Principia systematis chirurgiae hodiernae in usum publicum et privatum adornata

81쪽

m roses. partium auctum volumen forsan punctura laedatur; e) ad compressionem abdominis, ne subitanea abdominis in sinitio, viscerum fiuctuationem

et vasorum relaxationem, hinc animi deliquium , non raro lethale inducat. Ventri

percussionem passuro, supra et infra locum puncturae, iniiciatur fascia lata, vel cingulum hunc ad scopum adornatum o). Quae fascia, ad aquae eductionem progredientem, magis magisque adstringatur, quo

musculis,' coercendae contentorum molitam imparibus, subueniatur. XCU. His rite obseruatis irati piinctio sequenti modo instituitur. Acus triquetra solita, oleo seu al-humine oui inuncta, cannula argentea sulcata vel eresina elastica confecta, a latere simul perforata; vel, quam nonnulli praeserunt, lanceolata, plana vagina quasi circumdata, uno et cauto ictu in loco dicto(XCII ), per integumenta, musculos et peritonaeum traiicitur, usque ad resistentiam victam, et extremi talis cannulae in cauo abdominis aliqualem prominentiam. Retracta acu, aquae per relictum in vulnere canalem eiu uunt, initio sponte, versus finem sub adstrictione' lenta atque aucta fasciae abdomini circumiectae. Si quid autem forte tubulum, per quem humor fluit, obstruxerit, cereum seu specil-

ci) Monro sae miliche werhe prae . Inh. Tab. II. Fig. IV.

82쪽

Ium nodatum immittere, obiectosque soramini interno obices leniter repellere conuenit. Quo obscurior fluctuatio, eo tenacius ac magis gelatinosum

liquidum suspicari licet, hinc tanto crassius et plenius Paracenterium pro punctione eligatur. Spissitudo liquidi interdum cogit ad dilatationem vulneris in sulco cannulae ; quod in hydrope saccato, hyda-tidoso saepe occurrit. Si di epimenta adfuerint, quae prohibeant eductionem liquidi per puncturam unicam, Paracentesis in quovis loco eminentiore, distinctius fluctuante, instituenda erib Aqua edueta, et cannula ablata, vulnusculum simplici linteo

carpto, atque emplastro adhaesiuo obtegitur, abdo men vero cingulo rite ac sedulo circumdetur ; hoc namque non solum musculorum rubor subleuatur,

sed noua quoque liquidi accumulatio quodammodo Praepeditur. Haemorrhagi , putastioni rarissime quidem supctrueniens, ex communibus internae Externaeue signis cognoscenda et diiudicranda, praeter regulas ct cautelas expositas, vasis laesi compressionem poscit, administrandam turunda, eiusdem cum cannula adhibita diametri. AC' Per umbilicum attenuatum, in V esicae figuram extensum, sponte ruptum, seu incisum,

Iatex serosus quoque, sub cautelis dictis (XCIV.),

utiliter emitti potest. Sic quoque cauta punctio, Per tumorem eminentem, fluctuantem in vagina Vieri, cum successu instituta fuit. Punctio toties repeteUda, quoties noua accumulatio liquidi, et

inde

83쪽

msi es. S inde orta gravia symptomata, hoc Ieuamen urgent; sedulo in terga tempore intercalari adhibitis remediis resoluentibus, diureticis cet. antea (XCI. expositis, causae morbi adornatis. Liquido educto in-

farctus viscerum haud raro exploratione abdominali de te ere licet. Post aquas eductas iniectiones roborantes, vel per cannulam relictam turundae seu . linteum, in abdominis cauum ad sustinendum aquae sillicidium immissum, ob teneram viscerum superficiem, irritationem, aerisque accessitan, vix cum securitate adhibentur. iXCVII. Hydrops farrastis onarii, seu tubae

praecipue, sectae paracente si quinimo iteratae haud cedens, vel in quo plures sacci, aut contentum fluidum purulentum, gelatinosum, putridum fuerit, vix umquam sanationem admittit. Ampla integumentorum et sacci incisio, ac iniectiones variae deinde adhibitae , pluries a nobiS tentatae , mort Em accelerarunt. Vna harum graui haemorrhagia debilitata, altera inflammatione sequente, tertia denique suppuratione putrida obiit. Insignem liquidi

copiam per tubas, uterum et vaginam, sub tumoris abdominalis cita atque totali subsidentia, erupuisse obseruaetum est.

