장음표시 사용
391쪽
volatiliviti ablisiim, , nec non ad tringentivira, foe-ciinda in orborum pistisito ortula matreui esse, laudibus vixia, tis depraedicanda chior uadam practicorima industria Gotavit. . g. IV. Calor aeque ac frigus nostaeo corpori pituitam inducunt, si illud ipsuri insolito modo urserint. Et perinde es . inrum interne a11 externe dictae causae violentia stia corpus ti munimi suet int . U. Qui huis, animo & corpore vitam inertem degere, volupe es , & 1ios pituita non soliun actigi, sed ab ad mortis thitina perduci, hacid raro obtervamus. od ii tam iis quoque solet contingere, qui utroque , animo nempe & cm pore, singulariter alacres egistunt.1 H. Pituita haec, quaecunque eadem fuerit, si igni fuerit subjecta, pristinum fluorem haud acquirit , sed potius in
tui tam longe tenaciorem abit. g. VIL Nullus liquor, in quantum nobis constat. sive spiritus, sive alius, abςque ignis adminiculo pituitam fluidam reddit. Ex quo tamen censu si sirit. fumigans una cum titu fu- Tis matri stypticis excipiendus. Dictae namque tincturae ciutra ignis stri ilium pituitam fundunt. Λst longe melius hac iure qflicio sito jam nominatus spiri tis fungitur. Instillavimus. enim non una vice spiritus hujus unalia vel duas guttulas, quar virtute, praeeunte estervescentia, citra ignis honeficiumphuitam fluxam receptinus. g. VII1. Commisimus q1ioque dicti spirit. sumigantis ducentesmam partem cuni spirit. vini rectificatissimo. De qua mixtura tribus guttulis pituitam irrigavimus. Inde orta esst lenisestervescentia , cujus exitus pituitam perfecte fluidam reliquit. Quod ipsum admiratione dignum, cum spirit. vini virtute coagulandi pituitam praeditum alia vice obsesaverimus. Videbis id ipsum infra XUIIL annotatum.
392쪽
g. IX. Ad liaec ithid quoque spectat, quod spirit. sum I '
gans, quamvis pituitam prompte satis fundat, prout hujus rei mentionem paulo ante injecimus, nimium adsumtus salivam in I pituitam mutet . Quae recens producta pituita liues . mari. suo suori iterum restitui potest. Verum in hac tinctura irimis' diu continuaveris, pristinam pituita ira reducem videbis. Hanc autem pituitam spiritu fumigante rursus corrigere poteris. q. X. Spirit. Volatiles, quos inter spirit. C. C. fuliginis, salammoniacum, dc tartar. retuleris, pituitam fluidam minime Ieddunt, quamvis etiam ignem in auxilium vocaveris. Ast, id silentio transeundum haud est, quod dictos spirit. volatiles. ab omni sale fixo at calico vacuos esse oporteat, si eum este-etum, quem jam nominavimus, sistere debeant. q. XI. Spirit. acidi omnes pituitam, praeter crassam illam & opacam, igne accedente fluiditati restituunt. Interea tamen hoc neutiquam duximus dissimulandum, quod nomin torum spirituum ministeriQ una pituita altera magis soluta
XII. Datur vero insuper aliqua pituita minus: crassa, eui dissolvendae spirit. acidos prorsus impares deprehendes,3 quae scorbuticis maxime familiaris est. Tenacitate sua itaque spirit. acidi eam pituitam solum eXUunt, quam Vocamus cache-. icam. Quod ipsiuiti ex seqtientibus ad liquidum reddi poterit. Miscuimus aliquando hominis faucium erosione, linguaeque pustulis, absque tussi laborantis, pituitam cum spirit. vitriol. sulph. nitri dulcis, Elix. vitriol. Myra sicliti, eandemque mediante cochleari igni commisimus, quo fusto dicta pituita tenacior atque spistior evasit. Sum simus igitur aliam dictae pituitae partem cum oleo tart. Vel cinerum clavellatorum combinatam, quae, postquam ebullit, optime suxit, dc fluida diu
