Ovid's Fasti

51쪽

11Risit, et, O quam te saliunt tua saecula, dixit,

Qui stipe mel sumpta dulcius esse putes lVix ogo Saturno quemquam regnante Videbam,Cujus non animo dulcia lucra sorent. Tempore creVit amor, qui nunc est summus, habendi, Vix ultra, quo jam progrediatur, habet. Pluris opes nunc Sunt, quam pri Sci temporiS annis, Dum populuS pauper, dum nova Roma suit, Dum casa Martigenam capiebat parva Quirinum, Et dabat Oxiguum fluminis ulva torum. EOO Iupiter angusta ViX totus Stabat in aedo, Inquo Jovis duxtra fictilo fulmen erat. Frondibus ornabant, quae nunc Capitolia gemmis,

Νoc pudor in stipula placidam cepisse quietem, 205 Et sonum capiti supposuisse fuit. Jura dabat populis poSito modo consul aratro, Et lovis argenti lamina crimen erat.

191 218. Tho praises os ancient simplici , and censure of the vi

19 I. Quam te sellunt, etc. HOWlittio you know the character Of

casse even in the goiden age. Pris. tem. an. In the years of tho olden time. 199. Martigena, ΜarS-begotien, liho terrigena, etc. 201. Angustα inde, pither thetemple of Jupiter Feretrius, bulli by Romulus on the Capitol, and which Was not quilo fistoen seet long, or that bulli by Numa, orrather any temple of those ancient times. Viae totus stabat seems tomean that the statue Was in a Sitting posture, and tho roof of tho temple so loW, that it would notadmit of iis boing placed erect in it. 202. Fiatile fulmen. The images of tho gods at Rome, in those

52쪽

P. OVIDII NASONIS At postquam Fortuna loci caput extulit hujus, Et tetigit summos vortico Roma duos ; 210

Creverunt et opes, et opum furio8a cupido, Et, quum poSSideant plurima, plura volunt. Quaerere, ut absumant, Sumpta requirere certant: Atque ipsae vitiis sunt alimenta ViceS. Sic, quibus intumuit suffusa vontor ab unda, 215 Quo plus sunt potae, plus Sitiuntur aquae. In pretio pretium nunc est; dat census honores, Census amicitias ; pauper ubique jacet. Tu tamen, auspicium cur Sit Stipis utile, quaeriS,Curque juvent nostras aera Vetusta manuS. 220 Era dabant olim ; melius nunc omen in auro OSt, Victaque concedit prisca moneta ΠΟVae. ΝοS quoque templa juvant, quamViS antiqua probemus, Aurea ; majestas convenit ista deo. LaudamuS Veteres, Sed nostris utimur annis ; 225ΜOs tamen est aequo dignus uterque coli. Finiserat monitus ; placidis ita rursuS, ut ante, Clavigerum verbis alloquor ipse deum :

Μulta quidem didici: sod cur navalis in aere Altera signata est, altera sorma biceps 8 230

210. Rome Would appear to bepersonified in this place. 212, 213. The union os luxuryand avarice, Sallust Cat. 5 and

Ι2. They vie in gaining that theymay ConSume, in rega ining, Whatthey have consumed, and thesevery alternations of avarice and luxury) are the aliment Or Sup

229, 230. The old Roman coin

53쪽

FASTORUΜ LIB. I.

13Noscoro me duplici posses in imagine, dixit,

Νi votus ipsa dies extenuaret OpuS. Causa ratis SupereSt: Tuscum rate Venit in amnem

Ante pererrato suciser orbo deus. Hac ego Saturnum memini tellure receptum ; 235 Cosilitibus rognis ab Iove pulSUS erat. Indo diu genti mansit Saturnia nomen: Dicta quoque est Latium terra, latente deo. At bona posteritas puppim ServaVit in aere, Hospitis adventum iustificata dei. 21OΙp80 Solum colui, cujus placidissima laevum Radit aronosi Tibridis unda latus.

Hic, ubi nunc Roma est, incaedua Silva virebat, Tantaque res paucis paScua bubUS erat. Arx mea collis erat, quem cultrix nomine nostro 215Νuncupat haec aetas, Ianiculumque Vocat. Tunc ego regnabam, patienS quum terra deorum Esset, et humanis numina mixta locis.

Nondum Justitiam lacinus mortale fugarat: Ultima de superis illa reliquit humum 25O

54쪽

P. OVIDII NASONIS Proque metu populum Sine Vi pudor ipse regebat; Nullus orat justis reddere jura labor. Nil mihi cum bello, pacem poSteSque tuebar.

