Monumenta eucharistica et liturgica vetustissima

31쪽

versio latina χPiscis caelustis divinum genus, integerrimi luctoris

e Sto, accepto sonte immortali inter mortalus sacrati in lymphis tuam, amice, Conso Ue animum aqui perennibu muni sicae Sapientiae. Salvatori Sanctorum mellitum accipe cibum; manduca, bibe, piscem te non manibu S. Pisco igitur Satia, quae SO, domine Salvator. Bene ut cubo mater, te deprecor, tu mortuorum. Aschandio pater, me mari S Simoe animo, 16 Cum matre dulci S Sima fratribusque meis cum pace pi Sci tui memento Pectorii.

VI. ORDO SYNAXIS CHRISTIANAE EX DIDAS CALIA I T.

Didascaliam apostolorum, ex qua se libri Constitutionum apostolorum priores prodierunt, altera saeculi tertii parte ortam esse omnes iere hodie consentiunt. Te Xtus graecus periit; sed tota Versio syriaca ad nos pervenit et versionis latinae optimae tertia iere pars. sextum syriacum primus edidit anno 1854 Lagar de δ: idem eodem annote Xtum graecum restituere conatus est', ita tamen, ut opus eius haud paucis et parvis vitiis laboraret. Versionem latinam solo codice palimpsesto bibliothecae capitularis Veronensis traditam auter detexit et anno 1900 publicavit. Postea Nau Didascaliam secundum teXtum La gardianum in sermonem gallicum Margaret a Gibson e codice Mesopotamico in linguam anglicam, Flemining codicibus Parisino Mesopotamico Caritabrigiensi magna eum industria excussis in linguam germanicam transtulit. Postremo unli, omnibus codicibus, praesertim Parisino et Veronensi. necnon et versionibus neutericis adhibitis, versionem latinam Didascalia apostolorum syriace, Lipsia 1854. - 'onale et Ante Nicaena, Vol. II, Londini 1854. - didas alie Paris. 1902. - Horae Semitica II. The Didas alia apostolor uni in Englisl 1903. - Die syris che Didascalia uberset g uni ortili iri volitans chelis uni Joh. Flemining 1904 Te Xte . inters. N. F. X in.

32쪽

liligentissitati coni posuit anaque notis inlustratana una cum graeco t X tu Constituti unitan apostoloruin edidit L EX hac dition Funkii particuluml 52, quae in versione Vetere Veronensi non Xstat, in versione autem syriaca prior pars est capitis XII apud Flemnain p. 6 s. in depr0mptum hoc loco repeti Vi.

Vos alito in piscopi iolite es Se duri noque tyranni, quo iracundi neque Spori in populum dei manibus vestris raditum, nec solvit domum domini neque dispergit populum

otia S, Sed convertit Omne homine S, Ut de cooperemini et Congregale Credente eum magna man Suetudine et longanimitate se patientia ut in ira set per doctrinam os orationem tamquam mini Stri regni aeterni. In Congregationibu vestri autem, in eccle Sit Sancti S, conventu vo Stro facile quovis modo pulchro et disponito sollicit loca fratribus cum verecundia a Segregetur re S byteri locus in parto domus ad Orientem VerSa . . Et in medio inter eos itum sit episcopi Solium β, et cum eo Sedeant preS-byteri ε; similiter autum in parte altera ad Orientem VorSa viri laici sedeant. 5 Ita enim ducos in parto domu ad Orion tem VerSa preSbytero Sedere cum piscopo et post hos laicos ac deinde seminaS, ut, cum Surgiti orante S praepo Siti ur-

Didascalia et Const. p. Padorb. 1906. - Inde adparet, e Sententia auctoris templa Christianorum ad orientem spectare. In Oriente ecclesiae plerumque in hunc m0dum Xstructae eratit e gr. basilica an etis epulcri Hierosolymitana Eus. Vita Const. III 363. Socrates h. e. V 22 tamquam rem Singularem narrat, egelesiam Antiochiae Syriae ad occasum Vergere. Etiam in occidente s. aulinus Nolanus usitatiorem morem esse dicit, ut basilicae ad orientem versus erectae sint ep. 32, 13ὶ Romae autem prius regula inversa observata esse videtur, cum basilicae urbis antiquissimae ad occident se spectent. - unc cathedrae episcopalis locum nonnullae ecclesiae antiquissimae usque hodie conservant Medio aevo cathedra prope altare in parte laterali conlocabatur FunkJ. - Reliqui clerici, etiam diaconi, non sedebant, sed stabant. - - 0gadditamentum ad orientem versa satis complicatum Flemining uncis inclusit.

