장음표시 사용
241쪽
TRACTATU DE HOMINE. Is sprae reliquis fortius in ipsum agit, recipiat, quam versiis eam pM- eas ubi facere posset contrarium. Quemadmodum
in hac figura o ubi oculiis dispositus est ad objectum re- ας
motum videndum, multo minori, incitari potest glan natur dula, ut paulo magis quam jam facit , inclinetur antro1 sum, quam ut magis retrorsum se recipiat. Quia cedendo retrorsum Oculum adhuc minus quam jam est, dispositum redderet ad recipiendam actionem objecti ABC, quod supponitur propinquum esse, ac fortiusquam ullum aliud agere in ipsum. Qua ratione in causa esset haec glandula ut tubuli et, , 6, minus quoque aperti essent per hanc acti nem in spiritus egredientes e punctis a b c etiam minus libere fluerent versus hos tubos. Cum si haec glandula se PromoVeret antrorsum , plane e contrari faceret, Ut dum Oculus melius se disponeret ad recipiendam actionem illam, tubuli et, , , magis aperirentur, adeoque spiritus egredientes e punctis , b, c, versus eos liberius flucrent. Proinde etiam quamprimum glandula vel minimum hoc a pacto
242쪽
is RENATI DE s-C ARTE fpacto emovere inciperet, spirituum illorum fluxus illam statim abriperet, neque ut consistat Permitteret , donec eo prorsus modo quo eam hic videmus in figura si, dis sita, o oculus inproXimum hoc Objectum ABC obtutu suo defixus fuerit.
Cogitandum praeterea, glandulamis multo faciliu moveri pus in eam partem,Sc. Dico quid amplius: Si supponatur, neque memoriam , neque cursum spirituum , neque vim animae, eam inde avertere nullo etiam modo aliam poterit habere inclinationem, quam qua seretur versus aperturam , - ε, quo pum abripit egres io spirituum. se namque nullum liabet motum tanquam in aequilibrio pendet in medio spi lituum omnium, qui ventriculis insunt. Quapropter non potest non vergere aliquantulum ad illum locum, unde egrediuntur spiritus velocius solito , multo minus ab eo retrocedere. XC. Qii id ordinario efficere incI-Piat, ut glandula IIIoveatur, di in aliquam par tem incliuet te.
Adeo ut nihil amplius restet, quam ut causam dicamus, quae sic incipere possit eam movere. Haec ordinario non alia est, quamvis ipsius objecti, quod agendo in sensus alicujus organum, magis aperit Orificium tubulorum quorundam in interiore cerebri superficie versus quos spiritus statim incipientes dirigere cursum suum, glandulam secum ducunt, inclinant in partem illam. At siquando hi ubi aliunde jam aperti essent tantundem aut plus quam hoc objectum cos aperit, cogitandum est, quod particul e spirituum qui poros corum perfluunt, quia iamluales sint, eam celerrime modo huc modo illuc ac intra ni tum oculi in omnes partes impellunt, ut ne momento quidem eam unquam sinant quiescere: , si forsitan ab initio cana impellant in partem aliquam versus quam non facile inclinare se possit, corum actio, quae per se valde magna non est, viX ullum potest effectum habere, sed eX adversi, quamprimum hic impulsus vel minimum in eam partem sit , ad quam jam tota fertur glandula, non poterit non statim coinclinare se, atque adeo quam optime potest sensus organum disponere, ut objecti sui actionem recipiat quam per
fectissime potest, prout illud jam exposui.
243쪽
TRACTATU DE HOMINE. I Prosequamur jam porro spiritus in nervos deducere, l. videamus motus qui inde pendent. Quando tubuli in in ne hiiii
tenore cerebra iuperficie, ni non magi quam alii, nec dedueati
alio modo aperti sunt, ac spiritus proinde peculiaris ideae
alicujus impressionem non habent, indiri Crente quaqua machina. versum se dii tundunt, atque e poris qui sitiat versus B progrediuntur in eos qui sunt versus C, unde subtiliores partes eorum omnino Clabentur eXtra cerebrum, per poros tenuissimae membranae qua involvitur deinde pars reliqua dirigens cursum suum versus , in nervos musculos se recipiet , non producendo ibi specialem med in aliquem, quandoquidem in omnes pariter se diis undet. At si aliqui ex tubis magis vel minus, haut alio tantum modo quam eorum vicin aperti sint, per actionem objectorum, qua sensus ainciunt, flamenta cerebri substantiam constituentia, hinc una aliis paulo magis extensa aut remisia, ducent spiritus ad certa quaedam loca basis suae, hinc ad certos nervosis Ori aut minori vi, quam versus alios. Quod
