장음표시 사용
61쪽
mies , quae eiusmodi notulas aliquas habeant. Dieo aliquas . nec enim in singulis verbis sunt, sed in rarioribus , una forte aut altera earum excepta, sed inepta satis, ubi frequentiores apparent. Vt vero, 3 uas pueri addidicimus , tenacius Inhaerent , quam ve cita dedistamus ; & nobis vel nolentibus etiam subinrepunt: ita quoque de his factum est apicibus, ut non nullis , puto opificibus magis, quam eruditis, haec consuetudo adhaeresceret, ut interdum eiusmodi signa atque notas praeter necessitatem supra litteras eolloearent . Lipsius exempla, quae ipse viderat, ostendit
cetera . Gruterus pag. 3o4. n. p. lapidem sic transscri
noravit. Nee semper longis syllabis adiecti hi api-ees sunt , sed aliquando etiam breuibus . Pag. 4 Io. 8.FLA VI US. -SIB I' ET S VIS : &p. 4r 1. 1.
Mione Pisani eenotaphii, quod Caio Cinari dieatum suit, vix quinque aut sex voces habent apices , L U CTU, CASU, ΜΛ'NIB VS, a ma-sa CGL O N I A' ablatinus, I U S S V in ultima ἔ Μ Α-GISTRATUS accusativus. Sed esto discretionis caussa apponi maribas di quia vero discernunt in e u , luctu , iussu , ibi priori, hic
posteriori syllaba nec opus erat in ceteris , o casu a primo diuersos signarent, quia praepositiones adiectae hoc praestiterant , in caunia , yar maei Fratres. Tantum itaque abest, ut Vinii opinio Pisanis monumentis elidatur, quod vir magnus censuit; ut nec ibi rationes omnium reddi posse videamus . Sic a tam doctissimus Ucisi lib. I I. Arris Grammat. cap.
62쪽
vII r. De Latinis aecentiant satis apertum est Iapidibrisntiquis. Quo enim vetustiores , eo magis areentisneuli earent . Lapides aliquot obiectant , ubi reperiantur di δεδi evire adeo sculptos, m satis lique r, nullam eονα- rarionem habrei oportere.
Exemplum &ppono , quod confirmet vossium non inepte iussicasse, ex Gruteri pasti os. idque minoribus' litteris, quia non sumetunt maiores, transscribemus. D. M. M . Aurelius Augg'. lib'. Secundu'sse' uiuas seeit sibi et' Caeliao' Marcellinae coniuga' sanctissimae' , et' Secundo' fit duleimimo q . v . a. v IIII m . III s. E. et . libertis libertabusque posterisque eorum in set. p . xv is in agris ped. xvIIII et ante front e. la't. ped . x Quid opus' accentibus in cunctis prope ultimis , breuibus aeque ae longis quae ratio excogitar; potest pari tonus semper in eam syllabam reiiciandus 3 inepte. Me tamen ineptire lapicidis & opificibus libuit. Gemina olim ratio pueris commendabat apices , uti Quintiliano doctore discimus , primum ut attollendam syllabam longam ct sonanti us exprimendam notarent e deinde ut discernerent diuersas eisdem voces litteris . De
hoc altero etiam Donatus , cap. de Tonis , pag. t 4r. I. Latinis m quam aetitus aceentus ἐπ υItima bilabo p
Quantum vero haec absunt a nostrorum temporum consuetudine, quibus non tono extollendo adhibentur, nec nominibus , aut verbis superstributis Da tura
63쪽
tur, sed misera tantum adueνbia, & quae suntlia adverbiis videntur , accentu non acrito , sed graui onexantur ἔ ablativi singulares circuni flexo , Ut vocant ,
qui vero similior duplicato tecto est : credo , ne per-Pluant . Aiunt patroni, differentiae caussa fieri , ut adverbia a vocativis ; ablativi a dativis distinguantur. Sed heus boni viril sit fit differentiae caussa , Ciur additis etiam, ubi nullum discrimen faciendum est, neque id ullum locum habet, utpote ta benὸ , Iπὸ , sermὸ , ritὸ , autὸ , or quὸ , rὸm , rum , romὸn , argitὸν Ζ & cur ad uerlua ab vocativis tanta religione discriminatis , qui casus saepe in magnis libris ne semel quidem occurrit 3 quis puer tam stupidus est, ut si intelligit , quid vocativi, quid sint ad
Nerbia , non possit statim ex sensu & usu discernere λ Et si discretionis necessitatem urgetis , cun non
discerniti x alia discernenda λ Ablatiliaim per ἡ & svultis a dativo distinguere t cur non idem facitis ita Plurali, ubi etiam hi casus pares sunt, & ambo in .s vel ibus exeunt Si potest , & debet ex lege vestra Pluralis ablativus distingui sine apposita notula , cur non idem casus in singulari liberandus ab onere est Dicite mihi , si potestis , disparitatem . Innumera sunt, quae iisdem litteris scripta diuersissima significant, ubi nullam iubetis accentiunculam , quae di- Timat , apponi. Per classes quaedam enarrabo :Ι. Nomen & Uerbum iisdem litteris.