393쪽
38s f. XIII. Iuvenis cujusdain scorbuties pItuitae hinam alteramve guttulam dictorum spirit. acidorum affudimus. Quam igni admotam, dimidia ex parte solutam conspeximus. Aliam hinc ejusdem pituitae partem sumsimus, quae oleo tart. in praegnata, adhibito eodem artificio, iterum nonnisi ex parte solvebatur. Qua re commoti, aliam rursus nominatae pituitae quantitatem nostro examini subjecimus, de quidem hac ratione, ut eidem primo loco spirit. sulph. admisceremus, ιχ tunc demum ol. tart. per deliquium. Quo peracto illud ess cimus, ut pituita haec pertinacein spissitudinem ex toto amit
.XIV. Et, quod miraberis, experimentum hoc adeo votis nostris respondit, ut pituita, mixtura e spirit. vitriol. Sol. tarn per deliquium soluta, hunc quoque effectum post se relinqueret, quo ab effusa fluxa pituita residuum recenti pituitae solvenis dae jamjam sussiceret. Quamvis etiam priori solutioni admodum paucas nominatae mixturae guttulas impenderimus. q. XV. Quamobrem illud ex dictis nobis patere videtur. quod pituitam scorbuticis propriam ol. tart. per deliquium unia tce uniceque solvat. Quod ipsum insuper ex sequentibus majus robur adhuc acquiret. Ustis fuerat non nemo diu satis spiriti sulph. & quidem frustra , adeo, ut eundem mala e pituita hau oriunda non unquam facerent misium. Conjunximus igitur cum hujus aegri pituita unam atque alteram guttulam spirit.
sulph. Ast, non nisi exigua hujus pituitae pars ad pristin utrifiliorem rediit, & major ejus pars majorem tenacitatem induit. 'i s Adiniscuimus hinc alii portioni ejusdem pituitae ol. tart. per deliquium. Quae pituita supra ignem tota fluida facta filii, ita, ut limpidiori aquae viri ae ne vix quidem cederet.
394쪽
XVI. Et quo certiores reddere nur, si a Cinne alc li ptituitam cachectico rima fluxam saceret, distae pituitae parti cuiridam tinct. antimoni i gattulas tres adjecimus, Ast pituita haec cum tin L antimonii commixta, igni cum fuisset sommissa, Negotii nostri eventum ni inus exoptatum exhibebat. Haec namque pituita nota solam non minus tenax S spissa fuit conspecta, sed & adhuc longe spissior tenacior.
. XVII. I erique medici in ea opinione versantur, ac ss ia maxime enixa ct volatilia pituitam incidant, sicque ean dem penitus e medio tollant. Verum , dicta silia modo hactenus ex ponto nillil pituitae solvere, fida satis experientia testatur. I 'artarus enim vitrio latus, sal digestivum Sylvii, cremor tartari, nitrum, & sa commune, aliudve simile, pituitam e cor- re exemtam , nostraque encheiresi tractatam , prorsus non silvunt. Et quod ad volatilia, spirit. salis, sal ammoniacum nostrondserto veritatem adstruet. Hic namque vel solum, vel etiam ima cum oleo tart. per deliqui una, cum pituita cOII1' MIMixtus, eandem spissiorem adhuc reddit. Quod tamen secus
aecidit, si idem spirit., vel alius similis, cuui spirit. quocunque
. XVIII. Idena quoque valet de aromatibus, spirit. vini. eiusque aikohol. Horum enim virtus in dissolvenda pituita itarios defecit, prout eadem medicos hortula activit te nixos plus siriplici vice hucusque falsos habuit. Nulla vel tinctura vel es.se alia aromatica nostro modo vel intra imam pituitae pariem reduxit, sed potius longe spissorem eandem effecit. Quod ipstuu quoque de sprit, vini fatendum, Utpote quem Una simu Ole .
