장음표시 사용
201쪽
apertum sit, hoe iam diceret nuntius: oppugnat urbem patriam huius, Oee haliam, in qua urbe et patrem eius oceidit et urbem, oethaliam, evertit. Quod absutas dictum est. Nihilominus recte vidit Dindortas, spurium esse vergum 363., sed illud non vidit, ab eodem histrione, qui v. 363. seest, prosectum esse v. 362., ita ut hare lautum
scripsisse Sophocles tensendus sit: ἀλλ' ἡνίκ' οὐκ ἔπειθε τον φ υτοσποροντήν παῖδα δουναι, κρυφιον ούς εχοι λέχος, ἔγκλημα iaικρον αἰτίαν θ' DOιuασας, κτεένει τ ανακroe πατέρα τῆςδε καὶ πολιν
Νune optime procedere orationem nuntii patet, interpolatam ab histrione inutilissimo et molestissimo additamento, in quo praeter illa, quae rectissime iam Hermannus notavit, vehementer etiam displicent verba πατρίδα την ταυτης, tum si tim post eadem forma poeta utatur, πατέρα τῆ δε. obversata autem histrioni haec adiicienti verba Sophoclis sunt, v. 74. posita: Mβοῖδα χωραν φασίν, φρυτου πολιν , ἐπιστρατευειν αντον, ἡ μέλλειν era.
202쪽
Νon dubito contendere, Sophoclem, si v. 444. adiecisset, ineptissimo locuturum suisse. Faciunt enim et quae praecedunt verba, Oυτος αρχει καὶ θε- οπως θελει, et quae ἐμου pronomini addita γἐ particula est, ut sensus hic sit: Amor enim et dis imperat ad arbitrium et mihi adeo. Quod aliter accipi non licet, quam Sic, ut hoc dicere Deianira statuatur, dissicilius esse, se vinci ab Amore quam deos. Cuiusmodi arrogantiam vel potius insolentiam abhorrere ab ingenio Deianirae, mulieris modestissimae, iam ante me editores quidam sensisse videntur. Sed illud nemo dum advertit, omnino seri non potuisse, ut Amoris in se Iolenque vim aliquam et potestatem esse Deianira diceret. Νam primum si mulier Graeca, viro nupta, Succumbere Se Amori deo ait, non possumus id aliter interpretari, quam sic, ut praeter maritum alius viri amore flagrare se fateatur. Nam si vel summo amore mulier maritum suum amplectebatur, non potuisse id ab Amore deo effici dici, iiii naturam potestatemque eiuS dei n0rit, neceSSu- .rio mihi cuncedet. Deianiram autem id unum agere per totam hanc subulam Sophocles facit, quod honestissimam quamque mulierem maxime habere in votis convenit, ut et vita mariti, hominis eximii, servetur et mutuo ab eo amore ametur. Item nullo verbo indicatum a Sophoclo est, Iolen amore Herculis captam suisse; immo ua de ea loquitur, ita eam Se gerentem in scenam producit, ut invitissimam in domum eius, a quo
misere amabatur, abductam esse appareat.
Ilaec sola intelligentiores lectores sussicero concedent adprobandam Sententiam, quam proposui, V. 444. non Scriptum . a Sophocle esse. Verum peropportune accidit, ut poeta ipse disertissimis verbis hoc Ioco doceret, eo ipso quo dixi sensu locutionem illaui, 'χρως αρχει γυναικος, accipiendam esse, cum ita pergat: -τ' u τὶ τ ανδρὶ τνδε τy νοσωληφθέντι ρομπτος εἰμι, κάοτα. factivos ιαι, etc. Ex his eum Verba τνδε τy νοσΨ Di φθέντι non possi ut alio referri quam ad locutionem Ἐρως αρχει καὶ θρων οπως θέλει , sumulque illud certum sit, Hercules eum dicatur τὴψε τν νοσροληφθείς, amorem eius in alienam mulierem, Iolen, signiscari se luculenter apparet, Deianiram, si elocuta esset verba, quae spuria esse eontendi, hoe, quod dicere non potuit,
203쪽
dicturam suisse, so quoque praeter Herculem aliorum virorum
Adiicio hoc unum, ut ineptum illum vorsum inRprerot, histrionem eo adductum videri, quod καὶ particulae anto θεων collocatae vim non esset nssecutus. Rectissime autem Iocutus poeta est , quamvis brevi toti consuluerit, ita scribens: Oυτος γαρ αρχει κω οπως ωλει, ὼςτ' εἴ τι τ*tici; τ ανδρὶ τῆδε τῆ νοσωληφθέντι μεμπτος εἰ υ, καρτα φιαίνοασι, si rἶδε τῆ γοωκί, τῆ φιε ται Πατου μνὶδῖν αἰσχρου, φιηδ' ἐμοὶ κακοῖ τινος. hoc sensu: 3mor cum dis adeo imperet, non mirum, marito ptia in meo imperare, ita ut insaniam pro-s cto, si succensero aut illi velim, morbo isto laboranti, ant virgini captivae, quae nullius milii Probri nec ullius mali causa suit. De v. 585. Κακας δῖ τολμας τ ἐπιωταίμην εγιο,μήτ ἐκμάθοιμι , τάς τε τολει ψας στυγω. cpiλτροις δ' ἐαν που τήνδ' υπερβαλωαεθα 585 . τῆν παῖδα καὶ θελκ τροισι τοῖς ἐφ' 'Πρ α κ λε si μεμναάνVται τουργον, ει τι μὴ δοκῶ πράσσειν μάταιον, εἰ δἐ μη, πεπαυσομαι.
