Georgii Acanthii Kelhaimanni Partitiones in M.T. Ciceronis de Rhetorica libros quatuor ad C. Herennium, uniuersam ferè huius rei artem complectentes, nunc primùm, & scriptae, & in lucem editae

발행: 1554년

분량: 160페이지

출처: archive.org

분류: 연설

121쪽

LIBER IIII ii,

Iuscipiam ρε utius. Item, In praelio mortem pater oppetisu, nil filius nuptias comparabat. Similiter cadens exornatio dicitur, cum in eadem com inmma structione uerboriano aut plura sunt uerba,quae liter πιμ dem casibus e buntur, Demodo: Hominem laudas egentem uirtutis, abundantem follicitatis. cicero pro Flacco: Nun in his est uarietas opinionis. vlla aesum, tis,nulla fermonis. similiter desinens es in dissiones uel ententiae βα- omisHiles habent exitus : u Turpiter audes Scere,ne intersti λευl μdes dicere. Quis imidiose, delinquisi ludiose, loqueris odiose. Haec duo Penera ornamenti inter se uehementer meniunt : Porin alterum in exitus, alterum in cisius similitudine uersatur. Annminutio, quaedam ex literarum Militudine in contrarium declinatio,s,c- ad iam verbum acceditur, μασί commutatione unius Berae, aut literarum: aut ad res Absimiles Amisia uerba accommodantari ea multis G uarijs rationibus conficitur: a ciuis literis hoc pacto: Hic ait posset temperare,nisi amori mallet obtemperare.Demen-du literis, sic: si lenones tanquam leones uitvsset, vitae e tradidisset. Transferendis literis,se: Videte iudices utruhomini navo an vano credere maduis. commutandis, hoc modo: Deligere oporte quem uelis diligere. Si alassio est,cum interrogamus aduersarios: aut q:-- Ανθυπιγξ

risus ipsi quid ab illis , aut quid contra nos dici posit. seu

deinde sub cimus id quod dici oportet,aut quod no πη- γωγ tete aut nobis adiumento Iuturum si, aut ofuturum illis . contrario: ut, Q gaero igitur, inde ille tam pecuni fas frius sit s Amplum patrimonium relictum est sui patris bona uenis t. reditus aliqua obueniis non potest dici,

122쪽

sed etiarn a necessuri s omnibus exheredam e . praea' mium aliquod ex lite, aut iudisio cepit s non modo id hon ficit,sed etiam insuper is segrandi bonsione uidim est. Ergo s his rationibus locupletatus non est, cui omnes

indetis: aut isti domi nascitur duram utun licition non est, cumus accepit. Gradatio Κλίμαἱ Graecis dicitur,eas non di imitas regimentulant,quam σωζει ν Graeci, Cicero acer ualem uocat Dilogismum: repotit enim proximum uom: . biam per gradus ad alia descendens, hoc modo: Vicano industria uirtutem, uirtus gloriam, glaria aemulos coampararit.

Sili Ug. Definitio est, qua rei alicuius propria in explicatur, breuiter ω absolute, hoc modo: Non est ista diligentis, o sed auaritia: eo quod diligentia est accurata conservatio. suor-: auaritia , iniuriosa appetitio alienorum. Item, maiestas Reipub. est, in qua continetur dignitas ροσα plaudo ciuitatis. Mεla γαρ Transitio est, qua monemus breuiter quid dictis fit. quid consequariu : ut, In patriam questa fuerit, hassetis : nunc in parentes qualis extiterit,accipite. Cicero pro lege Manilia: canoniam de genere bella dixi nunc de magnitudinem a dicam. Eπανει- correctio est, quae tollit quod dicti est, aliud in gis idoneam in eius locum reponit. Cicero in c.Vorrem:

- Sed quid ego his testibus Mors quas res dubia aut obscurai sit adsent homines ex tota prouincia nobili mi,qui nassenire suos orant, atq; obsecrant iudices,ut in actore cause suae diligendo,uestro iudicium a suo iudicio ne discrepet omnium civitis totiuου Sicilia togationes ad unt, praeter Das cialates, oec. Item: Quod Ase suos histo

123쪽

O Vario , qu in praeteritioiaem uocant , est cis nos praeterires utimM,aut non scire, mi nolle dicere,quod maxime dicimus, hoc modo: Non dico te a sociis pecunio accepisse: non iam in eo occupatus, quod ciuitates,regna, domos omnium depeculatus es: Iurta, rapinas omnes tuus

Disiuncto est, cis eorum de quibus dictam, aut Διάγομα virlinque,aut unumquodque certo concluditur uerbo,sic: Populus Rom. Numantium deleult, Carthaginein sustulit, Corinthum disiecit, Fregellas euertit. Item: Formae di- .gnitas aut morbo . for Hi aut vetustate extinIgitur. . . coniunctio est, quae per interposition uerbi, si portores orationis partes comprehendit inferiores, hoc modo: Formae dignitas, aut morbo defor cit, aut

uetustate. .