Iaiet. per deliquium pituitae stustra immisimus. XIX. Nolumus equi8em inficias ire, quod dictum ole- um & spiritus, facta in ventriculo exsollisione, aliud qui1-
395쪽
plana praestent, quam quod in conjunetione cum alii; exhibent. Ipsi enim hac de re vel ex sequenti experimento edo sti simias, ob 1 elisirium vitrioli Mynsicliti pituitae nihil si uiditatis primo intui tu conciliavit, evapora mira tamen effectum ex-IO optatum exhibuit. Interea illud pro vero habem Vs, a Pomata, spirit. vnai, episdemque aikOhol, pituitam cache sticis contingentem , ne ille interne, neque externe, experientia multiplici toste, liquidam reddere. Xx. Tinei. mari stypticae si vel ima saltem guttula vel salivae, vel pituitae non penitus emortuae, assindatur, ge. latina a sero mox discedit, idque fluidi stimum post se relinquit Quae pars gelatinosa itertim cum sero sto conjungitur, modo eandem una vel altera spiritus sulph. guttula accesserit. Quod
ipsum quoque cum urina eadem ratione atque experientia nota Ena vice tentavimus. Verum haec Omnia, quorum mentio
nem jam se chimis, absque ullo ignis juvamine praestitimus. X XL Qiuod si usus acidorum infernus in subjecto, pili raisa infarcto, praemittatur, atque deinceps eiusmodi pitustae in '. mari. una astetave gustula astundatur, illud exinde oritur, ut sub initium eadem coaguli specilam prae se ferat, post vero tota fui da evadat. XXII 1nnXimus huius tinct. nnars. guttulas XII. spirit. V. yij. & aquae destillatae Mixturae Ii ijus X. guttulis pituitae instilla sis id effecimus, quod una dictae tim sturae guttulla nobis plus simplici vice praestitit. XXIII. Ast hanc saepius allegatam tines. alio tetrapore pituitae uiscidiori instillavimus, quam asias styso veterum vὼtreatim vocamus. Rei autem hujus esse dius ab antecedenti plane abludebat. Ρit uisa enim haec, loco exoptatae fluiditatis, ius iorem longe consistensiam contrahebat,
396쪽
XXIII. Verum, pituitam reducendi modi noli nisi eam concernunt, quam color albus prae flava commendat. Flava quippe adeo rebellis est consistentiae, ut eadem , eXpositis hucusque pituitam corrigendi subsidiis, cum amissa fluiditate reconciliari nequeat. XXV. Ρituitam vero quamcunque, volae manus si eam
immiseris, ct digito ex alto demisso subinde percusseris, pos aliquod ictus fluidam nancisceris. Quo artificio & ipsam si
Varia atque mortuam pituitam ad miraculum perdomatam de- prehendes, cum eadem aliquem fluorem resumat. Soluta hac ratione pituita illibata in fluiditatem retinuit.
XXVI. Semiuis pollutione nocturna releeti partibus coagulatis spirit. sulph. assedimus. Qui spirit. statim id esse-
Cit, ut coagulatae partes a se invicem discesserint, sicque semen ab omni parte fluidum nostro obtutui exhibuerint. g. XXVII. Stunsimus & aliam ejusdem seminis partem, eandemque aliquot guttulis ol. tart. per deliquium conspersi- naus. Quo patrato distum semen alia facie comparebat. Illud namque semen in longe crassiorem massam coibat, quam qua antea fuerat praeditum. . XXVIII. Omnis pituita, sive eadem fuerit crassa, sive limpidior, micros copio indita, emeris corpusculis rotundis conflata videtur, & ita quidem, ut dicta corpuscula imm diate, id est, absque ullo corpusculo alieno interveniente, ii ter se invicem cohaereant.