Aequo , aequas s alis , alam ἰ amari , annuo p arce , arces aue caedes , caedis , caedi ; canis , canes ἰ capiare , cuiris p certo , certas , certo p confiae , consulis ;
64쪽
Creuit , excreuit , dies , edo , egerit , fundamus , tu-xst , eluxit , manet, promeretur , regere , cetera . Et
qui x verbis participia & gerundia cohaerent , huc illorum quaedam exempla addimns tam a verbis quam nominibus distinguenda r demenr, emenda , emendo , morarus , passur , serui . Sic & im eris , tam- pleris participium & verbum sunt.
Cupido ' iseere , imperito , Iiberet , nitere , euirere , indico , obiitur , olere , parere , parere , pendere , prα ineo , viderix , reliqua . Haec omnia sine apicibus disternuntur sensu &constructionet cur sola adverbia & ablativos , aut quam pronomen & adverbium , cum praepositionem& coniunctionem , non possimus sine istis 3 Desinant ergo stliolarum magistri pueros vexare , verberare , si hos apices , maioris propudio aetatis, & omnino
65쪽
Mdiscendos, neglexerint: ad alia potius &meliora suas adsuefaciant, quorum numquam eos poeniteat . Non vetus is mos in adverbiis est. Olim alia ratio rariorum fuit apicum , ut tradidimus et nec in manu exaratis libris sic adverbia praegrauantur e neque primi litterarum restitutores agnouerunt, quod in Iibris, quos ediderunt, perspicimus. Aldus Manutius auus sensim apices admitti: eiecit rursus nepos eiusdem nominis, Paulli filius: S doctissimus quiseque sibi semper ab iis quam maxime .temperauit. Hoc autem velim omneude me sentiant, nequaquam mihi constitutum esse , ullum hominem sugillare aut contemnere . Scio enim esse viros graves summeque eruditos, qui consuetudinem , a praeceptoribus in Pueritia haustam, adhuc sequantur, quorum paco in. salua existimatione, quod res esse videarer, ibceat mihi libere ac ingenue tradidisse.
Prisci Romani maioribus litteris scribentes , Uerba ita continua ponebant, ut discerni vix possent , nisi. punctis singula distinguerentur . Ex qua ratione' in plerisque inscriptionibus voces singulae punctis singulis separatae visuntur, praeter finales versuum, ubi veteres nullam distinctionis notam addiderunt. Cessante autem illa contiguae scriptionis ratione, non opus est tanta multitudine punctorum trauiusmodi inlcriptiones, punctis destitutae , apud Gruterum sunt pag. 8os. num. a. & Ir. & plures apud Sponium in Misceli. Abruptae autem voces siue breuiatae omnino punctum requirunt, defectionis indicem . Nec puncta tantum verbis interposuerunt, sed alia quoque signa , ornatus caussa , ac pro lubitu artificum , qui lapides inscripserunt. Sunt enim inscriptiones, qua; distinguuntur semicircellor i figuris,
66쪽
πt Gruter. pag. 3 39. 3. Q , R A PI DIO, Q, F, LUDI, CIRCEN, cetera . Aliquando figurar interiecta . Pag. 4o3. s. PROU VAFRICAEν ET V V V S ν IV DICANTI, reliqua. Et iam glandium forma interstrata , ut ibidem
num. 3. - . PROUINCIA PRAEF PALAE reliqua. Et pag. v r. n. 7. instar
Sed haec rariora ', ut plurimum punctis simplicibus
