장음표시 사용
51쪽
isciculus exeritur plurimorum petiolorum, leniter striatorum ac pili lorum, agminatim caliculo inhaerentata, quorum singuli expandunt paruam, Vconuexam, nabcllam candidam aut sta uentem quandoq; leuiter odoratam: sequuntur quemlibet flosculumini semina sibi in urcem cohaerentia, subrotundiora in ambitu, alias vero altera parte lata, eclunata,fulua, similia Carotarum seminibus. Dauci angulosi Cordi notae plures huic cogruunt, sed non omne S. Folla profundius, s ad suum pediculum dissecantur, in ambitu tamen serraturam nullam habent, nisi dentatas paucas a pressiones Deinde Cordus proculdubio non praeteriisset emseu v en immani pilositatem caulis, cum alias singula diligenti ndustria pro uatur. Praeterea caulis licet sit striatus,tamen
hil villorum circa radicis caput ex amissis foliis obtinet. Sed
in Libanotide amara reperiuntUr,quanadus alicubi descripsit in libello cui titului fuit, Lit ipsius Cordi atra olim apud Aemyliu vidi, qui nondum sest, licet quaedam capita inde desumptaq;
pium libris sint inserta Tamen non dubito nostra Daucum Cordo fuisse cognitiis ira Nascitur maxima ex parte in eri-cetis, Iocis apricis, praesertim in montibus circa Geren rodam amo etiam Stolbergae in monte urbi proximo ad dextram ante portam Septentrionalem tam falloethal.item in Ioco praten si Harcvniae dictovst trian icit. Da usi ira a xa aut ea, ito ac maior . Vulgo illeuciam
quo nomines Cordus libro sexto pium, cripsi. Herba st bipedalis ut plurimum radice candida bretra pa-
rufibrata, lignosa, inutili: ex qua prodi; -' asper, nonnihil spinosus, ad genicula pedi cxi 'Oho cinctu S, quibus appenduntur folia muli 3 pq ' '
52쪽
semper bina ex opposito sibi eorrespondentia, profunde in ambitu incisa, carnosia aspera Ex singulis foliorum alis noui ramuli erumpunia codem modo pediculis foliatis sed reuioribus donati Flosculos exhibet per summum caulis Eccuiusci brachioli in foliato capitulo dense cOglomatos pa uos breuium bella explicatos, quibus pereuntibus,sequuntur semina oblonga bina sibi cohaerentia florem quemlibet, seminibus Xanthi similia Pi ouenit locis asperis in
seu Daucus sylvestris Dodonaei o. II. Folij inter caro tam satiuam&cicutam medijs, frequenter incisis in tenuissimas partes caule inaequali, aspero, nonniniquam&spinoso praesertim iuxta summitatem, Min multa brachia diuiso. Cuiuslibet brachij ipsius caulis fastigium in fasciculum plurimorum pediculorum dirimuntur, in quorum apice ex caliculo foliato exeruntur foliacet flosculi, albentes: quibus decidentibus subsequitur unum quemlibet fiorem semen duplex, Xanthi seminibus itidem simile, paulo minus prioris huius generis speciei. Locis reperitur quandoque, sed rarius, aridioribus: apricis. De Daucoselinoide supra in Apio. Dryopteris Tragi, Heridiansemina Cordy passim ad radicesque cuuino in muscosis crepidinibus axorum humidorum. Digitali lutea passim. Diriacus iste ,circa oppidula pagost villas. Dipsacus minor licet tam satiua quam sylvestri sit procerior ia-mosior siue Virga Pastoris Ad monasterium ordinis Augu-
53쪽
ueo fiore se uae caeruleo habetur, cogener est Elatinae II. Dodonaei, quoad olla, Pseudochamaedryos vero generi . quoad stores&semina Differt vero ab Elatine, quod illius folia intes ra sint in ambitu tantum serrata litariis vero Oliam oblongiusculas lacinias diuisa, quasi mann sint res plure lite di itos distributae figura. Caeterum caeruleum hoc duplex cit. Maius in a ris inter segetes nascitur, cauticulis brachiatis, palmarib .folijs fere uncialib. crassitoribus pnnguioribusq;. Minus simpliciores habet coli colos&breuiores, folia etiam minora,&locis montanis ac aridioribus prouenit Dactyli- Obotanon autem alterum Tragi niueo flore in scopulis praecipue dis aliisq; humidioribus locis reperitur. Est autem hoc congener Saxifragae albae. Quam Tragus hoc nomine describit Lobelius Paronychiam folio Ru taceo appellat, pud quem Imago visenda fuerit,cum nec Tragus nec
