M.T. Ciceronis quae exstant omnia opera, cum deperditorum fragmentis in ...

발행: 1829년

분량: 695페이지

출처: archive.org

분류: 미분류

331쪽

nisi vererer, ne Herculem ipsum ea, quae pro salute gentium summo labore gessisset, voluptatis causa gessisse dicereS.

Quae quum dixissem, Habeo, inquit Torquatus, ad quos ista referam; et, quamquam aliquid ipse poteram 9, tamen invenire malo paratiores ' familiares nostros. Credo , Syronem dicis in Philodemum, quum optimos Viros, tum ' doctissimos homines.

Recte, inquit, intelligis. Age sane, inquam. Sed erat aequius, riarium aliquid de nostra dissensione 4 u

as. Poteram Sc hia respondere.,o Tamen Myenire malo paratiores Forte in nisi se addisputandum: h. ensu, ae attamen familiares nostros

instructiores reperiri ad Epicuri d creta defendenda malo is , se quippe qui haec docendo profiteantur. G. 21. Srronem diei et Philodemum. Nonnulli male legunt Myron. Nostri, quo ipsi vidimus, hoc loco Sironem reserunt ut probabile

videatur, Me hoe nomen, ut apud

Servium ad Virgil. Ecl. VI, II , Syronem scribendum De Philodem nomine vix dithitari licet. Erat enim hic

vere Ciceronia tempore Epicureorum nobilissimus CL Aseon. Ped ad orat. in Pison. 8, p. 826 ed. P. Manut. eumque, suppresso nomine, in ista oratione Cic. l. l. ut literatum hominem, Philosophum , et poetam lasciviorem, Pluribus commemorat merique quidem codd. Polidemum seriis bunt, ut bini Oxonn tres nostri, Vin editaque Vett. plerique omnes;

hi tamen sere ob demum. At hinno

nominis nullas Epicureorum Ciceronis aetate elamit. Ceteram mat Surronem inquam excidisse videtur, quod vel Tironiana nota 1 vel Tscribae saepe Pingunt. G. - Syro et Philodemus erant ambo inter primos illius aetatis Epicureos, prior Ciceronis amicua, ut patet ex eius Episti Div. I, II, et ex Acadd. II, 33, 1o6 Posterior,

qui nonnullos de philosophia libros

et erotica Poemata scripserat est

iste idem ille Philodemus, patria Gadarenus, cuius plura scripta ex Herculane quasi sepulcro emta sunt,

quoremque illud περὶ Μουσucia Neapoli 3 93, editum est. Ab eodem Epigrammatum plus quam triginta in

Iacobsit Anthologia graeca leguntur. Cf. t. II, p. - 9-aa. Quum Optimos viros, tum Goer. scrib. tum . . . tum Sic, inquit, qua tuo nostri, essitique bene multi

tum . . . tum enim h. l. Partim . . .

partim norat. Ceterum , quod viri ... homines ponitur, cf. Divv. II, P. I C: Fabio viro optimo, et homine doctis

simo M. Ita uetorem crebro more

scribere, multis locis docuit Vir Do-ottis in Bihi Cest. III parte ult P. 6a Causam huius primo adspectu mirae rationis in eo positam putabis, quod sic distinctius laudatur. G. 23 De nostridissensione. Quatuor

nostri, uno Gud 2 excepto, tran

verso ordine de dissensione nostra. Sed prave, quum ex oppositione adiectivo, his contextis, vis adsit Saerantem monuimus neque quidquam Dj0jtjgod by

332쪽

dicare. Immo, inquit AE arridens, iniquum, hac quidem de re Τα 'enim ista lenius hic stoicorum more HOS vexat. Tum riarius, Posthac quidem, inquit, audacius. Nam haec ipsa mihi erunt i promptu, quae modo audivi; nec ante gyediar, quam te ab istis' ' quos dicis, instructum videro. Quae quum essent dicta finem iacimus et ambulandi, et disputandi 7.

eertiua eat, diem si in eo pondus inest, praeponi. G. 24. Immo, inquit Goer. - . tiam, isquis. In vulgata , inquit , -- per offendimus; quia enim hane elli-piam tulerit pNeque sic eodicea Limmo tres Oxonu eum binia nostria fiam. Sple et Eri jura. Inde nobi plus

quam verosimilis conjectura visa est,

quam edidim Nota enim ex iure dicendi forma est, ejurum iniquum, velforum vel judicem, i. e. rectis ut iniquum. Vere III, 6o 29 Negotiatore putant esse turpe id sorum sibi eiurare, ubi negotiantur. CL Orat.

