장음표시 사용
221쪽
TRACTATU DE HOMINE. Igyoculos cum naso, continuo frontem , is , omnesque
alias faciei partes imaginor , quia afluctus non sum unas
sine aliis videre. Et cum video ignem recordor calorem ejus, quem visi igne percepi aliquando.
Hoc unum in causa esse posset, ut etiam alia , puta, eodem tempore recludantur Idque duas ob rationes, quarum prima est, quia spiritus, qui egredientur per a G, non poterunt tam leviter egredi, quin aliquantillum commoveant lamenta atque ita quin in causa sint, ut aperiantur propter facilitatem quam ibi reperiunt. Secunda est, quia iritus suum capessentes cursum versus a G, illac fluendo facilius velociusque solito , impellunt quoque, atque abripiunt tantillum ad eam partem illos qui sibi sunt vicini, essiciuntque, ut conentur paulum solito promtius ingredi in maculas vicinas de b; proinde non possunt non aperire istas maculas, propter parvam, quam faciunt, resistentiam in facilitatem, quam acquisiverunt ex consuetudine se simul eodem tempore aperiendi.
222쪽
116 RENATI DE s-C ARTE si xxiv. Considerandum' terea, glandulam H ex materia valde molli compositam esse, eamque prorsus junctam un1ῖ' η R tam non esse cum substantia crebri, sed e tantum anne-
am minutissimis arteriis, quarum tunica valde adice plicatiles sunt i, sanguinis eo propulsi a calore cordis,
' 'ς - ' quasi in aequilibrio suspensam. Adeo ut Valde parum re- i. quiratur ad eam determinandam, quo inclinet sese propendeat, magis minusve modo in unam, modo in aliam partem, siciendumque ut sic inclinando se, disponat egredientes a se spiritus, ut potius ad una quam alias cerebri
Sede tantum annexam minuti is sunt adeo laxae, ut nihil obstent, quomi- Arteriis Praeter arterias ipsum sustinentes' nus se queat mille modis movere divertis, est etiam unita reliquo substantiae cerebri sed tantum quo se a ventriculorum centro per duo parva filamenta nervosa, prout L i nimis longe removere neoueat. gurae meae illam omnes repraesentant, quae
in XV. Iam vero duae praecipuae causae sunt, ' non considerando uetui ammae vim, de qua postea sum diruirus, quae facere pos- μμ' uint, ut sic in eam glandula, qua hoc loco explican- inusis es da sunt Prima est differentia, quae Occurrit interpartici tar las spirituum, qui ex ea egrediuntur. Nam si omnCS spm-Φ-m ' tus candem prorsus vim haberent, nec ulla alia causaestet, qui, landulam determinaret, ad inclinandum se in hanc vel illam partem, aequaliter in omnes ejus poro fluerent, ipsamque in medio capitis prorsus erectam Mimmob1lem
E tum filis quibus - dam annexum est,
fornace egredientis in aere sustentum, continuo fluctuaret huc atque illuc , prout diversimode agerent in d-
223쪽
TRACTATU DE HOMINE. 3 lud variae partes illius fumi cita particul e spirituum qui elevant ac sustinent hanc glandulam, cum fere semper aliqua in iis diu ciuitas sit, continuo commoventiam cssiciuntque ut modo in unam modo in aliam partem propendeat. Ut cana videre licet in figura ubi non modo glandulae centrum H nonnihil distat a centro cerebri O,
Crum X ti Cnutatcs arteriarum qiuae sustinent eam, sic inlle Xa sunt, ut fere omnes spiratus quos ei adserunt, dirigant per partem superficie a, b, c, versus tubulo a , , 6, cursum utina, aperiendo hac ratione illos ejus poros, qui respiciunt co multo magiSquam alio S.