244쪽
118 RENATI DE s-CARTEssu scici ad diversos motus in musculis producendos , ut fuse supra explicui.
Ex oris, qui sunt ver progrediuntur in eos qui sunt versus C Hoc est,exporis qui sunt versus Iuperficiem ventriculorum cerebri in eos qui sunt versus superficiem exteriorem. Sciscitanti autem , cur crassiores spirituum partes non effluant
quoque per poros qui versus C sunt facile responderi potest, illos propter ibras, quae in hac parte ibi perquam immixtae atque
intertextae sunt, esse adeo angustos , ut inveniant minus dissicultatis effluendi pern-bras tendentes ad in quam penetrandi totam cerebri spissi talem. Aiu alio tantum modo quam eorupueticini aperti si=u Manifestum est, meo quidem judicio, quod una macularum plexus nequeat alio aperiri modo quam caeterae, quin haec duo contingant. Primum
est, quod spiritus glandulae tendentes ad istum portam, inde alio etiam modo non egrediantur quam qui pergunt ad reliquos:
Secundum, quod silamenta, ipsum ambientia, alio conversi modo quam sibi vicina, non premant aliqua, nec a quibusdam aliis se removeant. Id quod sussicit adessiciendum, ut spiritus prosi lentes facilius, proin tius, atque abundantius per poros dilatatos
qtiam per coarctatos, tumefaciant non nullos musculos, dum relaxantur eorum
Ad certa quadam loca basis sua Hielocius non est perfunctori transcurrendus, sed accurate attendendum ad ea quae n. Des-Cartes dicit. Quum enim maxima nervorum pars originem trahat a spinae
medulla, cum haec medulla nihil aliud sit quam productio baseos cerebri, perdissicile intellectu foret, quomodo spiritus, quos glandula est indit in cerebri cavitates atque evibrat sere omnes ad istius cavitatis partem superiorem, possent ingredi in istam spina medullam , ut inde se diffundant in nervo musculosque omnes. Verum quod hic ab Autore disseritur facem praesert ad illud intelligendum , vide licet, quod posteaquam si lamenta substantiam cerebri componentia, atque exmaculis, quae in superficie interiore cavitates ipsius respiciente sunt, proficiscentia, varie sibi implicata versus superiorem spissitatis corporis seu substantiae ejus partem fuerint, longiora ex iis revolvantur atque flectantur ad basio , ut illinc ad spinam
dorsi aut aliorsum procedant atque spiritu juxta ista lamenta fluentes, per ea deducuntur ad certa basis cerebri loca , atque inde ad certos nervos musculosque pro diversi circumstantiis , motum ipsorum comitantibus.
2 D. Ut Vero hi motus concipi a nobis possint similes iis, ad. QUOS per objectorum qua sensus movent, Varias actiones,
cum stan no a natura proclives sumus considerari hoc loco velimbu hei fCXdiVersa genera cireum stantiarum, a quibus illi pendere
stibilis. Posunt. Prima est locus, unde procedit amo , quae aliquos iis tubulis aperit, in quo primum ingrediuntur spiritus. Secunda consistit in efficacia omnibusque aliis qualitatibus istius actionis Tertia in dispositione flamentorum, qua
245쪽
TRACTATU DE HOMINE. I 9 componunt cerebri substantiam. Quarta in vicinaequaliquam habere postilia particula spirituum. Quinta in diversi, situ Xternorum membrorum , QScXta in concumsu variarum actionum , quae eodem tempore sensus mo
Ouod attinet locum, unde procedit actio, iam scimus, Cm
quod si eX. gr. objectum BC ageret in alium aensum, ii, unde quam visum, in interiore cerebri superficie aperiret tubos, II O, diverses ab iis qui notati sunt et, 4, 6 sique Te propin spixixibxi
quius, aut remoti US, Vel aliter situm Oculi respectu, quam .
jam est, revera quidem aperire posset eosdem tubos , sed necesse esset, ut hi tuta aliter siti essent, quam jam adeo. que spiritus recipere possent ab aliis punctis glandulae,
quam quae notata sunt a b c eosque deducere ad loca alia quam A, B, C, quo eos jam deducunt in sic de caeteris.' uantum ad diversis qualitates actionis, quae aperit Civ.