quisquam alius eam depinxerit. Autor aliquando
misit huis plantulae semen Tri,ctilino ne lv si clari nil luteum, Plant ut dodrantalis fruticosa, cart-liculo anguloso foliolis paruulis strictis flores profert co-Diosos mense Septembri, racematos longo ordine adhaerentes summis cacuminibus brachiolorum , exertos ex paruis caliculis viridibus, eosq; luteos, similes floribus ericae cuiusdam ostendebatur mihi olim a viro in re herbaria peritissimo ac praeceptore meo obseruandissimo Lauretio Hiel pro Cori, sed nec odorata est nec flores Hyperici continet. Prouenit in collibus sterilioribus, apricis ac arboribus destitutis Euphrasi lutea Dodonaei. J
54쪽
Erctoides rubrum. Priori speciei familis haec est, sed paulo maiorifolijslatioribtis, floribus rubicundis. Sed tum foretum fo-lijs minus ad Ericae figuram accedit. Prouenit locis aridioribus circa segetes, Min ipsis quandoq; segetibus Vulgo Triticum leporinti nominant. Semina in exiguis capitulis profert
parua multa candida, sicutici Ericoides luteum O Euphrasia purpurea Dodonaei Vtraeq; sideritides aruenses appellantur in Lugdunensi Herbario. JEupalmum Diosoriis ita Vulgo Agrimonia, passim . Erasimonio rate locis asperis passam,ac circa oppidula, pagos, villasq; alia loca habitabilia. Echiumpalustre Cordi, Scorpioides mas Dodonaei:pas in adsit
Eiusde alia species Dodonaeo Scorpioides foemina H elocis asperis&apricis monilia prouenit, di in sylvis potissimucaeduis, non ad loca irrigua tumecta ut prior labis vergij incita mei. Gesuerus utranqs ad Heliotropiti maius retulit. Eri ero eu Semti Vulgaris, Arcuhimum passim in sylvis caeduis.
Erigeronfaetidumstu maius odore graui ac bituminoso aliquantulum, folijs resinosis quodammodo attactu Cubitali saepe proceritate mampliore asstirgit. Eam Vir Clarissimus D. Laurentius Hiel,olim praeceptor meus CC nyZam Hippocratis esse autumabat .vbiq; locis creduis acapricis. Eri erantertium Dodonaei locis asperis Mapricis. Euphragia passim locis pratensibus Altera maior cauliculo assurgens sesquidodrantali,aequandoq; paulo proceriore, bra- cliij multis praedito, foliis alterius speciei duplo imo fere in plo maioribus fosculis maioribus. Haec in pratis pinguioribus reperitur, maxime circa Stolberga Prodit simul cum a ter specie sedi ita frequens est ut illa notissima, quae om
55쪽
Eadem tenerior ac foliolis mulio tenerioribus in Broc-cen bergo: vicinis montibus. abaccifera Matthioli Nam hancude qua nunc agitariis, eandem esse censemus Angli vero in sua Aduersaria acciniorum palustrium nomine eam proponunt, quamuis haec nostra in palustribus no nascatur Fruticulus est humi procumbens, inoblonga, multifidaq; brachia rubentia, lignosa, obsequiosa ac soliosa late super terram se prorependo explicas: foliolis dense obuestitur breuibus oblongius cialis, strictis suffulvis saepe etiam nonnihil caerulei S, splendentit, ex quorum alis in ramulorum extremitatibus aestate sub Syri j aestu emicant tenuissima staminuta, breuiaq; si lamentorum sericorum sere instar, quorum summitatibus apicula tali dent coloris ex rubro nigricantioris aut spadicescentis fere haecq; si lamentaec apicula florum vicem cxplent, ijsque decident i-bus emergunt baccae splendentes iuniperinis minores, similes baccis Vitis Idaeae seu acciniorum nigrorum Dodonaei ,rotundae, ex purpura nigricantes, dulci pulpa constan es, cui infarcta continentur semina purpurascentia Prouenit copiose in summo Brocceiabergi iugo saxorum aridorum figuris Saxones, qui montem illum accolunt, vocant
hosce fructus spetit ccc hoc est, Simiarum baccas Unde sit quis neq; ericae neque acciniorum speciem stirpem istam
esse voluerit, is nomine conficto mi ex x: Mi appellare posset.
