M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus Orationes tom. 3

발행: 1827년

분량: 661페이지

출처: archive.org

분류: 로마

371쪽

ORATIO

pervenit. Qui vobiscum in consilio suerunt, qui, biscum illa cognorunt, quibus ipsis periculum tum conflari putabatur, qui Autronio non adsuerunt, qui in illum testimonia gravia dixerunt, liunc defendum huic adsunt, in huius periculo Marant, se non

crimine coniurationis, ne adessent celeris, sed hominum maleficio, deterritos esse Mei consulatus autem tempus, et crimen maximas coniurationis a me defendetur. Atque inter nos partitio non est fortuito,

iudices, nec temere facta sed quum Videremus, eorum criminum nos patronos adhiberi, quorum testes esse possemus, uterque nostrum id sibi susci

piendum putavit, de quo aliquid scire ipse atque

existimare potuisset. Et, quoniam de criminibus superioris coniurationis Hortensium diligenter audistis, de hac coniuratione, quae me consule, facta est, hoc primum attendite. V. Multa, quum essem consul, de summis reipublicae periculis audivi, multa quaestri, multa cognovi: nullus unquam de Sulla nuntius ad me, nullum imdicium, nullae literae pervenerunt, nulla suspicio.

Multum haec vox ortasse deberet valere eius hominis, qui consul insidias reipublicae consilio investigasset, veritate aperuisset, magnitudine animi vindicasset, quum ipse nihil audisse de P. Sulla, nihil suspicatum esse diceret. Sed ego nondum utor hae

ν. v. Diti qumri omnisnaM - num Mui λσὶ Me vero non patroni magis quam testis oratio est. Qitibus enim verhis praeterquam his pomet iii estimoniunx rogaretur mire sibi obtinens e fides adhibeatis . quasi expec nisum iam non sit ut probet, quoniam credi debeat reiP. eou

372쪽

PRO P. SULLA , CAP. voce ad hi inc defendendum Lad purganduin me potius utor; ut mirari Torquatus desinat me, qui Autronio

abfuerim, Sullam defendere. Quae enim Autronii suit causa quae Sullae est Ille ambitus iudicium tollere ac disturbare primum conssui voluit gladiatorum ac sugitivorum tumultu deinde, id quod vidimus omnes,

lapidatione at sue concursu Sulla, si sibi suus pudor ac dignitas non prodesset, nullui auxili ut requisivit. Ille damnatus ita se gerebat, non solum consiliis et sermonibus, vexum etiam adspectu atque vultu, ni

inimicus esse amplissimis ordinibus, infestus bonis omnibus, hostis patriae videretur. Hic so ita fractum illa calamitate atque Mictum putavit, ut nihil sibi ex pristina dignitate superesse arbitraretur nisi quod

modestia retinuisset. Ita vero in coniuratione, quid tam coniunctum, quan ille cum Catilina, cuni Lentulo quae tanta societas ullis inter se rerum optimarum, quanta ei cum illis sceleris, libidinis, audaciae 3 quod nugitium Lentulus non cum Aureonio concepit' quod sine eodem illo Catilina facinus admisii' quum interim Sulla cum eisdem illis non modo noctem solitudinetia lue non cluaereret, sed ne mediocri quidem Seruion et Congressu coniungeretur. Illu in Allobroges, mn X iniuriam verum verissinii indices illum muliorum literae ac nuntii coarguerunt: Sullam interea nemo insimulavit, nemo nominavit. Postremo eiecto sive emisso iam ex urbe Catilina, ille arma misit, cor

v findieet. Quae enim fuit Autronii eausa Dissimilitudiit en clvorum P. Serui. Α uiro ui sicla totai Paratione Prosequitiar, ne huius Pr 14 dam I alio sit illa sententia, quae in Autroniuria dicta est necessario igitur Ostendit

nuinium nides sinissae, vi per hoc suestius Sunam pera uidea innocentem. mum uobroges, ei in oratoria snblilitate adserit lite et confitetur Auobrosum silem, quos verissimus iudices dicit, a quibus Sullam nominaium

373쪽

on ATio nua tubas, alces, signa legionis ille relictais inliis, exspectatus oris, Lentuli Poena OmPPESSUS, Convertit se aliquando ad tirnorem , nunquam ad sanitatem.