mnisestum est, v. 584. vocabulo φiλτροις signiscari medi- eamen illud, quo Deianira vestem, quam Herculi missura esset, ad animum eius deliniendum modo tinxisse se ait suadente Nesso, a quo accepit; qui cum daret, eius hanc lare
εσται φρενος σοι τουτο κηλητηριον
τῆς Ηρακλείας, ὀυςτε μῆτιν εἰςιδαν , στέρξει γυναῖκα κεῖνος αντὶ σου πλων.
204쪽
Itaque verba illa, φιλτροις ἐαν nou τηνδ' υπερβαλώμεθα, hoe seMu dicta sunt: si forte philtria esste ero possim, ut amorem, quo in Iolen exarsit, abiiciat, sius, ut plus me quam illam amoti quas enm dixisset Sophocles, nego eum adiicem versum illum potuisse, qui in eodicibus additus reperitur:
τῆν παιδα καὶ θελκτροιm roις ἐ5ρ' 'Hρακλεῖ. Certissimum est enim, verba haee, θέλκτροισι τοῖς ἐφ Πρακλεῖ, meram esso explicationem vocabuli φίλτροις, eum, ut Herculem sibi eoaeiliaret Deianira, nulla re aut arte usa sit praeter illud, de quo dixi, medicamen. Ista autem explicatio eo inutilior molestiorque est, quo plenius, quid significet vocabulum φίλτρα , verbis praeeedentibus declaratum est, eoque magis a stilo Sophocleo abhorret, quod non continuo post vocabulum φίλτροις collocata, sed ab eo vocabulo pluribus interpositis verbis seiuncta ita est, ut, qui audiat legatve haee,
necessario credere debeat, id quod non est, aliquid novi idque eiusmodi, quod praeeipuam vim habeat, verbis θελκτροισιτοις ἐφ' Ηρακλεῖ significari. Denique inutilissimum est substantivam την παῖδα. Saepe Kenim in praecedentibus qui locuti de eadem illa virgine su ut, solo pronomine indicandam putarunt, ut Lichas v. 476 sqq. ταυτης ο δεινος η υρος πον' 'Πρακλη
Nihil autem ut dubitos, quin spurius sit v. 585., es perficitur, quod ex Eustathio intelligimus, suisso codices Grammaticorum Alexandrinorum aetate, in quoa receptus ille versus non esset. Neque enim Eustathium ipsum istiusmodi codico usum esse
eredo, sed hausisse potius, quae p. 799, 3. 716, 30. pru-didit, ex Grammatici Alexandrini eommentario. Scripsit autem 13.
205쪽
De v. 684 sqq. 6 80 Tria γαρ ων ὁ θηρ με Κένταυρος, πονῶν
εως νιν αρτίχριστον ὰρμοσαι ut που. κἄδρων δοιαυτα. Non poteris hie excusare repetitionem vectorum καὶ τοιαυτεδρων, quin ignorare te ostendas, quid Sophocleo stilo accommodatum sit. Item prorsus inutilia snnt v. 684. verba illa, καί μοι ταδ' ἰν προρρητα. uuae res facit, ut Sophoclem ita scripsisse credam: παρῆκα θεσμῶν Ουδεν, ἀλλ' ἐσωγμην, χαλκῆς om- δυςνιπτον ἐκ δέλτου γραφήν, το φάρμακον τουτ' απυρον ακτῖνος τ άεὶ θερμῆς βακτον ἐν μυχοις σώέειν ἐμέ,
Cuius oratio si quaeris qui iactum sit ut inutilissimo isto versu interpolaretur, facilis responsio est, non intellectum ab interpolatore esse, orationem obliquam v. 685 sq. τὼ φάρμακον
206쪽
Inimo cum errore maxime proclivi integrum formari membrum
verbis his, ἐγω γαρ ων δ θηρ με - δελτου γραφην, creditum esset, ideoque nihil positum videretur, ex quo, quae Sequuntur verba, penderent, fieri non potuit, quin ub histrione illo, qui Deianirae partes ogebat, istiusmodi versus adderetur, qualis additus in codicibus reperitur. PoSt ea, quae modo descripsimus, Deianira haec pergit
εσω δ' ἀποστευρουσα δερκομαι φατιν ἄφραστον , αξυι βλητον ανθρωπω μαθεῖν.
