M. Tullii Ciceronis Opera ex recensione Christ. Godofr. Schutzii additis commentariis. Tomus primus decimussextus Orationes tom. 3

발행: 1827년

분량: 661페이지

출처: archive.org

분류: 로마

381쪽

ORATlo cervicibus depuli iudices, a meis non removi. isi vero paucos fuisse arbitramini, qui conari , aut sperare possent, se inritum imperium posse delere. Horume; saces eripere de manibus, et gladios extorquere potui, sicut feci voluntates vero consceleratas aci sarias nec sanare potui nec tollere. Quare non sum nescius, quanto periculo vivam in tanta multitudine improborum, quum mihi uni cum omnibus improbis

aeternum videam bellum esse susceptum.

N. Quod si illis meis praesidiis sorte invides; et, si ea tibi regia videntur, quod omnes boni omnium generum atque ordinum suam salutem cum mea in iungunt consolare te, quod omnium mentes impae borum mihi uni maxime sunt insensae et adversae. Qui me non solum idcirco oderimi, quod eorum conatus impios et furorem sceleratum repressi sed eo etiam magis quod nihil iam so simile me vivo. nari posse arbitrantur. At vero quid ego miror, si

quid ab improbis de me improbe dicitur, quum L. Torquatus ipse, primum, his landamentis adolescentiae iactis, ea spe proposita amplissimae dignitatis, d inde L. Torquati, sortissimi consulis, constantissimi senatoris, semper optimi civis, situs, interdum esseratur immoderatione verboriam 8 qui quum suppressa voce de scelere P. Lentuli, de audacia coniuratorum omnium dixisset, tantummodo ut vos, qui ea probatis,

exaudire possetis: de supplicio P. Lentuli, de carcere, magna et queribunda voce dicebat. In quo primum illud erat absurdum, quod quum ea, quae leviter dixerat, vobis probare volebat, eos autem, qui circum

382쪽

PRO P. SULLA, CAP. Ioiudiciu in stabant, audire nolebat; non intelligebat, ea, quae clare diceret, ita illos audituros quibus se venditabat, ut Vos quoque audiretis, qui id non probabatis. Deinde atisrum iam omitoris vitium, non videre, quid quaeque causa postulet. Nihil est enim iam alienum ab eo, qui alterum coniurationis accuset, quam videri coniuratorum poenam mortemque lugere. Quod quum is tribunus plebis facit, qui unus videtur

ex illis ad lugendos coniuratos relictus, non mirum est difficile est enim tacere, quum doleas Te, Si

quid eiusmodi facis. n modo talem adolescentem, sed in ea causa, in qua is vindicem coniurationis velis esse, vehementer admiror. Sed reprehendo tamen illud ma imo, si drisio lagonio et prudentia praeditus, cavs in rei publicue non tenes, qui arbitrere, plebi

romanae re ea non Probari, quas, ne consule omnes boni pro salute communi gesSerunt.

XL Ecquem tu horum, qui adsunt, quibus te contra ipsorum volun tem vendit - , aut tam sceler

CAP. X. Quod quum is tribuntι pl. - quum doleas Insectatur lividianiniore Torquatum et quum sit ab illo ipse reprehensus, quasi mutato proposito voluntatis, qui Catilinae oppreMerit coniurati ni a reis tamen eiusdem eriminis patrocinetur versa quodammodo vice ipsum Torquatum quasi defensorem couiurationis insimulat et dicit imitari eum tributium PL. qui inoleste poenas hominui publicorum ferat Signiscat videlicet L. Calpurnium Bestiam , sive nam et hoc suspicari possvinus Q. Metellum

Nepotem. Post quod exemplum in uno sententiam posuit quod genus in Tulliauis oratiouihus rarum M. Dissicile est, inquit iacere quum doleas. Dolor enim nibusdam iormentis animi lamnautis in us ad impatientiam vocis erumpit. νγ Moti a Recte eam revocavit ex edd. anti. Λlierum probatis in Gluteri edd. viii operarum irie-

Pserat.

