장음표시 사용
511쪽
tenetur debitum soluere eo modo, quo pote it, ita Tabiem ,
verbo, horae, Olcet 2O.num. 2I. ubi ait, quod inconstitutionibus fratrum praedicatorum dicitur, quoa itinerantes dicane flacium, ut iciunt,& possunt Nauarrus cap. li de OrationOnum 13.dicto 6. P. Valentia tom. 3.clisp.o. quaest. a. lunca lo. s.circa septimum tertia causa, vers. si tamen, Otus lib. Io.de
iustitia quaest. Lart. .post medium,licet dubitet, an ad id sit
I Quaeres,an fi quis recitatis psalmis natutinis, non habeat lectiones ad manum, vel quia non habet breuiarium, sed solum diurnum, vel quia ratione itineris eas legere non possit,& instet necessitas persoluendi Orficium, quia putat probabiliter,cum ad hospitium peruenerit, se non habiturum tempus, recitandi totum Osficium, licite possit recitare laudes,&cceteras horas,& differre lactione S, usque ad noctem,quando erit in hospitio 3 Respondeo arfirmative, Ratio est, quia carentia breuiarij excusat, haec non est interruptio voluntaria,sed necessaria ex lulia causa,vt patet, eadem ratione idem dicendum est, si non haberet lectiones de sancto vel quid fimi ita ita docet Philiarchus par.i .lib.I.cap.6 conclus
7.quaeit s. dicto 3.num.λ I. I Quaeres,andi quis sciret memoriter solum psalmos, non autem lecti nes,orationes, capitula, aut partem hora iunia, teneatur ea recitate Respondeo negative.ratio est,quia dia, ut si non sunt hora canonicae . nec OIIiciu diuinum,ad quod tanturia clerici,& Retigio ii obligantur.ita Nauarrus cap. II. de Orati nenum. Lb.dicto T. f.P.Suari usa m. 2 de religione lib. 4. de horis canon.cap. 23.num. Io. fini.Filliueius tom. atra 2 3.cap.D.quaest. 3.dicto . num. 237. Carata tom. l.de beneficij par. l.cap. L. num lai.Diana par. 2.trael. I a. de horis canonicis resolutione 3 o. 13 Quaeris,an si quis haberet rotum diurnum, eum quo posset
512쪽
recitare inuitatorium hymnum, psalmos , sine lectionibus. respousorijs, teneatur recitare ossicium Respondeo,circa hoc dubium duas escte sententia Prima nega ducitur,quia, quamuis lectiones, responsoria respectu psalmorum, sindminor pars, est tamen maxime principalis, iubstantialis. ita ut absque illis non sit ossicium canonicum,ita docet Mn- eius in selectis di rationibus disput. 3.num. 2.quem sequitur Diana parte a.tractatu a de horis canonicis resol
t secunda sententia amrmat, praedietum teneri ad ossicium recitandum Ratio est, qui psalmi, reliqua,quae ex diurno recitare potest,est maior pars ossicij,lectiones vero,& responsoria reputantur parua materia,quae non est sussiciens adtollendam moralem integritatem ossicij, ita expresse Nauarrus cap. I l .de Oratione num. I 3.dicto S. ωnnm I 8. dicto I .ubi ait,ridendos fuisse quosdam,qui facientes iter, excusabant se,ob defectam breuiarisab omnibus boris,eum possent omnia,praeter
lectiones, ct responsoria maiora,memoriter dicere, Se affert rationem, Poniam omnes praefati tenebantu dei repto recrure omnia,qua poterant memor ter P. AZOrius tom. I. lib. I .cae.13.quar st.6. S.docet,eum,qui potest maiorem partem oln-eij recitare ad id praecepto, lege teneri, quia cum possie praeceptum implere,eo ipso debet, idem docet P.Lessius lib.
