Ovid's Fasti

281쪽

FASTORUM LIB. VI.

Lampsacos hoc animal solita est mactare Priapo : 315 Apta asini flammis indicis exta damus. JQuem tu, diva memor, de pane monilibus ornas.

Cessat opus: vacuae conticuere molae.

Nomine, quam pretio celebratior, arce Tonantis,

345, 346. Heinsius, and, sterhim, Krebs, regarded this disti olias an interpolation. But, is Wotake aWay these tWo verses, the

exta quotannis Oblata arae Vestali, a practice, of the existence os which wo have no Other proos and which Would bo at varianee with tho whole of the poei's naris rative, the object of Whicli is, togive a reason sor Vesta's favour tothe ass. An unquam a Romanis asinus Priapo mactatus sit, dubito; nec umquam Vestae asini exta oblata sunt.' Κrebs. The wholo di ficulty might be removed is WoWere to read facit, Or somo such Word, goVerned of Lampsacos, serdamus. It is evident that theso Verses Were in the copy of Ovid's

st0ry hom him. Lampsaceni age tum Priapo quasi in ultionem mactare comu erunt; cum enim hic deus Vestin dormienti vim inferre conαretis, asinus intempestivo clamore eam egcitavit. Hine libido insidiatoris detecta. Apud Romanos eundem asellum Vestalibus sacris in honorem pudicitiae conSer. ταω panibus coronant. 347. Diva memor. Seo ond os preceding note. The Zealous Fa-ther adds, Quid turpius 2 quid fregitiosius quam si Vesta beneficio

asini virgo est 3-De pan. monil. Quod attinet ad sormam paniSin modum coronae fuisse existimo. Hae coronae sunt quae Valentinianus et Valens in Lego De annonis civicis et pane graditi vocant buccellas. Soli Siculi hanc vocem hodie retinoni qui materna lingua hujusmodi panes dicunt buccelliatos; Castollani vocant rosquilias.' Neapolis. I imagine these are nothinguiore than those cakes Or loaves made in the sh e of a ring, WhichRre SO commonly to bo met withouen in France. It is probabio that a numbser of these Were Strungtogether, and hungiabout thonocks of the mill-asses. Perli S,as Neapolis Observos, this Wili beillustratod by the solioWing passage in tho Plutus of Aristophanes,

349. He mahes a digression here, as he is ora the subjoci os bread, to relato the origin of tho altar on the Capitol to Iupiter

Pistor.- m. quam pret. celeb. The altar Was smali, and of littio account. Iovem Pistorem nemo novit praeter Nostrum et Lac-

282쪽

P. OVIDII NASONIS

Dicam, Pistoris quid volit ara Iovis. 35OCincta premebantur trucibus Capitolia Gallis :

Focorat obsidio jam diuturna famem. Jupiter, ad solium Superis regale VocatiS, Incipe, ait Marti. Protinus illo rosori: Scilicet, ignotum ost, quae sit fortuna meorum ; 355 Et dolor hic animi voce querentis eget ΘSi tamen, ut reseram breviter mala juncta pudori,

Exigis: Alpino Roma sub hoste jacet.

Haec est, cui fuerat promiSSa potentia rerum,

Jupiter 8 hanc torris impositurus oras 8 360

Jamque Suburbanos Etruscaque contudit arma. Spes erat in cursu; nunc Lare pulSR SUO QSt. Vidimus ornatos aerata per atria picta Vesto triumphales occubuisse SeneS ;

Vidimus Iliacae transferri pignora Vostae 365

Sudo. Putant aliquos scilicet esse deos.

tantium Inst. I. 20, qui sua ex Ovidio omnia deprompsit.V KrebS. 350. Dicam Pistoris. SomeΜSS. read Discant, or Dicant με-