Adiunctio est,quae iterbion non laterponit, sed alit pri- ΥOg renuta muni, aut postremum collocut. Primum hoc pacto: De- florescit formae dignitdue,aut morbo,aut votu tite.Postr inui sic: cicimo in catil. Nihil ne te nocturnum praefi- dium palati ,nihil urbis uigiliae, nihil timor populi, nihil concurssis bonora in omniam, nihil hic munitifimus h bendi enatus locus,nihil horam ora uultituesti molierunt Re plicatio, est eiusdem uerbi cum ratione ampli' Αναδίου

cationis,aut commisereston sit ratio, quam πανάλκέ l σις. tiscant. Cicero tu Cutil. Hic tamen uiuit: uiuit s immo etiam in senatum uenit. Nunc etiam audes in horum cor lectum uenire proditor patris: prodator inquam patris,ueiure audes in horum constrectums Auditorcin ue- hcmenter commouet eiusdGn uerbi redintegratio, G nubnus massis licit in contrario causae, quasi aliquod telam

124쪽

saepius pera ut in eandor pannon corporis. ---, Interpretatiosiue nominis communio non itearans iam retantegra uectu sed id commari Dodp stura est alio inbo,quod idem ualeat, hoc modo: Remp. radicitus euertisti, ciuitatem deieci'. Cicero in actione pro Mnt. Ligario: Quid enim tuus ille Thilero di 'bctus in acie Pharsalica gladius agebat s cuius latus ille. Ni se . petebat s Pi sensus erat armorum tuorum s quae tua mens oculis irruntvi ardor animis d cupiebas i quid optabias a Conummis est, quie sententiam per contrarium lim . . vertit: hoc est, cum Me retentia inter se discrepantes, ex transsessione ita efferuntur,ut a priore pollerior comi di ni pro lapatur, hoc modo: Si poma, loquens pictura est: pictura, dicitura poema debet esse. Talis est illa distotelis: Beati quorum βr laesapientia, i fortunasuppeditit. Et illa din 'i': Non quod utile, idem horusum est: sed quod

honesum duuiae utile est. Permi sio est,qua,n γ ἐαν νειμ vocant,clan se μα . dimus in dicemis nos aliquam rem totam tradere, Cr comcedere alicuius voluntati, sie: Quoniam omnibus rebus ereptis, Mura mihi superest animus,oecorpuε : haec in Q.: ci qua mihi de multis foti resina sunt, bis er uobrie con dono potestati Ex eodem fonte manu Cr hoc orname tum, quod commιnicationem uocant, cum aliquid iudicibus relinquimus aestimandum,sis: Vobis iudices cogitan dum relinquo,quid hinc detrimenti Repub.acceperit.

A gia. Dubitatis os, cum quaerere uiaetur orator, vir- de

obus potius, aut quid de pluribus poti simuin dicat, fieroquit eo tempore Arimum Reipub cons sues tuti. titiant,

125쪽

titiam, ue musiciam dicere oportet, siue ut v remtius: ubi qmeram, ubi inuestigem, quem perconur,qua in illam uis,inceros .a cicero: primum autae fem,aut querar tradices. . Expeditio est, cum rufionibus pistra emineraris, --MΠλφοεws aliqua res aut fieri, via non fieri potuerit, ceterae tolluntur,una relinquitur, quam nos intendimus, hoe m

do: Necesse est,cum constet sum nostram fundiam fuge, ostendas te aut-u possedisse,aut Uu turum sic Scautemisse, aut biseressitate ibi venisse. Vacuum, cim ego adson, posuere non potuisti. Tuum isu Misse, etiam

ne non potes. Emptio nulla prostri ur. Heresiste tibi me uiuo, mea pecunia uenire non potuit. Resinstitur esego,ut me uide meo findo deieceris. Hoc ornamenti genop imum iuuabit come reses remmentationes, ubi nobis ipsa nego iij natura dabit a latem Aondeton, cicero dissolutum, Fabius dissolutionem My qep.