Μ. Hae a multis Probris objectis, P. velum iudicem tulisset. Eiero, inquit, iniquum. Quum esset admu muratum: Ah, inquit, P. C. non ego mihi illvm Iniquum ister Verum

omnibus o. Adde Philipp. XII, 7,

18, me iniquum iurabant, te is Hoe autem loco e per Praecedentis meis vitimam literam extrusa est. Ita demum intelliges, eur auctor arridens

addiderit et ne negliges, quod idem iti Iheorum fine acute, vel lepide dierum aliquod admiscere solet. s. Aeadd. II, 8, a 48 Tum ille morte inso dena tollendumn sieitem infra V, 324 Non quam

nostram quidem, inquit Pomponius iocana . Cf. Orat. I, 6 ibid. II, so, 67, etc. His rite perpendendis, vix quisquam erit, qui nos in eo, quod ejam recepimus, iure aecnaare

as. I, Cinero his , Triarius. 26. Ab istis, quos ditas. Se Syronem et Philodemum, Epicuri defen

sores.

a . Finem fecimvis et ambulandi, et inmutandi. At quomodo ambulan- inpiam nulla utroque hoc libro am-hulationis mentio. Unum inti ad dialogi quasi scenam sormandam supra additura,s, 4, Torquatum et Triarium salutandi Ciceronia ausa in Cumanum venisae. Nec in fine prioris libri , ne ab initio huius posterioris quidquam, quod huc trahi possit immo hi ita arcte junguntur, ut Continuo ab ultimis defensionis verbia ad prima oppugnationis Pergat oratio. Neque intercidisse quidquam putes:

eamdem enim rationem inter teritum et quartum librum servatam vides.

Quid igitne iudicandum pota aliud

relinquitur, quam hoc auctori, quum diu hos libros, ut in introductione

docuimus, in scrinita continuisset, nonnulla in iis subinde, uti solebat, resecando, addendo; quum eo artanasset interea etiam alteram Academicorum editionem, Tusculanasque Disputationes inchoasset facile tale quid aedidere potuit, ut initi oblitus putaret antea se de ambulatione inter disputandum mentionem secisse. Djsj1jgod by

333쪽

Μ. . CICERONIS

LIBER TERTIUS

335쪽

LIBRI TERTII DE FINIBUS.

Ut antecedentium librorum altero picuri sententia Proponitur, altero resellitur, ita Stoica ratio, hoc tertio enarrata, quarto imPugnatur. Ad quam rem parans auctor sese de dissicultatibus primum conqueritur, quas subtile Stoicorum disserendi genus objiciat, idque maxime latino in mone, ad has res, in ipso novas, aptando, δε-3. Sua quidem cuique arti Verba esse, a vulgari usu remota sed horum Stoicos prae ceteris plurima novasse quippe quorum inVenta verbis magis novis, quam rebus constent. Quod si Graecis liceat in rebus a vulgari cognitione separatis, et in lingua, quae quamquam falso copiosior putetur multo id magis in latina lingua licere, in qua haec nunc primum tententur Latinam enim in romanis artibus es Tusc. I, I a), graeca Me etiam superiorem enitendum igitur, ut eadem idem sit in artibus graecis : modo quod verba ex veterius et instituto recepta, ut philosophia dialectica, etc. retineantur, in , 5. Excusat deinde se auctor, quod ad Brutum de rebus scribat ipsi notissimis; sed mittere se haec ad eum dicit, tamquam ad aequissimum horum studiorum aestimatorem et judicem, S .