351. For tho account of thes capturo os Rome by the Gauis, A. U. C. 364, see Liv. V. 32, et seq. Plutarch, Camillus, and studyΝiebuhrs masterly examination Ofthe whole sto . Rom. Hist. ΙΙ.528, et Seq. 359. Compare Virg. AEn. I. 257. 361. Suburbanos. Seo On ΙΙΙ.668. 363, 364. So tho matter is re

the Forum.-lamata atria. In quibus statuae aeneae dispositae.

umphat robe os purple and gold. 365. Tho Eternat Fire, and

366. Putant, etc. It is pia in they bellove tho go is to have

283쪽

At si respicorunt, qua vos habitatis in arce, Totquo domos vestras obSidione premi: Νil opis in cura scirent SupereSSe deorum, Et data sollicita tura perire manu. 370 Atque utinam pugnae pateat locu8 l arma cupemunt; Et, si non poterunt eXSuperare, cadunt. Nunc inopes victus, ignaVaque sata timentes, Monte suo clausos barbara turba premit. Tum Venus, et lituo pulcher trabeaque Quirinus, 375 Vestaque pro Latio multa locuta SUO. Publica, respondit, cura est pro moenibus istis, Jupiter, et poenas Gallia victa dabit. Tu modo, quae desunt frugeS, SupereSSe putentur, Essice, nec sedes desere Vesta, tuas. 380 Quodcumque est Cereris solidae cava machina Dangat, Mollitamquo manu duret in igne sociis. Jusserat: et fratris virgo Saturnia jussis Annuit: et modi se tempora noctis erunt. Jam ducibus somnum dodorat labor. Incropat illos 385Jupiter, et sacro, quid velit, ore docet: Surgite, et in modios de summis arcibus hostos Mittito, quam minime tradere Vulti S, Opem. Somnus abit, quaeruntque novis ambagibu8 ucti, Tradere quam nolint et jubeantur, opem. 390

prior to that os Giorig, there Wasa note Of interrogation aster deos, Which gave a Wrong SenSe. 367. Qua vos, etc. The Capitol. Iupiter, Iinoque Regina ac Minerva, ceterique Dii Demque qui pitolium arcemque incolitis. LiV. 375. Lituo. Tho limus Was thesia1r With a curuod top, used by the augurs, iis sorin has been re-tainod in the bishops' crOSier. Comparo Virg. AEn. vli. 187. 377. Publiore cura. It is a public mattor, it concerns us all. Hetranssors to the gods the phraseo- loqv of the Roman republie. Liv. II 41. III. 48. 381. Cereris. Ceres is frequently used sor bread. Compare Virg.

284쪽

P. OVIDII NASONIS Ecce, Ceres visa est. Jaciunt Cerealia dona. Jacta Super galeas scutaque longa Sonant. Posse sanie vinci spes Oxcidit. Hoste repulSOCandida Pistori ponitur ara JOVi.-FOrte revortebar sestis Vestalibus illuc, 895Qua Nova Romano nunc via juncta Foro eSt. Huc pede matronam vidi descendere nudo: obstupui, tacitus sustinuique gradum. Sensit anus vicina loci, jussumque Sedere Alloquitur, quatiens voce tremente caput. 400ΗOc, ubi nunc fora sunt, udae tenuere paludeS: Amne redundatis sossa madebat aquiS. Curtius ills lacus, siccas qui sustinet araS,Νunc Solida usi tollus, sed lacus ante suit.

Qua Velabra soloni in Circum ducere pompas, 405

401. Bosore tho Cloacae Were Constructed, the valleys belWeentho hilis of Romo were litueboiter than marshes, in conSequeiace of tho frequent inundations of the Tiber. Locus paluStris tum fuit Lacus Curtius, in foro, antequam cloaciae Sunt factae. Varro, L. L IV. 403. Curtius Lacus. For thesupposed origin os this name, See Liv. I. 13. vii. 6. It retainod iis Dame, like SO many places in London, and Other cities, aster iis naturo had been totalty changed.