Hic contra ita quievit, ut eo tempore omni Neapoli fuerit ubi neque honi ines suisse putantur huius atanes suspicionis et locus est ipse non tam ad inflammandos calamitosorum animos, quam ad consolandos

accommodatus.

I. Propter hanc igitur tantam dissimilitudinem hominum atque causarum, dissimilem me in utro lue praebui. Veniebat enim ad me, et saepe veniebat,

non esse consistat. - Hic ontra a quieri, Quoniam videri poterat P. Sulla iiiiiiiii a tus eoi scientia detecti crinii uis auiis oculis omittit μω isse, et urbem Romam reliquisse, trahit orator ad verecundiae argumentnm . dicens, eas ropter sub omnis esse vim noluisse, quod erubesem in Hiquo vitae suae articulo bo rem deuoratum dignitatenuitis inuitiatam se inovserit nos quod ita loqtiatur de Sulla Cicero quasi damnat ira crimine ainbitiis habitetit Romae demorandi facultatem. Hahuit enim secuti dum legem Calpiti uiam Nai superiori hus te oribus damnati lege Cornelia oe seniis poenae serebanx, ut magistratuum Petitione per decem annos abstinereui. Aliquauto postea severior lex Calpurnia et peeunia muli suit, et tu perpetuum honoribus ii sat carere damnatos. Hahebaiit limen licentiain Romae motandi. I ostea iam damnatis Sulla et Autrouio poenam de ambitu graviorem eonsulas c. Antonius ei Cicero Uux vi, ut praeter haec veteribus iesibus constituis, etiam exilio inutiaruntur m ι-- - θαι. eivi mi est Neapolitanaui esVitatem procul fuisse ab omni contagio illius ouiuratiouis, ae propterea delectam P. Sullae, ut ubi non sceleratus lateret, sed miser

couquiesceret. .

cis V boso m. . est. Salubriter instilichiae Prii. uitia et impetuis preethus, commemoratis amicitiae veteris ossietis, Autroniuin postulasse, multosque alios ad hoc iinpi trandum pro se depreeatores adhibuisse, nee tamen extorsisse , ut Patrouus et defensor adsisteret. Ne hoe dicere adversarius posset idcirco Autronium non defendisti, quod non satis egerit,

ut a te desesideretur. Sed si hoc impetrat ne deprecatu eu, nee impetravit. Tubaso Cod Franc. I tabulas. Falees Cod P 4 fasces , quod G--- recte repudiat, quum δε- es ut ii, si iam essent a Citilina Praetnissi Inceris auctoritate afferturivis V. L. edit Gram. M. Signa legionis vulgo signa, legiones. At quas legiones potuisset Λ utronius mittere Itaque Aut Augustin. spud Vrsia lusi voluit si ni , quod re Pi. Juliandi Goral

374쪽

PRO P. SULLA, CAP.

Autronius, multis cum lacrymis, supplex, ut se defenderem; et is meum coodiscipulum in pueritia, familiarem in adolesceritia, collegam in quaestiira

commemorabat fuisse multa ha in se , nonnulla etiam sua in me proferebat officia. Quibus ego rebus, iudices , ita flectebar animo ali lue rangebar, ut et in in

ex memoria, quas mihi ipsi secerat insidias, deponerem ut iam immissum esse ab eo C. Cornelium qui me in sedibus meis, in conspectu uxoris ineae ac liberorum meorum trucidaret, obliviscereri quae si de uno me cogitasset, qua mollitia sum ahimi ac