695 το γαρ κάταγμα τυγχάνω pi φασα πως τῆς οἰος, ω προπριον, ἐς φλυγρο, ακτιν ἐς ηλιῶτιν ' ως δ' ἐθάλπετο, ρεῖ πῶν αδηλον κῶ κατέμνηκται χθονε. Ex his versum 696. ipse, antequam Dubraei de eo iudicium
novi, Spurium esse credidi, his causis commotus. Primuin cuui solum substantivum το καταγμα tractum laneum significet,
sive, quibus Verbis paulo ante usa est Deianira V. 675., αργης Οἰος ευερου ποκος, non inutiliter tantum, sed inepto etiam genitivus additus est τῆς Οἰος, eo adeo iii loco collu-catus, a quo a Sophocle collocatus non esset, nisi praecipua vi praeditus, qui, non praeditum eum esse apparet. Deinde magnopere offendor verbis ω προπριον. Primum enim pe quam incommode οι pronomen relativum, praecedente proxime substantivo τῆς Οἰος, referre ad remotius το καταγμα iubemur. Deinde verbum compositum προπριον sive pro simplici ριον uSurpatum, Sive es Bensu dictum putabis, ut sit αρτίως εχριον, ut paulo ante v. 674 sq. Deianira dixit, neutrum recte aut ex usu Sophoclis lactum esse docere poteris. Porro valde insolenter novien rei, quae uncta sit, omiSsum eSt. unod eave ne defensum eas v. 689 sqq.: - a
207쪽
καθηκα συμπτυξα, αλαμαῖς γ λίου κοιλιο ζυγάστρω δω DRuuo in loco est profecto quod mirere, neminem editorum hamsisse in verbis κατ' ODον εν δομοις, cum manifestum ait, Sophoclem alterutrum tantum illorum vocabulorum ponere potuisse. Itaque accusativus obiecti, reserendus ad ἔχρισα, aut
in alterutro vocabulo Iatet, aut, si aliter scripsit poeta neque enim quid scripserit, adhuc investigando reperire mihi licuit ,
adsumendum ad verbum εχρισα substantivum est δωρον, V.
692. positum. Quod no fieri commode posse neged interposito v. 690.: μαλλαν, σπάσασα κτησίου βοτοῖ λάχνην, monendum est, eum ipsum versum valde dubium esse Sopho-riesue adiecerit. A quo cum modo dictum esset v. 674 sqq.: εἶ γαρ τον ἐνδυτῆρα πέπλον αρτίως πριον, ἀργὴς Οἰος ευέρου ποκος,
ω vix persuadere mihi possum, inutilissima verba illa, μαλλῆ σπασασα κτησίου βοτου λαχνην, statim post addita esse. Denique summae offensioni sunt in v. 695. verba ἐς με-σVν φλογα, quae si per se spectas, velim doceas vel uno exemplo ita a Sophocle dici posuisse, ut non in mediam flammam, sed, id quod dici hic debere certum est, adve sus solis radios significarent. Omnino vocabulum φλορ, nisi solis nomino aut addito aut aliqua ratione indicato, de
solis radiis non novi umquam dictum esse. Molestiora vero etiam ea Verba esse apparet, Si advertis, quae eontinuo sequuntur, ἀκειν ἐς ηλιωτιν. Quibuscum si quis hoc sensu coniuncta a Sophocle putet, ut significarent, ἐς μεσην φλογα ηλίου, prosecto ille, quid serat sermo poeticus, nescire se ostendit. Itaque tam ineptam totum hunc versum esse patet, ui ne ab histrione quidem, sed a grammatico seriore compositus
208쪽
existimari debeat, cui obversata adeo ea eSSe credas, quae Seneca eadem de re Herc. Oet. v. 724 sqq. exposuit: Et sorte nulla nube respersus in bor Laxabat ardens sorvidum Titan diem. Vix ora solvi patitur etiamnunc timor: Medios in ignes solis fit claram facem, Quo tincta suerat palla vestisque illita, Abiectus horret sanguis, et Phoebi coma Tope factus ardet. Ac confrinatur sententia mea eo, quod, quo eodice usus is est, qui scholium in hunc locum scripsit Didymum puto , iueo versum illum non suisse additum intelligimus. Scriptum autem scholium hoc est: το γὰρ κάταγιια ' το γαρ εριον