Am Saturni in lacu Curtio. P. Victor, Reg. VIII. Ovid may

405 408. At qua Velabri regio patet ire solebat Exiguus pulsa

per vada linter aqua. Tibull. II. 6, 33. Qua Velabra suo stagnabant sumine, quαque Muta per urbanas veliscabat aquas. Proport. iv. 9, 5. Aventinum montem maxime puto dictum ab advectu ; nam olim paludibus mons erat ab reliquis disclusus. Itaque eo ex urbe qui amvehebantur ratibus quadrantem Sobvebant ; cujus vestigia, quod ea, quatum itur, Velabrum, et unde adscendebant ad Numam, Nona Via :

285쪽

Nil praeter salices cra8Saque Canna suit. Saepe suburbanaS redienS conViva per undasCantat, et ad nautas ebria verba jacit. Nondum conveniens diversis isto figuris ΝοInen ab averso ceperat amne deus. 410 Hic quoque lucus erat junciS et arundine densus, Et pede Velato non adeunda palUS. Stagna receSSerunt, et aquaS Sua ripa coercet: Siccaque nunc tellus. ΜOS tamen ille manet.

Reddiderat causam ; Valeas, anus optimal dixi: 415 Quod superest aevi, molle sit omne, tui lCetera jam pridem didici puerilibus annis;

Non tamen idcirco praetereunda mihi. Moenia Dardanides nuper nova secerat Ilus:

Meus et sacellum Larum. Velabrum dicitur a vehendo ; velaturam facere etiam nunc dicuntur, qui id mercede faciunt. Varro, L. L. IV.-μ αδ, Scit. Circen-8 .-Cantat, ete. In this place, the present tense must be used sorthe past, as She is speahing of thostate of tho Velabrum in sormer

409, 410. The Tuscan Street, in whicli thoro stood a statue of Vertumnus, WaS here. In vico Tusco Vortumnus stat deus Etruriae. Varro, L. L. IV. Τuscus ego Vertumnus) et Tuscis orior.-ROmanum satis en posse videre forum. Hac quondam Tiberinus iter fac ebat, et aiunt Remorum αudito8 pervadα pulsa sonoS. At po&tquam ille suis tantum concenit alumnis, Vertumnus verso dicor ab amne deus. Ρropert, iv. 2. FOr Vertumnus, See Μythology, p. 474. 4 II. Nio, in this place i. e. the Via Nova. uc , a Sacred grOVe, as the word 8carcely eVer OccurSin any other sense. It may have been undemrown With reeds and

415. Causam. Causam positi calcei censet ex antiqua necessitate in eos annOS perdur Se, non eX numinis reverentia: ad quem rospexit etiam apud antiquos IIu

286쪽

P. OVIDII NASONIS Ilus adhuc Asiae divos habebat opes. 120 Creditur armiserae signum coeleste Μinervae

Urbis in Iliacae desiluisse juga.

Cura videro suit: vidi templumque locumque. Hoc supurust illi: Pallada Roma tenet. Consulitur Smintheus: lucoque Obscurus opaco 425 Hos non mentito reddidit Ore sonos: Ethoriam servate deam : servabitis urbem :Imperium secum transseret illa loci. Servat et inclusam summa tenet Ilus in arcu: Curaque ad heredem Laomedonta venit. 430Sub Priamo servata parum. Sic ipsa Volebat, Ex quo judicio forma revicta sua OSt. Seu genus Adrasti, seu surtis aptus Ulixes, Seu pius AEneas eripuisse datur; Auctor in incerto. Res est Romana: tuetur 435 Vesta, quod assiduo lumine cuncta videt. Heu quantum timuere Patre8, quo tempore Vesta Arsit, et est tectis obruta paene suis lFlagrabant sancti sceleratis ignibus ignes, Mixtaque erat flammae flamma prosana piae. 44OAttonitae flobant, domisso crine, ministrae :Abstulerat vires corpori8 ipse timor.