33쪽

ΛΝΑPHOR SERAPIONIS. 25gant primi et post eos viri laici, deinde iterum seminae Nain Orientem VerSu Oportet O Orare L Sicut et scitis scriptum osse: Date laudem deo, qui adscendit super caelum caeli ad orientem Diaconorum autem unu Semper adStet blationibus ueharistia et alter Ora Stet ad portam Spectans introeunteS et OStea, cum VOS Osseretis, simul ministrent in

Et si quis inventus fuerit non Suo loco SedenS, increpet

eum diaconus, qui intu e St, iaciatque eum Surgere ac Sedere in loco ipsi convenienti. Namque cum cauli dominu S OSter ecclesiam comparavit. Sicut enim videmus animalia rationis eXpertia putamia bove et Ve et CapraS, Secundum generan genera cubare ac Surgere ac paSci ac ruminari neque ullum eorum a propinqui Separari, et rurSUS animalia campi ingula cum similibus in montibus ambulare ita in occlesia quoque iuniores eorSum Sedeant, Si locuS St, Si non, Stent pedibus aetato vero provecti Sedeant Separatim pueri autem Stent eorSum aut patre ac matres eo ad Se adSumant et stent pedibus o adulescentula iterum SeorSum Sedeant, Si Ver non St locuS, OS muliere Stent quae nupserunt et aduloscentes sunt ac libero habent, eorSum Stent, anu et viduae Seorsum Sedeant , Et diaconu prOVident, ut unuS-

quisque intrantium in suum locum e conferat nec qui Squame ei in loco non convenienti sedeat. 1 Similiter diaconus provideat, ne quis Susurret vel dormite vel idua vel nutet.11 Sic enim in ecclesia oportet cum disciplina et Sobrietate vigilare ut intentam aurem habere ad verbum domini.

VII CANO SEU ANAPHORA SERAPIONIS.

Scriptum, quod nomine canonis Serapionis designo anno 189 in ephemeride astadomiae ecclesiasticae iioviensis primum editum est. Eadem consuetudo orandi a multis aliis scriptoribus commemoratur Clem. lex strum VI T 43 Tert. p. 16 Basil de spir. S. 27, G, alii . - Ps. 62, 34.

34쪽

20 ANAPHOR SERAPIONIS.

sed viris doctis latuit, donec . obber in in in monte, qui dicitur Athos in bibliotheca monasterii a ra eo dicem quendam repperit et ex eo publicavit anno 1899 , Alichristi teli liturgi sche Stilich aus dor ire h0 Agyptens Te X te uni Untersu cliungen, hera usgegeben voti . Gubhard tu nil arnach N. F. II h). Hoc enim codice, qui saeculo XI. Xaratus est, Ontinetur Sacramentarium ευχολOTiouin, quod constat triginta

orationibus ex hisce duodeviginti ed. Funk -XVIII ad missam, sup-tem XIX XXV ad baptismum et confirmationem tres XXVI XXVIII in ad ordines saeros, duae ad oleum infirmorum XXIX et sepulturam XXX spectant.

