장음표시 사용
141쪽
inus , inconsiderate putant, posset
exanimi sententia , qua tunc est, id sponsiones&sortes omnes molerari, atque ut Terentius ait' si liud quod est maxime opus, acta ion cadit, illud quod cecidit forte, i te corrigere. Neq; id cogitant, lugies in se neque consilium neq; modum tiabet ullum, eam consilio regi non osse. Quos quanto satius esset ea ex nim amovere , quibus frustra libilo incendatur sua ' atq; id cogitare, ion solum ut turpiter si pe in eademiavi ad eundem scopulum naufra fium fecerint vertim etia quod to millud turpe studium contra nauram est, contra omne justumactuum sed a postea demonstrabi- mus. Jam vel b frigiditatem ab aleatomnique spe .periculo maxim Etiamne homines abducere, prius iximus vel nobis tacentibus, i cmperamenta , aetates, seXus, re-
142쪽
Asc Asti Jus Tigio nec coeli status sui ei, in cuique aetati genti ac nationi moles sunt clare loquuntur. Atque ut spes
alacres laetos promptos homires facit cita contra timor perterritos, remis s& lentos reddit. Quare etiam, ardens ista affectio dc exultans alacritate spei cupiditas , nulla alia re melius quam frigiditate cohibetur. Atq; uti vitia affectus is orbisere omnes sua quaedam nutrimenta, quibus alunturin augentur, sunt adepta cita etiam alea omnibus maxime similibus sibi caussis alitur augetur. Itaque eos qui postquam vinum largius hau cre, aut magna aliqua voluptate laeticia elati ad ludendum properant, tum id quidem praecipua quada temeritate dc effrenato rapidoque fervore facere, non
obscure videmus. Quin Millos apud quos in alea luditur , dc qui malmente atque animo hoc agunt, urcimisso-
143쪽
Α L E E L i . . si remissiores, minus alacres ac promptos homines , ad sidenduin excitent , maxime vini potu pio- lixis verbis quibus spem injiciunt, uigere illud perficere videmus. Tum nihil omnibus ad desii lendum perniciosius accidere potest quam si caepe ludentes, prospere subinde id faciant. Tunc enim vel ma-ime omnibus sensibus , animoqueo to, veluti Circes poculis voluptae dulcedine perfusi, pessima imuntur opinione: quam habent improbam cupiditatem , alunt, augent confirmant. Itaque etiam nefandi, scelerosi impostores, qui arte mala cartulas, ut ex usu sibi
venit, miscere, surii pete, aut tesseras supponereri jacere didicerunt, cum sorte in colhisores demissos , rudes atque imperitos incidere , tum quoi magis fraudum suarum laqueis irre-
144쪽
6 Asc Asri IVITI pio ludi , suas lucrari ab illis pecu
nias consulto dc sponte sinunt ni mirum ut voluptate quaestus accensi, alacrius incitentur, longiusque quam pro ratione aut natura pro
vehantur. Qia quidem tempore vel maxime pecuniam illam grandem illis,&iniquissimo foenori dant, ac maiorem inde quaesium consequuntur, qu in si dolo malo , principio mox in fraudem illos deducant. Si vero in eos qui sua natura proni atque incitati nant, incidunt: tum mox eos in laqueosin captiones deducunt suas. Sed quoniam de causis diximus, habetque cum perturbatione bonitas morum virtus magnum commercium , de consuetudine nonnihil mihi dicendum videtur, quantaque sit eius vis examinandum : ut eorum minuatur opinio,
qui majorem illius quam naturae N H
145쪽
ALEAE iri B. I. γ' potestatem esse existimant: ahit eorrum, qui e uiuin exercitatione ma-jgis quam naturae proclivitate, exer- licere homines assidue aleam putant. De qua , etsi omnes fere qui philos sophiam profitentur, multa scripserunt tamen d nos quae experientia studioque percepimus, quam Vis nova plerisque videri possint, nescio cur proferre in commune minus debeamus praesertina, cum nulli id ambitione, sed solo veritatis studio nitamur. Duplex est igitur ut corris temperies , ita etiam animorum mos consuetudo. Una naturalis sive insita , qua omnes homines naturali quadam propensione proprietateque utuntur: inualem electa omnis exercitatio , a naturas ablevatam provecta , facile inducit Ahera as Ampta sive adventicia, quae naturalem proclivitatem lon- ga exercitatione atque usu immutat