423. Cura, setc. From Trist. I. 434. Datur. This is tho reading2. 77. and Ep. ex Pont. II. J0.2Ι. of only one ΜS. Hi tho rest hausit appoars that Ovid had at one ferunt. timo travollod sor pleasure and in- 436. The reason Why tho PM- formation through Greece, Asia ladium Was hept in the templo os Μinor, and Sicily. Vesta. 427. Etherium deam, tho Διο- 437. This conflagration tookπετες, the lieaven-sallen Palla- place in tho time os tho soconddium. Punic War. L. Caecilius Metollus, 432. See v. 15. a consular, Was Pontifex Μaxi-433. Genus Adrasti, Diomedes mus. Sue Dion. Hal. II. 66. Liv.

tho son os Tydeus by Deipyle, Epit. I9. Val. Aiax. I. 4, Plin. H. tho daughter os Adrastus, Ling Os N. vii. 43.

287쪽

FASTORUM LIB. VI.

Provolat in medium, et magna, Succurrite i voce, Non est auxilium flere, Μetellus ait.

Pignora virginois fatalia tollite palmist 445

ΝOn ea sunt voto, Sed rapienda manu.

Μo miserum i dubitatis 3 ait Dubitare vid0bat, Et pavidas posito procubuiSSe genU.-Haurit aquas, tollensque manus, IgnoScite, dixit, Sacrat vir intrabo non adeunda viro. 45OSi scelus est, in me commissi poena redundet; Sit capitis damno Roma Soluta mei. Dixit si irrupit. Factum dea rapta probaVit, Pontificisque sui munere tuta fuit. Nunc bene lucetis sacrae sub Caesare flammae : 455 Ignis in Iliacis nunc erit, estque, sociS ;Nullaquo dicotur vittas temeraSSe SacerdOS Hoc duco, nec viva defodietur humo.

Sic incesta perit: quia, quam violavit, in illam

Conditur : et Tellus Vesta ius numon idem est. 460 Tum sibi Calla1co Brutus cognomen ab hoste Fecit, et Hispanam sanguine tinXit humum. Scilicit, interdum miscentur tristia laetis, Ne populum toto pectore seSta juvent. Crassus ad Euphraten aquilas, natumque, SuoSque 465Ρordidit, ot loto ost ultimus ipse datus. Partho, quid Oxsultas 3 dixit dou. Signa remittes :Quique necem Crassi vindicet, ultor erit.

licia.

288쪽

P. OVIDII NASONIS At simul auritis violae domuntur asellis, Et Cereris fruges aspera saxa terunt; 470Νavita puppe sedens, Delphina videbimus, inquit, Humida quum pulso nox erit Orta die. Jam, Phryx, a nupta quereris, Tithone, relinqui, Et vigil Eois Lucifer exit aquis.

Ite, bonae matres, vestrum Matralia sestum- 475

Flavaquo Thebanae reddito liba dose. Pontibus et magno juncta est celeberrima Circo Area, quae posito de bove nomen habet. Hac ibi luco sorunt Μatutae sacra parenti Sceptri seras Servi templa dedisso manus. 480Quae dea sit: quare samulas a limino templi

Arceat, arcet enim libaque tosta petat; Bacche, racemiseros hedera redimito capillos,

469 72. On tho IV. Id. the fer exit Clarus equo ; sor aquis: Dolphinrisos in the evening.- VA- Qualis ab Eois Lucifer ortus or

tho sestives of tho Μatralia insti- 537. tuted in hor honour, by Servius 478. Area, etc. The Forum Tullius. For an account of this Boarium, in Whicli stood a bingengoddess, spe below On V. 550. image of a buli, which had boon 474. Equis. This is the rea ling brought Dom Greece. Tacit. An. os fixtoon ΜSS. throe of Whicli xii. 24. Plin. H. N. xxxiv. 2. Livyare of tho bost quality, ali the also xxxiii. 27.) mentions thorest read aquis, Whioli is the read- temple of Μatuta in this sorum. ing of Ηeinsius and Gierig, and 480. This temple Was repatred Whicli, though less picturesque, by Camillus aster the capture osis more probably the right one. Veii, A. U. C. 359. Liv. v. Ι9, In savour os equis, may be quotod Plui. Camill. 5.Μet. XV. Ι89, quumque albo Luci- 481. Seo On v. 551.

