장음표시 사용
371쪽
tui eorum A s X X X millia, AdrumetamsΗ S XXX, conventui eorum A S L millia, multae nomine, imponit; civitates, b naque eorum ab omni injuria rapinisque defendit. Leptitanos , quorum superior,hus annis Iuba bona diripuerat, et ad senatum questi per legatos, atque arbitris a senatu datis , sua receperant, tricies centenis millibus pondo olei in annos singulos multat; ideo quod initio , per disse sionem principum , societatem cum Juba inierant, eumque armis , militibus, pecunia juverant. Tisdritanos, propter humilitatem civitatis certo numero frumenti
XCVIII. His rebus gestis, idibus Jun.
Uticae classem conscendit , et post diemm Carales in Sardiniam pervenit. Ibi Sulcitanos, quod Nasidium ejusque classem receperant, copiisque juverant, HS C millibus multat ; et pro decumis octaVas pendere jubet e bonaque paucorum Vendit ; et ante diem III kal. Quinct. naves conscendit; et a Caralibus seeundum terram Provectus, duodetrigesimo die, eo quod tempestatibus in portubus cohibebinetur , ad urbem Romam venit.
372쪽
I. D HARNAc E superato, Africa recepta ; qui ex iis proeliis cum adolescente Cn. Pompeio profugissent, cum et ulterioris Hispaniae potitus esset, dum Caesar muneribus dandis in Italia detinetur; quo facilius praesidia contra compararet Pompeius, in fidem uniuscujusque civitatis confugere coepit. Ita partim Precibus, partim vi, bene mUna comparata manu, provinciam vastare. Quibus in re-.bus, nonnullae civitates sua sponse auxili mittebante item nonnullα tortas conir cludebant. Ex.quium si qua oppida γε ceperat ἔ cum aliquis exaea civitate opume de Cn. Pompeio me'tus civis esset , Propter pecuniae magnitudinem aliqua ei inserebatur Causa, ut , eo de medio sublato, eκ ejus pesunia latronum largitio fieret It.i
373쪽
. A. HIRTII COMMENT. paucis commodis hoste hortato, majores augcbantur copiae: ideoque crebris nunciis in Italiam minis, civitates contrariae Pompeio auxilia sibi depostulabant. II. C. Caesar dictator III, designatus I v, multis itineribus ante consectis, cum celeri sestinatione ad bellum conficiendum
in Hispaniam venisset; legati Cordubenses, qui a Cn. Pompeio discesseranti Caesari obviam veniunt: a quibus nunciabatur,no rurno temporctg oppidum Cordubae capi
posse ἰ quod nec opinantibus adversariis ejus proνInciae potitus esset; simulque captos tabellarios , qui a Cn. Pompeio dispositi omnibus locis essem, quo certiorem Cis. Pompeium de Caesaris adventu face rent. Multa praeterea verisimilia propon bant. Quibus rebus adductus, quos legatos ante eXercitui praesecerat, Q. Pedium et Q. Fabium Maximum, de suo adventu facit certiores ; ut, quem sibi equitatum ex provincia secissent, praesidio mitterent rad quos celerius , quam ipsi opinati sunt , appropinquavit ; neque y'ut ipse voluit , equitatum sibi praesidio habuit. II I. Erat Mem temporis Sex. Pompeius stater, qui cum praesidio Cordubam
tenebat, quod ejus provinciae caput esse existimabatur: ipse autem Cn. l ompeius
adolescens Uliam oppidum ospugnabat,
374쪽
DE BELLO HISPANIENSI. 363 et fere jam aliquot mensibus ibi detinebatur. Quo ex oppido, cognito Caesaris adventu , legati , clam praesidia Cn. Pompeii , Caesarem cum adissent, Petere cα- perunt , uti sibi primo quoque tempore subsidium mitteret. Caesar Cam civitatem omni tempore optime de populo R. meritam esse sciens, v I Cohortes secunda
vigilia jubet proficisci, parique equites numero ; quibus praefecit hominem ejus pro
vinciae notum, et non parum Scientem,
L. Junium Paciecum e qui cum ad Cn. Pompeii praesidia venisset ; incidit idem
temporis ut tempestate AdVersa vehementique vento afflictareture quem Vis tempestatis ita obscurabat , ut ViX proXimum agnoscere posset. Cujus incommodum summam utilitatem ipsis praebebat. Ita cum ad eum locum venerunt, jubet binos equites incedere, et recta per advenariorum praesidia ad oppidum contenderer mediisque ex praesidiis Cum quaereretur, qui essent; unus eX nostris respondit, ut Sileat νembum facere: nam id temporis conari ad murum accedere, ut oppidum capiant; et partim tempestate impediti vigiles non poterant diligentiam praestare, partim illo responso deterrebantur. Cum ad portam a propinquassem, signo dato , ab oppidanis sunt recepti; et pedites equitesque .