lenitate nunquam mehercule illius lacrymis ac precibus restitissem. Sed quum mihi patriae , uti iii vestrorum periculorum, quum huius urbis , quum illorum delubrorum atque templorum, quum puerorum insantium, quum matronarum ac virginuisi

veniebat mentem; et quum illae infestae ac fune, sine saces, universuinque totius urbis incendium, quum tela, quum caedes, qui ii ciriuili cruor, quum

cinis patriae versari ante oculos, atque animum, moria refricare coeperat tum denique ei resistebain, neque solum illi hosti ac parricidae, sed iis etiam

propinquis illius, Marcellis, patri et illi , quorum alter apud me parentis gravitatem, alter silii suavitatem obtinebat neque in arbitrabar sine summo scelere posse, quod maleficium in aliis vindicassem idem in illorum socio, quum scirem, defendere. Atque idem ego neque P. Sullam supplicem ferre, neque eosdem Marcellos, pro huius periculis lacrymantes

videri uim pore, idcirco ad dese induin sinam Huire, quod de Hus vocentia cerius sit. Sedibuὸ aedibu Lamb. adu/Aere Iu e d. muli et edd. aberuiit haee verba. Primiis addidit Pro Muia reisiai ma uo eod. Er et Pin, Gruienis.

375쪽

37 ORATIO

adspicere neque huius M. Messallae, hominis necessarii , preces sustinere potui. Neque enim est causa adversata naturae, nec homo, nec res misericordiae meae repugnavit. Nusquam nomen, nusquam vestigium fuerat nullum crimen, nullum indicium, nulla suspicio. Suscepi causam, Torquate, suscepi, ei secilibenter, ut me , quem boni, stantem semper, ut spero, existimassent, eundem ne improbi quidem

crudelem dicerent. VII. Hic ait se ille, iudices, regnum meum ferre non posse. Quod tandem, Torquate, regnum 3 Con

sulatus, credo, mei; in quo ego imperavi nihil, sed contra patribus conscriptis et bonis omnibus paria; quo in magistratu non institutum est a me, iudices,

regnum, sed repressum. An tum, in tanto imperio, tanta potestate, non dicis suisse regem; nunc privatum regnare dicis tuo tandem nomine e Quod in quos testimonia dixisti, inqtiit, damniiti sunt quem de sendis, sperat se absolutu inciri. D Iic tibi ego de testi

moniis mei hoc respondeo si salsum dixerim te in

C p. II. μω tandem, Torqturis etc. Cilini laturiis in vitti lina .rquatias in personam M. Tullii et hoc dixerat quodam illum spiritu velut regiae itotestatis expowere, ut Suita innocens iudicetur itaque ... sinum ... addi ι . consulatuit suum talia edidisse moderationis et continentiae et virtutis exempla . ut non ipse rex . sed ullis regitum assectantibus esset inimicus. Qua xsecutione simul et invidia liberat auctoritatem suam . et impetrabili iis facit quod ad Sullae viςtoriam locuturus est. - tu in tanto unperio, etc o

maiore ad miniis ut quod nunc privatus in desen udo reo innocenti,simo Deiat, non si regiae superbiae, sed fidei religiosae, qua non putet inuo

centes esse damnandos. Nec cadat sit, picio regiae cupiditatis in privatum senati rem, quae non caeciderit in consulam. Si bistim ἀxemm . e te. Iu

buero, uino miseriora est, in Hiero sui demisim ut invidiae mecum patii iis loquii videberis, si quid in eo rei diter es, quod in scelerat Nisu Mupiem aec, antea omissa. Permissu-. Vnus eod. ap. Lan. -ἀ,ddidi Ginieriis ex iisdem codd. romtium. Lectionem sed repressum Gruti invenit in cod. ril a recepit Sed repressum Vulgo sed non Graeu Lall. Bees .

