. Processus enim pro fisco in
stitutus, ut nocere ita, & prodesse potest contumaci . Quia fictioni nullo easu plus quam veritati tribuendum esse notissimi iuris est. l. filio ubi Bar. & alij noe. ff. de lib. & posth. Et reipub. interest etiam contumaces minoris non maioris criminis reos esse, quo facilius in ius vocati quandoque ire non reformi dent,vel ex gratia Principis quandoque restituantur, Non autem omni spe de stituti grauiora patrare cogitent. I.absentcm isde poen .conserunt, quae ad eam legem scripsi lib.sing ad i.non puto de iure fisci par. I ccapitulo tertio, numero quinquagesimoinauo,& sequen. Qui praxim aliter instituunt, non tam seueri, quam iniusti habendi sunt. Si tibi placeat, quod multis displicet, mihi solus pro multis eris. Sed alios viros doctissimos ita exintinantes audiui, inter quos Naidius, & Accarisius amici nostri, & te ex eorum numero esse nihil dubitan
Meliorationum reddendarum ratio quomodo constet.
Alexan. Turam. F. Requens in iudiciis est meliorationum disputatio, eertaque Celsi coclusio in 1.in fundo ξ de rei vedicatione, si minus impensum sit plus ut aiunt melioratum, solum id quod impensum est fore reddendum,si plus impensum,minusve melior tum,id duntaxat quo fundus preciosior, ac melior sit. De ratione differentiae,quid ego sentiam libenter audires. Cur in non satisfaciam tibi,qui ab ea die, qua mei factus es Auditor in hanc vique in qua per gradus, & Academiarum, & fori gloriose incedens, e Rota Florentina cautas audis, ac iudicas grati animi argumenta exhibere non desinis p Fluit id totum ab illo aequitatis fonte quo legis naturae, praescripto aliquem cum alterius iactura locupletiorem fieri non patimur. l. nam hoc ff. .de condictione. indeb. Sunt extrema duo iactura unius, M locupletatio alterius, quibus iustitia praedictae conclusionis innititur.Accipe primam partem,qua minus impensum,& plus melioratum ponimus qui soluit, quod impensum est, in eo , quod ultra praeciosior est fundus , fit quidem locupletior , non tamen reddi aequum est , quia iactura alterius non vltra producitur , quam im- Penderit , cessatque restituendi ratio , quia non fit cum ipsus iactura lo-Cupletior . Accipe secundam plus ini pendit, nus meliorauit.reddo meliorationem non impensam,quia & ii iactura sit quousque impendit,no tamen eousq;
locuPletior sum.Debet ergo ista duo coniungi locupletatio unius cum alterius
307쪽
iletura , & adaequari. Iactura unius sine alterius locupletatione, IoeupI tatio eiusdem sine illius iactura , non est sitffciens restituendi causa . Aldaliter. Sed ita se habere ratio ipsa evidenter ostendit, ut te mihi assensurum esse non dubitem. In dies ego te vehementer amo , quia meritorum cumulum praeclarius auges. Vale & ne tuae gloriae radios ingrati tenebris eleuas lac ut etiam me vehementius ames. Dat. Ferrariae die as. Maris
De Contra ha Cambij Epist. XXII. Riserto Semrtam cardinis.
Alexan. Turam. F., Um saepius tibi sermo de Cambiis ut voeant meeum fuerit suasisti
cogitanti, ac deliberanti, ut de huius contractus genere ad publicam utilitatem scribere instituerem . Ausus sum te suadente , tua enim authoritas animum fecit. Prope diem in vulgus edetur. Variis, cum mercatoribus hac de re disserui, id mihi sceliciter contigit quod plerisque Theologis in contrarium accidit, ut quisque etiam ita se habere praxim cambiendi fiteatur,ut ipse proponebam . Italica lingua conscripsi, viij intelligerent omnes, quibus ab errandi periculo cauendum esset. Summam rei ad te virum doctissimum perscribendam putaui, ut expendas,tuamque sententiam de more ingenue dicas, quae mihi instar multorum Theologo rum sententiae erit. Tuam eruditionem,ac probitatem,tua dignitate, quamuis amplissima sit longe maiorem,adeundam censui,ut