Non conssiderando animae, J Quid sit vis ista animae, dicemus in Tractatu de Mente Humana, cujus jam saepius men
tionem fecimuS. Vertimetiam extremitates arteria
rum Ut facile intelligatur hic , qui alicuius momenti est , locus, tantum concipiendum, quod quando nonnulli spiritus conantur majore cum impetu quam alii egredi per aliquem locum contingat caeteris pilitibus , in cerebri ventriculis glandulaque contentis, idem quod videmus contingere omnibus corporibus liquidis vel etiam ipsis corporibus solidis inibi fluitantibus ibidemque quodammodo suspensis, nec sortiter ligatis quando corpus aliquod ipsis propin lutina milito velocius iisdem movetur. Nam iloniam isthaec corpora imitantur motum illius, atque conantur moveri ad eundem,
quem illud petit, locum . quando nihil ipsis obstaculo est, quominus illud sequi
queant quoniam istud corpus, cum Ocyus moveatur tiam illa , quam corpora a ilibus circumdantur possunt ei facilius succedere ejusque locum occupare quam tendere ad quemcunque circa ipsa locum alium ; quapropter illa eo tendunt, atque, quando fieri potest reapse vadunt Scimitantur atque sequuntur hoc modo ipsus
224쪽
motum Similiter quando spiritus e inspice fluunt per tubos 2 4 6, cytis solito, non fg PIδος tantum illi qui ipsos directo sequi possunt quales supponimus esse illos qui veniunt
a glandulae punctis a b c nec non istos quos arteriae effundunt in linea maxime recta versus puncta eadem incipiunt moveri quoque velocius atque vergere aliquantulum ad istam partem , sed omnes etiam reliqui spiritus tam extra quam in
tra glandulam, conantur quoque e pro
gredi, alii quidem majore cum impetu, alii vero minore, prout ipsi vel magis vel
minus remoti lunt a cursi principali, quo illuc aguntur cid quod efficit, ut totum glandula corpus provehatur aliquantulum ad 2, 4, 64 atque ut arteriae inflectantur ad sequendum plani quinetiam ut elevetur quasi tuberculum in parte glandulae a, b, c, respiciente directo aperturam 2, 4, 6, quoniam omnes spiritus, quos glandula continet, faciunt impetum , ut egrediantur per a. b, , quo fit, ut ista soramina paulo magis aperiantur quam ipsorum vicina. LXXVI. Quis it praecipuus effectus spirituum qui
At praecipuus qui hinc oritur effectus , in eo consistit, quod spiritus egredientes hoc pacto speciatim magis e quibusdam locis superficiei hujus glandulae , quam X aliis,
vim habere possint interioris cerebri superficiei tubulos, in
quos se recipiunt, Versus loca PC quae CXCUnt, OnVCrtendi, si eos jam omnino conversos non inveniant; hac ra
tione faciendi ut membra ad quae spectant hi tubuli, moveantur versus loca, ad quae respiciunt istie partes superficiei glandulae H. Et notandum, quod de hujus motus membrorum tantum consistat, in modo illo quo spiritus tunc temporis egrediuntur e ista glandula , atque adeo quod dea motus ipsa ejus causa sit.
Et notandum, quod idea hujus motus membrorum tantum consi at, c.J Ut hunc locum, cui nonnihil obscuritatis inest reddamus intellectu faciliorem, ego existimo,eundem per formulam a p--αω esse his concipiendum terminis. Et notandum, quod idea hujus motus membrorum capiendo hoc ideae vocabulum non quidem pro nostris perceptionibus, scd pro corporis nostri motibus, quibus sunt immediate uncti , quemadmodum in toto sere hoc opere fecimus tantum consistat in modo illo, quo spiritus tunc temporis egrediuntur e glandula, qui is est quo spiritus sic deferuntur inter fibras cerebri, ut feri nequeat quin descendant in musculos , ea ratione quae ad movendum membra requi itur atque ita sit
ista dea, id est iste modus egrediendi glandula , qui motus istius causa existit.