289쪽

FASTORUM LIB. VI.

Si domus illa tua ost, dirige VatiS OPUS. Arserat obsequio Semele Iovis : accipit Ino 485 Te, puer, et Summa Sedula nutrit ope. Intumuit Iuno, raptum quod pellice natum Educot. At sanguis ille sororis erat. Hinc agitur furiis Athamas, si imagine salsa: que cadis patria, parve Learche, manu. 490Μaesta Learcheas mater tumulaverat umbras, Et dodorat miseris omnia juSta rogiS : Haec quoque, fune8tos ut erat laniata capillos, Prosilit, et cunis te, Μelicerta, rapit. Est spatio contracta brovi, frota bina ropellit, 495Unaque pulsatur terra duabus aquiS. Huc venit insanis natum compleXa lacertiS, Et socum o colso mittit in alta jugo. Excipit illaesos Panope centumque SororeS, Et placido lapsu per sua regna serunt. 50ONondum Leucothoe, nondum pilor illo Palaemon Vorticibus donsis Tibridis ora tenent. Lucus orat: dubium Semelae Stimulaene Vocetur ;

mamque repulcro Condimus. Virg. AEn. III. 67; on Whicli Servius Says, InsepultoΥum animin vaginsunt; rite reddita legitima sepultura, redit animα ad quietem. See also Hor. Car. I. 28, 23. 495. Tho Isthmus os Corinth. 498. In alta, scit. maria. 499. Panope, etc. the NereideS. 501. Nond. Leuc. etc. See V. 545.502. Tho Noriades conVeyed them to tho mouit, of tho Tiber. 503. Semelno Stim,DD. The lat-ter, or Something like it, Was, Ilia vo no doubt, the original name, and iis resemblance to Semele, gme occasion to the change. Sacra Bacchanalia condemnata Sunt, quum probatum e et Senatui, honestissimas feminas ad Stimulo lucum foede adulterreri. Schol. Ju-Ven. II. 3. Augustine MSO mentions a goddess, Stimula. In Liv. xxxix. 12, itis lucus Similo . Nea

290쪽

P. OVIDII NASONIS Maenadas Ausonias incoluisse serunt. Quaerit ab his Ino, quae gens foret. Arcadas esso 505 Audit, et Evandrum sceptra tenero loci. Dissimulata doam Latias Saturnia Bacchas Instimulat fictis insidiosa sonis :o nimium tacitost o toto pectore captae lNon venit haec nostris hoSpes amica choris. 51OFraude petit, Sacrique parat cognoScere ritum ;Quo possit poenaS pendere, pignuS habet. Vix bono deflorat; complent ululatibus auras Thyades offusis por sua colla comis: Iniiciuntque manuS, puerumque reVellere pugnant. 515 Quos ignorat adhuc, invocat illa duos :Dique, Virique loci, migerae Succurrite matri. Clamor Aventini saxa propinqua serit. Appulerat ripae vaccas coetaeus Iberas :Audit, et ad vocom concitus urget iter. 520 Horculis adventu, quae Vim modo ferre parabant, Turpia fomineae terga dedere fugae. Quid petis hinc, cognorat enim matertera Bacchi ZAn numen, quod me, te quoque VeXat, ait Z

Illa docet partim, partim praesentia nati 525 Continoi, et Furiis in scelus isse pudet.

of Μaia, or the Bona Dea, SayS, Boeoti Semelam credunt, nec non eandem Fauni fliam dicunt. 507. Dissim. deam, by aSSuming the form of sOme particular WΟ-