Nonnullae harum orationum in codice Serapioni, episcopo Thmu-ensi, qui uit a miliaris sancti Athanasii, adsignantur. Inde conelusit optimo iure ob bermin totam conlectionem ei ad tribuendum esse, praesertim cum aetate Serapionis, i. e. medio saeculo quarto, eam Ortam esse certum sit. At Serapion non proprie auctor totius conleetionis habendus est, sed eam in tormam, qua e Xstat, redegit; nam magnam eius partem iam ante Serapionem Xstitisse et saeculo terti conceptam esseverisimillimum est. Id inprimis dicendum est de ea oratione, de qua hoc loco agimuS. Inter orationes enim evehologii Serapionis et numero et dignitatu principem locum obtinet ea, quae inscribitur: υχη Trposmopo Tapurri VOς carisκοπου. Haec oratio est anaphora Seu canon missae incipiens a praelati0ne, cuius origo aegyptiaca et inde cognoscitur, quod ad liturgiam, quae dicitur Sancti Marci, prope accedit. Canon Serapionis, ut omittam preces Didaches c. 9 et 10, est antiquis si mus omnium, qui ad nos pervenerunt. Formam eius antiquiorem, a Serapione transformatam et auctam, A. Baumstar sagaciter inquirendo enucleare

studuit Di Anaphora v0n Thmuis in Romi sche Quartat selirii 1904 123 142ὶ. Paulo post ditionem ob berminii right man descriptionem particulae codicis photographicam nanctus, teXtum evehologii aliquot locis emendatum denuo edidit et amplissim inlustravit in he Iourna o Theol0gieul tu dies Ι 1900ὶ p. 88 113 247-277. Eodem tempore reWs de eo lucidando optime meritus est , Uber obber mitis Alichristi teli litur

Liturgia, cuius iragmenta exstant in papyro Der-Balygeli anno 190T inventa meo iudicio antiquior non est canone Serapionis, etsi cher mann eam saeculo tertio ineunti adscribit De liturgi sche Papyrus v0n Der-Balygeli, ipsi ae 1910 in id iam ex epicles spiritus sancti, quae in illa liturgia legitur, elucet.

35쪽

ΑΝΑΡ HORA SERAPIONIS. 274 15 - 441 . Postremo iiii idem euchologium accuratissim edidit cum versione latina in opere suo insigni , , Didascalia et Constitutiones apostolorum 1906ὶ 158-195. Versionem germanicam anaphorae erapionis videris apud Dre Ws l. l. p. 305 Squ. et in libro meo , Eucharisti eund Busssalirament , ed. 2, p. 100 SS. Oration os uehol0gii in codice recto ordine carent, quem Bright- man et Funk in seditionibus suis restituerunt. Ita iactum est, ut anaphora, quae in codice prima ratio est, apud Funkium tertiodecimo loco legatur.

36쪽

28 ANAPI IORA SERAPIONIS.

loci tui filii.

II. Oramus sae OS Vi VOS homines; da nobis Spirit uni luci S ut cognOScamu te eri me quem misisti Iesum Christum da nobi Spiritum an tum, ut poSSimii edicere et enarrare ineffabilia mysteria tua. et Loquatur in nobis dominu Iesu et Sanctus Spiritus et hymnis te per no Celebrei sau enim S upra Omnem pri=ὶ ipatum et potestatem et virtutem et dominationem et omne nomen, quod nomiH9tur non solum in hoc Saeculo,

sed etiam in futuro si ibi adsistunt milia milium et dena milia denum milium angelorum, archangelorum, thron O-rum, dominationum, priHeipa tuum, pote8tatum tibi adsistunt duo honoratissimi Seraphim Senis ali in Structi, binis alis velante faciem, binis pedes, binis volantes et Sanctificantes 1 OuibuSeum

Ioh. 6, 44. - Ioh. 17, 3. - Eph. 1, 21. - Dan. 17, 10 se eundum LXX in Vulgata legitur: milia milium ministrabant ei et deciens milliens entena milia adsistebant ei'. - Col. 1 16. - rem addit: σου cu τὰ πολυομματα χερουpila a Tu. - IS. 6, 2.

37쪽

ANAPHORA SERAPIONIS.

Suscipe et O Strani Sancti silea tionum dicentium: Sancti SSanctus Sanctu dominus Sabaoth, plenum est caelum et terra gloria tua. Q Plenum est caelum, plena est terra quoque gloria tua magnifica, Omine virtutum Imple etiam ho Saorificium virtut tua otcommunicatione tua tibi enim Olbtulimus hoc sacrificium Vivum, oblationem incruentam.

