Principia systematis chirurgiae hodiernae in usum publicum et privatum adornata

281쪽

as 3 CCCXCII. Communia it ei seu pertinacissimae et periculosae obstipationis simplomata sunt inflatio

abdominis, dolores ventris acuti, borborygmi, febris, tormina, nausea, vomitus omnium assumtorum, chylosus, biliosus, stercorosus ; me te oris muS, et nisi malo occurri possit, gangraenae signa inferius recensenda . In ileo tamen parasytico, grauissimo, letali, quamuis intestinum caecum in immensam molem expansum fuerit, et ipse processus vermis Ormis ad pollicis magnitudinem excrementis in farctus , et dolorem et vomitum et febrem plane abfuisse, pluries obseruauimUS.

CCCXCIII. Quae producendo huic malo maxime fauent causae, sunt in staminatio canalis alimentaris acuta et chronica, quibus hoc commune est, ut impeditum vel suppressum alimentorum et faecum aluinarum transitum inducant;

spasmus; paralysis vel inertia aut singulae pariis aut totius canali S; intus susceptio; coalitus, angustia vel imperviatio natiua intestino tum velani, strictura appendiculae vermis Ormis vel omenti hernia aliive adfectus partium vicinum catalitem intestinatem in coarctationem rapientes ; scybala, vermes , calculi, Corpora aliena, excrescentiae variae, mucus tenax eumdem obstruentes, tumores deni- . que vicini eius cauum intercipientes.

CCCXCIV. Quaenam vero ex his causis m- culpanda sit, perpensa symptomatum indoles, accessio, vehementia, duratio, ad sociatio, morbique praegressi natura, et attenta totius abdominis intestinique

282쪽

Relentiones.

iique recti exploratio docet. Haud dissi tendum tamen, Causam morbi interdum adeo esse absconditam, ut ne attentissimo quidem examine detegi certe possit.

CCCXCU. Obstipationis grauioris pro vobis

semper incerta est atque ambigua; inprimis autem illa, quae ex inflammatione acuta nascitur, intra paucos dies mortem inferre potest, in aliis vero speciebus malum diutius protrahitur, quid' quod vigesimo demum die, insequuto alui beneficio, morabum solutum sinisse vidimus. Unde omnis aegroti salus in restituta ventris exoneratione posita est. Vomitus stercoreus, ingens abdominis eXpansio, pulius paruUS, Celer, inaequalis, summum vitae discrinien denotant

CCCXCVI. llei flervia pro diuersa morbi

chusa maximopere Variat.

a) Istus in amnistorius poscit strenuam ac tempestiuam methodum antiphlogisticam, enemata emollientia, oleosa, blandissima; unctic nem abdominis et perinaei oleos amet camphorZtam, . epithemata resolueentia, materiae replausae reuocationem ope vesicatorii, epis pastici cet.b) s modicus optatis externis internisque,clysmatibus sedantibus, foetidis, laxantibus , oleo sis, balneo tepido, semicupio infringitur. Pulvis i pecacuanti ae quavis horat ad

283쪽

Refensio I.

Ad quartam aut dimidiam grani partem porrectus in hac ilei specie insignem utilitatem praestitit.c pora ficus poscit en emata stimulantia, frigida, ex aceto parata, salina, squillitica, drastica; epithemata frigida, vel frigidae

in abdomen supra infusionem, usum internum aquae frigidissimae, electricitatem, medelam causae speciali paralysis adornatam; interdum alui solutio flictione lenique concussione aut vectione obtinetur.

e) Ilei ab iniussusceptione orti cura, si quae

datur, certe est dissicillima, neque ulla alia methodus indicata videtur, quam quae instammationi et spasmo conuenit Quampto intus susceptione dirimenda institutam esse ferunt, abdominis sectio insuperabilibus premitur dissicultatibus; vix enina via quam specialis Iocus detegi, nec sine imminenti periculo vitium intestini inflammati ad partes vicinas adglutinati indagari illoque occurri poterit. Hydrargyri haustus ad solvendam intus susceptionem intestinatem aeque ambiguus videtur. Clysmata tamen expandentia et aerea sparsim optatum est e-ctum praestiterunt. Naturae quoque virbi bus magnam canalis intestinatis partem. susceptam ac corruptam separari, peranum eliminari, tubique integritatem restitui

284쪽

Retentiones.

restitui posse, mirabilibus exemplis constat.