Iam, cena sermonis in Tusculanum L. Luculli, nuper fato deiuncti, translata, fingit se Cicero bibliothecam ibi Luculleam, ut quemdam Aristotelis librum inde promeret, adisse, in eaque Catonem deprehendisse, Stoicis libris circumdatum utpote et huic diseiplinae deditissimum, et omnino lectionis librorum avidissimum. Sic inter hos sermonem esse natum, quum de haerede hujus bibliothecae, puero Lucullo, tum de Stoicorum ratione, ad quam hic ipsum traductum vellet quippe quem omnium maxime deceat, nihil, nisi virilitem, in bonis numerare, '-IO. Tum, negante Cicerone Stoicos re ab Academicis diversos, discrimenque omne in verbis ponente, Catonem eontra nisumeSSe, et denique promisisse, totam Zenonis et Stoicorum definibus sententiam se explicaturum, Dio-I4. Praefatus hic igitui

336쪽

pauca de Stoicarum rationum difficultate et obscuritate, inprimis latino sermone eas enarranti, rem ipsam aggreditur,sas I 6. Omne animal , ex quo natum sit, eo serri, ut e Suumque statum conservet, ab hisque refugere, quae ipsi interitum concilient, aut conciliare posse videantur. Nam pareos, Prius quam voluptatem doloremve senserint, appetere salutaria, quae contra sint, abhorrere : idque fieri e sensu sui, quo se suaque diligant. Hinc principium ductum esse, a se diligendo. In reliquis autem principiis naturalibus, voluptatem a plerisque Stoicorum, jure non admitti ne turpia inde consequantur. Sed prima a natura data recte diligi. Omnes enim omnino integras corporis partes

esse malle, quam affectas et pravas Notiones quoque communes κοιτώ--εις ipsarum causa esse sciscendas, quod in Sese expressa veritatis signa contineant nam vel pueros delectari, si

quid ratione suapte sponte intellexerint, si vel ipsi nihil inde emolumenti sperent. Ita item artes propter se ipsas esse amplectendas, s 36-29. Progredienti ab his, primis a natura datis conservatione sui ipsius, rerum cognitione, et artibus), primam sequi divisionem, rerum aestimabilium et incaestimabinum. Est Mile autem esse, quod vel ipsum secundum naturam sit, vel certe ejusmodi quid efficiat, quod aestimari, atque inde seligi mereatur. Contra vero incaestimabile, contraria vi esse, atque ita reiiciendum. Ita primum hominis officitu esse, conservare Se in naturae statu: deinde, ut ea sequatur, quae secundum naturam Sint, quaeque secus, removeat. Haec ipsa selectionis beneficio inventa, sequi Porro selectionem respectu ad officium proxime habito quae si perpetua suerit, exoriri denique illam , in qua naturae prorsus consentanea sequaris atque tum demum simul intelligi, quid vere bonum dici mereatur, Scis, o Primo enim applicare se hominem οικειουσθαι ad ea, quae sint secundum naturam t. c. prima naturae sed ex quo intelligentiam ceperit, i. e. rerum agendarum ordinem et quasi concordiam cognoverit, longo tum cuni hanc illis natura primis praeserro atque ita conrenientiam vitae, ipsumque honestum summum bonum statuere; quum hoc por se sit expetendum, illa per se expetenda non sint. Oracia autem ad prima naturae reserenda esse, quippe a quibus proficiscan-

337쪽

tvr modo ne in liis summum bomina ponatur, quum in applicatione ad prima natura honesta actio quaerenda non sit, sed post illam oriatur. Esse tamen et hanc secundum naturam, et

longe intentius ad se expetendam inVitare, quam superiora. Inde sequi, falli eos , qui duo ultima bona statuant superiora enim illa ducere modo ad ultimum bonum, non id ipsum conti nere, Lai, a Ut autem omnia officia a Primis naturae repe tenda sint, ita ipsam quoque sapientiam : sed hanc illis nobis cariorem fieri, commendatam ab iisdem , quum appetitio animi ad certam tantum vitae rationem data sit; eodemque modo ratio, et persecta ratio in qua consistit sapientia), Sis3-25. regie autem illa cum his modo positis convenire. Nam quum

ultimum bonum sit, naturae convenienter ViVere necessariosequi, ut Omnes sapiente Semper feliciter, pleneque fortunate vivant. In hoc autem, quod honestum solum bonum sit, omnem non solum disciplinae, sed etiam vitae rationem contineri idque licet copiose ornateque doceri possit, malle se tamen breviter conclusa Stoicoriim sequi. Hos autem Sic argumentarici omne honum lavdabile , Omne laudabile , honestum essea esse igitur omne honum, honestum. In hoc posterius sumptum ab adversariis concedi, non concedi prius , omne bonum esse laudabile. Νed primo eum perabsurdum esse, qui bonum quodque non expetendum expetendum, non placens Placens, non diligendum, atque inde probandum judicet. Iam quod probandum sit, id laudabile laudabile autem honestum honum ergo esse honestum, S 26, 7. Deinde , nonnisi de beata vita gloriari licere : hanc igitur solam gloriatione dignam. Id autem fieri non posse, nisi haec sit etiam honesta seqvi ergo, honestam vitam eamdem esse cum beata. Ut porro ei, qui jure laudetur, aliquid sit, unde decore et gloria insigniatur, et propterea recte beatus