376쪽

PRO P. SUL A CAP. cos dixisse sin verum; non esse hoc regnare, quum verum iuratus dicas, probare. De huius spe tantum dico, nullas a me opes P. Sullam, nullam potentiam nihil denique, praeter sdem defensionis, exspectare. Nisi tu, inquit, causam recepisses, nunquam mihi

restitisset, sed indicta causa, profugisset is Si iam hoc tibi concedam , Q. Hortensium . tanta gravitate honianem . si hos tales viros non suo stare iudicio

sed meo si hoc tibi dem, quod credi non potest, nisi ego huic adessem, hos adfuturos non fuisse uter tandem rex est, isne, cui innocentes homines non resistunt, an is, qui calamitosos non deserit At hic etiam, id quod tibi necesse minime fuit, facetus esse

homines testimonium dixi mitoniam et te is eosdem dixisse manifestum est; aut si sides et elisi incorrupta in iliis omnibus testinioniis fuit, non potest rex Hieri qui restinisui ad mili veritarent. in parte igitur percussit a sequatio eo iuvi, ii pari dilui res dis amnii proprietatem. - erranιlem rex est, etc. Praemiserat enim Torquati propositionem valde ius lentissimam . et liberae ei vitatis odio dignam nisi tu defendisse P. Sullam. nemo defendereti vi statim in forma concessiva oeeutrit. Vt, inquit, alioseoncedam patrocinium denegaturos su e. iii quem iustius derivabitur animi regulis cupiditas, in me qui protego itinocentes, an in te qui subveniendunt non putas innocetitibus Non tantum ergo se liberavit, sed Torquatum multo acerbitis proscidii. - νι ι etiam iacetias esse Oluisti, etc. Novitalem Ciceronis multi quidem per illa tempora contumeliis agitare voluerunt, ut mitiis ei Clodius et ipse, quamvis collega uerti, C. Antonius. Nam quia virtutibus obirectare non poterani, eius humilit.item natalium maledica insectatione carpebnnt. Notissimum est anten siil Ke Ciceronem natione Vulia seum Arpino municipio unde illi quaedani peregrinitatis ab invisoribus concinnabatur infamis. Nec in praesentis causae iudicio Torquatus pepereerit , sinis mentione regum peregrinorum Tarquinii et Numae Fuerat enim Popilius Curibus Sabivis ortus Tarquinius vero Priscus Demarati Corinthi lilius, qui fugiens dominationem Cypseli in Italiam se Tarquiuio eon tu Ierat ibique liberos procreaverati nimadvertamus tamen quantis aculeis

asperitatis talionem M. Tullius reserat hic Torquato, quem Partim despicie Quum o iuram ὐciis' olim

377쪽

07 ORATiο voluisti , quum Tarquinium, ei Numi ni, et me in tium peregrinum regem , esse dixisti. VIII. Mitto iam de rege quaerere illud quaero,

peregrinu in cur me esse dixeris. Nam , si ita sum non tam est admirami uni regem esse me, Iuta, ut tu

vis, etiam peregrini rege Romae fuerunt, quam consulem Romae fuisse peregrinum Q Hoc dico, iu-quit, te esse ex municipio , Fainor, et addo etiam.

ex eo municipio, unde iterum iam salus huic urbi imperioque missa est sed scire ex te pervelim, quamobrem, qui ex municipiis veniant, peregrini tibi esse

videantur. Nemo enim istuc M. illi Catoni seni, quum plurimos haberet inimicos, nemo T. Coruncanio, nemo Curio, nemo huic ipsi nostro C. Mario, quum

ei multi iuviderent, obiecit unquam Equidem vehementer laetor, eum esse me, in quem tu, quum cuperes, nullam coniumeliam iacere potueris, quae non ad maximam partem civium conveniret. Sed

tamen te a me, pro magnis causis nostrae necessitudinis, monendum esse etiam atque etiam puto. Non possunt Omnes esse Patricii. Si verum quaeris, ne curant quidem nec se aequales tui, propter istam

do pilis abitet et hiim ἰllimum Dicit . partim maiora in s. c, alii invidia, qtica in exemplis maiorum illius haereat invidia tuanuidia. - ue ac, inqtiit,

ein Mutin eum si a Midii emi misionem, amplectens municipii sui Arrinalis egregiam nobilitatem, unde et C. Marius extiterit belloruin m.