Imperforatio ani, hernia, calculus intestinatis, corpora alienae impacta, tumores varii intestini recti propriam medelam poscunt alio loco Expositam vel exponendam. CCCXCVII. Reliquae et militis ominosae alui Oh Zipationes communem fere cum ii eo adgnoscunt causam, gradu tamen minorem. Vnde elucescit, quomodo illis occurrendum sit. In uniuersum quidem diaetae mutatio, exercitium corporis, frictiones abdominis repetitae, inunctiones ventris, balnea , modicus denique Et stata hora repetitus ventrem deponendi nisus , tarda intestina demum ad pristinam alacritatem reuocare solent, ut non opus sit clysmatum ope aluum quotidie reserare. CCCXCVIII. Singularem pertractationem non metetur dissicilis vel dolorifica ventris exoneratio, utpote adfectus Vix unquam idiopathicus, plerumque a mariscis alii Sue tumoribus, fistulis, prolapsa intestini, moth bso partis adfinis statu, mala medicatione oriundus, harumque causarum ablatione tollendus. Quae a Sybalis durioribus exoritur disti cultas alui, clysmata emollientia poscit.

CCCXCIX. Omnis partus laboriosus et dissicilis, qui, aut viribui naturae, aut artis auxiliis,sorcipe,

285쪽

forcipe, inuersione vel tristi instrumentorum scinden, itum usu, per viam naturalem succedere potest, stricte ad partem obstetriciam pertinet, quam non attingit instituti ratio. Hic solum explicanda venit chirurgia partus hi os ibises, in quo foetus pervias naturales arctiores sine operatione Chi urgica nullo modo vivus eximi potest, quaeque duplici hoc titulo absoluitur, aut,

o) sectione caesis ea, vel hystero tomia, aut

de qua graui medendi ratione nunc venit di cendum. S. t fio Caesarea.

CCCC. Sectio caesarea est illa operatio chiruragica, qua foetus per viam naturalem haud educenodus , per incisionem abdominalem vel uteri simul, eum in finem factam, ut foetus simul cum matre , vel horum subiectorum saltem . alterutrum seruetur, eximitur. Quae medendi ratio omnino quidem, si quane, anceps est ac discriminis plena, per se vero iminime letalis, cum nec partium continentium abdominis sectio, nec uteri contractilis incisio, nec Omplomata necessaria obuia, sub deis bita tractatione certam mortem inserant. Certum periculum potius disserendo operationem, e cunctatione pendet, si aegrota iam viribus exhausta, et CALLis. Cnin. T. II. R viscera

286쪽

Relentiories. viscera phlogosi correpta fuerint. Nec cicatrix uteri conceptioni, grauiditati neque partui futuro obstat. Omnino inde decet virum cordatum potius operationem, licet ambiguam, tempestiue suscipere, quam

matrem aut laetum aut utrumque certae morti relinquere , eo magis quidem, cum ipsa mater saepissime quodvis auxilium gnxie effagitare soleat. CCCCI. Sub vestis vero circumstantiis in Tillienda erit sectio caesarea a) in grauida mortua, quando ea vel ante

Partus tempuS ultimis praesertim mensibus, quando foetus nimirum perfectus et vitalis est, vel inter ipsius partus labores, veIetiam violenta morte defuncta est, foetus vero in utero vivus sentiatur aut saltem suspicetur.5 si petuis diameter coniugata vel a nimia prominentia ossis sacri, vel ab ossium pu- his applanatione, vel ab exostosi maiori, vel a distorsione pelvis, rhachisidis sequela, vel a fractura antea perpessa, ita coarctata fuerit, ut duobus pollicibus cum dimidio

vix aequet, foetus vero viUUS atque maturus deprehenditur; sub quo statu ne quidem a synchondrotomia pubis aliquid expectandum esset. Cuius status certa diiudicatio consummatam requirit experientiam, cum pelvimetra hucusque inuenta haud indicationi plane satisfaciunt; ne partus per

287쪽

vias nainrales tinpossibilis temere naturae viribus telinquatur, nec sectio caesarea absque necessitate instituatur, ubi aucta post Onchondrotomiam amplitudo pelvis ad finiendum n liturae vel artis auxilii S partum sufficit. c) si grauiditas tubalis, o uarii, seu abdominalis adfuerit. C si per rupturam titeri in abdomen tranSgressus fuerit foetu S.

e) si hernia titeri grauidi partum per naturalem viam impossibilem reddat. Foetus monstrosi, bicipites, bicorporei, hydropici,

saepissime haud vitales, uti et tumores et coarctationes variae vaginae et uteri haud sectionem qaesaream sed mitiora auxilia vel obstetricia vel alia chirurgica poscunt. Nunquam denique grauis haec operatio instituenda erit, nisi vires aegrotae operationi pares iudicentur; ne eam interfecisse videatur, quam sors infortunata peremit.