Inde autem ei hoc nomectaturae inditum cst quod esus ipsorum uberior capiti noxia inserat quaedam symptomata, ad quae delirae subsequantur gesticulationes , ratione nonnihil interturbata,xtis qui ipsis usus fuerit copiosius simiarum instar sese habere gesturi sibundo videatur. Hinc plantulam
hanc deleteria facultate minime carere cώtendunt,&ab eius
baccarum esu omnino abstinent,aliisq; ipsoru sitim sancte interdicunt. Ac amicus quidam noster Andreas Roselerus Pharma-
56쪽
Pharmacopaeus Halber stadiensis, vir optimus ac rei herbariae non triuialiter gnarus liac stirpem Chamaetaxum vocare solet, tum ratione qualitatis istius malae, tum foliorum Obl Ongiusculorum taxi, sed breuioria Aemilius eam olim, piae memoriae, cum necdum illo tempore a quo qua esset haec stirps descripta, Corios speciem faciebat, Corin Brocccnbergeh-sem nominans. Reperiuntur MVetulae herbariae in Saxonia, quae hanc plantam Sichthaut vocitant, commendantque eam mulierculis ut praesentaneum praesidium contra istitissimodi morbum.
Elatine vulgaris herbariorum, quam Dodonaeus Tom l depingit, pas ana in agris Matthioli vero Elatinen folio acuminato, an in Harcyniae agris etiam reperiatur, nondum animaduerti, sicut nec alteram eius speciem, alias in Marchiae ac Saeconiae agris saepis me mihi visiam folio non ut haec in bas, quasi in duas auriculas prominentes diducto, ac deinde in acutum mucronem finiente, sed omnino rotundo Viniamulariae (Haec Trago, Fuchsio&Matthiolo Veronicae meminae nomine describitur.)Epimedium Dodonaei. In Harcynia nostra olim iuxta fluuiu quendam, sed nescio ubi, reperi Plantam ipsam habeo arida in papyro agglutinata, foliis quatuor, orbicularib. in ambitu modice dentatis, quorum nodlibet singulari innititur petiolo, tenui, palmari longitudine praedito: radice parua tuberosa, nigra, In tenuia, oblonga ac nigra adnata diuis a.
F ut A locis montanis, apricis ac pratensibus,
circa Geren rodam, alijsq; locis. Filix mas passim Haec aliquot differetias exhiber,ut accuratius loca
57쪽
loca opaca montium perreptantibus se illa: HO MO Ma-itat. Prima est illa communis omnibus herbarijs,fO- diculo, absq; brachiis, sed minuitas pinnatas alas diuit in ambitu nihil prorius dentatas Secunda tantummodo tenerior ac mollior, pinnis in ambitu frequenter dentatis, viridior&eleeantior, non ita trequens. Tertia, quam silicem spinosarias uaculcatam cognomino. pinnulis breuioribus, ni erioribus, no dentatis, totis integris, sed in spinulam acutam breuem l omnibus desinent m. Copiosa ac freques est circa Stolbergam acti feldam,montib. quibusdaOpacis. sexta mina. Profert pediculos in brachia discretos. Hac duelicem obseruaui. Prima est comunis, cuius taliorum illae filicis nos inulis sunt latio te S, coloris buxeic laei oecoli aeues, non dentatae. Alterat emit folia similis
illi quam Masculam secundam feci, nisi quod pediculo constet molliore distorto, multifaria brachiato, pinnulis tenerrimis profundi te superna nigricantibus, interna vero qua iri tit rubicundiores,virescenti b.
Hanc in opacis Harcvniae montibus rarissimam inueni, circa Ilfeldam&Stolbergam, cubitali longitudine Minori vero statura frequentius reperitur, sicuticam Cordus Ptendi tui masculi nomine de aeripsit. Frixinus:tam sterilis, quamifer .a pals m. Maec linguam auiso stacinarum gignit, illa solo li Osculorum racemos nigros,
qui absq; fructu, ut iuglandium Iuli, decidunt. r. . in fago similis, tu eos e eFraxinus dura seu, et se, ut dixerit quispiam emita chcFunius terrae, loci Scultis, ubi terram Sione subacta est.
Fragariamator Fraga proferens rubicundiora seu sanguinei coloris, gena curcerethc Tramaria minor, se in gra. Foliis minoribus ac nigriorib fructu et maiore,
58쪽
d. Harcynia Saxono thuringi ca
maiore minus granoso,dulciore, candido toto, quandoque vero parte altera, quae inferior est, candidiore, superiore aute
solis radijs exposita, rubicundiore; dum decerpitur, strepitum euidentem edente, unde vocant strat bere pressingi Prouenit locis asperioribus&apricis collibus
GE, A NI mire Aratchri: e foliis scandicis, hispidis, paruias disiectis ita ut anemones folia quide exprimant, sed radix e rotunda no est, verum oblongiusculta, palmaris, teres, candida, ideoq; primum Dioscoridis genus esse nequit. Locis asperis prodit: circa pagos,xillas, oppidula Vicos. ranium reuai Hai, Dodonaei flore purpureo, magno . Reperi etiam in Harcyniasiore candido Nec est quod quis causani in soli vel solis ratio item referat, cum sub uno eodemq; sole loco aprico solo etiam eodem hanc flore candido, alteram flore caeruleo simul prognatam viderim.Ce mmsecundum pes columbinus, folijs malumdissectis Duplex est: Maiori caules sunt maiores&folia, quae sunt paulo molliora. Reperitur nonnunquam circa pagos, villas,&alia loca habitabilia in fimetis plerunq;, alijsq; locis impuriori b. M moti omnia sunt minora folia asperiora. ranium tertium e Robertianum, passim in hortisvi caeduis svl
rern D Mim vocant, in motibus vltra Geren roda ouantaurus ex angustis faucii, per saxorum crepid ne decurrac Suderodam pagum versius prolabitur. Foliis simili Geta
mo secudo, sed laeviori b. rubentibus i. costa ei
59쪽
&subnixis palmaribus petiolis rubentibus, osculis plar pila reis,paruis, radicula si brosa, parua. Semen fert luteum Chamaelinae admodum simile gustu tamen insipido ab illo dii- crepans.