dici possit utque inde rius vita jure honesta dici mereatur:

ita, si beata vita item honesta sit, honestum ipsum solum bonum putandum esse s 28. Certissimum enim esse, virum sortem effici non posse, qui dolorem in malis Putet sortem enim, qua,

cumque homini accidant, despicere : nihil igitur hunc in malis

ponere , nisi quod turpe sit. Hinc consequi, nihil bonum esse, nisi honestum beate vivere autem idem valere, quod honeste, vel cum virtute , vivere S 29.

338쪽

Varias quidem esse sententias philosophorum , summum h num in animo ponentium; et quamquam hi praeserendi sint illis, qui vel virtutem a summo bono separent, vel virtuti aliud quid addant tamen absurdos esse et eos, qui scientiam, et eos, qui

ἀλα ορια, Aeadd. II, 4a, M tale statuanti Reliquum igitur

hoc emo, ut summum bonum sit, vivere sic, ut scientia rerum, natura evenientium, ubique adhibita, ea seligas, quae secundum naturam sint, eontrariaque micias, L e. ut convenienter naturae vivas, s 3o, 31. Contrariam autem rationem esse sapientiae et reliquarum artium : quae enim artificiose facta dicantur, haec per consequens et accessionem talia esse a quae sapienter, ea esse statim a primo nisu omnibus numeris absoluta, atque huc Stoicis id pertinere, quod in expetendis ponatur. Ut enim peceat non in effectu solum, sed in primo jam animi nisu, peccata sint ita, quoad virtutem , reeta a prima inde animi intentume, in rectis numeranda esse s 32.

Boni definitionem amplecti se diei Cato illam Diogenis, id

quod natum sit c Oistum , honum esse statuentis. Huic per consequens adesse utile, idque partim morum Putile modo videri), partim statumi Vere utile esse e natura Moluto. Boni autem notitiam saetam esse collatione rationis, cujus ope animus, ascendens ab iis, quae secundum nati ram sint, ad boni notiovem pervenerit. Hoc ipsum autem bonum vi modo propria sua valere, aestimandumque esse, non magnitudine, sed genere. In perturbationibus autem naturae rim nullam inesse, quippe quae omnes e salsis opinionibus oriantur. Sapientem igitur aemper ab his liberum esse debere, s 33, 34, 35. Quod autem honum

omne per se expetendum sit, id primum facile ex eo probari, quod nemo umquam tam Perditus sit, quin, quod sine Mesere possit, id cum scelere fieri malit, etiamsi prorsus impune sic possit. Nulla deinde utilitatis appetitione Meulis naturae nos , cognituque digna scrutari aut illustrium virorum iacta, dicta, oonsilia discere. Tum ingemue educatum qum pae, vel in aliena turpitudine, quae ipsum non laedat, offendi. Atque sane ista nisi per se odio digna esset, quum clam facere posset, in omne dedecus se esse effusuram. Ex his intelligi, honestum solum esse

honum, idque mediis illis nee honestis, nec turpibus ab ipso pendentibus, longe praeserend- 3 36--.

339쪽

His praemissis, pergit ad magnam illam, motam singulariCameadis acumine, controversiam, Stoicos a Peripateticis, in tota de bonis et mali, quaestione, non rebus, sed verbis diser par contenditque longe majus inter eos esse rerum, quam verborum discrimen, quum primum Peripatetici dolorem in malis ponant, Stoici sapientem Vel in tormentis beatum praedicent. Illos deinde admissis tribus bonorum generibus, vitam omnem complere commodis a corpore rebusque extemis pendentibus: hos secus quippe quibus ne prima naturae quidem ad beatam vitam quidquam conserant, sed una Virtus tantum aleat, ut res in corpore positas, velut lux solis lucemae lumen, obruat, et

penitus obscuret, s 4 45. Ut agendi opportunitas in ipso rei

agendae momento cematur, nec accessione temporis produci possit sic in ipsum bonum crescendi accessionem non cadere.