375쪽
36 A. HIRTII COMMENT . clamore facto , dispositis ibi partim qui
remansere , eruptionem in adversariorum
castra fecerunt. Sic illud cum inscientibus accidisset; existimabat magna pars hominum qui in iis castris fuissent, se prope
I V. Hoc misso ad Uliam praesidio, Carissar , ut Pompeium ab ea oppugnatione deduceret , ad Cordubam contendit et eκ quo itinere loricatos viros fortes cum equitatu praemisit ; qui simul in conspectum oppidi se dederunt, in equis recipiuntur. Hoc a Cordubensibus nequaquam poterat animadverti. Appropinquantibus, eX Oppido bene magna multitudo ad equitatum concidendum cum eXisset ; loricati , ut
supra scripsimus, eX equis descenderunt, et magnum proelium fecerunt; sic, ut eκ
infinita hominum multitudine pauci in oppidum se reciperent. Hoc timore adductus Sex. Pompeius litteras fratri misit, ut celeriter sibi subsidio veniret; ne prius Caesar Cordubam caperet, quam ipse illo venisset, Ita Cn. Pompeius, Ulia prope cap ta , litteris fratris eXcitus, cum copiis ad Cordubam iter facere coepit. V. Caesar , cum ad flumen Baetim v nisset , neque propter altitudinem fluminis transire posset; lapidibus corbes plenos
demisit: ita, insuper ponte fasto , copias
376쪽
t, x BELLO HI sp ANI pNs I. ad castra tripartito transduXit. Tenebant adversus oppidum e regione pontis trabes, Ut supra scripsimus, bipartito. Huc cum Pompeius cum suis copiis venisset, ex ad- merso pari ratione castra ponit. Caesar, ut eum ab oppido commeatuque eXcluderet,
brachium ad pontem ducere coepit. Pari idem conditione Pompeius. Hic inter dudises duos fit contentio , uter prius pontem Occuparet: ex qua contentione quotidiana minuta proelia fiebant, ut modo hi, modo illi, superiores discederent. Quae res cum ad maiorem contentionem VeniSSet, ab utrisque cominus pugna inita ; dum cupidius locum student tenere. , propter Pontem coangustabantur ; et fluminis ripis appropinquantes,coangustati praecipitabantur. Hic alteri alteris non solum mortem morti eXaggerabant, sed tumulos tumulis EXaequabant. Ita diebus compluribus cupiebat Caesar, si qua conditione posset, adversarios in aequum locum deducere , et primo quoque tempore de bello decem
VI. Id cum animadverteret, adversarios minime velle ; quos ideo a via retraxerat , ut in aequum deduceret ; copiis flumen transductis , noctu jubet ignes fieri magnos. Ita, firmissimum ejus praesidium, Ateguam proficiscitur. Id cum Pompeius ex
377쪽
Perlagis rescisset; ea die per viarum dissicultatem et angustias, carra complura multasque lanistas retraxit, et ad Cordubam se recepit. Caesar munitionibus Ateguam o Pugnare , et brachia circumducere coepit rcujus rei Pompeio cum nuncius esset allatus , eo die proficiscitur. Cujus in adventum, praesidii causa, Caesar complura castella occupavit, partim ubi equitatus, partim uuipedestris copia in statione et in excubitu castris praesidio esse possent. Hic in adventu Pompeii incidit , ut matutino tempore nebula esset crassissima et itaque in illa obscuratione, cum aliquot cohortibus et equitum turmis circumcludunt Caesaris equites, et concidunt, sic, ut vix in ea. -caede pauci effugerent. VII. Insequenti nocte castra sua in cendit Pompeius, et trans flumen Salsum per convalles Castra inter duo oppida Ateguam et Ucubim in monte constituit. Cae--sar in munitionibus , ceterisque quae ad oppidum oppugnandum opus fuerunt , aggerem vineasque agere instituit. Haec
loca sunt montuosa, et natura edita ad
rem militarem , quae planitie dividuntur , Salso flumine; proxime tamen AteguBm , ut ad flumen sint circiter passuum duo millia. Ex ea regione oppidi, in montibus .castra habuit posita Pompeius, in conspectu
378쪽
DE B rLLO HISPA N IEN s I. 367 utrorumquei oppidoriim; neque suis ausus est subsidio senire. Aquilas et signa habuit x III legionum: sed , en quibus alimquid firmamenti se existimabat habere , duae fuerunt vernaculae quae a Trebonio transfugerant'; una factis enico oniis quae fuerunt in his regionibus: quarta fuit Afranianae eκ Africa quam secum addar xerat; reliquae eX fugitivis avniliares comsistebant: nam de levi armatura et equitatu, longe et Virtute et numero nostri erant superiores.