Craminum passim varia reperiuntur genera, cassar Utau ili'. lnis
species diuisa. Recensebo tamen hic breuiter quaedam cui- dentiora quae aliquo modo sub descriptiones certas cadere possunt. Debromo, quae ipsa graminei est generis, supra dictum est: deplicoenice vero, quae ipsaqlioq; istius generis est,sito loco mentio fiet. Auenae sterilis, quae itide ad genus graminosum pertinet, in supra mentionem fecimus. Ea vero prima species Gir minum Lot iaceorum est apud Tragum, qui tamen cum hac auena Phoenicem Dioscori disco fundit,&prima Grammunx reo ne non auenam sterilem depingit, sed Phoenicis illam speciem , quae in summo culmo plurium spicarum Clolii veris picis imi limarum, ijs tamen minorum fasciculum aliquot singularibus pediculis latius dispersum explicatum continet, cuius infra etiam fiet mentio Cum autem Dodonaeus Auenam sylvestrem veram Aegylopen seu Festucam eiusq; speciem primam faciat monablonum erit, ksterilem hanc auenam isti sui uestri simili mam, sed minorem, alteram specie eiusdem festucae, minorem nempe, constituere Sicuti noui doctissimos viros, qui hanc sterilem auenam audacter profestuca demonstrent. Quare hac occasione etiam hic hibitin--am Catalogum aliarum festucaceorum graminum generis, ieciertim, quas non raro in Harcynia sicut&alibi etiam,pasi in locis graminosis obseruaui. Altera siticae species Dodonaei in frume taceorum historia, non solum inter sata, sed secus vias ac in pratis non ia- frequenter reperitur. Estq; ut coni j cio, secunda species graminis Lotiacet apua Tragum Potius enim huic festucae, se a cundit
60쪽
cundi generis Lot ij apud Tragum descripti competit, ita Lolio Vero. Festucae autem huic gramineae(quam sic ad disterentia prioris, quae frumenta ce est, nomino aliam specie nasubiungam Festucam tertiam migramineam nemorasim, quia Pratis nemorum praecipue iit fana iliaris. Ea vel, ut , est vel minor Maior in Harcynia nostra locis graminosioribus saepe obuiam est, culmo hordei procerotalicubitali quandoque
geniculato, foliis item hordeaceis donatos, in cacumine in dodrantalem, tenuem teretem. frequenter geniculatum coliculum desinens, in quo continuata scri e longa ac densiss
sima iuba eleganter in viridi argenteo splendore refulgens continetur ex innumeris capillac eis breuibusque pedi lis connexa, quibus appenduntur plurimi utriculi, paleacei, exigui valde , auenaceis similes ac quasi volantis aviculaec singiem, dum expanduntur, exprimentes. Haec species innaontibus reperitur graminosis Huius vero minor species consimili constat iuba, sed in multo minori ac tenuiori haecque non tantum nemoribus si tacuit, sed alijs etiam locisS: pratis felicioribus. Praeceptor meus, praeclara memoriae, cu- ius iam saepius memini, Laurentius Hiel, hanc sterilem etiam auenam faciebat. Reperitur ad haec in Harcynia nostra huius generis species media,radicibus geniculatis, minoribus, densa capillaceorum cirrorum congerie praecinctis folijs pluribus, angustis, palmo longioribus, parum pilosis culmis cubitalibus& longioribus, interdum bicubitalibus, crassioribus, minoribus vero iam memoratae speciei paulo tamen tenuioribus quam festucae nemoralis maioris , prope radicem bina ternaue genicula habentibus, reliqua autem serie
qua usque in summum fastigium prorsus destituitur geniculis iubatam spicam cbntinentibus, oblongam sed primae
speciei tenuiorem, rariorem Vtriculis tamen eiusdem paulo maioribus constantem, nec ita splendentem, ut in illa Spica