Is tribunus tibian Recte Garato-

nos iistellio L. Calpurniuin Bestiami. d. trib. H. in eoniuratis nominarum a nostio Lxvii, 3. Fon mirum eri in antiquis edd.

nec mirum est, quod reVocavit se eod. Pal. non minime nurum est Lamb. et seqq. non minum oti

383쪽

ORATIO tum statuis suisse ut haec omnia perire voluerit, aut tam miserum, ut et se perire cuperet, et nihil haberet, quod salvum esse vellet An vero clarissimum virum generis vestri ac nominis nemo reprehendit, qui situm suum vita privavit, ut in ceteris firmaret imperium: tu rempublicam reprehendis, quae domesticos hostes, ne ab iis ipsa necaretur necavit Itaque attende iam, Torquate quam ego delagia in auctoritatem consulatus mei Maxima Voce ut omnes Xaudire possint, dico, semperque dicam adestote omnes animis, qui adestis corporibus, quorum frequentia magnopere laetor erigite mentes auresque vestras, et me de invidiosis rebus, ut ille putat, dicentem attendite ringo consul, quum exercitus perditorum

civium , clandestino sceIere conflatus, crudelissimum et luctuosissinium exitium patriae comparasset quum ad occasum interitumque reipublicae Catilina in castris, in his autem templis atque tectis dux Lentulus esset constitutus meis consiliis meis laboribus mei capitis periculis, sine tumultu, sine delectu, sine armis, sine exercitu, quinque hominibus comprehen-

C p. XI. Qui sitium suum λιι mi μα- ut in ecter forastes Herium' De similia Torquati mutuatur exemplum . ii validius ad consensum adiis seretur, puniendos a rep. fuisse hostes intra moenia deprehensos, quum per conruxium sui generis ramideis exiit e qui sinini capite puniret. Ei ho in Deo animo, si is i qui eum P. Decio functiis ea consulatum. Hi ex virtute cognomen 'l'orquati habuit, quod uno de Galli, ho- stthiis interfecto , torquem sibi vellit spoliti m snperati hostis iii luerat. Atilio comperimus filium ci ob aliquod criniiciosum sed loriosum et

vim eis, ius interemptum quod ontra patris imperium cum hoste, qu in Vis semesis , dimicasset.

Quana ego defugiam auctoritatem Ouam ego defigiam Destigere constitiuus mei Ironices, Pro Paran auctoritatem, est uegare, se auctorem

a non desigium, quod ipsum habeut fuisse Nox Galli uiriurus Deia, Ouerimnauiuiitatis ipsi et editi Larua.

384쪽

PRO P. ULLA, CAP. Iasis atque confossis, incensione urbem, internecione cives, vastitate Italiam interitu rempublicam liberavi: ego vitam omnium civium , statum Orbis terrae, urbem hanc denique, sedem omnium nostrum, arcem regum ac nationum exterarum, lumen gentium, domicilium

imperii quinque hominum amentium ac perditorum poena redemi. An me existimasti haec iniuratum in iudicio non esse dicturum, quae iuratus in maxima Concione dixissema XII. Atque etiam illud addam ne qui sorte incipiat improbus subito te amare, Torquate, et aliquid sperare de te atque, ut idem omnes exaudiant, clarissima voce dicam. Harum omnium rerum, quas ' in consulatu pro salute communi suscepi et gessi, L. ille Torquatus, quum esset mens contubernalis in consulatu, atque etiam in praetura fuisset, auctor, adiutor, particeps exstitit, quum princeps, quum signifer esset iuventutis parens eius, homo amam tissimus patriae, maximi animi, summi consilii, sin-

C p. XII. Atque etiam illud addam, qui orta ineipiat improbus ubito te amare Tot quais Ista dicit insidiosa quadam euiguitate Perstringe

a versarium.

Qua iuratus Vltimo consulatus die iuravit, a se servatam esse re To quin us Nempe hie digitis ni nistrat Torquatum adversarium iubae virusa, Sullae intinomisitis in olividati, Ita

tune mos erat ut adolescentesintiotidiano eonvictu et sermone lar in xum virorum, Bdininistrandae reipu-

hueae scientisin pereiperent. Ne L. iii m GH,onis in Eonsulatueoti tubernalis fuit ut in Bruto. Sic M. Caelius Q. Punipulo proconsuli eo iuberitatis in Asileam si prosectus, ut in orat pro ipso. Idem.