VIII. Accedebat huc, ut longius bel- . Ium duceret Pompeius ι quod loca sunt
edita , ei ad castrorum munitiones non parum idonea r nam sere totiust ulteriuris Hispaniae regio , propter terrae secundita,
tem , inopem difficilemque habet oppugna
tionem , et non minus copiosam aquati nem. Hic etiam, propter barbarorum crembras oeursiones, omnia loca, quae Sunt
ab oppidis remota turribus et munitio nibus retinentur ἔ et, sicut in Africa , x dere ,,umiitegulis ψ teguntur: simulque in his habent speculas, et, propter nititudinem , longe lateque prospiciunt. Item oppidorum magna Pars ejus provinciae montibus fere munita , et natura excellentibus locis est constituta ς ut simul aditus adεcen
susque habeat diisellesἐ Ita : b oppugnam
379쪽
368 A. Η 1RTII COMMENT. Itionibus natura loci distinentur,in ut civitates Hispaniae non facile ab hostibus capiantur. Id quod in hoc contigit besso. Nam ubi inter Ateguam et Ucubim , quae Op Pida supra sunt scripta, Pompeius habuit
Castra constituta, in conspectu duorum oppidorum , ab suis castris circiter millia' passuum I v grumus est elicellens natura ,
qui appellatur Castra Postumiana r ibi . praesidii causa, castellum Caesar habuit confr
IX. Pompeius , quod eodem jugo tege
batur loci natura , et quod remotum erat B castri4 Caesaris, animadvertebat loci diffi- .cultatem, et, quod flumine Salso intercludebatur , non esse commissurum Caesarem , ut in tanta loci difficultate ad subinsidium submittendum se mitteret. Ista fretus opinione, tertia vigilia prosectus, Castellum oppugnare coepit, ut laborantibus succurreret. Nostri , cum lappropinqua- Sem, clamore repentino, telorumque multitudine jactus lacere coeperunt; uti m gnam partem hominum vulneribus assicerent. Quo peracto, cum eX castello repugnare coepissent, et majoribus castris Caesari nuncius esset allatus; cum III legionibus est prosectus et et cum ad eos
.ppropinquasset , fuga perterriti multi sunt. intersecti , complures capti et multi
380쪽
DE BELLO HISPANIENs I. 36s Praeterea armis exuti fugerunt ς quorum
X. Insequenti luce Arguetius eκ Italiacum equitatu venite is signa Saguntino-Tum retulit v , quae ab oppidanis cepit. Suo loco praeteritu si est, quod equites ex talia cum Asprenate ad Caesarem venissent Ea nocte Pompeius castra sua incendit set ad Cordubam versus iter facere Coepit. Rex nomine Indo,, qui cum equitatu sua Scopias adduxerat , dum cupidius agmen adversariorum insequitur, a vernaculis te gionariis exceptus est, et interfectus.
X I. Postero die equites nostri longius ad Cordubam versus prosecuti sunt eos, qui commeatus ad castra Pompeii ex oppi do portabant: ex iis capti L eum jumentis ad nostra adducti sunt castra. Eodem die Q. Marcius tribunus mil. qui fuisset Pompeii, ad nos transfugite et, noctis tertia vigilia, in oppido acerrime pugnatum est
ignemque multum miserunt sie ut omne genus, quibus ignis per jactus solitus
est mitti, exerceretur. Hoc praeterito tempore, C. Fundanius eques Rom. ex castris adversariorum ad nos transfugit. XII. Ρostero die ex legione vernacula milites sunt capti ab equitibus nostris duo , qui dixerunt se,servos esse e cum Veni-xent , cogniti sunt a militibus, qui antea