xxxvii. Quemadmodum X. gr. supponere hic possumus cau-
.hcati sim, quae facit , quod tubus 8 potius ad punctum , quam
225쪽
TRAc TATU DE HOMINE.quodclinque aliud se convertat, non aliam esse, quam quod de nis- spiritus egrediente ex hoc puncto majori 1 co tendanis
quam ulli alii hi quod hoc ipsum etiam anima occasionem daret, ad sentiendum, quod brachium ad objectum B se convertat, si ea jam esset in hac machina , ut postea supponam. Nam cogitandum est, ea omnia puncta glaim
226쪽
dulce, quibus obversus esse potest tubus 8, sic respondere omnibus locis ad quae brachium 7 conVerti potest, ut non alia de causa brachium illud sit conversum ad objectum B, quam quia tubus ille respicit glandulta punctum b. Quodsi spiritus mutantes cursum suum , hunc tubum ad aliud glandulae punctum convertant, puta versus , sitamenta , 7,
227쪽
quae circa illud exorta undiquaque in brachii illius musculos distribuuntur , eadem opera quoqu mutantes tum situm, quosdam cerebris oro qui sunt verius D an rustiores,in alios latiores reddereiat. Quod in causa foret, ut spiritus inde in hos musculos pergentes, aliter quam jam faciunt, brachium hoc continuo ad objectilin converterent uti vicissim, siqua actio alia, quam spirituum ingredientium in tubum L, illud idem brachium ad B vel
convertat, ea faceret ut hic tubus 8 se obverteret glandul e
punctisu aut o Adeo, ut idea illius motus codem etiam tempore formaretur saltem si attentio non distracta foret ad alii, hoc est, si glandula Hic aliam actionem fortiorem impedita non sit, ut se non inclinet versiis . Atque ita generaliter cogitandum est, unumquemque e aliis in interiore cerebri superficie tubulis respondere unicuiqhic Xaliis membris unumquodque ex aliis punctis in superficie glandultam unicuique e locis, ad quo haec membra
possunt converti adeo ut horum Umbrorum motus, nec
non horum motuum deae, sibi mutuo cauta esse possint.
' a facit ut tubus 8 potiis ad punctumi quam quodcunque aliud e conver-ta J Ad intelligendum hunc locum, animadvertendum est, Primum , quod quamvis
haec figura&carterae omnes, in quibus On
spiciuntur nonnulli pori ac tibi designati Velut 2 q, 6. 8, repraesentent istiusmodi poros tanquam inplexus superficie tamen concipiendum est, nihil in illa esse
nisi eorum extremitatem , partem reliquam protendi a cerebri crassitudine usque ad membra, ubi terminantur. Notandum quoque est, quod quamvis Autor nonnunquam loquatur non nisi de uno duobusve tubis tamen intelligendi sint omnes ipsis vicini pariter atque illi, qui in eadem ter
minantes parte, ad actionem, de qua verba facit, concurrunt velut hic, ex. gr.
ubi ipse non loquitur nisi de tubo 8, simul
concipere oportet omnes qui superficie cerebri interna protenduntur in brachii musculos, qui prout spiritus descendunt Tiagis per nos quam per alios, aut illuc alio descendunt modo effficiunt ut di
versimode moveatur brachium Memor
quoque iis portet, quod quemadmodum collectio macularum plexus omnium generatim diverso glandulam modo respicit pro diversi ratione, qua maculae omnes simul rccipiunt spiritiis inde egredientes: Ita etiam quaelibet macula sigillatim de quilibet tubus ingrediens in unumquodque membrum, d pendent in suo situ ac modo , quo glandulam spectant a ratione qua spiritus ingrediuntur ac fluunt inter illos, qui amovendo aliquas fibras atque admovendo quasdam alias , ipsa disponunt modo omnium accommodatissimo
228쪽
ad suum cursum , his eas eo jam dispositas invenerint. Cum autem hae fibrae circa istos tubos non sint immobiles, sed varie
moveantur non tantum per objecta, verum etiam per motum musculorum aliarumque
partium , in quas intrant, neque etiam ipsa sit immobilis glandula hinc fit, ut iidem tubi non codem semper conversi sint mo do, neque perpetuo spectent idem glandulae punctum, neque etiam semper sint bene dispositi ad recipiendum spiritus profluentes a punctis ad quae maxime directe respiciunt. Si enim supponas, musculos brachii illud successive movere, facile concipies, quod cum istud brachium, in unaquaque parte circuli, quem facient ipsium describere , aliter situm fuerit, quam in aliis , fibrae circa porum 8 quem ego cum Autore hic sumo pro omnibus, qui in hoc brachium intrant atque hic porus ipse respicient directius in quolibet diverso hujus brachii situ, modo ad unum glandulae punctum, modo ad aliud Cetiamsi supponeremus, glandulam esse immobilem' atque erunt a iis dispositae ad recipiendum spiritus ab isto punc to venturos quam illos qui possent proficisci ab