T rum in s u ni te s. XCVIII. Tympanites es tumor abdominis elasticus, resonans, nec a situ corporis mutabilis, ne-

84쪽

que fluctuans, a praeternaturali aeris intra illud, subita vel lentiori accumulatione exortuS Quoad sedem morbus esta) vel peritonae alis, si post laesam integritatem canalis intestinatis a causa qualicunque, vulnere, contusone, vermibu S, vicere, ruptura, corruptione gangraenosa aer in saccum peritonaei penetrat, et totam caveam aequaliter instat.

b) vel aer expansus haeret in Disceribus, ventriculo, intestini parte, vel toto canali, vesica fellea, utero; a laxitate, debilitate, Paralysi, spasino , inflammatione , colluvie varia, metastκsi, infarctu, sic ut singulae lixe partes aere distendantur. Hic status in chirurgia retentionum morbosarum pertractabitUr. Haec assectio non raro cum hydrope iuncta obseruatur. Tympanites peritonae alis, a dissolutione quavis canalis intestinatis ortus, vix medelam admittit, nisi ab extus aditus ad locum vulneratum intestini pateat per aperturam violentia externa instictam, aut eadem incisione artificiali rita paretur. Hoc in casu adhibeatur therapia in vulnerum intestinorum chirurgia(I. MCXCIII.) exposita. Exclusio aeris punctione abdominali simplici, insigni qui leni levamine beare

solet miseros, vix umquam tamen duraturo, dum aer intra breue tempus iterum accumulari soleat.

85쪽

gastrii, in sexu sequiori tumor, lente eXortu S, Vteri figuram referens, pressioni cedens seu fluctuans, abisthuria et grauiditate naturali diuersus, a coaceruatione liquidi praeternaturalis in cauo uterino CXortu S. Obsertiatur hydrops uteria) extra grauiditatem, morbus, si qui S certe, rarissimus;

b) sub grauiditate Dera, liquido aut inter uteri

cauum et membranas foetum inuoluentes effuso, aut intra chorium et amnium, aut

in ipso ovo, in quo foetus ab up dantiori liquido innatat, aut in vesiculis uteri hydatitosis; quibus ruptis aquae ab Sque foetus detrimento interdum effluunt;

o sub grauiditate Duria, ipso embryone, vel placenta, seu tota, seu pro parte relicta, in substantiam globosam, bullis copiosissimis, rotundis, pellucidis, liquido turgidis

intermixtam, degeneratis. Morbus interdum partu naturali soluitur, interdum lente extenso orificio uterino prorumpit liquidum Incisione orificii uterini, et punctura, eduehum suisse laticem serosum legimuS.

86쪽

dro et C. C. Hydrocele es tumor scroti a collectione moris bosa humoris serosi, lymphatici, purulenti, ichorosi, sanguinei, vel denique vrinosi. Variam autem sedem accupare potest morbus, prout liquidum accumulatUr,

n) aut in textu cellulo si scroti . h) aut in tunica Dminali tesiculi, e) aut denique in inuolucro funiculi spermatici.

Hae species iam sigillatim veniunt pertractandae. CL Hydrocete sedemafodia es tumor scroti, abellusione liquidi in tela cellulosa, lente exortus, PlUs minus mollis , pallidus, impressi digiti foueam retinenS, aucto morbo renitens, dum rugae cutis plane delentur. Saepissime morbus ad partes vicinas simul excurrit, membrum virile praecipue mire interdum intorquetur, ita ut praeputii tumor exitum urinae haud raro intercipiat, raerius retractum praeputium glandem denudat. Musculus cremaster, accellulosa, darios dicta, estusos humores in statu naturaeli non satis coercent, sed oede malo sum dimidii vel totius scroti tumorem admittunt. Morbo ad summum aucto, tensio irritans ciet inflammationem, rupturam, corruptionem gangraenosam.CII. Morbum inducentes causae saepissime sunt generales oedematis cuiusque (XXIV. expositae

87쪽

ydr ra. quibus adnumerari possunt tumores varii vasa lymphatica comprimentes, ruptura alius hydroceles speciei a qualicumque causa, incauta et imperfecta liquidi e tunica vaginali detractio, ubi humor, e V UI-nere tunicae vaginalis essuxurus, aperturam EXternam penetrare nequit ob situm cutis externae incisae sub effuxu mutatum, variae violentiae externae, laesiones viarum urinariarum, infit trationem lolii in cellulosa causantes. Neque prognosis huius ab

ea dissert, quam sub chirurgia oedematis (XXVI.