Extremus hic Ioeus est, quem misero interpolatum ab histri suo esse evidentissimis argumentis probari posse puto. Indignos enim Sophocle quattuor illos versus esse conteudo, quos diductis litteris excudendos curavi. Ac primum quidem nego
209쪽
ullum in eius sabulis locum reperiri, in quo accusativus Obiecti in uno oodemquo membro ita ut hic factum est bis enuntiatus sit. Neque enim ea huc pertinent exempla, in quibus pronomeu aliquot verbis interiectis perspicuitatis causa repeti
tum est, de quibus Matthiaeus Gri Gr. g. 472. I. egit. Iuqua dicendi forma quis est qui haerere queat 3 Dic autem non
pron0meu repetitum, sed nomen ipsum una cum pronomine posseSSivo, σῶαα τονα ον, bis esse positum vides, quamvis
unum sit totius membri verbum primarium, ἐμβαλειν. Hoc
Solum cum eiusmodi sit, quod gravissimam interpolationis suspicionem moveat, tum alia multa accedunt, ex quibus abiudicandus necessario Sophocli versus illos esse pateat. Eo ret iγ-ferendus uest primum articulus τῆς, adiectivo βαθυροὶ ο - θ' praepositus, intolerabilis propterea, qu0d de ceria quercu Sermo i ,- t 'iste est nec esso hic potest; porro adiectivum ipsum βαθυρριζον, epitheton eiusm0di, quo non ornatam, Sed oneratam Z inepte oratiunom esse pateat. Eiusdem prorsus generis est axiectivum αρσενα, nomini ελπιον molestissime adiectum. Porro quamquam substantivum υλην de ligno dici notissimum est, tamen velim vel uno exemplo doceatur, quemquam poetarum
classicorum Graecorum υD7ν δρυος dixisse, ut lignum quernum significaret. Item alienum a stilo Sophocleo est, quod, in qua notione nulla est vis praecipua, caedendi dico, ea duobus adeo diversis verbis, κείρανrα et ἐκτεμοντα, elata est. Denique quod solo infinitivo πρῆσαι satis superque p0eta declaravit, id inutili verborum pondere v. 1298. extenuatum est. Ρ0stremo ne numeri quidem v. IIN. Sophoclei sunt. Ea autem omnia, quae hactenus notavi, etiamsi more Sophocleo elata essent, tamen prolaeta a Sophocle non crederem pr0pterea, quod alienum est a pers0na Herculis et condicione, de ligni genere hic exponere, quo S, 'docomburi vult, exstruendus sit. Immo eum nihil mandare Hyllo nisi hoc convenit:
210쪽
τουδ' ανδρος, ἔρξον ' εἰ δἐ μη, μενου ae θω καὶ νέρθεν ω, αρπιος nςαεὶ βαρυς. Histrio contra cur interpolatione illa augendum hune Iocum putarit, lapparet e v. 1213. :η καὶ πυρας πλπωμα τῆς ειρη-νης;
In quo cum verba τῆς εἰροαένης sic intellexisset, qualem descripsi, quod a Sophocle omissum mala credidit, sibi addendum temere putavit. Atqui non dubium est, quin id unum Hercules participio τῆς ει ρημενης significare voluerit, in Oeta monte exstruendi, in quo loco rogum exstrui supra iussit.
Ut absolvam quod supra promisi, neeesse est, ut in fine huius libelli ex scholiis in Traehinias scriptis eas apponam adnotatioues, quas recentiore aevo ab istiusmodi hominibus compositas dixi, qui neque litterarum graecarum scientia satis instructi essent, nec codicibus uterentur integrioribus, quam qui ad nostra tempora Servati sunt. V. IIS.. Ουτω δε τ ον Καδμογενῆ τρέφει, τὼ δ' αυς ει βιοτου πολόπονον, ως περ πέλαγος κρη- σιον l το Ουξει ἀντι του αυξετ σι. Ovτω φησί τὼ ut ντων κακων εχει μυτον, τὼ δἐ αυζεται κax' αυτου. - Biovδὸ πέλαγος τον χειμαζομενον MORV. II9. ἀναμπλάκητον l αναμαρτητον καὶ δίκωον