aliis atque ita super glandula depingentideam, id est, formam quae spiritibus accipienda est ad ingrediendum in hunc porum atque descendendum in brachium, quando illud hoc modo litum erit. Quem admodum etiam quando haec dea rursum delineabitur super glandula, hoc est, quando glandula erit eo modo sita per actionem spirituum , objectorum , vel animae, ut spiritus ex gr. ex puncto Meilluant promtius facilius atque abundantius quam ex aliis, atque ut tendant impetuosius adpotum 8, ita hunc porum disponent, atque tali pacto fibras ejus avertent, ut ad amussim ingrediantur in musculos , qui instari debent, ut deserant brachium ad B, non ad quamvis partem aliam 'atque
ita por 8 disposito ad respiciendum punctum Aglandulae brachio ad objectum B
i deflexo, atque ad convertendum se adpun istium , illo ad aliam partem converso spiritibus qui profluunt ex unoquoq; glan- dulae puncto, egredientibus ratione quadam peculiari, qua fit, ut nequeant ingredi in plexus maculas , quae non sunt dithositae, aut quas nequeunt disponere in modum requisitum ad praebendum illis eo modo fluxum , ut convertant brachium ad loca
quae petunt; facile videre est, quomodo brachium ad B vel ad C promotum in
causa erit, ut porus 8 convertat se versus
puncta b velis glandulae , atque ita ess-ciat, ut idea motus sui ibi delineetur viceversa quando ipsa ibi uerit delineata
per aliam quandam causam, porus , cum converterit se ad puncta b aut glandu- essciat, ut brachium convertat ad
aut ad C, eo quod spiritus, per istum po- rum ingredientes, fibras ipsum ambientes, ita disponent, ut in musculo descensuri sint , ipsum ad loca illa deserentes. Id quod intelligendum est pro proportione
reliquorum pororum omnium qui ad nonnulla membra progrediuntur imo 'uod prout alias ab uno oro isthaec membra accipiunt spiritus , alias ab altero quopiam, aut si illa non accipiunt nisi ab uno solo, prout ille diversimode uerit conversus ipsa etiam diversimode moveantur; quod ita motus membrorum excitet suam super glandula deam , atque haec idea vicistim producat motum mem
Et quod hoc ipsam etiam anime occv sionem daret ad sentiendum, quod brachium ad objectam B se conteriat J Hoc est, quod haec eadem spirituum gressio a puncto olandulae versius tubum 8 sortio , quam spirituum egressio ex aliis glandulae puncti versius alios plexus poros , qu e oressio est causa physica, cur hujus machinae brachium se convertat ad Bo - nimae dabit occasionem illud percipiendi , quando ipsius cogitationes suerint unitae motibus spirituum glandulaeque Machinae
229쪽
chinarastius, eo modo quem jam saepenumero explicavimus. Saltem si attentio non di Dacia foret ad alia Vides, Dominum Des-Cartes hic attentionem non accipere pro voluntatis acti , per quem ipsa velit, aut saltem consentiat, quod eadem dea perseveret esse
praesens nostra facultati percipiendi sed illam sumat pro dispotitione glandulae diversisque plius motibus atque hoc sensu inquit; Attentionem non esse tum a versam, cum glandula, non se sortiter in aliquam partem inclinans, omnes recipere impressiones potest, quibus ipsam anima aut corpus impertire valliat. Qtii pro prie isto in statu glandit he consistit quod Mens nostra est attentionis suae domina atque se vel applicare vel non applicare
potest deis quae super glandula delineantur , itando illidem tunc temporis, prout vult , de motu glandulae disponit Sed quando spiritus illam vi abripiunt versus partem quandam , vel objecta exteriora agunt potenter in illam , Mens non amplius ejus est domina , atque per leges foederis cum corpore initi cogitur se illi, quod tunc temporis glandulae imprimitur , tamdiu applicare , quamdiu duratim prelis , ac illam delere nequit. Quare per id tempus non est capax ullius mentalis en ex ionis, neque potest percipere, neque attenta ad ullam rem aliam esse toto illo tempore, quo dispositio corporis, actio spirituum vel obj ccsti, a quo retinetur, permanebunt.