Aue eor Aucior potest esse, quieonsilia dat vel si tamen nimium tribuere videtur 'Torquato blattin esse. Meum esse inelain tantum et inlutorem eonsiliorum suorum dixerat orat pro a deo eam t.

quum auctor.

Prinωρ - tu mutis in Dicebatur, qui primus erat ex equitibus lectus a censoribus et in albo mimo Leoκriptus. GRAEU. Parviis eum in L. Manlius Torqu-

385쪽

ORATIO gularis constantiae, quum esset aeger, tamen omnibus

rebus illis interfuit; nunquam est a me digressus; studio, consilio, auctoritate unus adiuvit plurimum, quum infirmitatem corporis animi virtute superaret. Videsne, ut eripiam, ex improborum subita gratia, et reconciliem bonis omnibus qui et te diligunt, et

retinent, retinebuntque semper nec si a me sorte desciveris, idcirco te a se, et a re publica, et a tua

dignitate deficere patientur. Sed iam redeo ad causam atque hoc vos , iudices, testor mihi de memetipso iam multa dicendi necessitas quaedam imposita est ab illo. Nam si Torquatus sullam solum accusasset, ego quoque hoc tempore nihil aliud ag

rem, nisi eum, qui accusatus esset defenderem sed quum ille tota illa omitione in ine esset invectus et quum initio, ut dixi, defensionem meam auctoritate spoliare voluisset, etiamsi dolor meus respondere non cogeret, tamen ipsa causa hanc a me orationem flagitasset.

XIII. Allobrogibus nominatum Sullam esse dicis.

cam ΠL-- έρος ---Mutim,dum nomii natio si lyraei in in diei Allobrogum et inlata propositio, ne selisi in eontrarium vergeret vigilantissiine ipsius indicii modum tractvre adgre sita est et ostendere qilausit e Gallos L. Cassio Lonon queni modum Sulla esset animatus. Elioe eos De e non quo de eius moritura ei proposito Vesuuialis aliquid audisse iit sei quod saeia nientiolieri . Autronii. quem consortem fuisse pra cedentis illi iis de ambitu damuatilinii audierant . existimassent aliquid etiam de coniuratione quaeiendum. Deinde vinci liter suhiicit respousum Cassi illud unum respolidentis, nihil se de P. Sulla scire pro Gri , ibidemque si tim , quod vos alari dieiimus, sensionem complectitur, dicens buloso insiren usum os pro eo babendum vique si negasse P. Sullam sceleris huius esse pi riteipen, qui suo is qui de omnibu iu,trucusaimus sterii, de tus eos A. V.C. 688 cum L. Aure flagiιasseι Mn. legendu n puta

386쪽

Quis negat sed lege indicium, et vide, quem adna dum nominatus siti L. Cassium dixerunt commemorasse, cum ceteris Autronium secum sacere. Quaero,

num Sullam dixerit Cassius nusquam Sese aiunt quaesisse de Cassio, quid Sulla sentiret. Videte diligentias Gallorum qui vitam hominum naturamque

non nossent, ac tantum audissent, eos pari calamitato esse quaesiverunt, essentne eadem voluntate Quid tum Cassius si respondisset, idem sentire et secum

sacere Sullam, tamen mihi non videretur in hunc id criminosum esse debere. Quid ita quia qui barbaros homines ad bellum impelleret, non debebat minuere illoriam suspicionem, et purgare eos, de quibus illi aliquid suspicarentur. Non respondit tamen, una

sacere Sullam Etenim esset absurdum riuum ceteros Sua Ponte O mi Iiasset, mentionem Sullae facere nullum, nisi admonitum et interrogatum. Nisi forte verisimile est, P. Sullae nomen in memoria Cassio non fuisse. Si nobilitas hominis, si amicta fortuna, si reliquiae pristinae dignitatis non tam illustres suissent, tamen utronii commemoratio memoriam Sullae retulisset. tiam, ut arbitror, quum auctoritates

hoe ideo nihil seripserit, quod Suna innomus esset re ninstet.