hos tubos, novimus quoque, prout hae cliVCrsae Unt, O Diseriae
diversimode hinc aperiri; cogitandum est , hoc unum sufficere ad cursiim spirituum in cerebro mutandum. Ut citoliis. ex. gr. 1 objectum AB C sit rubrum, hoc est, si agat in via. Q. oculum eo modo quo supra diXi, rubri colocis en 'in' sum citari debere, ac pnaeterea si habeat figuram pomi aut alterius fructus putandum est, illud aperturum esse tubos et, , 6, modo quodam peculiari, quo fiet, ut partes cerebri quae lint versus, se mutuo presilirae sint quae Non se
sunt versus inar ab aliis recessurae paulo plus solito, ad L .is. co ut spiritus qui ingredientur in tubos et, , 6, ab N per μ' O versus P sint iturae Et si hoc objectum AB C alte manus iirius coloris aut figurae esset, non ca definite filamenta quae k'' sunt versus Ni O, sed vicina quaedam alia, spiritus qui ingrediuntur pero, , 6, alio deducerent. Et si calor igni SA, qui propinquus est manuit, mediocris tantum sit, o
246쪽
16 RENATI DE s-C ARTE fgitandum est, modum illum, quo aperiret tubum , in cau-1a fore, ut partes cerebri, versus N comprimerentur , versus O dilatarentur paulo magis quam solent atque ita spiritus, qui veniunt a tubo 7 ab N per O versus P irent. Posito autem quod hic ignis manum urat, actio ejus tu-bum
247쪽
bum 'in tantum aperiret , ut spiritus qui ingrediuntur, vim habeant longius quam ad N recta linea progrediendi, puta usque ad O M ubi partes cerebri in suo transitu ibi
OccurrentCS, Propellendo, Cassic premunt, ut ab iis repet lantur atque deflectiliatur versus S in sic de caeteris.
- 'ιantum ad iter ualtates arilionis , quae aperit hos tubos 4 Ut hic locus bene intelligatur cum omnibus insequentibus eo usque, ubi Autor loqui incipit de filamentorum illorum dispolitione, ut , quam clarissime potero , explicetur , cur spiritus e glandula egredientes se potius conserant in celeto ne vorum tubos, quam in alios, etiamsi pollini pergere ex qua vis plexus macula in tubos nervorum Omnes quippe crediderim jam memoria teneri , quod fibrae cerebrum componentes non sint divi ae in tubos a se invicem separatos, nil quando incipiunt excedere e cerebro ex re suerit, ut inmemoriam redigam de cliptionem quam horum omnium dedimus, atque etiamnum addidero unum penicilli ductum coni in Des- Cartes depictae sex rerum determinantium pili tu ad quendum per certos potius nervos quam
per alios ; quibus si adjungatur vis, qua anima pollet ad glandulam, modo in unum , modo in alterum latus inclinandam, intelligetur quicquid hunc Tectum producere potest. Atque ut eaedem tanto me litis memoriae mandentur, eas huic Tetrasticho complexus sum Spirituum partes, situm, locus, actio, in
Mens , unctique simul diversi corporat
Iu ducunt diverso tramite nervos Flamina , queis nostri reguntti corporis
Neque fortitan etiam molestum erit scire hos ambos versiculos alios complectentes Principia Magistri nostri omnia: Molas. At Me quies moti , positura, figura, Mens, O materies, cupiataram exordia re
Redeamus jam ad nostram materiam. Revocetur in memoriam , nos cerebrum comparasi sylvae dentissimae, ubi corpus librarum repraesentat stirpem arborum,&capillamenta minuscula ex ipsarum corpore exsurgentia repraesentant ramos ac sin culos. Cogitandum porro , quod quacunque facilitate isti rami atque stirps inflecti possint, nobis tamen , nisi essemus graves, facilius Tet ex statvlva, in eam emel ingressis, egredi versius coelum astendendo per truncum arborum , quam illam penetrando quia facilius foret, ramos earum inflectere, eas trunco adjungendo, quam eorum alteros ab alteris in contrarium modum separando quidem i quando essemus ex illa sylva egrelli peristarum arborum cacumina , facile concipi potest, sere se impollibile illo per eandem regredi viam. Si amsupponamuS, quod in istam sylvam mittatur globus talis naturae, ut ipsius gravitas aut levitas ejus motui nec obiit , nec proiit ullo modo, nullum est dubiit ira , tu in primum ii tro penetret magis aut minus in partem unam aut alteram, pro modo ac vi qua fuerit injectus sed quin tandem, quum ille ramis aliisque corpo ibus, quae in via sibi occurrerint partem sui motu concesserit, atque ipsi non fati restiterit ad penetrandum ulterius in istam sylvam nihil amplius aget nisi ut moveatur juxta
truncum arborum, cum celeritate aequali
aut prope aequali aliorum globorum, quos ibi offendet, si supponamus , conjectos jam eo esse quosdam antea alios. Quaps N pter
248쪽
pter non mirum videatur, si pars spirituum maxima descendat potius per nervos quam egrediatur extra cerebri substantiam, quandoquidem plis multo acilius est juxta fibras fluere quam cas ex transverso percurrere, eo quod ipsarum capillamenta maxime repugnent huic motus generi. Praeterquam quod haec pars cerebri superior non sit maximam partem composita
nisi ex illis fibrarum suarum quae non descendunt in nervos, quaeque ibi mutuo implicantur tot modis, atque ibi relinquunt poros tam exiguos , ut non nisi subtilissimae spirituum partes, ibi transitum invenire possint. Jam vero hujus machinae cerebro hanc comparationem applicemus atque cogitemus, A designare introitum in istam sylvam, B partem, quae immη- diate
249쪽
diate subsequitur, cujus dentita est com . me praecludentium omnem. Qirando spi- prehensa inter litera B, C, X, Z prae
principium spinaedo i si, ubi incipiunt tubuli et pota cerebri componere canales
nervo tum atque se alios ab aliis separare.