ximorum strenuissimus victor et ipse . evius consulatu ad opprimendam Catilinae eoniuraticinem littari i iiiiiixerit. - emo taliae M. Catoni seni, etc. M. Cato ille Censorius et Tib. Coruncanius fuerunt e muni-

lux primum deinde peroremve se nou esse patricios, nempe, ut ex municipio Arpinari. Eo monuit Ern quia tum patricii nihil admodiim praecipui iuris habi hanc.

378쪽

PRO P. SULLA, CAP. causam abs te anteiri putant. Ac, si tibi nos peregrini videmur, quorum iam et nomen et honos in v ieravit et huic urbi et hominum famae ac sermonibus: -quam ibi illos competitores tuos peregrinos videri necesse erit, qui iam , ex tota Italia delecti, tecum

de honore, et de oriani dis nitale contendunt 8 Iuorum cave tu litem qua in peregrinui appelles, ne peregrinorum suffragiis ori uare. Qui, si attulerint nervos et industriam, mihi crede, excutient tibi istam ver borum iactationem, et te ex somno saepe excitabunt; nec patientur, se abs te, nisi virtute vincentur, honore superari. Ac si, iudices, ceteris patriciis me et vos peregrinos videri oporteret, a Torquato tamen

hoc vitium sileretur. Est enim ipse materno Eenere

municipalis honestissimi ac nobilissimi generis , sed tamen Asculani. Aut igitur doceat, Picentes sol non esse peregrinos, aut gaudeat suo generi me meum ante non ponere. Quare neque me peregrinum posthac dixeris, ne gravius resutere neque regem, ne

derideare. Nisi Arte regium tibi videtur, ita vivere,

Sabinis oriundus videtiir uin etiam Aenio adsidetis o , quod sibi hosti

obtiiteriint, repudiavit, conses fius otii sibi esse praeeipuum, non ut ipse opibus adflueret, sed iit εἰ etinio i hosti hii imperaret. CAP. VIII. Est enim ρse materno genere municipalis Quo si tolum

destruere non potuit, ex parte destruxit. Nam samiliae Nanliae veletis egregia nobilitas eruiuebat sed internum genus humilitare conatus est; quasi non sit illi ad originem parentis utriusque dignitas vetustatis ae qualis. - mnestissimi generia, sed tamen setilani Aseulum ivitas est in Piceno, unde etiam principia belli socialis arserunt. - Iris Iorιarem ranci in M. ur, etc. Decore et hoc eum sublimitato maximae laudis toti Italia desecti Ernestius negubat se assequi quid hicsitdeleaι. Sunt autem i.q. nobilissimi, quod bene

monili BeeL Oiti iri modo Sext. Idelevi et Prιιιcis es iunguntur. AseMani Asculum Piceni colonia

Prop.lium.invisa erat, propterea quod initio belli Italla Q. Servilius proconsui cum milibus Romanis eiVλbus, qui tu eo oppido erant occisus est iit est apud T. Livium. SYLv. Non ponere lic Grul e eodd. Pall. S. Vict aliis, cui sequentes recte obsequuti Mint olim non mite nere.