idem sentire rad Orinam concessivam revocatis argii mentationem , etiέm fit quaerentibii Gallis respondisset L. Cassii is P. Sullam liuius initi contra remp. sceleris esse participem, valere non clivisse pro crimine quando saetis erederetur ulum, quo spem robustiorem Galiis daret, de nobilissimo viro noti dubitasse inevitri seu ooneessio ni ultum proseit ad illud, qutui negaverat Cassius se competisse quid animi Sulla haberet . ut tale genus resPonsionis absobate purgaverit innocenti im. - Λιst Ioris erisimile est, eico Verisimilia contrabit argumenia per qualitatem personae, quam generis nobilitas inlustrabat, ut se etiam nou quaereuit ca is potueri euerre, nee Sus icarentur Craev e cod ars numero esse putarent.

aram cara μιderentur. Selisus est liuia

Gallorum intererat mulio esse con 3 i fortaraia x icta erat somi iratos Cassius non debebat eos una containuutione tu iudicio dui'uia udoexim re quos iri t. ruin ambitu.

387쪽

principum coniurationis ad incliniuios animos An

brogum colligeret Cassius et quum sciret, exteras nationes maxime nobilitate moveri , non prius Autronium, quam Sullam nominasset Ia in vero illud probari minime potest, ullos, Autronio nominato,

Putasse propter calamitatis similitudinem , sibi aliquid de Sulla esse quaerendum Cassio, si hic esset in eodem scelere, ne quum appestasset quidem Otronium, huius in mentem venire potuisse sed tamen quid respondit de Sulla Cassius Se nescire ectum.

et Non Purgat, inquit. Dixi antea ne si argueret quidem tum ili I ii siue quum esset interrogatus, id

mihi criminosum videretur. Sed ego in indiciis et in quaestionibus non hoc quaerendum arbitror, num pumetur aliquis, sed num arguatur. Etenim quum neg)t se scire Cassius , uirum sublevat Sullam, an satis probat se nescire sublevat apud Gallos. Quid ita ne indicent Quid si periculum esse putasset,

ne illi unquam indicarent de se ipso consessus esset 'Nescivit. Credo iudices, celatum esse Cassium de Sulla uno: nam de ceteris certe sciebat,et ea domi uius pleraque conssata esse constabat. Qui negare

noluit esse in eo numero Sullam, quo plus spei Gallis daret dicere aurum salsum non ausus est nescire dixit. Atqui hoc perspicuum epi, quum is, qui de

388쪽

omnibus scierit, de Sulla se scire negarit eandem vim esse negationis huius, quam si extra coniurationem hunc esst, se scire dixisset. Nam , cuius scientiam de omnibus constat fuisse, eius ignoratio de aliquo, purgatio debet videri. Sed iam non quaero, purgetne Cassius Sullam illud mihi tantum satis est, contra Sullam nihil esse in indicio.

XIV. Exclusus hac criminatione Torquatus, rursus in me irruit me accusat. Ait me aliter ac dictum est, in tabulas publicas retulisse. O dii immortalest vobis enim tribuam, quae vestra sunt; ne Vero Possum me tantum ingenio dare. ut tot res, tantas, tam

varias iam repentinas, in illa turbulentissima Iem state reipublicue, mea sponte dispexerim'; vos prosecto animum me im tum comem andae pniriae cimpiditate incendistis; vos me ab omnibus celeris cogi

tationibus ad unum salutem Dei publicae convertistis vos denique in tantis tenebris erroris et inscientiae clarissimul lumen praetulistis menti meae. Vidi in hoc iudicos nisi recenti memoria senatus, aucu Dritatem huius indicii monumentis publicis testatus essem , soro ut unquando non Torquatus, neque Torquati quispiam similis nam id me multum s solli 0, sed, aliquis patrimonio taufragus, inimicus

otii bonoruni hostis, aliter indicata haec esse dice-

αν xiv. Ea elusus hae erimimilione vi quatus Iuxta dignitatem personae in excessu in lociis tolus Titii litur cum uilia iiii itine vellem illi. Fit enim coniectura incidens, ani Sullae nomen subtriixerit Cicero, et id ege

rit, ne in alnim publicas reserietur. Non desinit ergo hi, militer ei iiiiiii hane sensuinem , impetu stagrauit imae indiguationis implere . quasi ino iri simile sit, tu tanto consule aliquid potuisse seandis existere me ut sensiones quae in personis inlustribus queudam spiritum laudis imis intuerio M. ιγ in edd. veiti et eo id Anobrogum legatos nerum. eum -- Pin plerisque o inclis. rum nominibus. mus indiuiihil mandietum ipsumae eonium iis Catilinae soatis, per rix' minio Mn. eoni. patrimo M