Ac praeterea , ut hoc loco ea occasione intelligi possit, quo pacto, cum duo oculi hujus machinae, organa plurium aliorum sensuum , versus idem Objectum conversi sunt, non ideo in ejus cerebro formantur plures illius objecti deae, sed una tantum cogitandum est, semper X
iisdem punctis istius supersicie glandula H egredi spiri
tus, qui ad diversos tubulos tendentes, ad eadem objecta convertere possint membra diversa. Uti hic eX solo puncto rapiritus egrediuntur, qui versus tubulos , , M se recipiendo ambos oculos, brachium d trum codem
tempore ad objectum B convertunt.
LXXVIII. Quo a cto una dea ex plu
Non ideo in ejus cerebro formantur plures istius objecti deae, sed una tantumJ Hoc est, complures idear plane aliae ab aliis separatae, sed una sola composita ex duabus ut ita loqui liceat simplicibus videlicet, ex illa, quae animae daret occali O-nem percipiendi, quod brachium esset de-fflexum ad B, atque ex ista , quae eidem significabat, quod oculi quoque respiciant ad . Nullus enim dubites , quinquando inter egrediendum ex puncto glandula
spiritus pergunt tantum versus tubum , ipsorum cursus disserat ab illo quem allu-munt quando ex eodem puncto b profluunt ad duos illos tubulos Atque quin, quando ex eodem pergunt puncto ad illorum utrumque eodem tempore, ipsorum forma uendi sit diversa ab illa
quam tunc sibi assumunt, quum non pergunt nisi ad eorum unum seorsim. Quamvis autem hae diversitates non magni sint
momenti sussiciunt tamen ad submim
230쪽
LXXIX. In quo consistat idea distantiae objecto-
st indam anima occasionem habendi di hic, ex solo puncto h siritus ego versas perceptiones. Nam , prout dixi diuntur, qui ver tubudos, cto samus, ipsius cogitationes non habent simi recipiendo, c. Ex illo quod Autor hielitudinem ullam cum mutationibus con habet, animadverti potest, non est necestino entibus cursui spirituum , quapro farium, ut tot denturiori in glandula, ptepillae possunt esse aequaliter unitae, quot habentur macula inplexu.
Quod facile credemus , si ad intelligendum praeterea, in quo consistat idea quam habemus de distantia objectorum, comicinus, prout a superficies glandulae situm mutaveri eadem ejus puncta, quo minus distant a centro crebri O, comagis remotis ab eo centro loci respondere, quo magis distant, o haec loca minus remota esse. Ut si punctum paulo magis quam am facit retrocedat , loco remotiori, quam jam csti, si inclinet paulo magis antrorsum, propinquiori responderet.
Ut si unerum N Hoc est, si glandula retrocedendo effecerit, ut punctum superficie ejus paulo propius est i centro cerebri O , responderet loco remotiori quam est objectum B atque si paulo magis antrorsum inclinaret, hoc est, si landula procedendo illud aliquanto magis removisset a cerebri centro , tunc punctum loco propiori responderet.
1 Atque hinc ubi anima in hac machina erit, aliquando diversa object a sentire poterit, per eadem organa eodem Io,im modo disposita, ut nulla prorsus mutatio interveniat, praeterquam in situ glandulae Id. Prout hic ex gr. anima': , sentire poterit id, quod est in puncto L, interventu dii
senti md rum manuum tenentium duos baculos I, O L quaim: doquidem ex puncto I glandulsem proflimia spirituS, ,'' , qui ingrediuntur tubos quibus hae duae manus re-' -''' spondent , cum, si haec glandula H paulo magis quam γiamnum antrorsum promota esset, Ut iuper cici ejus pun- Inspla fi cta, essent in locis i& , per consequens ibi egre
derentur spiritus, qui versus Se se conferunt, anima id quod est versus sentire deberet per easdem ni nus kquidem absque ulla eorum mutatione.