I Pro solutione huius dubi j,Respondeo, cum P.Thoma Sari .che tom. I in praecepta lib.i. cap. 9.num .7.vers secundo deducitur,ubi aliis matutinum essetferiae,velsancti simplicis eum non exeusari, quia omissio trium lectionum, oe earum responsoriorum,qua ad integrum matutinum desiderantur, esse materia parua,ae proinde moralem matutini integritarem non tollereris eus,si esset matutinum festi duplicis, aut semiduplicis, in quon uem lectiones, octo responsoria omιttenda eontritune enim, esieasit pars notabilis, qua omissa,no fatis integre moraliter ρνἀ-eepto dei uatenus id praeceptam obhgat. Ego addo illum , qui tantum habet diurn mia,teneri in ossicij, Qtialibus,& sancti simplicis, non solum ad recitandum matutinum cum laudibus,sed etiam ad omnes alias horas, cum integrae habeantur in eo,& nitricio sancti duplicis is se audia pilois,ad laudes, Momnes reliquas hora, cum in eo habeantur antipho
513쪽
nae,hymni,capitula,& orationes,& constituant maiorem partem omeij,cum partibus subitantialibus, Sex his patet re sponsio ad rationem primae sententiae.
Anconsurae eelesiastica excusent 4 recitatione diuini vicis.
et D spondeo,& dico primo,exeommunicatum,&interdiis n. ctum non excusari ab onere dicendi Osricium Ratio
est,quia hae censura non tollunt ordinem , nec beneficium , nec professionem,ergo neque onus annexum recitandiaecu- do quia excommunicatio non liberat debitorem a soluendo cap. intelleximus delud. cap. vere de senten excommunἰα
tertio quia praedicti possunt riuatim diuinum ossicium recitare, etiam in loco interdicto, sine ullo peccato ergo nulla est ratio,cur debeant excusari, nam alioquin ex culpa commodum reportarent, praetere si quis ex voto teneretur osmcium recitare non excusaretur, ob censurariergo neque illi, qui ex praecepto ecclesiae ad id tenen tur, ita doce iri communiter doctores.ita S. Antoninus I. par. tit. 2 4. cap. o. velέ, tereti hin. Ang. verbo, hora.nu . abiena diso 4. num. U. Sylu.quaest. Armilla num. ia.sotus lib. io de iustitia quaest .ari post medium Nicolaus de Ploue intract sacerd'tali tit.de horis canon.quaest i a Nauarrus cap. 7. in orationi inum. Io corollario Il.8 cap. 2I.nu. II vers. ecimo quarto. in Manuali cap. s. num Ioa quarta causa. CoParruvia lib. 3. variarum resoluticap. I 3.num. g. vers duodecimo, Ro- drique par. I. summae cap. I 4 conclus i .num Is Gramis. Par. I.decilionum lib. 2.cap. So.num. I9.ωa I. Valentia i 3.disp.6.quaest.2 punci io s.circa septimum ver excludit.
514쪽
Dico secundo, in ilia tu mordine facis , etiam tirregularis,suspensus,seu depositus,& actu suis ordinibus degradatus, non excusari a recitatione ost ij; ratio est,quia haec obligatio est annexa Ordini,cuius cliaracter est indelebilis, item i, quia per haec priuatur clericus commodis,& honoribus, non autem ab oneribus releuatur, ita docent omnes docet Orestu. praecedenti citati,Turrecremata cap.qui autem dist.9I. num. II.Ia.ω 3.Nauarrus cap. .de oratione num. 7. corollario Ia.Corduba in summa quaest i 86. Sandoua lib. de officio canonico par. , .capo. Sanche tom. a.consiliorum moraliulib. cap. 2, dubio 4 conclutione I. lib.8. de matrimonio disp. 8. num. LI. fin.
Dico tertio,excommunicatum non posse recitare ossicium cum alijs,quia tenetur alias vitare sed teneri illud dicere solum, ita doctores omnes citati, quare nec Abbas potest illud recitare,cum suo monacho, nec Abbatissa clam sua moniali,
ita Nanarrus cap 7 de Oratione tom. I 6.fin. P.Sanehe loco citato num ivnec polle excommunicatum dicere, Dominus
vobiscum,sed debere illud omittere, quia hoc spectat adii.
Dico quarto,irregularem depositum, & degradatum,non posse dicere,dominus vobiscum, nee officiare in ecclesia,quianis priuantur,cum sint actus ordinis, ita Sylv.verbo, horae. quaest. 3.Tabiena ibi num. I s. P.Sanchea loco citato num. . P.Fili luctus loco citato, praedicitos tamen posse cum alijs in choro ollicitan soluere,quia hoc non spectat ad ordine, tantum enim priuantur administratione sacramentorum, exequutione ecclesiastica iurisdictionis,& susceptione ordinum, ita expresse docet Sotus lib. io de iustitia quaesto. art. 3. post
Quaeres,an dum recitatur diuinum ossicium, possit licit diaconus , subdiaconus dicere,Dominus vobiscum. γ
515쪽
spondeo,circa hoc aliquos affirmasse illos, qui tenentur reis citare diuinum omcium, tum illud recitant licite hoc dicere posse,cum prohibitum non legaturi ita quidam,quos,sini nomine refert Gulielmus Durantus in rationali diuinorum
officiorum lib. 4. ca Iq. num. s.