Qtiantum attinc ad liteias , O, R, S, aliquando liguris occurrentes, illa nihil aliud denotant nil diversis r giones atque interdum quoque divertas vias, quas Autor notat in hac densitate. Atque cogitemus, nullam aliam dari differentiam inter hanc sylvam atque nostrum cerebium nili quod tenuia ejus librartim capillamenta sint proportione longitudinis stirpium suaru in multo breviora rami alborum respectu trunci siui quod illa sint longe fieritiis e ventii culis egrediendo tantum fluunt juxta libras ista capillamenta eis ni-lulo magis obstini in cerebri spili late propter eorum situm, facilitatem que se flectendi in illum mulum . hoc st, versus fi
brae corpus sed qua do piri a uilla
transveruseruntur, fluendo a s ad C, ab una ibra ad alteram , illos paulo magis impediunt. Quocirca spiritu illa a se invicem dimovent, ac cluali csupina sternunt, pro cui iis sit ratione atque forma, sub quae si nauta es ut suo S rex plexus aper
turam pertrantieiunt. Dispolitio . tiam in locis omnibus, ito permearunt, tunc
relin iuunt, est ri 'prie id, quod sp ccies
Memoriae vocatur, quando illa st par ad xibiliola quam hi concipi postitat. Qua excitandum iterum eandem in glandu here non putandum objecta externa pro pro corpore deam, sive hae vcstiora rema portione non habere tantum dissicultatis eant semper aperta , sive spiritus repe-
adtrahendum ista filamenta deo tuum quan rtant duntaxat majorem facilitatem rursinnium Occurreret si apicibus albore illas sursum tabere vellemus, etiamsi piarum ora viva at tu eradix in motui non resisteret, idque tam ob rationem a nobis allegat m, quam quod istae tibiae ubique propemodum ae itiali sint crast tudine , aut quod saltem non tanta detur inaequalitas inter partem ab obj ccii externi affectam, ' inter partem e ventriculi prodeuntem , quanta est inter apicem sti pium arborum atque inter ipsarum basin. Adde quod istae tibi ae sint intervallo quodam aliquanto magis remotae a cavitatibus cerebri quam ab eius superficie de quod spiritus
indesinenter profluentes a ventriculis ad musculos, essiciant ut capillamenta tali modo fibrarum istarum corpori incubent, Ut pars, quae nervorum tubis inest, exilia capill .imenta sua habeat sic inflexa, ut spirituum descensioni non magis ossiciant, quam ii nulla prorsus adessent sed eorum reversioni obnixe resistant, eo quod tunc quasi adversus pilorum ordinem moti faciant, ut erigantur atque sint instar valvularum minuscularum, ipsi transitum ser- transcundi illac tiam per viam aliam Di Dii cultas i Lim ii ostendunt ad penetrandum in si illitatem cerct, i efiicit ut quando est adhuc recens, hoc est in statu in quo sui sormatum, nec st intra, nec extra corpus ulla causa ullam afferens inaequalitatem inplexus poris atque inspiti tuum
cur si sive partibus quod ea iam dissicile
repei tu quam illud quod Medici appcllant impera uexutim ad pondus tunc j, iritus glandula procedentes diffundantur ac qualiter in omnes maculas, nec aliud quid praestent, quam quod fluant uxta fibras, quas offendunt inter egrediendum e ventriculis, in musculos, minime penetrando ulterius in crasi tudinem BC actam a libris , juxta quas i imo Juxerunt quo sit, ut musculi omnes pendeant tanquam in aequilibrio. At cum aliqua fit mutatio, tum spiritus penetrant ulterius in ce-rcbrum , atqlle ad alias pergunt partes, ad quas antea illi non pergebant, qui per eosdem poros egressi erant; quo fit ut nonnulli musculorum distendantur, dum alii relaxantur. Caeterum causas, quae ita spi rituum
250쪽