CIII. Therapia laesit ita) causae oblationem iustam (XXVII. a. eaepositam , ac, h) liquidi eductionem, uon quidem paracentesiaut se taceo traiecto tentandam, sed perficiendam potius puncturis seorsis lanceolae, ad inferiorem et prominentiorem scroti partem , superficialibus adeo, ut vix cellulosam penetrent. Scrotum mox a puncturis inflictis , legatur linteis mollioribus siccis, iugiter et sedulo mutandis, sub eo fluxu liquidi lento. Emollientia tepida quaeque vitentur: si autem nihilominus accesserit in staminatio, haec epithemate frigido et saturnino dilutiori, infringatur. Gangraena accedens antis epticorum exter. norum , inteInoi mn, strenuum usum posscit;

88쪽

nudatis, et aegrum attamen restitutum sui

se pluribus obseruatis constat. Sanguinis, puris, lotii in cellulosa scrotali effusiones medelam poscunt alibi expositam.

CIT Hydroceles Daginalis testis a latice seroso in tunica vaginali testiculi estuso, igna sunt tumora parte inferiori scroti lente ac successive ascendens, Excolor, aequalis, subrotundus, mutabilis quidem, at nunquam evanescens penitus, initio mollis, stuctuans, pressioni cedere ni ia plane nescius, sed illico resiliens, nec ulla arte minuendus, aut in cauitatem abdominis pellendus, nisi in unico illo casu ubi hernia congenita simul adest, atque adeo haec via ad abdomen adhuc patet; cum augmento morbi maiorem nactus magnitudinem tumor oblongus, ponderosus, durus, licet gradu longe minori, quam testis induratus, minus fluctuans, utrem repletum et arcte constrictum refert, pellucidus semper, nisi aut humor contentus sit turbidus, aut membrana hunc includens in densiorem degenerauerit compagem. Deinde tumor hydroceles vaginalis ipsum testiculum adeo recondit, ut tactu haud amplius distingui possit, nisi in parte superiori et posteriori solo

duritiei cuiusdam sensu; funiculus spermaticu S autem distincte tangitur. Tumore maximam in molem adaucto , et scroto immaniter licet extenso, vix umquam tamen rugae cutis, uti in specie hydroce- Ies

89쪽

mis es. Diles oede malo dis, delentur; ipsa vero scroti cutis in miram crassitiem increscit, venis in statis interstinctam, penis paruus constrictus, sub tumore quasi delitescit. Tumor ad inguen usque sensim adscendit, funiculo spermatico iam dissicilius destinguendo His signis morbus a reliquis speciebus hydroceles,

a sarcomate, varicocele, hernia scrotali, tumore inflammatorio, lipomatoso, cystico seu alio, et comparatis simul omnium horum morborum signis, ortu,

progressu et symptomatibus, sat facile distinguitur Complicatio cum alio morbo sese prodit signis complicatorum mixti S. CV. Smptomata morbi simplicis vix alia sunt, quZm quae a tumoris grauitate, ac funiculi reliquarumque partium tensione pendent, quoque debita scroti suspensione egregie minuuntur. MoIOUS interdum in utroque latere scroti occurrit, saepissime est simplex idiopathicus, interdum cum morbo testis simul iunctus, tuncque hydro - sarcocele salutari solet

nant testis conditio , corporisque habitus his enim integris, simplex locale malum molestiam potius, quam periculum plerumque creat 3 quamquam malo ad summum aucto, diuturpa et violenta compressio, et maceratio, testiculum tandem resoluere, vel indurare valent. Quod si vero ex prae existente testiculi yitio pendet hydrops hic vaginalis, mali primitivi euentum non modo sequitur, sed deteriorem

90쪽

quoque reddit. In uniuersum sanatio solis naturae viribus in adultis rarissime succedit, artis autem au Niliis rite adhibitis absque periculo ut plurimum absoluitur; facilius tamen iuniores evadunt adultioribus, quid ' quod infantes et pueri, septennio minores , solis naturae viribus non raro sanantur.

CVII. Quo ad chrasionem moris, remedia interna, in aliis hydropibus saccatis indicata, ad debellandum, hunc morbum vix aliquid faciunt, sed sola Encheire si chirurgica absoluitur. Est autem haec O vel salsiativa, effusio nempe laticis serosi Per Vulnus arte punctum, quae casu interdum in felicem mali ablationem desinit; by vel radicasis, sontium exsiccationem, et caui vaginalis destructionem molien S. CVIII. Eductio siqnidi, Itinctionis Ose obtinenda, indicatur, ubi liquidi moles molestias creat, aut

aegrotus cUrat nem radicalem recusat. Ptinctio apice lanceolae per integumenta et tunicam vaginalem simul trusae, ob facilem declinationem aperturae cutaneae externae a directione puncturae tunicam vaginalem penetrantis, ac dissiciliorem inde liquidi effluxum, et insilirationis metum minus secure instituitur.

CIX. Certius tentatur liquidi eductio acti friquetra, simili quidem, at minori ea, qua ad para

cen mi