389쪽

ret, Destitis, vento aliquo in optimum quem me excitato, posset in malis reipublicae portum suom in malarum aliquem invenire. Itaque iniiMuciis in s natum indicibus, constitui senatores qui omnia

indicum dicta interrogata responsa perscriberent. At quos viros non solui summa virtute et fide, cuius generis in senatu iaculias maxima sed etiam quos sciebam memoria, scientia, consuetudine et celeritato scribendi facissime, quae dicerentur, em sequi posse C Cosconium, qui tunc erat praetor Messallam, qui ium praeturam petebai P με dium. App. ciuidium. Credo esse neminem, qui bis hominibus, ad vere reserendum, aut fidem putei, aut

illi tira luui defuisse.

X . Quid deinde quid iaciet uuin scirem , ita iudicium in tabulas publicas relatum, ut illae tabulae Priola tamen custodia, more maiorum, contineren- ur: mu occultavi, non continui domi, sed descritu

instati senatores, ete. Ad diluetidam quaestionem AEliae . it diximus lucidens nata est, an salsum consul in tabulas retulerit, inseruntur haec

exempla validum , quod adseri visum omne, quod indieis pinnuuii rent, Mneos admoveri senuiores. Et vigilanter duo illis praeeipua et quae

iii strii mentum fidei neei ssaria sit ni , adseribit . iiiii mi integritaim et ei eitatem seribendi ut sides non deceperit veritatem - ....... conversus.

erant.

. Muta m. l. est eius, qui Micii arte edictis serius ea quae

r in et causam eoutinent, discera e 3 set is et iii brevem summam vinsere inde post ad e:indem rem in-4 enium commemorat Ptiee euina id est cuiusque iugenii is actenus Exu. ei recte quidein ille Inserit m velo.

390쪽

PRO P. SuLLA, CAP. is 38 ab omniinis statim libri is, dividi passim et pervuls i atque edi populo romano imperii l. Divisi toti

Italiae, emisi in omnes provincias eius indicii, e quo salus oblata esse omnibus expertem esse neminem volui. Itaque dico, locum in orbe terrarum esse nul-

Ium, quo in loco populi romani nomen sit, quin eodem perscriptum hoc indicium pervesnerit. In quo ego tam subii et exiguo et turbido tempore imilia divinitus, ita ut dixi, non mea sponte, ro- vidi primum, ne qui posset innuam aut de reipublicae aut de alicuius periculo meminisse, quantum

vellet deinde, ne cui liceret unqua in reprehendere illud indicium, aut temere credit ut criminari; ostremo, ne quid iam a me, ne quid ex meis commen tariis quaereretur; ne aut oblivio mea, aut memoria,

videretur nimia ne denique aut negligentia, turpis; aut diligentia, crudelis putaretur. Sed tamen ηbs te, Torquate, quaero, quum indicatus tuus inimicus

esset; et esset eius rei frequens senatus et recens inemoria testim tibi, meo familiari et contubernali, prius etiam edituri fuerint indicium scribae me si voluisses, quam in codicem retulissent quum videres aliter fieri, cur tacuistia passus ei non mecum, aut

cum familiari meo questus es aut, quoniam tam facile inveheris in amicos, iracundius ac vehementius

tria Lamb. e Memmii --eiura dimisi. Quantum Hlae Ne sorte eae studio veram rei gestae memori unobliteraret.

res fuisset. Str. . Inimicus esset Scit Cicero non concedit Sultam esse inter ceteros

eoniuratos in Allobrogibiis indie

tum sed inuinin pom ex Torquatieriminatione litictenus ut itide eli-eereri osset, quod se absurdum

teretur.

Quum indere o ter farin Nihilso uis, meos uti disere.

SEARCH

MENU NAVIGATION