장음표시 사용
111쪽
Sermonem, quae est oratio remissa, O finitima quotidianae locutioni diuiditur . Di tu ,quae est oratio cum ali grauinte Cr uocis remi Ione Demonobationem,quae docet rei se uoce quomodo quid fieri potuerit , aut
non potuerit. Narrationem, quae rerum sta grum aut perinde ut mystim e t expositio. .
Halitudo Iorationem , quae ex aliqua re risum uocis partes pudente oe liberalem potest comparare.
habet tret: contentionem, quae oratis acris est, γ' ad cor irandum, oecon'tandum accommodata. ea diuidatur continuationem quae orationis enuse undae acceleratio est clamosa. I Disti ibutionein,quae oratio est in contentione frequens,cum raris edi breuibus .interuallis acri uocistratione. Amplificationem, quae aut ad iracundiam indarit, aut ad misericordiam trahit cuillitoris animum. ea di
Cobortionem, quae aliquod peccatum amplificans, audit i rem ad iracundiam adducit. IN c conquestionem, quae incom modorum amplificatione aniamum auditoris ad misericam di perdiacit.
112쪽
idonea pronunciatio sit. sermo cum est iu dignium, plenis bus quous dati lima O deprest: ma uoce uti conueniet, ita miro ne ab oratoria consuetudinc ad tragicam transeamns. cim autem est in demonstratione voce Hulta a tenuati,crebris hilaruallis diuisionibus oportet uae cura autem sermo in narratione est, tum vociam uarietate opus, ut quo quias pacto gelu sit, ita, narrari
rideatur. asse erit sermo in iocatione, laniter tremebunda uoce cum parua significatione risus, sine ulla suspicione nimis coachinii itionis oportebit a sermone serio torquere ad Ise
Et cum contendere oportebit,quoniam id aut per continuationem,aut per distributionem aciendum clin mi tinuatione adaucto mediocriter sono Locis, uerbis continuandis vocem quos idaugere oportebi G torqvcre μ- num, G celeriter clam clamore uerba conficere, ut uim
uolubilem orationis uocistratio consequi posit. In dit,ibutione uocem ab imis saucibus exclamatione quam clarifima adhibere oportet, oequvnrum s acij per singulas exclamationes sum erimus, tantum in singula interualla istac j cos avrere iubzmur.
In aniplificationibus, cum cohortatione liter ruore attenuati ima,clamore leni, fons aequabili, commaruki:ibrae crebri s. v xima celeritate. .
In conq/' Ilione utemur uoce depressa, inclinato sono, crebra ustera , longis stacili, magnis commmio
Distribula ἐCohortata Conquestio.
113쪽
uoltu corporis est gestia, em uultus moderatio quae u. dam, quae probasiliora rediat ea, quae pronunciantur: in uultu pudorem acrimonium conuenit esse:in gestu nee venustatem conspicuum, nec turpitudinem, ne aut histri nes,aut operarij uideamur esse. Ad easdem autem partes, in quas modi utio uocis est diibributa,motus quos corpo ris ratio uidietur esse accommodanda. Dignita . si erit sermo cum dignitate, stantes in uollio , leni dexterae motu loqui oportebit, hilaritate, tristitia, nedi eritate uultus ad sermonis sententias accommodata. sin erit in demonstratione sermo, paululum corpus aceruicibus demittemus. nam hoc est a natura datum, ut quam proxime uultum admoueamus ad aurirores,si quam rem . cere eos G uehementer instigare uelimus. Sin erit in narratione sermo, idem motus poterit id neus esse,qui paulo ante Dinor abatur in dignitate. Sin erit in locutione, vultu qxundatu debebimus hilaritatem significare sine commutationensius. Sin contendemus per continuationem,brachio colori, mobili uultu,acri assuectu utemur. Distributio. Si uero contentio fet per Astributionem, celari pose rectione bruchibinambulatione,pedii dextri rara supplo-foncacri oe defixo alecto uti oportet. Cohortatio. Quodct amplificiatorie per cohortatione utemur,pa Io tardiore γ confideratiore gestu conueniet uti,fimilibus caeteris rebus,dis in contentione per continuationem. conquesti . Sin utemur amplificatione per conquestionem,so nes ningore, oe capitis ictu tonnunquam sedato G con
inti a labrioso er conturbato uiatu uti oportebit.