III. , Tibi obtulimus hunc

panem, Similitudinem corporis unigeniti. Hic pani saneti corporis est Similitudo, quia dominus Iesus Christu8, in qua nocte tradebatur, accepit pa

nem ac fregit deditque discipulis suis dicens decipite et

um, quod pro vobis frangi

Is 6, 3. Haec particula et quae secuntur ni . 11 luce clarius originem aegyptiacam inanitestant quippe quae solis in liturgiis . Marci et Iaco-

38쪽

est unditur in remi88ionem e catorum. Propterea Obtulimus et nos calicem similitudinum Sanguinis adhibente S.

27. 28 1 Cor. 11, 25.

39쪽

dium vita accipiunt ad curationem omni morbi et in adiumentum omni prosectus et virtutis, non in damnati O-nem, deu Veritati S, neque in contumeliam it opprobrium.1 Te en in increatum inVOCA-Vimu per unigenitum in Spiritu Sancto misericordiam tuam moveat hic populi S profectu dignus habeatur millantur angeli, qui ad Sint populo in destructionem mali et

minum: Sanctifica ha anima S, tu enim omne Cogno Sei S; Sanctifica omnes in domino defunctas et adnumera omnibus fui sancti virtutibus et daei locum mansionemque in regno tuo. 1 ACcipe etiam gratiarum actionem populi et benedic eos, qui obtulerunt Oblationes gratiarumque actioneS

Quae in hoc r. 15 leguntur, sunt epiclesis. Sed non ut in omnibus aliis liturgiis, spiritus sanetus, sed odio ad panem et vinum hoc loco invocatur. Etiam s. Athanasius scribit apud A. Mai. Script Vet. nova coli. IX 625ὶ 'Erru b α μεrci λα ευχα κα ai ricti κε fiat va-

40쪽

S CYRILLI CATECHESES MYSTAGOGICAE.

et largim sanitatem et in togri latona et laetitiam c)In Item lue profectum animae et Corporis

omni huic populo per unigenitum tuum Iesum Christum in Sancto Spiritu Sicut orat et est

o erit in generatione generalionum et in omnia Saecula

VIII. SANCTI CYRILLI CATECHESES MYSTAGOGICAE.

Sanctus Cyrillus Hierosolymis educatus et circa annum 345 a Maximo, episcopo eius urbis, presbyter ordinatus est, cui anno 350 0 351 in epi Scopatu successit. Postea ab Arianis vehementissime intestatus ter se depulsus est. Post mortem Valentis, quo regnante undecim annos X sulaVerat, restitutus Oct annis inconcussum episcopatum gessit. Anno 381 concilio Constantinop0litan interfuit. Mortem obiit die XVIII mensis Martis anno 386. Ρrioribus vita annis Cyril is aliquamdiu in ii de nutasse Videtur. In opere suo catechetico rianis saepe obloquitur, nusquam Vero osteo ROOUsto utitur, et 0 crates eum concilio 381 adfuisse narrans addit h. e. V in TOT ἐξ s. εταμελεiai Tu blbio ου sivi προσκεiμευος. Summis eum laudibus extulerunt patres concilii Constantinopolitani 382 Theo

τους 'Apiavoυς v iam opori To rori; θλi σαυτα At Sunt, qui aliter de electione eius episcopali iudicent. Socrates narrat h. e. II 38ὶ 'Aκύκio Arianus metropolita Caesariensis κα ΠατpOφiλος MdEisuo Tov lεpo σολυu Vceu30ησαυτε KUpiλλο uvTiκατέστησαυ. Hieronymus autem scribit chron. ad a. 349ὶ Cyrillus cum a Maximo fuisset presbyter ordinatus et post mortem ei ab caelo episcopo Caesariensi et ceteris Arianis episcopis episcopatus promitteretur, si ordinationem a Ximi repudiasset, diaconus in ecclesia ministravit ob quam impietatem sacerdotii mercede pensatus Heraelium, quem moriens MaXimus in suum locum restituerat, Varia raude sollicitans iae episcopo in presbyterum regradaVit.'