intercisum propter vocum continuitatem : qua cessante , ut apud nos fit , illa quoque negliguntur . Diaeνirica puncta grammaticis dicta , quae dissolutioni syllabae,aut diphthongi imponuntur, ut soluiν trisyllabum , pro soluit : sisHir . di similia ; quam 4.aeresin ac dialysin etiam appellant. Qui minora seriptionis forma diphthongos ae , Oe distincte scribunt , quoties litterae' illae separatim legendae sunt, punctis diaeriticis significant, ut aeνis , αερος et nam aeris his est χαλκου . Qui tantum ex maiori stripe ra m eiiciunt , quoties in principio periodi aut Vedistis id ponendum est , simpliciter scribunt Aere ,: si vero alia significandum , Aere vel Aeri. Duo puncta etiam litterae i imponuntur , quando consona reseluitur in vocalem st vox crescit syllaba , t Caιus trisyllabum . Grammatici postea , quam desiit Latinitas vulga ris esse , quae olim simplicia erant, aut aliter disi sita , in eum ordinem redegerunt & sormam , quae adhuc hodie usitata sunt. Veterum distinctiones Erycius Puteanus in Facula cap. x I seq. exposuit: rem ipsam Seneca tangit epist. xxxx. In Graecis , inquit , ano litantiam tuιeris et nos etiam quum s ibimus , in
67쪽
te ungere eo uevimus. quae Cicero lib. III. de ora tore cap. XLVI. interpuncta verborum vocat . Lipsius
de notis post singula verba positis interpretatur . Maiores vero minoresque in versu S periodo distinctiones , saltem in puerorum usum , ex loco & situ Iunctorum discriminabant. Diomedes lib. II. cap. e Discretione pag. 432. Di tinctis es, apposio puncto , nota finiri sensus , vel pendentis mora , quia locis ponitur tribus : S U Μ Μ Ο , quum sensum terminar ,
D Ι Ο , quum respirandi spatium legenti dat, or dieitur Media : I M o , quum lectionir tenorem , adιυς aliud inlatura, suspendit, s vocatiar a Graecis inπι- , a nostris Stibdisinctio .
Haec antiquiora posteriores grammatici , ut diximus , immutarunt, adhibitis signis aliis & loco alio , plurimum vero imo postis r quorum rationem interpungendi quum accurate Aldus Μanutius P. F. e posuerit, eius verba hic legisse , credo , non pinnitebit. Minima , inquit, es disinctio auersus semieir- cuius , qui hoc modo , designatur , quam alii Virgυ- Iam , alii Comma , nonnulli Semipunctum addo inensum , ex Cic. oratore c. LXII. appellant.
Eadem nora si cum unico puncto coniungatur , ut sit haec ; ,- urpatur. modo enim distinguit contraria nomina hoc modo , publica , priuata ; sacra , profana . tua , alipna ; interdum etiam locum babet in iis Ioeis , vibi sententia ita variatur verbis , ut si semicirculum apponar , partim fit, si gemina puncta , nimium . unde
etiam SemieοIon vocari consuevit. Inter omnes notarbanc , de quo nunc agimus , esse omnium disseillimans
intellieo. Inepte semicolo hodie utuntur typo graphi, quum que coniunctionem breviaturi q; γcomponunt : qui rectius, & ad antiquum morem , simplex punctum ad q. adiicerent. Griit. pag. 391.
68쪽
Seq&itur geminatio puncti euius ea vir est , ut quasi medium locum obtineat interpunctum semicirculo iundium , ' υnietim punctum . Omnino aurem vis matur , quum sententia vel duas , vel plures habet parres , quae suis singulae verbis regu nrtir , per se confisunt, absolutaeque frant: ut quemadmodum ex integris membris fit integrtim cose pus , irem ex integris partibus sentenιia consistat unia Nero . Duo puncta haec vocamus Colon , quia κωλου,
integri membri in periodo, signum sunt .
Resar unicum punctum , quo sententia concluditur soterminariar . nec disseilem cognitionem habet . quamquam , ubi concisa sententia est , ω eoneisa item altero subsequitur, gemino puncto ego quidem utor I ibentius , quam Unico . ut in hoc exemplo et Hospitium mihi para : cras enim adero.