146쪽
nem habet. Est ita ambarum pro naturae dissimilitudines exercitationum genere ac modo , magna varietas natitudo. Ut enim in corporibus magnae dissimilitudines sunt, a temperie seminis , siderum positu&victus ratione natae sic in animis existunt etiam majores arietates. Atque ut corporum alia cibos alios potusque magis appetunt pro naturae ratione declinant ita etiam animi, diversa magis concupiscunt, variisque rebusac gaudent&condolescunt. Quod igitur ille noster , non minus verborum sententiarum dives , quam ingenio omni scientiarum genere abundans, Galenus, in alimentorum ratione dixit consuetudinem corporis proprietatis naturalis signum esse , de nonnunquam etiam
causana: ut evidenter sumpto ar-υ
147쪽
iri B. I. 79gumento ab alii malium c plantarum alimentis probat. Jumenta enim ad herbas foenum, paleas te One dc lupi ad carnes naturae instin- tu accedunt suntque in eodem etiam genere multa is a rna discrina in a. Alia enim mum vehemen
iter appetunt, nec moleste ferunt tialia&declinant , dc ne gustare qui- idem sine magno detrimento pos sunt id vero etiam ut in corporis appetitione naturali , ita etiam iii animi cupiditatibus , immo etiam moribus similiter evenire mihi vi-l detur. Nam quemadmodum ani imantium genus omne ea sponte . nutrimenta sibi appeteres com- parare, easque actiones obii , quar cum natura sua maxime con Vel iniunt , videmus aliquando tam ei
longo aliorum usu longaq; consue- illudine, quam vel necessitas, vel locii nautatio, et alia causa induxit, plane
148쪽
2 PAsCAs IIJus ΤΙ naturam mutare. Ingratum enim antea cibum , post aliquot dierum usum , jucundum fieri videmus: dc alio loco consitas arbores, non solum minus cxitiosas, sed etiam utiles reddi. Et sunt non pauca ex brutis , quae non solii in aliorum sibi dissimilium animantium consuctudinem imitantur, sed etiam hominum voces actionesque multas exprimere imitari diuturno tempOxe perdidicerunt. Ita etiam in animi dc cupiditates quos fere secum trahunt mores, similiter generantur, is utari possunt. Nam plerumque ipsa senatura prodit ejusque inclinationem omnes sere se litimur, sponte libenterque in ea vit ratione, in iisq; studiis. actionibusque
quaecum natura nostra conVeniunt, exercemur: tantumque in illis excrementum facimus, ut non in exerci
149쪽
novandi confirmari potius videan-ur. Et tamen interdum adversa diu Ofortuna , ervitus , coacta patientia,
clongus usus, multoque magis magistri 6 Philosophia, optima naturae ducis imitatrix , multum ad ebnoi ullos immutavit, ut a naturali propensione voluntatisque inclinatio-une plane dimoverit idque praecipuer cum teneris annis , ut mollibust plantis, conveniens educatio , ma-
gna quem assidua adhibita animadversio Jc dili rentia fuit. Tunc enim aut quem volumus habitum inducimus facilius cita etiam si quid est mutandum celerius .melius perficimus. Atque hinc est quod a-i junt, consuetudinem , si tamen vires sumpserit, alterana esse naturam, ac multum referre, qua quis statima primis annis consiletudine imbu tur quaecum perfecta jam est, non causae adhuc , sed signi etiam quodam
150쪽
sa Asc Asir Ius T Idam modo rationem obtinet. Verum haec consuetudo nisi statim ad hibeatur , atque ab optimo magistro commoda exercitatione ormetur, is inus saepe inducitur: quoniam in valde reluctantibus disia sicilis est tardas habet accessiones vix aliquid eximium praestare potest . Paucis enim contingit, ut quod de Socrate legimus, magnaim naturae vim virtute opprimant:& paucioribus etiam,ut, quod Alexandro Magno evenit, Aristoteles magister accidat qui quidem ipse Aristotelas ait, Dissicilius esse naturam quam consuetudinem mutare quippe quae quanto ad naturam propius accedit , hoc est , insita magis est, eo dissiciliorem mutationem recipit. Recte itaque dictum est: Tu nihil intita dices faci ve