Communis tamen sententia docet,neminem in recitatiose diuini Ottici licite posse uti hac salutatione, Dominus vobiscum,nisi solum sacerdotem, adeo ut, nec ipse Diaconus posti ea uti,nisi cum cantat euangelium,quia tunc utitur onficio praedicationis, pronunciat doctrinam ab ipso Christo immediate prolatam, cum cereum paschalem benedicit,quia tunc Christi resurrectionem representat,&licet nul Iussit canon,qui hoc prohibeat, tamen cum generaIis ecclesiae usus ita obseruet,non est ab ea discedendum,& in breuia 4rio ij V. a Clemente VIII recognito in rubricis generaliis bus te. 3 o de oratione num. I. sic dicitur. Ante orationem, etiam quando aliquis solus recitat cscium semper dieitur er-fus, Dominus vobiscum, Respondetur, Et cum spiritu tuo. inuiversus non dicitur ab eo,qui non est,saltem in ordine diaconatus, nee a diacono, prasente sacerdote, nisi illius licentia , hanc sententiam expresse docuit Gulielmus Duranius loco eitat. Nauarrus in cap. 22.de oratione num. 84.vers quintum,ubi
sequens sententiam Gulielmi solis presbyteris id dicit lieere, sed quia rubrica breuiari citata id concedit etiam diaconis.
ideo P.Sanche tom. a. consiliorum moralium lib. 7.cap. a.dubri unum. a. dicit, Non potest subdiaconus dicere Dominus τοbiscum, haec sententia est vera, communis in praxi Tertia caula,quae a recitatione diuini offici j excusat, est repentina,& grauis occupatio quam,sine scandalo, aut grauid trimento non possumus praetermittere, di tempus non permittit, ut possit ossicium recitari.
oenam eonditiones requirantur,m repentina occupatio ea γε et a recitatione mise
ii spontio,duas praecipue conditiones requiri. Primiam est, ut sit actio necessaria, nam si non vitalis, differri Potest
516쪽
νotest in aliud tempus, imo debet esse ita necessaria, ut prudenter iudicetur praecepti huius necessitatem superare, qu re non excurat diuina contemplatio etiam altissim quia licet sit actio optima,non tamen est necessaria,& multo minus excusat compositio orationis,aut carminum, etiam tu laude Dei,verianctorum,sed opus huius praecepti est neeessarium; Secunda conditio est, ut actio sit honesta,nam turpis non potest esse necessaria, duplex autem potest esse necellitas actionis honestat, qua a recitatione diuini ossicii excusat; una est iustitiat,vem quis ex officio teneatur legere, vel concionari,&non possit id commode, nec bene tacere .si diuinum ollacium recitet, excusabitur Altera est charitatis, ut si propter recitationem ostici,necesse sit omittere lectionem, vel concione, eum populi stadalo, vel in tam arcit eligionis, aut propriarie sonae, vel si esset necessarium relinquetre curam infirmi, quae
non possit ad horam dimitti,sine graui damno illius, maeratione excusatur iliciqui per totum diem occupatus esset in audienda consessione existentis in articulo mortis, vel invitando magno scandalo, vel in componendis grauibus inimicitijs,& rixis ad arma concurrentium, ita ut solum superesset tampus ad esum, somnum & similia,quae fundantur in illo principio Sancti Bernardi lib.de praecepto, dispensatione. ubi dicit, Quod propter charitatem introductum est, non obligat cum eiusdem charitatis dispendio, Mira docent commvuiter doctores . ita Henricus de Gandauo quodlib.