INTERROGANDI nota quum fibi loeum
postuler , verbum ipsum significat . . Iu dolore autem , eris admirations , si quis unico puncto , non interrogandi noto , utetur meo iudicio recte faciet. ut in hoe exemplo et Quantas utilitates humano generi philosophia peperit . Interdum , licet manifesa interrogario sit , in
terrogandi tamen nota non utimur , υt quum sententis
eo usque producitur , Ut illa interrogandi vis , quae primis verbis agno Icebatur , longiore paullatim spatio de
Signum exclamandi l post exclamationes poni
tur , Ut O tempora , o mores s s , Heu , me miserum s PAREN THESI ineludi oportet ea, qu nec sententiae partes sunt , nec ab υIIo aut antecedente aursubsequente verbo reguntur et nec , si absint , detrimenrs quidquam patitur sententia . Hactenus ' Manutius .
Distinctio etiam notetur inter parentheses , S s J
uncos siue υ-inor. Illarum usum iam Manutius ex .
69쪽
posuit : hi sunt in textu notae criticae, quae suspectum verbum aut sententiam significant, quasi a ma-Ia manu in auctoris textum , imperite saepe inepte- que, intrusam . Etiam L J Vtimur, quum nostra verba alterius orationi interserimus , aut aliud quidpiam separamus .
Quod plerumque hodie utimur minore scriptura , nec illa ita sola, aut pura , ut non maiores etiam litteras admisceamus quaeri potest , quando, quin
loco , ct quoties liceat maiusculas admiscere . Peceant enim aut inepte agunt, qui indifferenter, aut nimis crebro, initio vocum maiores adhibent. In maiori scriptura olim non opus hac quaestione erat , quia uniformes erant litterari, quibus propria , comm
munia ἔ prima , media ἔ honorata , inhonora scribebantur. Postquam vero minustula illa di quasi sentibarbara scribendi ratio adsumta fuit, non tamen plane maioribus 'litteris abstinuerunt; at principio maioria cuiusdam sensus, seu aractationis , ita applicuere , ut prima littera primae vocis ex iis ma- auscula esset: deinde nomina propria virorum, feminarumque , & locorum , ab iis inchoabant: tandem eas principio singulorum in carmina versuum quidam , post plures , ac fere omnes posuerunt. Sic fere in maiiuscriptis libris: sic in olim excusis est νnostra autem aetate, aut paullo anis, adiecta honoris , ut aiunt, vocabula , imperator , rex , princeps , consul, praetor , rector, tribunus , dux , magister , ct his fimilia r & ipsum vocabulum dominus , etiRm ,
quum possessorem sonat, religioni sibi dηcunt aliter , ac Dominus, maiore initiali ν scribere , V. g.
70쪽
νἐ Dominus, aedium Dominus, quod ineptum est . Nolo cuiquam honorem detractum suum', ' quamlibet exiguum , qui ab una littera est recte tamen litteras adhiberi velim. In historico contextu scribo veteri more , rex Darius Seipio causul, cetera ἔsi vero scribendum de iis est aut ad eos, quibus- cum Versamur, quos reveremur ἔ potest aliquid mutitorum opinioni, aut superstitioni tri i , praesertim , si certi non sumus , edoctos illos in antiqua scribe r ratione esse. Malim autem, si honor in eo praestandus est, vocabula integra REX, PRINCEPS, cetera, maioribus litteris effinis gere , quam maiores minoribus commiscere. Quod etiam de pronominibus notandum est , quae in. ad.
locutionibus hodie, ut cum primis in epistolis fit, Tuus , Tibi , Ta scribuntur et id quod promiscue non est adfectandum. Si summis. viris ac principibus scribimus , detur aliquid consuetudini, utcumque recentiori : si mediocribus, malim veterem scribenindi modum imitari. Vbi etiam honoris caussa maiores litteras pronominibus adhibere placet, praestat integras iis voces exscribere , quam diuersa genera permiscere et hoc est, TE, TIBI, TU A seribere , quam Te , Tibi , Tuo. An vero semper , finita periodo, & puncto intercisione facta , maiore littera periodus noua incipienda sit, laudati Manutii sententia definimus. Pol unicum punctum , inquit, si sequatur sententia fueriori non dissimilia , primum verbum littera minuscula in ei-pis ; s vero dismilis, maiusculo. Quod F nos solum dissimiIis sententia , sed omnino dissimila sequatur argumen tam , rum eo , quae sequuntur , non solum uniea