rituum cursum variare possunt si conside quavis macula in omnes crvorum canarare libet, quatuor principales reperiemus, 'esci nihilominus quoniam objecta sere quarum prima oritur a spiritibus ipsis, siti nunquam agent cum impetu ad id neces- qua comprehendo motus omnes, quos a sario , nec cerebri corpus dispolitionemnima aut spiritus ob diversitatem cursu omnem habebit necessariam adspiritus eo aut partium suarum dare glandulae possunt deserendum, aut illis commode ptatben- Secunda provenit a varietate, quae inter dum transitum, neque spiritus ipsi omnem plexus maculas reperitur Tertia oritura dispositionem, qua adeo progrediendum varia cerebri dispolitione Et quarta de opus ipsis foret, ideo spiritus non nisi ex nique proficiscitur a varia totius corpo nonnullis maculis peculiariter fluent ordiris reliquidi spolitione. Ut igitur a secun tiario in canales certos, eo quod omnia
da ordiamur, certum est, quod locus, un concurrent ut plurimum ad illos eo agende procedit actio fibras nervorum trahens, dos. Quantum ad modum apertura pleta modus, quo eas oportet esse sitas, ut noxiis attinet , illis, qui conspexerunt un-cile trahi possint, atque objecti ratio agen quam in vico Rhotaliensi draconem aquas
di quae sunt duae circumstantiae primae ab egurgitantem, facile est conceptu, quo- Autore notatae , multas varietates parer . nam illa modo mutare possit determina- possunt in istis maculis, qua originaliter j tionem motus spirituum atqueesscere, ut dependent a tribus rebus, videlicet a lo- loco sursum ascendendi, descendant deor-co , unde provenit acti, ab ejus qualita sum loco progrediendi dextrorsum te seu natura, atqtie ab ejus vi. Nullum e- contendant sinistrorsum. Quippe dubita-nim est dubium quin objectum si agat iniri non potest, qui spiritus semper ten- pedem, trahat fibram aliam, quam si a j dentes penetrare recta linea in spissitatem B C, eo quod hoc it congruentius ipserum cursiui, quam i quere juxta fibras, tam alte etiam penetraturi sint, quam sua ipsorum vi deserentur, juxta modum, ad quem apertur plexus diriget atque determinabit cursum eorum , perinde tanquam quite Rhotaliensis dirigit aquani dextrorsum , aut sinistrorsum , pro 'exu a se in draconis collo facto, quamvis fit sortasse vel contra primam determinationem motus aquae: Magnitudo etiam aperturae multum conscrt, ut spiritus, vel magis vel minus alte ingrediantur in spissitatem B C; eo quod , quemadmodum diximus, magis connitan in ad ex transverso pertransi eundum quam ad sequendum fibras. Hinc fit, ut quo oncrius illae sunt a se invicem dimotae, eo penitius spiritus penetrent, O quod tunc fibra sint minus idoneae ad mutandam spirituum primam determinationem, sive eos cooendo ad inflectendum cursum suum Madluendum juxta illas, ingeret in manum si calefaciat pedem illam aliter trahat quam si refrigeraret, atque si ipsi mirat, magis illam trahat quam si untaxat calefaceret. Cogitandum etiam , quod si locus apertur etsi in parte ventriculorum dextra aut in anteriore illud sit idoneum ad deducendum spiritus in alia loca quam si foret in sinistra parte aut in posteriore. Quippe quamvis secundum hypothesin nostram spiritu possint uere per quamvis maculam in omnes nervorum tubos, hoc tamen
non est obstaculo, quo minus nonnullis maculi peculiariter via detur brevior, δε- cilior atque tritior ad certum aliquem canalem unum quam quibusdam aliis, per qhiam non possent descendere ad eundem canalem nil cum vi multo majore atque certa cerebri dispositione minus usitata minus facili assii natu 1iam illa quae est necessaria ad eos eo transmittendos per illos alios canales. Hinc fit, ut quamvis absolute loquendo spiritus possint ingredi ter quas sunt, quando incipiunt non plu