XXXIX. Tandem & illud notatu dignum, quod una
eum pituita ejectas concernit fibras, quas pulli lumbrici figuram a vasis capillaribus effictam referre, haud injuria dixeris:& eae microscopio subjectae corpuscula rotunda immediate connexa exhibent. ' Maxima horum corpusculorum seminiis milii magnitudinem admittunt. Λst magna haec corpuscula
397쪽
ininimam fibrarum partem absolvunt. Plurima enim harum fibrarum corpuscula vix XX. seminis milii partem magnitudine sua aequant. Interea singulorum centra lucidum quid ci cumquaque eradians perhibent. . CAP. II.
Aequilibris diritus vitalis, seu mercurii, s
a humoris. cur de aequilibris hic agatur , I. quid aequilibrium in genere sibi velit, g. II. Cur existentia piritus, in specie vitalis, exponenda sit, g. III. suae tam dubia adversus spiritur
nerborum Cel. BIDLoo vexent, β. IV. Praejudicium aliquodia medicorum defruitur, V. Recensita Cel. B1DLoo dubia removentur, VI. Spirituum existentia probatur, VI. Elementa corporum Excessi Dn. Praesidis conrmonstrantur .
ι VIII. Spiritus in animalem ue vitalem dividitur, IX. Spiritus vitalis a poseriori probatur, X. Aeris natura explicatur. XI. Unio corpori plasica declaratur, XII. Aequilibrium spiritus vitalis ta humoris exponitur, XIII. . I. Ρostquam historiam pituitae ad finem perduximus, quameautus sensuum usus subministravit, instituti ratio postulat, ut ad ea progrediamur, quae judicium suppeditabit. Verum, ne vehitates pituitam speciatim concernentes solum in maedium proferendo id essiciamus, quo minus iisdem fides adhibeatur. de aequilibrio hoc paucis in praesenti agere, animum induxi
398쪽
IL Aequi librium hoc e mechanismo hue transtuli. mns, idque ob melioris termini defecti im, qui uostro sensiti
satisfaceret. Vernam inde dabis, vocis hujus significatum cum videris aliquo modo immutatum. Quid confusionis dicta immutatio sorte in serre poterit, id data definitio extricabit. Significat idem hoc loco nihil aliud, quam actionis S reactionis, tum humoris in mercurium, itian mercurii in proprium humorem, eXactam aequalitatem.
III. Asi, cum de mercurii huius, seu, quod idem
est, spiritus vitalis, existentia non aeque conveniant inter se eruditi, ac de humoris probatione: nostrarum partium esse . v Idetur, missis humoribus, dicti spiritus ediis lentiam evincere. Hoc ut eo soliditis fiat, ad dubia Celeb. G. BIDLOo paucis respondere lubet, antequam ipsam dei non strationem suppeditemiis. Haec enim duina multa auctoritate nitentia discussa si videris, spem concipimus, fore, ut in nostram sententiam eo facilius descendas. . IV. Recurrunt autem dubia ejusdem In Exercit. Anatomico - Chirurgicis Exercit. I. ad tria haecce momenta, quorum vi prorsus imaginaria inductus omnem spiritum , per consequens etiam hunc, qui nobis hoc loco audit vitalis, negat: I. Qiod nervi inferius & stiperius Iigati, neque extra antliam pneumaticam, neque intra eandem sub campana intumescant; II. Quod opticis insint mentis nervi subjecti tubulosi haud compareant; III. demum, quod nervi diversimode laesi nihil liquoris standant. V. Ad fingula responsi irs, praeiudicium aliquod si ne
omnia detegemus, quo multi medicorum praeoccupati sibi habent persuasum, ac si omne veritatum medicarum scrutinium nudae sensium applicationi tribuetidiam. Quo ipso cognitionem vulgarem cum erudita rerum notitia confundunt, prorsus
399쪽