, . quaest 3 2, Maior in .dist. I 2.quaest. 6. SyIu.verbo, horae q. II .num. I 8.Tabiena dicto a I.num. 22. Armilla num. Io. Nauarrus capi .de oratione num. 4.&in Manuali cap. 23. mi. Ioi. Rodriqueae par. I .summ.cap. l4s. s. secunda causa. Grasin fis par. I. decisionum lib. 2.cap. 4.num T. Aragoni u a. Lq. 8 3.art. I a.dub.4.vers secunda causa.Cardinalis Toletus lib. a. cap. .versaltera causa P. Valentia tona. . dispus.6.quaest.2.
puncto Io. f. circa septimum vers. secunda causa. P.Suariusto m. a.de religione lib. .de hori S canon .cap. 23. num. 32. P. Sanche tom. 2.consiliorum moralium lib.7.cap. a. dubio a. conclusionei. P. Regina Idus lib. II. cap. I 3.num. 37 vers. tertia causa,P.Layman rom. to m. a. lib.A. tradi. I. capi vers. te tia est.P. Filllucius tom. a. tract. 23.cap. 9. quaest. 8.ωψ.num.
517쪽
a Quaeres,an confessarij excusentur,quando non possent omnium consessiones audire, si diuinu officium recitarent Reis spondeo amrmatiue,quando eli magna poenitentium copia, instat dies ultima iubilei,vel praecepti ecclesiae, tunc enim possunt licite omittere officium,si illud recitare non possunt
nisi omittendo confessiones aliquorum,qui propter hoc non consequentur iubileum , vel non adimplebunt praeceptum ecclesiae huic sententiae consentiunt Tabiena verbo, horae. num. 22.& Armilla num. 16. qui dicunt illos,qui ad non ina .pediendum magnum tructum,non dicunt officium,non peccare mortaliter, Nicolaus de Ploue in tractat. sacerdotali, tit. de horis canon.qua λγ.dicit, excusari a peccato mortali illum,qui ex occupatione operis liciti, ut quia multu scripsit,
vel audiuit consessiones,omisit recitare horas, Nauarrusca. II. de oratione num. 36.dicit,confessarios excusari. Septimana sancta,aut tempore talis iubilena quodquὰrendhm oporteat eos omnium omnes in una hebdomada confessiones audire.idem docent P. AZorius tom. I.lib. Io.cap. 3.quaest. Is P anched
3 Quaeres, an peregrinatio sponte suscepta ad pia loca excuset a recitatione ossicii Respondeo negative, Ratio est, quia
haec non est necessitas, praeterea etiam in itinere est tempus recitandi,ita docet Nauarrus cap. i I. de oratione num. 33. P.Arorius tom. Idib. I .cap. 13.quaest. . P. Valentia tom.3. disp. 6.quaest. a. puncto Io.s circa septimum vers excludit. P. Suarius tom. a.de religione lib. de horis canonicis cap. 28. num. I 2.P.Reginaldus lib. I s.cap. 3. num. IO3.versquartum est.Bonaci nitem. l. tract.de osticio disp.r.quaest.6 puncto I.
num. 9. Nicolaus de Ploue in tract sacerdotali tit.de horis
Quaeres, an beneficiarius obligatus solum, ratione benencii ad recitandum ossicium,liberetur ab ea obligatione,eo quod studeaticonstituto vicario, cum stipendio, qui beneficio deseruiat Respondeo negative Ratio cit, quia onus recitandi offficium est personale,ergo,qui ad id tenetur, non potest aliusubstituere qui loco sui recitet, 'uamuis substitutus recitet ex obligatione stipendis,du pacto cum beneficiario, non propterea beneficiarius liberatur ab onere,quia tunc revera
518쪽
non fiet et quod praeceptum est; sed quaedam pia actio nota
praecepta,quae per se. non sufficit ad excusationem culinae .lta Glossa in cap.licet. 8.quaest. I.& Ioann. Imola, quem refert,&sequitur Nauarrus in cap. iide oratione num. a. ubi dicit, hanc esse communem praxim,idem docent Nicolaus de Plo-ue loco calato P.ΑZorius tom. I. lib. I .cap. II. quaest. Is .P. Suatius tom. a.de religione libi4ide horis canon cap. 28 .nu. Ita P. Reginaldus lib. I 8.cap. II. num. 193 vers. quartum.BO-nacina loco cit. Quaeres,anui necessitas actionis iustae non siit repentina,sed continua,excuset,ut iacit docendi publice, concionandi, vel audiendi consessiones , ad quas quis ex iustitia obligaretur,frequenter recitationem diuini ostici impedire est Resp5deo negative, Ratio est,quia tunc signum estet illud exercitiunon esse accomodatum tali clerico, Religios , aut heneficiario, ideo,qui voluntarie illud susciperet, vel susceptum re intineret non posset excusari quia non necessitate, sed voluntate