vocat, cum oratio coniunni bin caret, hoc modo: Geremorem parenti, pare cognatis, obsequere an is, sit pera legibus. cicero contra concionem Metelli: Qui ii

dicabantur,eos vocari,custodiri, ad senarum adduci iugit. Orationem haec quos figura propter acrimonium quam , Uert, pulcherrime exorna: uehementi ima est, vi breuitatem accommodata. Est, contraria bula exoria Πρ ἀν- nationi quam pol γndeton hoc est, coniuncti bus abundans uocant: ut, Tedis , Larems, Armat, An - ω canet cressams 'aretram. Praecisio,quae a cicerone reticenti a cet' obticentia vocaturis erum dialis quibusdam,reliquium quod coeptum est, dici relinquitur daratim lascio, sie: Tu ista nunc

bidines qui nuper μω domui, non visum dicere:

126쪽

uideari cicero pro Milone. De nostro enim omnum,non audeo totam dicere.

conclusito est, quae breui argumentatione ex ijs pco ante diffisunt, aut conficit id quod necessurio consequutur, hoc imodo : c Aod se Duilais datum erat oraculum , non posse Opi Troiiu siue Philoctetae sagittis: he tem nῖhil ad iud cerunt, nisi Alexandrum perculerunt: hunc extinguereia nimirum capi fuit Troiam. OGμφι- Nominatis,fictis nominis est, aut imitationis, aut β- Δία sescutionis causa prosim Imitationis hoc modo Maiores rudere, ' vagire, mugire,oe murmurare, Gβ-bilare appellauerunt. Significundae rei causa sic: Postquaiste in Rempub ficit impetumi, fragor c tauis in primis est aurit s. Vergilius: clamori uirum,clangors ita rura; sed hac figura raro est utendum,eruix oratoribus permissa, ne noui uerbi Viduitas otium pariat. uera si commode quis ea utatur, non modo non ostendor nouitate, sed multo etiam in gis illi trabit atque exornabit or

Αqονο- Pronominatis est, quae aliquid pro nomine proprio morsit. potat ut si quis loquatur de Gracchis, de non Uicani ne potes, inquire, istius 'di fuerasu. Et si quis deaduersario dicat: Videte nunc iudices, quonainodum me Plagis- . , si pigisterea larit. Iri qμoque cim pro Putilo, Apost Ium: pro Cicerone,eloquentie parentem: pro Vergilio, metam: pro Aristotcle, philosophum dicimus. Fumili ris exornatis potu oratoribus non item: eius nonnussus . tamen Vus est. M.q νμία. Denominario, si nonanis pro nomine positio: cum avitularatorem pri eico, praesd pro cui praes p

127쪽

inimus: aut contra: ut Christum pro Rute, Martem pro bello,cererem prosiugibus, Liberum pro uino, Neptu num pro mari. Aut quod continet pro eo quod continetur: si curiam pro senatu, campum pro comitijs. Aut signuam pro re: ut, togam pro pace, arma ac reti pro bello. Aut

id quod sit pro eo quod sit: ut Irigus pigrum, quia pse

gros escit circuitis,est dictior simplicem assumptam circumscribens elocutione,hoc pacto: scipionis prouidentia ca thaginis opes fregit. Nin hic, nil ἰ ornatus ratis quaedam . -

esset habita, scipio potuit, G carthago, sinpliciter appellari. .

Transgressio est, quae verborum perturba ordi imperuersone, aut traicesione. Perversione sic: Hoc vobis Deos immortales.arbitror desse uirtute pro vestra. ITransiectione, hoc modo: Inflabilis in inum plurimum fortuna ualuit: omnes imidiose eripuites bene mendi casus facti tates. Superlatio , dictio est veritatem alicuius augendi mi- Υπιμή nuendi uecosa superans.Haec sumitvrseparatim, aut cum comparatione. Separatun sic: Quod si concordiam retinebimus in ciuitate,imperij magniturinem,sola ortu ais occasu metiemur. Cum comparatione: aut a s litudine, aut a praese intia superlatio sumitur. A si litudine, sic: corpore niueum candorem, .sectu igneum ardorema seqrebantur. praestantia, hoc modo: Cuius ab ore omnio melle dulcior pro luebat. Ex eodem genere hoc est: Tanim erat in armis st D ut olis fuligor obscurior ab

deretur.