114쪽
DE ELoc VTIONEL O c V TI Ο, quam Naseris Graeci iacuint unde oe eloquentia nomen ortum esse putant,omnum partium ut pui emrima, in quos Milli ima ars discissima est,in pia oratoris uti in Duna virtviscernitur,suum eum Cicerone optimo doctore,in Purtiopiose loquenes sapientiam definio. Num G ea proluse σimmensae rerum omnium inuentioni unietatem plenitu dinem, addis: γ certis dicendi luminibus,resin orati nibus explicui uis exornat: γ flumen graui imis se traiijs,oe optimis uerbis,proprijs,apte translatis onum tibia ad dicendi genus adducit. Nec solum ex flumine illa elocutionis Quere uerba oportet,sed etiam collocare. Visetum G sic eras elocutionis in friplicibuου uerbis iunctis uersatur, quarum illa ιnuenienda sunt, haec coa canda. est enim quidam ornatus,psi ex singulis uerbis est: asius,qia ex coniunctis connes.ctgere aute G suo qui laco collocare desententia Cicerotus in Oratore, Cr Fabi Quintiliani libro Institutionum circloriarum octavo, n quaquam misi est. Sie Μ. Antonius dicere solebat, disemtosse ridisse multos, eloquentem adhuc neminem. Et mTuilius M ait Fabius inuentionem piam crdilositi nem prudentis hominis pumit, eloquentia uesi oratoris. Ratio enim imaeviendi oe collocandi communis omnium esse potest , qtu uelantiquitatis clarfinia monumenta inh codicillos .
115쪽
. d tu,uel qui de adigitia re loquuntur: eloqui apte,diain uoraates,admodum paucis concessum est. Sta quo nam bipertiti nobis elocutionis esst praeceptio, primum dicemus quas res omniso oria elocatio babere Lbet.quae pars in sermone Latino uis per hicuo, compositione γε dignidite psita est: drende q'ibus in dicendi genero. uersetur.
modi cir pertem,tres rei in se habere debet, I Cum fuistiem . .:
Dignitatem. DE L ATINO ET PER- . P, spicuo sermone.
De bis autem quae in elocutionem uimus bri sit πλma cura, ut latine Cr pe picue ad rerum dignitatem ess naturam loquamur, Guerba est amus ea, quae ut ait de orat.) nemo iure reprehendat. Latinus autem sermo C perlicuius ex grammaticis discitum,qui orationem putrimatq; ab omni uitio intermissam conseruat, βῶ ut αὶ -qxodq; pure or aperte oedilucide di videatur. confiat autem latiusA sermo usitatis uerbis, quae in usu quotidiani sermonis uersuntlcr: Cr proprijs,quae eius rei sunt,de qua loquetur. Nec uero proprietates ad nomen duntaxat , sed musto etiam magis ad uim significationis referri ac pol flare oportet nec auditu sita intellectu perpendi. ita transelatio quos, in qua fere maximus est elocutionis usus,inmba non sua robus accommodat sed tamen aliquai:, habet etiam in oratione inusitatum aligata urebam, aut poeti- . cim, dignitatem,q Ebus loco p itis cis Ciceronis uerbis utar Pandiorais antiquior oratio saepe uictribolet ct itin
116쪽
LIBER I I I I iis enim omnino quasi alia qua lingua loqui, nemo est qιά ignoret. Vitia denis in sermone, quo minus istili Myt, duo enumerantur, barbarismus edi soloeci inus: qu rum icte, cum uerbum aliquod uitiose effertur: hic, cum uerbis pluribws consequens uerbam superiori non acconm
DE COMPOSITIONE. compositio est uerborum const u lis,quae facit omnes partes orationis aequirier perpositu. Fugiemus 'bras uocaltam concursiones,quae uastam atq; hiantem orationem reddunt: ut hoc est, ceae aeneae amoenistae impendebant. Vitabimus eiusde literae nimiam afidumtem: cui uitio uersis bis erit exempla,O Tite tute rati tibi tanta Oranne tieini Or hic eis fide poetae, QuicquI quisquam cuiqua quod conuenit neget. Eiusdem uerbi usiduitate nimiam fugiemus. ea est huis modi, Nam cuius rationis ratio non extentiri ratio non est idem tabere.
Non litemur continentersimiliter cadentibus uerbis, e modo: Flentes, orantes acoman res,obtenuntes.