constare possit ad iniustitiam nulla ex parte eam declinare. Cambium igitur, cuius originem paulo post emptionem , & venditionem extitisse fit vero simile,est permutatio, qua pecunia uno loco numeratur,ut alio distanti recipiatur mixta cum venditione comm ditatis permutandi. Μagna igitur ex parte permutatio est,qua parte valor pe euniae huncinde est aequalis,in excessit,uel defectu, commoditatis venditio est,& ita ex minima parte. Proxenetae, quod semper venditio admisceatur, quaerunt in cambio de pretio. Id non modo indicat,sed probat mixturam venditionis adesse. Sed quia est ex maiori parte cambium, ideo nulla in nomine ratio venditionis habetur. Cum itaque sit permutatio cum venditione in eo, quod permutatur, lex permutationis servanda est, in eo quod venditur lex venditionis. Peccata , quae in permutatione committuntur, facile ad usuram accedunt , quae in eo, quod est venditionis facilius ad iniustitiam, quam ad usuram Contrahentes causam essicientem exhibent, pecuniae permutatio materiem , mixtura venditionis formam finis utilitas commerciorum existimatur. His p sitis cambia locorum vicinorum facile ruunt, nec enim adest quid pretio dignum . Nulla necessitas argenti regulariter cum auro cambiendi ex eo, quod ut cambium . Qui ponunt ex damnosa industria suggerunt, neque aurum
mercis iustu habet . Error omnino ex hominum opinione euellendus. Hinc cambia Diuitirco by Gorale
308쪽
eambia neca, quibus non est verum in alio loco soluendi propositum, sed res
diluum expectandi, & cum augumento soluendi, nisi per accidens contingat. Hine cambium pro nundinis Placentiae probandum 3 & alia muli alia ita pluiara vituperanda, quae longo examine prosequor. Transmitto principia, nam si ea constant, quae consequuntur neminem improbatum tirconfido. Compendium tibi satis, si principia probes, & si reprobes nec ipse probabo. Vale, meque tuarum virtutum mancipium tuo beneuolentiae fauore prosequi ne
Dat. Ferrariae, die r3. Aprilis, Iso .
Ad intellectum l.vltimae, C. si maior factus, Epistola XXIII.
O NTRO VERSVM esse videtur an Iustiniani constitutio, in l. vlt.C. si maior fact.quae confirmat alienationem immobilium a minore sine decreto factam, si maior per quinquennium tacuerit, remoueat alia nullitatum vitia, quae ex iure municipali sorte propon tur inducta. Ego etsi negatiuam sententiam amplexus quandoq; sim, & obtinuerim ex illa iudicari, quia non potuit Iustinianus considerare nullitatem adhuc non inductam, neque statuti in futurum condendi habere rationem, opinor tamen,si non selo nitamur temporis lapsu,sed actus ali quis positiuus intercedat, qui si non expressam tacitam ratthabitionem inducere videatur ad confirmandam alienationem sufficere, eiusque defectus undecumque prouenientes remouere; quod Baldus insinuare videtur consit. s. in fine,lib. a. Vix autem accidere potest, ut versemur in solo quinquenni; lapsu, & si quid aliud accedat, quod inserat consensum, rati habitio inducitur reipsa, non lapsu temporis, quae ut prudenter Simoneellus de Decret. libro temtio, titulo nono, inspectione secunda, capitulo primo,numero octauo animaduertit, illic' operatur effectum suum. Si tibi haec sententia probetur eam constanti animo seqGr. Quis enim est, qui tibi, & ingenia acumine, Se rerum agendarum prudentia, de forensium cognitione possit aequari Quod meam sententiam in I .non puto, parte prima, capitulo tertio, numero sexagesimo- secundo,& sequentibus, damnatum in perpetuum ad triremes, si inde aufugiae capite plectendum esse, contra sacri Consilii Neapolitani votum alias iudicando probaueris, animum facit, ut hanc quoque tua authoritate muniri ma
309쪽
Statilia quatenus ex iure communi, squod corrigunt) recipiant interpretationem, Epistola X XIIII.