Intellectio cist, ciuir intelligi uolumus aliquid, aut ex parte totom,iu pro aedifici s, cum parietes aut tem Gi-

128쪽

p A R T I T I O N V M. mus: aut ex toto partem , usi quis ri pii uestem unam aut usin annulum bini usin ostentet,dua: tas misi diuitias, G Iocupletes copias iactas. num diuini spro ueste um,aut annulo disit. ι ex uno plura ne modo: Poeno fuit Hilianus auxilio: pro Poenis, Hearis. Aut cum ex pluribus intelligitur unum: vi, Atrox culmmitas pectora minore putabat, itaque anhelans ex imis pulmonibM , prae cura spiritus ducebatur. nam his unam pectu G unus pulmo intelligitur. κατάχρο- Abhsios, prae uerbo 'mai G pro Dono certo t. C propio abutitur: ut cura uires hominis breues esse dicimus ongin in homine confiita , t aliquem uti pauco sermone. Nam hic Dile est intelleri, initima uertar rrum di simitam,rasione abusilotus esse traducta Translatio est, eam uerbum in quandum rem transferetur ex aliare pers lilialinem: ut cum gemma re vites, sitire agros, luxuriem esse in herbis, betas esse segetes diacimus. Modi autem transferendi lati lima patet ratio, quem necessitus genuit inopia coacta Cr angusti', post autem delegitio iucunditas, celebrauit. Est enim uerbitranslatio instituta ut Cicero ait) inopia eos frequentata delectationis: Sic translationes,quae non inopiam in-dintsed orationi splendoris alis id accersunt,pauli a

daciores uocat. Ea utimur rei ante oculos ponenae causa, sic: Hae Italiam tumultus terrore Iubito expergeficit. Brevitatis causa sis: Recens aduentus exercitus, ubito civ talam extinxit. Et illud in s. de Orat. Si trium manu u-git: imprudentia teli emigi cerum proprijs uerbis expo-ηi non 'uit,quam est uno ignificuti translato. Obsco enitatis ineandae cosa, sic: Cui malo quotidiam rim

129쪽

LIBER II II ii L in UEM explere inimcitis, oe nefritam satiae re erudelitatem potuit. Minuendi causa sie: Magno se indicauit auxilio flige, quia paululum in rebus di illimis

aspirauiti ornandi causa sic: Aliquando Reip. rationes, - malitia nocentivim exaruerant, Ertute o matura r inrescunt. Permetrula, siuesentensiae inversis ictio est in ueri λλλ ι Ψία tis,aliud sensu signi cans: ut, Solvite templum Me. Eafit aut per similitusnem, aut perargi ratum, aut per comitarit . Per similitudinem sumitur, em transtitiones,vn aut plures frequenter ponuntur asi liri ratione du.ctae ,sic: Nor cim canes fungamur inci' luporum, eui num praesidio pecurria credemus Per argu mentium tractatur,c- a person aut a loco,auta re aliqua similitudo augendi ut minuendi causa ducitur: ut si quis Dr sis, Gracchaem, Numitorem obsoletis dicas Ex contrario ducitur sic: Visi quis hominem prodigu moelum issem illudens, parcum oe diligentem adi pellet. species autem allegoriae a Rhetoribus

dae qua dixi

, supra

130쪽

PARTITIONUM DE ORNAMENTIS

sententiarum.

Diminutio ἴβictis Descriptio

i Diui1io Sermocinatio

conformationumenta b

significatio .

. commoratio

turum. l contentio Demonstratis.

l similitudo

I hic istia H Distributio est,cum in plures res, aut per onus certas negotia quaeliin dilbertiuntur, hoc modo: Senatin officium est, consilio . intem iuuare: Magistratus olycium est,opera γ diligentia consequi uoluntatem sonatus: Populi osticium est,res optimas, Cr homines idoneos mam xime sus istentys eligere, probare cicero pro L- Muraena: Hic uero iudices O hit in Asia, O ui βροtissimo parenti suo magno adiumento in periculis , solatis tu i moribus,gratulastioni in uictoria fui. T lis quoque est pro P. Sestis: Haec ego cum uiderem, Senatum ,sine quo

iustos stare non posset, omnino de ciuitate esse sublatum: cuales,qvi publici consilij duces esse deberent,perfecisse, ut per φbos publicum consilium Ancillim tolleretur: eos, qui plurimum posts,opponi omnibus concionibus fisis,

sed formidolose tamen, autores ad perniciem meam: con ciones haberi quotidie contra me, uoccm pro me, ac Re publici neminem mittere: intenta signa legionum exi

stima

SEARCH

MENU NAVIGATION