Verborum transiectionem uitabimus,nis quae erit concinna: de qua re posterius loquetiari quo in uitio est Lucilius Uiduus, ut hoc est in priore libro:Has res ad te scriptus Luci, simus Aesi. Fugiemus longam uerbora continuatione,quae G auditoris aures, oe oratoris spiritum ludit. DE DIGNITA ΤΕ. Dignitu est, que reddit orationem varietetre
117쪽
ris PARTITIONUM AUnguens. haec Gin' -πι- oesententi mulatim diuiditur. Verbor exornarios,siae in fermessi γα continetur perpositione. Sententiarum uer να non in uerbis d in ipsis reruvandum habet digninum. DE ORNAMENTI s
'Repetitio conuersis complexio Traductio
contentio Exclamatio Interrogatio
coniunctis Adiuncto Reduplicatio
Permigio Dia italio Expeditio Abndeton
Ratiocinatio sententia contrarium
sunt autems Articidia Praecisio conclusio
Nominatio Pobhndeton ornamenta continuatio uerborum, comparsimiliter cadens
similiter definens Agnominatio subiectio Gradatio infinitio Tansitio comediis 1 occupato
circuitio Trut velis Superlatio Intellectis Repetitia
118쪽
petitio continenter ab uno, ars eodem ver Eπαναρ μιο, in rebus milibM atque diuersis principia sumuntur, hoc modo: Vobis istia attribuendum est, uobis gratia habenda, uobis res illa erit honori In hac exornatione metum uenustatis, grauiuiis atque acrimoniae est: ea, Demostheni O ciceroni se laris, oe in ignis ad illa- prandum atque exoraunia ora senem, seriertim cum Mehementi quam incitatione orator inflammatur: ais ' Π hoc maxime sit in contentioneinbiamplificationibus, quae inducunt, alit ad Mericordiam trahunt auditoris ansemum : γ qu grauioribus argumentis tractanda putavres est. ' a conuersis est,quae non ab uno,us eodem uerbo primcipia sumit,sed eodem Mabo corvinenter orationem cla di est, superiori contraria: u Ex quo tempore conco
diu de ciuitate subluci est, libertas alati est des sublura est,anuestu ubum est, 1 complexio siue complexum est,quae utrans complectiatur exornationem, hanc,Gquam ante exposuimus,ut
G repetature idem primum verb- saepius, 'crebro ad idem postremi reuertar ut, i sunt quifoederasaepe ruperunt carthaginenses.Qui untqri erudele bellum in Inliagesserunt i curthaginensis. Qisi sunt qui Italiam ides auremis carthagine ses. Traductio est poetis πολύπlισιν dicitur quae faci ut, Πλαὲ
et idem uerbi crebrius ponatur,non modo non olyn- ἐπαρήδ.ndat animum, sed etiam concinniorem orationem reddat,
hoc pacto: DiuitiasAne diuitum esse: tu uero uirtutem pror diuitijs. nam si uoles Euitis cum uirtute comporare,cix satis idoneae tibi uidebuntvir diuitis,quae uirtutis pes sequaesint. Ex eod genere est exornationis, c-
119쪽
. I. IvB' E R a I I I. Ην itigia uiri sortis est, .qui deuictoria contendant, eos h altos putare: qui uicti sunt,eos hominesjudicare: ut possit
bellum fortitudo, minuere, pacem humanitas augere. γille si uicisse nim idem fecisset non prolicto tam sapiens fuisset. casu igitur ci parcis: quia talem estitiam conm
Sententia est oratio sumpta Diniet,quae aut quid sit, aut D rie quid esse oporteat in uita brelliter Ofi adit, c. tac'r' '. Dissicile est primum Hrtutem reuereri, cim qui Ampersecunda liana sit usi s. Item, Libcr is est exinimandus qui nulli turpitudini scruit. Sed illud quos probandaraclisententis genus,quod confirmaetur ubἰectior rationi , . . hoc modo: Omnes bene uiuendi rutioncs in uirtute sint
Dcanaee: propterea quod sola virtuam sua potestate est:omnia praeter eum subiecti sunt fortunae dominationi. Sententiarum Quintilianus inulta ponit genera,quae non nunquam illustrandae atq; exornand nonnunquam drifuilendae causa assumuntur. contrarium idem fre est quod contentio. contrariam Ulisi est,quod ex rebus diuersis divisus,alteram breuiter, CV β' cile confirma,hoc pacto: Nam qui uis rationibus inimis iis uerit semper, eum quomodo alienis rebus mecum
resteres s Irem: Qui in sermonibus cir conuentu a corum uerum dixerit nuntiuam, eam Abi in concionibus credis a mendacio temperaturum s Hoc ornamenti genus, iquod quidem fit ntistitis motis , Dexilus O continuatis uerbis perfictum esse debet: γ ciun commodium esst a ditu propter breuem G absolutam coclinonem,ium uero vehetnenter id, quod opus est oratori, comprobat contra,riare,or ex eo quod dubium non est,expedit illud quod da
120쪽
me totius ententis demonstrariore,quae demo alio membro orationis enimur: u Et inimico proderas, cum DdebaLEx duobus memibus insatae exornatioD-
test constare :sed commodissima O absoluti est, qua
ex tribus constat, hoc pati: Et inimico proderas, o amicum ebusC tibi ipsi non confidebas. Articulus dicitur, cum singilla uerba distinguunt aereda oratione,hoc modo: Acrimonia,voce et aduersa rios perterruis. Inimicos inuidi iniurijs,potentia, per
continuatio, quam in oratore tam ambitum, rum rim lix tim comprehcisionem, aut circumscriptionem uoca est densa continens frequentatio uobαrum , cum ab obuione sententiniam ea ut o e moessume tripartito: vi bententi in contraris,in conclusone. In enseremia, hoc pacto: Et non multum potest obesse frema, quis 'frmivi in uirtute, quum in cusu prestitam collo- .. Inc traris,hoc modo Nam β quis stri non m tum collom in casu , Pid est quod ei minopere casus obesse posset ' Inconclusione, hoc pacto: Q Uineos plurimum fortuna potest, qui vis rationes omnes in camsium contulerunt: non sunt omnia committenda Artunae. ne magnam nimis in nos habeat dominationem. υίαιλαν. con ur appeduetur, quod habet in se membra orati ris,de quibus ante dismus,quae constant ex paeristre num mero onbarum : hoc non de emmeritione nosti a feru