ONSUEVERE Iureconsulti epistolis interdum iurisn
dos sibi inuicem dissoluedos proponere, & benevolo animo de rebus conti ouersis silauissimo scribendi genere traetare. At saeculi huius pessima conditio omnia auro sub ijcit, & honesta quae sunt utilitati cedunt. Nunquam solius veritatis indagandae causa disi eritur,&nisi cliens importunus urgeat,sola ambitione excitamur ad scribendum. Experiamur qupso, an ius frigeat inter epistolas p an vero suauius in veritatis campos euadat λ Te Iureconsultum eximium, & mei amantem ad id si reuocem alij, tuo movebuntur exemplo. Maxima acccssio erit,si Iureconsulti inuicem difficilia communicare assuescant;& verum non prsmio,non ambitione requirere. In dubium venit, an statutum corrigens ius comune in omissis passiuam ab eo recipiat interpretationem. Bald .in l. maximum vitium.C.de liberis prael.negandi author habetur,quem multi secuti sunt. Plerique vero recipere affirmant,quominu S COGrigatur ius commune,& quia cum fieri possit,ad illud redire fauorabile habea
tentiam communiter improbari testati sunt.Vidi tamen in Rota Florentina pro ea iudicatum, & contra eam. Cogitaui neutram improbandam esse, neutram absolute probandam. Qua in re si mihi consentias stantum tibi iure tribuo controuersiam hanc, me recte composuisse existimarem . In omni eo, in quo mens statuti possit offendi, ex iure communi passiua interpretatio admittenda non est,sed Baldi sententia tenenda,neque par est,ut itatutu, qua parte velit eorrigere ius commune,iuris correcti interpretationem patitur contra seipsum. Non enim verba dumtaxat statuti staturitatant,sed ius,atque potellas: tantumqς praellat scire statuta,quantum scire leges. l. omnes populi,ffide iust.& iur. iuncta l. scire leges .ff.de legibus. At dicet quispiam Baldus loquimr in omissis. Omissa Baldus censet,quae verbis comprehensa non sunt. Hsc vero distinguenda. Nam aut possunt diffiniri ex mente,& ratione statuti, & illinc, non ex iure communi interpretatio sumeda est. Aut vero versamur in penitus omissis,& nihil video, iquare passiua interpretatio ex iure sumenda non sit. Quinimo, in quo non sit a certa italuti mens, vel ratio, non ex statuto, sed ex iure sumenda interpretatio est,qua parte sit certa sententia iuris communis,& adhuc maneat sine emen d One , Ex ea enim parte, quam liquido constat esse correctam sumenda intem pretatio non est. Sic arbitror insigniores controuersas plerumque componendas, quod s recte expendantur ab omni parte aliquid veri, & aliquid falsi esse dignoscatur. Mihi igitur quid in hac re sentias,si me non minus amas,quain ego te colam, dc observem, rescribere ne graueris. Vale. Dat. Ferrariae, die a 4. Octobris, 1 6o4.
310쪽
De eadem re . Epistola XXV. Akxandro Turamino. I. C. Io. Baptista Laderchius F.
Flectauit me milum in modum epistola tua, qua ad anti- '
luti in Iureconsultorum l. morem tam humanae me reuocas
, tutat nego ij se illam, qui aut horitate mea iuris studiosos
commouere pollcm , nam de hac ingrauescente mea aetate,& si multis iam annis iuris ciuilis illidia intermiserim , huic scribendi generi me accingerem, qui semper abhorrui prolixiora quaedam commentaria, e quibus plerumque plus f Ili dij,quam utilitatis haurit nus. Perge tu,& candorem pristinum, ac nitorem tu ri nostro Ciuili, quantum potos restitue . Fore enim 'pero, ut at i; plerique abs te excitati lucubrationes suas, & ipsi huc dirigant. Sed ad controuersiam. Pl cet mihi tua distinctio, neque enim unquam probare potui dictum Bald .in t .maximum. C. de lib. praescr. qui voluit, statutum mandat, ut pater teneatur filio relinquere quintam bonam suorum satis esse, ut quoquo relicti titulo relin quatur . ea ratione, quod statutum sit iuris communis derogatorium nam praeter, quod in ea specie refert Baldus, statutum alterum 1letisse, quo cauebatur, ut non valeret testainentiam, nisi filio legitima relinqueretur, ex quo apparebat satis illam quintam legitimae loco subrogatam, & ideo institutionis titulo relinquendam esse certum est statutum tale intelligi debere secundum ius commune, ne si iij, quorum legitima minuitur honorabili etiam institutionis titulo fraudentur, l. filium, s. sed si portio ae legat. praest. & Imola in I. tam is , dedon.cau. min.hoc Bar. l. a. numero a 6.delegat. l .sicut si filius statuto permittatur
testari, utique is testari debebit secundum iuris communis regulas, & si tale
statutum sit eius derogatorium Bartol. lege prima, f. lex. Falcidia ad i. Falc. Quare ut tu optime distinguis quoties non offenditur mens flatuentis, intemPretatio ex communi iure Metur, ut in casibus praemissis, siquidem non violatur intentio statuentium, si quinta institutionis titulo relinquatur, ne si filiusta milius secundum regulas iuris testetur. Sicuti ; nec si codicillos securit ut con stat ex tradd. a Bartolus, &ali)s , dicta lege secunda, delegatis primo, quamuis ubi de dispensationem agatur aliud existimarunt Soc.consilio decimotertio, versiculo 17. in primo. Decius, consilio si 1. Socinus iunior, consilio 8 o. in principio. Curtius iunior . consilio I 78. quos tamen ego alias improbaui, dc si non ignorem aliquos testari secundum eorum consi. iudicatum esse. Godsi mens statuentis violetur aliud esse tecum sentio, ut si statutum mandet, ut reus edat actori, etenim cum statuentes id iudicauerint, ut veritas causae detegatur, non restringemus statutum intra eos casus, quibus recedunt comm ni iure ut ex nostris adnotauit. Steph. Phaede r.de inter legibus, parte secunda. Quare in sententiam tuam libenter ambobus pedibus venio. Datum Mutinae die 3. Nouembris I 6o . An