paratu rite disposito, et emisso in antecessum lotio, aegrota consentiens in stu supino collocatur et firmatur. Locus incisionis maxime commodus et laterali omnino praeferendus videtur esse linea alba. Ipsa sectio scalpelli ministerio instituenda circa pollicis distantia de umbilico incipit et ad septem vel octo pollicum longitudinem per cutem, cellulosam, lineam R et albam

288쪽

Relentiones.

abo albam et peritonaeum caute extenditur, sub quo opere vracho, si sensu eum detegere liceat, Farcendum est. Si vero ob grauiditatem in ovariis, tubalem, abdominalem instituatur operatio, sectio loci eminentioris lateralis inter lineum albam et spinam Ilei medii praeserenda videtur. An sectio transuersa nuper proposita cum utilitate adhiberi possit, uberiora experimenta docebunt. Haemorrhagia sub hac incisione insurgens mox ligaturae ope supprimitur. Secto

Peritonaeo uterus coloris ex coeruleo rubescentis in conspectum venit, qui mox eodem scalpello cum membranis caute inciditur, ut indici inducendo aditus incauum uterinum pateat, sub quo vulnus uterinum ad sussicientem magnitudinem ampliatur , quo facto mox foetus pedibus comprehensus per vulnus extrahittir

CCCCIII. Ligato et secto tunc cito funiculo mox

manu in uterum aliquantum contrais una immissae placenta, cum membranis, leniter soluta extrahitur,

ne uterus fortiter com us deinde huic operi obstet. Cruore haud per Vaginam eiu uente, denuo

in uterum inducenda erit manus, ut membrana seu corpus obturans auferatur et orificium uterinum denuo reseretur. Si mater iam defuncta sit, his cautelis opus non esse, sua sponte patet. Si grauiditas in ovario, tubalis seu abdominalis adsuerit, seu ruptura uteri facta sit, incisis partibus continentibus obdominis vel incisione sacci continentis praeuia. vel mox ad extractionem laetus et secundinarum

289쪽

Retentiolies.

dicetur.

CCCCIU. Eluto vulnere abdominali labia vulneris ad se iuuicem adducuntur, et emplas is et fascia

modice adstricta continentur. His si intestina retineri nequeunt, mox ad suturam abdominalem(I MCLXXIV.) recurrendum erit. qua labia vulneris firmius continentur, inferior tamen parS vulneIIS,

immisso lino pro eiu uxu Sanguinis effusi et puris

operta seruetur

CCCCU. Reliqua tractatio rationem symptomatum sequitur. Aluus leni laxante et en emate aperta seruetur, phlogosi ad methodum antiphlogisticam viribus aegrotae adornatam occurritur; adfectusspasimo dici usum opii poscunt; purulenta putrida per vulnus eiu uentia iniectionibus anti septicis per vulnus abdominale et vaginam instituendis eluantur, virium deiectio gangraenaeque metu S corticis usum Senuum requirit. Neque quoad cautissimum regimen , animi ac corporis quietem, aliaque, ea negligantur, quae sub vulnerum grauium chirurgia fusius exposuimus. CCCCVI. Ad auersenda ipsius sectioitis caesareae periclita eiusque sequelas nocivas denique holesura) incisione uterina locum insertionis placentae interdum attingi posse, unde haemorrhR-

290쪽

Relevtiones.

laetus cum secundinis exitctione, contra cto vi ero, sistenda.n pcisione lineae albae ac petitonaei secta x unquam pars intestinatis inter parieternanteriorem uteri et peritonaeum, post sectionem lateralem frequentiu S, reperitur, cuius laesio cauta peritonaei denudatione, et incisione illi simili, quam sub sectione sacci herniosi instituere solemus, PraePe'

ditur. propulsa sub operatione intestina rite retineantur, et extracto denique foetu cuin secundinis, in situm naturalem Ieponan

iis post aquarum e Tuxum uterus interdum ita arcte circa foetum constringitur (quod tamen denudato utero sensu detegere licet) ut cau- iam ilicisionem poscat, ne foetus laedatur. placeia a firmiter utero adhaerens aliqualem moram poscit et aliqualis uteri contractio exspectetur, quo facto illa facilius soluitUr. I) est usis sanguinis in abdomine post operatio, ne in semper adest, qui tamen vel resorptionem admittit, vel ope lini mollioris inducti, ex aperta parte in setiore vulneris esiluit, vel denique y lione externa ver-