Et clavom ostendenS, Haec, ait, arma gero. Presserat dora eus : tunc Sic ego noStra resolvo, 255 Voce mea Voces elicients dot: Quum tot sint Iani, cur StaS Sacratus in uno,

Hic ubi juncta foris templa duobus habos Θ

Ιlle manu mulcenS propeXam ad pectora barbam, Protinus oebalii rettulit arma Tati, 260Utquo levis custos armillis capta Sabinis Ad summae Tatium duxerit arcis iter. Inde, Velut nunc eSt, per quem deScenditis, inquit, Arduus in valles et fora clivus erat.

Et jam contigerat portam, Saturnia cujus 265

Dumpserat oppoSitas insidiosa SeraS.Cum, tanto VerituS committere numine pUgnam, Ipse meae movi calliduS artis opus, Oraque, qua pollenS Ope SUm, sontana reclusi, Sumque repentinaS HaculatuS aquas. 27OAnto tamen calidis subjeci sulfura venis, Claudorset ut Tatio servidus humor iter.

tho sisti and the Ox-ma rhet. Thist inplo Was bulli by Duilius. 260. oebalii, alluding to thes ancied descentUs the Sabines, si om

55쪽

FASTORUΜ LIB. I.

15Cujus ut utilitas pulsis percepta Sabinis,

Quaeque suit, tuto reddita sorma loco est; Ara mihi posita est parvo conjuncta sacello : 275

Haec adolet flammis cum Strue farra Suis. At cur pace lates, moti8que recluderis armis ΘΝec mora, quaesiti reddita causa mihi.

Ut populo reditus pateant ad bella prosecto, Tota patet dempta janua nostra sera. 28Orico fores obdo, ne qua discedere posSit:

Caesareoque diu nomine clauSUS ero. Dixit, et, attollens oculos diverSa tuentes,

Adspexit toto quidquid in orbe fuit.

ΡRX erat, et VeStri, Germanico, causa triumphi 285 Tradidorat famulas jam tibi Rhenus aquas.

Quod tamon sex ipsis licuit mihi discoro fastis :Sacravere patres hoc duo tompla diu. 290

nothing but a statue of the god, fi vo sest high. Procopius do Beli. Goth.) describes it. Strue. The

56쪽

P. OVIDII NASONIS Accepit Phoebo Nymphaque Coronide natum Insula, dividua quam premit amniS aqua. Jupiter in parte est; cepit locus unuS utrumque, Junctaque sunt magno templa nepotiS RVO. Quid votat si stellas, ut quaeque oriturque caditque, Dicuro 3 promissi pars suit ista mei. Felices animos, quibus haec cognoScere primiS, Inque domos Superas scandere cura suill Crodibilo ost illos paritor vitiisque locisque Altius humanis exseruisse caput. 800Νon Venus et vinum sublimia pectora fregit, ossiciumvo seri, militiaeve labor. Νoc lovis ambitio, perfugaque gloria suco, Magnarumve sames sollicitavit opum. Admovore oculis distantia sidera nostris, 305 Ethoraque ingenio SuppoSUere Suo. Sic petitur coelum, non ut serat Ossan Olympus, Summaque Peliacus sidera tangat apeX.

291, 292. A. U. C. 462, in consequence of a plague at Rome, bytho diroction os the Sybellino

l0gy, p. 384. 293, 294. In parte est, is asharor in the day and place. The templo of Jupiter in tho istandwas dedicated by C. Sorvilius

Aloidos, Otus and Ephialtes, Hom. Od. xi. 304 316. Virg. G. I. 280. Hor. Carm. III. 4, 49.

57쪽

Nos quoque sub ducibus coelum mutabimur illis, Ponemusque Suos ad Stata signa dies. 310 Ergo ubi nox aderit venturis tertia Nonis, Sparsaque coelesti roro madobit humus ;octipodis frustra quaeruntur brachia Cancri: Praeceps occiduas ille subivit aquas. Institerint Nonae, missi tibi nubibus atris 315 Signa dabunt imbres, exoriente Lyra. Quattuor adde dies ductos sex ordine Nonis, Janus Agonali luce piandus erit.

Nominis esse potest Succinctus causa mini Ster,

Hostia coelitibus quo feriento cadit; 320Qui calido strictos tincturus Sanguine cultroS, Semper, Agatne, rogat; nec nisi juSSus agit. ParS, quia non Veniant pecudes, Sed agantur, ab actu Νomen Agonalem credit habere diem. Pars putat hoc festum priscis Agnalia dictum, 325 Una sit ut proprio littera dempta loco. An, quia praevisos in aqua timet hostia cultros, A pecoris lux ost ista notata metu 3

altar. Both equalty silly.325, a third; quasi Agnalia

aqua, the vesseis of Water is thealtar in Whicli tho knives Were placed.