Parum autem acute objici, ex eo quod valitudo longa revi

praeserenda sit, Sapientiae usum , quo longior sit, eo esse praestantiorem quum valitudo vatio aestimetur, virtus, opportunitate Stoicos autem, qui crescere summum bonum negent, negare etiam alium alio aut Saseentiorem esse, aut magis velle cantem, vel recte facientem Mira haec quidem videri, sed, ut ex veris firmisque consequentia, recte probari s 46-48. Diviatias autem, secundum Diogenem, non modo hoc valere, ut ad voluptatem et valitudinem quasi docant, sed utramque etiam contineant. Ad Virtutem ero et ceteras artes ducere illas quidem, continere eas minime, neque quidquam omnino, quod inhonis numeretur. Hinc pergit disputatio ad rerum disserentiam, quae nisi esset, ita omnis confunderetur; nec sapientia ad eam degendam, nec delectus rerum ullus adhiberi posset, s 49-5i. Quamvis igitur certum sit, solum honum, honestum, solum malum, turpe esse tamen aliquam disserentiam ut statuerent, necesse suisse, ut alia SSent, quae aestimarentur, alia contra, alia denique neutrius partis essent. Hinc πρ ri si illa, et ἀπο- nisi distingui, quaeri ἀδιαφόροι sint, aestimatione mediocri dignanda. Fuisse enim necessario quaedam in mediis inter honestum et turpe) relinquenda, atque haec esse, quae sint secundum naturam, aut contra. Reserenda igitur προηγμέ, ad finem

esse; sed ad hujus vim naturamque nihil pertinere, W5I-54. Προημεια autem Vel Prae sita, triplicis generis esse partim

340쪽

propter se Ipsa Praeposita esse, partim ex sese alio id emeere, partim ab utraque parte Valere. Bonam autem famam εὐδοξια, posteriores Stoicos, Camadeorum argumentorum vim non rentes, in propter Se praepositis statuisse, quum Chrysippus et Diogenes eamdem rectius in iis modo Posuissent, quae ex se

aliquid efficerent, s 55-57. Officia autem licet nec in bonis, nec in malis, sed in mediis,

ponantur, tamen fungi iis consentaneum esse. Esse autem ossicia

in mediis ponenda, patere inde, quod media in sese probabile quid habeant, cujus reddi ratio possit; ossicium autem ejusmodi factum sit, de quo probabilis ratio reddi possit ossicio porro

sapientem quoque teneri. Quum enim persectum ossicium sit, dari etiam inchoatum imperiectum necesse esse ut, quum

juste depositum reddere in recte persecteque factis sit, depositum reddere simpliciter sit ossicii Quum enim non dubium sit , qui ex mediis aliud sumendum, aliud rejiciendum qui quid simpliciter ita fiat, id in communi ossicio poni. Ita et sapienti et insipienti commune esse ossimum. Ad has res medias,

unde ossicia nascantur, omnes referri etiam cogitationes nostras: in his quoque excessum e vita, et in vita mansionem. In quo enim plura sint, quae secundum naturam sunt, hujus ossicium esse, in Vita manere excedere e vita vero ejus, in quo plura contraria aut sunt, aut fore videntur. Ergo sapientis aliquando

esse, e vita excedere, quia beatus sit; stulti contra, quia hic miser sit, in vita manere. 58-6 I. Ex eo vero, quod parentium in liberos amor a natura sit, communem quoque humani generis societatem ex eodem sonte derivari. Eamdem naturae vim ex labore bestiarum quoque in laetu et educatione perspici Natura igitur nos ad procreatorum a nobis amorem impelli Inde item patere, naturam homines h

minibus commendasse, ut coetus, concilia, civitates essenti Mundum autem quasi communem quamdam hominum deorumque esse urbem, et unumquemque aliquam eius partem, AEa-64. Naturae inde usu communem utilitatem, propriae cujusque anteponendam esse nec minus peccare, ni suam utilitatem communi anteferat, quam si patriam prodat. Nec eorum, qui nondum nati sunt, curam asse negligendam hinc testamenta proficisci, et morientium commendationes. Neque velle quem-

SEARCH

MENU NAVIGATION