379쪽

auri , non argenti no II Eterarui rei uin indigere;

in senatu sentire Iibere populi utilitati magis consu lere, quam voluntliti nemini cedere, multis obsistere. Si hoc putas esse regi uin me regem esse confiteor. Sin te potentia mea, si dominatio, si denique aliquod dictum arrogans, aut superbum movet quin tu id potius profers, quam verbi invidiam contumeliamque maledicti 2IX. Ego tantis a me bene si iis in re publica positis, si nullum aliud in illi prae iniuna a senatu populoque romano nisi honestum otium, postularem initis non concederet sibi haberent honores, sibi imperia, sibi provincias, sibi triumphos, sibi alia praeclarae laudis insignia mihi liceret eius urbis, quam conse vassem , conspectu , tranquillo animo et quies, igQuid . si hoc non postulo I si ille labor meus pristinus . si sollicitudo , si osticia si operae, si vigiliae deserviunt amicis, praesto sunt omnibus; si neque amici

in foro requirunt studium meum, neque respublica in curia si me non modo rerum gestarum vacatio, sed neque honoris, neque aetatis excusatio vindicat at

impietur ea ostendens illesse moribus suis quae non urimitia sed contraria sint regiae cupiditati. CAP. IX. Ego tantis a me beneflcita quis non e nce teret Gloriose iatione loeum decurrit orator lavdihiis suis. 'lumniis demeritia erga remp. ira, ieiis quod Lautulini perfuncti perieulichmissis posset ab omnia. ore requiescere nisi animus nulIo posse' Otio convenescere. Et lites, quantumrnea opitii est, iiii itatus est C. iacebuin . Si enim et ille DE LEGl-BVS PROMULGAla, ut ii,sius etiam verboruin faciat mentionem.

380쪽

PRO P. SULLA, CAP.

tiore si voluntas mea, si industria, si domus , si animus, si aures patent omnibus si mihi ne ad ea quidem, quae pro salute omnium gessi, recordanda et

cogitanda quidquam relinquitur temporis tamen hoc regnum appellabitura cuius vicarius qui velit esse, inveniri nemo potest Longe abest a me regni suspicio. Si quaeris, qui sint Romae regnum oecupare

conati ut o replices annalium memoriam, ex domesticis imaginibus invenies. Res enim geSlae. Credo. meae, me nimis extulerunt, ac mihi nescio quos spiritus attulerunt. Quibus de rebus tam claris, tam

immortalibus, iudices, hoc possum dicere, me, qui e summis eripuerim periculis urbem hanc ei tam omnium civium, satis adeptum bre, si ex hoc tanto in omnes moriales bene o nullum in me periculum

redundarit. Etenim, in qua civitate nos tantas gesserim , memini et in qua urbe verser intelligo. Plenum serum est eorum hominum, quos ego a vestris BESTAREMUS, UT PATEREMINI HOC TEMPORUM QUIESCERE.N A STIRPE GENv NOSi RVM INTERIRUD, ET UT ALIQUA PROPAGO G mi N TR REM A MET; AVD SCIO AN

a meis non remosei Figura quidem in orationiblis plurimis seque u lata Ciceroni, qua velut divino quodam mentis instinet imminentem ibi Providerii iuridiis, et ex ea periculum quod eveniti enim mihi μυ--onsideranti bane onuisti, quain localiter intulit Aur . eur ii ve- heimius et ad causam P. Sullae salubriter pertinens virtus. Nam quom in praesenti exsecutione testet ne extinctis iam plurimis tostibus patriae supere e tamen innumerabiles qui sibi nocere votis ardentibus cupiant. hoe sine dubio relinquit iudicum tacuis eo lationibus nunquam se ad deses, udum Sullam processurum fuisse si eum vel tenui aliquo argumento fir si h cum hostibus reip. suspicἰiretur, ni minuendus esset illius coniurationis numeriis, ne plures in posteriam sibi reservaret inimicos. Longe abest inunc verborum or inter maiores tuos. Seli., qvod Ma-dinein recte Mesta e Graevio resiliuit nuitu, Vidit, respicit Matinuum o 'Emeuius dederat Longe a uis obest quarum, id postquam Capitolium servaverat, tu suspiesonem regni a Ex dometuisis imosinibus ML e. raucius, de eo deiectus rati

SEARCH

MENU NAVIGATION