58쪽

P. OVIDII NASONIS Pars otiam, fieri solitis aetate priorum Nomina do ludis Graia tulisso diom. 330 Et pecus antiquus dicebat Agonia sermo :Veraque judicio est ultima causa meo. Utque ea nunc certa eSt, ita ReX placare Sacrorum Numina lanigerae conjuge debet ovi8. Victima, quae dextra cecidit victrice, Vocatur ;Hostibus amotis hostia nomen habet. Ante, deos homini quod conciliare valeret, Far erat, et puri lucida mica salis. Nondum pertulerat lacrimatas cortice myrrhas Acta per aequoreaS hospita navis aquas; Tura nec Euphrates, nec miserat India costum, Nec fuerant rubri cognita fila croci. Ara dabat sumos, herbis contenta Sabinis,

Et non exiguo laurus aduSta Sono.

Si quis erat, factis prati de flore coronis Qui posset violas addere, dives erat. Hic, qui nunc aperit percussi Viscera tauri,

In sacris nullum culter habebat opus. Prima Coros avidae gaviSa eSt Sanguine porcae, Ulta suas merita caede nocentis opes. 35O

329, 330. A fifth from tho

tim offersed on this day by the

Rox Sacrorum.

335, 336. TWo tristing etymo-ligies. Thse victima, he intimates, was offered a ter a victory; the hostis, in time of peace, When there

ΜSS. α domitis. 337 456. A long digression Ontho origin and causes of the varioris sacrifices ossored to the gods. 338. Tho Nola salsa.-Pura, be- cause it purifies or Leeps froni

840. Hospita navis, as reign Ship. 343. Herbis Sabinis. The M- vis, called by the Greeks βραθυ. Duorum generum est, SayS Pliny, alterα tamaraci similis folio, αltera

344. A loud orackling of tholea vos of the bay or laurei in tho

59쪽

FASTORUM LIB. I.

Nam sata, Vere ΠΟVo, teneriS lactentia succis, Eruta seligerae comperit ore Suis.

Sus dederat poenas. Exemplo territus hujus Palmito dobueras abstinui SSO, Caper. Quem spectans aliquis dentes in vito prementem, 355 Talia non tacito dicta doloro dodit: ROde, caper, Vitem : tamen huic, quum stabis ad aram, In tua quod spargi cornua pOSSit, erit. Verba fidos soquitur : noxae tibi deditus hostis Spargitur assuSo cornua, Bacche, mero. 360 Culpa sui nocuit: nocuit quoque culpa capellae. Quid bos, quid placidae commeruistis oves 3 Flebat Aristaeus, quod apeS cum Stirpe necataSViderat incoptos destituisse savOS.Caerula quem genitrix aegre solata dolentem, 365 Addidit haec dictis ultima Verba suiS :SiSte, puer, lacrimast Proteus tua damna levabit, Quoque modo repareS, quae periere, dabit. Decipiat ne tu versis tamen illo figuris, Impediant geminas vincula firma manus. 370

Pervenit ad vatem juveniS, reSolutaque Somno Alligat aequorei brachia capta Seni S. Illo sua saciem transformis adulterat arte :Μox domitus vinclis in sua membra redit, Oraque caerulea tollens rorantia barba, 375 Qua, dixit, repareS arte, reqUiriS, RPBS,

Obrue mactati corpus tellure juvenci: Quod petis a nobis, obrutus illo dabit.

nus in Anthol. Gr. T. I. p. 165,

363. Aristinus, the son Os

after ali, gives not the reasOn Whythe Ox Was Offered in sacrifice.

60쪽

P. OVIDII NASONIS Jussa iacit pastor. Fervent examina putri De bove: mille animas una nocata dedit. 38OPoscit ovem satum. Verbenas improba carpSit, Quas pia dis ruris serre solebat anus. Quid tuti superest, animam quum ponat in aris Lanigerumque pecu8, ruricolaeque boves ΘΡlacat sequo Ρersis radiis Hyperiona cinctum, 385Νo dotur colori victima tarda deo. Quod sumul est triplici pro Virgine caesa Dianae, Νunc quoque pro nulla Virgine cerVa datur. Exta canum vidi Triviae libare Sapaeos, Et quicumque tuas accolit, Haeme, nives. 39OCaeditur ot rigido custodi ruris asellus. Causa pudenda quidem eSt, huic tamen apta deo. Fosta corymbisori celebrabat Graecia Bacchi, Tertia quae solito tempore bruma resert.

Di quoque cultores gelidi Venere Lycaei, 395 Et quicumque joci non alienus erat:

A. U. C. 763, he passed through

205. 393. Festa, etc. the Trieterides, celebrated onoe in every three years.-Corymbiferi, Bacchus Wasfrequently repreSented crownedwith bunches of ivy-berrios. SomeΜS S.road racemis i. Celebrabat, Heinsius, Burniann and Gierig, read celebrabas, On the authorio