ignari, que innam in finem judicium a Sunamo Numine coimeesitim nobis sit. Quod si solus sensus omnibus rebus cognoscendis susticeret, nos penitus lateret, cor eruditis medicis societas humana opus haberet. Ea namque sensuum acie, qua pollet eruditus, einpiricus etiam gaudet. At, empiricus omni sensuum excellentia multis modis errores errat, Nec tantOS progressus in medicis sacit, quam quos dogmaticus. Quapropter multa ad vitae ct sanitatis conservationem pernecessaria sensus subterfugiunt. Hinc, ne his ipsis carere nece sum habeamus,
judicium a ngo in subsidium dato in deprehendimus. Ex quo illud facili negotio sequi observabis, dari quasdam veritates in re medica non raro obvias, non a sensia, sed a judicio , ortum suum derivantes. Quo ipso praejudicium de sic ustum nullus forte inscias ibis. VI. Hoc ipsum praejudicium in causa fuit, ut jam allegatus B ID Loo spiritus negare, nullus unquam dubitavit. Imaginabatur enim sibi. spiritus e substalitia sensibus c speciatim visui, obvia consistere. Quos tamen non solum noctra , sed dc plurium eorundemque haud exiguae famae medicorum sententia, sensus fugientes deprehendes. Et ut hac in parte etiam fidem nostram liberemus, Magnifici Dn. D. RIVINI, Pra cha,ris nostri grata mente colendi Disputationem VIII in fisciculo Dissertationum Medicarum de spiritu hominis vitali Cap. I. citasse, impraesenti sufficiat. Inde facile videre est, qui ejusdem difficultates niihil contra spriritus sint effecturae.
Materia quippe spirituum cum oculos deficiat, viae etiam ejusdem nobis ut sint obsotirae, ex ipsa viarum dc materiae transi- tiarae convenientia flui t. Nullum igitur est primum argumentum, quo ad non existentes spiritus a deficiente nervorum liogatorum intumescentia concludit. Omne corpus nostrum per
irabile est, hinc etiam ipsa nervorum substantia perspirabi-vtate sua praedita recte conjicitur. Jam quicquid transpiratio-
400쪽
nem admittit, illud poris ut sit instructum, res est extra omnem dubitationem posita. Quare poros etiam nervis competere, merito inferre licebit. Qi nervorum pori spiritibus ligatura impeditis vel ob id exitum concedunt, quoniam magnitudo spiritinim invisibilium pororum horum magnitudine longe inferior est. Qui spirit tuuia transitus a natura minime denegatusessicit, ut nervi utrinque ligati neque extra antliam pineumaticam, neque intra eandem sitb campana ullum praebeant tumorem. Nam ad quemcunque tumores ii requiritur, ut materia quaedam sensibilis intra vas aliquod quantitatem consuetam excedens retineatur. Nec melius robur secundo argumento inest, quo ob tubulos in nervis per optica subsidia haud con4coinparentes spiritus negat. Instrumenta Optica non omnes vias demonstrare possint. Nemo enim vel optimo microsse pio vias unqualia vidit, quibus lumen vitri substantiam permeat. Nemo praeterea aurae magneticae vias oculis usurpavit, cum eadem, asseres lapides atque metalla transiens, acum magneti, eam pro lubitu hinc & inde commoveat. Imo, ne crassos quidem meatus micros copiis detegere licet, si vel collapsi sint, nullaque materia expansi, vel tenuissimis v. alvulis conniventiobus occlus, prout cum vasis lymphaticis sese res habet. Ne edicta subsidia optica omnes stibilantias subtiles oculis exponunt. Ipse diligentii limus LEEU .ENI OE R in Arcanis Nati P. II. p. in. 338. de quibusdam substantiis mentionem facit, quas non nisi ope caloris expansis per micros copia cernere licuit. Inde nulla esst consequentia, a viis spirituum per micros pia non visis ad eorumdem negationem argumentari. Quod tertium demum argumentum concernit, illud in praesenti vel ideo nostrum haud facimus, quoniam eos saltem stringit, qui spiritus sub lympha quadam nervea crasse satis sibi ob oculos Isposuerunt. Quod omne a nostra opinione prorsus alienum exsequentibus aeque ac ex jam die lis cuilibet facile apparebit.