impeditur: nam licet officium docendi, concionandi,&audietidi consessiones non sit alienum a sacerdote, vel Religioso , si tamen propter incapacitatem personae non possit officium recitare, ut illi muneri fatisfaciat, peccaret mortaliter illud voluntarie suscipiendo in hoc conueniunt omnes doctores supra num. I.citati, qui dicunt repentinam Occupationem excusare,quia cum rara siritunc est vera nece miras,&ideo praeceptum humanum attumatiuum, non obligat eum eanto rigore, quin per epicheiam excusationem admittat sicut per similem causam potestAEmitti praeceptum audiendi sacrum, hoc expresse docet P.suarius tona. a. de religione
cina tom. I. traαde officio di*utatii quaest. o. puncto a
6 iraeres,an semper necessarium sit obligationem charitatis tantam esse, ut sit peccatum mortale,actionem necessariam . omittere propter recitationem officij Respondeo,circa hoc, duas esse sententias. Prima affirmat. Ratio est, quia cur νpraeceptum recitandi officium obliget sub peccaro mortali, non potςst omitti, nisi ad euitandum maius peccatum; ita ut tunc Occurrat veluti perplexitas, di cocursus duorum Praeceptorum, unus usi.est de recitaudoisilato,alterum conciOnfandi
519쪽
nandi ad euitandum scandalum in hac perplexitate minus
malum est eligendum, scilicet, omittere recitationem Ossicii, quia tunc illud, non recitar amittit rationem peccati. Hanc sententiam docuit Henricus de Gandauo quodlib. 3.q. I 2. quem sequitur Sylv. ver horae.num. S.
Secunda sententia docet,licet in casu praedicto,& simili uera sit prima sententiamon tamen semper esse necessariam tanta obligationem,ut quis licite excusari possit a recitatione oticij,nam saepe cessat obligatio recitandi Ollicium, non solum, propter vitandum peccatum, sed etiam propter vitandum incommodum proprium, vel proximi, ut sit Rholaris velit publicam actionem litterariam integro die habere, Mideo ossicium recitare non possit non tenetur actionem omittere,
etiam si id absque peccato possit, vel si quis lecturus lectio.
nem oppositionis,in qua re plurimum interest sua, vel rei publicae, doctum se ostendere ui simul recitare non polliti excusabitur, sic etiam aliquando non erit peccatum mortale,non subuenire prox Imo aegrotanti, tamen ex charitate illi succurrere, licite potest omitti osticium,ratio est,quia praeceptu humanum non obligaricum talibus circumitantiis, di tanto
disp.9.fol. iψ3. . Quaeres,an excusetur ille, qui potuit futuram occupatione praeuidere,& anticipando tempus,otticium recitare,&exnegligentia, vel malitia non recitaui est Respqndeo Doctores communiter docere, illum, qui intra eundem diem naturale, sine magna dit ficultate potest ollicium anteponere,vel postponere. teneri ad id faciendum,& non excusari, sed peccare mortaliter, si recitationem omittat ita Henricus quodlib. I 3.
520쪽
puncto io. s.circa septimum veri secunda causa. P. Sanchea
Ali vero distingunt, nam si occupatio requirit totum diei tempus, ita ut pro corporis necessitatibus vix parum moraliter subtrahi possit,tunc cicut nec praeuentionem, nec poli positionem,intra eumdem diem esse necessariam,quia nec almicine post reli liquitur tempus recitandi si vero occupatio sit solum magnae partis diei, tunc si impedimentum futurum sit,& potuit praeuideri, necessarium esse praeuenire tempus, recitando prius ossicium,vel si post illam superest tempus,necessarium esse osticium postponere. Ratio est,quia praeceptus recitandi ossicium obligat pro tota die ita docet P Ioannes
tentia mihi magis placet,quia melius explicat dissiculatem. addunt etiam praedicti doctores, quod si quis potuisset prius recitare, non fecit, posset etiam excusari, vel quia praeuide, re non potuit repentinum impedimentum, vel quia non aduertit; quod si peccauerit negligenter se gerendo, non praeueniendo tempus, vel etiam malitiose nolendo praeuenire, cum potuerit, u tamen poeniteat prioris negligentiae,& peccati, supposita occupatione,excusabitur, quia tunc est moraliter impotens ad implendum recitandi praeceptum,ita P.Suarius